KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadie
voor Helder, Texel
WiorÊngen on Anna Paulowna
FEUILLETO
Het tweede gezicht.
Woensdag 26 October 1905.
88ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Konlngutr. 29.
Iutere.-Telef. 50.
AlDon nomont
Vliegend BUadj. p.3m. 60 el.,fr.p.port 75 ct,BuilenL f 1.25
i I Zondagsblad 37' 45 0.75
Modeblad80» 0.00
IMn/.ik. Bloemlezing» »»60>>»>85» ,0.90
Voor 'I Buitenland b, roornitbetaling.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgever*BIBKH0UT Co., t* Helder.
llNMI IpHPlIPUt.
Advertentlèn
v*n 1 tot 4 regels25 Caot.
Elke regel meer
4 maal geplaatst, 1 maal gratis. Bewys-exemplaar 21/, Ct.
Vignetten en groote letten worden naar plaatsruimte berekend.
Artvertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMOUGKNS vóór 10 uur aan het Bureau bezorg-d zijn
Indische Fenkrassen,
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
126.
Ik heb u indertijd uit Soekaboemi reeds
een en ander verteld van don zoo begaafden
Pstih dier Afdeeling, van Radon Soerja Nata
Legawa, zoon van Raden Hadji Moehammad
Moesa, don niet minder goed bekenden en
»edert jaren overleden Hoofdpenghoeloe van
Limbangan. (Garoet
De lezer zal zich herinneren, dat deze
verlichte priester de eerste Soendanees was,
die z'n kindoren Hollandsch liet leeren en nog
wel weten ook, hoe by zich de bijzondere
vriendschap van wijlen Karei Frederik Holi
verwierf.
Zjjn xoon, de Patih van Soekaboemi nn.
bij vele oud-gasten bekend, werd in het afge-
loopen jaar zeer ernstig ziek en moest pen
sioen nemen.
Het was hard, etg hard voor den braven
manHjj had nog best Rogent kunnen wor
den, want er was geen tweede Fryaji in de
geheele Preanger, die met dien Patih kon
worden vergeleken.
Tot het laatste toe stond hjj op de bres
voor de belangen van z'n land en volk en
nu, nog in de kracht van z'n loven, moest
hij er uitl
Bjj het verlaten van den dienst, verzocht
hy der Regeering als 'n gunst om een zjjner
SQncn in. zjjne plaats te benoemen en het is
daarom zèèr waarschijnlijk, dut de bekwaamste
hunner, Raden Soeija Nata Pamoka», thans
Adjunct-I)jak*a hier ter plaatse, tot Patih
van Soekaboemi zal wordon aangesteld.
Toen ik in 1896 met ziekteverlof op Soe
kaboemi was, had ik Pamckas met de groote
vacantie reeds ontmoet bjj «ijn vader en het
was me werkelijk 'n waar genoegen de ken
nismaking te hernieuwen.
Gastvrij als alle Inlanders zijn, vroeg do
Adjunct Djakua mjj te logoeren en niettegen
staande allerlei tegenwerpingen, zoü en moést
ik het hotal verlaten en by vriend Pamekas
intrekken.
Nadat de bevallige Raden Ajoe my dan
plechtig verzekerd had geen omslag te zullen
maken, nam ik het aan en bon ik dus nu
weer in mooie conditie, om moor intiem met
een der Jong-Indiërs contact to verkrijgen.
Pamekas is 'n ambtenaar, van wien hut
Gouvernement nog voel, zeer veel nut zal
kunnen trokken. Hjj is pas '26 jaar oud, ging
als jongen school op het bekende Instituut
Kok van Diggelen te Weltevreden en volgde
later met vracht de vjjf klassen van het
Gymnasium Willem III",
Steeds onder toezicht en leiding van don
bekenden Dr. C. Snouck Hurgronje, werden
hjj den jongen Soendanees niet alleen hoofd
•n verstand, maar ook hart en karakter
ontwikkeld en zeker is dit voor Inlanders
nog heel wat méér noodig, dan bcstudeering
onzer Westersche wetenschappen 1 Europeesche
ontwikkeling alleen is lang niet voldoende,
ook het gevoel voor recht en billijkheid moet
worden opgewekt 1
Een Aziaat is van nature nu eenmaal
minder éthisch aangelegd dan een beschaafd
Westerling onzer dagen. De Aziaat is 'n
consequent egoïst en stelt hot eigen ik geheel
op den voorgrond. Dit is dan ook de reden,
dat zoovele Inlanders misbruik maken van
macht en gezag en dat ons Europeesche
Bestuur ateeds angstvallig waken moet voor
de belangen van den kleinen man.
Gelukkig beginnen reeds vele jongeren
anders to deoken, anders en beter ook dan
hnn vaders, die, men ziet het verschijnsel
trouwens nog al veel op deze wereld, minder
breed van opvatting zjjn en hun zoons dus
niet begrypen. Dit van wege de wet van
dvolutie, die ook ódb jongeren eenmaal als
tdactionnair zal doen schrap staan tegenover
de «onbesuisden*, die nh ons komen
De Aziaat nu is nog 'n paar eeuwen bjj
ons ten achter en voelt het zoo niet, dat
machthebbers er zyn voor de gemeenschap
in niet omgekeerd.
Lieten wjj de hoofden eenvoudig hun gang
gaan, dan zouden hier spoedig weder voor
historische toestanden heerschen en het is
dhhrom, dat de Europeesche onderwijzer in
Iadié z'n leerlingen niet alleen wat boeken
kennis moest bijbrengen, doch in de eerste
pfaats mot alle kracht zich toeleggen op de
vorming van 't gemoed. Dit geldt niet alleen
voor de Inlandsche scholieren, doch ook voor
half-Europeesche kinderen, ook die zjjn te
veel Aziaat van aanleg
Jammer dat er nog zoo weinig Indischo
onderwijzers zjjn, die hun taak zoo opvatten.
Pamekas nn is in alle opzichten een gun
stige uitzondering, zooxla mjj nog dezer dagen
een hooggeplaatst Ambtenaar bjj hel Depar
tement B. B. te Batavia verzekerdo, en dit
waarschynlyk, omdat z'n vader reeds zoo ge
heel anders dacht dan het gros en wjjl Dr.
Snouck zich bjjzonder voor den knaap heeft
geïnteresseerd. Zelden ontraoetto ik nog een
zóó ijverig Inlandsch ambtenaar, een zöö al
truïstisch denkend bruin edelman, en de Af-
deeling Soekaboemi zal zeker mogen worden
gelukgewenscht, wanneer de Regeering, trots
ziin jeugd, Pamekas tot Patih verheft.
Hjj is gehuwd met do schoone en lieftal
lige Raden Ajoe Permana Ningrat, eono doch
ter van z'n oom Radon Adipati Soerja Nata
Ningrat, Regent van Lebak en het was een
huweljjk uitliefde, iets wat bjj den
Inlandschen adel niet veel voorkomt.
De jeugdige Raden Ajoe heeft de Holland-
sche school bezocht en leeft met haar echt
genoot op Europeesche wjjze. Zjj zit dus niet
achter", ergens iu de «bijgebouwen", op een
matje" te klotsen en to dobbelen met vrien
dinnen van hooge of lage geboorte, maar be
stiert haar huishouden on doet wouderen met
een schimmetje geld. Met 'n Hollandsch kook
boek gewapend, houdt ze toezicht in de keu
ken on weet haar man menig smakcljjk scho
teltje voor te zetten. Ze drinken samen thee
in de voorgalerij en ontvangen er samen ook
bezoek. Do bitterfiosch komt niet op tafel on
kaarten zjjn er niet in huis. Pamekas heeft
dan ook géén schulden en staat als politieman
vry, tegenover iedereen 1 Hoewel jong, werd
hjj toch reeds tot lid van don Gemeenteraad
benoemd en weet daar behoorljjk op te komen
voor de belangen van de niet-Europeesche
ingezetenen. Ook is hjj belast met het toezicht
op de verbannen prinsen van Barijermasin.
Vele Europocsch gesohoolde Inlanders ljjden
helaasaan het euvel, dat zjj hun volk ont
groeid zjjn, dut ze don adat niet begrijpen,
ja de taal ni«t behoorljjk meer spreken,
l'umokas maakt ook hierin weer een gunstige
uitzondering. Trots zjjn westersche ontwik
keling is hjj Soendanees gebleven, de beste
combinatio, die we voor een zoon der Prean-
gorlanden kunnen verlangen. De Regeering be
noemde hem dit jaar dan ook tot Lid-Secretaris
van de Commissie voor het aan officieren af
te nemen examen in Soendascho taal, wel een
bewjjs, dat zjjn kennis ook op dit gebied
door de autoriteiten erkend wordt.
De Adjunct-Djaksa van Buitenzorg is een
oprecht vriend van do Europeanen, een warm
aanhanger van het Gouvernement en een goed
Inlander en Moslim tevens.
Het waro te wenschen, dat we op Java
over een paar honderd van dergelyke Prjjaji's
hadden te beschikken, het zag er dan waar
schynlyk hier wat beter uit.
Dr. Snouck Hurgronje moest maar 'n groot
pension voor studeerende Ambtenaarszonen
openen. De z. g. Hoofdenscholen konden voor
mjjn part dan gemist worden. Ook daar
mangelt het nog to veel aan vorming van
karakter en gemoedIk heb dit op Magelang
gemerkt I 0
Ik zeide hierboven, dat Pamekas belast
was met het toezicht op de bannelingen uit
Zuid-Oost-Borneo. We zullen hom vragen ods
bjj die belangwekkende luidjes te introduceeren.
Lt. Clockeneii Brodsson, b. d.
Buitenzorg.
Uit het Buitenland.
Do Czaar heeft een manifest aan zjjn volk
gericht ter bekendmaking van den vrede tus-
schen Rusland en Japan. Hjj zegt daarin
«God heeft ons vaderland de zware beproe
vingen en do harde slagen van een blocdigen
krijg opgelegd, een strjjd waarin tal van be-
w ij zen van dapperheid en moed door onze
roemrjjke troeper- werden gegeven. Het oosten
van ons land zal zich in vrede en vriend
schap en goede nabuurschap met het ons tot
vriend geworden Japan ontwikkelen. Terwijl
wjj oDzen onderdanen mededeeling doen van
het herstel van den vrede, hopen wjj, dat
zjj met ons zullen bidden om zegen op het
ons wachtende werk met de door het volk ge
kozen mannen, tot bevordering van Rusland's
voorspoed De Czaar wjjst hier dus nadrukke
lijk Dog eens zjjn heele volk op de komende
vertegenwoordiging. Of het toestaan dezer
hervorming nog wol intjjda zal komen of liever
of het nog tjjd is om het Russische zich langs
dien weg te laten ontwikkelen tot p.ditirke
vrijheid zonder groote beroeringen is een
vraag, die wjj meermalen als uitdrukking van
twjjfel stelden. Voor een vreedzame ontwikke
ling en dan op xoo'n langzame manier is do
tjjd al lang voorbjj. Dat zeggun de jongste
gebeurtenissen in hel Czarenrjjk weer duidc-
ljjk. Uit verschillende plaatsen weer berichten
van samenscholingen, botsingon met politie
en militairen, uiteendrijven van de menigte
door kozakken. In Moskou in do toestand veel
ernstiger geworden. De machinisten, beambten
en arbeiders van den spoorweg Moakoii-Kazan
hebben het werk gestaakt. Het verkeer der
treinen is gestremdhet vertrekken van
treinon wordt door de etakors verhinderd.
De politie met de kozakkon mocht do menigto
uit een dryven de stakers aan 't werk
zetten kan zjj niet. Vrjjdag is in Moskou
geen enkele trein aangekomen oen looomoticf
van een posttrein werd door stakers omgo-
worpeu. Op de ljjn naar Archungol reden
dien dag nog du treinen, hoewel do beambten
geen kaartje* afgaven, doch Zaterdag is de
dienst ook daar gestaakt. Van ul van andore
ljjnen komt bericht dat het verkeer gestremd
is doordat het heele personeel of een deel
den arbeid heeft neergelegd. De stakers ver
langen vrjjheid van drukpers, vrjjhoid van
het woord eu een achturigon arbeidsdag. Het
Peterburgsohe telcgraafagentschap heeft nader
al deze Reuter-boriohten bevestigd. De toe
stand is dus wel critiek. Wellicht bericht do
te'ograaf ons hoe de regeering zich uit deze
positie zal redden of zich gerod heeft.
De Marokkaansche kwestie 't lydt geen
twjjfel zal tot een bevredigend einde ge
bracht worden. De Spaansche minister hier
omtrent gointervieuwd sprak als zjjn mooning
uit, dat de moeieljjkheden achter den rug
waren en de bjjeen te roepen conferentie zeer
zeker tot oen practisch bevredigend resultaat
zal geraken, gezien de eenstemmigheid der
beide voornaamste belanghebbenden Frankrjjk
en Duitschland.
De door de Mooren gevangen genomen
Eogelsche officieren zullen uitgewisseld worden
tegen den broeder van den hoofdman Valiënte.
Do Britsche en Spaansche vertegenwoordigers
zjjn overeengekomen om den broer van den
kapitein maar zoo spoedig mogeljjk naar
CeuU te brengen ter uitwisseling tegen de
gevangenen. De oiflcicelc voorwaarden dier
uitwisseling zjjn nog uiet bekend. Onder dag-
teokening van Zaterdag meldt Reuter echter
uit Tanger dat de onderhandelingen over de
uitwisseling met Valiënte zjjn afgebroken en
dat deze weer nieuwe cischeu stelt. Brutale
lui, die Mooren I Volgens do Potit Parisien
hebben zjj ook de Fransche en Doitsche koeriers
eenige dagen na hun vertrek uit Tez in het
binnenland uitgeschud en van alles beroofd.
Men verwachtte algemeen dat koning Oscar
bjj de opening der Zwecdsche kamers wel
zyn voornomen om af te treden zou te kennen
geven. Dat is echter niet gebeurd. Hjj ver
klaarde met weemoed de scheiding te hebben
gezien en hjj hoopte xjjne trouwe Zwoden
nog lang als bravo onderdanen te mogen
begroeten. Door de aanneming in beide landen
van het wetsontwerp betreffende de scheiding
is deze nu een voldongen feit, ook officieel.
Medegedeeld wordt dat prins Karei van
Denemarken stellig de kroon zal aanvaarden
als deze hem wordt aangeboden. Prins Karei
is de tweede zoon van den Deenschen kroon
prins, en is gehuwd mei eono Engelsche
prinses. Iu Noorwegen heeft men reeds te
kennen gegeven dat de nieuwe koning den
naam vau een der oude zeekoningen of
Vikingers zal aannemen.
De regeering in België heeft tegen haar
sin moeten toestemmen in het voorstel om
eene commissie van ondersoek in te stellon
naar de haven- en verdedigingsplannen voor
Antwerpen. Zjj hoeft zich ten slotte
legd bjj die commissie en alleen eenig voor
behoud ten opzichte van den vorm genomen.
De afgevaardigde voor Antwerpen Terwagne
betoogde dat het een dwaasheid sou zjjn
van eene handelstad eeno versterkte plaats
te willen maken. Hjj sou bet aanleggen der
forten eene beleediging achten voor do mogend
heden, die de onafhankelijkheid van België
hebben gewaarborgd. De afgevaardigde vuor
Gent Verhaegun betoogde dat de strjjd om
Port-Arthur geleerd had, dat een stelsel van
zoo wijdverspreide forten nog geen zekerheid
voor do onneembaarheid
Nieuwstijdingen
HELDER, 24 October 1905.
Bjj Kon. Besl. ia aan dr. P. P. C.
Hoek, wetenschappelijk adviseur in vis-
scberjjzaken, met verlof, en algemeeu se
cretaris van den internationalen raad voor
hut onderzoek der ree te Kopenhagen, ver
lof verleend tot het aannemen van zijne
benoeming, door den koning van Dene-
ma'ken, tot commandeur 2de klasse der
Uannebrogorde.
J.l. Zaterdagavond hield de Gymna
stiek- en Exercitie Vereenigirg »Pro
Patria* in Casino* een fersteTjjke verga
dering, die ook door tal vbd dames werd
bjjgewoond. Nadat de Voorzitter, de heer
Schluhuiilch, de bijeenkomst op de gebrui
kelijke wijze mtt een toespraak had geopend,
waarin hjj o.a. constateerde den voorduren
de» bloei van »P.P.«, ging men over tot
de uitvoering van eenige gymnastieknum-
mers, waaraan alle afdeelingen deelnamen
eu die een beeld gaven, hoe op de oefe
ningsavonden geturnd wordt. De joDgnte
adspiranten-afdeeling gaf eenige stokoefe-
ningen te tien en werkte aan het rek.
De oudste adspirauten voerden staafoefe-
ningen uit, gaven eenige oefeningen aan
het rek en vormden gymnastische standen.
De hoofdafdeeling werkte aan paard en
barrnn en voerde eveneens maar meer
ir gewikkelde staafoefeuingen uit. Alle*
werd vry correct uitgevoerd en luide
Seapplaudiseerd. De gymnastieknummers
'erden afgewisseld met een paar kluchtige
voordrachten en gevolgd door de opvoering
van een aardig bljjapel, die een feesteljjke
stemming te weeg brachten. Dat na
afloop de turners en hunne dames zich
nog geruimen tjjd prettig op bet bal
vermaakten, behoeft haast geen vermelding.
T erecht.
De groote oogerustheid waarin men op
Terschelling sinds eenige dagen verkeerde
omtrent den EUflether logger no. 21, waar
op zieh 13 eilanders bevinden van den
logger waren nl. aangespoeld een reddings
boei en eenige breils, terwijl gerapporteerd
was dat een vaartuig uit Elsfleth onderst
boven dreef is gisteren tot groote blijd
schap der betrokken families opgeheven
door een telegram van de reederjj dat no.
21 Vrjjdag gepraaid was.
Men meldt uit Alkmaar
Vry dagavond omstreeks half tien brak
er een felle uitslaande brand uit in den
winkel en het pakhuis van den handelaar
in granen, meel en zaden, J. C. Beets
alhier, firma Beet» en Cowelke perceel
gelegen is aan het Lnttikoudorp, wjjk C
no. 71. Vóór de brandweer ter plaatse
was, was de toestand reeds zóó, dat aan
behoud niet meer t* denken viel. Het
S'heele perceel brandde dan ook totaal uit-
et was, evenals de inhoud, op beurs-
polis verzekerd.
Mislukte aanslag.
Vrijdagmiddag ontkwam de heer Roea-
sing van Itersoo, chef van den tractiedienst
der Holl, IJzeren Spoorweg-My., te Am
sterdam, door toevallige omstandigheden
aan een aanslag op zyn leven, fien sedert
eenigen tjjd ontslagen beambte vervoegde
zich in het Administratiegebouw en vroeg
den heer R. v. I. te sp-eken. Toen hier
tegen bezwaar werd gemaakt, dreigde hp
den portier met een revolver en snelde
naar de kamer van den heer Roesaiog.
Deze was toevallig even afwezig, en eer
de man aan zyn voornemen gevolg kon
geven, werd hjj door de te hulp geroepeD
poli'ie gearresteerd.
Nader vernemen wjj nog, dat de aar.ge.
boudene, zekere W., een wegens dienst
weigering ontslagen jorg beambte is, die
reeds herhaalde malen doch vruchteloos,
den heer R. v. I. over zyn ontslag trachtte
te spreken. (Tel.)
Op de Passeerdergracht te Amsterdam
is een Indisch officier, daar woonachtig,
overleden, tengevolge van een meermalen
voorkomende onvoorzichtigheid. Hy had
p.I. een gaskachel laten branden in zyn
afgesloten slaapvertrek. Men vond bem
des ochtends geheel bewus'elooo en bjj is
twee dagen later aan de gevolgen over
leden. Twee vrouwelijke huisgenooten, die
in een hooger gelegen vertrek sliepen,
hebben eveneens gevaar geloopen de eene
is zelf* nog onder geneeekundige behande-
liog. (Tijd.)
Viydagmiddag toerde er door Am
sterdam, heel deftig gezeten in een open
rjj'uig, een groote, bruine beer; als reclame
van een specialiteitengezelschap.
Bekjjks van je welste nstuurljjk heele
slepen jongens en, zooals dat in Amster
dam gebruikelijk is, ook groote menschen,
volgden bruintje, die verbaard zat rond
te kjjken naar al dat gebol en gedraaf
om zjjn equipage.
Het dier, dat toch ook wel weet, dat
een beer niets zeldzaams is in Amsterdam
menschen genoeg die er zelfs meer
dan een hebben moet wal een raar
denkbeeld van onze stad krjjgen. Maar
het allergekste zal hjj het wel gevonden
hebben al bleef zyn gezicht by h«t
g-val ook dood-lenk toen hjj door twee
bereden agenten, wegens het veroorzaken
van volksoploopen, in optima forma werd
gearresteerd en naar het bureau in de
Ferdinand Bolstraat werd gebracht.
Zou de justitie van plan zyn, hem daar
voor zyn euveldaad te laten „brommen"?
«Te»)
T. J. fe 's-Gravenhage schrjjfl onder
dagleokenirg van 19 dezer in het Hd bl.
Hedenmiddag trachtte in den trein
tus«chen Gouda en Den Haag een jong-
mensch zich door vergiftiging van het
leven te berooven. Sedert het vertrek had
by zich reeds vreemd aangesteld en haalde
eindeljjk een fleschje voor den dag, waar
uit hy zeide aotipyrine voor de hoofdpijn
te willen gebruiken. Een der reizigers
vond de verpakking wat verdacht, en toen
de jongeman het fleschje aan den mond
wilde brengeo, sloeg hjj het hem uit de
hand By onderzoek bleek het n'et minder
dan 50 gram cyankali te bevatten, genoeg
ongeveer om 'n heel dorp te vergiftigen.
Op verzoek werd van dit geval geen kennis
aan de spoordirectie gegeven, en werd het
jonge mensch onder geleide thuisgebracht.
Onder het garnizoen te Bergen-op-
Zoom zjjn eenige gevallen van typhus
voorgekomen, terwjjl de ziekte zich schynt
uit te breiden. De ljjders zyn in bet mili
tair hospitaal opgenomen. Door den genees
kundigen dienst zyn de noodigo voorzorgs
maatregelen genomen.
De directeur der Utrechtsche gas
fabriek schryft in het >(Jtr. Dbl."
Vergun my, naar aanleiding van het te
dezer stede voorgekomen geval van gas
vergiftiging met doodeljjken afloop (ver
oorzaakt door het omlaag trekken van e-n
beweegbare gaslamp met onvoldoende water
vulling), door middel van a* blad, de gas-
verbruikers te wyzeo op het gevaar van
schniflampen op slaap- of logeerkamers-
Zoo licht wordt vergeten by een zooge
naamde waterschuif op geregelde tijden
water by te vollen, of indien net een zoo
genaamde droge schuif is, deze op dicht
heid te doen nazien. Alle gevaar voo* gas-
ontsnapping wordt voorkomen, indien als
regel wordt aar genomen op slaap- en lo
geerkamer nooit anders, dan vaste lampen
te plaatsen, d.w.z. lampen die zonder
schnifbeweging aan den zolder worden
bevestigd, op voldoende hoogte, zoodanig,
dat men niet bjj de lamp behoeft te klim
men, ten einde die te ontsteken.
Zelfs in huiskamers en ealons zjjn schuif
bare lampen tegenwoordig meestal over
bodig. omdat de in gebruik zynde licht
bron (gasgloeilicht) sterker is dan de ouder-
wefsche vlam, en men het licht niet meer,
zooal vroeger, omlaag behoeft te trekken,
teneinde b»ter te kunnen zien.
Naar aanleiding van hetgeen het »lltr.
Dbl." schreef over het gevaar gasvsrgifti-
ging. (overgenomen in de »N. R. Ct."),
wjjst de heer P. M. Schelling, van Den
Haag, er in N. R. nog eens op, dat het
bedoelde gavvergittigingsgevoar eens voor
al wordt opgeheven, wanneer men in de
slecht* gedeeltelijk mot water gevulde
schuif van de ga*lamp een lepl vol slaolie
gi*t. Die olie belet het verdampen van
het water.
Alle schuifbare lampen te veranderen
in lampen zonder schuif beweging zou voor
velen heel wat voeten in den aard hebben.
Bovenstaand middeltje, dat reeds meer-
maleu ook van el Jen werd aanbevolen, ie
heel wat eenvoudiger; men behoeft geen
onkosten te maken en behondt het groote
voordeel dat men de lampen naar verkiezing
hooger of lager kan stellen.
Gowa.
By het departement van koloniesn is
ontvangen* het volgende telegram van den
gouverneur-generaal van Nederlandsoh-
Indië
In Gowa werd verzet gepleegd door
Kraeng Ueroangieng, zwager van den vorst
en aanvoerder vau de Gowasche troepen.
De vorst en bevolking zyn uit Djonggaia
gevlucht. De vyand weid aangetast by de
kampongs ooet van Djonggaja. Zjjn tegen-
eland was zwak en hjj liet 50 dooden en
7 gewonden liggen. Wy hadden als gesneu
veld en gewond 5 Europeesche en 2 In
landsche militairen.
Tot toelichting dient dat Kraëng
Beroanging, zwager van den vorst, tevens
is ryksbes'.ierder en een der meest op
den voorgrond tredende hoofden van de
ons vjjandig gezinde party in Gowa.
Uit Batavia wordt aan het Handelsbl."
geeeind
De radja van Gowa is, nadat hem een
geldboete van f 10.000 wat opgelegd, dee
nacht* gevlucht. De troepen rukten op naar
Go'noeng Sawi en raakten bjj Padaog met
den vjjand slaags.
Oozerryds zyn 2 minderen gesneuveld.
De vyand had 150 dooden.
De artillerie nam krachtig aan het ge
vecht deel.
Gedurende den nacht bleef allee rustig.
Een schip gezonken.
Londeo, 21 Ocl Een hier ter etede
ontvangen kabeltelegram berickt, dat het
Japansche transportschip »San*jimaroe«
gezonken is, doordat bet stiet op een
dryvende mjjn op den weg van Nioetsjang
naar Dalnyde >San»jimaroe« was belast
met het overbrengen der krijgsvoorraden
tusschen de Mand'joerjjech* havens. Van
de bemanning van 54 man verloren er
drie het leven.
Naar het Engelsch.
Hjj wisselde eenige woorden met den voor
aan, en terugkomende vertelde hjj aan Made
lint, dat mjjnbeer Carr nog leefde, bjj kennis
was en erg naar baar verlangde.
Och, toe, r\jd vlug, sprak het arme
meisje, terwjjl zjj haastig in het rijtuig slapte.
De heer kwam naast haar zitten, en een
lange poos reden zjj in stilte voort. Eindeljjk
hield het rjjtuig stil, het begon al te schemeren.
Zjj stapte voor een huis uit. De deur stond
open. Met vluggen tred stapte Madeline naar
HOOFDSTUK Vn.
Carriston sliep luog den volgenden morgen.
Wetende dat elk oogonblik van rust voor
zjjn lichaam en voor zjjn denkvermogen een
kosteljjke weldaad was, stoorde ik hem niet.
Hjj sliep nog vast. toen omsfroeks twaalf
uur een heer mjj kwam spreken. Deze liet
zjjn naamkaartje niet overhandigen, en hieruit
maakte ik op, dat hjj een patiënt sou wezen.
Up het oogenblik, dat hjj in mjjne kamer
binnentrad, herkende ik hem. Het was de
dunlippige heer, dien ik in het afgeloopen
voorjaar op mjjn reis naar Bonrnemonth bad
ontmeet, de tnan, op wien mjjn inzichten
over krankzinnigheid zooveel indruk scheen
to maken, en die zooveel belangstelling had
getoond voor de beschrijving, die ik had
gegeven van Carriston's geestestoestand, zon
der een naam te noemen.
Dadelijk Wilde ik gezegd hebben, dat wjj
elkaar reeds kenden, maar voor dat ik hot
woord kon nemen, trad hjj vooruit en ver
ontschuldigde zich voor do stoornis, die hjj
mjj veroorzaakte.
Gjj zult bet mjj niet Un kwade duiden,
wanneer ik u zeg, dat mijn naam is Ralph
Carriston, voegde hjj er by.
Gedachtig aan ons toevallig gesprek, kwam
bliksemsnel het denkbeeld by mjj op, dat
alles wol bezien de boosaardige verdenking
van Charles Carriston toch wel gegrond kon
weten. Ik hoopte innig, dat de man mjjn
gelaat niet zou herkennen, sooals ik het
zjjne. Ik maakte een koele buiging, maar
zeide o i<-ts.
Ik geloof, dr. Brand, vervolgde hjj, dat
zich op dit oogenblik een jong bloedverwant
vau mjj bjj u vertoeft.
Ja, de beer Carriston ia mjjn gaat,
antwoordde ik. Wjj sjja oude vrionden.
Ach, dat wist ik niet. Ik kan mjj niet 1
herinneren, dat ik hem ooit u heb hooren j
noemen als zjjn vriend. Maar als dit
zoo is, dan kent niemand beter dan gjj den
ongclukkigen toestand van zjjn gezondheid.
Hoe is hy vandaag, racend
Ik hield mjj alsof ik zyn bedoeling niet
begreep, cn antwoordde glimlachend
Razernjj is wel het laatste, waar ik
aan denkeu soa. Hjj is zeer vermoeid van de
reis, en hjj gevoelt zich ellendig. Ik meen,
dat dit alles is, waarover bjj geklaagd heeft.
Ja, ja, zeker, de arme kerelZjjn liefje
heeft hem verlaten of zoo iets. Maar als
geneesheer moet ge wel welen, dat zjjn ver-
sUndeljjke vermogens niet zyn zooals zo
behooren. Zjjn vrienden zjjn zeer bezorgd
over hem. Zjj vreezen, dat hjj onder toesi<&t
geplaatst zal inoet worden naar ik hoop,
zal dit slechts ijjdeljjk zjjn. Ik heb mjj tot
n gewend om uw raad en hulp in te roepen.
Waarin kan ik u van dienst zjjn, mjjn-
heer? vroeg ik.
Hierin. Een jongmensch mag geen vrjj
heid gelaten worden om het leven zjjner
vrienden te bereigen. Ik heb dr. Daley mee
gebracht ge zult hem uatuurlyk wel
kennen. Hjj wacht beneden in mjjn rytuig
als go het goed vindt, zal ik hem boven laten
komen. Dan zou hjj den armen Charles kunnen
zien, en dan zoudl gjj beiden het Tereischtc
certificaat kuuueii leuk enen.
Mjjnbeer Carriston, sprak ik beslist,
sta mjj too u ronduit te zeggen, dat uw neet
op het oogenblik cfengood bjj zjjn versland
is ala gjj. Dr. Daley wju hjj ook zjjn
moge zou geen Ocrnfloaat kuuuen teekenen,
eu in den tegeuwoordigen tjjd sou men in
geen enkel gesticht den heer Ca/riatun durven
Een onaangename, onheilspellende trek ver
toonde zich op het gelaat van mjjn bezoeker,
maar zjjn toon bleef zoetsappig en vriendslyk.
Hel apjjt mjj, dr. Brand, dat ik met u
van meening verschil, *prak bjj, maar ik ken
bem beter dan gjj. Ik bob hem in een toe-
stand gezien, sooals gjj hem nog nooit gezien
hebt. Nog gisterenavond kwam bjj in een
krankzinnigen toestand bjj mjj. Elk oogen
blik verwachtte ik, dat hjj oen moordaanslag
op mjj sou plegen.
- Misschien meende bjj wel redeoeu te
hebben om toornig te zjjn, antwoordde ik.
Ralph Carriston keek mjj aan met dien
konden blik, waarvan zjjo neef gesproken had.
Wanneer het hem gelukt ia u geloof te
doen schonken aan zjjn ziekeljjke inbeelding,
kan ik niet ander* zeggen, of de geneesheeren
zjjn lichtgeloovigcr dan ik meende, Wjj sullen
over de zaak echter niet redetwisten. Gjj
weigert mjj uw bjjstand, ik beo dus verplicht
het zonder uw hulp te doen. Goedenmorgen,
dr. Braod.
Hjj verliet de kamer even vrieudeljjk als
hjj was binnengekomen. Ik bleef echter in
een toestand van twjjfel. Het was opmerkens
waardig, dat Ralp Carriston de man bleek
te zyn, dien ik in don trein had ontmoet.
Maar dat dit toevallig zoo zamen trol. was
niet voldoende om bem te kunnen bewjjsen,
dat hy op misdadige wjjze trachtte zjjn neef
krankzinnig te maken door zulk een fiin
gesponnen list als het ontvoeren van Madeline
Kowan wezen zou. Bovendien had hjj veel
in zjjn voordeel, waar hy wensebte te be-
wjjscn, dat Charles Carriston krankzinnig
was. Onder»leid dat by onschuldig was aan
Madel ne s ontvoering, dan moest bet heftig
optreden van myo vriend Charles den vorigen
avond bem zeker wel als dat van een krank
zinnige zjjn voorgekomen.
Ondanks den afkeer, dien Ralph Carriston
by mg wekte, wist ik nauwelyks wat ik
moest gelooven.
Carriston sliep nog; toen ik du* uitging
om myn namiddagronde by myn patiënten te
doen, liet ik een briefje achter, waarin ik
hem verzocht thnia te bljjveo, totdat lk terug
gekeerd sou zyn. Toen vond ik hem opge
staan, gekleed en meer in gewonen doen.
Het middagmaal stond op tafel, zoodat wjj
eerst na afloop daarvan vrij konden spreken
over het onderwerp, waarmee onze gedachten
oxcer werden beziggehouden.
Zoodra wjj alleen waren, richtte ik mjj
tot myn gast-
En no, seide ik, moeten wy vasUtelleD,
wat er gedaan moet worden. Het scbynt my
toe, dat er slechts één weg open staat. Gs
hebt geld in overvloed, het beste ia dos dat
ge knappe politie-mannes in dienst neemt.
Jonge dames kunnen niet set list weggevoerd
worden zonder eenig spoor na te laten.
Tot mjjn verbazing waz Carri*ton dit niet
met my eens en kwam by er rondweg voor uit.
Neen, seide hy, ik ga niet naar de
politie. De man, die haar wegvoerde, beeft haar
ergens gebracht, waar geen politie haar kan
vinden. Ik aelf moet haar vinden.
Gy zelf haar vinden? Wel, het kan
maanden, jaren duren, eer dat gebeurt
Goede hemelCarriston, zjj is misschien
vermoord, of erger
Ik zal weten of haar verder eenig leed
geschiedt, en dan zal ik Ralph Carriston
Maar gy vertelt my toch, dat ge geen
enkelen leiddraad hebt om haar op te sporen.
Spreek dus rondborstig. Vertel my alle* of
vertel my niets.
Carriston glimlachte zwakjes.
Groen leiddraad, waar gy althans
vertrouwen zult, seide hy, maar ik weet
zeker, dst xy ergens gehouden wordt. Zjj
Svoelt zich ongelukkig, maar zjj wordt tol
aver niet mishandelt. Goede bemcl, zoudt
ge denken, dat ik een uur by myn verstand
u blijven, als ik dat niet wist?
Hoe kunt ge dst dan weten?
Door die gave. dat bovenoatuarljjke
zintuig of wat bet sjja moge, waar gy mes
spot. Ik wist, dat bet te «eniger tyd komen
zou, maar ik had niet kunnen vermosdee,
dat hy mjj zoo welkom zou wezen. Ik west
nn, dat ik baar daardoor op de eens of
andere manier aal vinden. Ik zeg u, dat ik
baar reeds driemaal gezien heb. ik kan haar
elk oogenblik zien, als die vreemde vlaag
komt.
JA1 deze fantastische onzin werd zoo een
voudig uitgesproken en met zulk een over
tuiging, dal mijn argwaan omtrent zyn geest-
vermogens weder werd opgewekt. Ondanks
mjjn dappere antwoorden aan Ralph Carri
ston, gevoelde ik toch, dat hel gezond ver
stand onloochenbaar aan sjjne zjjde was.
Zeg mjj eens, wat ge bedoelt met die
vreemde vlaag? sprak ik. besloten om de
aard Tan Carriston's zonderlinge visioenen
te leeren kennen. Is het een soort van goet
vervoering, waarin gjj vervalt?
Hy scheen ongenegen my inlichtingen hier
omtrent te geven, maar ik bleef aandringen
od een antwoord.
Ja, seide hy eindeljjk. het moet esn
soort van geestvervoering zjjn. Een onbe
schrijfelijk gevoel maakt zich van my meeater.
Ik weet, dat myn oogen op een of ander
voorwerp gevestigd zjjn. en dan wordt dit
ondoideljjk, het verdwyot, en ik zie Madeline.
(Wordt vervolgd.)
