KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, WIerIngen en Anna Paulowna.
No. 3238.
Zaterdag 27 Februari 1904.
32ste Jaargang.
TWEEDE BLAD.
Indische Penkrassen.
RUBRIEK VOOR
e KINDEREN, s
Bureau: Spoorstraat
Telefoonn». 59.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn". 59.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
49.
In 1878 werd door een z. g. Centraal
Comité in Nederland besloten om een oplei
dingsschool te stichten voor Inlandsche evan
gelisten en onderwijzers bjj de zendingscholen.
Het noodige geld waB spoedig bijeen en
men koos hot Christelijke Depok als stand
plaats voor die inrichting.
Dank zjj de welwillendheid van den heer
Hennemann heb ik alles gezien en ook zeer
lang met de leerlingen kunnen spreken en
alhoewel mijne godsdienstige overtuiging
hemelsbreed verschilt met die, welke te Depok
geleeraard wordt, zoo geef ik toch gaarne
toe, dat daar nuttige arbeid wordt verricht,
arbeid, die zegenrijke gevolgen moet hebben
voor de verwilderde heidenscho rassen in
onzen Archipel.
De lezers moeten weten, dat naast de
Mohammedaansche inlanders, die een geopen-
baarden godsdienst belijden en aan een
eenigen God gelooven, er ook nog op Sumatra,
Borneo en in de Molukken geheele streken
aangetroffen worden, waar een barbaarsch
heidendom tot de grootste gruwelen aan
leiding geeft. Zjj, die onder de inboorlingen
daar hun leven wagen om het Evangelie van
Liefde ingang te doen vinden, zjjn helden,
waarvoor elk rechtgeaard Nederlander den
grootsten eerbied hebben moet.
Zjj doen zeker nog nuttiger arbeid dan de
domino's op Java, die bij een zeer goed
tractement een vry wat kalmer en rustiger
leven leiden.
Hier op Depok duurt de studie vier jaar
en er zjjn dus vier klassen, elk van ongeveer
tien leerlingen.
Ieder jaar worden de jongelui van 't oudste
studiejaar naar huis gezonden, terug naar
den zendingspost, waarvan ze afkomstig zjjn.
Men heelt er Batakkers van bumatra,
Alfoeren uit de Molukken, Papoea's van
Nieuw-Guinea en Dajakkers van Borneo
onder, 't Was voor mjj zeer belangwekkend
zoo van nabjj eens kennis te maken met be
schaafdere elementen uit die verre mjj nog
onbekende landstreken.
Ik vind 't intussohen erg jammer, dat de
jongens niet wat mildere denkbeelden jegens
andersdenkenden worden ingeprent.
Ze zjjn heilig overtuigd, dat dat die door
het Opperwezen voor het hellevuur bestemd
zijn en grappig klonk de angstige vraag van
een bangireesje
,U bent toch niet RoomBcli mjjnheer?'
Ik antwoordde ontkennend, doch kon niet
nalaten te vragen of dat dan wel zoo erg
„door hem gevonden zou zjjn 1 .O, ja mjjnheer,
dat zou ik vreeseljjk gevonden hebben, ik
houd nu al veel van U en wij zouden toch
onmogelijk broeders kunnen zjjn, als U
Roomsch was geweest!' De goede jongen
had eens moeten weten, dat ik natuurljjk vrjj
wat verder van hem afstond daa van de
Roomsch-Kaiholieken, vooral ook omdat zijn
antwoord op mjjn vraag mjj al zeer onverdraag
zaam en weinig in overeenstemming met de
Christelijke Liefde voorkwam.
Hoe het zjj, ze maakten overigens een
zeer aangenamen indruk, die seminaristen
met hun vloeiend Bjjbel-Maleisch, hun leven
dige manieren, hun ongekunstelde geestdrift
voor de Leer, die zjj de eenig ware gelooven.
Er zit pit in die lui en ik geloof, dat de
zendelingen heel veel genoegen van hun
Inlandsche helpers ondervinden
Ze ontvangen behalve 't noodige vakonder-
wjj, ook nog onderricht in de kerkgeschiedenis,
de aardrijkskunde, de geschiedenis van Neder
land (dat zjj tusschen twee haakjes hoog
vereeren en de Algemeene geschiedenis, (de
laatste natuurljjk nog al beknopt.) Zjj worden
geoefend in het spreken voor de vuist, in het
behoorlijk zingen der psalmen en gezangen
en het schrijven van Maleische opstellen over
godsdienstige onderwerpen. Ook leeren zjj
viool, orgel en bazuin bespelen, terwjjl er
bovendien een flink geschoold fanfare-muziek
korps is, dat mjj eenige blijken van z'n ge
oefendheid hoeft gegeven.
De school ziet er keurig en proper uit en
er wordt uitstekend voor de jongens zorg
gedragen.
Zeer menschkundig vind ik 't van broeder
Hennemann, dat hjj do knapen in zake klee
ding tot den grootsten eenvoud dwingt. Ze
loopen in blauwe kielen en broeken, dragen
schoenen noch hoofddeksel en zien er bepaald
armoedig, doch zindeljjk uit.
leder leerling heeft een heel klein kamertje
tot zjju beschikking, zoo iets als een klooster
cel, dat echter door den bewoner zoo ge
zellig mogeljjk is ingericht.
Nergens ontbrak het portret van Hare
Majesteit en den Prins en toen ik over onze
Vorstelijke Familie begon te vertellen, glin
sterden al die trouwe bruine kjjkers, dat het
een lust was om aantezien.
De schoollokalen zjjn ruim en frisch en
doen eenigszins denken aan die op de Dok-
ter-djawaschool.
Jammer vind ik 't ook, dat de jongelui
geen Ilollandsch leeren, ze zouden onze taal
op do Buitenbezittingen kunnen helpen ver
breiden.
Misschien kan het machtige Algemeen
Nederlandsch Verbond er niets aan doen.
Het zou voor de verdere zelfstudie van die
jongelui ook van veel waarde wezen.
Hoe het zjj, ik herhaal nog eens, ik heb
een zeer gunstigen indruk gekregen van het
Seminarie van Depok en van de a.s. Inland
sche evangelisten en ik beveel deze inrichting
ook in de klinkende belaugstelling van anders-
denken aan.
Na een hartelijk afscheid van broeder
Hennemann en de jongelui, kropen we weer
in het rjjtuigje, reden naar 't huis van vader
Loen en verwerkten onze aanteekeningen tot
do Penkrassen 48 en 49.
Depok.
En thans gaan we Depok al weer ver
laten. We gaan nu regelrecht naar Tjiandjoer
en van daar zullen we een uitstapje maken
naar het beroemde Sindanglaja.
Aan het station gekomen, vonden wjj er
tot onze verrassing vele Seminaristen. Ja
Inlanders zjjn net als huisdieren, .ze voelen
als bjj instinct of men veel van hen houdt en
in slechts weinige uren had ik mjj onder die
kinderen der wildernis trouwe vrienden ver
worven, dat merkte ik wel aan hun hand
druk, aan de uitdrukking hunner donkere
oogenDaar komt de sneltrein
van Batavia, nog een laatst saluut van uit
den waggon en nagewuifd met zakdoeken,
reed ik weer verder naar mjjn nieuwe pleis
terplaats, naar Tjiandjoer.
Lt. Clockenkk Broüsson, b. d.
In den trein tusschen Depok
en Buitenzorg.
NIEUWSTIJDINGEN.
Moord in de Celebesstraat.
Uit Amsterdam meldt men
De Amsterdamsche rechtbank wees
Woensdag vonnis in de zaak tegen Luye
van der Laan, den moordenaar van zyn
schoonzuster Geertruida van der Laan,
geboren Jongsma, gepleegd op Zaterdag
middag 25 Juli 1903 in haar woning in
de Celebesstraat.
Evenals bjj het getuigenverhoor, was
ook heden veel publiek in de zaal en op
de publieke tribune tegenwoordig.
beklaagde trad kalm binnen, en nam
uit eigen beweging zjjn stroohoed at.
Bij het binnenkomen van de leden der
rechtbank rees hjj nu ook uit eigen be
weging op, en bleef rustig staan, gedurende
de voorlezing van het breedvoerig gemo
tiveerd vonnis, doch bljjkbaar zonder daar
aan veel aandacht te schenken. Zjjn
gelaatskleur was niet zoo groezelig bleek
als bjj de terechtzitting vóór 14 dagen.
Geheel over» enkomstig het requisitoir
van het openbaqr ministerie zich aan
sluitende b(j de verklaringen der deskun
digen, dat beklaagde volkomen toerekenbaar,
en uit wraakzucht gehandeld had, ver
oordeelde beklaagde tot levenslange ge
vangenisstraf. Roerloos hoorde bekl. het
vonnis aan, geen zenuw scheen in beroering
te zjjn gekomen. Kalm zette hjj zjjn stroo
hoed op en verliet met vluggen tred
tusschen twee veldwachters de rechtzaal.
Men schrijft uit Tilburg dd. 23 Febr.
aan de N br.
Zekere de V., vroeger wonende te Leuven
(België), thans reeds 3 weken met zjjn
vrouw, waarmede hjj reeds lang in onmin
leefde, en 3 jeugdige kinderen in de wjjk
Korvel alhier woonachtig, heeft gisteren,
dronken zjjnde, geheel zjjn huisraad te
gelde gemaakt en is met de opbrengst er
van doorgegaan. Zjjn vrouw, die hem ach
tervolgde ten einde eenig geld van manlief
los te krjjgen, ontmoette hem hedenmiddag
dronken m den Veldhoveosche hoek. Man
lief weigerde haar geld te geven, waarop
de vrouw in woede ontstak en onder alle
mogelijke bedreigingen zeide>alsjegeen
geld geelt dan verzuip ik je«, en het
gevolg was, dat zjj haar man, die langs
een diep water liep, onverwachts een duw
gaf, zoodat hjj in de diepte terecht kwam,
waarna zjj op de vlucht ging zonder eenige
poging te doen om haar man te redden.
Spoedig kwamen eenige personen, die alles
hadden aangezien, toeschieten en brachten
de de V., die anders was verdronken, vry
spoedig op het droge, waarna hjj verder
door eeu politieagent naar het bureau
Veldhoven werd gebracht en aldaar werd
verzorgd. De vrouw werd door de politie
van de Veldhoven gearresteerd.
Mishandeling met doodelljken afloop.
De Amsterdamsche rechtbank veroordeel
de J. C. LI., te Hilversum, die bjj een
twist zjjn buurman, Methorst, zoodanig
met een hakmes verwondde, dat de dood
volgde, tot 4 jaar gevangenisstraf.
Werklieden van verschillende gemeen
tebedrijven zjjn thans druk in de weer om
het terrein van de oude Beurs te Amster
dam in orde te brengen, zoodat het als
openbare weg kan worden gebruikt. Op
slechts een klein gedeelte na is de ophoo
ging gereed. Naar den kant van het Cen
traalstation is reeds een aanvang gemaakt
met het leggen van de tramrails; riolen
en waterleidingbuizen zjjn aangebracht, en
het terrein voor den openbaren weg bestemd,
is met roode paaltjes afgezet. Het bljjkt
nu, dat het plein voor de nieuwe Beurs
nog wat grooter wordt dan het thans is,
en dat er ongeveer 2500 vierkaute meter
bouwterrein beschikbaar zal bljjven. Dit
terrein zal, wanneer de straat klaar is,
met eene schutting worden afgezet. Keien,
klinkers, trottoirbanden, rioolputten, alles
is reeds aangebracht, zoodat men met de
werkzaamheden geregeld kan voortgaan.
Door een trein gedood.
Zondagavond is bjj Baarn de 18-jarige
dienstbode Cornelia Pelt, terwjjl zjj langs
den spoorweg naar Soest liep, door den
trein gegrepen. Hedenmorgen werd het
verminkte ljjk gevonden.
De vreeselijke brand te Parijs.
De Directeur van het gemeentelyk la
boratorium heeft een onderzoek ingesteld
naar de oorzaak der ramp op den boule
vard Sebastopol. Reeds is vastgesteld, dat
het ongeluk niet door een gasontploffing
kan veroorzaakt zjjn, omdat de eigenaar
van het huis niet bjj de gasmaatschappij
geabonneerd was. Een der vrouweljjke
slachtoffers, die in het hotel-Dieu werd
verpleegd, is Maandagavond nog gestorven.
Een vree8eli|ke onploffing
heeft plaats gehad op den Zuid-Pacific-
spoorweg nabjj Jackson-station. Twee
waggons met ontplofbare stoffen zjjn ge
sprongen, waardoor een gat van 30 voet
diep in den grond geslagen werd. Van de
46 menschen, die zich in de nabjjheid be
vonden, bleven er slechts 9 ongedeerd. Er
zyn 25 dooden. Sommige ljjken werden
over een afstand van 30 meters wegge
slingerd. De ontploffing had tengevolge
dat den slachtoffers de kleeren van het
lichaam werden gerukt. Onder de doodeD
bevinden zich een vrouw en 3 kinderen.
De meeste slachtoffers zyn Grieken.
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
Naar Oost-lndl6.
t via Amiter Jam
lil via Morseillc
mail via Marseille
p, Engelsche mail Ti
(naar Palembang,
Banka, Billiton cl
Afd. vso Borneo)
Datum der t«r
pusl-bezorg.
Tydst. der
laat. busl.
a/h Poetk.
26 Febr
7.— av
4 en
18 Mrt.
7.- 'sav
8 cn
22
7.— av
1 «i
15 Mrt. 3.30 sn&m.
4 cn
18
7.— av.
11 cn
25
8.30 Wor.
(via Genua)
8 en
22 Mrt.
7.— 's av.
eiken
Vrijdag
8 80 'smor.
(via Genna)
8 en
22 Mrt.
7.— 'a av.
1 en
16 Mrt.
11.30'smo.
p. Duitsche mail via Napel**)
Alleen nanr Atjeh, Sumatra's Ooitknit, P»lembang,
Rionw, Banks, Billiton en Z.-W. Afd. Tan Borneo.
Het oTerige gedeelte van Ned. Oost-Indiè wordt alleen
op Terlangcn der afzenders Tia Napel» verzonden.
Naar Guyana (Suriname)
p. zeepost Tia Amsterdam .1 20 Febr I 7-av.
p. mail over Engeland 29 Febr 7.'»ar.
p. mail via St. Nazaire7 Mrt. |7.'sav.
Naar Cura^ao, Bonaire en Aruba
p. zeepost via Amsterdam
29 Febr. 17.av.
:n 28 Febr 7.— 's av.
mail via Southampton
mail via Hamburg
(alleen op verlangen der
afkendera).
Naar St. Martin, St. Euatatius en Saba
per mail over Engeland 29 Febr. I 7.'a av.
p. zeepost via Amsterdam 29 Febr. 7.'a av.
Naar Kaapland, Natal, Oranje-
Rivierkolonie en Transvaal:
eiken Vrijdag 8.80 u, '«nam.
„Brieven, enz. voor Hr. Ms. „Fries-
and" te zenden naar Padang".
neer do door sommigen uwer gezonden raad
sels en anecdotes worden opgenomen, deel ik
u mede, dat ik in elk nummer slechts
plaats heb voor een vier- of vjjftal raadsels
en zes it acht anecdotes.
Wanneer ik meer kolommen ter mijner be
schikking had, zou ik gaarne meer werk van
u opnemen meent echter niet, dat hetgeen
ge me toezendt in het vergeetboek zal raken.
Integeudeel, alle raadsels, anecdotes en ver
haaltjes, worden aandachtig door mjj gelezen,
de besten daarvan zorgvuldig opgeborgen
de bepaald ongeschikten natuurlijk naar de
snippermand verwezen. Het goede werk zal
dan heusch langzamerhand in de courant wor
den geplaatst en zoodra de uitgevers uit
breiding aan de rubriek geven, dan kom ik
met mjjn voorraad voor den dag.
Uw raadsolvriendin,
MAR1E VAN AMSTEL.
mmwmmmmmmwmm
Correspondentie.
6. Roggeveen. Dank voor je aller
aardigst briefje, waaruit ik met genoegen
vernam dat go de rubriek zoo prettig vindt.
Ja er doen heel wat kinderen mee, vandaar
dat men niet zoo spoedig een beurt krjjgt. Ge
t dus maar geduld hebben. Uw ansicht
zie ik gaarne tegemoet.
M a r t h a Fluiter. Wat doet het rnjj
een pleizier, dat zoo'n dapper meisje ditmaal
den prjjs gewonnen beeft, ge vindt hot zeker
wel prettig huishoudstertje te spelen en uw
moeder zal wel héél véél van u houden, wan
neer zjj ziet dat ge vljjtig zjjt en uw best doet.
Jan Zwart. Ik kan me best voorstellen
dat ge er niets van begrijpt, maar laat ik
u zeggen dat ik niet in den Helder woon,
doe dus maar geen moeite mjj uit te vinden.
Guurtje. Aan uw verlangen de corres
pondentie betreffende, wil ik gaarne voldoen
doch met de raadsels moet ge geduld hebben,
daar ieder een beurt krjjgt. Ik kan me best
voorstellen dat ge niet altjjd voor het oplos
sen tjjd kunt vinden, maar wanneer er een
Zaterdagmiddag tusschen komt dan toch wel
Gerhardina Snaphaan. Het dpet
me pleizier uit uw briefje to zien dat ge niet
boos waart, toen ik een grapje op uw naam
maaktege begrijpt dat er van belcedigen
geen sprake is de kinderen, die dat dachten,
hadden het glad mis.
Si entje Berkbout. Wat een aardig
postpapier hebt ge, ben jjj dat zelf in die
auto. ik moet zeggen, het staat héél voor
naam en broer zit er kranig naast, hoor
Pas maar op dat jelui niet te bard gaat
want ik ken een dame die uit zoo'n auto ge
vallen is en haar hoofd tegen een boom be
zeerd heef).
Dina Jongkind. Het is héél moeiljjk
te zeggen of uw ingezonden raadsels al of
niet goed zjjn, want daarvoor zou ik de
heele voorraad moeten nazien en dat kost nog
al tjjd, dus moot ge even als de andere kin
deren uw beurt afwachten. Ook wat de prjj-
zen betreft kan ik niets beloven, het lot be
slist en dat is eerljjk.
Oplossing der Raadsels.
1. Koekoek.
II. Moeder.
III. Alle twaalf.
IV. Tabak.
Goede oplossingen kwamen in van
Elizabeth hoeleraey Hcudr. J. Bels emn
Me(jtr Klaasje Botenga Frouwtje eo Martieu
Drijver M*ri* W. l^uukJ *nny en Grietje Luidinga
Everardu» C. Koopmam Joh. G. Koopinau
Neeltje en Trijntje Krabbendam Elizabeth W. Brouwer
Mari» G. Putter» Johan Patter* Jan en Jacob
Krkelen» Maria en Fijtje Arem» Bet»y Karskens
Arie en Hendrik 't Hart Gee»je de Bee
Willem G. v. Zuylen Anna Alida Reynbout Maria
r. Zuijleu H. Heeroma Dirkje Covers Coratiaan
de Zeeuw Catriona J, Lippe A en J. Erica M.
Janzen llendrika Veentjer Maria en Jacoba
Jausseu J»n Vogt Dorotbe* de Boer Aaltje
Baudimu Maria W. en P. TrelTersA. M. Koclitik
Maria Lcydeckers Sientje G. Borriu» Teunis
Adriaanie Grietje Kikkert A*W° <*e 8oer
Anna en Willem Jacob Gouda Wilhelmin* Adri-
aanie Dora Schenkels Jobanna Grentziu» M.
C. G. Cupido Neeltje Klejjn Cornelia v. Herpen
Anna Selman TYyr.tje en LizeLofèber Willem
Hnbregtse Grietje S. Sanders* Grietje Weater-
b»»n Trijntje Kiesewetter Jan Zwart M. Blom
T. Blom S. Held Andries en Christiena
Wernecke Greta Gooyer Elizabeth Warnar
Gerard en Doede Schuitenmaker Geesje Biegel
Elizabeth Pool Sopliie Hackcnit» M*rtba Fluiter
M. J. Leughorst Annie Uoogerdnijn Marijtje
P. Bekker Koelof Siegcr» Lonise Reitsma
Venna Wamsteker Maria Wamsteker Johaunes
Welbergen Dominikua Welbergen Hendrik*
Molenaar Elizabeth W. Walkeuter Cornelia
Putters Mari* Jnyn Jacoba de Zeeew Joban
na Putters J v. d Weerd Grietje Abbo C.
Jideus H. Freeke Alida Smit» Catharina en Gund*
Klussen Hendrik Pot Jannie en Geertje Smits
Theo, Coba en Corrie Coek M. J. Moorman
Elizabeth M. Verberne Cornelis en Arie Kramer
IJsbrand Lafèber Hendrik* C. de Mnnck Anton-
nette de Mnnck Jo en Willem r. O» Emma en
Frit» Prass Anna en Martines Kerkhof Nelly de
Boer Dieaa Jongkind Maria en Gerardu* Zit*
M. v. Hoolwertf Jobanna Deelder Maria Deelder
Anna Winkel Jacoba Coniju Antje en Aaltje
Dros Saartje de liaan Aaltje Klerk Bbeltje
de Haan Arie Boot Affiene en Dien* Hofn an
Marijtje v. Dam Geertje en ETcrt Verborgt Leo
Daalder Paulina en Joh. Manui Sophis v d. Zee
Elizabeth Duinker Lecndert C, Jansen Gexina
Eden» Jan P. Edeus Maria Jansen Jacoba
Jaosen Johannes Lumkeman Alida t. d Plas
Dicuwertje vtn der Plas Cornelia Rijkeboer M.
C. Heydeuryk Mari* Botter Jannetje en Klaat
Slort Engclbert Riemers Piet Botter Jansje
Kleia Nico cn Mieatje Dijkshoorn Grietje en
Rieka Wijm» Arie Fennik Petronella Wjj ma
Johannes G. Wijma G. Roggeveen Rein* G.
Krabben P. L, Roggeveen Geertje v. Leeuwen
Christiena en Heodrika Mejjer Geertje Borriuu
Aafje Helder Alida ea Maria Gouda Cornelis
Tol, Elisabeth Reinders. Allen te Helder.
Gerard Welbergen Albertha Hoogerwerf N.
Roosloot W. G. F. Sant. Allen te Huisduinen.
Sientj: Berkhout Stjjntje Bijl, Amsterdam.
Lndwiua v, d Bogaard, Enkhni/.eu.
Adriana Rezel Heudriua Lange.eld Cathsrina
i Kenetta Bakker Louis* cn Alida Kikkert C.
Kacxur, te Teiel.
Julie Groen, te Antwerpen.
De prjjs viel bjj loting ten deel aan
MARTHA FLUITER.
- Inzending van Raadsels, Anecdoten
enz. vóór Maandagavond 6 uur.
Anecdoten.
(Ingezonden door Cornelia van Herpen.)
Onder Kennis.
Wel, maak je dochter goede vorderingen
op de piano
Dat geloof ik. Gisteren speelde zij een
stuk met haar meester en toon zei dezeU
is alweer tien maten voor.
(Ingezonden door Adriana Rezel to
Nieuweschild op Texel).
Op de Vischmarkt.
Koopster: ,Voor dien prjjs vind ik de
grootste paling to klein".' Vischverkoopster
Wacht dan maur even: roet den volgenden
trein komen gerookte walvischen aan van 15
cents per stuk".
Ga«t: .Kellner, er zwemt zoo waar een
doode vlieg in mjjn soep." Kellner: «Maar
mjjnheer, dat kan niet, dat is onmogeljjk."
Trijntje K i e e w e 111 e r. Groot <e- .Wel onmogelijk? Wil
lijk dal go het ook een» gent proboeren. Het J8 "om! -M»« mijnheer, een
doel er niet toe of ik het druk heh, hoe
hoe liever, ik zal altjjd zorgen tjjd over te
hebben jelui allen een woonjje te schrjjven.
Grietje Westerbaan. Hoe jammer,
doode vlieg kan toch niet zwemi
^Ingezonden door Marie van Zujjlen. Alhier).
Overbodig.
Burgemeester, tot zjjn secretaris
Daar
dat broertje vergoten heeft je vorigen brief hoor ik zoo net, dat Hannes, de knecht van
te bezorgen, doch nu is alles op tjjd gekomen. den schoenmaker, gistcruvond in do kolk
Grietje Sanders e. Zoo, ben jjj zoo'n H°bter den molen is verdronken! Nu wordt
ijverig breistertje, nu dat zal je moe véél 't toch tjjd dat we die gevaarljjke plek met
helpen, dunkt medoch ik viud het héél goed hekwerk afzetten
gezien van je moe, dat je van do rubriok Veldwachter (die juist binnenkomt en de
kunt 1»
seis moet je natuurlijk terdege nadenken.
Zeg aan jo broer dat hjj geregeld moet mèe
doen, ook al krjjgt hjj niet geregeld een briefje
onder correspondentie.
Willem Hnbregtse. Dunk voor jo
belangstelling, ik ben volmaakt gezond en
hoop dat dit ook bjj u het geval zal zijn.
Cornelia van Herpen. Naar aan
leiding van jo briefje deel ik je mede dat
het verhaaltje in mjjn bezit gekomen is, doch
want bjj het oplossen der raad- laatste woorden heeft gehoord). Niet noodig,
burgemeester, hjj is alweer bijgekomen
Een goede raad.
SergeantAls jullie in den oorlog een
kogel hooren fluiten, behoef je geen angst
meer te hebben, want de kogel is dan al
tang voorbij. Maar als je den kogel niet
hoort fluiten, moet jo oppassen, dat je niet
geraakt wordt.
Modern
Mevrouw (tot dienstmeisje). Anna waar
jUmiing boeren, moot go geduld hebben, j heb jo de «teldoeken gedaan Kr ligt hier
nog overal stof.
Dienstmeisje. O, die heb ik in mjjn ge-
rccdschapstaschje aan de fiets.
(Ingezonden door T. Vries. Alhier).
Boerin bjj de kazerne tot een jongen luite
nant. «Kan je me niet zeggen, sergeant,
waar mjju zoon Teunes is?"
Luitenant. .Ik ben geen sergeant, ik ben
luitenant."
wat d
M. Cupido. Ik ontving uw briefji
verwjjs u naar mjjn bericht aan de raadsel-
kinderen.
Wilhelmientje Adriaanse. Zéér
zeker moet ge allo raadsels goed oplossen, ten
einde voor den prjjs in aanmerking te kun
nen komen.
Aan mjjn raadsolkinderen. In
antwoord op de vragen tot mjj gericht, wau-
Boerin ,Zoo, zoo, bon je nog geen ser
geant? Nou, wees maar tevreden hoor, wat
je niet bent, kan je nog worden.
Voor den militieraad. Dokter; .Heb je
nog andere gebreken?
Loteling. .Ja, ten kromme vinger".
Dokter, den vinger beziende. «Sedert wan
neer heb je dien vinger?"
Loteling. .Sedert drie jaar."
Dokter. «En hoe was hjj vroeger?"
Loteling, den vinger rechtuitetekende.
«Zoo 1"
Verhaaltje.
Moedertje.
.Moedertje, geef mjj alstublieft een kusje,
dan ga ik gauw Daar bed."
Deze woorden hoorden mevrouw Djjk
spreken, toen zjj de kruk van do deur eener
arbeidswoning iu de band had. Nog een oogen
blikje wachtte de voorname dame, toen echter
deed zjj de deur open en stapte bi»non. Met
verbazing bleven hare oogen ruaten op het
geen in de armeljjke woning te zieu was.
Een meisje van nagenoeg 12 jaar had een
kind van ongeveer 2 jaar op den schoot en
hielp terwjjl een jongetje vun ongeveer 4 jaar
uitkleeden. Aan tafel zat oen meisje van 8
jaar een kous te breien en een jongen van
9 jaar was bezig een scheepje te maken van
een oude klomp. Na een poosje, nu eens het
eene, dan weer het andere kind aaugekeken
te hebben zeide mevrouw Djjk:
.Goeden avond, kinderen. Is moeder thnis
«Ja, mevrouw," sprak het oudste meisje,
.moeder ligt te bod. Moet u ze spreken?"
Terwjjl Betje, zoo heette het oudste meisje,
deze woorden sprak, werd eeu helderwit
gordjjn in een hoelijo der kamer weggeschoven,
een magere, bjjna geheel ontvleeschte arm
kwam te voorschijn en een zwakke stem zeide
.Hier ben ik, mevrouw."
Mevrouw Djjk begaf zich onmiddellijk naar
den hoek vanwaar hot geluid kwam.
.Goeden avond, vrouw van Mol, ik kom
eens kjjken hoe het met u gaat."
.Dat is heel vriendeljjk van u, mevrouw,"
sprak de zwakke stem achter het helder witte
gordijn.
Ik vind hier alles in orde, voor zoover
ik zien kan, geheel in orde.
Men hoeft mjj gezegd, dat gjj al meer dan
zes maanden bedlegerig zjjt, maar het bljjkt
nu, dat men mjj verkeerd heeft ingelicht."
.Neen, mevrouw, mon heeft u niet verkeerd
ingelicht. Helaas, maar al te goed. 't Is al
ruim 8 maanden, dat ik te bed Hr-
Maar," hernam de voorname dame. .Dan
begrjjp ik niet, hoe alles er zoo proper uitziet.
Helpen de buren u zoo goed
.De buren, neen mevrouw, voor dat allee
zorgt ons lief moedertje."
.En waar is dat lief moedertje dan ging
mevrouw Djjk voort.
«Hier, hier," roepen oen paar stemmen en
evenzooveel kindcrarmen sloegen zich om
Betje's hals, en die kinderen gaven haar een
welgemeenden kus.
«Dat meisje?" vroeg mevrouw Djjk. .Dat
kind Zorgt dat hier voor alles
Verlegen sloeg Betje de oogen neer en
bracht het kind, dat zjj op haar schoot had,
in de wieg.
Ja, mevronw, dat is ons lief moedertje,"
sprak do zieke moeder.
Al heel spoedig vernam mevronw Djjk
i, hoe Betje van den ochtend tot don avond
laat bezig was om voor haar moeder, hare
zusjes en broertjes, voor het huishouden en
voor de verdiensten to zorgen. Toen mevrouw
Djjk alles van de zieke gehoord had, ging
zjj naar Betje, nam haar handje en zei .-
Nu begrjjp ik, waarom gjj moedertje heet.
En, dat ge een lief moedertje zjjt, dat weet
ik nu ook."
Mevrouw Djjk ging weg en vertelde thuis
alles aan haar man, wat zjj bjj de weduwe
Van Mol gezien on gehoord had.
Mjjnheer Djjk nam direct zjjn maatregelen.
Hjj zorgde, dat het 't arme gezin aan niets
meer ontbrak, en eer twee maanden voorbjj
waren, was de zieke weer geheel hersteld.
'"oen kwamen op een avond mjjnheer en
mevrouw Djjk onverhoeds het huisje van vrouw
Van Mol binnen en vonden ze tevreden aan
de avondboterham.
«Vrouw Van Mol, wjj zjjn zoo bij), dat ge
weer beter zjjt," sprak mevrouw Djjk .en ik
heb gehoord, dat ge eene goede naaister zjjt,
en ik zal zorgen, dat u het niet aan werk
zal ontbreken, maar twee moeders in het
gezin, dat iB te veel, das moest ge ons het
lieve kleine moedertje geven."
Acht dagen later was Betje bjj mevrouw
Djjk als kamermeisje in dienst, doch werd
meer als kind dan al dienstbode behandeld.
Den Daam van moedertje verloor zjj nooit.
Nieuwe raadsels worden in de volgende
rubriek opgenomen.
Ingezonden.
Over de Voltiurdlnjr.
(Slot).
Is het de strekking geweest van bcido
laatste gedeelten: te laten uitkomen de
diepste oorzaken der geheele beweging tegen
deze fabriek cn daarenboven auu te toonen
waarom die beweging op touw gezet is en
hoe dit waarom verklaard moet worden
thans wenscht de directie, althuns voor zoo
ver dit ten aanzien van het verdediging®-
doel nog strikt wenschelijk is, niet alleen
nog de rede van den heer Te Boekhorst te
critiseeren, maar daarnevens ook nog te wjjzen
op verschillende eigenaardigheden der beweging,
die voor don eigenlijken aard daarvan ken-
teekenend zijn gebleken.
Al mogen tegenstunders een en ander nog
verder op allerlei wjjze keeren of wenden,
het zal hun toch niet kunnen gelukken de
nevenbedoelingen met hun geschrjjf en met
de op touw gezette beweging te verdonkere
manen. 't Bljjf't een feit, dat het zonder
sterken aandrang van Idzenga geen der pas
georganiseerden in hun hoofd zou zijn op
gekomen, met do gestelde vragen en de ver
gezellende hateljjkheden voor den dag te
komen.
Blijkens al het gepasseerde is bjj dt_
aanvang der beweging Criticus aangezet te
publicccren, wat de waardigheid der orga
nisatie »L. n. W." wat al te zeer in gevaar
gebracht zou hebben en is hjj later geëx
ploiteerd om de directie nau de praat te
houden totdat aan de verlangde openbare
vergadering eenigszins den schijn kon ge
geven worden van een soort actie van ,L.
n. W."
Betreffende den aanvang der beweging
ligt 't eigenaardige hierin, dut het (natuurlijk
toevalligjuist de soc. dem. meester
knecht van Vooruitgang moest zjjn (geen
bestuurslid van .L. n. W.", maar inderdaad
de hoofdleider), die de zweep krachtig achter
de organisatie heelt laten kloppen.
Dat Idzenga in een ingezonden stuk, om
zich een soort houding te geven, begonnen
is er t e n laatste het standpunt van den
Bond bjj te sleepen, is voorts eigenaardig
te noemen.
Want nóch door de organisatie «L.n. W."f
nóch door Criticus, nöch door Te Boekhorst
is het geschrjjf von tegenstanders en het
relletje véór dien tijd door dit stand
punt gemotiveerd geworden. En tóch heet
Te B. zjjnc rede ton beste gegeven te hebben
om de (zoogen. aangerande) rechten der ge
zellen en de eer der organisatie te verde
digen 1
Dit standpunt van den Bond, waarvan
spreker de hoofdleider is, is door Idzenga
niet in tijn stuk en door Te B. niet op de
openbare vergadering uitééngozet. Alweer een
eigenaardigheid
Hoe tegenstanders ook hun best zullen
doen ten aanzien van het rolletje een gron-
dig argument op te scharrelen De bemoei
zucht van »L. n. W." cn Criticus zjjn nu
eenmaal niet to motiveerenuit alles be
treffende deze beweging tegen .Do Volhar
ding" is ten duideljjkste gebleken, dat er
gezocht is naar eene aanleiding voor
eene actie der gezellen-organisatie .L .n. W."
Te B. is als bekend socialist, natuurlijk
ook voorstander van soc. arbeiderscoöperatie.
Al het door hem gesprokene nn? is ge
bleken zóódanig in elkaar gezet te zijn, dat
vooral door de wijze van samenstelling zijnor
rede deze er op berekend is geweest om
van «De Volharding" alles af te tuigen
tot zelfs de bekende .uitstekende" kwaliteit
van het brood dozor fabriek toe teneinde
in tegenstelling daarmede een zeer Üatee-
rend licht te laten vallen op de Coöp. Bak-
kerjj. Ook spreker heeft zich dns in de kaart
laten zien
Volgens Te B. is uit de gewraakte ad
vertentie te lezen .dat do directie de vroe
gere arbeid voorwaardelijk in October 1,1.
in haar fabriek reeds .goed" gevonden heeft.
Dit is niet zéé! «Want waarom zou men
dan in die adv. o. a. kunnen lezen, dat door
de directie er naar gestreefd wordt d e voor
waarden telkens zooveel mogelijkte
verbeteren?
Dat plaatselijk in .Do Volharding" de
arbeidstoestanden do beste van de slechten
waren te noemen, heeft spreker zelf erkend.
Hem moet natuurljjk ook bekend zijn, dat
verscheidene misstanden in het bakkersbe-
drijl oerst dan verdwjjnen kunnen als er
afdoende wettelijke bepalingen tegen zijn ge
steld en dat deze misstanden ten nauwste
samenhangen met den cconomischon toestand
van het bakkersbedrijf in ons land on voorts
'n den aard van liet bedrijf zelve gelegen
zyn. Vele der bestaande misstanden datee
ren sedert eeuwen, zijn een meer mant-
h a p p e l ij k dan oen plaatselijk vor-
schjjnsel.
Nu is het toch zeker op zijn minst hoogst
eigenaardig te nootnon, dat spreker, tegen
over goedwillende patroons, bij wicn in het be
drijf geen bepaalde misstanden heorschcn, die
er naar stroven de arbeidsvoorwaarden in
hun fabriek telkens zooveel doenlijk te ver
beteren, dat hjj en nog wel beslist
tegen den wil dor betrokken georganiseerde
gezellen in het eerlijk en redelijk gevon
den heeft, dat eene afdecling van zjjn Bond,
nauwelijks ter wereld gekomen, in 't wilde
weg een voor niets nuttigen strijd heeft aan
gebonden. En als het onwaardige strijden èn
van Criticus èn van ,L. n. W." door hem
bewust genoemd is een strijdon met eerlijke,
ware cn wettige middelen getuigt dit werke
lijk niet voor een persoonlijk hoog stand
punt van spreker zelf. Als dat ulles hecten
moet de eer der vereeniging hoog te hou
den, dan zit hot er mot die eer niet al te
diep bij de organisatie!
Weidenkenden zullen echter moeten toe
stemmen, dat ter wille van verkapte bedoe
lingen .L. n. W." datgene, wat een maat
schappelijk vcrschjjnsel is, speciaal op reke
ning heeft willen brengen der directie en
dit wèl zoogenaamd naar aanleiding der ge
wraakte advertentie, doch inderdaad om op
vakgebied wat loven in de brouwerij te
brengen en daarnevens op te treden als ver
sterking van de propagandaclub van Voor
uitgang.
Ook het maatschappelijk concurren
tie v e r s c h ij n s e 1 is door Tc B. ten
laHte gebracht der directie, cveveens door
Idzenga, terwjjl beide ten aanziencon
currentie voor een energieke propaganda voor
de coöp. zaak hier ter plautne
zich volslagen blind hebben getoond, 't Is
eigenaardig.
Evenwel eene vakorganisatie, die bovenal
eerlijk wil strijden en bovendien al» een
zelfstandige organisatie, zoo'n organi
satie dient met ernst en door eerlijke midde
len te stroven naar hot goede, dat eene krach
tige organisatie zeker brengen kim, maar
opdat zij dit zal kunnen doen, bchoorc ze zich
allereerst innerlijk tc vormen cn alzoo ernstig
onder de leden aan te kweeken meerdere
ontwikkeling aangaande de vakbeweging en daar
nevens solidariteit onder de georganiseerden
in stede van tweedracht te zaaien en
misverstand omtrent eene eerlijke strijdwijze,
het nut en de motiveering daarvan in het
leven te roepen.
heeft °P de vergadering het ge
schrjjf van .L. n. W." en dat van Criticus
nog ecnB zeer uitvoerig besproken om het
hier en daar nog wat in kracht aan te dik
ken, maar hij heeft de antwoorden daarop
van de directie zoo goed alt buiten beschou-
wing gelaten. Inderdaad een zeer éénzijdige
wjjze van critiek uitoefenon 1
Dat de actie van ,L. n. W." niets te
maken heeft met de verleden week inge
voerde verandering dor arbeidsregelingen
«De Volharding", moge bjj voorbaat hieruit
blyken, dat het plan tot reorganisatie reeds
ernstig bjj de diroetie bestond sedert Juli
l.L Bovendien zal men zich herinneren, dat