KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor HelderTexel, WIerIngen er Anna Paulowna De Oorlog in het Oosten. No. 3268. Zaterdag 11 Juni 1904 32ste Jaargang. Bureau: Spoorstraat. Telef. 59. Bureau: Koningstr. 29. Interc.-Telef. 50. TWEEDE BLAD. Indische Penkrassen. Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden. 64. {^In de laatste Penkras heb ik aangetoond, dat onze Indische weermacht sinds 1896 zeer in bruikbaarheid toenam. Ik heb u meegedeeld, hoe we dit vooral moeten danken aan de energie van onzen hnidigen Landvoogd en tegelijk de hoop uitgesproken, dat een Luitenant Generaal van Iieutsz diens opvolger zjjn zal. Thans moet ik u echter zeggen, dat de leger- sterkte belachelijk klein is, dat onze mannen zullen te kampen hebben tegen tiendubbele overmachtWanueer men de strijdkrachten, welke ons bij een oorlog met het machtige Japan ter beschikking staan, vergelijkt met de troepenmacht, die Engeland naar Zuid-Afrika expedieerde, dan wordt zells de grootste optimist moedeloos gestemd. Ons geheele Indische Leger toch iB volgons formatie slechts 34000 militairen sterk en daarvan bevinden zich op Java, het eerste en voornaamste aanvalsdoel, slechts 17000 man. Ik tel hierbij 6e Eurp- peesche Schutterijen, de Barisan van Madoera en het Solosohe Legioen van Mangkoe Negoro. Voor de verdediging van Java mag vol strekt niet gerekend worden op de troepen der Buitenbezittingen. Afgescheiden nog van de vraag of de vijandelijke Marine het trans port niet zou onmogelijk maken, moeten de overige eilanden toch zeker ook zoo lang mogelijk verdedigd worden en zou het op de Inlandsche bewoners al een zeer vreemden indruk maken, als de militaire macht hen in den steek liet. Er zijn gewesten, waar eerder dan op Java, de bevolking naast het Leger staan zal, er zjjn er echter ook, waar 't ver trek der soldaten 't Bein zou worden voor 'n opstand, van moord en doodslag 1 Niet alleen Java, ook de Buitenbezittingen zijn Nederlandsch grondgebied, ook de Buiten bezittingen moeten dus worden verdedigd. Of 't mogelijk zal wezen, zeker, als Holland maar wil Voor het oogenblik echter moet helaas 1 worden geconstateerd, dat er in Indie weliswaar een dapper, goed geoefend, maar beslist veel te zwak Leger met onze defensie is belast. Alvorens ik echter verder ga een enkel woord aan mijne niet-militaire lezers, die 't wellicht vervelend zullen vindeD, dat erdoor my, nog al uitgebreid, een onderwerp be handeld wordt, waarvan ,zjj weinig of geen verstand hebben. Maar als ik trachten wil u door mijne ponkrassen zoo goed mogelijk op de hoogte te brengen van alle Indische toestanden, dan mag toch zeker niet vergeten worden de vraag, of we dat Indië zullen kunnen behouden Bjj die vraag heeft ieder Nederlander belang en juist in dezen critiekcn tjjd is het zeer urgent daarby wat langer stil te staan, dan anders wel 't geval zou zyn geweest. Hot jonge Nederland is trouwens wakker geworden, het sAllen weerbaar vindt meer en meer weer klank in veler harten, ik mag dus hopen en vertrouwen, dat ook zjj belang zullen stellen in alles wat de weerbaarheid in Indie betreft, immers èn in Nederland èn in onze Koloniën blyve steeds de fiere leuze ,Je Maintiendrai!" We zullen onze beschouwingen beginnen met Java. Aan Infanterie tellen we er slechts 15% Veld-bataljon Het 1ste (één Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Amboineezen) te Magelang. Het 2de (één Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Amboineezen) te Magelang (thans afwezig en op Djambi). Het 4de (één Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Amboineezen) te Tjimahi. Het ódo (twee Compagniën Europeanen en twee Compagnieën Madoereezen) tc Semarang. Het 6do (éen Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Amboineezen; te Willem I en Kedong Kebo. Het 7de (twee Compagnieën Europeanen en twee Compagnieën Socndaneezen) te Djokja- karta en Soerakarta. Het 8ste (één Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Soondaneczeni te Willem I. Het 9de (één Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Javanen) te Tjimahi. Het 10de (twee Compagnieën Europeanen en twee Compagnieën Javanen) te Weltevreden. Het 11de (twee Compagnieën Europeanen en twee Compagnieën Javanen) te Meester Cornelis. Het 18de (één Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Javanen) te Soerabaja. Het 15de (twee Compagnieën Europeanen en twee Compagnieën Javanen) te Tjimahi en te Banjoe Biroe. Het 18do (twee Compagnieën Europeanen en twee Compagnieën Javanen) to Buitenzorg. Het 19de (één Compagnie Europeanen en drie Compagnieën Javanen) te Malang. Het 20ste (twee Compagnieën Europeanen en twee Compagnieën Javanen) te Weltevreden. Hot Reservebataljon (twee Compagnieën Amboineezen) te Magelang. In het geheel dus 15% Veldbataljon Infanterie (waarvan 1 nog naar Djambi op expeditie Daar blykens de oorlogsorganisatie, elk Veldbataljon nu uitrukt met een sterkte van 626 onderofficieren en minderen, waaronder 584 geweerdragenden, behoef ik niet nader uit te leggen, hoe zwakjes de Infanterie hier op Java is. Een Regiment in Nederland toch is vier Veld-Bataljons sterk, die elk mot eene sterkte van 800 onderofficieren en minderen uitruk ken en dus voor een land als Java, vier maal zoo groot als Nederland, moet bjj de verdedi ging worden volstaan met eene Infanterie ter sterkte van 8 zegge drie Nederlandsche Regimenten 1 (de Vestig-bataljons, die niet tot het Nederlandsche Veldleger behooren, er buiten gerekend.) Er zyn op Java bovendien nog drie Depót bataljons te Meester-Cornelis, (één Compag nie Europeanen en vier Compagnieën Inlan ders) te Magelang, (één Compagnie Europeanen, één Compagnie Amboineezen en één Compagnie Inlanders) en te Malang (één Compagnie Europeanen en twee Compagnieën Inlanders.) Deze Depót-bataljons zyn bestemd voor het africhten van recruten en dus zullen by mobilisatie slechts do officieren, 't kader on een deel der manschappen dadelyk bruikbaar zijn. Ook de officieren en minderen der Kader- scholen te Tjimahi en te Magelang kunnen intreden, terwjjl dit eveneens het geval is met de Subsistentenkaders te Batavia, Semarang en Soerabaja. Onder een Subsistentenkader verstaat men hier een troependeel, bestaande uit een vasten staf van officieren, kader en manschappon, een staf, die echter zeer klein is, en waarbjj doortrekkende militairen in z. g. subsistentie d.w.z. in administratieve verantwoording wor den genomen, in afwachting b.v. van scheeps gelegenheid. Ook de bewakingscompagnie (Europeanen en Inlanders) van het Strafdotachement te Ngawi levert nog eene kleine tweehonderd bajonetten. Meer Infanterie is er op Java echtor niet in garnizoen. Te Batavia, Semarang, Soerabaja, Djokja- karta en Soerakarta heeft men verder nog Schutteryen van zeer geringe gevechtswaarde. De recruten en vreemdelingen meegerekend, tellen zjj totaal 1600 man. Tot de Schutterijen op Java behooren uitsluitend Europeanen van 18 tot 45 jaar. Zy, die om wettelijke redenen vrygesteld zijn en in het gewest wonen, waar de Schut- terjj dienst doet, moeten een jaarlykscho schutterijcontributie betalen, varieerende van f 1.50 tot f 112 Kader en manschappen zijn met het oude Beaumontgeweer bewapend. De dienst bij deze weermacht is vry gehaat, vooral ook omdat de leden dier burgermacht zelf maar al te goed overtuigd zyn van hun onwaarde als krijgsman. Hoe eerder dit antieke schutterlegertje wordt opgeheven, hoe beter het zyn zal. Het zou in oorlogstyd maar in den weg loopen Van meer beteekenis zyn de z. g. Barisan op Mandoera en het Legioen van Mangkoe Negoro to Soerakarta, Inlandsche hulptroepon onder Inlandsche officieren, doch op dezelfde wjjze als do Legerinfanterie geoefend on georganiseerd. Daar ik bij mjjn plan van Legeruitbreiding iets dergelykB als deze hulptroepen op het oog heb, zoo zal ik in de volgende Penkras u een denkbeeld geven van deze merkwaar dige Korpsen. Voor hot oogenblik zy het u voldoende, dat hunne gezamenlyke sterkte op ongeveer 1800 man moet worden gesteld en dat ze nog steeds, net als do schutteryen, met het zeer verouderde Beaumontgeweer zyn be wapend. Mot de Cavalerie ziet 't er zoo mogeljjk, nog treuriger uit. óp heel Java (viermaal zoo groot als Nederlandhebben we slechts drie Véld- Eskadrons en een Depót-dito Ze liggen in garnizoen te Salatiga, Soera baja en Batavia. Drie Eskadrons voor den verkenningsdienst, voor het begeleiden van transporten on voor den ordonnansendienst En dat in een tyd nu er allerwege stem men opgaan voor z.g. bereden Infanterie. De Artillerie wordt verdeeld in Veldbat- toryen, Bergbatterijen en Vestingartillerie. Java heeft vier Veldbatteryen te Batavia, Willem I en Bapjoe-Biroe in garnizoen, als mede drio bergbatteryen te Soerabaja, Sala tiga en Banjoe-Biroe, zoodat het veldleger ook al over een zeer onvoldoend sterke Artillerie te beschikken heeft. Tot bezetting der kustforten en batteryen zyn or in 't geheel negen compagniën Ves tingartillerie aanwezig. Het Korps Genietroepen te Magelang be staat uit drie Compagnieën mineurs en eene spoorweg- en telegraafcompagnie. Twee sectie's zyn op Atjeh gedetacheerd. Vermelding verdient het nog, dat sedert kort hot Indische Leger ook zyn militaire wiel rijders heeft, te Weltevreden in garnizoen. De afdeeling telt 81 onderofficieren en minderen van verschillende landaarden, be wapend met een Miinnlicher-karabyn, een revolver en de z.g. Marechausseeklewang. De Cavalerie, Artillerie en Genie worden gevormd door z. g. gemengde troep andcelen, d.w.z. er zyn Europeanen cn verschillende Inlandsche rassen dooreen gemengd by in gedeeld. Als nu de lezer een duidolyk denkbeeld van de sterkte of liever van do zwakte der weermacht op Java heeft gekregen, hoop ik hom een volgende maal eenige bjjzonderheden der Barisan en van het Solosche Legioeu mede te deelen, om daarna een goedkoop en naar myn bescheiden meening een goed stelsel van Legeruitbreiding met u te besproken. Dit stelsel zal 't product zyn van militaire studie en meer intieme kennis van het volks karakter. Lt. Clockener Broüsson. b.d. Sindanglaja. BERICHTEN. Sch8gen, 8 Juni. De raad dezer ge- meeute heeft f 20.000 ^toegestaan (voor waardelijk) ten behoeve eener tramlyn; Behagen Wieringen Zweetvoeten te hebben kan, vooral in den zomer, zeer lastig zjjn. Zonder na deel voor de gezondheid kan men gemakke lijk de onaangenaamheden hiervan ver minderen of geheel opheffen door één- of tweemaal in de week in den voet van den kous wat tannine (looizuur) te strooien, bjjv. in elke kous een derde gedeelte van den inhoud vau een vingerhoed. Tannine verhardt den voetzool. Het zweeten ver mindert en de onaangename lucht verdwjjnt na verloop van eenige dagen totaal. Tannine is goedkoop met de betrekking tot de hoeveelheid, welke men noodig heeft. Voor een dubbeltje bjjv. kan men zich van een hoeveelheid voorzien, voldoende voor een geheelen zomer. Een goedhartige huisheer is te Newcastle o verleden, George Handyside genaamd. Hjj was zyn loopbaan begonnen als loodgieter en hjj eindigde die als mil- lionnair. Gelukkige grondspeculatiëo hadden hem schatten doen winnen. Yoor de plaats zjjner inwoning was hjj een zegen Geheele straten met oude krotten kocht hjj op, deed daar alleszins doelmatige woonhuizen voor in de plaats komen en verhuurde die voor denzelfden prjjs als vroeger de krotten hadden opgebracht en zooveel mogeljjk aan de bewoners van vroeger. Hjj hield er aartsvaderlijke gewoonten op na. De huur haalde hjj zelf op en op de vervaldagen liep bjj door zyn straten met een bel en een zak De bel diende om zyn huurders te roepen, de zak om er de huur penningen in te bergen. Van een buis- vader, die ziek was, vroeg hjj nimmer huur en weduwen hadden, zoolang baar weduwstaat duurde, vrjj wonen. Meermalen werden hem gewichtige ambten aangebo den alderman (wethouder) burgemeester, eere-burger, maar voor alles bedankte hjj. Wanneer kjj maar een braaf man kon zyn. dan was hem dat voldoeude. In zjjn testa ment heeft hjj 240.000 pond sterling aan de stad vermaakt voor liefdadige doeleinden. Sparen. Men steekt vaak den draak met de Staten van Noord-Amerika waar verbods- wetten bestaan. Men beweert dat daar langs geheime wegen bjjkans evenveel wordt gedronken als bjj ons. De volgende sta tistiek kan de lachers misschienwel tot nadenken brengen. De Staten Maine, Ohio en Illinois grenzen aan elkaar. In de eerste werkt de verbods- wet, in de twee anderen niet. Nu, al 4 jaren lang, bedragen de sommen in de spaarbank per hoofd: In Maine 80.77 Doll.* Ohio 9.42 Illinois 6.14 Te zamen bjj eene bevolking van 661.086 zielen (Maine) 53.397.590 doll 3 672.816 (Ohio) 34 606.213 3.816.351 (Illinois) 23.498.504 1 Dollar is f 2 50. (Uit de »Annaler Antiali".) Programma van het Zomer-Concert, te geven door het Stafmuziekkorps der Kon. Ned. Marine, directeur Jac. Koning, op Zondag 12 Juni 1904, van 4 tot ö1/» uur in het Park achter het Paleis. 1. „Banda Rossa*, March, Emil Sorrentino. 2. Ouverture: .Les Dragons de Villars", Aimé Maillart. 8. Paruphraso (ibor E. Silcher's Volkslied: .Die Loreley, E. Nesvadba. 4. //Dcutsches Land du schónes Land*, Fantaisie, Eduard Strauss. 5. .Ouverture zum Volksfest-, M. Carl. 6. Pro bono Publiés. .Charivari", Charles Rolla. 7. ,Meeroswellen", Walzer, I. Ivanoviyi. Marine en leger. Naar de Avp. verneemt, heeft het commis soriaal onderzoek inzake den luitenant ter zee le kl. M. van Nassau, vroeger commun- mandant van Hr. Ms. flottieljevaartuig «Edi', een voor hom gunstigen uitslag gehad en bljjft hij in zyn rang bjj de zeemacht gehandhaafd. Hot blad teekent bjj dit bericht het vol gende aan Dezen luitenant wbb ten laste gelegd dat hjj als commandant van de «Edi« op een kruis tocht in de Indische wateren een zieken matroos had laten opsluiten in een benauwd warm cachotals gevolg daarvan was aan boord een oproer uitgebroken, dat met moeite werd onderdrukt. De kapitein-luit. ter zee A. L. Boelen zal eerlang worden belast met het bevel over do Van Galen' en .Buffel*, welk laatste schip als tender aan de .Van Galen" wordt toege voegd, torwjjl de kapt.-luit. ter zee W. J. Coben Stuart het bevel over het instr.-schip .Nautilus* gedurende den a. s. winter blijft behouden om met dat schip den zomerkruis- tocht 1905 te doeu maken. De kapt.-luit. ter zee R. O. J. Verschoor, thans commandant van do .Buffel", wordt t.z.t. op nonactivitoit gesteld. De kapt.-luit. ter zee P. T. v. d. Velden Erdbrink zal 1 September worden ontheven van het bevel over de »Van Galen» en alsdan worden belast met dat over do .Reinier Clacszen", terwjjl do kapt.-luit. ter zee P. Scholten, thans commandant van laatstge noemden bodem, op nonacliviteit wordt gesteld om in de 2e helft van de maand October per particuliere gelegenheid naar O.-Indië te vertrekken. Aafihcstedini^en in Noord-Holland. 16 Juni 1904. Haarlem 11 ure. Het minst, van W., H. en N. aan liet gebouw van het prov. best.het maken van den boven bouw oenor vischhal met bjjbehoorende wer ken op het terrein visacherahaven tc IJmuiden, doel uitmakende van de werken voor do uit breiding dior haven, bogr. f 126000; bestek no. 116 ligt na 2 Juni ter lezing aan hot gebouw van genoemd minist., aan de lokalen der prov. beat. en is tc bekomen bjj de firma Gebr. van Clcef, Spui no. 28a tc 's-Gravcn- hageinL te bekomen bjj den hoofding.- directeur Kemper tc Haarlem, den ingeniour Wortman te Amsterdam en den adjunct-ing. Redcker te IJmuiden; de nota van inl. ligt op 9 en 11 Juni ter inzage bjj den adjunct- directour Redeker, 23 Juni 1904. Haarlem 11 ureHet minist. van W., H. en N., aan het gebouw van bet prov. best.h e t herstel en de ver- botering van bot Wicrhoofd tegenover de aan legplaats nabjj den Oever op Wioringcn, behoorende tot do zoeworken in Noord holland, begr. f 1000 bestek no. 127 ligt na 9 Juni ter lezing aan het gebouw van ge noemd minist., aan de lokalen der prov. bost. cn is te bekomen bjj de firma Gebr. van Cloef, Spui no. 28a te 's Gravenhageinl. te bekomen bjj den hoofding.-dirccteur Kemper tc Haar lem, den ing. jhr. van Panhuys te Hoorn en den opzichter Dalobout tc Wieringen de nota van inlicbtingon ligt op 16 en 18 Juni tor inzage bjj genoemden opzichter. Tijdstippen van verzending der Brievenmalen. Naar Oost-Indiê Verzending»weg. I»-™/"-'! ure port-bworg. >/h Poitk p. xeepott vis Amiterd&m p. zeepost vis Rotterdam 110 ra 24 7.— p. Holl. mail vis Genos p. Holl. mail via Maneille 21 Joni d. Frantche mail vis Msrseille [10 en 24 Nasr Pnlcmbsng, Riouw, Hanka Billiton ei Afd. van Borneo, p. Engeliebe mail via Brinditi I 17 Juni p. Holl. mail via Genua 14 «n 28 7.'»av. Naar Atjeh en de Oostknst van Sumntraj p. Engelsehe mail via Brindiai eiken Vrijdag 8.80'amor p. Holl. mail via Genua 14 «n 28 Juni 7.'aav. p. Unitaehe mail via Napel**) 21 11,80'smor Alleen naar Atjoh, Somatra'a Oo*tkn»t, Palembang, Riouw, Bnnka, Billiton en Z.-W. Afd. vun Borneo. Het overige gedeelte van Ned. Ooit-Iudie wordt alleen op verlang* o der afzenden via Napels verzonden. Naar Guyana Suriname p. zee po at via Amsterdam !l4 en 28 Junii 7.'aav. p. maü over Engeland j 20 Juni 7.—'aav. p, inail via St, Naxaire 7 Juli| 7.—'*av. Naar Curagao, Bonaire en Aruba 14 en 28 Juni eiken Dinsdag en Vrijdag 4 en 26 Jou. 8.80 nam. 7.-'aav. p. zeepost via Amsterdam p. mail via Sonthampton p. mail via Hamborg (alleen op verlangen de afrenden) Naar St. MartinSt. Eustalius en Saba i p. zeepost via Amsterdam .114 en 28 Junil 7.'aav. p. mail over Engeland .1 20 Junil 7. Naar Kaapland, Natal, Orunje- Rivierkolonie en Transvaal: eiken Vrjjdag, 8.30 's nam. Voor Hr. Ms. .Nautilus" naar Las Pa lm as (Gran Canaria) 10, 13, 17, 25 on 28 Juni, 7.uur 's ar. Naar Hr. Ms. «Hertog Hendrik* en »De Ruyter* te Edinburgh: tot en met 12 Juni; te Drontheim: van 14 tot en met 25 Juni, dageljjks 8.80 's nam. Ingezonden. Mijnheer de Redacteur! net zal zeker velen uwer lezers interos- 8eercn, te vernemen, dat in Haarlom is op gericht een Informatiebureau voor Vreemde lingenverkeer. Inwoners uwor gemeente welke plan heb ben Haarlem mot zjjne schoone omstreken te bezockeu kunnen aan dit bureau schrifteljjk zoowel als mondeling alle gewensohto inlich tingen gratis bekomen. Hot bureau is gevestigd in de kiosk bij don ingang van het station. Voor brieven of tclcgrammmen ia hot adres „Informator Haarlem''. Interc. Telephoonnummcr 1100. Mot dankzegging voor de plaatsing. Hoogachtend, Uw Dw. I)n., H. J. V I S 8 E R, De Petereburger correspondent van de >Matin< heeft een onderhoud gehad met admiraal UrreniuB, den chef van den ma rinestaf. De correspondent vroeg den ad miraal of deze kennis had van een nieuwe beschieting van Port-Arthnr, waarvan in enkele telegrammen werd melding ge maakt. De admiraal antwoordde: Ik heb hierover geen berichten ontvangenhet laatste rapport van admiraal Withoeft, gedateerd 28 Mei, meldt dat de >Retvisan", de >Ce8arevitaj" en de »Pallada" hun plaats in hel eskader weer hadden inge nomen deze schepen zyn volkomen her steld. Wat de sPotbieda" betreft, die veel later dan de eerstgenoemde schepen is ge troffen. de herstelling aan dit schip zullen nog geruimen tyd in beslag nemen. Zy worden bemoeilijkt door de onmogelijkheid een drijvend dok in te richten. Maar het schip zou toch wel reeds geschikt zyn om zee te kiezen. De admiraal verklaarde verder dat het absoluut onjuist was, dat de Tsaar bevel had gegeven aan de vloot om de haven te verlatende grootste mogelyke vrjjheid is gelaten aan de admiraals Withoeft en Gregorevitsj. Daar de reede met mjjnen bezaaid is, zou het dwaasheid zjjn naar buiten te gaan, zonder te voren maatrege len te hebben genomen om deze mjjnen te verwjjderen of zich een vaargeul te verschaffen. Indien de Japanners er in slaagden zich van de landzjjde van Port Arthur meester te maken, is het zeker dat de Russische vloot een uitval zou doen om Wladiwostok te bereiken. In elk geval zouden zoo verschillende schepen kunnen worden gered en dit zon ook een heldhaf tiger besluit zjjn dan het in de lucht laten springen der schepen op de reede. In elk geval zouden door een uitval den vjjand eenige verliezen kunnen worden toege bracht. Aan de Daily Mail wordt uit Kobe ge meld dat, volgens een telegram van Togo, de kanonneerboot die op 4 Juni om 20 minuten voor achten 's avonds bjj Port- Arthur in de lucht is gesprongen, er een was van het type Gremjasjtsji. De Japansche flotielje was op dat oogen blik bjj de kaap 32 K. M. ten O. van Port Arthur, om de bewegingen van den vjjand waar te nemen. De flotielje stoom de weg om het vuur van de forten te vermjjden, waarna de kanonneerboot van het type Gremjasjtsji volgde, vurende ter wyl zy naderde. Toen zy een eindje ge varen was, liep zy op een myn en zonk in dikke wolken rook. Een andere kanon neerboot van het type Gaidamak ging ook in eens naar den kelder. De Gremjasjtsji is veel grooter dan het type Giljak, waar van de boot die het eerst verongelukte, aanvankeljjk heette te zyn. Zy is een zoo genaamd kust verdedigings vaartuig van 1492 ton, voert een 9 duims-, een 6 duims- kanon en tien kleinere stukken. Hare be manning telde 120 koppen. De Gaidamak is een torpedo-kanonneerboot van 400 ton, gewapend met 6 drieponders en 3 een ponders en 2 torpedo-lanceerbuizen. De Petershurgsche correspondent van de New-York Herald zinspeelt nu weer op de mogelykheid van een achterwaarteche beweging van Koeropatkin. Hjj seinde Woensdag: Vandaag heb ik telkenserge- nis en spot hooren uiten over de fantas tische berichten, van hier verzonden, welke te verstaan gaven dat aan generaal Koero patkin, tegen zyn eigen zin, een veldtochts plan werd voorgeschreven. Van alle kanten heet men dat onwaar en verzinsels van Rusland's vyanden. Duizend karren worden op het oogen blik gebruikt, om voorraden weg te halen uit Nioe-tsjwang naar een punt achter Moekden. Als men daarmee klaar is, zal er waarschynlyk een verrassing komen van den kant van generaal Koeropatkin. Het zou best een achterwaarteche, geen voor- waartsche beweging kunnen zyn. Hjj heeit er een oogenblik aan gedacht om Nioe-tsjwang prjjs te geven, maar de waarde van het oorlogsuiaterieel daar en het gebrek daaraan in het hoofdkwartier, wegens de groote hoeveelheid die op het laatste oogenblik in Port Arthur is binnen- f;ebracht, maakte het van het hoogste be ting, om de plaats bezet te houden, tot de voorraden in veiligheid waren. Dit zal veel van Koeropatkin's taktiek vcrklaron die tot dusver wat onbegrypelyk leek. Vader (tot jongmonsch)Ja, als je voor myn oudste een man weet tc vindon, dan krjjgt jjj myn jongste FEUILLKTOV Vervolg van liet Eerste Blad. ,lk dacht, dat het slot Hohonfels eindelijk een liet toevluchtsoord voor mjjn moeder was go- worden. Daarom ontzag ik al haar eigen aardigheden en veroorloofde niemand, haar eenzaamheid to storen. Ik zelf hield mjj van haar terug, omdat ik vreesde, dat myn po gingen om haar te naderen, haar lastig zouden zjjn. Wat noodzaakt haar daarom, zich van mjj te scheiden?* Niets dan haar eigen wil". Wanneer het werkelijk zoo is, kan ik haar het vertrekken niet beletten, doch zjj zelf zal hot mjj zeggen*, verklaarde Constance, uit de hoogte freule von Dombrowsky aau- sprekende. Alexandra schudde misnoegd het hoofd. «Qjj zult haar slechts onnoodig opwinden, maar toch zal ik u niet terughouden. Draag echter zorg zoo kalm mogeljjk te zjjn, want haar overspannen zenuwen moeten ontzien worden. Wilt gij dadelijk meegaan De jonge vr^uw knikte. Zjj volgde haar tante door den langen corridor naar den ande ren vleugel van het slot. Daar bleef zjj plot seling staan, keek bjjna schuw om zicli en fluisterde.Het is hier zoo stil als in een graf.' ,Uw moeder houdt van kalmte», antwoordde Alexandra kool. De dames traden binnen. Het was zeer donker in hot vertrek. De laag neergedraaide lamp verspreidde slechts weinig licht. Den met zwart fluweel bekleeden bidstoel bemerkte men nauwelijks de mcnechenschuwe bewoon ster schreed op en neer, de handen gevouwen en halfluid in zich zelf sprekend. Toen zjj haar dochter zag, brak zjj haar eentonig ge mompel af en riep ontevreden: «Waarom stoort gij mjj in dit uur, wanneer ik mjjn gebeden uitspreek?" Er blyft immers nog tjj'd genoeg over om te bidden, lieve Olga*, zei Alexandra rustig en voegde er bij, terwjjl zjj op haar nicht wees: >Zjj acht hot niet mogelijk, dat gjj werkoljjk vertrekken wilt en hoopt je tot een ander besluit over te halon.* Ik handel zooals ik moet handelen en zoo als ik het goed acht,' luidde het op slependon toon gegeven antwoord. «En wat drjjft u vau hier? Heeft u zich over iets te beklagen Ik verlang de rest van mjjn dageu in rust door te brengen en verre van het geruisch der buitenwereld. Meer en meer moet ik mjjn ziel losmaken van al het aardsche en alleen streven naar het eeuwige heil. De Heer toont mjj den weg, dien ik bewandelen moet'. Maar Koert? Ik dacht, dat gjj hem lief hadt!' ,Dat heb ik ook*. En wilt gjj hem toch verlaten?' «Hoe meer ik ontbeer, hoe moer do Hemel my oenB zal geven*. Het verbreken van alle familiebanden kan toch geen Gode welgevallen daad zjjn*. Mevrouw von Arnhoim ging naar haar bidstoel. Krampachtig grepen haar doorschjj- nendo vingors het met zilver gestikte fluweel. «Wat beduidt die pjjnljjke woordenstrijd Gjj, wier gedachten slechts bezig worden gehouden, door wereldsche vreugde begrjjpt mjj toch niet. »Gjj ziet, dat ik dc waarheid sprak. Maak nu een einde aan dit onderhoud.* fluisterde Dombrowsky tot hare nicht. Deze voelde zich juist door haar woorden geprikkeld. »Eon vroomheid, die in het hart der moeder de liefde voor haar kind doodt, kan den Hemel onmogeljjk welgevallig zjjn', riep zjj.. Welk een kostbare schat hadt gjj in mjjn ziel kun nen neerleggen I Maar gij deedt het niet. Uw oog rustte liever op de doode letters dan op mjj. Onder uw boetedoeningen hebt gjj vergeten, dat een dochter uw bescherming noodig had cn gjj hebt mjj vergeefs laten roepen. Was dat rechtvaardig? Kunt gjj dat voor u zelf verantwoorden? Vader hoorde ik steeds zeggen Eerst de plicht en dan het gebed. ,Stil, ongelukkigebeval freule von Dombrowsky. j Zjj schoen meer geschrokkon dan vertoornd. Movrouw von Arnheim was bljjkbnaa ten hoogste opgowonden. Een koorts- sachtige blos bedekte |haar gelaat. Zjj, die steeds zweeg, begon baar denkbeelden in de grootste opgewondenheid met fanatisme te verdedigen. Dc adem stokte en terwyl haar handen als door do lucht vlogen, zag haar gelaat er als versteend uit. Plotseling brak haar stem in een gil uitmevrouw von Arn heim zakte ineen. •Groote God, wat is dat?' vroeg de jonge vrouw, terwjjl zjj verschrikt tot aan den muur terugweek en met wjjd geopende oogen naar de jjzingwekkendc gedaante zag. «Een zenuwtoevul, waarvan gjj de schuld draagt', antwoordde Alexandra. .Laat ons thans alleen. Geloof toch eindeljjk, dat ik alles, wat ik doe en zeg, slechts is uit be lang voor u cn uw moeder*. Constance voeldo haar tanden op elkaar klapperen. fNu zie ik, dut ik nooit terog kan krjjgen, wat ik als kind reeds verloor haar liefde'. Huiverend sloop zjj weg, terwjjl Prisca op het geluid eener schel bin nen kwam. Een half uur later meldde de kamenier de jonge vrouw, dat mevrouw von Arnheim weder hersteld was en nog slechts wat rust noodig had. Do vrjjheer vernam het bericht van het aanstaande vertrek der beide dameB niet zonder bevrediging. Dc gedachte aan de dweepzieke, melancholische gast, die bjjna nooit huar vertrekken verliet, had hem dik- wjjls pjjnljjk aangedaan. Hjj verzette zich dan ook geenszins en zoo werd dan op voor stel van Alexandra zoo spoedig mogeljjk tot hot vertrek overgegaan. Zjj zelf zon eerst alleen naar Moscou gaan om een goede woning te zoeken. Toen zjj in het rjjtuig steeg, dat haar naar het station zou voeren, vermaande zjj Prisca, zeer nauwkeurig te waken over mevrouw van Arnhoim. Bega geen dwaasheid en draag zorg, dat ik u niota meer te verwijten zal hebben", klonk het streng. Prisca boog het hoofd en stamelde eenige onverstaanbare woorden. Toen draaide Alexandra zich, na haar een laatsten gebiedende blik te hebben toegeworpen, in het rjjtuig om en zjj vertrok zonder nog een blik op het slot te werpen. De dagen, welke verliepen voor het groote feest, zou worden gehouden, werden doorge bracht iu het maken der noodige toebereid selen. Het was een drukte, zootus Hohenfels in geen tjjdcn had gezien en die opwekkend scheen te werken op allo bewoners van het slot. Alleen op Constance niet. Haar trotsehe natuur gevoelde zich beleedigd door de kalme rust, waarmede Giabert dikwjjls haar uitval len beantwoordde. Zjj trachtte hem te tarteu, hem te sarren, zjj verlangde naar bet oogen blik, waarop zjj zou bljjkcn do meesteres te zjjn. Doch zjjn ernst scheen onoverwinneljjk zjjn zelfbehocrsching eindeloos; zjjn wil altjjd sterker dan de hare. Ook op den dag, waarop het foest zou ge- honden worden, was het tot een heftig too- neel gekomen tusschon de beide echtgcnooten. Constance had de gansche bitterheid, die in haar hart lag opgesloten, bot gevierd. En in haar onstuimigheid had zjj uitdrukkingen ge bezigd, die Gisbert krenkten tot di«p in zijn ziel. Een oogenblik dreigde hjj zjjn zelfbe- heersching te verliezen. Toorn klonk uit zjjn toon zjjn stem beofdo en ook door Constan- co's ziel vloog, toen zij den indruk van haar woorden bemerkte, iets als een zachte klacht. Doch do trotsche, op elkaar geklemde lippen der schoone vrouw openden zich niet om een verzoenend woord te spreken. Hier stonden twee trotsche naturen tegenover elkander, die geen van beiden wisten van toegeven en te gemoet komen. De barones ontvouwde ook heden weer een bjjna verblindend onderhoudstalent zjj scheen te stralen van genoegen en niet temin was het haar, als hoorde zjj door al hot fccstgejubel een smarteljjk zuchten. «Ware Koert er niet, ik zou u de vrjjheid teruggeven", had hjj haar toegevoegd. Die woorden klonken tusschen de tonen der mu ziek het was alsof iemand haar die steeds aan het oor fluisterde. Waren deze woor- don niet een beleediging van haar aanspra ken en rechten Moest zjj zich niet tot in haar binnenste gekrenkt gevoelen? Daar stond hjj in zjjn ernstige, indrukwekkende schoonheid cn sprak zoo rustig over politieke zaken, zoo geheel zich zolf meester, als had hjj geen oogenblik gedacht aau hetgoen in zjjn huis was voorgevallen. Nauweljjks viel zjjn blik van tjjd tot tjjd op haar. Zjj gevoelde eeu wild verlangen, hem do bewondering af te dwingen, die hjj haar ontzegde. Zjj wilde j hem toeroepen: fSchjjnen andore vrouwen naast mjj geen zieliooze wassen beelden ,Zie mij toch aanHier is vuur en hartstocht, itoon verkoelende gloed, alles, wat een man kan binden en boeien. Noem u in acht. Wan neer twee hardo steenen tegen elkaar slaan, ontstaan or vonken en daardoor een vernieti gende brand". De nacht brak aan in tooverachtigo schoon heid. Bedienden draafden, om ververschingen aan te biedcu. Het gansche personeel legde bewjjr.cn af van de grootste vlugheid. In de koukon woelde alles door elkaar, Nanette, do keukenmeid, had een harer meest booze lui men, omdat zjj niet van zooveel drukte hield en men haar lottorljjk van onder de handen haalde. En terwijl men juist tot over de ooren in het werk stak, kwam ook Prisca nog on verlangde een drank voor mevrouw von Arn heim, gereed gemaakt volgons haar opgave. ,U moet nog vjjf minuten wachten; op dit oogenblik hooft niemand tjjd!' werd haar van alle kanten toegeworpen. •Dat gaat niet", herhaalde zjj. Op ccn paar seconden zal het toch niet aankomen", meende Nanette; «zoo spoedig mogeljjk zal do barones worden bediend." Ik heb ook geen lust om hier in het gedrang te bljjvon staan en rnjj door elkaar te laten gooien", morde Prisca. «Het hoofd hamert mjj bovendien, alsof het moet barsten". ,Ja, dat kan men u uanzien. Gjj ziet er uit, alsof gjj niet moer op uw bccnen kunt staan," sprak dc keukenmeid goedig, terwjjl zjj oen deur openstiet. .Ga zoo lang in die kamer op de sofa zitten. Zal ik u een glas warmen wjjn geren (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1904 | | pagina 1