KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Het kwade geweten.
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna.
No. 3336.
Zondag 1 Januari 1905.
33ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Keningstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
TWEEDE BLAD.
Oud- en Nieuwjaar.
Er ligt droefheid in al wat eindigt, er
is vreugde te vinden in al wat begint.
Het eerste is zeer zeker waar ten op
zichte van een jaar, dat ons nog slechts
enkele uren heeft te geven, alvorens weg
te zinken in de nevelen van het verleden.
Op oudejaarsavond zijn wij gewoon een
balans op te maken.van de twaalf afge-
loopen maanden, gaan wij na wat zij ons
geschonken hebben en wat zij ons hebben
gekost. En het is goed, dat wij dit doen.
Wij leven gewoonlijk zoo snel, dat er niet
veel tijd blyft tot nadenken. Wij genieten
voor het oogenblik van de vreugden, die
tot ons komenmaar een teleurstelling of
smart wischt dieu indruk uit en het is
ons als wareD wij gezegend geworden door
een zonnestraal.
Op Sint Sylvester zijn wij rechtvaar
diger. Dan herdenken wjj al de zoete
uren in het stervende jaar doorleefd en
zoo wij eerlijk zijn, zullen wij moeten
erkennen, dat hun getal legio was. Groote
vreugden komen maar zelden voor in ons
bestaan maar o hoe verkwikkend waren
juist de kleine zonnestralen, de kleine ver
rassingen En hoe dikwijls kwamen zij
niet tot ons
Een ontevreden vrouw, die altijd over
hare pelgrimsreis op aarde klaagde en
beweerde door het geluk vergeten te zijn,
ontmoette eens een wjjze, wien zij om
raad vroeg tegen hare Wereldsmart".
«Ik kan u helpen", antwoordde hij,
indien gij oprecht wilt zijn. Koop een
schoolschrift en teeken tjftarin elke kleine
vreugde op, die gedurende 52 weken tot
u zal komen. Ik bedoel de oorzaak van
alles wat u een oogenblik blijd-chap schenkt,
en keer heden over een jaar met dat cahier
tot mij terug."
De dame beloofde het, er zuchtend
bijvoegende, dat zij hem slechts ledige
bladzijden te toonen zou hebben. Toen zij
wederkeerde, was het schrijfboek vol en
zij zelve voor goed genezen. Zij hadleeren
inzien hoeveel bloemen 't leven ons schenkt,
bloemen welke wij even aan de lippen
brengen en daarna laten vallen, om slechts
bezig te zijn met een doorntje, ons in het
vleesch gedrongen. Men onthoudt de pijn
van het stekeltjemen vergeet den geur
der rozen Dat is onbillijk. Wij ook moesten
er zulk een cahier op nahouden
OudejaarsavondWij denken aan vroegere
dergelyke laatste dagen van het jaar, die
wij vierden met vrienden en bloedverwan
ten, voor wie de tijd niet meer meetelt.
Hoe goed zou het ons zijn, ze nog eens
weer te zien, hun die kleine liefdedaden te
bewijzen, welke wij nalieten in de drukte,
waarin wij leven. Ons hart verwijt ons
menige tekortkoming daaromtrent en
wij kunnen dat niet meer herstellen
Toch welDoor in zorgen, oplettend
heden, kleine diensten te verdubbelen voor
wie ons overblijven. Al ontvielen ook alle
dierbaren ons, de menschheid zou nog
altjjd daar zjjn, datzelfde menschdom waar
toe zij behoorden, dat ons even noodig
heeft als zij eertijds.
Wij gaan ook onze misslagen na. Som
migen onzer hebben zich veel te verwijten
in het jaar dat verdwijnt, en zij hebben
gelijk daarvoor niet blind te wülen zijn.
Maar zij mogen onder die smartelijke her
innering den moed niet laten zinken. Een
jonge man zeide ons eens met een uit
drukking even schoon als die van een
onschuldig kind «Ik weet dat ik zwaar
heb misdaan thans verzamel ik al mjjn
feestkracht om goed te maken En hij
eed dat en had twintig jaar later alles
hersteld
Ja, oudejaarsavonden hebben hun wee
moedige zijdemaar hebben zjj ook niet
hnnue verplichtingen Hebt gij wel aan
allen geschreven, die morgen annspraak
kunnen maken op een woordje van u
Is er niemand bjj vergeten Het leven is
te kort, om ons te vergunnen onverschillig
te worden voor wie ons eenmaal lief zijn
geweest. Daarvoor is geen verontschuldi
ging te vinden. Al onze vrienden hetzij
dan al van voorheen allen, die ons
diensten bewezen, die recht hebben op
onze dankbaarheid, moeten op Nieuwjaars
dag van ons hooren. Gauw, gauw, nog is
het tijd; maar spoedig zal het te laat zijn.
Is er niets, in het geheel niets uit te
wisschen op Oudejaar? Geeu enkel hatelijk
woord, geen koelheid waar warmte werd
verwachtgeen misverstand, dat wij uit
den weg kunnen ru men Nog houden wij
daartoe enkele uren over. Laat onze laatste
daad van hut jaar een daad der liefde wezen.
En dan, ïuet het aanbreken van 1905
opnieuw begonnen Wjj zagen eens een
plaat, waarop het Nieuwe jaar werd voor
gesteld als een aardig engeltje met de muts
vhu een postbode op, een tasch vol brieven
om den schoudermaar verder poedel
naakt, door de sneeuw baggerende op weg
naar een huis het onze Dat beeld
zeer juist, en al deed het menigeen
schaterlachen, heel ernstig ook. Het Nieuwe
jaar brengt ons een menigte beloften
waren zjj alle neergeschreven, de tasch van
den kleinen postman zou geen plaatsje
meer overlaten maar wij hebben die twaalf
maanden te bekleeden, te maken tot wat
zij worden moeten, de beloften te her
scheppen in werkelijkheid.
Michel-Angelo ontmoette eens op zijn
weg een leelijk, grauw rotsblok. De meester
nam zijn beitel en hieuw en vijlde in het
steen, tot daarvan slechts drie engelen
Geloof, Hoop en Liefde overbleven. Zoo
ook moeten wij doen met ons bestaan.
Onze kansen zien er wellicht heel weinig
schoon uit. Des te beterWant dan zal er
meer arbeid, meer geestkracht, meer vol
harding worden gevorderd van ons en dat
staalt deu tnensch. De grijze, vuile rots
bewerkt, tot het gelaat der Hoop u daaruit
toelacht, tot gij het geloof in eigen streven
hebt gevonden, tot gij, als Sint Sylvester
weer tot u komt, moogt zeggen»Gij
hebt mij veel geschonken, oude vriend, en
al uwe beloften vervuld."
Wij zitten te vaak stil en klagen dan,
als het leven ons niets brengt. Maar wie
anders dan wij zijn daarvan oorzaak. Iemand
heeft zoo ju st gezegd «God schenkt den
vogelen des velds voedselmaar zjj moeten
er voor vliegen Dat is ook een heerlijke
wet voor ons. Wy zullen mogelijk nu en
dan iets ontvangen, maar het zeer zeker
nooit behouden, als wij er geen moeite
voor hebben gedaan. Zelfs liefde neemt de
vlucht, als wij ons niet inspannen haar te
blijven voeden. De hand daarom aan den
ploeg geslagen Voor ons ligt een wijd,
nog onbebouwd veld. Wij kunnen er
vruchten en bloemen van plukken, indien
wij dat wenschenmaar de tijd, ons daartoe
verleend, is kort. Bljjven wij stilstaan om
te peinzen over de van ons gevergde
moeite, om uit te rusten, of ons de drop
pelen te vegen van het gelaat, dan be
hoeven wij niet op veel te rekenen. Neen,
laat het zweet ons aanschyns den grond
bedauwen, door ons omgespit. Hij heeft
dat noodig, om rykelijk voort te brengen.
Laat niets dat goed is ons afschrikken,
elke inspanning wordt driewerf beloond en
laat, naast zulk een ernstige taak, de hand
ook liefdewerken verrichten, kleine daden
volbrengen van vriendelijkheidlaat ons
goed zijn, zelfs voor de onbeminnelijken.
1904 gaat den doodsnik gevenwij
houden nog slechts weinige uren over, om
alles in te balen wat tijdens zijn heer
schappij is verzuimd. Laat 1905 ons bij
het verdwijnen niet een dergelijk verwijt
toe te roepen hebben. Het Nieuwe jaar is
bereid ons te zegenenmaar alleen dan
wanneer wij woekeren willen met zijn
vele gelegenheden, zijn kansen, zijn gaven,
zijn korten levensduur.
DIXI.
Uit het Buitenland.
De keizerljjko ookaso iu Rusland, wier op
handen zjjndo komst wy den vorigen keor
berichtten, is verscbenen. De bepalingen zjjn
niet zoo reactionuair als wjj verwachtten
hoeweldoch laten wjj ze hier eerst in 't kort
opsommen, zooals Iieuter's telegraafagentechap
ze uit Kt. Petersburg overseinde en dan eon
en ander omtrent het oordeol der binnen- en
buitenlandsche pers zeggen.
De Russische regeering dun maakt bekend
dat zjj. zich verplicht achtende de staats
regeling en de openbare veiligheid te moeten
beschermen tegen alle pogingen om den rugel-
matigen gang v*n lui innerlijke staatsleven
(o verstoren, alle pogingen oio de bestaande
orde omver te werpen en allo tegen de
regeering gewichtige bjjeonkomsten met alle
wettelijke middelen zal onderdrukken, tcrwjjl
de schnldig< n. voornameljjk de ambtenaren,
gerechtcljjk zullen vervolgd worden. De leiders
van openbare bjjeenkomsten, waarin de staats
organisatie besproken werd, zullen ter verant
woording worden geroepen.
Voorts verlangt do Czaar herziening van
de uitzonderingsbepalingen uitgevaardigd
tijdens het optreden van misdadige vjjandon
dor openbare orde. De wotleu over de rechten
der sectv-nauhangers en van de personen
der heterodoxe en niet-christeljjko belijdenis j
zullen worden herzien, ter bevestiging van
door de grondbeginselen van hel rijk gehei
ligde verdraagzaamheid in geloofszaken. Ook
zullen worden herzien dc verordeningen, welke
do rechten van buitenlanders en landgenooten
tot bjjzondere deolen van het tijk beperken,
opdat slechts die bepalingen overblijven,
waardoor de belangen van Rusland worden j
bevorderd. Opgeheven zullen worden dc over
bodige beperkingen in de persverordeningen j
ten bate van Rusland. Do czaar beveelt
eene spoedige herziening van de bestaande
itten, op dezo beginselen gegrond en een
onderzoek van alle voorkomende kwesties door
bet minister-comité, dat hem besluiten en j
adviezen moet doen toekomen. Het staatsstuk
zou cr o. i. beter uitzien wanneer het eerste
deel weggelaten was.
Het tweede gedeelte kan wat goeds brengen
its hrt uitgelegd wordt door eene vrjj-
zinnig voelende regcering.
De West-Europeesche pers het staatsstuk
brsprekand, is niet erg optimistisch gestemd. 1
Wel wordt algemeen de goede bedoeling van 1
den czaar erkend, maar men weet ook, dat
zelfs de machtige wil van den czaar
niet zooveel kun uitrichten als de regee-
ringsambtenaren niet willen mee werken.
Vooral de ministers geven in dezen de
leiding zjjn het mannen als de
tegenwoordige minister van binnenlandscho 1
zaken, prins Mirski en minister Witte, dan
gaat het nog, maar van ministers als Moe- i
rawjcf en Pobjedonostzef is niets te wachten.
Zeer juist en scherp drukt de Köln. Ztng.
het als volgt uit: .Rusland heeft goede wel-I
ten in overvloed, maar zjj bestaan alleen op j
het papier, en elke commissaris van politic,
elke gouverneur kan er straffeloos overheen
stappen, wanneer lijj de taak vervulde, welke
hem de machtige minister voorscheefhand-
haring van do rust, al was het ook do rust
van het kerkhof. Dc heele Duitsche pers is
het vrjjwcl hierover eens, dat de Czaar met
halve maatregelen dc macht van dc beambton-
hierachie niet kan breken, dat daarvoor noo
dig is een grondwet, die toelaat dat de werk
zaamheden der ambtenaren in het volle daglicht
worden besproken. De Engelsche pers komt
met. haar oordeol het boven gegevono vrjj
wcl nabij, ,'t Komt er maar opaan hoo do
ministers hot uitleggen', zegt ze. De pers
in Rusland zelve is niet zoo zwaartillend in
hare beschouwingen maar men bedenke
dat zjj onder strenge censuur staat, en on
gunstige beschouwingen zjjn in Rusland altjjd
nog gevaarljjke uitingen. Gevaarljjk, opgevat
in den zin van staalsgevaarljjk, is een vreese-
ljjk woord in Rusland
De pogingen, om een verzoening in Hon-
gurjje tot stand te brengen tnsschen regecrings-
partjj en oppositie zjjn mislukt. Elke hoop
op eene overeenkomst is vervlogen. De op-
po-itie heeft zich bjj -haar voornemen gehou
den en in de laatsgeliouden kamerzitting elk
regeeringsvoorstcl tot het verleenen van iu-
demnitcit en tot het invoeren van een wettigen
toestand van de hand gewezen. De zitting
verliep kalm doch resultaten werden biet
verkregen. Men verwacht dat op 4 Januari
de troonrede zal worden uitgesproken en het
Huis ontbonden. In het ander deel der monar
chie Oostenrjjk is de parlementaire toestand
al even ongunstig. Minister Von Korber, die
vjjf jaar lang aan 't hoofd der zaken stond
in Oostenrjjk, heelt zich de nederlaag die hij
in begin December in do begrootingscommis-
sio leed, zoo aangetrokken, dat hjj .om ge
zondheidsredenen* zal aftreden. Oostenrjjk zal
dus weer bestuurd worden volgens keizerljjke
besluiten zonder parlementaire medewer
king. Do toestand in de kamer laat niet
anders toe.
In Japan is men verontwaardigd op Neder
land wjjl men ons het voornemen tooschrjjft
om do haven van Sabang ter beschikking
van de Russische Oostzee-vloot te stellen.
Officieel heeft onze regeering verklaard, dat
het gerucht totaal ongegrond is. Noch Sabang,
noch ecnigo andere haven in Oost-Indië zal
direct of indirect ter beschikking van een
der oorlogvoerenden worden gesteld. In do
koloniën zal als hier te lande, de striktste
jjdigheid worden in acht genomen.
Nieuwstijdingen.
Helder, 31 December 1904.
Tot predikant hjj de Ned. Herv. Kerk
le Oudeschtld is beroepen den heer D A.
Vost er, caudidaat te Rotterdam.
Wieringen. Tot directeur v.in de
intiziekvereenigiug Harmonie," ia met
algetneene stemmen g kozen de heer I'.
Brtiul.
Onzijdigheid in Indië.
Tot handhaving van de on/.ydigheid in
N'd.-Indië zijn sedeit de laatste berichten
t h ins te Sabang gestationneerd het p mtsi r-
fchip Koningin R-gentes*. de kruis-rs
Noord-Brabant* en «Utrecht*, het flottielje
vaartuig >Nias«, de torpedobooten Hydra*,
>Scylla«, »8phiox«.
WoensdHg is de Hertog Hendrik* in Indië
aangekomen, alwaar ook nog aanwezig zjjn
de «Gelderland* en «Hollai'd*.
Alhier worden de »De Uuyter* en «Piet
Hein* gereed g'maakt voor een nog uief
vastgpstelde bestemming.
Personeel Marinewerven.
Met ingang van 1 Januari ii door den
minister van marine eene hjj koninkljjk b -
sluit van 21 November 1904 goedgekeurde
nieuwe regeling getroffen voor de mindere
geëmployeerden en werklieden van de Kjjks-
marinewerven. Verschillende catagoriën van
arbeid zjjn in maximumloon vei hoogd, ter wjjl
cp 35-jBrigen leefcjjd een minimum dagloon
is vastgesteld verder het verleenen va" 4
dageo verlof per jaar aan de werklieden
nipt behoud van loon en instelling bij elke
werf van eene commissie van vertegen won-
d-gers van het werkliedeDpersoneel.
Onder de gesignaleerd») in het alge
meen politieblad komt thans ojk voor J.
Werm-«kerken, 56 jaren, notaris ter stand
plaats Krommenie, thans voortvluchtig.
Tegen hem in door de arrondissements
rechtbank te Haarlem, dd. 27 November
1901, verleend rechtsingang met last tot
instructie en bevel van gevangenneming,
wegens verduistering. De officier van justitie
te Haarlem verzoekt aanhouding en over
brenging.
RIJKS-POSTSPAARBANK.
In verband met het bepaalde bjj art. 21
der wet van 25 Mei 1880 (Stbl. n°. 88),
gewjjzigd en aangevuld bij de wet van 20
Juli 1895 (Stbl. n°. 135), wordt ter alge
mene kennis gebracht, dat gedurende de
maand November 1904 zjjn ingelegd en
terugbetaald de navolgende bedragen
I «ligen I 4,S56,678.52)
Terugbetalingen wonder f 15,600.60
«•■-gen» winkoop t*o inBehnjsingen
in een Grootboek, obligstien of
certificeUn ven inschnj.ing. 4, 67,991.01)
Meer ingelegd dan terogbeUald 7.5.686 51
Aas hel einde der maand Oet. 19)4
wa», ten name ran de enchillende
inleggen, iogM-.hmen f 116.6'4.979.ilj
xooda'. het tegoed op olto. Nor bedroeg l 117,273.666 78) j
In den lo >p der maand zjjn 10,234
nieuwe botkjes afgegeven, 3062 gebe«l
aib-taald. zoodat aan h -t einde der maand
1,105,634 boekjes in omloop waren.
Tot ultimo Nov. ia voor een bedrag
van f 1,701,099 93 aan inschrjjvingen in
een Grootboek der Nationale Scbuld, obli-
gatiën ten last- van den Staat of certifi
caten van inschrijving, ten behoeve van
2149 iuleggers aangekocht. (Stct.).
Omtrent do aangrjjpende gebeurtenis in
een der hotels te Amsterdam zjjn nog maar
weinig nadere bjj zonderheden te vermelden.
Uit eon schrijven, door ieder der gestorve
nen tot de familie gericht, is gebleken dat
hun droeve daad geen anderen grond hooft ge
had dun onvoldaanheid mot hot 'even. 't Was
nog maar kort geleden dat dc beide verloof
den elkander hadden leeren kennen, hjj als
verpleegde, zjj als verpleegster in oen gesticht
nabjj Leiden.
De te Heeraster wonende familie van hot
meisje heeft op de volgende wjjze kennis gege
ven vim do diep tragische gebeurtenis
„Heden overleden plotseling te Amsterdam
onze geliefde Dochter en Zuster, Mejuilriuiw
Klazine .Jonker, oud 2tf jaar, en haar verloof
de Dr. Kerape oud 20 jaar, diep betreurd
door ons allen.
N. v. d. D.
Uit Amsterdam meldt men:
Eeu matroos die Dondurdugnrdlag op deu
Dam colporteerde of aan het publiek uitreikte
het orgaan van deu Mat'ozenbond Het
Anker, werd kort daarop door eenigo mili
tairen der wacht van het Paleis ingerekend.
Poging tot vergiftiging
Er heeft zich te Amsterdam e. n geval
voorgedaa», dat vooral in handelskringen
drtik wordt besproken.
De /.aak lieeft zich als volgt toegedragen
De heer v. d. Kaay, lid van du firma v. d.
Kaay en Co. in koffie, Warmoesstraat 14
alhier, had frauduleus boek gehouden ten
nadeeie van zjjn compagnon.
De heer J. F. Uoukstra, boekhouder hjj
de fi-ms en andere bedienden hadden dit,
ontdekt en den heer v. d. Kaay daarover
gesproken', d e getracht had hen om te
koopen, hetgeen echter niet gelukte. De
heer Hoekstra, sprak er zjjn at'deren patroon
over en deze liet Van der Kaay een week
ij 1 om 't ontbrekende aan te zuiveren.
Dit ia werke'jjk geschied maar men begrjjpt,
dat de verho ding van Van der K. tot het
personeel na dien tjjd m nder vriondt-chap-
peljjk was.
Verleden week bemerkte dc hoer Hoekstra
bjj het proeven van koffie in bet aebter-
bljjvende dik een witte a of, en waar hjj
nu onder uormale omstandighedeu hierop
veruioedeljjk geen acht zou hebben ge-lagen,
kwam hem dit nu verdacht voor.
De heer H. liet deze etof bjj een
apotheker scheikundig onderzoeken en toen
men er arsenicum in meende te ontdekken,
liet bjj in het Binnen gasthuis zjjn maag
leegpompen. Het Lauwkeuiig onderzoek
dat nu volgde bracht aan bet licht, dat
de bewuste stof arsenicum was geweest.
De heer Boekstra meende ru de justitie
met de friten in kennis te moeten stellen
en deze vond voldoende termen aanwezig,
nadat de heer Van der Kaay door deu
officier, rnr. von Baumhauer in verhoor
was genomen, om h°m in voorloopige
hechtenis te nemen.
Uit het ingestelde onderzoek ten kantore
der firma, bleek, dit in het aanwezige
vaatwerk ook nog sporen van arsenicum
waren achtergebleven.
De substituut-officier van justitie, mr.
Bosch van Ond- Nmelisweerd, deed ook een
onderzoek in de woning van den heer v.
d. Kaay te Bussuro.
Intusschen ontkent de heer v. d Kaay
alle schuld en beweert hoegenaamd cich
geen denkbeeld te kunnen vormen, op
welke wjjze dit arsenicum op zjjn kantoor
is gekomen.
Naar wjj vernemen wordt te Amsterdam
en te Bussum bjj apothekers en drogisten
een onderzoek ingesteld, daar, waar boven
genoemde feiten zich in betrekkelyk korten
tjjd hebben afgespeeld, bet voor de hand
ligt, dat het vergif dezer dagen ge
kocht is.
De officier van Justitie te Amsterdam
maakt bekend, dat een premie van tweehon
derd en vjjftig gulden wordt uitgeloofd, ter
beslissing van hem, Officier, aan hem. die, in
verband met eene op 23 Dec. 1904 te Am
sterdam gepleegde pogiug tot vergift ging
met arsenicum, aan de Justitie de noodige
inlichtingen kan geven omtrent den verkoop
van het voormelde tot bovengenoemde po
ging gediend hebbende vergif.
Hoo weinig animo er op dit oogen
blik bjj de Nederland^che reederyen op de
visschersplaatsen bestaat om hun vloot ait
te bereiden, bewyst zeker wel de afloop
van den publieken verkoop van een vjjftal
loggers te Vlaardingen, op Woensdag en
Dinsdag.
Twee werden opgehouden en de drie
andere in 1903 en 1904 gebouwd, dus zoo
goed als nieuw, werden gekocht voor
Duitsche rekening. Twee er van, w taronder
een stalen, gaan naar Elsfleth, de derde
naar Brake.
N.RottOL
Maassluis, 29 Dec. Het stoomschip
«Batavier II," van Londen naar Rotterdam,
is Donderdagochtend bjj Goeree gestrand.
De lading wordt gedost in blazers. De
passagiers zjjn door den blazer G. O. 3
afgebaxld en te Hoek van Holland geland.
Mejuffrouw M. H. Hoefbataer onlangs
to Amsterdam overleden, hoeft, naar men ver
neemt, do volgende legaten aan gestichten en
instellingen vermaaktt 3000 aan de diaconio
der Ned. Herv. gemeente te Amersfoortf6000
aan de kerk der Ned. Herv. gemeente te Amers
foort f 2000 aan het burgerweeshuis te Amers
foortf 2000 aan de Anna Paulowna-bewaar-
school to Amersfoortf2000 aan hotSt. Pieters
en Bloklands gasthuis te Amersfoortf 2000
aan het Ned. Bijbelgenootschap, afd. Amers
foort f 200 aan de vereeniging Flébile te
Amersfoortf 2000 aan de Christelijke school
te Amersfoortf 4000 aan de Vereeniging van
tot verbetering het lot der blinden in Nederland
en Koloniën afd. Amersfoort ;f 6000 aan de Her
vormde Diaconie te Elburg; f6000 aan de Her
vormde Diaconie te Njjkerk: f 2000 aan do Woes-
inrichting te Neerbosch f2000 aan do Mar-
tba-stichting te Alfen a/d Rjjn f2000 aan do
Werkinrichting voor blinden te Utrechtf2000
aan do Prins Alexandor-stichting te Bennekom
f 2000 aan de Prins Hendrik-stichting te Kg-
monc a/Zeef 4000 aan de Gustoaf Adolf
Vereeniging f 2000 aan de voreenigiog Tos-
selschude f 4000 aan het doofslommeninstituat
te Groningenf 1000 aan de Doofstommen-
verecniging te Amsterdam; f4000 aan de
vereeniging het Hoogeland te Beekbergen
f 4000 aan do Vereeniging tot evangelisatie
onder de Zeevarenden te Rotterdam 10,000
aan de Heldringgestichten te Zetten f 3000
aan de Vereeniging lot bevordering der in
wendige Zending onder bestuur van da. van
Djjk te Doetinchemf 4000 aan hot Java-
comité te Amsterdam (Zcndingvcrecnigiog) i
{50^0 aan de Nederl. Zendingsvcrceniging te
Rotterdam; f2000 aan de Utrechtsche Zen-
dingsvereeniging.
Bovendien beeft juflroow Hoefhamor opge
richt de Hoeihamersstichting, te Amersfoort,
ten doel hebbende de ondersteuning van werk
lieden, die door ouderdom, ziekte of andere
oorzaken, den kost u ut meer kunnen verdie
nen, alsook van hun weduwen en de verbetering
van hun woningen. Voor dit doel is oen aan-
zienljjk kapitaal beschikbaar gesteld.
Naar men aan het «Haarl. Dagblad*
meldt, is vermoedelyk de met eigen kracht va
rende baggermolen Dakar, bestemd voor Da
kar, en in het begin dezer maand door de werf
«Conrad* afgeleverd, verongelukt, daar men
na vertrek van dit vaartaig geen bericht meer
ontvangen heeft.
Er bevonden zich 18personen op, waaron
der 1 Haarlemmer.
Vergiftiging tan koord.
He'. „Hun lelsblad van Antwerpen" meldt
dat op het stoomschip „Europa" van de Red.
Star Line bjj de geheele bemanning vergifti
gingsverschijnselen zjjn geconstateerd. Vrij
dagavond even voor bjj Vlissingen werd een
lid der bemanning plotseling ziek. Zaterdag
werden 6 anderen ongesteld en Zondag was
de geheele bemanning op twee matrozen en
de officieren na ziek.
De kapitein liep daarna Maandag Ply-
mouth binnen, waar Engelsche gene^sheeren
te hulp werden geroepen. Intusschen waren
reeds twes man bezweken. De geneewheeren
constateerden vergiftiging. Acht zieken wer
den naar het gasthuis overgebracht, een
hier ran overleed nog des nachts. De oorzaak
van de vergiftiging is nog niet ontdekt.
Later bericht.
De oorzaak van de vergiftiging aan boord
van het stoomschip „Europe", van de Red.
Star Line, bljjkt geweest te zjjn een koperen
ketel, waarvan het tinnen bekleedsel aan
den binnenkant af was gesleten.
FBIIILLGTOi'.
32.)
HOOFDSTUK XVIII.
Den volgenden morgen gevoelde Gertrude
zich zoo zwak, dat zjj te bed moest bljjven.
Toen Christiaan even vóór het middag
eten zjjn kamer opzocht, bracht een knecht
hem daar een brief van Hans Thorbeeken.
Christiaan opende hem dadeljjk met onrustig
kloppend harthjj had zjjn vriend sedert
eergisteren bjj het voorval op het Witte Knee
niet weer gezien.
De brief was kortin barteljjke bewoor
dingen noodigde llans hem nit om dezen
aroDd in het Monnikenhof zjjD gast te zjjn.
Bjj had jonge en oude vrienden tot een ge
zellig samenzijn genoodigd. Al was hjj in
•en gedruklo stemming, toch wilde hjj de
belofte vervullen, die hy aan zjjn vriend Loe
had gedaan. Hjj verzocht Christiaan dringend
om dezen avond vooral te komen.
Verder nietsGeen groet aan Franke of
aan haar vader, gezwegen ook van een groet
aan Gertrude.
Met den brief in de zak, onder den indruk
dat er iets ergs gebeurd was en nog erger
to wachten stond, ging Christiaan met ge
bogen hoofd do trap af en bemerkte Franke's
bekommerd gelaat oerst, toen hjj op de eersto
trede tegenover haar stond.
pilmaal scheen het haar niet pjjnljjk aaa
te doen, dut hjj grooter was dan zjj. Frauke
keek hem met vochtige oogen aan en zei
Ik wou je eens om raad vragen. Kun je
mjj ook zeggen, hoo de verhouding is tusschen
Trude en llans, na
Niet goed, vrees ik', antwoordde Chris
tiaan. En hjj verhaalde, wat hjj bjj het
instorten van don toren had beleefd in het
kort deelde hjj mede, wat het geschrift van
graaf Hans iobiold en hoe Gertrude door
den slag van eon steen tegen haar voorhoofd
misschien in haar verstand gekrenkt was.
Daarbjj was misschien de baat van haar
geslacht ontvlamd en in de ontsteltenis had
zjj harde woorden gesproken, en gezegd, dat
elke goede verstandhouding tusschen baar
en een Thorbeeken voortaan onmogcljjk
was.
.Wat nu gedaan?' vroeg Frauke.
,Nu?« herhaalde hjj, terwjjl hjj vertrou-
wcljjk den arm om haar schouders legde.
.Nu moet Frauke von Knee helpen: zjj is
daartoe de naaste, de eenige dochter van den
laatsten Knee 1 De Knee s zijn niet bang, zelfs
niet voor deo duivel!-
Met glinsterende oogen knikte zjj hem toe.
O, zjj was niet bang; zjj was een echte Knee,
wie het bloed sneller door do aderen vloeide,
wanneer het er op aankwam een forsche daad
to vorrichtcn.
.Maar je weet niet alles», sprak zjj zacht,
en nu verhaalde zjj, wat zjj gisteren bjj den
berkeboom had afgeluisterd, zjj en Gertrude
Dat gesprek tusschen Hinze en Dora had zjj
vast in haar geheugen geprent, zjj wist elk
woord nog. »I5n nu begrjjp ik alles", eindigde
zjj. .De papieren, welke Dora den ouden
Thorbeeken heeft ontstolen bevatten den
zelfden inhoud als dat door Gertrude is
gevonden.
Christiaan was niet weinig ontsteld; toen
hjj van de wisBels boordo(zei hjj.Dat moet
bet gerecht weten.»
Frauke schudde het hoofd. ,Ach wat, het
gerecht I Gertrude ie bijoa krankzinnig! Zjj
begrijpt nu, dat zjj verkeerd gehandeld heeft
nu acht zjj alles verloren, zjjn leven en huur
leven, alle geluk, de geheele toekomst, alles
vernii tigd door oude schuld en nieuwe zonde.
Zjj zal het niet overleven O, dat heeft
zjj er nu voor, dat zjj hier kwam on ons
ongelukkig huis en vader gezond maakte en
HiDze verdreef en voor my zorgde zoo
goed en harteljjk, dal ik een verstandig
meisje ben geworden cn voor zindeljjke laar
zen en voorschooten zorg en al goed het
eten koken kan alles, alles En nu
Ach, mjjn lieve, beste Trude!»
Zjj sloeg de armen om zjjn hals en snikte:
.Ach, Christiaan, wat moet ik doen om to
helpen
Is zjj ernstig ziek, dan mo t in de
allereerste plaats de dokter gehaald
worden.»
Haar gemoed is ziek wat kan een dokter
daaraan doen Hans moet komen, die kan
haar weer gezond makenmaar die is in de
macht van Dora.» Toen schepte zjj weer
moed, haar oogen begonnen te glinsteren.
.Ga jjj vanavond naar het Monnikenhuf
en vertel mjj morgen, wat je daar gehoord
cn gezien hebt. En dit zeg ik je Dora
Thorbeeken heeft Hans nog nietdie behoort
aan ons
En zjj ging weer naar Trude en paste
haar op.
Toen Christiaan in het Monnikenhof aan
kwam, achtte hjj het goed, zjjn moeder mede
te deelen, hoe de zaken geschapen waren.
Zjj verschrikte hevig, toen rjj al het gebeurde
vernam en toen zij aan het woord kwam,
kregen do mannen in het algemeen dc noodige
vorwjjten en Hans Thorbeeken in het bjj-
zonder on eindeljjk kreeg ook haar ecnigo
zoon zjjn deel. Hjj en Frauke hadden cr
tusschen moeten komenwant het onheil
komt cigenljjk niet in do wereld door do
slechte mensehen, maar doordat dc goede
menschen den moed missen om hel kwaad in
zjjn begin to onderdrukken.
Ken poosje later kwam Hans met zjjn
vader. Dora was in het damessalon gegaan
om haar pelsmantel af te doen. Toen zjj in
de groote zaal waren, had juffrouw Muller
al heel spoedig opgemerkt, hoe het tusschen
de nicuwgekomen gasten stond.
Hans maakte op haar den indruk van oen
diep verbitterd man, die geen zonnescbjjn
meer verwacht op zjjn levenspad cn de re
kening niet het leven heeft afgesloten. De
oude Thorbeeken scheen nuchter; zjjn oogen
stonden niet zoo waterig, ilaar lag een schit
tering in als do vensters in een huis, dat ia
een stormachtigcn nacht in brand is geraakt
vuii binnende vlammen werpen hun
grillig licht tegen de vensters in den
donkeren nachteen korte poo* dan
slaan zjj naar buiten en alles wordt «;éo bran
den<lc massa.
Dora liep flink, het hoofd omhoug maar
er was iets onzekers in haar houding, haar
woordon waren koortsachtig afgebroken.
Allengs kwamen nok de audero ga-ten,
meuren deels jongo landbouwers, die in de jeugd
met Hans vriendschap hadden gesloten. Onder
bon was ook August Loe, een Hink man met
een scherpzinnig verstand, die op zjjn hofstede
met jjvor en ovorleg werkte, maar ook niet
afkeerig was van een spel kaarten en vroo-
Ijjk gezelschap.
Hjj begroette Hansop zjjn gewone harteljjkc
manier en wikkelde hem dadeljjk in een druk
gespruk over landbouwzaken. Allengs kwamen
de heeren rondom de tafel, nurncn doel aan
het gesprek en wierpen er een spottend of
plagend woordje tusschen, zooals veel bjj de
de landlieden plaats heeft.
Toen de oude Thorbeeken ook bjj de tafel
kwam, scheen de stemming te veranderen
het werd stil. Zelfs Loe, die anders altjjd
iels vrooljjks wist bjj te brengen, deed er het
zwjjgcn toe.
Ken der aanwezigen trachtte echter hot
gesprek weer op gang te brengen on sprak
over een boer, die aan de beurs had gespeeld.
Onervaren als de man was, had hjj in korten
tjjd het grootste deel van zjjn vermogen verloren.
.Men spreekt van 200000 mark!'
liet is om er gek van te worden.'
.Ik zou mjjn leven lang .geen oogenblik
rust meer hebben.'
Iljj verdient het
Zoo veroordeelden zjj zjjn lichtzinnigheid
cn beklaagden zjjn gezinzjj dachten er niet
a*n, het verlies van zooveel geld al* bet voor
naamste to beschouwen. Doch <:éo dacht daar
wel aan, één die sedert vicr-en-twintig uren
slechts deze gedachte had gehad: .Je hebt
tweehonderdduizend mark verloren
Je hebt tevergeefs die booze schold op je
geladen tevergeefs heb je die schuld veertig
jaren gedragen Het ware beter voor je,
wanneer je niet meer kondt denken 1 Je hebt
tweehonderdduizend mark betaald. Zooveel
geld. En nog is dc schuld niet gedelgd.!'
Thorbeeken ging aan oen andere tafel zit-
ten hjj wist niet, dat hjj voortdurend in zjjn
gUs had zitten turen en gcon enkol woord
had gesproken.
Aan die andero tafel zat de oude justitie-
raad met con gezelschap uit du boschaalde
kringen der stad. Men sprak juist over het
verjaren van misdaden.
Thorbeeken mengde zich onmiddclljjk in
het gosprnkhjj sprak als een aangeklaagde,
die op onbeschaamdo manier tracht door al
gemeenheden zjjn zaak te verdedigen. .De
justitie», zeide hjj, „moet oude gebeurtenissen
laten rusten het volk vorgoet ze ook.»
De oude raadsheeer reek eens met de
hand door zjjn witte haren en zei daarop:
Go vergist u, mjjnhecr Thorbeeken en wel
in twee opzichten. Ten eerste moet go niet
gelooven, dat het volk de gepleegde misdaden
zoo spoedig vergeetik zou u dat met de
feiten kunnen kewjjtcn. Nog na honderd jaar
•preekt het volk over misdaden, vooral wan
neer die niet door straf geboet zjjn Eu
de justitie? Die moest cigenljjk geen
verjaring kennen, zjj moet blind oo'rdeelen
als dienaresse van God. Gelooft gjj, dat hier
boven vergeten iz, wat hier op aarde veertig
of vjjftig jaar geleden is misdaan Ja,
nu cn dan is er reden om verjaring te laten
gelden verzachtende omstandigheden.....
bjjvoorbeeld een braaf leven nadat do mis
daad gepleegd werd.» De oude man werd
warm, zjjn oogen fonkelden, terwjjl hjj bjj
die lautste woorden zacht met do vuist op
de tafel sloeg.
Nu dacht Thorbeeken aan den eisch, dien
de raadsheer hem gilleren gesteld had: ,Ik
ken bereid de tweehonderdduizend mark aan
te nemen, maar in do akte moot vermold
staan: .te goedmaking eencr oude schuld.'
Zwygond keerde hjj zich om en ging aan de
tafel,de waar dames bjj elkaar zaten. Doch daar
kwam bij van den regen in dun drop. De
dames, die nu geruimen tjjd voor het oerst
weer eens in gezellig aamenzjjn voi
waren, spraken over hot belangrjjkste o
worp, dat zjj konden vinden den val vao
don ouden toren.
(Wordt vervolgd).
liÉÉlir
