KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, Wieringen en Anna Paulowna.
TWEEDE BLAD.
No. 3308.
Zaterdag 29 October 1904.
32ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat.
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
interc.-Telef. 50.
Actueel en pakkend
zijn belangrijke gebeurtenissen als de zaak
van den Markies de Casa Riera te Parij
de Ramp bij Antwerpen, de geneesmethode
der Tubercu ose van Prof. Dr. t iöite te
Parij». Dat alles, en nog raeer belangwek
kende zaken, vindt men in woord en beeld
in het Geilluitreerd Zondagtb'a l, datk.
Zaterdag verschijnt. Voorts een bo^iendeD
roman, anecdoten en meerdere prachtige
platen.
Men teekene in op het Geil'tutreerd
Zondagib'adtegen den ze -r gerirgen prjj*
van 37Vs cent Por drie maanden fr. p.
p. 45 Ct., bij de uitgevers dezer courant.
Gemeenteraad van Helder,
Zitting van Dinsdag 25 October 1904.
Voorzitter de heer Van Steijn, burgemeester.
Tegenwoordig 19 leden afwezig de lieeren
Kramer en Van Twisk.
Nadat de vergadering is geopend, worden,
de notulen der vorige zitting gelezen en
onveranderd vastgesteld.
Vervolgons geschiedt medcdeeling der
navolgende
Ingekomen Stukken
1. Kennisgeving v an Ged. S ta te n,
dat het ie suppletoir kohier van den Hoofde-
lijken omslag, dienst 1904, is goedgekeurd.
2. M i s s i v e s van de heeren J. Van
Hoek, G. Tjalsma en M. Koolhaas, dat zij
de benoemingen als leeraren aan de burger
avondschool aannemen.
3. Een schrijven van den lieer J.
Smit, dat hij zich de benoeming als lid van
commissie van toezicht op het middelbaar
onderwijs laat welgevallen.
4. Mededeeling van denMinis-
ter van Binnen 1. Zaken, dat hij in
de tijdelijke benoeming van de niet volledig
bevoegde leeraren der burgeravondschool
berust.
5. Kennisgevingv anGed. Staten,
dat de heeren A. Klik, VV. J. Van Neck en
P. Kramer voor liet college Tan zetters voor
'8 Rijks directe belastingen zjjn herbenoemd.
Al deze stukken wordeu voor notificatie
aangenomen.
6. Voorstel van B. W„ om aan
M. Selderbeek, als pachter van 't grasgewus
aan den Dijkweg, waar do hulpschool is
geplaatst, een schadevergoeding te verleeuen
van f 10. Met algemeene steramen wordt
aldus besloten.
Onbewoonbaarverklaring eener woning.
Naar aanleiding eener missive van de
Gezondheidscommissie doen B. ff. het
voorstel lot oubewoonbaarverklariug van liet
perceel te Koegras 42, bewoond door den
landbouwer C. Smit, in eigendom toebehooren-
de aan de Naamlooze Vennootschap Land-
bouwmaatschappij, op grond dat deze woning
ongeschikt is ter bewoning en niet door aan
brengen van verbeteringen in bewoonbaren
staat kan worden gebracht, en te gelasten,
dat die woning zal moeten worden ontruimd,
binnen 2 maanden na den dag, waarop de
termijn van voorziening tegen 's Raadbesluit
of dit besluit gehandhaafd is.
De heer Van Wingerden acht, zooals de
Gezondheidscommissie wil, één maand vol
doenden tijd om deze uiterst slechte woning
te ontruimen. De heer Van Ede merkt
op, dat do commissie blijkbaar niet opgemerkt
heeft, dat er in Kuegras nog slechter woningen
zijn dan het hier bedoelde huis. De heer
Staalmau vraagt of de heer Verfaille niet
de aansprakelijke persoon is, waarop de
Voorzitter antwoordt, dat volgens het contract
Smit alleen het land en niet het huis heeft
gehuurd.
Hierna wordt met eenparige stemmen het
voorstel van B. W. aangenomen.
Zeevaartschool.
In de vorige vergadering hadden B. W.
een wijziging voorgesteld van de Verordening
regelende het Schoolgeld voor de Zeevaart
school. De heer Jaring deed toen liet
voorstel do wjjzigiiig om advies te zenden
aan de commissie vun toezicht op het middel
baar ^onderwys, waarover de stemmen staakten.
Ovcreenkkomstig art. 50 der gemeente
wet wordt het voorgestelde opnieuw aan een
stemming onderworpen en alsnu aangenomen
met 14 tegen 5 stemmen. Tegen stemden de
heeren Over de Linden, Van Neck, Terra,
Van Breda en Meijer.
Waterleiding.
Ter tafel komt een voorstel van B. &W.
om het prise d'eau der waterleiding op
uit te breiden tnct 10 bronputten, aangezien
de tegenwoordige opbrengst van dien aard
is, dat zonder uitbreiding niet dan met zorg
den aanstaanden winter en den volgenden
zomer kan worden tegemoet gegaan. B. <fc W.
merken hierbjj op, dat de gemiddelde water
opbrengst 330 M* en het gebruik 303 M*
per dag is. De kosten dier uitbreiding
worden geraamd op f 3500.
Een zeer langdurige discussie heeft over
dit voorstel plaats. De heer Staalman acht
hot bedenkelijk nu wederom f3500 uit te
geren voor 10 putton, te meer omdat deze
vallen buiten het traject van het plan door
de waterleiding-commissie aangegeven. Ilij
keurt het af, zooals do regeering optreedt en
zou daarom de marine willen afsnijden, om
dat andere departementen weigeren mede te
•werken. Do Voorzitter zou niet gaarne
zulk oen paardenmiddel aanwenden en huivert
voor de daaruit ontstanen gevolgen. De
heer Van Neck wjjst op het contract met
marine en hoeveel moeite het heeft gekost
dit contract te sluiten. De heer De Ven
geeft in overweging de behundeling uil te
stellen en meent, zoo het noodig mocht xjjn,
de putten in korten tijd gereed kunnen zijn.
De heer Van Neck dringt aan op dade
lijke behandeling en doet uitkomen, dat de
aangeslotenen recht hebben op watorlerering,
omdat zij ten volle betalen. De heer
Staalman meent, dat de f 8500 beter testeed
kunnen worden voor het aanschaffen van
watermeters en beweert, dat er ouüettend
veel water vermorst wordt door beu, die liet
water niet over den nieter krijgen. De
Voorzitter zegt. dat uit een verklaring van
den directeur blijkt, dat er van groote water
verspilling geen sprake kan zijn en vraagt
den leden cijfers to noemen. De
Dito beweert, dat hei voor de leden hoogst
bezwaarlijk is cijfers te noemen, maar voor
den directeur is het zeer gemakkelijk. Deze
heeft slechts van hot gehoelc waterverbruik.
dat af te ncineu hetwelk over don meter
gaat en dit over de pcrccelen, die het water
niet over den meter krijgen te verdeelen.
De Voorzitter merkt op, dat B. W. het
voorstel doen, als veiligheidsmaatregel, te
meer «laar »>U perceelcn die aansluiting ver
zocht hebben, zulks geweigerd moest worden
De heer Jaring betreurt wel de uitgaaf
van f 8500, maar zal toch vóór stemmen,
om niet in de ongelegenheid te komen dat
men zonder water zou zijn. Na nog eenige
bespreking wordt hot voorstel van 1$. W
met 15 tegen 3 stemmen aaugenomen.
Tegen stemden de heeren Staalman, Breet
en Van "Wingerden, terwijl de heer V an Neck
buiten stemming bleef.
Na aanneming van het voorstel vraagt de
heer Dito of aan den Raad een opgave ver
strekt zal worden van het waterverbruik,
dat niet over den meter gaat en het aantal
perceelen, dat op deze wijze is nangcslolen.
De Voorzittter belooft zulk een rapport.
Schaolgeld
Aan de orde wordt gesteld de vroeger
ingekomen adressen van de Onderofficiers -
Vcrecnigingen .Admiraal de Ruijter" den
Ons Belang', de strekking hebbende om
het schoolgeld aan school .8 te regelen naar
den Hoofdelijken omslag. Deze adressen zijn
om advies in handen van do Comui. van
toezicht op 't lager onderwijs gesteld. De
Commissie adviseert hierop, dat een konse-
kwente toepassing van wat die vereenigingen
vragen, zou leiden tot een overbevolkiug van
school 8 met 3000 leerlingen en tot ont
volking van de scholen 17 b, dus tot een
algeheels desorganisatie van liet onderwijs.
Daarbij wordt tevens opgemerkt, dat aan
school 7b gelegenheid bestaat om tegen be
taling van een matig schoolgeld een curcus
in de fransche taal te volgen. Zij raadt dus aan
de verzoeken te wijzen van de hand, waar
mede B. W. zich geheel kunnen vereenigen.
Met algemeene stemmen wordt zonder be
spreking overeenkomstig-het advies besloteu.
Onderwijzers salarissen.
In behandeling wordt genomen liet adres
'an de afd. Helder van den Bond van Ned.
Onderwijzers, dat eveneens om advies is gesteld
in handen van de Comm. van toezicht op het
lager onderwijs. Dit advies luidt, dat de Com
missie zich in hoofdzaak wel vereenigen kan
met het adres. Alleen ziet zij geen enkele
reden, om het aanvangssalaris van jeugdige
onderwijzers, zonder dienstjaren te verhoogen
van f 550 tot f 600. Zij stelt daarom den
Raad voor te besluiten
le. het aanvangssalaris op alle scholen
vast te stellen op f 550;
2e.de periodieke verlioogingen van f f50
voor alle onderwijzers vust te stellen na
3, 6, 9, 12, 15 en 18 dienstjaren, echt r met
behoud van hetgeen is bepaald bij art. 8 der
thans vigeerende verordening
3e. de dienstjaren buiten de gemeente
doorgebracht en ook de tijdelijke bij de vast
stelling der te genieten bezoldiging te laten
meetellen
4e. den eisch van 5 dienstjaren om voor
een benoeming aun school 8 in aanmerking
te komen te laten vervallen.
B. W. merken op, dut deze verandering
jaarlijks f 2400 zullen vorderen en stellen
met het oog op den minder gunstigen finan-
tiöelen toestand der gemeente daarom voor
afwyzcnd op het adres te beschikken.
De lieer Jaring is tegen het udvies van
B. W. en wil een besluit nemen, zooals
door de schoolcommissie wordt voorgesteld,
zijnde een bemiddelingsvoorstel. Spreker ge
looft dat dan voor langen lijd aan de wenschen
der onderwyzers wordt tegemoetgekomen
tevenseen
De heer
1$. W., omdat men de luatste maal verder
is gegaan dan de ondorwyzers eenige jaren
te voren vroegen. Niettegenstaande de be
langrijke verhooging van salarissen vertrek
ken de onderwijzers toch naar elders. Hij
acht een uitgaaf van f 2100 nu de Hoofdei,
omslag met f COüü moet verhoogd worden
niet gerechtvaardigd. De lieer Jaring ver
haast zich over hel gesprokene van den heer
Staalman, wijst op andere gemeenten, waar
de onderwijzers iu gunstiger conditiën zijn en
verklaart daaruit de vele mutatiën. De
heer Van Wingerden zegt: .Luatze gaan".
De hoer Staalman beweert, dat de regeling
der onderwijzerssalarissen alhier wel een
vergelijking mot andere gemeenten kan door
staan.
Ilierop wordt het voorstel van B. W.
om afwijzend Op het adres te beschikken in
stemming gebracht en aangenomen inet 11
tegen 8 stemmen. /Tegen steraden de heeren
Hartsinck, Bok, Sevetihuyaeu, Grunwald,
Jaring, Zander, Kryncn en Do Ven.
.-n billijke gelijkstelling is aangebracht.
Staalman is vóór liet voorstel van
Verlof onderwijzers bij ziekte.
Nog wordt ter behandeling genomen een
door B. W. ontworpen regeling voor liet
verleenen van verlof aan onderwijzers by
ziekte. Zjj stellen voor de jaarwedden bij
verlof geheel uit te betalen ten hoogste ge
durende de 6 eerste maanden en gedurende
de volgende 6 maanden mode uit te keoreu,
evenwel dan met inhouding van hetgeen ten
behoeve van de plaatsvervanging door de
gemeente moet worden voldaan.
Over deze regeling is ook het oordeel der
schoolcommissie gevraagd. Deze adviseert
het ontwerp zoodanig te wyzigen, dat na de
eerste 6 maanden aan een zieke een verlof
kan worden verleend met behoud van een
vast te stellen deel zijner jaarwedde en dat
by voortduring der ziekte dat verlof telkens
met 6 maanden kan worden verlengd tot den
zieke genoeg dienstjaren heeft om voor eenig
pensioen in aanmerking te komen,
B. W. hebben deze wyxiging rijpelijk
overwogen, maar blyven de door hen ont
worpen regeling onveranderd handhaven.
I)e heer Staalman wil de regeling aanvullen
met de bepaling, dat bij ziekte 2 gelegaliseerde
verklaringen van 2 geneesheeren worde
overgelegd. Hy acht één niet voldoende.
Na 12 muanden verlof wil hy deze nog
met 3 maanden verlengen, indien 3 genees
heeren vcrkluren, dat herstel mogelijk is.
De Voorzitter geeft zjjn ongenoegen te ken
ncn over het doen van voorstellen staande
de vergadering, hij meent, dat voor een goe
den gang van zaken deze schriftelijk dienden
in te komen. De heer Over de Linden
acht do amendementen hoogst onpraetisch.
Na nog een korte bespreking wordt de
verdere behandeling tot een volgende ver
gadering uitgesteld.
Begrooting 1905.
Alsnu is aan de orde de begrooting der
inkomsten 'en uitgaven voor don dienst van
1905. Deze is in de afdeclingen onderzocht
en daarover een rapport samengesteld, be
vattende verschillende opmerkingen in de
sectio's gemaakt, benevens do antwoorden daar
op door B.&W. gegeven. Alvorens tot de lezing
van hut rapport over to gaan, geeft de heer
Terra in overweging de behandeling der be
grooting uit te stellen tot een anderen avond,
waarmede de Voorzitter zich niet kan ver
eenigen, omdat zij vóór 1 November inge
zonden moot worden. De lieer Staalman
stelt voor te beginnen met de uitgaven,
inr tegen geen bezwaar bestaat.
Het verslag wordt nu voorgelezen, som-
ge punten worden nader besproken, ter
wijl «le posten, die niet in 't rapport zijn
opgenomeh en waarover niemand liet woord
verlangt, stilzwijgend als aangenomen wor
den beschouwd.
V o 1 g n. CC. (Jaarwedden belas-
n g a m b t e n a r o n).
In de le afd. wenschte één lid de toelage
van den klerk bij den gemeenteontvanger met
f 100 te verhoogen, speciaal ten behoeve
van den tegenwoordigen klerk.
11. W. merken op, dat de toelage aan
den ontvanger en niet aan den klerk per
soonlijk wordt toegekend. Zij mecnen, dat
wanneer de ontvanger verhooging noodig
acht zijnerzijds het verzoek dient te wor
den gedaan.
De heer Bok wjjst er op, dat de ontvan
ger later een brief heeft geschreven, waarin
iet verzoek gesteund wordt. De Voorzitter
bevestigt, dat een schrijven van udhaesie is
ingekomen. De lieer Van Neck betoogt,
dat het hier een beginsel geldt en de klerk
geen ambtenaar van de gemeente, maar een
bediende van den ontvanger is. Aan laats;-
enoemde wordt een toelage verleend ten
behoeve van een klerk, zoodat de Raad deze
verhooging kan toestaan. Verder
wordt op het voorgestelde niet ingegaan.
V o 1 g n. 7 3. (Kosten van den
Vischafslag) f2200.
In de 2e afd. achtten twee leden de be
looning van f150 aan A- Bakker voor de
uitreiking van penningen voldoende. Met
algemeene stemmen werd besloten het be
drag niet te verhoogen.
B. W. meenen, dal Bakker die kleine
erliooging verdient. De werkzaamheden van
dezen man zijn werkelijk uitgebreid door de
verandering van het gebouw. Zy blyven dus
bij hun voorstel om den post van f150 op
f175 te brengen.
De lieer Grunwald vindt de werkzaam
heden van Bakker van miniemen aard en
voldoende met f150 betaald, te raeer daar
hij ook nog de voordeden heeft, die de can-
tine oplevert. De heer Over de Linden
zegt, dat de werkzaamheden wel het dubbele
zijn van vroeger, hetgeen door den heer
Grunwald bestreden wordt. De Voorzitter
gaat af op liet advies van ileu vischafslager,
die aantoont, dut do werkzaamheden door het
plaatsen der hekken uitgebreid zijn, waarom
iijj de f25 verhooging wil toestuan. By
stemming wordt uict 11 tegen 8 stemmen de
verhooging verleend. De heeren Hartsinck.
Terra, Grunwald, Zander, Vun Breda, Krij-
ncn, Staalman en Breet stemden tegen.
Vo 1 gn. 74. (Kosten voor de Vee-
ar k tj f75.
In de 2o afd. waren de leden algemeen
in meening, dat het beter is de veemarkt
af te schaffen. In de le afd. wenschte men
den uitgetrokken post dit jaar nog to hand
haven.
B. W. stellen zich mot het oog op de
betrekkelijke geringe som, die de veemarkt
vereischt, geen partij. Zy kunnen zich echter
begrijpen, dat het plattelands gedeelte deze
markt bestendigd wenscht te zien.
De lieer Over de Linden meent, dat deze
markt van weinig beteekenis is en alleen
enkele neringdoenden eenig voordeel er van
hebben. Hij wijst er op, dit de palen ver
nieuwd en geverfd moeten worden, hetgeen
nog een som vun f25 vordert. De heer
Jaring wil het vernieuwen en verven der
palen dit jaar uitstellen. Op een vraag
den heer De Ven verklaart de lieer
Terra, dat de markt nog wel eenig nut af
werpt en de afd. Helder der IIoll. Maat
schappij van Landbouw haar gaarne besten
digd ziet. Een voorstel van den lieer Over
de Linden, om de markt af te schallen wordt
met groote meerderheid verworpen.
V o l g n. 76. (Onderhond van li ui-
z e n, torens, enz.) f 2.650.
In de le afd. werd er op aangedrongen
een post uit te trekken voor het aanbrengen
van drinkwaterfonteinen aan of nabij de
politiebureaux ten algemeene nutte.
B. W. achten het by den min gunstigen
toestand der waterleiding ongcwenscht hierop
thans reeds een beslissing to nemen.
De heer Staalman acht de kosten van het
onderhoud van sommige gebouwen wel wat
hoog opgevoerd, zoo is thans f 752.— geraamd
voor bot Weeshuis en liet vorige jaar f470.— ea
voor het Ziekenhuis thans f 326 en het vórige
jaar f270. Hy wilde die uitgaven wel eenigs-
zins beperken. De heer Jariog zegt, dat
die opmerking ook in de le afd. is gemaakt,
maar dat men na overlegging der specifieke
opgaven op geen vermindering mocht aan
dringen.
De heer Bok acht do raming van f500
voor het aanbrengen van waterfonteinen wel
wat boog en meent, dat men voor f 60 a f70
gemakkelijk 3 fonteinen kon plaatsen. De
Voorzitter meent, wanneer zij van gemeente
wege worden geplaatst ook soliede behooren
te zijn. Bjj de raming is gerekend op 10
fonteinen a l 50 per stuk. De heer Bok
dringt, met het oog op het hooge cyfer, niet
verder op plaatsing der fonteinen aan.
V o l g n. 78. (Onderhoud van stra
ten en pleinen) f9000.
In de le afd. trok het hooge cyfer voor
den post uitgetrokken dc aandacht. Gevraagd
werd of de post (ruiin f 4900) voor het aan
schaffen van klinkers niet lager kon worden
geraamd.
B. W. merken op, dat de uitbreiding
der gemeente natuurlijk meer vordert voor
de herstelling der bestrating. De genoemde
som is bepauld noodig.
De heer Staalman stelt voor dezen post
niet liooger te ramen dan verleden jaar en
met f1000 te verminderen. Hij acht bezui
niging noodig, om to trachten, dat de ver
hooging vun f6000 voor den iiooldclykcn
omslag niet noodig is. De Voorzitter kan
hierop niet antwoorden, lly meent, dat de
voorstellen behoorlijk ingediend en niet
staande do vergadering kunnen gedaan wor
den en acht zulk een manier van doen voor
een lid van den Raad onwaardig. Dat is
kinderwerk I)e lieer Over do Linden wijst
er oj), dat als men overgaat tot de invoering
van muntgasmeters de straten telkens opge
broken worden en men daardoor meer klin
kers noodig heeft dan andere jaren. De
heer Grunwald vraagt of de levering van
steencn bij openbare of onderliandsche aan
besteding geschiedt en of die aan den Iang
sten inschrijver wordt gegund. - De Voor
zitter antwoordt, dat zulks opunbaar geschiedt
en den voordecligste aanbieding genomen
fcordt, maar voegt er by, dat de heer Grun
wald deze luatste vraag wel achterwege had
kunnen laten. Hierna wordt hot voorstel
den heer Staalman om den post met
f1000 te verlagen en op f80U0 te brengen
stemming gebracht en verworpen met 10
tegen 9 stemmen. Tegen stemden do heeren
Bok, Scvenliuyscn, Van Neck, Grunwald,
Jaring, Zander, Over de Linden, Kryncn,
De Ven en lloogcnboscli.
Vo 1 gn. 80. (Onderhoud van wan
delplaatsen cn plantsoenen)f980.
In de 3e afd. achtte het één der leden
wonschelyk dezen post met f500 te verhoo
gen ter verbetering van het plantsoen by
het station.
B. W. geven hierop ten antwoord, dat
volgens liet oordeel van ambtenaren der
Heide maatschappij aan het plantsoen bij het
station niet veel valt te verbeteren, zoodat
B. W. ontraden gelden hiervoor beschik
baar te stellen.
Over dezen post heeft geen nadere bespre
king plaats.
Volgn. 83. (Onderhoud van havens,
aar ten, kaaimuren, enz.) f1745.
Deze post was in het algemeen rapport
niet opgenomen, niettemin brengt de lieer
.Staalman hem ter sprake.
Hij acht het herstellen van den bnzalt-
muur by het Molenplein, over een lengte
van 35 M. en waarvoor f750 is uitgetrokken
niet noodig, evenmin het verzetten vun den
bazaltmiiur van 16 M. aan liet Westplein,
waarvoor f350 benoodigd is en stelt daarom
dezen post met f" 1100 te verminderen
te brengen even als het vorige jaar op
f645. Dit voorstel wordt met 12 legen 7
stemmen aangenomen Tegen stemden de
heeren Sevenhuysen, Van Neck, Grunwald,
Zander, Over de Linden, Krjjnen en De Veil.
Na aanneming van dit voorstel brengt dc
Voorzitter in het midden, dat hij vooraf niets
heelt gezegd, omdat hy niet in de gelegen
heid is bij alle onverwachte voorstellen ze
behoorlijk te bestrijden, maar wel weet hij,
dut de bazaltmuur op omvallen staat en dus
de Raad by ongevallen de verantwoording
draagt. Hij vindt dit evenwel geen manier
van handelen.
De lieer Staalman tracht zyn handelwijze
verdedigen, waarop de Voorzitter zegt
'tls hier een kwujongenstroc p".
Na dit gezegde ontstaat er een hevig tumult
in de ruudzaal. De lieer Breet roept.Dan
is U ook een kwajongen". I)e heer Staal
man zegt zich dergelyke kwalificatie niet te
laten welgevallen en zal een beklag inbren
gen bij de Koningin. Verder stelt hy den
Raad voor eenparig dc zaal te verlaten.
Met den heer Staalman vertrekken nu de
heeren Dito, Van Ede, Hartsinck, Terra
Van Wingerden, Breet, Van Breda en Meijer,
terwijl blijven zitten dc heeren Vun Neck,
Over de Linden, Sevonhuijsen, De Ven,
Krijnen, lioogenbosch, Grunwuld, Bok, Jaring
en Zander.
Na het vertrek van genoemde heeren neemt
de heer Jaring het woon! en luakt den toon
van den Voorzitter, dien hy verre van pas
send vindt. Dat niet allen de zaal verlaten
hebben, moot niet hieraan toegeschreven
worden, dat er onder de blijvcnden zijn die
do uitlutingeii van den Voorzitter goed
keuren. Ilij protesteert er tegen dat Raads
leden aldus bcleedigd worden. De Voor
zitter beweert, dat op do manier zooals hier
gebundeld wordt, sommigen zich aanstellen
als kwajongens. Zyn uitlating wus niet ge
richt tegen dc goedwillcnden.
I)e hoer Bok zegt„U lieeft gezegd kwa
jongenstroep" en keurt dezo wyzc van op
treden ten sterkste af.
Ook de heer Zander laakt dergelyke uit
latingen.
I)e Voorzitter wijst er <>p, dat hij dagelijks
met de begrooting bezig is en natuurlyk ont
stemd wordt, wanneer voorstellen onvoorbereid
in dc vergadering worden gebracht.
De heer Van Neck acht het cveneei
onbehoorlyk, wanneer voorstellen worden ge
daan, waarvan in liet rapport geen molding
is gemaakt.
Do heer Jaring keurt het ook wel af, dat
de heer Staalman niet aan het afdeclings-
onderzock hoeft deelgenomen, maar ontzegt
hem toch niet het recht voor stellen te doen en
vindt de kwalificatie van den Voorzitter zeer
onfatsoenlijk.
Daar de ^vergadering nu onvoltallig is,
kan met de verdere behandeling niet voort
gegaan worden, zoodat de zitting gesloten
en verdaagd wordt tot Maandag a.s. let1/,uur.
Indische Penkrassen.
In deze penkraa moet ik 't een» over ii
zelf [hebben, ik word daartoe gedwongen
door de belschelyke on dit'» van uit Itidiê
naar Holland overgewaaid.
Of al do lezer* van do peokrasscn met dio
dwaze praatjes kennis hebben gemaakt is m|j
onbekend, maar ik ben toch verplicht, u een
weinig op de hoogte te brengen van dc grap
pige geschiedenis, waarin de heer K. WIj-
brand», Redacteur van Jiot Nieuws van den
Dag voor Ned.-Indië" cn do ondcrgotockendo
een hoofdrol speelden.
Ditmaal is de penkras ongenummerd, omdat
zy niets met myn reisverhaal beeft te maken
en eveneens het auteursrecht niet voorbe
houden, omdat ik beleefdelijk gastvrijheid ver
zoek aan die bladen, die ter goeder trouw
natuurlyk, dus geheel onwillekeurig, hebben
medegewerkt aan meerdere verspreiding van
den korten inhoud van ingezonden stukken
in .De Telegraaf" van myn vader, van den
heer G. Wybrand» (woonachtig in Holland
eu mederedacteur vun «het N. v. d. D. v.
N.-I.") en van don heer A. Rivui, redacteur
van de .Biolang Hindiu", die allen jammer
genoeg! van het gebeurde niet op de hoogte
waren. Die ingezonden stukken waren een
gevolg van een artikel van den anders zoo
gladden Bataviasehen correspondent van het
dagblad .de Telegraaf", die eenige beschou
wingen aan die praatjes had gowjjd. Met een
kort woord wil ik nu trachten den lezers
duidclyk te maken, hoe de vork iu den steel zit.
De afstand tusschen Indië «n Nederland
is groot, wil men dus van uit Indië van
repliek dienon, dan komt men meestal zóó
luat, dat men in 1'ntria de zaak al lang ver
geten is, toch ben ik 't aan mijn naam en
positie verplicht even in berinnering to bren
gen, dat men eenige maanden geleden in dc
Indische binden lezen kon, dat do olficier
van justitie to Batavia bet noodig had ge
oordeeld m|j te vervolgen. Ik werd namelijk
verdacht van mol moorddadige plannon rond
to kuieren en daarvoor den heer K. \Vij-
brands, redacteur van .liet N*. v. d. D.
v. N.-I., te hebben gekozen. Dio redacteur
ging al vast maar even uitmaken, dut ik vol
gens de draconische urtikelen 221 en 222
Indisch wetboek van strafrecht, minstens voor
twee jaar z»u moeten brommen. Daar men
juist kort te voren nog vergast was op 'n
grappig sensatiebcrieht uit Solo, verzonnen
door 'n z.g. betrouwbaar correspondent van
do .Semarang courant", een sensatiebcrieht,
dat vlak na bet drama op Gedangan dade
lijk insloeg, een sensatiebcrieht toch, dat den
vidke kond deed, hoe ondergeteckende zic.h
niet ontzien had, 'n luitenant van het gar
nizoen aldaar, door Javanen te doen mis
handelen, ja stecnigcn, daar kon hot niet uit
blijven of men prees het beleid der justitie
en hunkerdo al naar 't geruststellende mo
ment, dat de yzeren celdeuren achter mij
zouden gesloten worden! 'n Storm in 'n glas
water, zooals ge zien zult!
Doch laat ik beginnen met 't begin.
Volgons het ingezonden artikel in de
Telegraaf van den Heer G. Wybrand* te
fleclsum d. d. 2 Augustus, had do redacteur
van bet N. v. d. D. v. N.-I., zich .eenigen
tyd geleden min of meer onwelwillend uit
gelaten over het geïllustreerde blaadje Bintang
Hindiu'. Nu dio uitdrukking .min of meer
onwelwillend' is nog al zacht gekozen. Men
oordeelo l
In het N. v. d. D. v. N.-I. van 6 Mei
toch sprak de heer K. Wybrand» over een
prullig .geïllustreerd blaadje,» om den Hen
Mei weer te spreken van l'rentjes van Jan
do W'asscher* enz. Ook ontzag die redacteur
zich niet om zyn lezers onwaarheden op de
mouw te spelden. In zyn blad van 6 Mei
lanceerde hjj toch het praatje, dat ik .als
in'ander vermomd met eon kaiu om de
lendenen- door Bandueng* straten liep, in
hansworsten pak' op do Soos kwam, ja
<r visites in aflegde.
In oen artikel, aan alle indisclie bladen
v rzonden verzocht ik den heer K. Wybrand»
o.». beleefd my eens do bcUokcni* van dio
a:<nhalingsteekcnsb|j z'n prullig .geïllustreerd*
b'atdjc uit te leggen Niemand vun z'n vele
lezers, die ik sprak, heeft 't fijne vun die
ironie begrepen on ik noodigde hem tevens
uit my een tijdschrift in Indië te noemen,
dat betere, mooier alge-werkte illustraties geeft.
Kan h|j dit laatste niet, dan hc« ft hij zich
met die aanlialingsleekcns toch wel eon beetje
kinderachtig aangesteld, zou ik mecnen. Ook
het woord .blaadje" nu weer door den heer
G. Wybrand» in zjjn Tolcgraaf-artikel neer
geschreven, heeft geen zin, wanneer men
't beeft over een periodiek, dat met zyn 2en
jaargang in opluag cn aantal ahonné* met
liZt-nschreden was vooruitgegaan.
Ik vermeen dat het Nieuws van den Dag
voor N.-I. con oplaag heeft van slechts 1500
exemplaren eu als dit zoo is, dan kan ik den
heer K. Wybrand» tot injjn genoegen v- r
zekeren, dat ons .prullig blaadje* al bijna
zooveel Kuropeoschu abonnó's lelt aD het
Nieuws, terwjjl scl ier allo autoriteiten in
Indië cn zeker twee-dorde van de'ambto aren
bjj het Binnenlandse!! bestuur cn van dc
Voorzitters van Landraden, ons met hun
abonnement hebben vereerd.
In Nederland tellen we ook reed* vele
abonnó's, waaronder oud-gasten, die het Tijd
schrift steunen, wat het om zijn strekking
dan o >k zeer zeker verdient. Ons goedkoop
orgaan toch geeft de portretten van bekende
Europeanen, van vooruamo inlanders en vreem
de Oosterlingen, Indische landschappen, volk»
typen cn stadsgezichten uit don gcheelen
Archipel, terwijl Hollandscho bijschriften dc
illustraties verklaren. Ook de Ilullandsche
artikelen door niel-Europeanen geschreven,
zyn belangwekkend om to leren en zjj, die
meer en boter met Indië bekend willen raken,
doen goed dit periodiek te volgen. Hel behoort
feilelyk op iedere leestafel, in sociëteit en
koffiehuis en in do portefeuilles van elk lees
gezelschap. Waar men toch zoo vaak Engcl-
sche en Fransche periodieks, meestal ook
alleen m»ar voor de platen .d, daar mug
de «-enigste Indischo illustratie toch zeker niet
ontbreken
Natuurlyk, dat de overgroole meerderheid
onzer lezer», Inlanders en vreemde Ooster
lingen (Chincczen en Arabieren) zjjn.
Waar verder nu mannen als de oud-Gou
verneur van Aljeh Laging Tobias, de gep.
overste Jbr. Graafland en de bekende lccraar
in bet Malcisch Dr. Fokker de Bintang Hindia
om haar pvoedende strekking ten zeerste
aanbevolen, waar de Hoofdbesturen van het
Algemeen Nedcrlandsch Verbond en Oost en
West ons moreel steunden, waar het Leger
bestuur per circulaire de Bintang Hindia
vour de niet- Kuropceseho militairen aanbeval
en nog onlangs 92 in pracl
bestelde, waar ook dc Commandant der Zee
macht den officieren, belast mot het beheer
dor scheopatoko's, op hot nul van do Bintang-
Hindia wees, waar een man als Dr. C. Snouck
Hurgronjo dc Bintang Hindia als lectuur voor
du beide Atjchsclio prinsje» to Bandocng be
stemde, waar zich zolfs eon Comité heeft
gevormd, om do belangen van dit Tijdschrift
to behartigen, uit msnM-n al* de oud-resident
Amenf, de Directeur der Opleidingsschool voor
Inlandscho ambtenaren l'ronk, do Directeur
van de Kweekschool voor Inlandsche onder
wijzers van Haastert, de gep. majoor der
Infanterie Tuiiionburg on anderen, behoeft 't
foitelyk geen beloog, dat de min of' meer
onwelwillende .recensie' (sic.) van den beer
K. Wybrand» al zeer weinig gewicht in de
schaal lag.
Integendeel zjjn critiek was mij oen wel
kome reclame 1
Lt. Ct-OCKKNKR Biiolsson, b. d.
Soerabaia.
(Wordt vervolgd.)
exemplaren
i prachtband gebonden
bibliotheken der korpsen
Nieuwstijdingen.
HELDER, 28 October 1904.
Verzekeringswetten.
N»ar w|j vernemen is men nu uiet de
verzekeringsontwerp-n zoover, gevorderd,
dat de ouderdi nis verzekering ie ds voor
den zomer inging, naar den Rand van State
is verzondenziekteverzekering binnen
enkele dagen de Kamer zal bereikendat
de visscherg verzekering tegen ongevallen
tegeljjk met het wetsontwerp van de ziek
teverzekering naar de Sfatc--Genera.il zal
gaan, eu dat bierbjj zil zjji gevoegd een
voordracht tot de noodde wijzigingen in
dc ongevallenwet en eindeljjk dat de land-
bouw verzekering tegen ongevallen binnen
een tweetal weken het departement zal
verla'en. Voor de vis*ch«rjjverzekering is
b-t van belang te achten, dat hetgeen de
visscbers op de Zuiderzee zullen te betalen
h-bben, naar men ons meldt, bdangrgk
mir.der zal rijn, dan wat ze nu hebben te
voldoen. (Standaard)
Uilslag Veiling Schagen 25 Oct. in
de herb»rg van A. v. d. Horts van een
brooibakkery eigendom A. v. d. Laak,
kooper voor f 3150 de heer S. Verver,
broodbakker Schagen.
Een ontaarde.
Hg had in een biuketbakkery te Gronin
gen inbraak g-plcegl en was veroordeeld.
Toen hg nit de gevangenis was ontslagen,
hid hg in Duit chland in d« kolenmgoen
werk gebonden, '/jjne jonge vrouw was m-t
twee kleinen achtergelaten en voorzag met
moeite in haar onderhoud en dit van haar
kleinen. Als arbeidster aan een boterfabri-k
had zjj een luttel lo^n verdiend en door
ap iarzaamheid haar huisjs, pen klein be
scheiden huisje in de Driehovensteeg,
langzamer hard netjes ingericht. Zjj was
r-eds aardig in haar spulletjes gekomen.
Dinsdag stond hair inau plotseling weer
voor haar. Hg was uit Uuitschland torug-
gtkomen, naar zjjn zeggen, om haar te
halen, daar !;jj zich in den vreemde zoo
alléén gevoelde, liet ging hein datrgind-i
roo opperbest Zjj moest nu maar met he n
meegaan. Hy kon nu wel voor haar en de
kteinfjes een ruim stuk brood verdiene".
Zjj| bebo-Ide dan niet meer te werken en
zg zouden een gelukkig levn hebben. Het
vrouwtje werd door deze mooie voorspiegelin
gen g- makkelijk overreed Daar, volgens
zyn beweren, het vervoer van den inboedel
naar Dnitschland veel to duur zon zjjn,
en alles daar verbazend goedkoop wh*.
verkocht de vrouw haar zuur verdiei d
ir.boodelljo voor klein'n prgi aan e n
uitdrager en trok uit het huisje. Het vertrek
weid vastgesteld p den volgenden morgen.
Vóór den nacht vond zjj met hiar kindertjes
onderdak b|j haar broer, terwjjl de man
bjj zjjn moeder zou overnachten. Doch den
volgenden morgen wachtte de vrouw tever
geefs. Ont tien uur bracht de pjst haar
een brief, waarin haar man m-ldde, dat hfl
vertrokken was om njet met de politie in
aanraking te komen, daar hjj zich in
Duitschland aan eer. misdrjjf men
spreekt van doodslag had schuldig ge
maakt. De ontaarde nam het geld, voor
het inboed-ltje ontvangen, mede. De arme
vrouw, die geen onderdak meer voor haar
kir.deren heeft, is radeloos. (P. G. C
De Deutsche Wochenzeitung in den
Niederlanden, te Amsterdam verschijnende,
zegt dat er te Amsterdam een goed geor-
g«niseerde vereeninging van bandelnars in
meisjes bestaat, die in het g<-heele land
haar vertakkingen he*ft. Jl. Dinsdag was
het edele gilde te Amsterdam bjjeen om in
corpora deel te nemen aan de begrafenis
van een vrouw»*!gk medelid, dat zich had
opgehangen. Uit Beek, Venlo, Maastricht
enz. waren de heeren bgeengekomen om
van hun solidariteit te getuigen.
Na afloop van de begrafenis werd in
een bekrnd restaurant eeD plechtig lykmaal
g houden. Met eigen oogeu en ooren heb-
b=n wjj er ons van overtuigd, dat de
smart over het verlies van het vrouwelgk
medelid volstrekt niet di p zat.
De ministers van bim.enl. zaken en van
justitie worden van de handelingen dezer
vereenigirg nauwkeurig ingelicht, daar zjj
het rapport over de, op initiatief van de
Internat;oua!e Vereetriging tot bestry iing
van den handel in met» je», in geheel Hol
land in het geheim ingestelde onderzoekin
gen in handen hebben. Zelfs de namen en
de handelingen van msi'ressen van aan
zienlijke personen worden in dat rapport
genoemd.
