KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
is
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Pau!ownam
DE ZIGEUNER.
Waarschuwing
No. 3285.
Woensdag 10 Augustus 1904.
32ste Jaargang.
Bureau: Spooretraat
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
ADonnemont
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ot., fr. p. post 75 ct., Buitenl. f 1.25
Zondagsblad 37' 45 >0.75
Modeblad 55 80 0.90
Mozik. Bloemlezing >>60 85 >0.90
Voor 't Buitenland bjj vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
UitgeversB1BXH0UT Co., te Helder.
Bunihi Sptoniraat.
Advertontlön
r*n 1 tot 4 regels25 C«nt.
Elke regel meer0
4 maal geplaatst, 1 maal gratis. Bewjjs-exemplaar 21/, Ct.
Vi{ letten ea grooie letters worden naar plaatsruimte berekend
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur ttan het Bureau bezorgd zyn.
Projectielen, alsmede be-
standdeelen en stukken
daarvan, afkomstig' van de
Schietoefening-en der Artillerie,
welke gevonden worden op de
Zandplaat **nru«t of op de
Texelselie kust of die uit zee
worden opgevischt, zij n 's Rij ks
eigendom. Hij die zich deze
voorwerpen toeëigent is der
halve stral baar volgensde wet.
Het oprapen en vervoeren
van geladen, niet gesprongen
projectielen is levensgevaarlijk,
ook voor de omgeving van
hem die zulks verricht.
De Commandeerende ojicier van
het ie Regiment Vesting-Artillerte,
A. W. KATTENBU3CH.
Indische Penkrassen.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
71.
We zitten reeds eenige weken op Solo, do
zoo typisch Indische hoofdplaats van het Rjjk
Soerakarta ,Op Solo?!* roepen de
lezers inet eenige verbazing uit, „op Solo,
twee dag-reizen van Bandoeng ?l*
Ja zeker, 't lijkl vreorad, maar toch is 't
zoo en ik acht me dan ook verplicht u er
eerst oven de noodigeu tekst en uitleg van
te geven.
De vorige Penkras werd u van uit de
Preanger toegezonden, terwyl we nu opeens
van hier uit van uit het hartje van Java
schryven
Al dadelijk moet ik u echter opmerken, dat
de laatste Penkras reeds geruimen tyd geloden
werd geschreven en dat er tusschen die
Penkras en deze nog eenige gereed lagen ter
verzending.
Myn plotsolinge verplaatsing nu vindt voor
namelijk haar oorzaak in een schrijven van
den hoer Redacteur dor Kamper Courant, die
zoo welwillend was me eenige vingerwijzingen
te govcn en me o. a. ook wat meer afwieso-
ling in m'n schetsen aanried.
Au fond bon ik 't met dien geachten brief
schrijver volkomen eens, doch in Penkras
LX, wees ik er reeds op, 't is niet gemakke
lijk, waar ik rekening heb te houden met
'n publiek, dat vooral in dótailzaken moet
worden voorgelicht.
Iniusacbon, ik zal voortaan zooveel mogelijk
naar afwisseling streven en de noodige détails
dan maar geleidelijk weg van uit do ver
schillende plaatsen behandelen.
Openlijk hier myn oprechten dank aan
dien Redacteur voor zjjn zóó vriendolyk en
waardeerend schryven. Ik houd mjj steeds
voor welwillende op- en aanmerkingen aan
bevolen. De recruut-pnblicist heeft leiding
van vakmannen noodig en wil gaarne leeren,
vooral ook omdat hjj zijn verder leven zooveel
mogelyk aan de Pers zou willen wjjden.
Daarom vorzoek ik by dezen beleefd toe
zending van die bladen, waarin een en ander
naar aanleiding myner Indische Penkrassen
beweerd wordt. Men heeft o. a. ergens aan
morking gemaakt ovor de geschiedenis van
den aunva'. der Baliërs op Lombok, doch 't
niet noodig geoordeeld my hiermede in kennis
te stellen. Dit nu is, geloot' ik, niet volgens
den adat in de journalistiek en beleefd ver
zoek ik daarom in dergelijke gevallen de
courant tc adressccren aan het Kantoor
Bintang lündia te Bandoeng.
De Administratie daar, zal dan wel voor
verdere doorzending zorg dragen. Men mag
my Datunrlijk bestrijden, ik heb dit zelfs graag,
mits men my de gelegenheid gove, dat ik zoo
noodig antwoorden kan. Nu weet ik b. v.
alleen maur van liooren zeggen, dat ik over
die Lombok atlairo ben aangevallen. Door
wie en boe, op welke gronden en in welk
blad is mij geheel onbokend I Op die manier
kan men al zeer gomakkelyk bet laatste
woord krygen.
Toon ik dan den brief uit Kampen in
handen kreeg, waren er reeds over Bandoeng
en omstreken eenige Penkrasson gereed, daar
ik nog al vrjj lang op Bandoeng ben ge
bleven.
Ten eerste moest ik toch van uit dit Cen
trale punt verschillende uitstapjes door We*t-
Java maken, ten tweede heb ik persoonlijk
gedurende eenigen tyd de propaganda voor
hot u reeds maleischo tydschrilt geleid en
least not least wilde ik, op advies van den
dokter te Sindanglaja, vóór ik do vermoeiende
reis door de meer warmere streken begon,
in het goddelijk Preangerklimaat geheel be
komen van de malariainfoctie, indertyd in het
ongezonde Batavia opgeloopen.
Dit laatste uil is my uitstekend gelukt. De
geneesheer te Baudoeng heeft my thans vol
komen hersteld bevonden en dat, terwjjl ik
op Buitenzorg indertyd, als rjjp kon worden
beschouwd voor 'n z. g. (Certificaat naar
Europal* Ik heb dit toon maar verzwegen,
doch nu we toch aan 't ophelderen zyn,
vind ik 't tot goed begrip der zaak maar
boter alles openbaar te maken. De lezer hoeft
recht om te weten, wat my feitelyk nood
zaakte tot wyziging van 'n oorspronkelijk
reisplan. Liever dan myn nauw aangevangen
taak al dadelijk op te geven en weer naar
Holland terug te gaan, wilde ik trachten in
do gezonde bergstreken van West-Ja va
nieuwe kracht te vergaren. Ik ben daarin wel
gelukkig geslaagd.
Thans rest my nog n uit te leggen, waar
om ik nu juist zoo'n grooten sprong boel naar
Solo nam.
Eenige weken geleden kwam Prins Iiaryo
Mataram met echtgenootc en gevolg op Ban-
doong. De hooge gaaien waren naar Batavia
goweest om twee zoontjes van Zyue Hoogheid
den Soesoehoenan van Soerakarta aan boord
te brengen van het stoomschip Ardjoeno, met
bestemming naar Holland.
De beide prinajes zullen er hunne opvoe
ding in Wcsterschen geest zien voltooien,
want de (Keizer van Java*, die nooit de
Hollandsche school bezocht, betreurt dit
thans zoor en wil zorg dragen dat zyne
telgen in betere conditie komen. Al zijne
zoons on dochters spreken dan ook Hollandsch,
vertelde mij Prins Haryo Mataram (vroeger
Radben Mas Mattbes aldus genaamd naar
den Prosident Matlhes) die zelf met zijn
brooder Radben Mus Pandji Haryo Pinilih
(vroeger Radhen Mas van Son naar den
Luit.-Kolonel van Son) gedurende drie jaar
in Nederland is geweest en ook de voornaam
ste landen van Europa beeft bezocht. Zyn
vader, thans overleden, werd gedurende do
Kroningsfeesten naar Holland afgevaardigd,
om den Soesoehoenan by Hare Majesteit to
vertegenwoordigen.
Al dadclyk kreeg ik een zeer uangenamcu
indruk van den jongen levenslustigen Prins,
nis ook van zijne schoone echtgenootc, de
Toean Ratoe Alit, eene dochter van Zijne
Hoogheid den Soesoehoenan.
Zjj doolden my zulke belangwekkende zaken
van Solo mede, dat my plotseling do lust
bekroop, zoo spoedig mogelyk naar de Javaan-
sclio Keizerstad af to reizen, vooral ook omdat
or groote feesten stonden gevierd tc worden,
leesten waarover ik reeds veel gehoord on
gelezen had.
Dit bezoek nu van Prins Haryo Mataram
en dan do hierboven reeds genoemde aanbe
veling, om wat meer afwisseling in mijne
reisschetsen te brengen, deden my besluiten
de reeds geschreven Penkrassen over Bandoeng
en West-Java voorloopig in portefeuille to
houdeD. Ik kom later van zelf nog wol eens
in de Preanger terug en dan zyn ze, misschien
met enkele kleine wyzigingen, nog goed to
gebruiken.
Voorloopig gaan we wat moer aan het
reizen en trekken, en in de eerste plaats
vragen dan nu de zoo interessanto Vorsten
landen Soerakarta en Djocjakarta onae on
verdeelde aandacht.
Omdat ik bljjkbuar ben aangevallen over
die geschiedenis op Lombok, laat ik hier
volgen een uittreksel van een particulier
schryven, my toegezonden door den heer
Hulster, verificateur op Amponan. ZEd.
schrijft o. a.
»W"at de Baliërs betreft, ik houd ze
voor flinke lui in elk opzicht. Zo zyn
groot, breed eu sterk gebouwd en hebben
zooals bet my lykt een eerljjk openhartig
karakter. Soms wil het me toeschynen
alsof ze zelfs iets ridderlyks over zich
hebben. Alle handelaren handelen gaarno
met Baliërs, do r wie ze maar zelden
bedrogen worden.
Eenige dagen geleden was ik met den
schilder Nieuwenkamp uit Holland en
een Oosteuryksch Regiorungsrath, Heger,
iemand die voor het Hofmnseum in
Woonen reist, by eene lijkverbranding
der Baliërs. Wo werden heel vriendeljjk
ontvangen. Met blijkbaar veel genoegen
werd ons op al onze vragen uitlegging
gegeven. Overal mochten we komen en
kijken. In niets was ook maar liet geringste
teeken van ongenoegen, dwang of on
oprechtheid te bespeuren. Het boatuur
twyfelt dan ook niet in het minst aan
bun trouw. Anders is liet gesteld mot
Sassakkers. Men is het hierover vrywel
met elkaar eens, dat het onbetrouwbare,
gluiperige, dubbelzinnige, luie sujetten
zyn, die mon liever op een afstand moet
houden. Het bestuur heeft dan ook met
hen nog het meeste last.
Interessant vond ik hetgeen die naar
Bencoelen verbannen Baliscbe Goesti
over dien overval aan U vertelde. Het
stuk stond n. 1. ook in het Bataviaasch
Nieuwsblad. Eenigen tyd geleden was ik
hier by het hoofd der Arabieren op visite.
Naar zyne meening omtrent den overval
gevrai.gd, vertelde hjj my precies het
zelfde, wat U in Uw Ponkras schroef.
Hy is overtuigd, dat die door do Sas
sakkers begonnen is, om den Radja in
het ongeluk te storten.*
De Radja van Lombok beeft ook nk zyn
dood recht op eerherstel, al vinden sommige
thans nog levende personen dit misschien
minder aangenaam. Daarom haalden wy die
alte Gescliiehto nog oons even op.
Solo.
Lt. Clocke.sek Bboussox b.d.
Nieuwstijdingen
HELDER, 9 Augustus 1904.
De rijksveldwachter J. Tiessen, alhier
is bevorderd tot brigadier-titulair.
Heden, Dinsdagavond, vergadert de Raad
dezer gemeente.
Onderwerpen ter behandeling
1. Ingekomen stukken en mededeelingon.
2. Reclames.
Voor het Nationaal Huldeblijk aan
eeneraal Van Ueutsz is tot 2 Augustus
1 18 393.40 ingekomen.
De Stct. (no. 183) bevat een Kon.
besluit van 22 Juli, waarbij worden aan
gewezen de perceelen, gelegen in de ge
meenten Egmond aan Zee, Egmond Binnen,
Alkmaar en Bergen, welke len behoeve
van den spoorweg van Egmond aan Zee
over Alkmaar naar Bergen, ten algemeene
nutte, ten name van de Stoomtramweg-
Maatschappij EgmondAlkmaarB*rgeD,
ter uitvoering van de wet van 29 Juni
1903 (Stsbl. no. 169), zullen worden ont
eigend.
Men meldt uit Zaandam
Een matrojs van bet wachtschip de
Wassenaar, die Vrijdagmiddag met eenige
kameraden een zeiltochtje van Amsterdam
□aar hier maakte, is bjj het zwemmen in
het kanaal bjj het Kattegat verdronken.
Het reizigersvervoer per Hollandsche
Spoor is, de laatste dagen zoozeer toege
nomen, dut alle beperkte locaaltreinen ver
sterkt zyn moeten worden en zeer dikwijls
ruimte te kort kwam voor derde-klaase-rei-
zigers. Door de treinen-versterkingen is
het reserve-materiaal niet groot.
Den laatsten tjjd werden in Bloemen-
daal bjj herbaÜDg diefstallen van allerlei
aard gepleegd, zonder dat men de daders
kon snappeu. Thans is het der politie ge
lakt de band te leggen op de daders en
het bleek, dat men hier te doen had met
drie afzonderlijk werkende benden.
Iu de eerste plaats zyn aangehouden
twee echtparen, die uit een koepel aan den
Bloemendaalschenweg gordijnen, een d-ken
en verschillende kleinigheden stalen.
De vorige week werden gesnapt drie
jongens, die in de school te Bloemendaal
wa^en geslopen en daar een offerbus had
den opengebroken en gelicht.
De beste groep was evenwel de laatste.
De politie legde de hand op 8 jongens,
knapen nog, ook bekend bjj de Haarlem-
Bche politie, die zich schuldig maakten
aan diefstallen van allerlei aardalles on
verschillig wat, was van hun gading.
Schads door de droogte!
De Arnhemsche Ct. bevat het volgend
ingezonden stuk van den Boerenbond",
gericht aan »heeren landeigenaren":
»Uet kan U8d. niet onbekend gebleven
zyn, dat de langdurige droogte een totale
mislukking van den oogBt tengevolge had.
Een mislukking, die oorzaak is, dat op de
hooge gronden in de opbrengst er van
nauweljjks vergoeding voor de m-atatoffen
verkregen wordt en zware, zeer zware
arbeid geheel onbeloond bljjft.
't Ligt voor de hand, dat het onder
zulke omstandighedeu den huurders van
gronden, aan u toebehoorende, uiterst
moeieljjk zal vallen, zoo niet onmogelijk,
de huurpenningen te voldoen.
Zij houden er zich van overtuigd, dat n,
den toestand kennende, den pachters gaarne
in hun moeieljjke positie tegemoet wilt
komen en verzoeken u daarom vriendelyk,
maar dringend, zoodanige maatregelen te
willen treffen voor uw pachters, dat de
langdurige droogte voor hen niet worde
oorzaak van geheelen ondergang.
Vertrouwende op uw goede gezindheid,
bevelen zjj zich ten zeerste beleefd aan
voor een milde besch kking uwerzijds, die
hen tenminste gedeeltelijk van de drukkende
zorgen en lasten zou ontheffen.
Daartoe doen zij vol vertrouwen een
beroep op uw hulp en nWewerkirg in
dezen zoo dringenden nood".
Men meldt uit den Haag
Sedert den dag, waarop in de vorige
week het stoffelyk overschot van president
Kruger voorloopig op Oud Eiken Duinen
is bpgezet, komen er nog dagelijks hon
derden personen, onder wie ook tal van
vreemdelingen, op dez8 begraafplaats om
een blik te werpen in de rouwkamer, waarin
de met bloemen overdekte kist, die het
stoffrijjk hulsel bevat, is geplaatst.
Uit een tuin te Venlo werden door
een 10-jarig jongetje eenige appels ont
vreemd, waardoor de eigenaar, een 78-j.
man, zich zoo driftig maakte, dat by een
schot op het kicd loste en zyn geheele
voorljjf vol hagel schout. Door dr. Rece-
veur werd n het kind 58 hagelkorrels uit
huid en bovenlijf gehaald. Door de mare
chaussee werd een onderzoek ingesteld,
het vuurwapen is in beslag genomen en
tegen den dader proces verbaal opgemaakt.
Appelen.
By een (e Ochten (Betuwe) gehouden
verpachting van appelboomgaarden werd
f 3 a f 3.25 per H. L. beBteed.
De boomen zyn vry goed geladen.
Dezer dagen had in een der post
treinen op de ljjn Vlisaingen—Boxtel, een
niet alledaagsche ontmoeting plaats, 's
Avonds tevoren was van Duitschlaid naar
Engeland per mailtrein een kist met reu
zenslangen verzonden. Uit de kist schijnt
een dezer exemplaren door onbekende oor
zaak ontsnapt te zijn. Althans toen de
conducteur van den terugkeerenden trein
den volgende ochtend in den bagagewagen
wilde gaan. zag bjj plotseling een slange-
kop voor zich. Begrjjpeljjkerwjjze was hjj
niet erg op zyn gemak, doch maatregelen
□emen was niet mogelyk. Gedurende den
verderen rit kroop de Blang uit den baga
gewagen, die een weinig openstond, doch
hield zich behoorlijk vast, om niet te val
len en &Iingerde door de snelheid van den
trein heen en weer.
By aankomst te Boxtel, mocht het ge
lukken, de slang, die door de geforceerde
hewegingeu veel geleden had, in een kist
te krygen eu verder naar de bestemming
op te zenden. (Tel
De zeven Boerengevangenen op Ber
muda, die tot zeer onlangs nog weigerden
de verklaring van onderwerping te teekenen,
hebben zich eindelijk gebukt en zyn thans
rp weg naar Zuid-Afrika.
(Z. A. Post.)
Beweging onder de Boeren.
Uit Kaapstad wordt aan de Times"
geschreven dat onder de Boeren een be
weging gaande is om de herinnering aan
den oorlog levend g de houden en de deel
nemers aan den strjjd te vereeren. In de
Kaapkolonie, Transvaal- en Oranjerivier-
kolonie worden gedenkplaten verspreid
waarop teksten uit de Klaagliederen van
Jereinia zyn gedrukt eu waar wordt opge
wekt tot bet gedenken van den oorlog.
Daar mannen als generaal Botha deze
beweging steunen wordt zjj van belang
en tevens voor de rust in de Engelsche
Zuidafrikaansche kolonies een gei air geacht.
Uit het Buitenland.
De buitengewone hitte van de vorige weken
heeft zich in geheel Europa doen gevoelen.
Vrydag zyn te Parjj* 10 gevallen van zonne
steek met doodoljjken afloop voorgekomen.
Een on weder heeft slechts eenige oogcnblikken
van afkoeling gebracht.
Do hitte in Duitsch-Sileziü was ondrageljjk,
meer en meer komt er watergebrek en de
droogte brengt groote schade met zich. Eiken
dag I komer. er hevige bosebbranden voor.
Ook in Oostcnryk- Hongarjjo is de droogte
verschrikkelijk. Het gebrek aan water is zoo
sterk, dat de bewoners niet alleen van het
platte land, maar ook van do sleden met
waterleiding op rantsoen gesteld worden.
De prjjzen der levensmiddelen stijgen voort
durend.
In Bohemen veroorzaakt de hitte eveneens
groote schade. De beetworteloogst is mislukt
en de raffinadeur* koesteren een gegronde
vrees, dat zjj niet kunnen voldoen aan de
aanvragen om suiker. Ook de aardappelen
oogst is mislukt. Dc pryzvn van boter, eieren en
melk nemen verontrustende verhoudingen aan.
In het Spreewald, waar de kanalen geheel
uitgedroogd zyn, heeft men by 'tdorp Trebatacb,
in ceu dor beddingen eon grooten halfrerzan-
den steen gevonden, waarop, toen het sljjk
er afgekrabd was, een gebeiteld opschrift bleek
te slaan, vermeldende: «als gjj dezen steen
weder zult zien, dan zult gjj weencn. Zoo
laag was het water in 1487.' Een ander
teeken van den lagen waterstand is thans
zichtbaar in de verzande Elbc, n 1. de zoo
genaamde hongersteonbjj Tetschcn.
In verscheidene gedeelten van Engeland,
voornamelijk in Kenchworth, Coventry, Liver-
pool, Birmingham, Portamoulb cn Scarborough,
hebben Vrjjdag verschrikkelijke onweders
gewoed. Verscheidene personen zyn door den
bliksem gedood. In vele gebouwen bracht de
hevige slagregen een ovorstrooming te weeg.
Er zyn spoorwegbruggen weggeslagen.
Het onlangs door ,Contral News, ver
spreide bericht dat de dooder van minister
Von l'lehwo overleden zou zyn, schijnt on
juist. Thans wordt bericht dat hy in con
nectie schijnt te staan mot een revolulinn-
i.air comité dat onlangs door minister Von
Plcbwo was ontdekt. Een leider van dit go-
nootschap zekere Pershun was een jood, twee
anderen waren Russen, van wie óór. een jonge
officier. Deze drie werden ter dood veroor
deeld, doch later werd hnn straf in levens
lange gevangenschap in het fort Schusselburg
veranderd. De operatie van den gcarros-
tcerde die door scherven van zyn eigen bom
getroffen werd is onder streng politio-toe-
zicht geschied, wijl mon vreesde dat eon
of andor liberaal onder do doctoren don
man zou laten sterven, ten einde te voorko
men dat hy klappen zou, zoo niet uit mede
lijden om hem voor een latere executie te
bewaren.
I)e begrafenis van minister Von Plehwe
bood een merkwaardig schouwspel aan, wyl
de lykstoet byna geheel uit politie-agcntcn
bestoud, terwyl een enorme politiemacht te
voet en te paard ook de stralen afzette. Be
toogingen werden niet opgemerkt doch er
worden vele personen gearresteerd.
Aan het „Berliner Tagcblatt' wordt uit
vertrouwbare bron geschreven
De Petersburgscho correspondent van een
bnitenlandsch blad, wien het door do censuur
onmogolyk gemaakt word zyn verhaal over
den aam-lag op Von Plehwe naar waarheid
to govcn, kwam dezer dagen in Berlijn cn
schreef van daaruit aan zyn blad do jniate
toedracht, waaraan het volgende ontleend is
Do waarheid is dat by den moordaanslag
20 menschen gedood en meer dan 100 ge
wond zyn. Onder de dooden zyn 2 soldaten,
eenige koetsiers en onbekend gebleven voor
bijgangers.
Dat groote aantal dooden en gewonden is
gcmHkkelyk verklaarbaar, wanneer er op gel ut
wordt dal de aanslag plaats bad in e»-a
nauwo straat, dicht by een station, en dat
kort voor de ramp juist een trein was aan
gekomen. Do namen der dooden kon ik niet
to weten kornen. Alleen kan ik met zekerheid
melden dat onder hen is een hooggeplaatst
staatsambtenaar, een vriend van my.
Dc aamlag werd gepleegd door vier man
non, van wie drie om het leven kwamen. De
vierde is een Fin van Zwecdsche afkomst.
Niet alleen in on« land, msar ook in En
geland cn Duitechland goeft de schoolkwestie
aanleiding tot politieken strijd. Hevige scènes
j zyn de vorige week in hot Engelsche Lagcr-
I huis voorgevallen. In behandeling was een
wetsontwerp, waarbij hel departement van
ondcrwjjs wordt gemachtigd in to grijpen,
wanneor gemeentebesturen in gebreke bljj-
vendo cducation act van 1902 ton volle uit
te voeren en op kosten van do gcmcontc-
j besturen zulke cn zooveel maatregelen te
nemen totdat aan de wet voldaan zal zjjn.
j Dit ontwerp vindt by hen, die niet tot do
Engelsche Staatskerk beboeren licfligen tegen
stand. Door do wet wordt do macht over hvt
godsdienstonderwijs op do Staatsscholen voor
een groot doel in handen gegeven van de
Engelsche Staatskerk, terwyl de vrije*
scholen voor rekening dor gemeenschap blyven
bestaan. Velen, dio tot eon andere gozindte
behooren, willen, dat zy dio voor de scholen
betalen ook do controle over het onderwijs
moeten hebben en weigeren hunne penningen
tc storlon, ten einde geestelijken in staat to
i stellen hun godsdienstige stellingen aan hun
kinderen in te prenten en dus weigeren do
kosten tc betalen der vrijwillige scholen. In
Wales, waar men de meeste proleatantache
kurken heeft, is die tegenstand het sterkst.
Nu wilde minister Balfour dio tegenwerkende
gemeentebesturen dwingen do wet uit to
voeren en was oorzaak tot het stormachtig
rilinoer in het Lagerhuis.
I Ook in Duitachland is strijd over do gods
dienst op school, hoewel niet zoo heftig als
in Engeland,
j In Duitschland zyn voor de lagere scholen
in Mei reeds bepalingen gemaakt, die ver-
j hinderen dat da liberale denkbeelden op gods-
dienstig gebied zolfs aan kinderen van libe-
raaldenlrcndcn worden verkondigd. Aan alle
kinderen moeten die orthodoxe stellingen ge-
rKIIULBTO.1.
14).
De hooge vrouwe trok zich met hare be
schermelingen een weinig terug naar een
hoekje der zaal en op waarlyk moederlijken
toon zei re met het innemendste lachje van
de wereld: tik ben tevreden over je,
kindlief, want ik zie lot injjne innige blijd
schap, dat onze wonschen elkander te gemoet
komen, en dat het zeer overbodig was van
myne voortreffelijke Beatrice een dwazen
tegenstand te vroezen. Graaf Racsony ver
dient inderdaad bewondering, zooals nauwe
lijks een andere onzer jongere kennissen, en
je behoeft je waarlyk voor je oudere vriendin
niet te schamen, wanneer die man de keus
van je hart is.*
De jeugdige freule was ten deode toe ver
schrikt. Thans eerst erkende zy, hoe ernstig
de plannen der prinses waren, en welke
goede beweegredenen Gyula had gehad, om
zich beangst te maken. Hier dit begreep
ze terecht kon een bescheiden ontwyken,
een half antwoord haar niets mevr baten
hier was eon openhartige opheldering op
hare plaats, zelfs op gevaar af,dat zy de ge
negenheid harer weldoener daardoor moest
verliezen.
,Uwo Hoogheid beschaamt my opnieuw
door hare buitengewone goedheid,* zei ze,
maar met betrekking tot graai Racsony kan
ik n waarlyk geene andere bekentenis doen,
dan dat hy in geen enkel opzicht myne
sympathie wegdraagt, en dat zijne vrijpos
tigheid cn onbescheidenheid my slechts een
gevoel van afkeer voor hem inboezemen.'
Zy ontstelde zelve over hare onverschrok
ken woorden on wat ze gevreesd had, ge
schiedde ook. Het minzame lachjo verdween
van het aangezicht der prinses en maakte
plaats voor een strengen blik, waaruil het
hoogste misnoegen sprak.
>Dat zij grillen, lief kind', antwoordde zy
scherp, .dwaze meisjesgrillen, waaraan ik
niet veel waarde mag hechten, wanueer ik
de belofto gestand wil doen, die ik aan jc
moeder by baar leven heb gedaan. Ik kan
niet dulden, dat jo om den een of anderén
romantischen gril een geluk van je werpt,
dal je t< rnauwernood ten tweeden male zal
aangeboden worden. Morgen zullen wy ver
der ovor dit onderwerp spreken. Voor heden
zal het, zoo ik hoop, van een beslissenden
invloed op je gedrag zyn, als ik jc meedeel,
dat de graaf by mij aanzoek heeft gedaan
om je hand, en ik in uw belang de
vrjj beid heb genomen om hem die toe te
zeggen
Zy maakte eene deftige buiging, ten teeken,
dat hot onderhoud afgeloopen was, en met
haar vorig innemend lachje wendde zy zich
thans tot een groepje dames, dio druk met
elkander in gesprek waren gewikkeld.
Beatrice trok zich zwygend terugco was
geheel ter nedergeslagen en der vertwijfeling
naby. Het was haar onmogcljjk thans iemand
uit het gezelschap met hoflblykheid te woord
te staan; daarom ontvluchtte zy het gewoel
en begaf zich stilletjes naar een der zy ver
trokken. Goed bekend met de inrichting van
het paleis, had ze spoedig zulk een stil ver
wijderd plokje gevonden, waar zy hare ge
dachten den vrjjen teugel kon laten vieren.
Het ruischen der dansmuziek, die thans
de danslustige paren naar do balzaal trok,
drong slechts in korte, gedempte accoorden
tot dit verlaten hoekje door, waar slechts
een enkele, laag brandende lamp haar mat
verschijnsel verspreidde. Hier kon zy zich
voorloopig voor elke overrompeling beveiligd
wanen, cn hier liet zo zich dan ook geheel
moedeloos in een stool neervallen, terwyl
hare oogen vochtig werden.
Niet lang had ze daar zoo gezeten, toen
zo in de verte voetstappen hoorde naderen,
en vóór ze zich nog oen weinig hersteld had,
stond graaf Pela Racsony vlak tegenover
haar.
Het bloed vloog haar naar de wangen. Ze
sprong overciad en maakte eene t»eweging,
alsof zy de kamer verlaten wilde. Maar
met zyn gewoon spotachtige lachje, dat zyn
schoon gelaat zulk eene ouaaogename uit
drukking kon geven, trad hy haar in den
weg.
dk moet u in elk geval om verschooning
bidden voor myuo onbescheidenheid, baronosso'
zei hy, wanneer ik niet veronderstellen
mocht, dat myn vorschynen hier geene ver
rassing voor u beduidt.'
Beatrice mat hem met een doordringenden,
afwjjceudcn blik. dk heb niet de eer u (e
verstaan, graafI'
Racsony glimlachte nog steeds. Wanneer
hem haro weinig aanmoedigendo houding ook
bevreemdde, toch was hy in elk geval ge
noeg een man van do wereld, om zulks voor
baar to verborgen.
.Dat mocht ik, na do mededeelingen der
prinses, haast nauweljjks verwachten', ant
woordde hjj zeer beleeld. llaro Hoogheid
had de welwillendheid de vertolkster mijner
gevoelens te «jjn, en u, waarde baronesso,
den vurigsten wcusck my'na harten kenbaar
te maken. Het antwoord, dat ik zoo straks
uit den mond der hooge vrouwe ontving, was
zoo aanmoedigend, dat ik aan uwe over
haaste vlucht uit het gewoel van hot feest
maar éóne beteekonis kon hechten.»
«Deze beteeken is was dan toch eeno ver
keerde, graafEn wat het antwoord betreft,
waarop gij u beroept, moet ik u doen op
merken, dat ik niemand, ook niet Hare
Hoogheid, de prinses, gemachtigd hob, om u
een dusdanig antwoord te geven.*
»Ha, ha, dat is waarlyk zeer verrassend
voor mjj. De verklaring uwer brave, moeder
ljjke vriendin was zoo beslissend, dat de ge
dachte aan een misverstand ook niet in de
verste verte bjj mjj kon opkomen. Ja, hare
Hoogheid had zelfs de niet genoeg to waar-
deeren beminnenswaardigheid, mjj to vragen,
of ik er op stond, dat onze verloving nog
langer oen geheim bleef voor het aanwezige
gezelschap.
Beatrice sidderde. Maar al te goed doorzag
ze *het plan der prinsen om haar door de
oono of andero eigenmachtige handeling voor
een voldongen feit te plantoon en haar een
terugtrekken, zonder openljjk schandaal, on
mogelijk tc maken. Hare kiiieóu kuiken, want
ze wist maar één enkel middel <>ra zich uit
deze moeiljjke omstandigheid te redden, on niet
zonder diepe persoonljjke vernedering kon
zjj dezen.
(En wat hebt ge de prinses hierop go-
antwoord vroeg ze zachtkens.
Er lag in ltacaony's lachjo eeno zekere
bclcedigomlu gerustheid. Wat naluurljjk ieder
ander in injjne plaats zou geantwuord lu bben*,
zei hjj schouderophalend. (Ik g»f hare H'»g-
heid onbeperkte volmacht om te doen zooals
zjj mocht goedvinden.'
Al bare wilskracht samenrapend, trad Bea
trice een paar schreden nader bjj hem. Nooit
in haar leven had zjj een moeiljjkcr stap
gedaanmaar zjj was het aan Gynla en
zijne trouwe liefde, zo was hst ook ver
schuldigd aan haar eigen jeugdig hart, dal
zoo zeer naar geluk smachtte, om haren
maagleljjken trots deze pjjnljjke bekentenis
af te dwingen.
•Go zjjt oen cavalier, graaf, en de zoon
van een land, waar de ridderljjkbeid jegens
vrouwen voor eene der voornaamste deugden
geldthet zal dus stellig ook niet te vergeefs
zjjn, dat ik een beroep doe op uwe hoog
hartigheid Door myn algeheele vertrouwen
hoop ik u to bewjjzen, hoe oprecht ik de
eer van uw aanzoek te waardecrcn weet, al
is het mjj ook ten eenenmale onmogeljjk dat
aanzoek to acoepteeren.'
Graaf Hela richtte zich in zjjne volle lengte
op. Nu cindeljjk verdween het lachje van
zjjn lippen, en oawillekourig fronste hjj het
vuorboofd-
,Dus eene afwjjzing in optima firma,
baronesse
(Eene weigering, dio niets beleedigend*
voor u hebbon kan', vervolgde Beatrice op
gejaagden toon. «Ik gevoel hoe groot de
onderscheiding is, dio mjj eene onbe
middelde weeze door uw aanzoek ten
deel valt, en wanneer ik die nu toch niet
met een fja* kan beantwoorden, gebeurt dit
enkel, omdat omdat mjjne genegenheid
reeds eon ander toebehoort.'
Hare stem beefde en ze had geen moed
meer hum aan te zien. Graaf Racsony draaide
aan zjjn snorrebaard on zweeg.
1 (NL-maud buiten u, graaf, hcoft deze be
kentenis uit mjjnen mond vernomen. Zelfs
voor myne brave beschermster, de prinses,
is, wat ik u vertel, een geheim tot nog toe.
Gjj kunt nu begrjjpon, hoe ongelukkig hot
mjj zou maken, wanneer de goedo vrouw
haar voornomon ging uitroeren, om aan don
oen of andor uit hot gezelschap mededooltng
to doen van oono verhin'.e. is waarvan toch
nooit iets kan komen.
.En waarom nooit, baronesse?' viol hjj
haar bjjzonder scherp in do rode. .Zoolang
ik niet gedwongen bon to erkennen, dat mjjn
mededinger in alle opzichten hooger staat
dan ik, gcof ik mjjne zaak niet verloren. Ik
mag natuorljjk niet van eischen, mjj don
naam van dien gelukkige te noemenmaar
gjj hebt hot mjj gcmakkeljjk genoeg g
dien te raden. De oogentaai van
vrmwen is immers in de gansche
dezelfde, en ik heb er eenige vaardigheid in
verkregen zo t« verstaan. Toch zult ge, hoop
ik, niot zoo dwaas zjjn te verwachten, dat ik
een armzaligen muzikant als een serieusen
medeminnaar zal beschouwen, of nog duide-
Ijjkor gesproken dat ik voor een Zigeuner
hel veld zal mimen!*
Beatrice was eeuigszins ter zijde geweken.
Haar gezichtje klourdo zoowel van schaamste
als van toorn.
da dat uw antwoord, graaf?' riep zy met
onverholen spjjt. .Zonden er werkeljjk edel
lieden zjjn, die het vertrouwen, hun door
ecno vrouw goscbonken, op snoodo wjjze
zouden durv«m schenden?'
Bcla hield zich als had hjj verwjjt.dat in
hare woorden lag opgesloten, niet geho&rd.
«Mjjn vermoeden hoeft mjj dut niot be
drogen zjj hjj schumpor.
(Wordt vervolgd.)
