KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Het kwade geweten.
voor Helderf Texel, Vlieringen en Anna Paulowna
No. 3330.
Zaterdag 14 Januari 1905.
33ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
Indische Penkrassen.
Auteurtrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
87.
Wjj zjjn hier verontwaardigd, lezers, diep
verontwaardigd
Zoo even lezen we toch in de Java-Bode
het volgende telegram
Het voorgevalllene in de Gajoe- en Al as-
landen werd bjj de algemeene beraadslagingen
over de indische begrooting niet alleen aan
critiek onderworpen door do afgevaardigden
J. M. Pjjnacker Hordjjk, J. T. Cremer cn
H. H. van Kol, maar het werd in allerfelste
bewoordingen afgekeurd door den afgevaar
digde Jhr. Mr. Victor L. de Stuers. Deze
teekende do feiten «plus qu'un crime, une
fauto'. Oe bodrjjvers schol 1 hy moordenaars
en bloedhonden. Hy toonde zich zeer bezorgd
voor den noodlottigcn weg van geweld, in-
geslugon door li«t militaire driemauschap
Idemburgvan Heutsz— van Daalen'.
Een krachtig woord van protest dient
thans gesproken
Begint men in Holland soms weer met dat
intens verachtelyk systeem van afbreken,
liegen en lasteren 1
Gaat men hetzelfde weer beproeven als
vroeger met onzen braven Karei van der
Heyden
Moet er dan nimmer oen eind komen aan
dien onzaligen Atjehkryg 1
Welke duistere machten zijn thans weer
aan 't gisten
Nederlanders, houdt hot hoofd koel, men
wil u bedriegen, past op
Leent in Godsnaam het oor niet aan die
zoogenaamde hitmanen", aan die «schryvers*
en «sprekers*, welke zoo sentimenteel prote
steeren tegen 't .ruw geweld*. Men wil u
zand in de oogen strooien, Nederlanders, kjjkt
uit, wat ik u bidden mag 1
Er zyn hier en in Holland helaasgenoeg
geldmannen, die belang hebben bij 'n voort
duren van den strjjd, die met leede oogen
het zagen, hoe Sumatra's Noordkust onder
'n van Heutsz gepacificeerd werd, die maling
hebben natuarlyk aan hot bloed van onze
dappere militairen, van de niet minder moedige
Atjehers en van do ongelukkige gestraften,
die het wat schelen kan of millioenen en mil-
lioenen gouds aan arme Java onttrokken
worden, die voor dit alles onverschillig bljj ven,
zeg ik, als hun brandkast maar gevuld wordt
Mannen als 'n van der Heyden, 'n van
Heutsz, 'n van Daalen zyn er niet dik gezaaid
in eeD leger! Hnn krachtig agceren voert te
snel naar het einddoel, den vrede en
voor enkelen zyn langdurige oorlogen hier
zoo voordeelig
De meest practische manier nu om vlotte
aanvoerders in discrediet te brengen, ja van
hun post te dringen, is wel verdachtmaking
en laffe speculatie op het kasiangevoel der
onkundige groote massa.
Scheldwoorden als «bloedhonden* en •moor
denaars" moeten bjj 'n natie als de onze inslaan
Zingt men by u nog niet in de straten
,Arme vrouwen en kinderen
Slacht men in de Gajoelanden!
O, wat een schande!
Schande voor ons Nederland!"
't Zou me hensch niet verwonderen anders!
Jhr. Mr. Victor de Steurs had zich by z'n
kucstlieihebberyen moeten houden, had niet
mee moeten praten over dingen, waar hy nu
eenmaal niets van at weet, had zich zeker
niet moeten verlagen tot hoon en laster van
het dappere Indische Leger, van dat Leger
ééumaal, als ik my niet vergis, door wylen
zyn vader gecommandeerd
Hy, Jhr. Victor de Stuers, uit den ge
slachte van een liidder derde klas der Mili
taire Willemsorde, van 'n veldoverste, die in
1823 zoo kranig ter Westkust van Borneo
ageerde en in 1825 zoo voortrelVelyk en expeditie
naar Boni wist te leiden, by de afstammeling
van een braaf en dapper officier, speelt daar
nu plotseling, zy 't dan onwetend, in de
kaart van gowetenlooze kapitalisten, in de
kaart ook van Neerlands vyanden in binnen-
en in buitenland
Ik weet niet tot welke party deze volks
vertegenwoordiger behoort, ook niet welk
district den kunstkenner naar de Kamer af
vaardigde, maar wat ik wèl weet, is, dat
deze Jonkheer zich hoogst oneerbiedig, ja
krenkend heeft gedragen tegenover onze
Souvereine, tegenover onze Koningin, die den
«bloedhond' en „moordenaar', Luitenant-
Kolonel G. C. E. van Daalen, nog onlangs
en juist voor zyne zoo energieke en kranige
leiding der Gajoe- en Alasexcursio openlyk
prees en beloonde.
Jhr. mr. Victor de Stuers heeft zich niet
als «edelman* gedragen, laat hem dit door'n
•poorter* gezegd zyn
FEUILLETON.
Waarom heeft Baron Maokay, de waardige
voorzitter onzer Kamer, dien spreker niet
tot do orde geroepen, waarom werd hem het
woord niet ontnomen wegens laster en hoon
Uit naam van hot door dat Kamerlid zoo
verguisde Indische Leger, in do gelederen
waarvan ik do eer had vyf jaren te dienen,
uit naam van onze koloniale officieren, onder
officieren en soldaten, uit naam van die dappere
Europeanen, Javanen, Soendaneezen, Ambon-
neezen enz., uit naam dus van de mannen,
die dag en nacht gereed staan, om leven en
gezondheid te offeren voor de eer van Neér-
lands vlag, uit naam van al die bruven, slingeren
wy het Kamerlid Jhr. mr. Victor de Stuers onze
diepe verontwaardiging in het aangezicht
Het zou zoor zeker te betreuren zyn, als
die afgevaardigde, by 'n volgende verkiezing,
weer als zoodanig in aanmerking kwam.
Toen ik de vorige maal op Batavia was,
sprak ik 'r toevallig ook 'n paar gewonde
marechaussees, mannen, die ik vroeger op
Atjeh gekend had. Beide bruine krijgers had
den den beroemden tocht van Overste van
Daalen medegemaakt en natuurlijk informeerde
ik dus dadelyk naar dat toen reeds zoo druk
besproken dnoden Tan vrouwen cn- kinderen.
De beide militairen vertelden my eenvoudig
en ongekunsteld, hoe do vork in den Bteel zat
en wierpen alle schuld is dazen op de dappere
Gajoes. En terechtOverste Van Daalen toch
had steeds, door bovriende inwoners van het
land, zyn nadering doen berichten, daarbjj
hoofden en volk minzaam aanmanende zich
toch als sobats der Kompenie te gedragen
geen stryd aan te binden en de wapens neer
te leggen.
Vele kampongs heschen dan ook de witte
vlag en vreedzaam werden in dat geval ver
schillende zaken met den Overste besproken.
Enkelen echter hadden tot 'n wanhopigen
strijd besloten en de inwoners, rnaunen zoo
wel als vrouwen, vochten dan en vielen hIb
helden.
Zy hebben daarvoor recht op onze eerbie
dige hulde
Niettegenstaande de Overste nu er steeds
eder op aandrong, om vrouwen cn kinderen
in veiligheid te brengen, bleven die laatsten
hunne mannen en vaders getrouw ter zyde in
den stryd en elk goed Boldaat zal met den
meesten lof over zooveel held mgeest spreken.
Op do borstweringen zelf hadden de ma
rechaussees maar zelden of nooit die vrouwen
en knapen opgemerkt, doch waren ze eindelyk
in zoo'n versterkte kampong gedrongen, was
de .overwinning* behaald, dan stuitte men
dadelyk weder op tallooze kuilen en loopgraven
by de huizen aangelegd, die dan oven zoovele
reduits vormden en elk afzonderlek 'n hardnek-
kigen kamp oischtcn. By die laatste heroïsche
binnenverdediging nu streden ook vrouwen
en halfwassen knapen mede, gowapend met
donderbus, schietgowoer, klewang of' lans.'
De meesten vau die «Kenaus waren als
mannen gekleed met 'n hoofddoek dus en
de bekende wyde Atjehsche broek aan.
Ze vochten als leeuwinnen, die Gajoesche
vrouwen, en Wagiman, zoo heette <5dn mijner
zegslieden, krueg'n lanssteek van zoo'n «Gajoe
amazone' in den onderbuik.
Natuurlyk -dat hij haar uit lyfsweer met
z'n klewang neersabelde
Dat was toen geen moord, maar het recht
van den oorlog en daarom mag niemand, wie
hy ook zy, dien dapperen Wagimuu zyn daad
verwijten, vcol minder hem een «bloedhond*,
een «moordenaar* noemen 1
We hopen nu spoedig te mogen lezen, dat
ook in de Hollandsche Pers vau alle richtin
gen, een orkaan van verontwaardiging is los
gebarsten.
Het Algemeen Handelsblad zal zich zeker
niet onbetuigd hebben gelaten 1
Lt. Ci.ockeker Broussox. b.d.
Tjilatjap.
Vit het Buitenland.
Het gerucht dat de minister van Binnen-
landsche zaken in Rusland zal aftreden, krygt
thans vasten vorm. Buitenlandsche bladen
deelen mee dat hy zitting blyft neinon tot de
plannen der regeering iozako de ukase van
den czaar zijn vastgesteld. Het hoofd van den
ministerraad Witte zal dan optreden als minister
van binnenlaudsche zaken. Hy is vast besloten
de hervormingen in de keizerlyke ukase op
gesomd in te voeren, maar hy is tegen een
grondwet en tegen het byoenroepen van eene
volksvertegenwoordiging die een wetgevend
karakter zou kunnen hebben.
De minister van justitie, Moeraviefl, deelde
in een onderhoud met een dagbladschrijver
mee, dat hy groot voorstander is van her
vormingen, maar zy moeten op zeer geleide-
lyko wyee worden ingevoerd. Hy was van
oordeel dat nog meerdere hervormingen, dan
in de ukase genoemd zyn, noodig waren en
ook ingevoerd zouden worden. Een andere
minister uit dit kabinet, prins Chilkof, zei
insgelyks dat allo hervormingen nauwgezet
zullen worden uitgevoerd. Den tijd voor het
invoeren eener constitutie acht hy echter
nog niet gekomen. Het volk is er niet ryp
voor. Trouwens. Rusland verkeert ook door
de verschillende nationaliteiten die samen de
Russische natie vormen, in een zeer eigen-
waardigo positie, meende de minister. Vaak
hebben die nationaliteiten tegenover elkaar-
staande belangen, die het viuden van een
formule, die allen voldoet, zeer bemoeilykt.
Er moge iet9 waars zyn in doze redenceriiig
waur blyft het toch, dat alle ingevoerde
hervormingen mot eeno pennenstreek van den
Ctaur weer kunnen worden ingetrokken cn
dat de rechtszekerheid van dc Russische
onderdanen volstrekt niet gewaarborgd is.
Dat woten de ontwikkeldelde kringen in
Rusland maar al to goed en van daar hun
aandringen op het invoeren eener constitutie.
In den stand der werkstaking in het petro-
leumdistrict Bakoe is nog geen verantwoording
gekomen. Ongeregeldheden waarbij gewonden
dooden vallen komen meermalen voor. De
kooplieden te Nizji-Novogorod hebben den
minister van financiën thans tel graphisch
erzocht te willen tusschenbeide komen, daar
do handel enorme schade lydt.
Reeds sedert eoniguu ljjd dreigt eene werk
stakingonder demynwerkers in het Ruhrgebied.
Sedert Zondag evenwol heeft du staking zeer
groote afmetingen aangenomen. In do vergade
ring van Wcstfaa'sche mijnwerkers, Zondag ge
houden, werd besloten niet dan in het aller
uiterste geval tot do algetneeno werkstaking
over te gaan. En toch breidde de staking zich
do drie eerste dagen der week gestadig uit.
Do Köln. Ztng. deelt mee dal de arbeiders
alle raadgevingen vau kun voormannen in den
wind geslagen hebben on tegen den herhaal
den raad van do loiders der arbeiders-organi
saties het werk hebben neergelogd. Op vele
plaatsen staakte mon zonder voorat do be
slaande of gekoesterde grieven te hebben te
berde gebracht. Het blad zegt dat b.v. aan
de yzer- en staalfabriek llosch on by de
mjjn maatschappij llaïpener zonder waarschu
wing het arbeids-contract is verbroken. Met
bezorgdheid slaat handol, industrie en uyver-
heid de uitbreiding der staking gade. De
brandpunten der staking zynOberhausen,
Essen a. d. Ruhr, Dortmund en Bochum.
In eene byeenkoinst van de vertegenwoor
digers der partyen in den Ryksdag, deelde
de president Balleslrein namens don Kjjks-
kansolier mede, dut het handelsverdrag met
Oostenryk waarschynlyk nog deze week zal
tot stand komen. Wanneer dit zoo is, zullen
de leden het verdrag nog een veertien dagen
voor de eerste zitting van den Ryksdag ont
vangen. Tegelykertyd zullen ook de tarief-
verdragen, met andere s.aten gesloten, wor
den voorgesteld.
In een manifest aan zijne kiezers wjjst de
Oostenryksche minister, graaf Tisza, insgelyks
op de waarschjjuljjk spoedige tot standkoming
van het handelsverdrag.
Graaf Tisza is to Boeda Pest candidaat ge
steld. Tegenover hem staat oen der leiders
van do oppositie graaf Andrassy. In e
redevoering voor zyne kiezers kondigde '1'i
een reeks van hervormingen aan iu het be
lastingwezen, het kiesrecht en de economische
en sociale politiek.
De verkiezing van den voorzitter der
Fransche kamer is niot in hot voordeel di
regeering uitgevallen. De aftredende president
Brisson is gevallen. Hy verkreeg 210 stem
men, zyn tegencandidaat Doutner werd ge
kozen met 261 stemmen. Doumer trad vooral
in den laatsten tyd meermalen togen 1
ministerie op vooral in de verklikkings
zaak. Wyl 86 afgevaardigden by de stemming
ontbraken is da uitslag nog niet op te nemen
als een votum tegen do rcgcoring van de
heolo kamer. Do rogoering heeft dan ook nog
geen aanleiding gevonden om hot byllje er
by neer te leggen. Do oppositie juicht natuur
lyk over den stoot aan het ministeriu Combes
toegebracht. De afgevaardigde Scrvais deelt
in de «Matin* mede dat de minister van
oorlog besloten heeft alle geheime inlichtingen
over officieren van hunne superieuren, in hun
byzyn toe doen vet branden. De dienstrap-
porton zullen beu voortaau worden meege
deeld.
De gezant vau Venezuela te 1'arys spreekt
het gerucht van vorwikkelingen tusschcn de
Vereenigde Staten on Venezuela formeel tegen.
36.)
Hy streek haar het haar van het voor
hoofd en zei: >Myn beste, kleine, dappere
Frauke
Zy gaf hem een arm. «Je bent my'n grooto
broer,- sprak zy, en koek hem ernstig in het
bleek en bekommerd gelaat. «Waar denk je
aan Hans
Hy begreep haar. .Scheiden en myden',
antwoordde liy met trillende stem. Wat zou
het anders zyn, Frauke Ik ben eenigo dagen
geleden by Nagel geweest; van alles wat ik
in den masch bezat, het huis met wat er in
is, het land van de goheele erfenis van mjjn
vader heb ik afstand gedaanhet ligt voor
haar bereid of voor een ander. Ik wil het
niet bochten Nu wil ik wachten, totdat
ik verneem, dat zij gezond is dan ga ik
heen. De schuld is nu betaald, Frauke, ten
volle betaald 1 De vreeselyke ontroering
in zijn binnenste deed zyn lichaam schokken...
Maar ik wilde toch niet hier bly ven; want
die schuld zou een schaduw uit het graf op
myn leven werpen, evonals vroeger'.
Frauke streek mot haar hand over zyn
wang. .Ik zie dat heel anders in, Hans!
Nagel en jy met jelui inzicht breng je
de geldzaken in orde, maar niet de harten.
Volgens myn inzien is de schold nog niet
betaald. Je moet je zelf ook nog geven,
J3ans!'
Zij heeft my van zich gestooten, Frauke,
cn ik heb een under genomen en nu is
zy ryk, en ik
Zij is arm, Hans, vreeselyk arm Zy is
nog altijd in den allerhoogsten nood. Wil je
haar niet helpen
,Hoe kan ik dat, Frauke?'
Smeikend keek zy hem aan .Kom
mee naar Trudel*
Franke! Frauke!'
Ik heb je een goeden raad gegeven.*
Zy is zwaar ziek
«Ik moet haar gezond maken wil je dat
Zy greep zyn hand, en hand in hand gingen
zjj de trap ophunne handen beefden in
elkander.
Het hooge venster was licht bodokt, slechts
een matte schemering viel van het gedempte
licht der lamp door het lange, smalle vertrek.
Links naast de deur stond het bed der zieke.
Hans Thor boeken bleef op den drempel
staan, met de hand aan den deurknophij
keek met schuwen, hangen blik op de zieke
neer. Frauke boog zich over hot bed en luis
terde naar de regelmatige, zware ademhaling
der sluimerende.
Nu knielde Frauke neer en legde haar
zachte hand op Trude's voorhoofd. Zeg eens,
Trudo, hoe was hot toch, toon de allerhoog-
ste nood voorby was?*
In den allerhoogsten nood', mompelde de
zieke moedeloos.
Die nood ging toch voorby, niet waar,
Trude Dunk eens goed na, du nood ging
voorbij.*
En Frauke verhaalde zacht met een een
tonige stem.
,Boven in zyn kamer lag de graaf dood
ziek in een heele koorts, en hy riep luid om
zyn meeuw, cn hot heidekruid op de duinen
hoorde het. En er kwam een zacht wiudje door
de struikendo een fluisterde het den ander
toe, totdat het zacht aan het venster der
hut klonk: «Myn meeuw, myn meeuw." Toen
steeg zy met gebogen kopje op de duiuen op
en boog over zyn legerstede op de
steeuen bank, cn toen hy de meeuwcnvleugcls
zag, sneed het hem door de ziel, en hy ver
zocht haar, dat zy voor hem zou bidden. En
dat deed zij en ua verloop van weken werd
hy weer gezond en gelukkig cn toen
Trude, wat toen
De zieke fronste het voorhoofd, alsof zy
trachtte na te denkeniets in haar gelaat
bewees, dat zy het aangesprokene begreep.
rWat toen, Trude?'
.Toen werd zy zyn vrouw Maar
by is immers dood, Frauke
«Wie, Trude?*
«HansAch, FraukeWat klonk
dut moedeloos, ilans Thorbeckun boog zich
over het bed cn zeido zacht«Lieve Trude
Jy Hans Jy By my
Zy brak uit iu een aaudoenlyk geween.
Frauku gaf Hans een toeken dat hy moest
heengaan. Zy zat zelve nog lang op den rand
van liet bed en sprak zacht en teedcr en de
last cn smart weken van baar voorhoofd,
uit haar hart langzaam tot de
zieke de oogen sloot.
Toen ging Frauko ook heen baar oogen
gliusterdeu. En naast haar vader aan de
schryflafcl zittende schreef zy een korten
brief aan Hans Thorbeeken
«Trude wordt weer gezond. Mynentwege kuu
jo nu in don vreemde gaan, als je dal voor
je geweten verantwoorden kunt. Ik wil dan
echter niets meer met je te doen h bben
ik beveel je eenvoudig hier te bly ven, totdat
ik je verlof geel om te vertrekken 1
Frauke von Knec.*
Nieuwstijdingen.
Helder, 13 Jauuari 1005.
De heer C. A. van Gessel, alhier,
is by ministerieel besluit benoemd tot
opzich'er bjj het Marine-etablissement te
Soerabaja.
Woensdag zjja langs de kust opge-
vischt en alhier aangebracht 4 vaten olie.
gmierkt H M P Anvers (nummers onlees-
baa<). Meer vaten zjjn in het Zuidirgat
drjjveade gezien.
Blgkens achterstaande advertentie
zullen de Kersttableaux met levende beel
den, waarmede de 11-K. Volksbond op 2e
Kerstdag zoo'n succes had, Zond ig nog
eens gegeven worden.
Een slachtoffer van dan storm.
Dezer dagen kwam te Egruond het bericht»
dat een j^nge Egcuonlzwche visscher, een
zekere Krab. van zgn schip was afgeslagen
►n jtmmerlgk verdronken. Nog pas had hg
tegen den kapitein gezegd, dat hg zoo'n hon
ger hal en big zou zgn, als hg wat tu<°chen
de kiezen kreeg, toen een verradarlgke w nd-
vlaag hem in z e rokte. Het moet e -n trag sch
gezicht zgn geweest dezen kracht:genj mg.-n
man van 20 jaar zoo zonder hem te kunnen
helpm, voor zgn oogen te zien verdrinken.
De bemanning ving nog den laatsten w.»n-
hoopïblik van den drenkeling op, alvorens de
onge'ukkige in de diepte verdween.
De modder van de ongelukkige is ontroost
baar zjj is ernstig ziek.
Van een der hlachtoil *rn van den Storm
van 0 Odnber j 1., den Urker schipper
W. Nentjes, is thuis te Castricum het lijk
g-ivonlen d;cht: bg ds plaats waar zgn
botter »U. K. 79« strandde.
Van Tex9l meldt men aan het
Vaderland
Aan alle zgden van ons eiland doet de zee
haar rusteloos knagenden invloed gelden
Onophoulelgk wordt er den betrokken
ambtenaren en autoriteit op gswezen, dat
zekere gedeelten van ons eiland dreigen
weg te spoelen. Ieder dis den statt van
zaken kent moet overtuig! zgn, dat bg niet
spoedige voo ziening een rauip groot of
klein, hoe dan ook niet kaï uitblijven.
We hebben vroeger al eens gemeld boe
di dainenreeks aan de Noordpunt van Tex
ste di smaller wordt. Waterstaa weet dat,
doch diet niets. Het polderbestuur van
Eierland laat nu een djjk aanleggen, doch
die is nog niet klaar enwe zjju iu het
barre jaargetijden. Doch laat ons hopen, dat
dit gevaar kun worden afgeweerd.
Nu weer is er aan de Zuidpunt bg het z g.
Horntje een stuk grond weggeschoven van
plm. 70 M. lengte. De zee i- daar vlak aan
de kust ontzettend diep. De stroom schuurt er
met enorme snelheid langs en altjji door
wordt er zand weggevaagd. Het land en de
djjken worden langzamerba ld ondermijnd en
op zeker moment gaat het land de diepte in.
Het gevaar is niet denkbeeldig. Alweer werd
Waterstaat op dien toestand gewezen. Nog is
er niets gedaan.
Nu zal men de har.dan aan den ploeg moe
ten slaan.
Of moet het spreekwoord altijd van kracht
bljjven Als het kalf verdronken is, dempt
men de put
We hopen, dat we de zaken wat al te
pes'mistisch beschouwen.
De zandplaat Onrust, die nu grenst aan
het eiland Texel, wordt al kleiner en kleiner.
De stroom aan den buitenkant dringt al die
per en di per naar binnen.
Dan nog iets.
Aan de Oo-tkust ia de djjk op sommi
ge punten volgens deskundigen uiterst slecht.
De mogelijkheid werd zelfs uitgesproken,
dat bij hiogtjjwiter de djjk op die punten
g»en weerstand aan den waterdruk zul
kunnen b:eden.
Kn dan...? De ellende ware nooit te over
zien. Mag dat zoo voortduren
Naamlooze vennootschappen
De Minister van Waterstaat heelt vol
gend schrijven gericht tot de Kamers van
Koophandel
Bg de b-werking van een nieuwe wette-
Ij.ke regeling van de uaamlooze vennoot-
schai pen zou de regeering er prjjs op stellen
door hen, die met de practjjk zgn vertrouwd,
te worden voorgelicht ornt rei t d^ misbruiken,
die zich thans op hst gebied diar vennoot
schappen voordoen en omtrent de tnildeleo,
waardoor deze misbruiken zouden kunnen
wo*d**n tegengegaan.
Gaarne zou ik over deze beide punten
binnen niet al te langen tgd het oordeel
uwer Kamer vernemen. Daarbjj zag ik o a.
gaarne beantwoord de vraag, of de wetge
ver most volstaan nret publicatie voor te
schrijven van balans winst- en verliesre
kening, dtn wel of hjj daarbjj mo at bepa
len da', bjj algemeeuen maatregel van
bestuur een voor alle naamlooze vennoot
schappen geldend molel voor die stukken
worde vastgesteld.
Wioringcn.
Loop der bevolking in 1904.
VermecrtUriog door gebo-rU «0 m «0 t. 70.
*e«tiging IS IS 8'.
Geheeia Termecrderiog SS m. 46 v. 10 -
lcimiadcriag door oierl.jJeo 29 m. SS
lortrek
38 i
Ï8j
~m.~ 71
76.
«Wat schrjjf je daar toch Frauke
«Och, aan Hans Thorboeken!'
Van onder den zwarton dook keek do oude
heer in do oogen van zyn kind.
Wat zie je er vrooljjk uit, kind
Toen sprong zy op en riep schreiend
Trude wordt weer gezond
Gertrude herstelde nu bjjzonder spoedig.
Zooals soms wel meer bjj ernstige zieken
het geval is, dat bjj ingetreden beterschap
het lichaam krachtiger en gezonder wordt
dan te voren, zoo ging het nu ook met Trude.
Haar wangen werden weer blozend cn ge
vuld, baar donkergrijze oogen glinsterden
weer, liaar geheelo gestalte was schooner ge
worden. Zjo zag Trudo Groode, die ver
maarde vrouw uit baar voorgeslacht, er uit,
toen zjj over du boeiende heide ging
naar het huwclyksaltaar.
EINDE.
Ochcele »ermiad«riag
fWoUiog op >1 Uee. 19 3 1691 ra. 1466 r. 30SÓ.
Vertchil tatiehea .rruicerdcriug
en vermindering Hm. 25 86.
ltevolking o]> 31 Dec. 1904 1681 m 1439 v. 8019.
Voltrokken 26 huwelijken
28 tuiicheu jongen en jonged.
2 weduwen.
1 gnicheiden echtgen en jonge dochter.
Een ongeluk.
De 16-jarige Derk Janzen te H.iarle, bjj
Hellendoorn, zat Zondagavond bjj de kach-1
zjja g»weer te o.itladön. Bjj hem zat, op
pen meter afstand, zgn 14-jarige broer
Gerrit Jan met aandacht te kjjken naar
dit werk. Een pin, dienende om den loop
in de voorlade vast te houden, wild* niet
go»d los en vermoedelgk is toen bg het
heen en weer bewegen van het geweer de
haan, die gespannen stond, neergeslagen,
waardoor het schot afgiog en Gerrit Jan
de volle lading in het voorhoofd kreeg.
De ongelukkige viel achterover van den
"(nel en was onmiddelljjk 'en Ijjk. De
hersenpan was totaal verbrjjzeld.
(•Z.(Y*)
Te Winschoten werd Dinsdag gevan
kelijk binnengebracht m»j. F., van Nieu-
wppek'la, verdacht vau verduistering vi?n
fl reten. De aanhouding geschiedde op aan
klacht van een familielid. Mej. F. zmnl.
binnenkort weder in bet hu wel jjk tred u
en moet nu ten nadeele der erfgenamen
eenige eSecten verduisterd hebben.
Moord.
Na een korten woordentwist over huise-
Ijjke aangelegenheden heeft Dinsdagochtend
in d* Zuilingstraat te 's-Gravenhage de
2l-j irige Flores Koudys den bg zjin moeder
wonenden commensaal, den 34-jarigen
kellner Jac. Scholten met een mes dood-
gpstoken. De dader, die spoedig ten huize
vaa zjn meisje was opgespoord, legde
tegenover den rechter-commissaris en den
officier vau justitie een volledige beken
tenis af Het Ijjk van den verslagene is
naar het gemeenteziekenhuis vervoerd en
de dader is naar het huis van bewaring
overgebracht. In de buurt stond de dader
bekend als werkzaam en oppassend.
Storm.
De door de j mgste sto-men veroorz takte
watervloeden ondermgnen de Engelsche
zuidoostkust. Nadat Maandag te Dover
St. Margarets groote rotsblokken van de
klippen langs de kust zjjn inge-tort, is
gi.teren met donderend gsweld uabg St.
Margarets Bay een aarde- en steenmassa,
die op een kwart millioen ton wordt geschat,
iu zee geslagen. Nieuwe kl-pslortingen
staan, blgkenB scheuren in de rotsen, te
wachten.
De kustwacht neemt veiligheidsmaatrege
len.
Sinds verleden Zaterdagavond is Eng<
laud weer aanmerkelgk kleiner geworden.
La- gs de geheele Oostkust zgn door een
zeer hoog springtij, vergezeld door zwaren
storm uit het westen, groote stukken laud
door de zee verzwolgen.
Veel meer land gaat dus verloren dan
m°n denken zou.
Het departement voor landbonw (the
Board of Agriculture) heeft bekend gemaakt
hoeveel grond in de laatste jtren door de
zee is weggespoeld cn men vertrouwt zjju
oogen niet als men de cgfera leest
Tusschen 1867 en 1880 heeft Groot-Brit-
tannië 148 906 acres verloren, en van 1880
tot 1890 een 29.155 acres.
Daar een hectare ongeveer twes en een
halve acre bevat is Groot-Britann:ê dus
sinds 1867 187.061 acres of 71.224 hec
taren kleiner geworden
De golven der zee.
Het hydrografische bureau van het Ameti-
kaansche departement van marine heeft
geruimen tyd waarnemingen g>-daan omtrent
de hoogte, de lengte en de snelheid der
golven, zoowel aan d« kust als in vollo
zee- De verhalen van »torenhooge« of
beTgenhooge* golven bljjken fabeltjes te
zgn. In den Atlantischen Oceaan zgn de
golven ook bjj bet stormachtigste weer
nooit hooger, meestal laaer. dan 15 of 16
meter bg zéér harden wind zyn ze gewoon-
lijk n iet hooger dan 8 tot 10 meter De
gemiddelde lengte der golven in den Oce
aan is ongeveer 170 meter, er zjjn intus-
wt-1 golven waargenomen, die een kilometer
lang waren, liet maximum van de snelheid
der golven is 70 kilometer in 't uur.
De nieuwe reddingboot.
De Noorsche kapitein Brude, uitvinder
van een nieuw soort reddingboot, een
eivormig vaartuig, is met zgn boot, de
Wraad van Noorwegen te Glonchest-r
in Maesachupfrlts aan land gekomen. Niet
tegenstaande vrerseljjk stormweder werd
dcorstaan, brachten kapitein Brude en zgn
vier med gezellen de reis van 3880 mjjlen
er ongedeerd af, en is de uitvinder zeer
tevreden over het resultaat van zgn tocht.
Te Brussel in h >t slop Saint-Nicolas,
bij de straat du M trché-aux-Herhes, is
Zondagnacht de vrouw van een koffiehuis-
houder levend verbrand. Eerst hadlen de
buren bevig gekjjf en gero-p om hulp in
'c cafeetje gehoord eenige minnteu later
«ton I het huisje in brand. De caféhouder
droeg zgn 8-jarig dochterje naar buiten,
maar zjjn vrouw is in de vlammen omge
komen. Er wordt aan brandstichting gedacht.
De man is in hechtenis genomen.
Van da ParIJsche bank van-leening.
Van jaar tot jtar vindt men in Fransche
bladen opgave over den Mont-de-Piété en
bet isaltgd weereen belangwekkend relaa>,
dat men daar leest, want zelfs de dorste op
somming van de inventarissen van deze
ba- k-van-leening, juist in een wereldstad als
Parijs, Ie ve t stof tot de meest dramatische
fan taaien.
Iq het vo-ig jaar heeft, als zoovele voor
gaande jaren, het horloge weer de eerste
plaats ingenomen wat list aantal betreft.
Toen de Mont-de-Pié.é werd opgericht ia
1777 vulden reeds het eerste jaar de
ingebrachte uurwerken veertig vaten. He
den ten dage bedragen de verpande hor
loges jaarlijks 350,000, dat is dus 1000 per
dag, of 40 per uurzoodat bjjna elke mi
nuut een hoi loge binnengebracht werd;
en daar Parjjs 2,700,000 inwoners telt, zoo
moet men rekenen, dat reeds op achtjari
gen let-ftjj 1 de Pargzenaar zgn horloge gaat
beleenen.
Op de horloges volgen de trouwringen,
die in Parjjs dus bljjkbaar niet nauw slui
ten. In de laatste jaren werden er 60,000
verpand. Een goedhartige dame besljot,
toen zjj hoorde, dat zoovele trouwringen
op den lommerd stondeD, om alle sym
bolen van den ecbteljjken trouw in te Iob-
een en aan hun eigenaars terug te geven.
Maar toen zjj met den directeur onderhan
delde en vroeg hoeveel duizend f'ancs wel
noodig waren, riep deze uitAch, wjj
hebben voor meer dan een half milliosn
trouwringenDe koop schjjnt daarop af
gesprongen.
Een mislukte exscutie.
EeD zonderling tafereel werd dezir dagen
te Falkenou aan den Eger afgespeeld. Ia de
omgeving van dat stadje holde een man in
woeste vaart over het veld en sproDg hals over
kop in een beek, nagezeten door een hond,
die eveneens te water sprong. Man en
honi bereikten behouden den oever weer.
Om zgn hond zoo snel en pjjnloos moge Ijjk
af te maken had de man, een inwoner van
Falkenau, eeo eigenaardig middri te baat
willen nemen. Hg hvi oen dynamietpatroon
aan den rug van den hond bevestigd met
een brandende lont er aan en het dier toen
iu het veld aan een paal gebonden. Waar-
Bchjjnljjk was het touw niet »t»rk genoeg
geweest, in elk geval, de hond rukte los
en Bnelde met zjjn gevaarljjke last naar
zgn meester die iu doodsangst het hazen
pad koos. De onderdompeliog in de boek
had de lont gedoofd, den man voor het
gevaar behoed, maar tevens d j hond het
leven gered, tenminste aU zgn baas hem
□u niet op andere wjjzd van kant maakt.
De Oorlog in het Oosten.
De uittocht uit Port-Arthur.
Londen, 10 Januari. Aan een lovendige
bcschrjjving van den uittocht van het 1'ort-
Arthur-garnizoen, zooaU die hedenmorgen door
een spccialen correspondent van de «Standard*
wordt gegeven, is het volgende ontleend
Vjjfduizend krijsgevangenen verlieten den
7den Januari de vesting en marchoerden naar
het strand van de Duifjeebaai, waar zjj in het
Shanlingteoe station op den trein naar Dalny
werden gezet. Hel was oen entroerend
schouwspel, het uittrekkeu der laatsten van
een dapper garnizoen, dat de gevolgen eener
nederlaag aanvaardde.
Eeu gure westenwind, die stofwolken over
de naakte vlakte joeg, schoon de treurigheid
van het gohoel nog to vermeerderen. Do sol
daten marcheerden in detachementen, elk van
oen paar honderd man. Voorop reden drie
rjjtuigon, door paarden getrokkendaarin
worden enkele zieke en zwakke officioren
vervoerd, die gevangenschap mot hun mannen
boven vrjjheid ten koste van hun parool had
den verkozen. Dan volgde een klein escorte
Japanners, de geweren over den schouder en
dan een onbeschrijfelijk verwarde troep man-
men, zich voortsleepende, moe en uitgeput.
Het was mociljjk to gclooven dat dit inder
daad de helden waren, die het zwaarste beleg
van deze nieuwe tjjden hadden doorgemaakt.
Zjj droegen geen wapens, en hun uniformen,
vuil geworden als zjj waren door het lang
durig dragon in smerige loopgraven, deden
ii eorder op troepon roovers, dan op sol-
,ten gelijken.
Hun gezichten, waarop stof on vuil vast
gebakken zaten, en die half verborgen waren
onder mutsen var» schapenvel, waren door het
SS"ontbering doorgroefd met diepen
Aan het hoold van elko sectie gingen de
officieren, opvallend in hun lange grjjse jassen
met hun zwaard omgord, gel jjk dit onder de
ridderljjke voorwaarden der Japanners werd
toegestaan.
Daar waren reuzen onder, met de fierheid
van soldaten wion de overwinning was ont
zegd, doch wier eer niet verloren was.
Soms trachtten zjj door een wenk of een
woord hun mannen in het gelid te brengen,
bljjkbaar pogend om zich voor hun overwin
naars zoo goed inogcljjk voor to doen. Maar
hun commando's werkten weinig uit. De sol
daten waren te zeer uitgeput om zich nog
over hun houding to bekommeren. Achter
blijvers sloten zich bjj de detachementen aan,
sommigen knabbelend op Japansche legcrbe-
scbuiten, anderen trachtend to praten met
hun bewakers, van wie enkelen zoo vriende-
1 jjk waren de schamele bagage der gevangenen
te dragen. Langs den weg nabjj hot station
hadden zich vele Japansche soldaten verza
meld, die een niet meer dun natuurlijke nieuws
gierigheid toonden. Zjj grootten steeds eer
biedig de Russische oificieren en onkelen boden
bier en cigarettcn aan huu vrienden, de
vjjanden, aan.
Uit ccn naburig hospitaal werden enkele
gewonde Japansche soldaten aangedragen om
dc Russen te zien voorby trekken. Hot wachten
in bivak op het vertrek van den trein duurde
slechts kort en binnen enkele uren waren do
Kassen op weg naar Daloy.