8
KLEINE COURANT
i
't Vliegend Blaadje
HET TESTAMENT.
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna-
No. 3679.
Woensdag 5 Juni 1907.
35ste Jaargang.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te HELDER.
Bureaus: Spoorstraat eu Koningstraat.
Ons Zondagsblad.
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten.
Bureau: Spoorstraat.
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
onnement
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p.'post 75 ct., Bnitenl. fl.25
Zondageblad37*45 »0.75
0.90
>0.90
iModeblad. 55 a>
Muzik.Bloemlezing» 60 i» 85
Voor 't Buitenland bg vooruitbetaling.
Advertentlön
van 1 tot 4 regels25 Cent.
Elke regel meer6
Bewye-exemplaar2
Vignetten en groote lettere worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGS MORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
No. 26 van den jaargang van het
Geïllustreerd. Zondagsblad,
ul op 8 dezer aan de geebonneerden
worden toegezonden.
De kwitantie groot 37'/, cent. ter vol
doening van de nummert 14 -26, zal 10
IUNI worden aangeboden. 16 JUNI begint
't 3de kwartaal mat Nr. 27.
0E UITGEVERS.
Dat het besluit der Russische Doema om
niet in te gaan op eene bespreking van het
voorstel der rechterzijde tot afkeuring van
politieke misdaden in de hofkringen een on-
aangenamen indruk zon maken, was te ver
wachten. Dat in verband hiermee weer ge
ruchten zonden opduiken van aanstaande ont
binding der Doema was te verwachten. Som
migen meenen dat de Doema door dit be
sluit een wapen in de hand heeft gegeven
aan de reactie om eiken vooruitgang tegen
te honden. Zoo zal, verwacht men, de
ring by de behandeling der ingediende
stellen tot het verleenen van amnestie en tot
afschaffing der doodstraf een beslist weigerend
antwoord geven. De Csaar schjjnt er aan
te hechten nu en dan eens met de Doema-
leden self te spreken. Dit is zeer zeker «en
uitstekend middel om de leden te leeren ken
nen en hunne wenschen te vernemen, doch
dan moeten niet alleen leden van ééne rich
ting gehoord worden. En dat is tot dusverre
geschied aUeen nog ledon der rechterzjjde
zjjn in het Czarenpaleis geweest. Eerst eenige
boerenafgevaardigden, toen een aantal gema
tigden en nu weer een 40-tal leden der rech-
terfractie. Tot dezen zei de Cz&ar: «Bestond
de Doema uit mannen als gij, het land zon
gerust en ik gelukkig zyn"! Dezo afgevaar
digden drongen aan op ontbinding der Doema.
Na verandering der wet kon een derde Doema
worden gekozen die allicht handelbaarder
zon zy"n. Het kon geen kwaad dat de Czaar
ook de niet-rechtsche leden eenz hoorde.
De Chineesche regeering treedt krachtig
op tegen de verwekkers van onlusten in ver
schillende districten, door het zenden van
troepenafdeelingen. Zjj hoopt daardoor het ver
der uitbreiden van den opstand te voorkomen.
Naar aanleiding der aanvaUen op Japan
ners en de vernieUng van hnnne bezittingen
in Californië berichtte de gouverneur van dit
gewest dat hjj de politie bevolen heeft krach
tige maatregelen te nemen tot bescherming
der Japanners. De gouverneur verklaarde
voorts, dat de baldadigheden, waaraan de
Japanners hebben blootgestaan, grootendeels
zjjn toe te schrijven aan den verwarden staat
van saken die op het oogenblik in San Fran-
ciseo heerscht tengevolge der werkstakingen.
De voornaamste bladen te Tokio doen wys
met de aandacht van hnnne landgenooten er
op te vestigen dat ook de Japanners, vroeger,
geleid door haat tegen vreemdelingen, Ame-
rikaansche burgera mishandelden en dat deze
zich toen zeer lydzaam hebben betoond. De
bladen raden de Japanners aan in dezen het
voorbeeld dier Amerikanen te volgen.
Haakon van Noorwegen is eenige
dagen de gast geweest van den Franachen
president. President Faillières zal nu in 't
begin van September een tegenbezoek bren
gen en op zyn terugreis waarschjjnljjk ook
Kopenhagen aandoen. De «Liberté" weet mee
te doelen dat alsdan de Czaar, de koningin
van Engeland en de koning van Griekenland
insgelijks te Kopenhagen zullen zyn. De pre
sident zon daar dus den Czaar ontmoeten.
Een aantal Engelscbe dagbladschrijvers zyn
op het oogenblik op bezoek in Duitschland
en worden daar met onderscheiding ontvan
gen. Natnorlyk is de toenadering in den laat-
stea t|jd tnsschen Engeland en Duitschland
meermalen het onderwerp der speeches. Nu,
waar door onderlinge waardeering de ver
houding der volkeren op deze manier veel
kan verbeterd worden vooral door de pers,
daar zyn uitstapjes als deze ten zeerste toe te
juichen. Ook de keizer ontviDg de journalis
ten en hjj drukte zyn vreugde uit de leiders
der Engelsche pers te kunnen begroeten.
Hy geloofde steUig dat het bezoek gunsti
ge gevolgen zou hebben en sprak de hoop
uit dat Engelsche politieke en invloedrijke
personen ook eens naar Duitschland zouden
komen om Dnitsche toestanden te leeren ken
nen.
Een staking van kolossalen omvang is in
Frankrijk uitgebroken ouder de zeelieden. Zjj
werd Donderdag in Marseille geproclameerd
en heeft zich sedert over de verschillende
havens uitgebreid. De arbeid zal niet hervat
worden voor de aan de regeering gestelde
eischen zyn ingewiüigd. De regeering, die
aanvankelijk meende dat de kapiteins en ma
chinisten hare zjjde zouden kiezen, heeft hier
bij misgerekend. Zy ziet nu in dat de staking
niet gericht is tegen de patroons, maar tegon
baarzelve en schijnt vastbesloten krachtig
weerstand te bieden. Oorlogsstoomers en tor
pedobooten zyn aangewezen om den dienst
der niet vertrekkende schepen te vervallen.
De avondbladen van Zaterdagavond dringen
ernstig op weerstand door de regoering aan.
Helder, 4 Juni 1907.
De heer G. Worp, onderwijzer aan
school 7a alhier, komt voor als no. 1 op
de voordracht voor onderwjjzer aan school
no. 112 te Amsterdam.
>0nze Vloot".
J.l. Zaterdagavond hield de afd. Helderen
Omstreken van de Vereen iging «Onze Vloot'
ia «Tivoli» een vergadering, die behalve door
leden ook door een groot getal genoodigden
en introdncë'z was bezocht.
De heer H. J. Boldingh opende met een
welkomstwoord en met de mededeeling, dat
deze vergadering, die belegd was tot voor
bereiding van de eerstdaags alhier te houden
de De Ruytorfeesten, bovendien dienstbaar
zou gemaakt worden tot het uiteenzetten van
het doel en streven der Vereeuiging.
Tot behaudeling van dit laatstgenoemde
punt verkreeg de heer J. H. Valckenier Kips
van Utrecht het woord. Spreker begon met
er op te fwjjzen, dat er tegenwoordig eeu
streven by hot publiek en zelfs by vele
volksvertegenwoordigers is waar te nemen,
om op de landsverdediging té bezuinigen,
hetgeen z.i. een verkeerd streven is. Indien
men op defensie bezuinigt, zal dit ten nadeele
zyn van onze nationaliteit en kan het oor
zaak worden, dat wy onze koloniën kwyt
raken. Hot valt zeer wel binnen hot bereik
onzer krachten, om ons land in staat van
verdediging te brengen, indien er een oorlog
tnsschen groote mogendheden uitbreekt en wy
alsdan onze nentraüteit moeten handhaven
of mogeljjk als bondgenoot dienen op te treden.
Maar dan moet onze zeemacht in voldoenden
staat wezen. Daarvoor is evenwel geld noodig
en dit moet van 't publiek komen. Dat publiek
is echter voor een zeer groot deel onbekend
met onze vloot. Het doel der Vereeniging
Onze Vloot* ie daarom bet verspreiden van
kennis en belangstelling wekken voor onze
zeemacht. Die kennis en belangstelling kan
aangebracht worden door het bezoeken van
oorlogsschepen, het organiseeren van tentoon
stellingen, waar modellen van oorlogsvaar
tuigen geëxposeerd zyn, het honden van
vergaderingen, waar de verschillende typen
van schepen, zooals pantserschepen, torpedo
booten, onderzeesche booton, enz. verklaard
en onderwerpen, alsde kustverdediging, het
leven aan boord van de mindere schepelingen
e.d. besproken worden. Die voordrachten
znllen 't moreel van het publiek verheffen en
aantoonen, dat het geld aan onze zeemacht
besteed niet weggeworpen is, maar strekt tot
handhaving van onze nationale eer, onze
vlag en onze vrijheid.
Na afloop dezer lezing hield de heer Bol
dingh een voordracht over De tocht van
Michiel Adriaenszoon De Rnjjter naar Afrika
en Amerika in 1664, eindigende met zyn
komst op de reede van Texel, om het opper
bevel over 's lands vloot te aanvaarden, waar
hy do eed van getrouwheid aflegde. Dit
laatste moment is de aanleiding voor
historischen optocht, die 14 Juni a.s. alhier
zal gehouden worden.
Het overige deel van den avond was ge
wijd aan het vertoonen van lichtbeelden,
voorstellende personen en tafereelen uit het
leven van De Rujjter. Tal van portretten,
meest van zeehelden, en eenige zeegevechten
werden op het doek gebracht,* waarby de heer
Boldingh de noodige verklaring en menige
geschiedkundige herinnering ten beste gaf.
Zoowel de beide voordrachten als de licht
beelden vielen een luid applaus ten deel.
Tweede
Vrijdag waa aan de orde de behandeling
van een interpellatie van den heer Hugen-
holtz, naar aanleiding van de weigering
van den Minister van Marine om een adres
van den Algemeenen Marinierabond, in
zake toestanden in de marinierakazerne te
Willemsoord, in behandeling te nemen. In
verband daarmee waren twee moties inge
diend.
lo. Van den heer Hugenholtz, luidende
»De Kamer, conatateerende dat de Minis
ter van Marine weigerende een reqneafc
van den Algemeenen Marinierabond in be
handeling te nemen, daarmede gehandeld
heelt in stryd met de uitdrukkelijke ver
klaring der Regeering op 26 September
1905, gaat over tot de orde van den dag."
2o. Van den heer Marchant, luidende:
>De Kamer, van oordeel dat de Kegeering
de organisatie onder militairen behoort te
erkennen, betreurt de weigering van den
minister van marine om het verzoek van
den Mariniersbond in overweging te nemen
en gaat over tot de orde van den dag."
Beide moties werden verworpen die van
den heer Marchant met 47 tegen 15 stem
men, en die van den heer Hugenholtz met
57 tegen 7 stemmen.
De Minister van Marine, de heer Cohen
Staart, verzekerde, dat van „in onderhan
deling treden" tusschen een Minister en
Bonden van ondergeschikt personeel z. i.
de mariniers der 2e afdeeiing te Willems
oord geen sprake kon zgn. De Minister zal
doen onderzoeken of, alvorens de Bond
requestreerde, zy langs hiërarohischen weg
hebben getracht, dat voldaan zou worden
aan de verlangens, welke later in het
reqnest zyn uitgedrukt.
Ten slotte verzekerde de Minister, dat
zyne houding tegenover den Mariniersbond
geen afbreuk doet aan zyn oprechten
wensch om eene tegemoetkomende houding
tegenover de personeel-organisaties aan te
nemen, en met deze in contact te treden.
Een onaangename tijding.
Zaterdag is aan 30 werklieden en jong
maatjes van 17 tot 21 jaar, werkzaam by
de Munitiefabriek, afdeeiing Patroon-
fabriek aan de Hembrug, aangezegd,
dat zy met ingang van' den lenAugustas
a.s. znllen ontslagen worden wegens per
soneel vermindering aan die inrichting.
Droevig einde.
De letterzetter van het Leger des Heils
Dries, die Diusdagavoud op julfr. Van H.
een drietal schoten loste, heeft zich in het
Huis van Bewaring van het leven beroofd.
Een 60-jarige.
Het is Vrydag zestig jaar geleden dat
de lyn AmsterdamBotterdam van de
Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschap
pij geheel voltooid en voor het publiek
werd opengesteld. De opening van de
sectie AmsterdamHaarlem had reeds
ongeveer 8 jaar te voren plaats gehad, op
20 September 1839. Ten" spyt van de
sombere voorspellingen men zeide, ons
land was te klein voor spoorwegen, wjj
hadden er geen behoefte aan, de vervoermid
delen van Amsterdam naar Haarlem waren
voldoende, de trekschuiten en diligences
hadden reeds een sober bestaan, dat groote
yzeren gevaarte was niet geschikt voor
onzen weeken bodem, de wagens zouden
omvallen enz. werd reeds dadelyk na
de opening van dit eerste lyntje een druk
gebruik van den spoorweg gemaakt. En
dat niettegenstaande de wagens allerminst
geriefelijk waren ingerichtde rytuigen
le kl. waren diligences, die der 2e kl.
chars a bancs, die der 3e kl. wagens met
houten banken en linnen zeiltjes.
(„N. C.")
Uit da Rotterdamse!» haven.
Dé afdeeiing Rotterdam van den algemeenen
NederlandRchen Zeemansbond beeft de alge-
meene staking geproclameerd voor de schepen
in de algemeene vrachtvaart en van week- en
beurtbooton. De eischen zyn verhooging van
gage en de instelling van een arbeidscontract.
Met een manifest heeft Zaterdag het bestuur
der afdeeiing zich tot de burgery gewend
daarin worden de grieven der zeelieden
uiteengezet.
Zoo zegt het bestnur o.a.De gages van
de zeelieden, op de schepen in deze staking
betrokken, bedragen voor de matrozen en
stokers, de overwegende categoriën aan boord,
respectievelijk f 36 en f 40 per maand. Hierin
wordt verbetering gevraagd met f 5 en dus te
brengen op f41 en f45. Indien dit wordt
ingewiUigdisbet toch zeker nog een bescheiden
inkomen voor den gehu wden zeeman om
daarvan zich en de zjjnen te onderhouden.
Vooral in Rotterdam met zyn hoogen levens
standaard.
Midden in de gelukkig verminderendo troe
belen naar aanleiding van het in dienst Btellon
der elevators, komt nu nog een staking van
zeeUeden uit de lacht vaUeD, of liever, dit
is de ware uitdrukking niet, omdat by Dader
onderzoek blykt dat reeds sinds eenigen tyd
een beweging onder de zeeUeden gaande was.
Het bestuur der afdeeiing Rotterdam van
den Algemeene Nederl. Zeemansbond wendde
zich toch voor een paar maanden tot bet
beBtunr van bet aanwervingsburean van Rot-
tordamsche reeders met eenige wenschen
omtrent het loon en arbeidsvoorwaarden, doch
dit bleek incompetent voor een beslissing en
gaf dit ook te kennen onder verwijzing naar
de Vereeniging van Nederlandsche Reeders.
De afdeeiing wensohte: lo. een algemeene
verbetering der gages met f 5 per maand,
2o. opname van een aantal bepalingen in den
monsterrol, zooals op zee zyn zal van het dekper
soneel, uitgezonderd in gevallen van force
majenre, de wacht die geen dienst aan dek
heeft, te kooi kannen gaan met uitzondering
der werkzaamheden voor behond van schip
en lading is de arbeidatjjd voor gewoon
scheepswerk, hetwelk niet rechtstreeks tot
hot wachtdoen behoort, van 's morgens 6 tot
's avonds 6 met inbegrip van twee unr. Dit
is eveneens arbeidstyd van het dek- en
machinepersoneel, hetwelk algemeene dienst
verricht. Zondagswerk werdt beschouwd als
overwerk.
Ter toelichting diene, dat het loon voor
een matroos oogenblikkelyk f41 en voor een
stoker f36 per maand bedraagt, terwyl Am
sterdam f 2 meer betaalt. Intusschen wordt dit
laatste veranderd als de uniforme rol door de
gezamenlijke Nederlandsche reeders is goed
gekeurd.
Bedriegen de kenteekenen niet, dan zullen
do reeders vermoedelijk beginnen een over
eenkomst betreffende het loon goed te keuren,
zoodat de staking weer even spoedig geëindigd
zal zyn als zy begon.
Zaterdagmorgen kwam de minister van
marine te Rotterdam vergezeld van een
adjudant en maakte, vergezeld van overste
Timmers van de mariniers, een rjjtoer langs
de havens. Het was overigens kalm vergeleken
by de voorgaande dagen.
Dood gevonden.
Zaterdagochtend kregen de buren geen
gehoor toen zy klopten aan de woning
van de 74-jarige juffrouw J. J. Krulder,
op de tweede verdieping van pand no. 58
in de Aert van Nesstraat te Rotterdam,
welke juffrouw, die geheel alleen woont,
sedert Woensdag niet gezien was. De po
litie werd er by gehaald en de deur van
de woning, die van binnen gesloten was,
geopend. Daar trof men de vrouw aan,
dood op den vloer liggende. Geneesheeren,
te hulp geroepen, verklaarden dat zy al
eenigen tyd dood moest zyn en een na
tuurlijken dood was gestorven. Op haar is
bevonden een portemonnaie met f 3050
aan bankbiljetten van f 25. Kennissen of
familie heeft de vronw niet, voor zoover
bekend.
Het Deensche pantserschip vlver
Hvitfeldt" wordt in de 2e helft van deze
maand voor een vyftal dagen te Botter
dam verwacht. Vermoedelyk zal de moni
tor Beinier Claeszen" tydens dit bezoek
te Rotterdam ver big ven.
Zaak-Vos.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
N. A. J. Vos, gewezen notaris te Amers
foort, tot een gevangenisstraf voor den tyd
van vyf jaar, met aftrek der preventieve
hechtenis tot op den dag der uitspraak
van het vonnis.
Onweder.
Zaterdagmiddag te 5 unr ontlastte zich
boven Apeldoorn een geweldige wolkbreuk
met zwaar onweder. De bliksem sloeg in
een Rykskokerpaal by de brugpost Die-
rensche kanaal naby 't station te Apeldoorn
(waarin 2 kabels van de telephoongeleiding),
die onmiddellijk in brand vloog.
Hoewel terstond tot blussching [werd
overgegaan, waren de geleiddraden reeds
gesmolten en dientengevolge bet gebeele
telephoDiscb verkeer met 't Noorden ver
broken.
Niet aanvaarden I
In de kleime gemeente Ouwerkerk (Zee
land liet een ingezetene by zyn overlydsn
een legaat van f 1500 na ten behoeve der
gemeente, maar een groot deel der wel
gestelde ingezetenen der gemeente oor
deelt, dat ODder de gegeven omstandig
heden dat bedrag niet mag aanvaard wor
den, omdat de behoeftige erfgenamen door
de aanvaarding zou benadeeld worden. De
meerderheid van den Baad behandelde een
ingekomen bezwaarschrift van tal der
dorpsbewoners tegen de aanvaarding en de
erfgenamen zullen bet bovengenoemde som
metje kunnen deelen.
Een telegram uit Petersburg aan de
Nowoje Wremja meldt, dat de trein van
Sewastopol, waarin groothertog Constantyn
Constantinowitsj zich bevond, te Moskon
met 2 nor vertraging is aangekomen.
Eenige minuten voordat die trein het
station Orel zon binnenloopen, had een
onbekende een losse locomotief in de richting
van dien trein afgezonden. Dit werd ge-
lokkig ontdekt en eenige beambten, per
telefoon gewaarschuwd, hadden nog net
den tyd op die locomotief te springen,
e tot staan te brengen en achteruit te
m ryden. Middelerwijl waren de seinen
op onveilig gezet, waardoor de aankomen
de trein gewaarschuwd werd en stopte.
Nadat de weg onderzocht was, is de trein
met 70 minuten vertraging doorgegaan. Uit
voorzorg liep er nu een losse locomotief
vooruit. Uit het dadelyk ingestelde onder
zoek is reeds gebleken, dat men hier met
een aanslag te maken heeft.
De staking der zeelieden van de
Clyde is Vrydag te Glasgow begonnen,
daar de reeders beslist geweigerd hadden
de vakvereeniging der werknemers te
erkennen en de eischen in te willigen. De
bemanningen der maandbooten staken nn,
die der weekbooten, zullen moeten stemmen
over de onmiddellijke nederlegging van
het werk.
De werkgevers hebben te Londen saam
geroepen een vergadering van vertegen
woordigers der zeevarende Staten, ter be
spreking van maatregelen van zelfverde
diging tegen de vakvereenigingen. Zy
meenen, dat het socialisme haven na haven
verovert en dat het tyd is bolwerken op
te werpen om het wereldscheepsverkeer
onneembaar te maken voor het socialisme.
Aan een feestmaal van Zuidafrikaan-
sche kooplieden en belangstellenden by den
Zuidafrikaanschen handel, in het Hotel
Metropole te Londen, heeft de minister
van koloniën, lord Elgin, een redevoering
gehouden, waarin hg mededeelde, dat bin
nen enkele dagen de grondwet voor de
Oranje-rivier Kolonie aan het Engelsche
parlement zal worden medegedeeld.
En uit Pretoria komt het berioht, dat
lord Selborne, in de byeenkomst van de
Vereenigde Commissie uit de koloniën, ver
klaarde dat de autonomie van de-Oranje
rivierkolonie reeds in November van dit
jaar zal worden ingevoerd.
Zoo zal dus, nog voordat het loopende
jaar ten einde is, ook in den tweeden der
geannexeerde staten, door Engeland het
autonome bestunr worden afgekondigd,
waardoor de bepalingen van den vrede van
Vereeniging eindelyk geheel en al zullen
worden nageleefd.
San Francisco.
De Times van Vrydag bevat een uiterst
opmerkelyk telegram van den correspon
dent te New-York over de jammerlyke
toestanden te San Francisco. Deze altyd
roerige, mnitziekte en bandelooze metro
pool aan de Gonden Poorte, maakt sinds
de aardbeving een crisis door, welke zoo
mogeljjk nog ernstiger is, dan die welke
de stad te boven kwam in de dagen van
den beruchten O'Keamey en diens >sand-
lot-party". toen de leiders van de vak
bonden in San Francisco, evenals tegen
woordig geschiedt, een campagne voerden
tegen >de geles", om op die manier hnn
invloed op de arbeiders niet te verliezen.
Het schjjnt wel of San Francisco zell-
moord heeft gepleegd. De toestand bier,
die een gevolg is van de overmacht der
Union of Labour, den »bond van den ar
beid", kan niet anders dan wanhopig
genoemd worden.
Het kan niet worden in twyfel getrokken,
of de bladen en de correspondentie-bureaux
te San Francisco hadden zich verbonden
tot zwygen, om niet het kapitaal nit de
oostelyke staten of Europa af te schrikken
maar natunrlyk moest op den langen daar
de waarheid toch voor den dag komen
en dat gebeurt nn ook.
»Aan den gouverneur van Californië,
Gillett, die sinds bet begin van de
staking der tramweg-employés zyn hoofd
zetel heeft te San Francisco is een
rapport uitgebracht, waaruit blykt, dat op
't oogenblik gestaakt wordt door 12,000
werkers in de yzernyverheid, 2000 tram
weg-beambten, 500 telefoon-juflronwen en
1500 arbeiders en arbeidsters der wassche-
ryen. Tienduizend werklieden in de bouw
vakken zyn tot gedwongen werkeloosheid
gedoemd, tengevolge van het staken door
anderen, waardoor scbaarschte heersebt
aan materialen en geld. Aan vierduizend
losse werklieden die werk vonden aan de
tramwegen, moest worden gedaan gegeven.
Op 6000 klerken en winkelbedienden werden
er 2000 ontslagen. Zy die niet gedaan
kregen werken maar vier dagen van de
zes. Van de 900 leden der muzikanten
vak vereeniging hebben er slechts 50 ge-
vereeniging
ald werk."
Arbeiders trekken in troepen door de
straten om werk te zoeken. Alles en allés
te zamen genomen, hebben 40.000 personen
in San Francisco om niets handen.
JBUTT iT iBTOlsr.
22)
Jawel," sprak zy onder hevig blozen «ik
moet naar binnen. Ik kon daar straks niet
uitspreken. Ik heb nog iets mede te deelen".
«U ia nog niet geheel in orde," zei de
deurwaarder vriendelijk. «Ik zal den advo-
vaat Wirtmann even hier roepen. Die beer
weet wel, of het nog noodig is, dat ge op
nieuw nwe krachten inspant.
Zjj knikte en de man ging heen doch na
weinige oogenblikken kwam hg met den be
doelden advocaat terug.
«Als u nog iets te zeggen hebt ten gunste
van Wilfred Jordan, doe het dan spoedig,
sprak hg, terwgl hg Martha de hand drukte.
«Weet u wel, dat uw getuigen-eed ook geldt
voor hetgeen u thans nog te zeggen hebt
Vluchtig keek zg hem aan en zweeg.
«Is u alleen vroeg hg verwonderd, en
keek rond of hg hare moeder ook iag. En
plotseling begreep hg het. Verheugd bood hg
haar den arm.
«Kom meel U is onder mgne besoherming.
Wat heeft n nog te zeggen?"
«Moet ik daar binnen nog eens
I Zeker I maar
«Ik kan slechts éénmaal
De advocaat zag haar toenemende ont
roering, en begon te vreeien voor een nieuwe
fWg hebben echter weinig tijd meer juf
frouw", zeide hg nn haastig, en aan zjjn
arm leidde hg haar in zaal.
By haar binnentreden werd de aandacht
afgeleid en richtten aller oogen zich op
Martha Schnitzer. Zg voelde, hoe de blikken
als dolken op haar gericht waren, en on
willekeurig week zg terug.
«Moed juflrouw 1 Houd moed fluisterde
Wirtmann haar op vaderlijken toon toe.
«Denk alleen aan het goede doel."
Frans Gohricke keek op, of lig een spook
zag, toen hg Martha bemerkte. Het bloed
steeg hem van woede naar het hoofd, en lig
balde de vuist, als wilde hij losstormen op
den man, die daar peinzend voorover gebogen
nederzet op de bank dor beschuldigden.
«Mjjnhoer de president", sprak de advocaat
met een buiging, «ik hoop, dat n deze storing
zult willen verontschuldigen. Maar deze ge
tuige wenscht hare getuigenis te voleindigen,
waarin zg verhinderd werd door eene be
zwijming. Wees zoo goed, juflroaw Schnitzer
verder te hooren."
Toen deze naam genoemd werd, keek Jor
dan verrast op. Hg ontroerde hevig, hg
trilde van vrongde en toch werd ook zgn
hart vervuld van aogst en smart. Hg had
innig medelijden met het meisje, dat zichtbaar
een zwaren Btrjjd in haar binnenste voerde,
en dat boreid was een groot, zeer groot offer
te brengen.
De president was zeer goed bekend met
de familie Schnitzer die uiterst gunstig ter
naam en faam bekend stond. Met welwillend
heid rustte zjjn blik op het schuchtere meisje,
terwijl hjj in spanning luisterde ncar hetgeen
■ij bijna fluisterde en met bevende lippen
seide
«Wilfred Jordan is onschnldig. Zgn stil
zwijgen alleen is de oorzaak, waarom men
bijna aan zjjne schuld zou gelooven."
En nu vertelde zij eenvoudig en oprecht,
dat zg nit medelijden met zgu geldelijke om
standigheden er toe was overgegaan hem den
inhoud van haar spaarpot aan te bieden.
Zonder acht te slaan op den indruk, dien
deze onthulliug op hare omgeving maakte,
sprak Martha Schnitzer sneller voort, daar
zjj vreesde dat hare krachten haar weldra
weder zonden begeven.
Er is gesproken van een paraplnie, die
Wilfred Jordan zon hebben in de hand ge
houden op weg naar die vermoorde vrouw.
Mjjnheer de president, toen ik in de kamer
van mjjnheer Jordan was om het pakje geld
op de tafel te leggen, zag ik zgn natten hoed
op een kastje liggen het water droop er af.
Maar de parapluie stond droog in don standerd;
toen ik bij de tafol stond, moest ik hem wel
zien. Ik verbaasde mjj er nog over, hoe een
mensch in zoo'n regen kon uitgaan zonder
parapluie. Wilfred Jordan is het toch niét
geweest, dien mjjnheer Gehricke heeft zien
passeeren met een parapluie boven het
hoofd want Wilfred Jordan had zjjn
parapluie thuisgelaten. Dat bezweer ik."
Juffrouw Schnitzer had er volstrekt niet
aan gedacht, dat zg weer in de zaal zou
geroepen worden. Maar toch gebeurde dit,
en zjj gehoorzaamde. Met bekreten oogen en
diep blozend verscheen zjj. Zjj moest erkennen,
dat op den dag van haar kaartkransje de
inhoud van Martha's spaarpot ingewisseld was
tegen tien goudstukken van twintig mark.
En zjj moest toezien, dat een deurwaarder
naar hare woning ging om dien spaarpot te
halen.
Daar stond de advocaat Wirtmann van
zjjn bank op en keek naar de plek, waar
Heinrich Balder nu als toehoorder onder
het publiek was gaan zitten.
«Ik verzoek u, mijnheer do president, verlof
om nog eenige vragen te richten, tot den
getuige Balder," sprak hjj haastig.
«Getuige, ik verzoek u hier te komen,"
i de president.
Met spanning op het gelaat stapte Balder
naar du plaats, waar hjj te voren als getuige
gezeten had.
Doch voordat de advocaat nog het woord
tot hem kon richten, verliet Martha Schnitzer,
ondersteund door hare moeder, de zaal,
waarvan de wanden hoe langer hoe sneller
haar heen schenen te draaien. Buiten
gekomen, bracht een rjjtuig moeder en dochter
spoedig thuis.
Alles vergetende, sprong Wilfred Jordan
ophjj dacht alleen aan het heengaande
meisje, dat getoond had hem meer lief te
hebbon dan zich zelve. Hjj wilde haar nasnellen
doch de afsluiting, waarin hg stond, scheidde
hem nog van de vurig begeerde vrjjhuid, en
met een zucht onderwierp hjj zich aan zjjn lot.
«Getuige," sprak de advocaat, terwgl hjj
zgne brioveutaech openlegde, «ik zon gaarne
van u vernemen, of de verpleegster van den
overleden heer Wittig na zjjn dood nog
briefwisseling met u gehouden heeft."
•Zeker, zeer zeker betoonden wjj elkaar de
belangstelling, welke passend iB bjj twee
personen, die denzelfden weldoener hadden,"
antwoordde Balder kalm. «Tot Mei vau het
vorige jaar. Omtrent dien tjjd stierf juffrouw
Hirzol te Hamborg aan de cholera ik heb
althans alle reden om dit te gelooven. Helaas,
anders zou zjj wel iets van zich hebben laten
hooren I"
«Die juffrouw Hivzel hebt ge beschreven
aan den beklaagde als een lang, mager mensch
met groote neiging tot vroomheid, niet waar
«Zoo is het", antwoordde Balder.
Er bestaat echter nog een andere be
schrijving van die persoon, volgens welke ijj
nogal gezet van ljjf, zeer levenalnstig en licht
zinnig was."
Dat is het onde liedje," antwoordde Bal
der toornig. «Ik zeg het hier nogmaals, dat
zjj tot Sylvester Wittig niet in verdachte be
trekking heeft gestaan."
Nier met Wittig," zei de advocaat, «maar
met u 1 Kont ge a daarvan niets herinneren
Het gelaat van Balder nam een scherpe
uitdrukking aan. Hjj toonde zich beleedigd
en antwoordde
•Ik verzoek ernstig, mjjn eigen persoon
buiten spel te laten en niet te spreken over
dingen, die van zuiver particulieren aard zon
den zgn, indien zjj werkeljjk waar waren."
«Dus blijft ge er bjj, dat die juffrouw Hir-
zel te Hamburg gestorven is, niet waar?"
«Dat hob ik niet gezegd. Ik geloof het
slechts."
•Gelooft ge het?"
.Ja," antwoordde Balder kort. «Maar wat
hoeft dit alles noodig bjj de zaak, die hier
behandeld wordt? Wil men mjj er misschien
een verwjjt van maken, dat aan mjj de er
fenis ten deel viel Ik zon bjjna gelooven
dat dit het geval is. Of gelooft men mjj in
mjjne waardigheid te benadeelen, door die
juffrouw Hirzei verdacht te maken en in een
kwaad daglicht te stellen
De advocaat spreidde na eenige strooken
papier voor zich nit, waarvan de klenr van
lichtgeel tot donkerbrnin liep. Ze waren ge
deeltelijk aan elkaar geplakt tot een geheel.
•In de nalatenschap der vermoorde vrouw
zjjn deze papieren tusschen het opgeveegde
kamervuil gevonden," sprak Wirtmann. «Mag
ik n, mijnbeer de Voorzitter, verzoeken mjj
ook het papier daar toe te vertroowen, dat
io een kaatje van de vermoorde werd gevon
den en dat in het oog springend overeenkom
met de strooken. Op zichzelf is het papiertje
niet van groot belang," sprak hg nog met
een blik op Balder, «maar wanneer ik alles
bjj elkaar leg, hoop ik er iets in te vinden."
Daarop legde hjj alles zoo goed mogeljjk
bjj elkaar en was zelf verbaasd over
den goeden uitslag. Een gedeelte van den
brief ontbrak, maar het overige luidde:
«Integendeel, hoe minder wjj van elkaar
hooren, hoe beter. Heb ik je ooit lastig ge
vallen met mjjn eigen zaken Je hebt gekre
gen, wat je wilde hebben als je meer had
willen hebben, dan hadt je dat dadeljjk moe-
:eggen. Denk je, dat ik je zou beknib-
terwjjl je evenveel recht had
als ik Dan zou ik dwaas geweest zgn. Maar
nn is het afgedaan. En denk er aan, dat wjj
te veel van mekaar weten om met bedreigin
gen aan te komen. Het is goed, dat je den
naam Wellner hebt aangenomen Lonise
Hirzei is doodIk wensch je gelak met die
verandering. Ik ken das Gabriëlle Wellner
niet. Het best is, dat je mjj ook maar als
dood beschouwt."
Zoodra de advocaat die met luide stem had
voorgelezen, voegde hg er bjj: «Uit dit schrij
ven blijkt, dat de vermoorde Gabriëlle Well
ner dezelfde persoon is als Louise Hirzei, die
te Hamborg gestorven heet te zgn. Ik vraag
aan den getnige Balder, of deze brief hem
bekend is."
Neen", antwoordde Balder.
Daarop nam de advodaat een anderen, ge
heel onbeechadigden brief nit zjjn pakket.
«Dan zal het de plicht van deskundigen
zjjn het aohriit van deze twee brieven te ver
gelijken. Ik zal thans den getuige een andere
vraag stellen."
«Getuige, waart gjf tegenwoordig bg het
opmaken van het testament van den overle
den heer Wittig?"
(Wordt vervolgd.)
