KLEINE COURANT 'f Vliegend Blaadje Het kwade geweten voor Helder, Texel, Wlerlngen en Anna Paulowna, No. 3298. Zaterdag 24 September 1904. 328te Jaargang. Bureau: Spoorstraat. Telef. 59. Bureau: Koningstr. 29. Interc.-Telef. 50. Aan onzeabonné's buiten de gemeente wordt beleefd ver zocht 't verschuldige abonne mentsgeld Vliegend Blaadje en Zondagsblad 3e kwartaal 1904, te willen overmaken per Postwissel of in postzegels vóór 5 October, zullende anders daarover met 5 cents verhooging per post worden beschikt Postwissels voor dat doel behoeven slechts met een zegel van 21/a Ct. beplakt te worden. NIEUWSTIJDINGEN. HELDER, 23 September 1904. Ontslag bij de marine. Dinsdagmiddag is. naar >Het Volk" meedeelt, aan de vgf hoofdbestuursleden van den Matrozenbond een schrgven van den minister van marine voorgelezen, waar- - in aan de commandanten, onder wie zg dienen, wordt opgedragen hen voor te dragen voor ontslag. In dit stuk staat o. m. vermeld, dat zg aansprakelijk gesteld worden voor het verspreiden van lectuur over de werving bij de marine op de kiesrechtbetooging in Den Haag en voor het deelnemen aan den optocht bg deze betooging door vier matrozen, die >onder den invloed van het hoofdbestuur," zouden hebben gehandeld. Een afsohrift van dit ministerieel schrgven werd den hoofdbestuurders van den Bond geweigerd. Drie van hen, die in het bezit waren van het certificaat van goed gedrag, is dit afgenomen. Eerste Kamer. In de gehouden zitting der Eerste Kamer werd tot toelating van de gekozen leden besloten. De heer Van Zinnincq Bergmann inter pelleerde de Regeeriug over de Overgsel- sche quaestie; de minister van binnen- landsche zaken diende onmiddellgk van antwoord. De Minister deelde mede dat een wet naar de Raad van State is verzonden, waarbg de Prov. Staten van Overgssel worden gemachtigd en gelast alsnog drie leden der Eerste Kamer te kiezen. Voorzitter Tweede Kamer. Bg Kon. besl. van 21 Sept. is tot Voor zitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal, voor het tgdperk der tegenwoor dige zitting, benoemd Zjjne Excellentie mr. M. baron Mackay, Minister van Staat, lid van de Tweede Kamer der Staten- Generaal. („St.-Ct") Knoeierij met worst en gehakt Burgem. en Weth. van Haarlem hebben volgend schrgven gericht aan de slagers aldaar Wjj hebben de eer u mede te deelen, dat een onderzoek naar de hoedanigheden van hier verkochte vleeschwaren heeft aangetoond, dat op groote schaal bijmen ging van vreemde bestanddeelen plaats heeft. De onderzochte worst bevatte in meerdere gevallen boorzuur, terwgl in gehakt in alle gevallen preserveerzout werd aange troffen somtijds in belangrgke hoeveelheden. De meeste soorten preserveerzout, voor namelijk die, welke boorzuur en zwavelige zouten bevatten, kunnen, naar onze mee ning. zelfs in kleine hoeveelheden toegevoegd gevaar opleveren voor de gezondheid der gebruikers. Opdat zoodanig gevaar worde voorkomen, zien wjj ons genoodzaakt n met aandrang te verzoeken, in het belang van de openbare gezondheid, de aanwending van zwaveligzure zouten of boorzuur na te laten. Waar wjj gaarne aannemen, dat het gevaar, aan het gebruik van bedoelde bestanddeelen verbonden, niet in zjjn vollen omvang of misschien in het geheel niet aan n bekend was, meenen wjj na deze mede- deeling thans op uw medewerking te mogen rekenen. Wg achten het niet ondienstig u tevens te herinneren aan de artikelen 174 en 175 van het Wetboek van Strafrecht, die straf baar stellen wat boven werd bedoeld. Brand. Men meldt uit Leiden Dinsdagnacht woedde hier in het perccel Noordeinde 34, waar de heer G. een wascb- en strjjkinrichting uitoefende, een feil#» brand, die zeer noodlottige gevolgen had. De brand ontstond door een tot dusverre onbekende oorzaak in het benedengedeelte, waar veel brandbare stoffen in den vorm van wasch- en strjjkgoed lagen opgestapeld, en mede doordat van binnen alles bouten getimmerte was. slo9gnn de vlammen snel om zich heen en breidden zich uit naar de eerste verdieping, waar de mau en vrouw met twee kinderen, een knaapje van zes jaar en een halfjarig kind sliepen. Deze wisten zich nog te redden, door de achterramen, eerst op een plat van hun buurman, de kapper H., en daarna op de plaats^ te springen. Beneden gekomen kwamen zo echter tot de treurige ervaring, dat het kleinste kind nog vermist werd. De moeder had in de haast gemeend dat de vader het in de armen had, de man dacht dat moeder het had meegenomen Nu was er geen redding meer denkbaar. Alleen het verkoolde ljjkje werd er later uitgehaald. Op de tweede verdieping woonde juffrouw T. met haar 18-jarigen zoon, die beiden in dienstbetrekking bg G. waren. Toen zg wakker werden, was er geen ontkomen meer mogelijk. Bljjkbaar hebben zg nog de deur der kamer geopend, en zjjn toen gestikt. Men vond de verkoolde ljjken althans naast elkaar liggen op de vloer dezer verdieping. De brandweer was door de snelle uit breiding niet tot redden in staat. De belen dende panden leden veel waterschade. Uit Brungsum wordt van 19 dezer aan de Limb. Koerier gemeld Gisteravond omstreeks half tien uur deden F. Meens en A. van der C., onderwjjzer te Waubach, die van de kermis te Schin- veld kwamen, eenige gasten van Eigels- hoven per dogcar tot op den Bouw alhier uitgeleide, om, zooals dit gewoonljjk gaat, onder het drinken van een potje bier af scheid te nemen. Bg Schröier, waar de jonge schutterg ver gadering hield, achtten de gasten h"t te druk om fatsoenljjk te kunnen plaats nemen en reden daarom .eenige pi9sen verder naar het café Wed. Raas. Deze lag evenwel reeds in slaap en scheen niet van plan de kermisgasten een onderkomen te verschaf fen, waarop zjj dan ook onmiddellgk recht <- omkeer maakten. Nauwelijks waren zij echter gezwenkt, of daar valt een schot, gevolgd door nog vier anderen. Juffrouw E. van Eigelshoven, die voor op den bok zat, viel als doodeljjk gewond van het karretje. Zjj kwam nochtans met den schrik vrjj en had zich slechts aan handen en hoofd bloedig gewond. A. v. d. C. evenwel, die naast haar zat, riep: »ik ben doodeljjk gewondl« Een kogel was door zjjn linker zjjde gedror gen en men meerde niet anders, als dat hjj sterven ging. Men kan zich licht de ver warring en schrik der jongèlui voorstellen. Onmiddellgk werd dr. Breuer van Gangelt gehaald, die omstreeks half elf v. d. Camp onderzocht, dien men reeds bg zjjn ouders te Brunssum gebracht had. De wond bleek gelukkig niet doodelgl^. De dokter kon echter den kogel niet vinden en verzocht daarom v. d. Camp naar Calvariënberg te Maastricht te brengen tot verder onderzoek, waarheen hg dezen morgen vervoerd is. Moge dan ook de dader dezer snoode misdaad spoedig ontdekt worden. De ijve rige brigadier van Schinveld, die reeds den halven nacht op verkenning was, i9 hem, naar men zegt, reeds op het spoor. Ongeluk. Bg den landbouwer C. Hoedjes te Wierin- gerwaard had Woensdag een treurig onge luk plaats. De insteekster K. Molenaar te Kolhorn werd door de dorschmachine gegrepen. Een been werd totaal afgeknepen. Na een half uur was de ongelukkige aan hare wonden overleden. Zuid Afrika. Uit de mail. »Land en Volk", het Transvaalsche blad dat niemand van Hollander-gezindheid" zal verdenken, komt bjj het naderen van den verjaardag van Koningin Wilhelmina met het volgende verrassende hoofdartikel voor den dag Vrijmoedig kunnen wjj uit naam van hot Afrikaansclie volk verklaren dat (onze eigen nationale dagen uitgezonderd) er geen andero dag is dien ook wjj meer gereed zjjn tc eeren. Ver verwjjderd zijn wij van Holland van dag. maar als volk zijn wjj aan haar gebonden door een ketting, die nooit gebroken kan worden. Zeker kan hij niet door politieke aangelegenheden en veranderingen uiteen geschakeld worden. Nooit kunnen wjj vergeten dat ook onze voorvaders mee gestreden hebben onder den Eersten grooten Prins van Oranje, en dat door dien strijd niet alleen Holland vrjj gemaakt werd. maar dat toen ook onze Gereformeerde godsdienst geboren, en de kerk gesticht werd, die ons vandag nog in Zuid Afrika dierbaar is en zulk een machtig middel geweest is, liet Afrikaner volk zuiver te be waren. Nooit kunnen wjj vergeten hoo groot en hopeloos die strjjd was een klein on gewapend volk tegen het grootste on mach tigste rjjk dat de wereld toen kende En aan geen persoon was de zegeviering meer te danken, dan aan dien grooten wereld-held Prins Willem van Oranje. Trotsch zjjn wij op die Ilollandscho helden, en trotsch op liet klein land, waaruit de grootstroom vBn Afrika- uer bloed vloeide En de jonge vrouw, nakomeling van dien grooten voorman, eeren wjj van ganscher harte, niet enkel omdat zjj een kroon draagt, ■naar ook, en meer bepaaldeljjk, omdat zij voor ons een zinnebeeld is van onze hooge afkomst uit een edel cn dapper volk, dat ons altijd in al ons streven hier in ons eigen land getrouw gebleven is, Nassouwen trouw Alle geluk, gezondheid en voorspoed aan de Koningin, en een grooto toekomst voor het land dat gij regeertDit is de Afrikaner wensch. Een goudvondst. Uit de go1 dvelden te Klondgke in Canada is een goudklomp te voorschgn gebracht, grooter dan ooit te vooren daar gevonden werd. Het stuk edel metaal weegt 85 ons en wordt thans te Dawson Ci'y ten toon gesteld. Het denkbeeld is geopperd om het te doen deel uitmaken van een Engelschen Koningskroon, die dan samengesteld zou moeten worden uit metalen en edelgesteen ten, voortgebracht door de verschillende koloniën van het Britsche rijk. Uit Weenen wordt gemeld, dat twee hartstochtelijke alpinisten, de heer Wagner en mejuffrouw Jerzabeh, zich hebben laten trouwen op den besneeuwden top van den Grossglockoen, meer dan 4000 meter boven de zee. Omtrent den brand, die het oude Wurtemburgsche stadje Binsdorf voor een groot deel verwoest heeft, wordt nader gemeld, dat hjj is ontstaan in de woning van een schoeumaker. De brandweer was spoedig ter plaat>e, maar er was weinig water te krjjgen. en er woei een felle Oostenwind, die de vonken over het stadje joeg. Na een uur waren er reeds veertig huizen afgebrand. Uit alle plaatsen in den omtrek snelde de brandweer toe, maar al die spuiten en spuitgasten konden wegens gebrek aan water nagenoeg niets uitrichten. Na korten Ijjd stond feitelgk het heele stadje in vlammen. De brand is nog erger geweest, dan de eerste berichten meldden. Daarin werd gesproken vaa 93 afgebrande huizen inderdaad werden door het vuur vernield het raadhuis, de school, het post kantoor, alle herbergen en winkels en 120 huizen. Alleen de kerk en de daarnaast staaude pastorie, een oud nonnenklooster, bleven gespaard. Ongeveer 800 menschen zjjn dakloos. Veel vee is gered kunnen worden. Maar het meeste meubilair en de inhoud van schuren en pakhuizen zjjn verbrand. De koniug van Wurteraburg zond nog denzelfden avond 500 mark ter leniging van den eersten nood. In het dorp Rolfshagen, bjj Ham burg, waar soldaten ingekwartierd liggen, heeft men een soldaat aan een strop vin den hangen. Een boerenzoon bad hem uit ininnenjjf doodgeslagen en daarna opge hangen. De politie is er tegenwoordig te Londen en elders op uit om kaartleggers, droomverklaarders enz. het bedreigeljjk bedrjjf last'g te maken, en de rechter heeft er den laatsten t jjd heel wat gestraft. Het Engelsche volk schijnt buitengemeen bggeloovig en het bedrjjf brengt heel wat op. Te Sunderland stond Dinsdag een man L-rpcht, die advprtenties plaatste waarin Madame Venus" voor een shilling op z'ch neemt, menschen die haar eenige bizonder- heden van zichzelf vertellen de toekomst te voorspellen. Het bleek, dat de man dagelijks gemiddeld een drietal brieven kreeg. Hjj werd veroordeeld tot p.v. t. 10 boete en de kosten. Enkele weken geleden nam in een hotel te Brussel intrek e-n koffiehuisbe- diende, die voorgaf van Parjjs te kompn. In dat hotel trachtte hjj in betaling te geven een obligatie van 500 francs credit f meier, doch toen men argwaan liet blijken, achtte bg het gewenscht zich door de vlucht aan mogeljjke vragen om opheldering te onttrekken. Kort daarna donk deze koffiehuisbediende te Rotterdam op, stelde zich daar in ver binding met een drietal vrouwen van ver dacht allooi, en poogde door bemiddeling van eene dezer, in de Wjjnstraat wo n- achtig, een aantal coupons te verzilveren. Door een twist met eene dezer vrouwen en dank zjj de door deze aan de politie gedane mededeeliogen, kwamen de coupons, die een belangrijk bedrag vertegenwoor digde, in handen der politie en werden in beslag genomen. Ook in Den Haag hield d«ze koffiehuisbedietde, wiens naam en woonplaats zoowel te Antwerpen als te Brussel bekend zjjn, zich vermoedelijk eenigen tjjd op. Inmiddels is hjj spoorloos verdwenen. De in b°slag genomen coupons zjjn bjj de justitie te Brussel, in welke gemeente eveneens op een aantal coupons de hand gelegd werd, gedeponeerd. Deze inbeslaggenomen coupons duiden aan dat zjj afkomstig zjjn of in verband «■tain met een dubbelen moord, gepaard met diefstal, in 1899 te Cherbonrg gepleegd, met een diefstal met braak in de rue Hyppolite te Parjjs op 18 December 1902 •ui met een spoorwegdiefstal ia April j 1. tusschen Parjjs en Brussel gepleegd. De ontvreemde effecten zgn voornamelijk Russische eu Frauscheook enkele Turk- sche zgn er onder, zoomede een Congo- lot enz. Door den commissaris van politie in de 2e afdeeling te 's Gravenhage wordt in een buitengewoon politieblad verzocht bjj be- leening of aanbieding van de gestoleue tffecten deze aan te houden en hem daar van te berichten. Uit het Buitenland. Voor zoover wij uit de tot heden ontvangen berichten konden nagaan is de werkstaking in do Noord-Italiaansche steden geëindigd. Met deze staking werd trouwons geen looos- verhooging of kortoren arbeidsduur bedoeld. Het was een politieke staking, die moét be schouwd worden als een protest tegen het lu.-schenbeido treden van leger en politie hjj een werkgeschil op Sicilië en in Castelluzo. Tevens was zjj eene poging om het ministerie Giolitti ten val te brengen. Het protest werd aan den minister geseind door den burgemeester van Turjjn, in opdracht van den socialistischen gemeenteraad. Een tusschenkomst der troepen in burgerljjke en vreedzame geschillen tua- schen kapitaal cn arbeid moet vermeden worden, aldus luidde het telegram. De minister antwoordde zeer uitvoerig, dat dit ook zjjn meening was en dat hij dit gedurende zjjn heele bewind getracht had, doch handhaving der orde en bescherming van personen en goederen mede hoorden tot zjjn taak. Hier maakten do soldaten hot den stakers niet lastig, toch worden zij met steenen geworpen, Hun handelen was niets dan een poging tot zelfverdediging. Dat de aanleggers der staking over dit ministaieelc antwoord niet erg tevreden zjjn kan men bcgrjjpen. Van verschillende kanten eischto men aftreden van het kabinet. De uitgeschreven spoorwegstaking ging niet op en toon de staking zoowat verliep hieven de leiders ze op. Tot het verloopen der staking zal de veranderde houding der burgerjj zeker hebben meegewerkt. In Milaan b.v. was bet publiek in het begin op de hand der stakers; toen deze echter terroristisch optraden ver anderde dit en werden de politie en de troe pen door de burgers geholpen bjj het arresteeren der belhamels. In Marscillo werkt reeds een zeer groot deel der arbeiders in de dokkon. Toch is do staking nog niet officieel opgeheven. De ministerraad vergaderde Maandag tc Parjjs uitsluitend om de staking te Marseille te be spreken. Aan den minister van koloniën werd machtiging verleend om do noodige maat regelen te nemen, teneinde het vervoer van versterkingstroepen Daar de koloniën in China geregeld to doen plaats hebben. Wjj wezen er reeds op dat het Engelach- Tibethaansch verdrag in Rusland lang niet met ingonomonheid wordt begroet. Het Russischo blad .Runs* dat connecties heeft mot hot ministerie van buitenlandsche zaken, noemt de door Engeland opgedrongen overeen komst do instelling van een protectoraat onder do minst verzachtende omstandigheden voor den Dalai Lama. Het meent voorts dat hel verdrag onmoge lijk kan worden nageleefd cn zegt verder dat ilit ook wel niet in Engeland's bedoeling zal hebben gelegen. Lang geen compliment zouden wjj zoo zeggen. Het blad voegt er aan toe: .In hoeverre het tot stand gebrachte protectoraat van Engeland over Tibet duurzaam en werkdadig bljjken zal, hangt at van den loop der gebeurtenissen in Centraal Azië on in bet Oosten*. Het proces tegen den oud-senator Schau- man, beschuldigd van medeplichtigheid aan den moord op den vorigen gouverneur van Finland, Bobrikof, is overgedragen aan den procurator van den Fioschen Senaat. Dit heeft althans dit voordeel dat do zaak-Schau- man nu zal berecht worden volgens wettelijk vastgestelde vormen. Peter I van Servië is dan eindeljjk tot koning gekroond. Iu do kathedraal, waarheen do feesteljjko stoet zich begeeft zal Petor de kroon opgezet worden en wel op dezelfde plaats waar dit vóór honderd jaar zjjn groot vader, den Zwarten Georgo geschiedde. De kroon is geraakt van het brons der kanonnen die Gcorgc op de Turken veroverde. De belangstelling van de Europeeecke hoven is niet groot. Geen der Europeesche vorsten zond bloedverwanten of een bijzonder gezant schap, zooals dit anders gebruikelijk is. Dc Czaur heeft een eigenhandig schrjjvcn mot gelukwonsch gezonden doch dit is dan ook alles. De vreemdelingen, die in Belgrado zjjn, worden streng bewaakt. Onmiddellijk na de kroning zal het zittend kabinet zjjn ontslag aanbieden cn Peter zal dit gaarne geven want hel kabinet is om zijn autocratisch op treden weinig bemind. De tarievenstrjjd tusschen de verschillendo Amcrica-ljjucn zal weldra geëindigd zjjn. De maatschappijen zijn wel tot gocn vergeljjk gekomen, doch een viertal ljjnen o. a. de Hamburg-America-ljjn en de Norddeutscho Lloyd vertikken het om langer voor niets of nog minder te varen on hebben den passage- prjja van twee tot drie pond (f 36) verhoogd. Men verwacht dat zjj binnen korten tjjd haren oorspronkelijke» prijs van 5 pond 10 shilling t f 66weer zullen invoeren. De Cunard-ljjn vaart nog tegen den ouden ver- minderdon prjjs, doch ook zj zal de andere ljjnen wel volgen. Het Russische oorlogsschip in eene Califor- nische haven binnengeloopen is ontruimd, de officieren en manschappen zjjn aan land ge gaan ODdcr beding dat zjj de stad niet zullen verlaten vóór tusschen Kusland cn Japan eene regeling getroffen is. Do geruchten omtrent do vervolging van een koopvaardij schip door een Russischen kruiser op de Spaanscho kust worden uit Spanje officiéél tegengesproken. De Oorlog in het Oosten. Het Nowoje Wremj» verklaart naar aan leiding van de beweerde aanhouding van een Japanachen Bpion in Denemarken, dat er tallooze Japansche spionnen aan 't werk zgn op de Deensche en Zweedsche kusten langs welke de Oostzee-vloot wordt ver wacht. Het N. W. zegt dat Denemarken en Zweden door het ongestoord laten dezer menschen zich bjjna aan schending der neutraliteit schuldig maken en vraagt ot beide landen kunnen waarborgen, dut door voornoemde Japanners geen aanslag op het eskader wordt beraamd. Een telegram uit Tokio behelst dat genetaal Stössel met (i Russische bataljons een uitval uit Port Arthur heeft gedaan en de hoogten rechts vai een fort dat de Japanners eenige weken geleden veroverd hadden, hevig aan heeft gevallen, net vechten duurde verscheidene uren, maar de Russen werden met zware verliezen afgeslagen. De Liao-jangsche berichtgever van de Romeinsche Tribuna meldt dat de opmarsch van de Japansche legers tegen Moekden volgens dezelfde rangschikking als vroeger aan den gang is. Generaal Koeroki staat rechts, generaal Nodzoe in het centrum en generaal Okoe links. Een vierde stigd- maobt, gevormd uit troepen die kort geleden te Nioe-tsjwang zjjn ontscheept, staat op den uitersten linkervleugel, zijwaarts van Okoe. Generaal Koeroki kan thans over on geveer 800.000 man en 850 kanonnen be schikken. Generaal Koeropatkin moet van zgn kant ook groote versterkingen hebben ontvan gen, welke hm instaat zullen stellen zoo noodig aanvallend te werk te gaan. Tië- ling wordt in gereedheid gebracht om het Russische leger op te nemen, wanneer dit gedwongen mocht worden uit Moekdeu terug te trekken. De Daily Mail verneemt uit KielHet lekt uit dat de Oostzee-vloot te Libau wordt opgehouden, doordat zg nog lang niet zeilree is. En daar zg in vele dingen te kort schiet, kan zg ook onmogelijk spoe dig uitstevenen. Sjanghai, 20 September. Bjj den al- gemeenen aanval op Port Arthur die gisteren hervat is en waarbg de Japantcbe vloot samenwerkte met de landmacht, hebben de Japanners vanochtend twee belangrgke forten aan weerszijden van Sjin-si-jing (Sjoei-sji-jing genomen. Petersburg, 20 September. Aangezien staatkundige overwegingen in hot belang van Rusland'" prestige de Russen verbieden om Moekden zonder gevecht te ontruimen, zal de eerstvolgende groote slag bjj Moek den en niet bg Tiëling geleverd worden. Op de laatstgenoemde stelling zullen de Russen alleen terugtrekken wanneer zjj het onderspit delven. Generaal Orlof. Onder de telegrammen wordt bg geruch te vermeld, dat generaal Orlof zelfmoord zou hebben gepleegd. Wjj commenteeren, dat deze generaal een belangrgke opdracht te vervullen had in den jongsten groote veld«lag bg Liaojang. Steeds duidelijker bljjkt dat het maar weinig gescheeld heeft, of Kooropatkine had hier een eerste be langrijke overwinning te boeken gehad. Terwgl de helft van zjjn leger de van bet zuiden komende generaals Okoe en Nodzoe tegenhield, wjjdde hjj zelf al zgn aandecht aan bet leger van generaal Koeroki op zgn linkerflank. Zgn onderbevelhebber Orlof had bjj deze belangrgke operatie, die hoofdzakeljjk bestond in een tegenaanval, een hoofdrol te vervullen. Zioals men in- dertjjd vernam, mislukte Koeropatkine's plan, omdat op het kritieke oogeablik Or lof zwaar gewond werdzgn soldaten zet ten toen niet door, dit deel van Koeropat kine's plan was daardoor mislukt en zoo bleef den opperbevelhebber niets anders over dan zgn beroemd geworden terugtocht te aanvaarden. Wanneer generaal Orlof nu de hand aan zich zelf heeft geslagen, zou men mogen veronderstellen, dat niet slechts zgn verwon ding maar ook zgn gebrek aau beleid de indirecte aanleiding is geweest tot het niet winnen van den grooten slag. FEDiLLETO.V. 5.) Boven bjj Fraukes dour stond de kleine, gebogen gestalte der huishoudster. Zjj had een paardedeken in do liund. Toen zjj hen zag aankomen, zeide zjj in verwarring: »Ik dacht, dat ge reeds te bed waart, freule Frauke*, en ging de gang door in de richting aaar hare kamer. .Wtt wilde zjj, Marx?' «Laat haar m&ur begaan, antwoordde hjj en knikte haar goedenDacht. Toen Thorbeeken den straatweg verliet en den holloD weg naar doo marsch opreed, waaide de frissche zoowind hem tegen. Slaperig richtte hjj zich op en keek verward eeri oogenblik rond. Zjjn omgeving herkennende, rukte hjj de paarden naar de andere zjjde van den weg, dicht bjj den hoogen zand wand, als was hij bang voor do donkere, kleine denneboomen, die aan de overzjjde op de helling onder den bouwval groeiden. Zoo reed hjj in Bnellen draf den hellenden weg langs tot aan de plek, waar de duinen ophouden en de marsch begint. En daar op die plek overkwam het hem, dat huiveringwekkende, wat hjj eiken avond bespeurde, als hjj laat uit do stad terug kwam en dat hem tot in den nacht in zjjn sociëteit vasthield en hein prikkelde, zoodat hjj het eene glas zware wjjn na het andere door de van angst gedroogde keel goot. Hjj hief de zweep op, om die met een woedende slag op de paarden te laten neer komen maar zjj kregen den slag niet. De zweep viel ter zjjde op het spatklccd en de paarden stonden stil, als waren ze aan den grond genageld. Had hij ze tot stilstaan gebracht? Of stonden ze vanzelf stil? Hjj wist het niet; hjj wist alleen, dat ze alt jjd stil stonden, juist op die plek. Langzaam wendde hjj het hoofd en richtte de oogen links, naar het «witte Knec*, •waarboven de plompe, bouwvallige toren in de schemering te onderscheidon was. Als versteend stonden daar voerman, paar den en rjjtuig. Met zjjn waterige oogen keek de beschonkeno naar den toren daar in de hoogte en naar dc nevelbeelden, die er om heen in de lucht schenen to zweven. Door den zachteu wind voortgedragen, trokken van don zeekant indrukwekkende verschijningen in plechtigeu optocht over den marsch. Uit de lange slooten stegen andere op en voegden zich daarbjj. Zjj stegen langs den steilen zand wand van het «witte Kuoe' op, totdat zjj den ouden toren bereikt hadden edolvrouwen in slepende gewaden en trotsche houding, in groote, grjjtc hoofddoeken, die lang neerhingen; ridders, in donkere wapen rusting van jjzer en leder, gezeten op groote zware paarden, herders met lang haar cn lange staven, brecdo Saksische gestalten, en achter hen ann kwamen onafzienbare kudden van witte schapenwolken Bjj den muur van den ouden toren hield die menigte stand, als wachtte men om bin- nengeloten te wordeu. Zjj dwarrelden langs en door elkaar, »lso zij met elkaar in gesprek waren. Vervolgens deelden zjj zich iu iweëcn, de eene partjj trok linksom, de andere partjj rechtsom den toren en verder het land in. Nog altjjd stond hot rjjtuig stil. Afschuw en doodeljjko angst verscheurden de ziel van den eenzamen voerman. Hij wist niet dat zjjn hand krampachtig de teugels vasthield, dat zjjn oogen strak naar den toren gewend- waren, en dat zjjn geweten hem oude daden herinnerde, oude, woeste daden. Doch dezen nacht, als hjj eenzaam in zjjn kumcr heen en weer loopt, aldoor heen en weer, tot hjj doodmoe neerzijgt; als hjj dan slapeloos in zijn bed ligt, dan zal hij weer peinzen en zijn verward hoofd martelen met de vraag, waarom do paarden altjjd stil staan, juist op die plek, en waarom hjj altjjd naar boven moet kijken, waar tachtig jaar geleden graaf Hans von Knee had gewoond, die reeds lang dood is, en voor wien geen mcnsch optreedt om vergeten rechten op te vorderen. Hans von Knee? Is het dat alleen? Wat dan nog meer? Hjj sprong op, als ontwaakte hjj uit een akeligen droom. Razend sloeg hjj op de verschrikte paarden in. Vjjf minuten later ratelde hot rjjtuig over dc steenen op het voorplein van de grooto hcoren hofstede. HOOFDSTUK III. De markt der kleine s'ad vormde tameljjk wel een rond plein. Slechts op dón plek ten zuiden der overoude kerk, die de inwoners met voorliefde .den Dom* noemen, stuk een ge bouw ver vooruit; het was een ouderwetsch gebouw van twee verdiepingen, met spitsen gevel. Sedert menschenhcu-_r>-iiia was dit ge- bouw bekend als het Moncikkenhoi I de aanzienlijkste herberg der kleine stad geweest. In het Monnikkeuhof zat een gast alleen aan een der hooge, brecdo vensters; bjj was een oud man mot heldere, scherpe oogen en verweerd gelaat. Hjj droeg een soort van koetsiers-livrjjas, die erg verkleurd was. Het glas bier, dat voor hom Btond, was reeds verschaald. De oogen van den ouden man waren onafgewend gericht op de straat, die aan de overzjjde op de markt uitliep en waar langs men van het spoorwegstation het stadje binnenkwam. Misschien had hjj daar wel een half uur zoo gezeten, toen de deur der gelagkamer mot veel godruisch werd geopend en er een nieuwe gast binnentrad Hel was een sterke, gespierde man, volgens zjjn kleeding een welgesteld landeigenaar. Verscheiden gouden ringen aan zjjne dikke vingers en een zware gouden horlogeketting over het witte vest versterkten nog den onaangenamen indruk, die de man maakte. Een verdacht roodc ge laatskleur en de dofheid der oogen deden vermoeden,_dat hjj vool bedwelmenden drank gebruikte. Bjj hot luidruchtig binnenkomen van den nieuwen gast had de oude man lum het ven ster zjjn houdiug niet veranderd; eerst toen do voetstappen dichterbij de tafel kwamen, keek bjj oin en liet zjjn blik cenigszins uit dagend op het roodc gelaat van den ander rusten. •Goeden dag, Marx VosBen jc zoo met de statickoets in dc stad?' «Zooals ge ziet, mijnheer Thorbeeken de oudo, maar wendde de oogen weer naar de straat aan d& overzjjde. Do under liet zich onzacht neervallen in een leuningstoel bjj het venster, stond toen weer op, ging naar du schenktafel achter in de kamer en kwam wchlra met een glas grog weer aan de tafel «erog. Hoe gaal hei den oude?* vroeg hjj, terwjjl hjj jjverig in zjjn glas roerde. Ge ziel, het gaat mjj goed,' antwoordde Vos met een vrooljjkc schittering in de oogen. ,Och wat»* viel Thorbeeken uit, «ik spreek van don oude*. «Van m|jnheer Von Knee?» Wel ja, natuurl|jk! Hjj heeft hoofdpijn, tering, podagra, weet ik wat!« Hjj is zoo gezond als een visch in het water.' ,Hjj heeft niet veel water, Marx Vos!' klonk het met een vuistslag op do tafel. ,Hct water is modderig en ondiep. De visch ver droogt nog vóór AllerheiligenWedden, Marx Vos, wedden?* Op het gelaat van den ouden man was plotseling schrik tc lezen, zjjn harde hand rukte een paar malen het glas bier heen en weer- D<.ch hjj herstelde zich spoedig en zcido bedaard, hem rustig aanziende: Ik houd het met den catechismus, rajjnbecr!' Aan hen, die Mjj haten, zal ik de zonden der vaderen bezoeken, aan de kinderen tot in hel derde en vierde geslacht; maar aan hen. die Mjj liefhebben D.'heeren Von Knee zjjn altijd godvreezende mannen geweest. Aan hunne handen kleeft geen onrechtvaardig goed, geen zand en geen klei.* Het gelaat van den ander werd nog donker der rood hjj boog ov«r de tafel heen, keek Vos strak aan en zei: „Wat wil je daarmee zeggen oude Geen zand en geen kleiWaar om noem jo die allebei?' «Omdat het hier in de streek allebei te vinden is, mjjnhcerl* luidde het kalmo ant woord. De ander scheen met dit antwoord tevreden. Op wien wacht je hier, Marx Vos!' Wjj krjjgen bezoek.* «Jelui? Bezoek? Jelui hebt, geloof ik, ge noeg te doen om zelf te eten te hebben' Be zoeken ontvangen is duur, dat moest jelui weten! Wij weten hot! Wjj weten alles! Maar het is Gods werk, wal wjj doen. Het is familiebezoek. Famicliobezoek?' Vos wierp con blik over de markt, stond op on zeide met bewogen stom: ►Het is een kleinkind van Hans von Kneo, die tachtig jaar geledon op den burcht woonde cn daar komt zjj, geloof ik, juist de markt over*. Thorbeekens gelaat werd plotseling donker der gekleurdzjjn linkerarm, die vroeger getroffen was door den slag van een paard, trok hjj zenuwachtig heen cn weer. Intusschen vervolgde Vos: ,Wjj, in het heeren huis ge loofden, dat er wel nooit een afstammeling van do oude linie dezen grond weer zou be treden. Nu komt er toch ceno. Al is het slechts een meisje en al bezit zjj niemendal, zjj is toch een van do Kneo's die op zoo onver klaarbare wjj ze arm zjjn geworden, dat men zou denken dat de waarljjko duivel hun gavo goed in het witte Kneo had laten verzinken*. Thorbeeken had somber voor zich gekeken nu voer hjj toornig uit: .Wat gaat mjj je zandgravin aan? Jjj jjj, oude babbelaar Marx Vos stond op cn zei: ,Ik heb me niet bjj u opgedrongen, mijnheer maar het is wonderljjk, hel is merkwarrdig dat ge tegen mjjn gravin uitvalt, als de'voa tegen de duif. Maar daar komt zjj! Ken jong, slank meisje van omstreeks twin tig jaar stond op den drempel en keek nu eens den heereboor, dan weer den ouden koetsier vragend aan. Zjj wa» gocn gewone verscbjjning, hoewel haar donkere japon zoo eenvoudig was, dat zo bjjna armoedig kon hccten. Neen, in haar gebeclo houding zag men, dat zij een waardige vertegenwoordigster wa* an hel oude ges acht dat 600jaar geleden I op de hooge duinen deu burcht bad gebouwd, welke nu noch trotsch op de Noordzee uitziet. I (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1904 | | pagina 1