Till STBA1L1 MONSIEUR ei ERKELENS
KEG 147.
Koloniale Werving.
KINA
Een kei
boter.
Weststraat 81.
aasjes.
f
HANDGELD f ÏOO.
bg het aangaan
Nationale Militi
eene verbinteni
Men melde
ba den Comn
plaatselijke of
onmiddelljjken
De van oude bekende BORDEAUX-WIJNEN, LIKEUREN en
GEDISTILLEERD van de firma
tegen Binnen)
koorts en ge
krjjgbaar in
flacon. Te d<
Spoorstraat.
om bij de ai
Groote Spaa
De groote
Zeer groote
M.
E.
geeft veel
KA AD, i
ZINK en
Koo|
Geiten-,
Mollenve
Doe
Ikl
Maar
U mi
Het
En r
Dus
Kom
War
Wat
Dus
ik r
vaü
en
o
D
P'
TE KOTTEHDAJI,
- VERHUURMAGAZIJN
VAM
Tooneelcostumes en Feestartikelen.
BHIIILOFTHPRET.
jFeesten.
Indische Fenkrassen.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
43.
We zyn reeds ruim een week op Soekaboemi
('t lustoord der wereld*) en kunnen nog maar
niet besluiten verder te gaan, zoo intens ge
notvol is het hier op dit plaatsje I
De als overal weelderige natuurpracht der
tropen paart zich dan ook al zeer gelukkig
aan een goddelijk zomerklimaat, terwyl de
buitengewoon smaakvolle aanleg der plaats een
wellust is voor de oogen. De Europeanen maken
hier veel meer werk van hun huis eD hof dan
elders. Straks zal 't u duidelijk zjjn, waarom.
't Is hier een recht gezegend plekje op
aarde, een oord om te leven, te lieven en te
sterven, zou de idealist van Kol zeggen en
zoo wordt 't dan ook begrepen door tal van
gepensionneerde landsdienaren, die hier een
werkelijk genotvollon ouden dag zochten en
vonden.
Men valt hier eenvoudig over oud residenten
en gewezen hoofdofficieren, mannen, die zoo
slim waren Gods schoone vrije natuur te
prefereoren boven een benauwd bovenhuisje,
ergens in een buitenwijk van een Hollandschc
stad. Zii blyven hier zoo geheel in hun eigen
doen en laten, ze wonen hier zoo «lekker"
in hnn villa', hebben ook geen «soesah*
met do voor oud-gasten meestal vrjj onhandel
bare dienstboden, terwijl op slot van rekening
en dat doet de deur toe, ze ook nog veel
meer kans hebben om langer van hun jaar-
gcldje te proflteeren dan ginds by U in het
ongezonde koude mistige vaderland met zyn
voor Indiërs zeer gevaarlijke Noord-Oosten
wind.
Spreek maar eens. honderd oud-gasten in
patria, cn zeker zullen er negen en negentig
Bas Vcth ten spijt het zonnige Insulinde
betreuren. Ze kunnen daar by U nooit goed
meer aarden en in de laatste jaren keerden
ook vele Indische families naar hier terug,
om zich voor immer in het gezonde binnen
land te vestigen.
Voor de meesten echter ie 't geringe pen
sioen een bezwaar cn dan de overtochtskosten,
niet te vergeten I In Indië leeft 'n Europeaan
nu eenmaal duurder dan in Holland en aan
gezien de Indische pensioenen geheel en al
door Indië moeten worden opgebracht, zou
het m. i. zeer billyk wezen om aan hen, die
zich blyvend hier wilden vestigen, een zekere
verhooging toe te kennen, terwyl men den
repatriceronden wat minder zou kunnen geven,
't Kwam dan zoo ongeveer overeen uit en er
bleven hier meer Indische dubbeltjes in om
loop. Nu gaat er ieder jaar voor een zeer
groote som aan Indisch geld naar Europa en
wordt hot volk hier dus voortdurend armer.
In de gegeven omstandigheden zou ik er zelfs
glad vóór zjjn om oud-gasten, die dit ver
langden, voor gouvernementsrekening weer
naar Indië te vervoeren en den gepension-
neerden, die hier dadelyk voor goed wilden
blyven, als premie, bun overtochtsgelden uit
te betalen. Hoe meer gegoede Europeanen
hier toch woneu, hoe beter het voor Indië en
zyno bevolking is.
Nu op Soekaboemi begint het al vry aardig
en daar de menschen hier toch tot hun dood
toe blyven en or ook al den tjjd toe hebben,
besteden ze hier buitengewoon veel zorg aan
hun tuinen en meubileering en heeft dit
plaatsje dus een voor Indië ongewoon schil
derachtig aanzien, 't Is hier verrukkelijk
wandelen en ik zocht dan ook al die mooie
lieve plekjes weer op, welke ik me nog zoo
goed herinnerde van 1896, toen de gevolgen
van 'd erstige ziekte, my hier twee maanden
van zalig dolce far niente deden genieten. Ik
schreef hierboven, dat de heer van Kol ons
Soekaboemi een oord zou vinden om te leven,
te lieven en te stervenom te lieven of
beter nog verliefd te worden, kyk daar is
dit Eden nu juist als voor geknipt Van de
tien meisjes, blanke of bruine, die men hier
op z'n weg ontmoet, kunnen er zeker vyf
onder de bepaalde beautes worden gerang
schikt cn ik geloof, dat dit ook al 'n gelukkig
gevolg is van 't gezonde klimaat. Ik zag nooit
ergens zooveel keur by elkaar! Zelfs Londen
legt 't tegen de Preanger af en daarom meen
ik een goed werk gedaan te bebbon, door
eenige kiekjes van Soendaneesche en Euro-
peesche schoonheden naar Patria op te zonden.
Zo denkon in Holland toch nog allyd veel te
veel, dat de menschen hier op apen gelyken,
een conclusie, zeer voorbarig getrokken uit
do werkelyk monsterachtige vorschyningen,
die men in Holland wel eens ontmoet, oude
baboe's, in den dienst vergrijsd en gerimpeld,
dio o ramp I don nog op z'n EuropeeBch
worden toegetakeld ookl
Behalve om z n mooie gezichtjes is Soeka
boemi ook nog bekend als herstellingsoord
voor ziekten, opgedaan in de lage kuststreken
of te velde.
600 Meter boven de oppervlakte der zee
gelegen is het hier altyd heerlyk koel, veel
koeler dan een Augustusdag iu Holland, ja
's nachts kan men 't zelfs vry koud hebben.
Do gemiddelde temporatuur is ongeveer 26
graden Ce sius, dus voor een tropenl&nd ideaal
en honderden hebben hier genezing gevonden
van doodelyke ziekten.
Als we van het station komen hebben
wc eerst rechts de groote pusser, waar do
kleurige kleeding der Soendaneezen prettig af
steekt tegen de zwart geverfde passerkraampjes.
't Is hier 's morgens bjjna altyd druk.
Laat ik U al dadelyk zeggen, dat de bevolking
in de Preanger over 't algemeen nog
welvarend is.
Eerst sedert kort vindt men hier opium
kitten.. Zo zyn een gevolg van de opium
regie, d. w. z. het Gouvernement heeft hier
thans de gelegenheid tot schuiven geopend en
wel in oen streek, waar dat by 't oude pacht-
systcem verboden waal Veel curf ik er niet
van zeggen. Ze hebben den heer Scheltema
van het «Bataviaansch Nieuwsblad* drie
maanden in de cel gestopt, omdat hy deze
handeling van onze Regeering duride hekelen,
dus 't schijnt nog al een teer punt te wezen,
dat ik echter zeer nederig aan de welwillende
belangstelling van H.H. Kamerleden opdraag.
Opiumschuiven is nog grooter kwaad dan b.v.
de Staatslotery, zou ik zoo meenen. Van beide
immoreele zakeu trekt de schatkist profijt.
Waarom nu zou 't eene, na verloop van
eenigen tyd, worden afgeschaft en 't andere
min of meer aangemoedigd I We zyn hier
in - Indië erg nieuwsgierig naar een beant
woording van die vraag. Wie weet of niet
nog óonmaal de Kamerverslagen deze onze
nieuwsgierigheid zullen bevredigen
Billyksheidshalvc moet nog even worden
opgemerkt, dat |de Regeering den Inlanders,
hier in de Preanger, het schuiven verboden
heeft. Zjj mogen niet in de kitten worden toe
gelaten en ook geen opium koopen.
Eou en ander is alleeD maar aan odzo gele
broeders, de Chineezen, veroorloofd. Intusschen
begrypt een ieder, dat de Inlanders zeer ge-
makkelyk het smerige goedje uit de tweede
hand kunnen krjjgen. Ze betalen hot dan een
voudig wat duurder en schuiven toch. Vele
Inlanders hebben my verzekerd, dat tot nog
toe de Soendaneezen maar weinig gebruik van
dio gelegenheid maken, doch allen waren t
er over eens, dat mochten die kitten niet
spoedig verdwynen, dat dan langzaam maar
zeker het opiumschuiven hier ingang zal vinden
en dat 't dan met de bekende Preangerwelvaart
gedaan zal lyn.
Laat ons intusschen hopen dat de Neder-
landschc Anti-Upiumbond deze zaak eens ter
harte zal willen nemen.
Lt. Clockenee Beodsson b. d.
Soekaboemi.
Het stoomschip «Java*, van Batavia naar
Amsterdam, pass. 7 Jan. Kaap Koca.
Het stoomschip //Koningin Willem I*, van
Batavia n. Amsterdam vertr. 7 Jan v. Perim.
Marktberichten.
Purmerend, 5 Jan. Aangevoerd 201 run
deren, waaronder 170 vette, f 0.58 0.70
per K.G., 31 m. en g. kooien f 120 240,
beide prysb. matig, 4 slieren, 85 vette kal
veren 70 h 90 ct. per K.G., matig, 133nucht.
f 10 h 21, matig, 21 paarden, 2414 schapen
f 20 h 326, prijsli. matig, 412 vette varkens
36 k 39 ct. per K. G.. vlug, 47 magere id.
f 10 k 13, matig, 248 biggcu f 4 k 7, matig,
76 ganzen f 2.40 a f 3, 65 zwanen f 4 a 6,
15 manden appelen f 1.75 h f 3.
Kaas, kleine 54 stapels, f28.50 de50K.G.
9116 K. G. boter f 1.40 k 1.50, kipeicren
f 4.50 k 5, 9 kalkoenen f 4 k 6.
Schagen, 7 Jan. Aangevoerd 2 paarden
f 60 a f 80, 0 stieren f 0a f 06
geldekoeien f 120 a 160, 57 vette koeien
f 180 a f 300, 0 kalfkoeien f 0— a f 0-,
0 veulens f a 0,18 nuchtere kalveren,
f 10 a f 18,,40 vette schapen f22, a 30,
0magere id. f a 0 lamm. 1 a
4 magere varkens f8.a 12.52 vette
varkens 32 a 36 ct. p. K.G., 70 biggen,
f4.a 6.1200 kop boter 55 a 65 ct.,
3000 kipeieren f 4.a 5.0eenden
dito f 0,0 pinken f 0f 0, 0 gras-
kalveren f 0 a f ossen f0afU
300 overhouders id. f 12 a 24,
Visscherijberichten.
Nicuwediep, 5 Januari. Aangebracht door 2 korders
te zamen 60 stukB groote tong p st. 66 cent, 180
middclm. tong p. at. 20 a *6 cent, 120 kleine tong
p. st. 8 cent, 0 stuks rog p. st. 80 cent.
6 Januari. Niets binnen.
7 Januari, i6 korders tc zamen met 60 stuks groote
tong p. st. 60 cent, li 0 middelen, tong p. st. zó cent.
60 kleine tong p. st. 10 ceut, z tarbotjes p. st. f3,50,
16 inaud kleine schol p. m. f 2,50 a 1' 3,60, 16 mand
schar p. m. f J,26 a f 1,60.
8 Januari, v.m. 8 uur. Niets binnen.
Marine en Leger.
Hij buitendienststelling van Hr. Ms. Zeeland op 11
dezer wordt de Commandant van dien bodem, de kap.
ter zee W. Allirol eervol ontheven en na eindiging van
het voorgeschreven verlof met 8 Februari as. op non
activiteit gestald.
Evenzoo worden na het voorgeschreven verlof op
non-activiteit gesteld de Luitenant ter zee C. A. Domi-
nicus, Luitensnts ter zee J. J. 11. Commijs, E. H. Uias-
man, A. 11. van der Mersch, A. E. van Di&hocck, W.
J. 11. v. Straaten, F. H. Bndding en Jhr. R. F O.
Groeninx van Zoelen, de Officieren van Gezondheid J.
A. Kademakcr en B. Roest, de Officieren van Admini
stratie 1 kl. J. Lombaard. Officier van Administratie
2e kl. J. Dolk, en Officier-machinist le kl W. do
Waardt.
De Luit. t. z. le kl. G. K Graaf van Hogendorp
wordt den 8en Februari a.a. gedetacheerd in de Directie
Amsterdam
Verder worden met 11 dezer van da Zeeland over
geplaatst: de Hoofd-machinist le kl. J. C. v. d Ben
op het wachtschip te Hcllevoetslnisde Hoofd-uach.
'd. M. v. Ilonwelingen, machinisten le kl. S. N.
Boer en J. G W. Dormolen, stokers-msjoor I).
Leeninga en C. E. Koopman, sergt.-itoker» P. J. An-
uaart en D. Beeldman. Torpedomakcr-majoor A. Graaf
land cn ëergt.-torpcdomakcr H, P. Uipkc» en A Fennik
op Hr. Ms. Marnizmachinist le kl. J. C. Francino
en E. M A. Bnaser op Hr. M». Cerberusmachinist
le kl. G. R Fop ma op Rr. Ms. Rcinier Claeazen
Bootslieden G. Flameling en J. C. Jongman op het
wachtschip te HeUevoetslais opperschipper G J. v. d.
Poll, Bootiman B. v. den Borg en lergt-icbrijver K. F.
Plenckera op het wochtachip te Amsterdambootsman
M. Sint, sergt -achrijvera J. H. Kooiker en W. Roosen
burg. sergL-timmerman J. Smit cn aergt.-ziekenver-
plc-ger K. Faber op het wachtschip alhierkonstabel-
majoor C. Labree en sergt-konstabels J. v. d. Vorsten
W. Wiggerts op Hr. Me. Bellonasergt-liofmeesters
P. L. Wezcpoel cn J. Goudswaard en sergt-kok A.
Schipper op het wachUchip alhier sergt.-kok C. Snij
ders op het wachtschip te Amsterdam, terwyl de sergt.
der mariniers A. Hoefnagels ter beschikking wordt ge
steld van den Commandant van het korpt.
12 Januari wordt de Hoofd-machiniat 2e kl. B. B.
Nanning overgeplaatst van Hr. Ms. Evertsen naar de
conservatie op 'a Rykswtrf en wordt vervangen door
den machinist le kl. M. W. Uorning, thans gedeta
cheerd by de conservatie op 's Rijkswerf alhier.
De hoofdmachinist 2c klasse B. J. Velder-
man heeft met gunstig gevolg hot examon af
gelegd voor hoofdmachinist le klasse.
In verband met de scbaarscbte van het
thans iu Nederland aanwezige machinekamer
personeel, worden de schoener «Dolfijn" te
Willemsoord en het opnemingsvaartuig voor
militaire kydrographie //Raaf', te Hellevoet-
sluis dit jaar niet in dienst gesteld en zal de
kanonneerboot, toegevoegd aan de .Ncptunns
te Willemsoord, in dienst blyven tot de in-
dionststclling van de kann. boot «Ever*, welk
vaartuig, na afloop der oefeningen van de
adelborsten, bestemd wordt voor oefeningen
der militaire loodsen.
Programma m iet Winter Concert,
te geven door het
Stafmuziekkorps der Kon. Ned. Marine op
Maandag 11 Jan. 1904 in >Casino".
Aanvang 8 uur.
1. ,Eljen Magyor", Marche George Stalter.
2. Vorspiel und Siciliana aus der Oper
«Cuvalieria Rusticana' Pietro Mascagni. 3.
//Sarabande-' G. F. Handel. 4. Grande Fan-
taisie de 1'opéra«Faust* Charles Gounod.
P a o z B
5. Ungarischer Lustapiel «üuverure* Kdlcr
Bëla. 6. a «Norwegiscbers Tanz' Edv&rd
Grieg. b. «Cadix,* Marche Espagnole
7. Potpourri aus der Operette: ,Der Ober-
steiger- Carl Zeiler. 8. «Souvenir de Venetië»,
Lagunen-Walzer Jobann Strauss. 9. Finale.
Marche des Amorenx» Louis Ganne.
374ste Staatsloterij.
Trekking van Dinsdag 5 Jan.
No. 15906 f 2000. Nos. 2461 en 12313
elk f 1500. No. 5254 f 1000. No. 19503 f400.
Nos. ,6655, 10755 en 11986 elk f 200. Nos.
5562, 12534, 13256 en 13883 olk f 100.
Trekking van Woensdag 6 Januari.
No. 15834 f 5000. No. 5970 f 1000. No.
3188 f 400. No. 5535 f 200. Nos. 60, 2889,
4902, 5113, 10128, 15788 en 18874 elk f 100.
Trekking van Donderdag 7 Jan.
No. 84 f 1000. No. 6971 f 400.
Burgerlijke stand gem. Wieringen,
maand December 1903.
GEBOREN Elisabeth, d.v. A. Simers en
G. van Duin, Cornelia, d.v. R. Tyscn cn
T. Kejjzer, Aaltje, d.v. J. Lont en G. Koorn,
Tryntje, d.v. S. Omis en N. Pool.
ONDERTROUWD J. Clement en B.
Wagemaker.
GEHUWD: S. Bakker en G. Zomerdyk,
J, Jongkind en N. Verfaille, A. Klein en W.
Koorn, J. Clement en B. Wagemaker.
OVERLEDEN Cornelie Baijs, oud 4
inaaudun, d.v. N. Bajjs en M. Rotgans, W.
Knol, oud 78 jaren, echtgenoot van N. Klok.
Burgerlijke stand gem. Helder.
Ven 6 tot 7 Jannen.
ONDERTROUWDP, F. de Loos en J. Frink».
BEVALLENN. Seldcrbcek geb Poth, z. M. ven
Dyk geb. Deetman, d. P. de Vnes geb. Kikkert, d. A.
Klooster geb. Koegclberg, d A. J. van Boreelen geb.
Parmentier, d. M. Spruit geb. Govers, d. M. de Jong
geb. Hemelryk, z.
OVERLEDEN M E. Striet geb. Borking. 28 j. I).
A. ven der Wedden, 6 m. D. C. D. Neele, 4 m. J. N.
de Wit, 8 m.
Stoomvaartberichten.
Hot stoomschip «Koning Willem II*, van
Batavia n. Amst., pass. 6 Jan. Kaap Rocca.
Het stoomschip .Koning Willem III', van
Amst. n. Batavia, vertr. 6 Jan. van Suez.
Het stoomschip «Madura», v. Amst. naar
Batavia, pass. 4 Jan. Perim.
Het stoomschip «Prins Hendrik", van
Amst. n. Java, pass. 6 Jan. Ouessant.
Hot stoomschip ,Timor«, van Batavia naar
Amst. arriv. 5 Jan tc Perim.
Hot stoomschip «Prins Willem I«, arriv.
2 Jan. v. Amst. te Paramaribo.
Het nieuwe dagblad van William T. Stead.
De heer William T. Stead heeft in het
laatst verschenen nummer van zjjn Re view
of ReviewB*, een schets gepubliceerd van
het nieuwe dagblad, »The Daily Papier*,
dat hg met Januari gaat uitgeven. De
i onderneming ljjkt erg Amerikaansch, den
vindingrijken journalist van »Mowbray
House* waardig.
Het is, zooals men weet, hier gewoonte,
z'n nieuwsbladen te betrekken van een
»newsagent«, die ze op wekeljjksch of
maandeljjksch crediet aan huis bezorgt,
of aan de station* a contant verkoopt.
De heer Stead breekt met deze tusschen-
personen en gaat de directe levering bjj
abonnement introduceeren.
Hij verdeelde groot-Londen met zjjn 6
millioen inwoners in zestig districten, die
elk een branch-office ontvangen Dat zjjn
de aderen, door welke het hart van Essei-
street het geestelijk bloed door het lichaam
der Metropolis zat verspreiden. Een door
hem georganiseerde Messenger brigade,
van 2000 meisjes, zal eiken morgen tus-
schen 10 en 12 uur de courant, die later
dan de gewone ochtend- en vroeger dan
de gewone avondbladen verschijnt, aan
huis bezorgen en tevens meenemen alle
boodschappen voor de verschillende depar
tementen van het blad bestemd, benevens
bestellingen voor de winkeliers, die in
»The Daily Paper* adverteeren. Deze
bestellingen worden zonder eenige kosten
van uit het branch-office bezorgd een
practisch middel voor advertentiewerving.
De abonnenten trekken nog meer nut
van die afdeelingsbureaux. Zjj zullen ze
mogen gebruiken voor posterestante, wat
een groot gemak zal zjjn en in een behoefte
zal voorzien, want in heel Londen is maar
één postkantoor, n 1. St. Martin-le-Grand's,
ten dienste dergenen, die geen vast adres
hebben. Vervolgens zal aan de branch
offices worden verbonden een dienstboden-
bureau, een club, waar de lezers van den
heer Stead elkander zullen ontmoeten, een
automatisch restaurant en een andere
Amerikaansche inrichting, n-1. een zooge
naamde Tabard Inn Library, d. i. een
leeszaal, waar het publiek alle nieuwe
boeken en tijdschriften zal kunnen inzien
en beoordeelen voor e ven tueele aanschaffing
Voorts zjjn alle abonnenten voor 100
pond sterling verzekerd tegen dood door
een spoorweg-, tram-, omnibus-, rjjtuig-
of stoombootongeluk. Doch dat zijn nog
niet alle voordeelcn. die den ondernemen-
den heer Stead zjjn dagblad abonnenten
toezegt.
Hij splitste ze in twee klassen
De eerste klasse krjjgt het genot van
alle genoemde profijten en betaalt voor
dn courant 21 shillings per jaar vooruit,
dat is 5 schillings minder dan de uitgaaf
zou zjjn bij dageljjkschen koop der nummers,
of 2 shillings per maand eveneens voor
uitbetaald. Deze abonnenten, die zich allen
voor een jaar verbinden, ontvangen maan-
deljjkB de >Review of Reviews* en een
eerste klasse familie-magazijn gratis thuis
bezorgd en bovendien een portefeuille met
twaalf fraaie reproducties in drie klenren
van beroemde schilderstukken.
De tweede-klasse-abonnenten ontvangen
niet de voorrechten aan de branch-offices
verbonden (waartoe het vrjje gebruik eener
telofoon nog behoort) evenmin de beide
tjjdschriften gratis, worden wel verzekerd
en krjjgen ook een artportfolio, doch met
zes in plaats van twaalf platen cadeau,
terwijl zjj 101/, shilling per jaar of een
jaarlijkschen abonnementsprjjs in 12 maan-
delijksche bjjdragen van 1 shilling betalen,
dus 14 of 151/, shilling minder dan het
blad hnn bjj dageljjkschen koop van een
stuiver per nummer zou kosten.
Zoo goedertieren is onze heer William
T. Stead. Hg rekent daardoor vóór de
verschijning van het eerste nummer, op
4 Januari gesteld, minstens 200.000 jaar
abonnementen te zullen krjjgen.
»The Daily Paper* zal uit twaalf pagi-
's bestaan en iets grooter dan de
>Westminster Gazette* worden. Alle mede-
deelingen omtrent wedrennen, wedding
schappen en de effectenbeurs zullen daaruit
worden geweerd. Het zal ook geen politiek
orgaan in den gewonen zin des woords
zijn. Het wordt bovenal een dagblad voor
het Home, de kinderen zoowel als de
ouders, de vrouwen zoowel als de mannen,
de joDgen zoowel als deouden interesseerende.
Rusland en Japan. 1
De Daily Mail verneemt uit Sjimonoseki:
De Duitschers in Kiautsjau leenen aan de
Russchen hun kanonniers uit en leveren
hun steenkool. Ook heet het, dat de Rus
sen Amerikaansche en Engelsche kanon
niers trachten te werven om in Port Arthur
in Russchen. dienst te gaan. Daarentegen
trachten Japansche officieren 200.000 man
Chineesche troepen in het Jangtsedal te
Onze Kinderrubriek wordt
in het volgende nommer
opgenomen,
W. J. AGGENBAL'H. I
