KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Eet Gebeii vai bet Eoscl.
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulownam
Nieuwjaarsgroet.
FEUILLETON.
No. 3427.
Woensdag 20 December 1906.
33ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat
Telof. 59.
Bureau: Konlngstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
locht
Aan odz6 abom e's buiten de
jemeerte wordt beleefd ver-
't verscbuld'gie abonnementsgeld
i blaadje en Zondagsblad, 4e kwar-
1905, te willen overmaken psr Post
wissel of in postzegels vóór 5 Janu
ari) zullende anders daarover met 5 cents
verhooging per post worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
ilechts met een zegel van 21/, Ct. beplakt
te worden.
Aan onze abonné's In AME
RIKA wordt beleefd verzocht
't verschuldigde abonnementsgeld te wil
lan overmaken. DE UITGEVERS.
Onze lezers, die met 1 Januari a 8. aan
Familie, Vrienden of Begunstigers in onze
Courant een WELKOMSTGROET willen
plaatsen, worden beloefd uitgenoodigd hunne
opgaven aan ons Bureau SPOORSTRAAT
tIJd'g in te zenden
DE UITGEVERS.
Marinebegrooting.
In de avondvergadering der Tweede
Kamer van Donderdag werden de algemeene
beschouwingen over de marinebegrooting
geopend.
De heer Duymaer van Twist is niet vol
daan door de Memorie van Antwoord ze
geeft hem te weinigmen weet niets omtrent
's ministers plannen.
In dén opzicht verdient de Minister dank.
Hjj gaat voort met den afhouw van het in
aanbouw zijnde pantserschip, waartegen ver
leden jaar de linkerzijde zieli verzette. Daar
voor verdient de Minister hulde, te meer
omdat de Minister de rechterzijde, die toen
vóór het schip stemde, onomwonden gelyk
geeft.
De heer Brummclkamp meent ook dat
's ministers houdiDg weifelend is. De minister
behoeft geen oppositie te vreezen van de
rechterzijde als hy geld vraagt dat in wer
kelijkheid voor onze landverdedigingnoodig is.
De heer Jansen is niet voor groote schepen,
en betreurt het dat de minister zegt geen
plan nog te hebben.
En verder moet het arsenaal te Hclle-
Toetsluis, zoo niet opgheven, dan toch wor
den ingekrompen.
De kosten bedragen 4 ton. Dat is te veel
voor zulk een eenvoudig arsenaal. Spr. er
kent dat het niet gemist kan worden, maar
voor inkrimping is het vatbaar.
Ook de werf te Amsterdam kan inge
krompen worden, nu de particuliere industrie
aan alle eischen voldoet. Den aanbouw zou
men er kannen staken, en er ook een arse
naal van kunnen maken.
Wat de Minister in het rapport over het
ongeval met de „Evertsen" heeft medege
deeld, heeft sprekers vertrouwen in onze
aee-officieren niet versterkt.
De heer Van Gyn brengt hulde aan de
bekwaamheid van den minister. Ilij bepleit
een bondgenootschap tusschen de Departe
menten van Oorlog en Marine. Hij wil niet
spreken over het rapport omtrent de «Evert
sen1 maar meent toch dat onze kustsignalen
dringend verbetering eischen.
De heer Thomson bespreekt het gebeurde
met de «Evertsen". Hij meent hier te doen
te hebben met een feit dat betrekking heeft
op het beleid van onze lieele zeemacht. Aan
den commandant iB eone instructie gegeven
tot het innemen van een vaste ankerplaats
enz. Hij citeert dan verder de instructie
voor den commandant. Daardoor was de
commandant onder stormweer genoodzaakt
op een zeer gevaarlyke plaats te blyven.
Spr. bewondert do zeemanschap, waardoor
het schip niet totaal uit elkaar is geslagen.
Waarom verliet de commandant die gevaar
lijke plaats niet? De Minister zegt zelf dat
hy in tijd van gevaar daartoe bevoegd was.
Waarom deed hy 't dan niet?
De heer Verhey is insgelijks voor een
bondgenootschap tusschen Oorlog en Marine.
Hij wil een vast plan voor de landsverdedi
ging. Telkens en telkens een schip vindt hy
niet goed. Maar de minister moet ook reke
ning houden met de financiën.
De heer Ilugenholiz is niet zoo geheel
gerust dat de minister voor aanbouw zuinig
heid zal betrachten. Hy meent dat ons land
toch niet mee kan doen in den wedloop om
steeds grootere schepen en groote kanonnen.
i 'lei 'V\er Roodhuizen voelt veel voor het
denkbeeld: samenvoeging der werven van
Amsterdam en Hellevoetslni. maar dan te
Ilellevoetsluis.
De minister van Marine dankt voor do
vleiende woorden aan zijn persoon gewijd.
sloot geen eritiek uit, die in mime mate
«s geoefend. Maar dat maakt do beant
woording moeielijk en daarom roept de
Minister de welwillendheid der Kamer in.
Het doet den Minister leed, dat zijn mede-
deelmgen over zijn plannen teleurstelling
hebben gewekt. Immers hij meent dat zijn
standpunt juist is. Zoolang hy geen geld
voor een schip aanvraagt, kan 'hij geen
plannen overleggen. I)e Kamer heeft toch
omgekeerd altijd gewenscht dat als een
Minister geld voor een schip aanvroeg, hij
te gelijker lijd plannen voordroeg.
De samenwerking tusschen Oorlog en
Marine laat niets te wenschen over.
Meer oud-materieel te verkoopen komt
den Minister ondoelmatig voor. De opbrengst
is geringer naarmate er meer aan dc markt
wordt gebracht. l)e onderhoudskosten voor
het oude materieel zullen zooveel mogelijk
worden beperkt. Bovendien, zoolang er geen
kazerneering is, moeten daarvoor enkele
„rompen" bewaard worden.
Overwogen zal worden of de werf van
Amsterdam kan opgeheven worden. Naar
Ilellevoetsluis overbrengen gaat niet, wijl
daar te weinig ruimte is. 't Is waar dat de
signalen aan de kust verbeterd moeten wor
den, doch de Eugelsche schepen belommer
den door hun ligging het geven van signalen.
De min. bespreekt het geval met de Evertsen.
Ten onrechte is door het gebeurde hel beleid
en de zeemanschap onzer Marino in twijfel
getrokken. Hier is een anker gebroken, dat
niet eiken dag voorkomt. Openbaarmaking
van het rapport dor onderzoekingscominissic
zou geen nut hebben. De beleefdheid eischic
dat wij dichter onder de kust lagen dan du
Eugelsche schepen en dus ook gevaarlijker
lagen. De reorganisatie van het korps mari
niers, mede door den heer Verhey besproken
zooals hij die in een wetsontwerp vond, had
's Ministers sympathie op vele punten. In
mkele opzichten weken zijn denkbeelden van
zijn voorganger af, wuarom hij het ontwerp
introk. Maar de minister hoopt spoedig ook
ten aanzien van de kazerneering voorstellen
te doen. Na replieken van enkele leden en
van den minister worden de algemeene be
schouwingen gesloten en gaat men over
tot behandeling der artikelen.
De heer v. Wassonaer van Catwyk be
spreekt de onderzcesche torpedoboot, welker
overneming hy den minister zeer aanbeveelt.
De heer Z. van don Bergli het oud mate
rieel besprekende, wil dat Marine zelf de sche
pen sloopen en de ondordeelen zal verkoopen.
De Minister van Marine is uangenuam
jetroffen door de gebleken belangstelling in
de torpedoboot te Vlissingcn iu aanbouw. De
Minister is van de waarde van de onderzce
sche torpedobooten voor onze marine over
tuigd. Maar zij moeten aan zekere eischen
voldoen. De vrees dat het vaartuig onver
hoeds op eenig voorwerp zal stooten, is niet
groot. Hel denkbeeld door den lieer Van den
Bergh ontwikkeld zal de Minister overwegen,
maar het gaat toch iuderdaad niet aan, goede
scheepsbouwers aan sloopingswerk te zetten.
Dit laatste is een zeer speciaal werk, laag
staande arbeid. Het is hier niets anders dan
een quaestie van meer of minder geld.
De heer Thomson bespreekt dc aanvrage
van het geld voor liet drijvend droogdokje
voortorpedobooten te Willemsoord. Hel oogen-
blik voor uitbreiding van de dokgelegt-nheid
is al heel slecht gekozen. Immers oud mate
rieel wordt opgeruimd en er komt dus in de
bestaande dokken ruimte genoeg voor dc tor
pedobooten. Er is meer gevraagd f 4O.00n
maar do kosten voor dit nieuwe «gereed
schap* zullen veel grooter zyn. Er is per
soneel en materiaal voor de exploitatie noo-
dig, en de Kamer is er nog niet. De Minister
zal ongetwijfeld later nog meer van zulk ge
reedschap* uanvragen. De Minister neme
den post van de begrooting af.
Do heer Jansen acht het dokju wol noodig.
De onderhoudskosten der torpedo's zullen er
minder door worden.
De minister bespreekt de bewapening der
schepen en zegt dat er met het stoken van
steenkool steeds proeven worden genomen.
Wat het droogdokje aangaat, cr wordt wel
veel materiaal verkocht, maar er blijlt toch
nog genoeg over, genoeg om de beschikbare
dokruimte in te nemen. Voor de torpedo
booten was dus nieuwe dokruimte noodig.
De onderhoudskosten zullen zeer gering zyn.
Er is weinig personeel voor de exploitatie
noodig. Voor Ilellevoetsluis zal de Min. geen
dokju aanvragen. Hij waar-ehowt de kamer
het geld niet te weigeren. Een amendement
om den post voor hel droogdokje te schrap
pen wordt verworpen met 42 tegen 25 stemmen
Bij art. 24 (bezoldiging daggelden) herin
nert de lieer Nolling er aan dat jaren is ge
vraagd om verbetering van het lot der werk
lieden aan 's Rijkswerf. Het resultaat is ge
weest dat er een reglement is gemaakt, maar
dat voldoet niet aan dc minste eischen. De
loonregeling met verhooging naar anciënniteit
en naar bekwaamheid met twee stelsels dus,
wekt teleurstelling. Bij dit reglement kan men
als vakman van 35 jaar maar een loon van f 1
per dug halen. De Minister moet het reglement
nog eens herzien, liet reglement voor de werk
lieden bij de landmacht is honderdmaal beter,
o.n. ten aanzien van uilkcering bij ziekte en
bij verpleging in ziekenhuizen. Maar «le Mi
nister stelle in ieder geval betere miniminn
en maximum loonen vast. Hij breko mol
het stelsel dat eerst een werkman nu zijn
35-jarigeri leeftijd naar dc bekwaamheid be
vorderd kan worden. Voorts worden de 4
dagen verlof vermeerderd.
Vervolgens bepleit spr. in bijzonderheden een
betere opleiding van de leerlingen aan de werf.
Die opleiding is thans stelselloos, terwijl de
gelegenheid bestaat om uitstekend tot het
ambacht op te leiden. Miutr men moet de
leerlingen niet geheel de vrije baud laten.
De heer Z. v. d. Bergli hoopt dat de
Minister na liet gesprokene van den heer
Xolting wel de overtuiging zal hebben ge
kregen dut het werkliedunreglement niet
deugt. Er zijn menschen van 23 jaar aan de
werf die nog het minimum-loon niet hebben,
terwijl zy op 21-jarigen leet'lyd, volgens den
Minister, liet reeds moeten hebben. Hoe kornl
dit? Eenvoudig door die 23-jarigen leerlingen
te noemen. Daartegen komt spr. op. Onder
do luatsten zijn getrouwde menschen. Voorts
dringt spr. er op aan dat aan do vertegen
woordiging van het personeel aan 's Hyks
werf goed de hand zul worden gehouden.
De .Minister van Marine heeft de zaak
nog niet genoegzaam bestudeerd. Maar hij
gelooft toch wel dat aan de samenstelling
van het werkliedenreglemcnt Toldoende zorg
is besteed. De Minister zal gaarne dit regle
ment vergelyken met dat voor de werklieden
bij de landmacht, maar ten aanzien van de
opleiding merkt de Minister by voorbaat op
dat leerlingen in het scheepsmakersvak
noodig zijn bij het nagelsklinken. Gelijk ge
zegd, dc Minister zal de zaak nog nader
bcstudeeren.
Na repliek van den heer Nolting dringt
de heer Heemskerk er bij den Min. op aan
vooral zyn aandacht te wijden uan de
regeling van het ziekengeld.
De heer van Wassenaar van Catwijk be
pleit voorziening voor het personeel der
onderzcesche booten ook voor hunne gezinnen.
Militaire v a kvereeniging acht hij onbe
staanbaar. Hoogcrcn en lageren staan in het
Militaire niet tegenover elkaar als patroon
en werkman. Wel kunnen militairen zich
voor verschillende doeleinden vereenigen.
De heer Duymaer van Twist is verheugd
dat de minister zich de gecslclykc belangen
der schepelingen wil aantrekken.
Met den maatregelen om den commandanten
vrijheid te geven jeugdige schepelingen, die
weerzin in den dienst kregen, na 6 maanden
uil hun dienstverband te ontslaan, kan hy
zich ten volle vereenigen.
Voorts dringt hij aan op pensionncering
van weduwen en weezen van mindere
schepelingeu.
De lieer Hugcnholtz vindt niet veel verschil
in theorie tusschen dezen uiiuistur en den
vorigon. Hij heeft dezelfde begrippen van
tucht, vindt de kinderwerving goed en ver
biedt insgelyks «Het Anker». Critiek op de
meerderen laat ook deze minister niet toe. De
Matrozenbond strijdt niet alleen voor loons-
verbooging muur tegen den geest van klei-
neering waaraan de matrozen blootstaan. Spr.
keurt het smoren van critick in het open
haar afonder elkander worden de grieven
toch besproken.
Dc geoorloofdheid van liet lid maatschap
van do S. D. A. F. wordt door don Minister
afhnnkelyk gesteld van de handelingen dier
partij. Zij wordt dus in .obaervnt e» gesteld.
Dc commandanten zullen de handelingen
hebben na te gaan. Dat vindt spreker gek.
Hij keurt af dat men niet meer mag terug
komen op een eenmaal afgewezen Verzoek.
Als het marinegebouw te llcl ler zoo ge
vaarlijk ia voor dc tucht, dan moet dc
Minister niet slechts verbieden dat de jeagdigc,
maar dat geen enkel schepeling er komt.
Do Minister zegt dat dc jonge schepelingen
onhebbelijkheden leeren van hun bezoek aan
het Marinegebouw. Hoe komt de Minister
er aan
Spr. bestrijdt de conduiteboekjes en dat
daarin aanteekening wordt gedaan van do
politieke richting en keurt ten sterkste do
kj/iderwcrving af waarvoor de school nog
wel gebruikt werd.
Intussclien is dc minister zoo kwaad niet
als hy er uitziet. Bij goede behandeling zal
het personeel zich veel gewilliger toonen
en dat weten te wanrdccren zooals in enkele
gevallen reeds bleek.
De heer Troelstra bestrijdt de meening
als zouden de militairen geen vakvereeniging
mogen oprichten, al geeft hy toe dat deze
vakvereeniging ceiiigsiins verschilt van
andere, i'rincipiuël verschil is er echter niet
met b.v. honden van postambtenaren, be
lastingambtenaren enz.
Spr. ontkent dat de Matrozenbond socialis
tisch is. Zoolang de S. D. A. I'. geen ver
boden verceniging is mag men het lidmaat
schap niet verbieden.
Do min. van Marino heeft een regeling
ontworpen voor het personeel van «Ie onder-
zvesche torpcdobo«it, «lie in werking treilen
zal bij haar overneming. Zij beoogt een
toelage te verstrekken aan dat personeel,
niet om menschen te lokken, maar om den
zwnardcren dienst. Bovendien zal voor 't
eerste meer gevaarlijk tijdperk, een proef
neming, een tijdelijke voorziening worden
geiroflen om «ie bemanningen en liuar be
trekkingen te vrijwaren voor geldelijke ge
volgen van eveniticcle ongevallen.
Den weriseli betreffende de pensioenen der
weduwen en weezen van minderen zal de
Min. ernstig overwegen. De conduite-boekjes
besprekende, zegt de Minister, dat de repu
tatie van den betrokkene thans niet meer
wordt bezwaard met lang geleden vergrijpen.
Een groote waarde moet echter gehecht
worden uan de wetenschap die de comman
danten er uit krygen omtrent de schepelingen
die zij onder hun bevelen krygen. Goede
zorg wordt in 't algemeen aan deze boekje*
g«»wijd. Zij staan onder goede controle bij
do inspecties. Uitsluitend het ijverig lid zijn
van den Matrozenbond, ijverig aanhanger
van bel bestuur van den Bond komt in aan
merking voor aanteekening op het boekje.
En daar is waarlijk wel reden voor. Want
die Bond is blijkens hetgeen de lieer Hu
gcnholtz zelf heeft verteld omtrent zyn actie,
niet zoo heel onschuldig. Het herhaaldelijk
indienen van dezelfde verzoeken gaf dikwijls
blijk van zekere pressie en «lat gaat het
marinehestuur te recht tegen. Trouwens, van
vele matrozen krijgt men dezelfde wenschen
te hooren van mnai*chppelijken aard.
De Min. erkent, dat er wel eens verzoe
ken niet zyn ingewilligd wegens verwijzen
naur „Hot Anker". Men kan toch zelf zeg
gen wat men wenscht.
Tusschenpersonvn zyn niet noodig. Wil
men zich v«:rccnigen, «lat is goed, maar als
't grMt propaganda tegen de Uegcuring of
ondermijning van den Staat, dan kan dal
niet worden toegestaan. In de behoefte aan
liet kenbaar rouken van verlangens voorzien
«Ie militaire reglementen voldoende. De Mi
uister houdt vol, dat er onhebbelijkheden
hebben plaats gehad van uit 't Helders
marinegubouwb.v. den Minister werden
bedorven eetwaren gezonden. Maar dc Mi
nister acht do zaak van weinig belang Kr
is altijd maar één opvatting van tucht in do
militaire wereld gangbaar geweest.
De Minister ontkent, dat er ooit een tijd
geweest is, dat de minderen zich liet trappen.
En evenmin is de Matrozenbond ontstaan
uit onievrcdenhchl over slechte behandeling,
daar gelooft de Minister niets van. Was «Ie
heer ilugenholtz beter ingelicht, «lan zou
hij den geest onder 't personeel ook anders
beoordcclen. Hij dankt hem intusschen voor
zijn waardcercnd oordeel over de verhouding
tusschen het lager personeel en de meerderen
op den tocht naar Boni. Dc ervaringen, door
«len Minister in zyn verleilen opgedaan, ga
ven hom den moed 't bewind te aanvaarden.
De Minister is optimistisch gestemd omtrent
don geest onder 't personeel. En hij weet
dat du meerderen zich voel moeite geven
om «len goeden geest te bevorderen door
humaan optreden. I)e officieren willen gaarne
de leiders «-n pleitbezorgers van 't volk zijn.
In Gods vrije natuur met een frissche bries
vergeten de matrozen de politieke ontwikke
ling wel.
De heer Verheij bespreekt de opleiding
van het hooger machinekamer-personeel te
Hullevoeuluis cn vraagt wat 's Ministers
plan tien daarmee zijn. Is er weer een reor
ganisatie op til? Dat zou spr, betreurende
laatste ruorganisatio werkt goed.
Dc Minister van Marine wil den heer
Verheij, hoe noodig ook, inlichten. Een reor
ganisatie ligt inderdaad in het voornemen,
zonder alle* weer op losse schroeven te
zetten. Doch hy wil- meer gebruik gaan ma
ken van de ondcr-ofHciercn, voortgekomen
uil «Je stokers. Een te groot godeol'e is in-
gertiim«l voor 't bestudeerde personeel. Op
dc schepen zyn de andere elementen even
goed te gebruiken.
Vermindering van het aantal aan te nemen
adspirant-maclunistcn zal reeds spoedig in
verband hiermee plaats kunnen lu-bbcn en
daarmee hangen de plannen voor het gebouw
te Ilellevoetsluis nauw samen.
Do lieer Verhey betreurt ten zeerste deze
voornemens, vooral in verband niet hetgeen
hier vroeger is vourgcvallcii omtrent deze
zaak. 't Blijkt nu inderdaad, «Int er weinig
continuïteit bestaat bij Marine in hoogst ge
wichtige aangelegenheden.
De lieer Z. v. d. Bergh bepleit hooger
loon voor het personeel bij de bakkerij, «le
lieer Uugeiiholi/. ecnigc uilkcering aan do
onderofficieren die den dienst verlieten zon-
«ler uilkcering uit hel fonds voor dek- en
onderofficieren.
l)c begroeting wordt ten slotte aangenomen
met 57 tegen G stemmen. Tegen de C soci
aal-democraten.
Nieuwstijdingen
HELDER. 19 D**c*mS-r 1905.
|)e Wr W. Jonker, leerling aan
<ir Zf'-vatil chnol alhier, ia i«* R-Uerdam
g'a'artgd voor 8d«*u stuurman groot»
Stoomvaart.
Do onderofficiers verceniging V."
hield Zaterdagavond in .Casino" een feestc-
lilke byeei komsu Do zaal was vry goed be-
z»t. De voorzitter, do heer Reins, opende do
bijenkomst met een welkomstwoord aan allen,
in h»t bijzonder aan H. H. officieren, dien hy
da'kregde voor den s'.cun, dien zy de vcr-
eenigïng schenken.
't Eerste nummer was een stukje militair
wa;>en«pelcolonne geweer, dat ren goedrn
indruk gaf van do geoefendheid m»t bet wa-
pcu en van vlugheid. Aan 't einde vormd»-n
de med» werkers. beschenen door BengaaUch
licht, oen aardige gro*-p.
Opgevoerd werd: Hol trouwlustig klaver
blad, kluchtspel in drie bedryven, een echt
kluchtspel, dat do aanwerigen telkenmale weer
cd schateren van Notien door de massa leuke
zetten en de aardige verwikkelingen, «lio or
in voorkwamen. Op 'l gebied «an loonoolspo-
len heeft .O. V." een goeden naam en schu
inend heeft rij dioti gehandhaafd. Merig be-
oocvgezelschap kon h«t dezen dilettanten niet
vurb-teren. Allen speelden goed. Noemden
wy een der negen optredenden, wij zouden
«le anderen onrecht aandoen, 't Zyn kra
nige spelers en speelsters, allen! De aanwe
zigen applauducerdcn telkenmale luid, en 'l
whs verdiend.
Bjj 't .-inde werden der vier med -spelende
dames ieder een prachtig buuquct aangeboden
welke lyne frissche bloemstukken natuur-
lyk gaart.c werden aanvaard. Een gezellig
ba! zal velen nog wel lang byreogi houden
hebben.
.Helpt Elkander'.
I)i) vorccniging «Helpt Elkander", fonds
tot ond«>rstenning van werkliedi-n by ziekte
en overlijden, hield Zaterdag 1.1. in .'t Cen
trum", «-en algemeene vergadering, die door
140 loden bezocht wa«.
Nadat de president, de beer P. Goudswaard,
de vergadering met een welkomstwoord ge
opend cn de secrotari*, de heer H. Bomhofi,
de notulen geleien ha l, die na oen opm rking
goedgekeurd werden, deed de penningmoesler,
■1e beer H. Kcrkhoff, verslag omtrer t de fi
nanciën. Dc overgelegde rekening liep over
26 weken, van 3 Juni tot 2 December 1905,
waaraan bet navolgende is ontleend
Hel aantal leden bedroeg by "ten aan
vang van bet halfjaar 247, door sterfte,
vertrek en bedanking verminderde dit m««t 11 en
door toetreding van nieuwe leden verracerdcrdo
bot mul 9, zoodat het ledental op 2 Die. 245
was. Gedurende dit halfjaarlyvsch tijdvak
hadden de ontvangsten bedragen f822,15,
voornamclyk van contribuliën en donaliegel-
«len, ca do uitgaven f796 UI', waaraan 1652.
uitgekeerd wu aan ziekengeld voor 45
It-den en f 124.10 aan 2 weduwen betaald werd
bjj ovrrljjdcr. Het batig saldo bedroeg
alroo: 126.13'. Dit saldo gevoegd by de som
van f 1372.08, die np 3 Ju i in kas was,
geelt een bedrag van 1 1398.21', welke gelden
rcDtegcvend zyn belegd.
De reservekas bedroeg by het begin van
't halfjaar f 107.70 waarbjj f 83 75 aan boeten
werd gevoegd en waarvan f 28 50 werd uit
gegeven, waaronder f21. aan begrafenis
kosten, soodat deze kas op 2 Dcc. f 117.95
gr ot waa.
De rekening nagezien door de heeren G.
van Putfelon en G. Kamp, werd alsnu, na
verklaring van eerstgenoemde dat alles in
volkomen orde was bevondon, onder dank-
zegging aan don penningmeester voor zyn
gehouden beheer, goedgekeurd.
Daarna werd besloten de naamlyst van
leden en donateurs, die niet meer geheel den
staat van de verceniging weergeeft, by te
werken. De hoeren C Hart en 1'. Koens
zullen zich «ianrin»'«le belasten.
Naar aanleiding ran eemge vragen deelde
de pr«-«ident mede, «lat bet 17 Maart 1907
dertig jaren gcledt n zal zyn, dat de ver-
.«•nigiug werd opgericht. In dien vcrloopon
ty«l heeft hut fon«ls nuttig gewerkt cn in
moeilijke «lagen het belang van den werkman
behartigd. In hul afgeloopon jaar hoeft het
niut minder dan f1166 bjj ziekte uitgekeerd
en by 4 sterfgevallen hulp verleend. Het stre
ven der veri-uniging wordt thans door 95
donat< urs en 1 donatrice gesteund, waarvoor
de President zjjn bartelyzen dank betuigt.
Na nog ee'iigo besprekingen van huishon-
driykon aard, went de vergadering gesloten.
IJMUIDEN, II December.
In den aanvang d.-r rede, die Dr. Redeke
hedenavond hield, h.-rinnc-rde spr. er aan
dat de laatste jaren do kwestio aan de
orde is gekomen of de Noorzco by de voort-
durundo uitbreiding der visschorsvloot steeds
even vischryk zul blyven als tot heden. Ver
schillende rugouritigi-n hebben zich verbonden
om hieromtrent juiste gegevens to verkrygen,
waarvoor door onze regcoring het s.s.
«Wodan* werd ton dienste gestold om weten-
xchappelyko ondorzoekingon te doen. Ook
Engeland. Denemarken on andere landen
brachten dorgelyke bonten met hetzelfde
doel iu do vaart. Daar het voor «lt»e enkele
booten niet mogeiyk was om »lle benoodigds
gegevens te verkrygen, werden do trawler-
•chippers aangezocht om hunne medewerking
te willen verbenen. Aan do schippers dis
hiervoor bereid gevonden werden, zyn jour
nalen terhanl gesteld, waarin opgoicekead
m<s-st worden, «te duur der trek, de plaats
alsmede du «rondvaart waar do viach gevangen
werd, do soort en hoeveelheid der visch on
meerileie bitonderheden. Enkele IJ muider
irawlurachippcrs voldeden aan dit verzoek,
waaronder oen tweetal n.1. Jacob ZwaMrold
en Hendrik Dryver de beate gegevens inle
verden, waar.oor hun door Dr. li. ioder een
pruchtigv zeekijker met étui werd toegedacht.
Een zestal andere schippers werd eveneens
voor hunne medewerking oen parallelschaal
met passer toegekend.
Aangezien schipper Zwartvcld alleen aan
wezig wm, richtte de beer K. tol den hoor
Bottemanne, directeur dur Visschcrhaven het
verzoek om dc overige pryzen aan de betrokken
•chippers by hun binncukomst te willen
overhandigen Na afloop dezer eenvoudig#
plechtigheid, aprak do heer K. over de ver
schillende vi-cbsoortcn, die niut allooo in de
Noordzee, maar ook in andere zeeëo leven,
welke intressante mcdoleclingen door licht
beelden worden verduidelijkt. Do geachte
spreker eindigde zyne bclangryke rede met
ie opwekking aan do aanwezige •chippers
hut wcteiiKchappelyk onderzoek der zee
zooveel mogeljjk te Meunen. Een welverdiend
applaus viel den heer It. ten deel. Voor de
visacherlicdcii cn voor miss Woodtnan dio don
ruwen zeebonken zoon goed hart toodraagt
is het hoogst wonschelyk, dat meer zulke
belaugryko onderwerpen behandeld worden,
M- n meldt uit Haarlem
Vrijdagnacht is er brand geweest in de
uhris.elyk-grrt formeerde kerk in de Zuider-
etraat, waardoor het orgel en een deel van
den pre-kstoel verbrand xgn. De oorzaak
moet gezicht wo.-den in een pot met uur,
onder l et orgel g plaatst om dat droog
te houdou.
Men meldt uit Denckamp
(Jebr. K'.enhu-a, s'oommjlenaara alhier,
kwatu-m VryJagmorgen in hun molen en
meikt«»n 'oe* dat z* den vorigon a»ond de
kraan van de ganraotor niet hadden afge
draaid. Zjj vielen beiden bedwelmd voor
de mo.or neer, watr zg ge! ikkig *pj*dig
gevonden werden door den landbouwer
Tgbuis. De geroepen geneesheer wist hen
b'-iden weer bg te biergen.
Vry bewerkt door AMO.
5)
•Of iemand, wien het gezelschap niot be-
valt«, wilde Vliebig antwoorden hy bedacht
zich echter en zeide«Of iemand die niet
gaarne van zyn studie wordt afgeleid.*
•En op zyn eenzame wandelingen de rol
van den barmhartigen Samaritaan vervult',
voegde de ander er by.
Weet ge Vüebig bleef steken,
hy kon zyn ontroering niet verborgen.
Albin vertelde my, dat hy gebeten was,
en ook, dat ge hem geholpen hebt.'
Anders niets?'
Viel er nog meer te vertellen Dat
scheen my genoeg. Overigens hebt go in «len
korten tyd van uw verblyf hier meer vrien
den verworven dan uw voorganger in twee
Jaren. De menschen hier dwepen met n*.
Vliebig lachte.
•Alles wat nieuw is trekt de aandacht.
Ik streef er waarlyk niet naar om met my
to laten dwepen.*
•Ei, goeden dag heerendat treft juist
goed, dat ik u ontmoet, waarde candidaat 1'
Het was de schoolopziener, die onver
wacht uit zyn huis kwam en aldus de heeren
De collega van Vliebig geloofde, dat hy
wel gemist kou worden by het gesprok
daarom groette by zyn Bupericur beleefd,
drukte Vliebig do harid cn ging heen.
•Hy had gerost bier kunnen bl\jvoi)|
zaken zyn spoedig afgehandeld-, zei «le op
ziener met oen blik naar den vertrekkende.
.Waarde heer, hebt ge tyd om iets voor
my to bezorgen
«Wol zeker, ik ben tot uw dienst."
,Dat is my zeer aangenaam. Ik heb den
predikant to Tannenrode beloofd, dat ik
hem vandaag con beroemd boek ovor plan
tenkunde zou brengen; maar ik heb onver
wacht werk gokregen, dat ik niet mag uit
stellen. Aan een kind kau ik het kostbare
boek niet toevertrouwen, en nu dacht ik,
dat u het zeker aangenaam zou wezen den
predikant Hertsch te leeren kennen, en daar
om hoopte ik, dat go
Natuurlyk, mynheor, met genoegen doe
ik znlke verre wandelingent, antwoordde
Vliebig, verheugd, «lat hy Tannenrode zou
kunnen bezooken. Hy ging niot uit eigon
beweging, ongezocht was het toeval hem to
hulp te gekomen bjj hoopte, dat hot hem
ook verder gunstig zou zyn. Met verruimdo
borst ademdo hy do frissche lucht in, tur-
wyl do vreugde hem uit de oogen strualdo.
Zelfs de schoolopziener bemerkte d«t. Hy
klopte Vliebig goedig op den schouder.
,Ja. jal Ik heb er van gehoord, «lat ge
zoo'n vriend van do natuur zyt, waarde
heerDat doet m(j genoegen 1 Anderen
verkiezen liet gezelschap der dames boven
hot stille bosch.'
,lk kan my toch niet opdnngen, zelfs al
wilde ik mya eenzame wandeling»n staken.»
,Dat zou niet noodig zyn. M.-n neemt
hot hier zoo nauw nie', en tot nog toe
werden do heeren nu eens hier, dan weer
daar geheel ongedwongen ontvangen."
,Ou> den praatgragou menschen nog meer
stof te vurschaflen vroeg Vliebig haastig.
,Neen, daartoe Icon ik my niet. Wanneer
men my uitnoodigt, zal ik er heengaan, om
dat het niet anders kan. Maar
Zyt go dan geheel onverschillig voor
knappe jonge dames
Vliebig klourde wel eon beetjo. ,Gohoel
onverschillig
(Nu, nu, zweer daar maar niot op Wel
licht wordt uw hart spoediger veroverd dan
ge zelf had kunnen vermoeden*.
«Dat zal moeielyk gaan, denk ik. Het
leven hveft my te ernstig aangepakt. Ik
ben niet gezind om eon vluchtig minnarytje
aan te knoopen, daar ben ik niet geschikt
voor. Wel weet ik echter, dat wanneer een
mei»je indruk op my maakt, dit voor hel
ganscho leven zal zyn. En dan wurdt zy de
myne, al zouden hemel en hel zich er tegen
verzetten.*
Vliebig had die laatste woorden met vunr
uitgesproken. Nu streek hy met de hand
over de oogen en langs zyn baard.
Maar ach, dat is voor u niet van belang,
mynheor. Zoudt go my het boek maar willen
geven, dan ga ik er dadelyk mee op weg.*
Vliebig was iemand, die zich byzonder
goed kon beheorschen. Hot vuur, dat zoo-
even in zyn oogen schitterde, schoen uitge
doofd hy w*i weer dezelfde bedaarde
man van altyd.
Myoheer Urente liet zyn blik een paar
seconden op den jonkman rusten en zeide
toen half tot zich zeiven. halt tot Vliebig
Ik wist, dat die koele bedaardheid slechts
een masker was. Maar, jopgo vriend, wat
gy noodig hebt en verwacht, is niet in
Kriedersbeim te vinden. Gerechte Hemel,
voor zulk ren gloed zonden zy van a* gst
verguan, gelyk Sutnele *oor Jupitrr. Hi*-r
begiypt men alleen een huisbakken liefde.
Gy weel, wat ge wilt, eu bet allermeest
bevalt my in u, dat go u niet iaat benevelen
door don wierook, dien men u ofk-rt en dien
men nog moer voor u ofToren zal. Wacht, geslagen, haar hoed en parasol lagen naast
ik z*l eren het bock i haar in het gras. Zy scheen geheel ontrukt
Neen, neen, mjjnheer, ik zal wel even aai de haar oinringdo wereld en hief niet
mot u mee naar boven gaan 1* j oms het hoofd op, toen Vliebig reeds dicht
O noen, ik zal u oen vind vergezellen*. by haar gekomen was. Wol dempte do met
Hoe spoedig Brente ook in huis verdween, J mos bedekte grond het geluid s(jnor voet-
toch had hy nog juist bemerkt, hoe Vliobig's stappen, doch do dorre takken die onder
gelaat oen oogenblik betrok. Toen hy na I «yno voeten blaken, veroorzaakten toch «-en
oenige seconden terugkeerde, zeide hy lachend
,Ik zal u niet lang lastig vallen, myn
vriend
Vliebig sloeg verlegen de oogen neer
de straf was verdiend. Werkclyk was by
er ontstemd door geworden, dat zijn supe
rieur hem wilde vergezellen. En juist nog
wel daarheen Het was ot hy met koorden
naar Tannenrode werd getrokken. In zyn
binnenste had hy gostrrden tegen zyn ziels
verlangen, hy mocht zjjn belofte niet ver
breken.
Het gevoel, dat hem naar Dora trok en
bom byna overweldigde - neen, hy had
zyn woord gegeven. Was hy niet een man
Moest hy als toekomstig dienaar vau hot
Guddelijk Woord niet loeren om zich zelf te
beheorschen en alle onrechtmatige begeerten
te onderdrukken?"
lly zou echter op zyn weg nog vele hin
derpalen aantr, Jen.
Nadat Brente hem verlaten had, was
Vliebig den weg naar het bosch ingeslagen,
lly hield van «lie beschaduwde paden, die
eenzaamheid, die volslagen rost, die hy daar
gedruisch, dat de hagcdiasen verschrikt deed
wegvluchten van do plekjes, waar zy zich
in dc zonnestralen koestorden. Doch de leze
res hoorde niets.
Toen hy haar gemeerd waa, sloeg zy voor
het eerst do oogen op en wierp op hem een
blik, zoo droomerig. zoo nit een andere we
reld, komend, dat hy onwillekeurig bleef
stilstaan en den hoed afnam.
Waagt ge u zoo alleen in de eenzaam
heid, jutfrouw Hilda vroeg hy, met iets
in zyn stem, dat naar afkeuring zwee-mde.
Zy stond op en speelde verlegen met het
boek, waarin zy golezen had.
Myn broeder is op do vlindorjaoht, myn-
hccr„, antwoordde zy op oivasten toon, ter-
wyl zy zyn blik vermeed on een weinig
kleurde, «lly zal spoedig weer hier zyn."
,H.g ik ook weten, waarin ge zoo yverig
leest.
De dochter van den Burgemeester schudde
langzaam het hoofd. Ren zonn«-staal viel daar
joitl door het loover en deed haar bruine
haren in goudglans schitteren.
De uitdrukking van baar gelaat boeide
genoot, verwyierd van de nienwe, breedrrv hem. Hy had haar slechte vluchtig leeren
wegen, die nu meer bezocht warm. Op dis koenen, had baar nu en dan op straat ont-
hall verwilderde paden was hy ook zeker,moet en haar in het veorbygaa.»: een enkele
dat li"j niemand zou ontmoeten. maal achter dc gordynen opgemerkt. Zyn bo-
Hy gelooide dat ten minste, en was dus langsielling in haar was gemeend gcwee»l. Ter-
niet weinig verbaasd, losn hy ceu open wyl zy daar nu echter voor hem stond, meen-
ph-kje naderende, oen jeugdigo dame zag de hy haar in haar gelaat le lezen, dat zy
zitten. Op haar schoot lag oen boek open- toch niet hot lichtvaardige, mannenjagendo
schepsel was, waarvoor men haar by hem
had bekend gemaakt. Er lag iets peinzonds
cn toch ook iets vertrouwclyks iu den blik,
dien zy onbevangen op hem liet rnsten om
to begrypen wat er in haar omging, trail hy
eon schrede naar voren en nam haar met
zochten drang het boek uit do hand. Zy
liet hem begaan, doch we«lor kleurde zjj
daarby.
(Mynheer!* riep zij.
Doch Vliebig had het titelblad opgeslagen
eD las hal Huid ,Dc Keurverwaotechappoa*,
van Goethe. Hy was verbaasd en richtte een
ond»rzoek«»nden blik op hst meisje, dat hem
hier heel anders voorkwam dan ia het salon
van haar huisbakken, doch heerschznchtigs
ouders. Neen, op haar gelaat las hy niet de
bevestiging vsn zyn vermoedeD, d*t zjj dit
boek al leen had ter hand genomen, ter wille
vau du pikante gedeelten. Daarvoor getuigds
ook haar peinzende blik, dio volstrekt goen
zinnelyko upgowondenhcid verrwd. Desniet
tegenstaande zeide hy langzaam:
Dit boek is niot gescbroven voor zoo
jeugdige personon, juli rouw Hulda. Er zyn
wel andere boeken, die even boeiend zyn en
die ge beter naar waarde kunt schatten dan
dit werk van Goethe. Lees het niet verder,
als ik u verzoeken mag. Ik zio, dat ge er
nog niet ver in gelezen heb nu kan nog
voorkomen worden, dat nw hoofdje opgevuld
wordt met verwarde gedachten cn verkeerd
b-grepen «tollingen.*
Zy had hem laten uitspreken, doch ant
woordde toen «*er)yk
,lk lees het b-sck roods voor de twoede
maal, mynheer. Ik doe moeite om het te
begrypen, de schoonheden naar waarde te
leeren schatten, en de plaatsen te vinden,
waar Goethe zondigt tegen de gedaehten-
moraaL* (Wordt vervolgd.)
