KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, WIerIngen er Anna Paulowna
De Oorlog in het Oosten.
No. 3268.
Zaterdag 11 Juni 1904
32ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat.
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
TWEEDE BLAD.
Indische Penkrassen.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
64.
{^In de laatste Penkras heb ik aangetoond,
dat onze Indische weermacht sinds 1896 zeer
in bruikbaarheid toenam. Ik heb u meegedeeld,
hoe we dit vooral moeten danken aan de
energie van onzen hnidigen Landvoogd en
tegelijk de hoop uitgesproken, dat een Luitenant
Generaal van Iieutsz diens opvolger zjjn zal.
Thans moet ik u echter zeggen, dat de leger-
sterkte belachelijk klein is, dat onze mannen
zullen te kampen hebben tegen tiendubbele
overmachtWanueer men de strijdkrachten,
welke ons bij een oorlog met het machtige
Japan ter beschikking staan, vergelijkt met de
troepenmacht, die Engeland naar Zuid-Afrika
expedieerde, dan wordt zells de grootste optimist
moedeloos gestemd. Ons geheele Indische
Leger toch iB volgons formatie slechts 34000
militairen sterk en daarvan bevinden zich op
Java, het eerste en voornaamste aanvalsdoel,
slechts 17000 man. Ik tel hierbij 6e Eurp-
peesche Schutterijen, de Barisan van Madoera
en het Solosohe Legioen van Mangkoe Negoro.
Voor de verdediging van Java mag vol
strekt niet gerekend worden op de troepen
der Buitenbezittingen. Afgescheiden nog van
de vraag of de vijandelijke Marine het trans
port niet zou onmogelijk maken, moeten de
overige eilanden toch zeker ook zoo lang
mogelijk verdedigd worden en zou het op de
Inlandsche bewoners al een zeer vreemden
indruk maken, als de militaire macht hen in
den steek liet. Er zijn gewesten, waar eerder
dan op Java, de bevolking naast het Leger
staan zal, er zjjn er echter ook, waar 't ver
trek der soldaten 't Bein zou worden voor 'n
opstand, van moord en doodslag 1
Niet alleen Java, ook de Buitenbezittingen
zijn Nederlandsch grondgebied, ook de Buiten
bezittingen moeten dus worden verdedigd. Of
't mogelijk zal wezen, zeker, als Holland
maar wil
Voor het oogenblik echter moet helaas 1
worden geconstateerd, dat er in Indie weliswaar
een dapper, goed geoefend, maar beslist veel te
zwak Leger met onze defensie is belast.
Alvorens ik echter verder ga een enkel
woord aan mijne niet-militaire lezers, die 't
wellicht vervelend zullen vindeD, dat erdoor
my, nog al uitgebreid, een onderwerp be
handeld wordt, waarvan ,zjj weinig of geen
verstand hebben.
Maar als ik trachten wil u door mijne
ponkrassen zoo goed mogelijk op de hoogte
te brengen van alle Indische toestanden, dan
mag toch zeker niet vergeten worden de vraag,
of we dat Indië zullen kunnen behouden Bjj
die vraag heeft ieder Nederlander belang en
juist in dezen critiekcn tjjd is het zeer urgent
daarby wat langer stil te staan, dan anders
wel 't geval zou zyn geweest. Hot jonge
Nederland is trouwens wakker geworden, het
sAllen weerbaar vindt meer en meer weer
klank in veler harten, ik mag dus hopen en
vertrouwen, dat ook zjj belang zullen stellen
in alles wat de weerbaarheid in Indie betreft,
immers èn in Nederland èn in onze Koloniën
blyve steeds de fiere leuze
,Je Maintiendrai!"
We zullen onze beschouwingen beginnen
met Java.
Aan Infanterie tellen we er slechts
15% Veld-bataljon
Het 1ste (één Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Amboineezen) te Magelang.
Het 2de (één Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Amboineezen) te Magelang
(thans afwezig en op Djambi).
Het 4de (één Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Amboineezen) te Tjimahi.
Het ódo (twee Compagniën Europeanen en
twee Compagnieën Madoereezen) tc Semarang.
Het 6do (éen Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Amboineezen; te Willem I
en Kedong Kebo.
Het 7de (twee Compagnieën Europeanen en
twee Compagnieën Socndaneezen) te Djokja-
karta en Soerakarta.
Het 8ste (één Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Soondaneczeni te Willem I.
Het 9de (één Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Javanen) te Tjimahi.
Het 10de (twee Compagnieën Europeanen en
twee Compagnieën Javanen) te Weltevreden.
Het 11de (twee Compagnieën Europeanen en
twee Compagnieën Javanen) te Meester Cornelis.
Het 18de (één Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Javanen) te Soerabaja.
Het 15de (twee Compagnieën Europeanen en
twee Compagnieën Javanen) te Tjimahi en
te Banjoe Biroe.
Het 18do (twee Compagnieën Europeanen en
twee Compagnieën Javanen) to Buitenzorg.
Het 19de (één Compagnie Europeanen en
drie Compagnieën Javanen) te Malang.
Het 20ste (twee Compagnieën Europeanen en
twee Compagnieën Javanen) te Weltevreden.
Hot Reservebataljon (twee Compagnieën
Amboineezen) te Magelang.
In het geheel dus 15% Veldbataljon Infanterie
(waarvan 1 nog naar Djambi op expeditie
Daar blykens de oorlogsorganisatie, elk
Veldbataljon nu uitrukt met een sterkte van
626 onderofficieren en minderen, waaronder
584 geweerdragenden, behoef ik niet nader
uit te leggen, hoe zwakjes de Infanterie hier
op Java is.
Een Regiment in Nederland toch is vier
Veld-Bataljons sterk, die elk mot eene sterkte
van 800 onderofficieren en minderen uitruk
ken en dus voor een land als Java, vier maal
zoo groot als Nederland, moet bjj de verdedi
ging worden volstaan met eene Infanterie ter
sterkte van 8 zegge drie Nederlandsche
Regimenten 1 (de Vestig-bataljons, die niet
tot het Nederlandsche Veldleger behooren,
er buiten gerekend.)
Er zyn op Java bovendien nog drie Depót
bataljons te Meester-Cornelis, (één Compag
nie Europeanen en vier Compagnieën Inlan
ders) te Magelang, (één Compagnie Europeanen,
één Compagnie Amboineezen en één Compagnie
Inlanders) en te Malang (één Compagnie
Europeanen en twee Compagnieën Inlanders.)
Deze Depót-bataljons zyn bestemd voor het
africhten van recruten en dus zullen by
mobilisatie slechts do officieren, 't kader on
een deel der manschappen dadelyk bruikbaar
zijn.
Ook de officieren en minderen der Kader-
scholen te Tjimahi en te Magelang kunnen
intreden, terwjjl dit eveneens het geval is met
de Subsistentenkaders te Batavia, Semarang
en Soerabaja.
Onder een Subsistentenkader verstaat men
hier een troependeel, bestaande uit een vasten
staf van officieren, kader en manschappon,
een staf, die echter zeer klein is, en waarbjj
doortrekkende militairen in z. g. subsistentie
d.w.z. in administratieve verantwoording wor
den genomen, in afwachting b.v. van scheeps
gelegenheid.
Ook de bewakingscompagnie (Europeanen
en Inlanders) van het Strafdotachement te
Ngawi levert nog eene kleine tweehonderd
bajonetten.
Meer Infanterie is er op Java echtor niet
in garnizoen.
Te Batavia, Semarang, Soerabaja, Djokja-
karta en Soerakarta heeft men verder nog
Schutteryen van zeer geringe gevechtswaarde.
De recruten en vreemdelingen meegerekend,
tellen zjj totaal 1600 man.
Tot de Schutterijen op Java behooren
uitsluitend Europeanen van 18 tot 45 jaar.
Zy, die om wettelijke redenen vrygesteld
zijn en in het gewest wonen, waar de Schut-
terjj dienst doet, moeten een jaarlykscho
schutterijcontributie betalen, varieerende van
f 1.50 tot f 112 Kader en manschappen
zijn met het oude Beaumontgeweer bewapend.
De dienst bij deze weermacht is vry gehaat,
vooral ook omdat de leden dier burgermacht
zelf maar al te goed overtuigd zyn van hun
onwaarde als krijgsman.
Hoe eerder dit antieke schutterlegertje wordt
opgeheven, hoe beter het zyn zal.
Het zou in oorlogstyd maar in den weg
loopen
Van meer beteekenis zyn de z. g. Barisan
op Mandoera en het Legioen van Mangkoe
Negoro to Soerakarta, Inlandsche hulptroepon
onder Inlandsche officieren, doch op dezelfde
wjjze als do Legerinfanterie geoefend on
georganiseerd.
Daar ik bij mjjn plan van Legeruitbreiding
iets dergelykB als deze hulptroepen op het
oog heb, zoo zal ik in de volgende Penkras
u een denkbeeld geven van deze merkwaar
dige Korpsen.
Voor hot oogenblik zy het u voldoende,
dat hunne gezamenlyke sterkte op ongeveer
1800 man moet worden gesteld en dat ze
nog steeds, net als do schutteryen, met het
zeer verouderde Beaumontgeweer zyn be
wapend.
Mot de Cavalerie ziet 't er zoo mogeljjk,
nog treuriger uit.
óp heel Java (viermaal zoo groot als
Nederlandhebben we slechts drie Véld-
Eskadrons en een Depót-dito
Ze liggen in garnizoen te Salatiga, Soera
baja en Batavia.
Drie Eskadrons voor den verkenningsdienst,
voor het begeleiden van transporten on voor
den ordonnansendienst
En dat in een tyd nu er allerwege stem
men opgaan voor z.g. bereden Infanterie.
De Artillerie wordt verdeeld in Veldbat-
toryen, Bergbatterijen en Vestingartillerie.
Java heeft vier Veldbatteryen te Batavia,
Willem I en Bapjoe-Biroe in garnizoen, als
mede drio bergbatteryen te Soerabaja, Sala
tiga en Banjoe-Biroe, zoodat het veldleger ook
al over een zeer onvoldoend sterke Artillerie
te beschikken heeft.
Tot bezetting der kustforten en batteryen
zyn or in 't geheel negen compagniën Ves
tingartillerie aanwezig.
Het Korps Genietroepen te Magelang be
staat uit drie Compagnieën mineurs en eene
spoorweg- en telegraafcompagnie.
Twee sectie's zyn op Atjeh gedetacheerd.
Vermelding verdient het nog, dat sedert kort
hot Indische Leger ook zyn militaire wiel
rijders heeft, te Weltevreden in garnizoen.
De afdeeling telt 81 onderofficieren en
minderen van verschillende landaarden, be
wapend met een Miinnlicher-karabyn, een
revolver en de z.g. Marechausseeklewang.
De Cavalerie, Artillerie en Genie worden
gevormd door z. g. gemengde troep andcelen,
d.w.z. er zyn Europeanen cn verschillende
Inlandsche rassen dooreen gemengd by in
gedeeld.
Als nu de lezer een duidolyk denkbeeld
van de sterkte of liever van do zwakte der
weermacht op Java heeft gekregen, hoop ik
hom een volgende maal eenige bjjzonderheden
der Barisan en van het Solosche Legioeu
mede te deelen, om daarna een goedkoop en
naar myn bescheiden meening een goed stelsel
van Legeruitbreiding met u te besproken.
Dit stelsel zal 't product zyn van militaire
studie en meer intieme kennis van het volks
karakter.
Lt. Clockener Broüsson. b.d.
Sindanglaja.
BERICHTEN.
Sch8gen, 8 Juni. De raad dezer ge-
meeute heeft f 20.000 ^toegestaan (voor
waardelijk) ten behoeve eener tramlyn;
Behagen Wieringen
Zweetvoeten te hebben kan, vooral
in den zomer, zeer lastig zjjn. Zonder na
deel voor de gezondheid kan men gemakke
lijk de onaangenaamheden hiervan ver
minderen of geheel opheffen door één- of
tweemaal in de week in den voet van
den kous wat tannine (looizuur) te strooien,
bjjv. in elke kous een derde gedeelte van
den inhoud vau een vingerhoed. Tannine
verhardt den voetzool. Het zweeten ver
mindert en de onaangename lucht verdwjjnt
na verloop van eenige dagen totaal.
Tannine is goedkoop met de betrekking
tot de hoeveelheid, welke men noodig heeft.
Voor een dubbeltje bjjv. kan men zich
van een hoeveelheid voorzien, voldoende
voor een geheelen zomer.
Een goedhartige huisheer
is te Newcastle o verleden, George Handyside
genaamd. Hjj was zyn loopbaan begonnen
als loodgieter en hjj eindigde die als mil-
lionnair. Gelukkige grondspeculatiëo hadden
hem schatten doen winnen. Yoor de plaats
zjjner inwoning was hjj een zegen Geheele
straten met oude krotten kocht hjj op,
deed daar alleszins doelmatige woonhuizen
voor in de plaats komen en verhuurde
die voor denzelfden prjjs als vroeger de
krotten hadden opgebracht en zooveel
mogeljjk aan de bewoners van vroeger.
Hjj hield er aartsvaderlijke gewoonten op
na. De huur haalde hjj zelf op en op de
vervaldagen liep bjj door zyn straten met
een bel en een zak De bel diende om zyn
huurders te roepen, de zak om er de huur
penningen in te bergen. Van een buis-
vader, die ziek was, vroeg hjj nimmer
huur en weduwen hadden, zoolang baar
weduwstaat duurde, vrjj wonen. Meermalen
werden hem gewichtige ambten aangebo
den alderman (wethouder) burgemeester,
eere-burger, maar voor alles bedankte hjj.
Wanneer kjj maar een braaf man kon zyn.
dan was hem dat voldoeude. In zjjn testa
ment heeft hjj 240.000 pond sterling aan
de stad vermaakt voor liefdadige doeleinden.
Sparen.
Men steekt vaak den draak met de
Staten van Noord-Amerika waar verbods-
wetten bestaan. Men beweert dat daar
langs geheime wegen bjjkans evenveel wordt
gedronken als bjj ons. De volgende sta
tistiek kan de lachers misschienwel tot
nadenken brengen.
De Staten Maine, Ohio en Illinois grenzen
aan elkaar. In de eerste werkt de verbods-
wet, in de twee anderen niet. Nu, al 4 jaren
lang, bedragen de sommen in de spaarbank
per hoofd:
In Maine 80.77 Doll.*
Ohio 9.42
Illinois 6.14
Te zamen bjj eene bevolking van
661.086 zielen (Maine) 53.397.590 doll
3 672.816 (Ohio) 34 606.213
3.816.351 (Illinois) 23.498.504
1 Dollar is f 2 50.
(Uit de »Annaler Antiali".)
Programma van het Zomer-Concert,
te geven door het Stafmuziekkorps der
Kon. Ned. Marine, directeur Jac. Koning,
op Zondag 12 Juni 1904, van 4 tot ö1/»
uur in het Park achter het Paleis.
1. „Banda Rossa*, March, Emil Sorrentino.
2. Ouverture: .Les Dragons de Villars",
Aimé Maillart. 8. Paruphraso (ibor E. Silcher's
Volkslied: .Die Loreley, E. Nesvadba. 4.
//Dcutsches Land du schónes Land*, Fantaisie,
Eduard Strauss. 5. .Ouverture zum Volksfest-,
M. Carl. 6. Pro bono Publiés. .Charivari",
Charles Rolla. 7. ,Meeroswellen", Walzer,
I. Ivanoviyi.
Marine en leger.
Naar de Avp. verneemt, heeft het commis
soriaal onderzoek inzake den luitenant ter
zee le kl. M. van Nassau, vroeger commun-
mandant van Hr. Ms. flottieljevaartuig «Edi',
een voor hom gunstigen uitslag gehad en bljjft
hij in zyn rang bjj de zeemacht gehandhaafd.
Hot blad teekent bjj dit bericht het vol
gende aan
Dezen luitenant wbb ten laste gelegd dat
hjj als commandant van de «Edi« op een kruis
tocht in de Indische wateren een zieken
matroos had laten opsluiten in een benauwd
warm cachotals gevolg daarvan was aan
boord een oproer uitgebroken, dat met moeite
werd onderdrukt.
De kapitein-luit. ter zee A. L. Boelen zal
eerlang worden belast met het bevel over do
Van Galen' en .Buffel*, welk laatste schip
als tender aan de .Van Galen" wordt toege
voegd, torwjjl de kapt.-luit. ter zee W. J.
Coben Stuart het bevel over het instr.-schip
.Nautilus* gedurende den a. s. winter blijft
behouden om met dat schip den zomerkruis-
tocht 1905 te doeu maken. De kapt.-luit. ter
zee R. O. J. Verschoor, thans commandant
van do .Buffel", wordt t.z.t. op nonactivitoit
gesteld.
De kapt.-luit. ter zee P. T. v. d. Velden
Erdbrink zal 1 September worden ontheven
van het bevel over de »Van Galen» en alsdan
worden belast met dat over do .Reinier
Clacszen", terwjjl do kapt.-luit. ter zee P.
Scholten, thans commandant van laatstge
noemden bodem, op nonacliviteit wordt gesteld
om in de 2e helft van de maand October
per particuliere gelegenheid naar O.-Indië te
vertrekken.
Aafihcstedini^en
in Noord-Holland.
16 Juni 1904. Haarlem 11 ure. Het
minst, van W., H. en N. aan liet gebouw van
het prov. best.het maken van den boven
bouw oenor vischhal met bjjbehoorende wer
ken op het terrein visacherahaven tc IJmuiden,
doel uitmakende van de werken voor do uit
breiding dior haven, bogr. f 126000; bestek
no. 116 ligt na 2 Juni ter lezing aan hot
gebouw van genoemd minist., aan de lokalen
der prov. beat. en is tc bekomen bjj de firma
Gebr. van Clcef, Spui no. 28a tc 's-Gravcn-
hageinL te bekomen bjj den hoofding.-
directeur Kemper tc Haarlem, den ingeniour
Wortman te Amsterdam en den adjunct-ing.
Redcker te IJmuiden; de nota van inl. ligt
op 9 en 11 Juni ter inzage bjj den adjunct-
directour Redeker,
23 Juni 1904. Haarlem 11 ureHet
minist. van W., H. en N., aan het gebouw
van bet prov. best.h e t herstel en de ver-
botering van bot Wicrhoofd tegenover de aan
legplaats nabjj den Oever op Wioringcn,
behoorende tot do zoeworken in Noord
holland, begr. f 1000 bestek no. 127 ligt na
9 Juni ter lezing aan het gebouw van ge
noemd minist., aan de lokalen der prov. bost.
cn is te bekomen bjj de firma Gebr. van Cloef,
Spui no. 28a te 's Gravenhageinl. te bekomen
bjj den hoofding.-dirccteur Kemper tc Haar
lem, den ing. jhr. van Panhuys te Hoorn en
den opzichter Dalobout tc Wieringen de nota
van inlicbtingon ligt op 16 en 18 Juni tor
inzage bjj genoemden opzichter.
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
Naar Oost-Indiê
Verzending»weg.
I»-™/"-'! ure
port-bworg. >/h Poitk
p. xeepott vis Amiterd&m
p. zeepost vis Rotterdam 110 ra 24 7.—
p. Holl. mail vis Genos
p. Holl. mail via Maneille 21 Joni
d. Frantche mail vis Msrseille [10 en 24
Nasr Pnlcmbsng, Riouw,
Hanka Billiton ei
Afd. van Borneo,
p. Engeliebe mail via Brinditi I 17 Juni
p. Holl. mail via Genua 14 «n 28 7.'»av.
Naar Atjeh en de Oostknst
van Sumntraj
p. Engelsehe mail via Brindiai eiken Vrijdag 8.80'amor
p. Holl. mail via Genua 14 «n 28 Juni 7.'aav.
p. Unitaehe mail via Napel**) 21 11,80'smor
Alleen naar Atjoh, Somatra'a Oo*tkn»t, Palembang,
Riouw, Bnnka, Billiton en Z.-W. Afd. vun Borneo.
Het overige gedeelte van Ned. Ooit-Iudie wordt alleen
op verlang* o der afzenden via Napels verzonden.
Naar Guyana Suriname
p. zee po at via Amsterdam !l4 en 28 Junii 7.'aav.
p. maü over Engeland j 20 Juni 7.—'aav.
p, inail via St, Naxaire 7 Juli| 7.—'*av.
Naar Curagao, Bonaire en Aruba
14 en 28 Juni
eiken Dinsdag
en Vrijdag
4 en 26 Jou.
8.80 nam.
7.-'aav.
p. zeepost via Amsterdam
p. mail via Sonthampton
p. mail via Hamborg
(alleen op verlangen de
afrenden)
Naar St. MartinSt. Eustalius en Saba i
p. zeepost via Amsterdam .114 en 28 Junil 7.'aav.
p. mail over Engeland .1 20 Junil 7.
Naar Kaapland, Natal, Orunje-
Rivierkolonie en Transvaal:
eiken Vrjjdag, 8.30 's nam.
Voor Hr. Ms. .Nautilus" naar Las
Pa lm as (Gran Canaria) 10, 13, 17, 25 on
28 Juni, 7.uur 's ar.
Naar Hr. Ms. «Hertog Hendrik*
en »De Ruyter* te Edinburgh:
tot en met 12 Juni; te Drontheim:
van 14 tot en met 25 Juni, dageljjks 8.80
's nam.
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur!
net zal zeker velen uwer lezers interos-
8eercn, te vernemen, dat in Haarlom is op
gericht een Informatiebureau voor Vreemde
lingenverkeer.
Inwoners uwor gemeente welke plan heb
ben Haarlem mot zjjne schoone omstreken te
bezockeu kunnen aan dit bureau schrifteljjk
zoowel als mondeling alle gewensohto inlich
tingen gratis bekomen.
Hot bureau is gevestigd in de kiosk bij
don ingang van het station.
Voor brieven of tclcgrammmen ia hot adres
„Informator Haarlem''.
Interc. Telephoonnummcr 1100.
Mot dankzegging voor de plaatsing.
Hoogachtend,
Uw Dw. I)n.,
H. J. V I S 8 E R,
De Petereburger correspondent van de
>Matin< heeft een onderhoud gehad met
admiraal UrreniuB, den chef van den ma
rinestaf. De correspondent vroeg den ad
miraal of deze kennis had van een nieuwe
beschieting van Port-Arthnr, waarvan in
enkele telegrammen werd melding ge
maakt. De admiraal antwoordde: Ik heb
hierover geen berichten ontvangenhet
laatste rapport van admiraal Withoeft,
gedateerd 28 Mei, meldt dat de >Retvisan",
de >Ce8arevitaj" en de »Pallada" hun
plaats in hel eskader weer hadden inge
nomen deze schepen zyn volkomen her
steld. Wat de sPotbieda" betreft, die veel
later dan de eerstgenoemde schepen is ge
troffen. de herstelling aan dit schip zullen
nog geruimen tyd in beslag nemen. Zy
worden bemoeilijkt door de onmogelijkheid
een drijvend dok in te richten. Maar het
schip zou toch wel reeds geschikt zyn om
zee te kiezen.
De admiraal verklaarde verder dat het
absoluut onjuist was, dat de Tsaar bevel
had gegeven aan de vloot om de haven
te verlatende grootste mogelyke vrjjheid
is gelaten aan de admiraals Withoeft en
Gregorevitsj. Daar de reede met mjjnen
bezaaid is, zou het dwaasheid zjjn naar
buiten te gaan, zonder te voren maatrege
len te hebben genomen om deze mjjnen
te verwjjderen of zich een vaargeul te
verschaffen. Indien de Japanners er in
slaagden zich van de landzjjde van Port
Arthur meester te maken, is het zeker dat
de Russische vloot een uitval zou doen
om Wladiwostok te bereiken. In elk geval
zouden zoo verschillende schepen kunnen
worden gered en dit zon ook een heldhaf
tiger besluit zjjn dan het in de lucht laten
springen der schepen op de reede. In elk
geval zouden door een uitval den vjjand
eenige verliezen kunnen worden toege
bracht.
Aan de Daily Mail wordt uit Kobe ge
meld dat, volgens een telegram van Togo,
de kanonneerboot die op 4 Juni om 20
minuten voor achten 's avonds bjj Port-
Arthur in de lucht is gesprongen, er een
was van het type Gremjasjtsji.
De Japansche flotielje was op dat oogen
blik bjj de kaap 32 K. M. ten O. van
Port Arthur, om de bewegingen van den
vjjand waar te nemen. De flotielje stoom
de weg om het vuur van de forten te
vermjjden, waarna de kanonneerboot van
het type Gremjasjtsji volgde, vurende ter
wyl zy naderde. Toen zy een eindje ge
varen was, liep zy op een myn en zonk
in dikke wolken rook. Een andere kanon
neerboot van het type Gaidamak ging ook
in eens naar den kelder. De Gremjasjtsji
is veel grooter dan het type Giljak, waar
van de boot die het eerst verongelukte,
aanvankeljjk heette te zyn. Zy is een zoo
genaamd kust verdedigings vaartuig van 1492
ton, voert een 9 duims-, een 6 duims-
kanon en tien kleinere stukken. Hare be
manning telde 120 koppen. De Gaidamak
is een torpedo-kanonneerboot van 400 ton,
gewapend met 6 drieponders en 3 een
ponders en 2 torpedo-lanceerbuizen.
De Petershurgsche correspondent van de
New-York Herald zinspeelt nu weer op
de mogelykheid van een achterwaarteche
beweging van Koeropatkin. Hjj seinde
Woensdag: Vandaag heb ik telkenserge-
nis en spot hooren uiten over de fantas
tische berichten, van hier verzonden, welke
te verstaan gaven dat aan generaal Koero
patkin, tegen zyn eigen zin, een veldtochts
plan werd voorgeschreven. Van alle kanten
heet men dat onwaar en verzinsels van
Rusland's vyanden.
Duizend karren worden op het oogen
blik gebruikt, om voorraden weg te halen
uit Nioe-tsjwang naar een punt achter
Moekden. Als men daarmee klaar is, zal
er waarschynlyk een verrassing komen van
den kant van generaal Koeropatkin. Het
zou best een achterwaarteche, geen voor-
waartsche beweging kunnen zyn.
Hjj heeit er een oogenblik aan gedacht
om Nioe-tsjwang prjjs te geven, maar de
waarde van het oorlogsuiaterieel daar en
het gebrek daaraan in het hoofdkwartier,
wegens de groote hoeveelheid die op het
laatste oogenblik in Port Arthur is binnen-
f;ebracht, maakte het van het hoogste be
ting, om de plaats bezet te houden, tot
de voorraden in veiligheid waren. Dit zal
veel van Koeropatkin's taktiek vcrklaron
die tot dusver wat onbegrypelyk leek.
Vader (tot jongmonsch)Ja, als je voor
myn oudste een man weet tc vindon, dan
krjjgt jjj myn jongste
FEUILLKTOV
Vervolg van liet Eerste Blad.
,lk dacht, dat het slot Hohonfels eindelijk
een liet toevluchtsoord voor mjjn moeder was go-
worden. Daarom ontzag ik al haar eigen
aardigheden en veroorloofde niemand, haar
eenzaamheid to storen. Ik zelf hield mjj van
haar terug, omdat ik vreesde, dat myn po
gingen om haar te naderen, haar lastig zouden
zjjn. Wat noodzaakt haar daarom, zich van
mjj te scheiden?*
Niets dan haar eigen wil".
Wanneer het werkelijk zoo is, kan ik haar
het vertrekken niet beletten, doch zjj zelf zal
hot mjj zeggen*, verklaarde Constance, uit
de hoogte freule von Dombrowsky aau-
sprekende.
Alexandra schudde misnoegd het hoofd.
«Qjj zult haar slechts onnoodig opwinden,
maar toch zal ik u niet terughouden. Draag
echter zorg zoo kalm mogeljjk te zjjn, want
haar overspannen zenuwen moeten ontzien
worden. Wilt gij dadelijk meegaan
De jonge vr^uw knikte. Zjj volgde haar
tante door den langen corridor naar den ande
ren vleugel van het slot. Daar bleef zjj plot
seling staan, keek bjjna schuw om zicli en
fluisterde.Het is hier zoo stil als in een
graf.'
,Uw moeder houdt van kalmte», antwoordde
Alexandra kool.
De dames traden binnen. Het was zeer
donker in hot vertrek. De laag neergedraaide
lamp verspreidde slechts weinig licht. Den
met zwart fluweel bekleeden bidstoel bemerkte
men nauwelijks de mcnechenschuwe bewoon
ster schreed op en neer, de handen gevouwen
en halfluid in zich zelf sprekend. Toen zjj
haar dochter zag, brak zjj haar eentonig ge
mompel af en riep ontevreden: «Waarom
stoort gij mjj in dit uur, wanneer ik mjjn
gebeden uitspreek?"
Er blyft immers nog tjj'd genoeg over om
te bidden, lieve Olga*, zei Alexandra rustig
en voegde er bij, terwjjl zjj op haar nicht
wees: >Zjj acht hot niet mogelijk, dat gjj
werkoljjk vertrekken wilt en hoopt je tot een
ander besluit over te halon.*
Ik handel zooals ik moet handelen en zoo
als ik het goed acht,' luidde het op slependon
toon gegeven antwoord.
«En wat drjjft u vau hier? Heeft u zich
over iets te beklagen
Ik verlang de rest van mjjn dageu in rust
door te brengen en verre van het geruisch
der buitenwereld. Meer en meer moet ik mjjn
ziel losmaken van al het aardsche en alleen
streven naar het eeuwige heil. De Heer toont
mjj den weg, dien ik bewandelen moet'.
Maar Koert? Ik dacht, dat gjj hem lief
hadt!'
,Dat heb ik ook*.
En wilt gjj hem toch verlaten?'
«Hoe meer ik ontbeer, hoe moer do Hemel
my oenB zal geven*.
Het verbreken van alle familiebanden kan
toch geen Gode welgevallen daad zjjn*.
Mevrouw von Arnhoim ging naar haar
bidstoel. Krampachtig grepen haar doorschjj-
nendo vingors het met zilver gestikte fluweel.
«Wat beduidt die pjjnljjke woordenstrijd Gjj,
wier gedachten slechts bezig worden gehouden,
door wereldsche vreugde begrjjpt mjj toch niet.
»Gjj ziet, dat ik dc waarheid sprak. Maak
nu een einde aan dit onderhoud.* fluisterde
Dombrowsky tot hare nicht. Deze voelde zich
juist door haar woorden geprikkeld.
»Eon vroomheid, die in het hart der moeder
de liefde voor haar kind doodt, kan den Hemel
onmogeljjk welgevallig zjjn', riep zjj.. Welk
een kostbare schat hadt gjj in mjjn ziel kun
nen neerleggen I Maar gij deedt het niet.
Uw oog rustte liever op de doode letters dan
op mjj. Onder uw boetedoeningen hebt gjj
vergeten, dat een dochter uw bescherming
noodig had cn gjj hebt mjj vergeefs laten
roepen. Was dat rechtvaardig? Kunt gjj dat
voor u zelf verantwoorden? Vader hoorde ik
steeds zeggen Eerst de plicht en dan het
gebed.
,Stil, ongelukkigebeval freule von
Dombrowsky. j Zjj schoen meer geschrokkon
dan vertoornd. Movrouw von Arnheim was
bljjkbnaa ten hoogste opgowonden. Een koorts-
sachtige blos bedekte |haar gelaat. Zjj, die
steeds zweeg, begon baar denkbeelden in de
grootste opgewondenheid met fanatisme te
verdedigen. Dc adem stokte en terwyl haar
handen als door do lucht vlogen, zag haar
gelaat er als versteend uit. Plotseling brak
haar stem in een gil uitmevrouw von Arn
heim zakte ineen.
•Groote God, wat is dat?' vroeg de jonge
vrouw, terwjjl zjj verschrikt tot aan den
muur terugweek en met wjjd geopende oogen
naar de jjzingwekkendc gedaante zag.
«Een zenuwtoevul, waarvan gjj de schuld
draagt', antwoordde Alexandra. .Laat ons
thans alleen. Geloof toch eindeljjk, dat ik
alles, wat ik doe en zeg, slechts is uit be
lang voor u cn uw moeder*.
Constance voeldo haar tanden op elkaar
klapperen. fNu zie ik, dut ik nooit terog
kan krjjgen, wat ik als kind reeds verloor
haar liefde'. Huiverend sloop zjj weg,
terwjjl Prisca op het geluid eener schel bin
nen kwam.
Een half uur later meldde de kamenier de
jonge vrouw, dat mevrouw von Arnheim
weder hersteld was en nog slechts wat rust
noodig had.
Do vrjjheer vernam het bericht van het
aanstaande vertrek der beide dameB niet
zonder bevrediging. Dc gedachte aan de
dweepzieke, melancholische gast, die bjjna
nooit huar vertrekken verliet, had hem dik-
wjjls pjjnljjk aangedaan. Hjj verzette zich
dan ook geenszins en zoo werd dan op voor
stel van Alexandra zoo spoedig mogeljjk tot
hot vertrek overgegaan. Zjj zelf zon eerst
alleen naar Moscou gaan om een goede
woning te zoeken.
Toen zjj in het rjjtuig steeg, dat haar naar
het station zou voeren, vermaande zjj Prisca,
zeer nauwkeurig te waken over mevrouw
van Arnhoim. Bega geen dwaasheid en draag
zorg, dat ik u niota meer te verwijten zal
hebben", klonk het streng. Prisca boog het
hoofd en stamelde eenige onverstaanbare
woorden. Toen draaide Alexandra zich, na
haar een laatsten gebiedende blik te hebben
toegeworpen, in het rjjtuig om en zjj vertrok
zonder nog een blik op het slot te werpen.
De dagen, welke verliepen voor het groote
feest, zou worden gehouden, werden doorge
bracht iu het maken der noodige toebereid
selen. Het was een drukte, zootus Hohenfels
in geen tjjdcn had gezien en die opwekkend
scheen te werken op allo bewoners van het
slot.
Alleen op Constance niet. Haar trotsehe
natuur gevoelde zich beleedigd door de kalme
rust, waarmede Giabert dikwjjls haar uitval
len beantwoordde. Zjj trachtte hem te tarteu,
hem te sarren, zjj verlangde naar bet oogen
blik, waarop zjj zou bljjkcn do meesteres te
zjjn. Doch zjjn ernst scheen onoverwinneljjk
zjjn zelfbehocrsching eindeloos; zjjn wil altjjd
sterker dan de hare.
Ook op den dag, waarop het foest zou ge-
honden worden, was het tot een heftig too-
neel gekomen tusschon de beide echtgcnooten.
Constance had de gansche bitterheid, die in
haar hart lag opgesloten, bot gevierd. En in
haar onstuimigheid had zjj uitdrukkingen ge
bezigd, die Gisbert krenkten tot di«p in zijn
ziel. Een oogenblik dreigde hjj zjjn zelfbe-
heersching te verliezen. Toorn klonk uit zjjn
toon zjjn stem beofdo en ook door Constan-
co's ziel vloog, toen zij den indruk van haar
woorden bemerkte, iets als een zachte klacht.
Doch do trotsche, op elkaar geklemde lippen
der schoone vrouw openden zich niet om een
verzoenend woord te spreken. Hier stonden
twee trotsche naturen tegenover elkander, die
geen van beiden wisten van toegeven en te
gemoet komen.
De barones ontvouwde ook heden weer
een bjjna verblindend onderhoudstalent
zjj scheen te stralen van genoegen en niet
temin was het haar, als hoorde zjj door al
hot fccstgejubel een smarteljjk zuchten.
«Ware Koert er niet, ik zou u de vrjjheid
teruggeven", had hjj haar toegevoegd. Die
woorden klonken tusschen de tonen der mu
ziek het was alsof iemand haar die steeds
aan het oor fluisterde. Waren deze woor-
don niet een beleediging van haar aanspra
ken en rechten Moest zjj zich niet tot in
haar binnenste gekrenkt gevoelen? Daar
stond hjj in zjjn ernstige, indrukwekkende
schoonheid cn sprak zoo rustig over politieke
zaken, zoo geheel zich zolf meester, als had
hjj geen oogenblik gedacht aau hetgoen in
zjjn huis was voorgevallen. Nauweljjks viel
zjjn blik van tjjd tot tjjd op haar. Zjj gevoelde
eeu wild verlangen, hem do bewondering af
te dwingen, die hjj haar ontzegde. Zjj wilde
j hem toeroepen: fSchjjnen andore vrouwen
naast mjj geen zieliooze wassen beelden ,Zie
mij toch aanHier is vuur en hartstocht,
itoon verkoelende gloed, alles, wat een man
kan binden en boeien. Noem u in acht. Wan
neer twee hardo steenen tegen elkaar slaan,
ontstaan or vonken en daardoor een vernieti
gende brand".
De nacht brak aan in tooverachtigo schoon
heid. Bedienden draafden, om ververschingen
aan te biedcu. Het gansche personeel legde
bewjjr.cn af van de grootste vlugheid. In de
koukon woelde alles door elkaar, Nanette, do
keukenmeid, had een harer meest booze lui
men, omdat zjj niet van zooveel drukte hield
en men haar lottorljjk van onder de handen
haalde. En terwijl men juist tot over de ooren
in het werk stak, kwam ook Prisca nog on
verlangde een drank voor mevrouw von Arn
heim, gereed gemaakt volgons haar opgave.
,U moet nog vjjf minuten wachten; op dit
oogenblik hooft niemand tjjd!' werd haar
van alle kanten toegeworpen.
•Dat gaat niet", herhaalde zjj.
Op ccn paar seconden zal het toch niet
aankomen", meende Nanette; «zoo spoedig
mogeljjk zal do barones worden bediend."
Ik heb ook geen lust om hier in het
gedrang te bljjvon staan en rnjj door elkaar
te laten gooien", morde Prisca. «Het hoofd
hamert mjj bovendien, alsof het moet barsten".
,Ja, dat kan men u uanzien. Gjj ziet er
uit, alsof gjj niet moer op uw bccnen kunt
staan," sprak dc keukenmeid goedig, terwjjl
zjj oen deur openstiet. .Ga zoo lang in die
kamer op de sofa zitten. Zal ik u een glas
warmen wjjn geren
(Wordt vervolgd.)