KLEINE COURANT
'i Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, WIerIngen en Anna Pau!ownam
No. 3669.
Woensdag 16 April 1908.
36ste Jaargang.
Bureau: Spotrstraat
Telef. 59.
Bureau: Keulngstr. 29.
Intere.-Telef. 50.
Een zeer goedkoop
MODE-TIJDSCHRIFT
is HET NIEUWE MODEBLAD, dat bg ons
is verkrijgbaar gesteld.
Men blijft daarmede op de hoogte van
wat er in de modewereld voorvalt, wat
afgeschaft of als veronderd verworpen en
wat als nieuwe mode wordt toegepast.
Niemand mag daarvan onkundig bljjvea.
HET NIEUWE MODEBLAD, verschjjnt
tweemaal per maand, in 14 pagina's, met
patronen blad. Het bevat een kenr van
toiletten en patronen, terwjjl enkele pagina's
worden gewjjd aan «Wetenswaardigheden"
welke rabriek veelal rijk geïllustreerd zal
zjjn. Meerdere malen zal eene Mode-afbeel
ding op de voorpagina artistiek in kleuren
zjjn uitgevoerd.
Prgs slechts 55 Ois. per drie maanden
(franco per post 80 ots«)
Men abonneere zich bg de uitgevers
van deze courant.
Uit het Buitenland.
Belgifl doorleeft zjjn Congo-crisis de
politieke partijen setten hunne tactiek uiteen,
alsmede de gronden, waarop die steunt, en
de politiek heeft onze bnreu in twee kampen
verdeeld een partij, <he de overneming
van den Congo in het belang van België
acht, do zaak rjjp voor beslissing houdt en
zoo spoedig mogelijk, althans nog in deze zit
ting, dns voor de verkiezing, een definitief
besluit wenscht te nemen. De andere partij
acht het eerste twijfelachtig, en doet al het
mogelijke om de zaak uitgesteld te krijgen
en de verkiezingen althans eerst eens te laten
uitspraak doen. In handelskringen wil men
liever ook maar zoo spoedig mogelijk een
besluit zien vallen voor den handel is de
van groot gewicht,
intusschen is de EDgelsche Congo
i Association», de hervormingsvereeni-
ging voor den Congo, weer bij de Britsche
autoriteiten gekomen met de bewering dat
de nienw aangebrachte veranderingen hare
beswaren niet opheffen. Haar grootste be
swaar, dat het uitvoerend bestuur in handen
blijft van de tegenwoordige bestuurders, is
niet weggenomen. De tMorning Post* ver
klaart het hiermede volkomen eens te zjjn,
maar zegt niet te kunnen gelooven dat het
Belgische volk werkelijk de verantwooi ding
op zich zal nemen, zonder onbeperkte macht
u krggen orer de kolonie.
In Zuidelijk België, de Borinagt, dreigt
eene staking tengevolge van de loonsverlaging
door de patroons in de glasfabricage aange
kondigd. Dezen beweren het bedrijf met de
tegenwoordige loonen niet te kunnen volhou
den, terwjjl de werklieden beslist verklaren
met de verlaging geen genoegen te knnnen
nemenmen vreest voor een algemeene sta
king. De gisting wordt met den dag heviger.
De Fransche Kamer heeft de wet op ver
mindering van den oefeningstijd voor de re
serve en landweertroepen aangenomen. De
Senaat heeft een wijziging gebracht in de
wet op de amnestie; kwijtschelding van straf
zal verleend worden voor vergrijpen, begaan
tijdens de wjjnboawersstakingen, en voor over
tredingen van de wet op den wekelijkschen
rustdag; alle overige kwijtscheldingen wilde
hij echter nit het door de Kamer reeds goed
gekeurde ontwerp geschrapt zien. De Senaat
heeft lijn sin gekregen. Ook in de wet op
de •overdracht" der kerkelijke goederen heeft
verlichting doen aan-
j die echter van niet veel beteekenis
i. imgelyki door de kamer nader ia goed
gekeurd.
De uitsluiting in het bouwvak te Parijs,
waardoor 200,000 gezinnen tot gebrek zijn
gedoemd, is in de Kamer ter aprake gebracht.
De afgevaardigde Deljeante verklaarde dat
het het recht ia der patroons om uit te
evenals dat der werklieden om te
maar de kinderen van de alachtoffers
er niet onder ljjden. Hij wilde 200,000 frank
ter besohikking gesteld zien om de meest
behoeftige gezinnen te hulp te kom^n. Minister
Viviani had al gepoogd partijen tot elkaar
te brengen, evenwel zonder resultaat.
De tuinbouwers in het departement de
Seino hebben ook al besloten tot staking te
sollen overgaan. Dat zonden de Parijzenaars
aldra aan bun maag voelon.
De zaak van den bankier Rochette, die
nadat de eerate onsteltenis voorbij waa» niet
zoo erg heette, er waren in Parijs reeds
biljetten aangeplakt waarin ons zijne vrijlating
aan de Kamer gevraagd werd baart nn
de betrokkenen toch ongerustheid, daar de
reohter van instructie beslist big ft weigeren
Roehette in vrijheid te stellen.
bn Boulevard de la Vilette te Parijs
politie drie bekende anarchisten
Kühne en Roux gevangen. De
vervoerden op een handkar een
voorwerpen, onder welke dynamiet-
en en andere ontplofbare ztoffen waren
De pakketten bevatten 10 dynamietpatronen
elk van 100 gr. met lonten. Een der drie
mannen was bovendien gewapend met een
Volgens een mededeeling
laboratorium was de door
dynamiet voldoende om zes
i te vullen.
De ruiterbenden van Monlay Hafld hebben
verleden week weer een aanval gedaan op
bet kamp van Settat. De vijand werd terug
geslagen en leed gevoelige verliezen; om van
verdere overvallen bevrijd te blijven liet
generaal d'Amade des anderen daags aanval
lend optreden wat den Franechon een aantal
gekwetsten kostte. In de streek tnsschen
Casablanca en Ber-Rechid heerscht rust. De
inboorlingen hebben hnnne kudden nit de
teruggedreven en hervatten den
gebergten teru
arbeid op het 1
Ia een onder Italiaanech protectoraat staand
sultanaat in Somaliland hebben derwischen
een inval gedaan, een aantal mannen, vrouwen
en kinderen gedood en 3500 stuks vee geroofd.
De regeering der Vereenigde Staten heeft
besloten om de van Groot-Brittannie ontvangen
uitcoodiging om de vloot ook een bezoek te
laten brengen aan een Engelsche haven, niat
aan te nemen, daar het moeilijk gaat de reiz
nog verder nit te strekken. Aan Malta en
Gibraltar zal echter een bezoek worden
gebraoht.
Door de Duitsche regeering ia aau de
Bosnische meegedeeld, dat zij in beginBel
hare goedkeuring hecht aan de Rnssisohe
voorstellen in sake de hervormingen in
Macedonië.
Nieuwsberichten.
Helder, 14 April.
De WelEerw. Heer Ds. J. Bob, van
Leeuwarden, heeft het beroep naar de Chr.
gereformeerde gemeente alhier aangenomen.
Verkiezing Gemeenteraad.
Vrjjdag heeft hier de verkiezing (officieels
candidaatstelling) plaats gehad voor een
lid van den Gemeenteraad voor het
Derde District, ter voorziening in de
vacature, ontstaan door het bedanken
van den heer D. Mejjer.
Gandidaten zjjn
C. Adriaanse, candidaat der Anti
revolutionaire kiesvereeniging «Vaderland
en Oranje";
M. de Waard, candidaat van «Nederland
en Oranje".
Uit deze beide candidaten zullen de
kiezers nit het Derde District op Dinsdag
21 April a.a. eene keuze moeten doen.
Woensdagavond trad in het B. K. Mi
litair Tehuis alhier op de heer H. Dieters,
inspecteur van de Eerste Nederlandsche maat
schappij van verzekering tegen militie-risico.
Hjj gaf een korte uiteenzetting van het ver
zekeren en verzekeringsgebied in het algemeen,
ging na wat zooal verzekerd wordt, en wees
er op, hoe de verzekering in den laatsten
ijjd ook de militairen in haar gebied heeft
getrokken. Ouders of voogden kannen zich
verzekeren, dat zjj bjj 't in dieDst gaau van
hun zoon eene wekeljjksche geldelijke uitkee-
ring krjjgen, zoo dikwijls hjj in dienst moot.
Loot hg vrjj, dan krijgen zjj 80 procent van
hunne gestorte premiën terug. Spreker wees
vooral <p het nuttige van een instelling van
ODgelnksverzekering voor den militair. Tegen
betaling van een kleine premie kan men zich
voor zijn heelen diensttijd versekoren tegen
een ongeluk met doodoljjken afloop kan
men zich verzekeren geduronde eon aantal
weken voor een dagelyksclie nitkeering bjj 't
krijgen van een ongeluk in den dienst. En
waar in 't algemeen de mensch moet bedacht
zyn op de toekomst, wekte hjj zjjn hoorders
op tijdig voorzorgsmaatregelen zijnde hier
verzekering te nemen.
Brieven voor de „Friesland".
D« directeur-generaal der posterijen en telegrapkle
maakt bekend, dat aan Hr. Ma, pantierdekaekip
Friesland" de navolgende brievenmalen uilen worden
versonden
1. naar Port-Mahon (Balearen):
17, 19, 24 en 26 April ek. met den trein van
6.80 a. van Amsterdam naar Antwerpen:
2. naar Algier*
1, 8, 5 en 6 Mei e.k. met den trein ven 7 1 m ven
Amsterdam naar Antwerpen;
3. naar Smyrna
van 11 tot en met 20 Mei e.k dagelijks mat den
trein ven 6.11 m. ven Amsterdam naar Emmerik;
4. naar Athene:
van 25 tot en met 81 Mei e.k. digelyka met don
trein van 6.80 a. van Amsterdam naar Antworpen
5. naar Napels:
van 10 tot en met IS Jnni e.k. degelijks met den
sin van 4.5 a. van Amiterdam naar Emmerik
C. naar Algierc
24, 26 en 28 Jnai e.k. met dea trein van 7.1 m.
van Amsterdam naar Antwerpen;
7. naar Sontkampton:
van 0 tot en met 18 Jnli e k. dagelijks met den
tin van 7.10 a van Amsterdam naar Vlissiagen;
8. noar Kopenhagen:
van 20 tot en met 27 Jnli e.k. dagelijks met den
trein van 7.16 a. van Amiterdam naar Emmerik
neer Bergen (Noorwegen!:
ven 29 Jnli tot en met 8 Angmtna ek. dageljjks
mat den trein ven 7.16 a. ven Amiterdam neer Emmenk
Indien belaoghebbenden hunne brieven en andere
atnkken in de aan genoemd schip te venenden brieven
malen wenschen opgenomen tc riea, worden lij uitge-
noodigd se voldoende te trankaeran en te vooralen van
twee elkander anydende lijnen over het üehcrie adres,
loopende van den eenen hoek na>r den anderen.
Brieven en andere stakken voor meergenoemd eebip,
welke niet voldoende gefrankeerd xjjm, of niet voorxien
van de bedoelde aanwyiing mllen leng* den gewonen
weg neer bnnna bestemming worden versonden.
Uit Hellevoëtsluis wordt gem-Id
Vrijdagmiddag om half vier werd op de
Glacis te Hellevoetsluis op zeer plechtige
wjjze en in tegenwoordigheid van duizenden
het ridderkruis der Militaire Willemsorde
4de klasse uitgereikt aan den schont-bg-
nachfc I. van den Bosch, directeur en com
mandant der Marine alhier, door den schout-
bg-nacht J. Cardinaal, idem te Hellevoet-
slois.
De troepen pl.ra. 1000 man sterk
stonden onder bevel yan den kapitein
luitenant ter zee F. Smitde plechtigheid
werd opgeluisterd door het muziekkorps
van het ioatructieschip «Van Galen", onder
directie van den heer H. Kalff.
Na voorlezing van het besluit tot de
benoeming en het afnemen van den eed,
namen aan den ridderslag deel de schout-
bg-nacht J. Cardinaalde gep. schout-bg-
nacht-titulair D. J. Weys, de kapt.-lmt.
ter zee J. F. B. van Djjk, de lnit. ter
zee 2de kl. A. F. Folkersma en de gega-
eerde sergeant der infanterie van het
ndisohe leger J. A. Corrie.
Ten slotte defileerden de troepen voor
den nieuwen ridder.
Spoorweg Alkmaar—8chagin.
Bg het afdeeliogeonderzoek van het
wetsontwerp tot toekenning van een ren
teloos voorschot nit 's rgka schatkist, ten
behoeve van den aanleg van een spoorweg
van Alkmaar door de Zgpe naar Schageo,
spraken sommige leden als hun oordeel
uit, dat de regeering ten behoeve van
dezen aanleg door 's
te groot offer
i rgka schatkist een
wenscht te doen brengen.
Gold het hier een poging om een arme
streek tot ontwikkeling te brengen, de
leden hier aan het woord zouden tegen
een aanzienlijk offer van het rjjk geen
bedenking opperenmaar nn het een
welvarende streek betreft, kwam het hun
voor, dat de regeering niet zoo toeschie
telijk behoort te zjjr.. Zg zonden gaarne
zien, dat alsnog een voor het rjjk minder
nadeelige regeling tot stand kwam.
Vele andere leden verklaarden zich met
deze opvatting niet te kannen vereenigen
zg verdedigden de voorgestelde verdeeling
van de betaling der aanlegkosten en in
het bjjzonder den bonw van de nieuwe
draaibrug, die grootendeels voor rekening
van het rjjk komt. Sommige leden wilden
dien bouw geheel voor rekening van het
rjjk doen geschieden.
Koninklijk Bezoek aan Amsterdam.
Programma van hst bezoek van de
Koninkljjke Familie (van 21 tot en met
28 April) voor zoover thans vastgesteld
Dinsdag. 12 nar: aankomst.
Woensdag. Namiddag: Rjjtoer en be
zoek aan Artis.
Donderdag. Namiddag-: Rjjtoer en be
zoek aan 't Stedeljjk Museum.
Vrjjdag. VoormiddagRjjtoer en bezoek
lettergieterij «Amsterdam". Namiddag
Stoomboottocht en bezoek Stoomvaartlijn
Maatsch&ppjj «Nederland".
Zaterdag. VoormiddagRjjtoer en be
zoek Luthersche Diaconesseninriohting.
Namiddag Rjjtoer en bezoek aan de Rijks
academie van Beeldende Kunsten, 's Avonds
Schouwburg.
Zondag. NamiddagRjjtoer en bezoek
aan Artis.
Dinsdag. Vertrek 10.15.
Een pakje met f 17,400 vergeten.
De heer R., reizende per H. IJ. S. M.
van Utrecht naar Hilversum, liet in de
3e kl. wachtkamer van het station Malie
baan te Utrecht een pakje effecten, van
f 17,400 waarde, liggen. Zjjn verlies ont
dekte hjj tot zjjn grooten schrik bg aan
komst van den trein te Hilversum. Gelukkig
i onderwijl het verlorene door een be
ambte gevonden, die het aan den stations
chef overhandigde, waarna do effeoten op
telegraphisch verzoek aan den eigenaar
werden teruggezonden. De brenger ont
ving een goede belooning. («Vad".)
Een wilde stier in huls.
Vrjjdagmorgen rukte een stier die naar
de veemarkt te Leiden zou worden vervoerd
op de Haven aldaar los, vloog als bezeten
de Haarlemmerstraat op, sloeg er een
zjjstraat in en trok door een openstaande
deur aan de Voldersgracht een woning
binnen waar het woeste dier letterljjk
alles vernielde. De menschen konden zich
nog juist uit de voeten maken. Toen het
zjjn woede aan onschuldig huisraad had
gekoeld liet het dier zich weder gedwee
Een slecht middel.
Vrijdagmiddag vervoegde zich ten kantore
van den deurwaarder B. den Boer te Oud-
Beierland een vrouw ter voldoening eener
schuldvordering ten laste van haar man,
groot f1223, waarvan de deurwaarder het
stuk ter invordering onder zich had. Nauwe
lijks had de deurwaarder het stak te voor
schijn gehaald, of de vrouw rukte hem het
uit de hand. scheurde de onderteekening er
af en slikte dat stuk in. Dadeljjk deed
de deurwaarder aangifte en werd door den
kantonrechter het overgebleven stuk in
beslag genomen en proces verbaal opge
maakt.
Donderdagavond iB de vrouw van
den arb-ider De Kort, te Uden, die aan
meningitis leed en in het gasthuis w. rd
verpleegd, overleden. Dit is het tweede
geval met doodeljjken afloop. Een drietal
kinderen, die nog ljjdende zjjn aan deze
vreeselgke ziekte, worden nog verpleegd
in eene barak, die in den tain van het
gasthuis is gebouwd. De strengBte voor
zorgsmaatregelen zjjn genomen, om de
besmetting zooveel mogeljjk tegen te gaan
zoo zijn het beddegoed en kleeren bg De
Kort verbrand en is de woning geheel
gedesinfecteerd. Waarschjjnljjk is de smet
stof dezer ziekte uit Dnitschland medege
bracht, daar de vaders der gezinnen, waar
zg is uitgebroken, allen in Duit*chlaid
hebben gewerkt. ('a-Hert. C.)
De heer Charles Boisaevain, redacteur
van het Handelsblad gaat op hoogen leettyd,
nog een reisje maken naar onze Oost. Hjj is
reeda op weg daarheen en van nit Genui
schreef hg zjjn eersten brief aan het Handels
blad, waarin hjj vooraf laat gaan eenige her
inneringen aan het sch rep vaar tbedryf van
voor rnim een halve eeuw geleden. Wjj meenon
dat onse lezers hier ter plaatse nog wel eenig
belang sollen stellen, en laten daarom het
grootste gedeelte van dit sehrjjven hieronder
volgen
GENUA, 1 April.
Ieder onzer heeft zeker een oord in de
woreld bniten eigen grenzeD, dat meer dan
ietshem aantrekt, hem als het ware roept.
Dat was Java voor mjj, sinds ik een kleine
jongen was. Ik hoorde er in het onderlyk
buis zooveel van, dat het mjjn wonderland
werd, waarvan ik hoopte eens de geheimrn
te ontdekken, welke het verborg!
Om te doen beseffen wat onze Oost was
voor een kind nit het gesin van een koop-
man en reeder in bet Amsterdam van meer
dan een halve eenw geleden, zal ik een paar
herinneringen van mjja jeugd vertellen.
Mjjn vader had acht barkschepen, die
op Indië voeren. Ze waren genoemd naar
wie hem na aan 't hart lagen, b. v. naar
Willem de Clercq*, zjjn vriend en schoon
broeder, naar Joan Melchior Kemper», den
grooten vriend van zyn schoonvader
En ala •issn dea réfugiés*, herdacht hjj in
de namen van zjjn schepen ook hen, die den
om den geloove uitgewekenen zoo hartelijke
ontvangst in Holland hadden bereikt De
Prinses van Oranje', die voor de dochters
der Fransche families zulk een edelmoedige
beschermster wasPrins Willem III, tot ecre
van wien hjj de .Nederland en OraDje» van
stapel liet loopen.... en aan bet laatste bark
schip, dat de vlag B. en C. der reedery voerde,
gaf hjj de naam van .Fsgel*, tot herdenking
van den edelen staatsmaD, den vriend van
den Stadhouder, wien hjj met raad en daad
had mogen bjjstaan tot oprichting en beheer
van het fonds .tot hnlp der Fraasehe uit
gewekenen.'
Wjj woonden op de Heerengracht en eiken
ochtend, als mjja vader voor 't ontbjjt binnen
kwam in de tninkamer, ging hjj oit het
venster kjjken naar het haantje van den
Westertoren 1 Geen wonder, dat men eiken
toren aan ons snheeprjjk IJ een windhaan
gafWant reeders waren geheel afhankelijk
van den wind, en dat nog al van een wind,
die zelden over Holland waait.
Voor Oost-Indië-vaarders, die in het
Nieuwediep zeilree lagen was Oostenwind
onontbeerlijk. Daarop lagen se soms weken
lang op te wachten... en dos was het dat de
reeder, die op zjjn schip passagiers en troepen
had die hjj voeden moest, soms bezorgd keek,
alt het haantje van den Westertoren maar
altjjd Westenwind aanduidde 1
Wat lag daar soms een groote vloot te
wachten op Oostenwind 1 Ik ben als knaap
door mjjn vader naar 't Nieuwediep eens
meegenomen, toen hjj kapitein Doyvenbode
van de Nederland en Oranje<, welk schip
daar reeds zoo lang op goeden wind wacht
te, ging opzoekens Ochtends vroeg kwam
ik mjjn vader wekken met een vroolyk.de
wind is om I» En toon gingen wjj kjjken naar
het gejaag en gedrang van de gezagvoerders,
die naar zee gesleept wilden worden. Niet
allen, want or waren bjjzonder voorzichtige
kapiteins, die niet zeewaarts gingen véór de
de wind 2 X 24 nnr doorstond, nit vrees
voor Westenwind pal onder de kust.
Hoe lang se soms te wachten hadden op
Oostenwind kan bijjken nit het geval van
een ond schip, dat ik gekend heb«De
Goede Verwachting.* Denzelfden dag dat
het barkschip van Amiterdam te Nieuwediep
aankwam, ging de brik fSanta Roaa* vsd
daar naar Cnra9ao.
Toon die brik van de West terugkwam,
lag fDe Goede Verwachting*, in haar ver
wachting bedrogen, nog in 't Nieuwediep op
Oostenwind te wachten 1
Er waren in dien tjjd heel wat schepen
in de vaart naar de Oost. Het Oosterdok lag
meest vol en ik heb de Oost-Indië-vaarders
geljjk Paryzaaaara voor de comrdie
•queue" zien maken voor de brug van het
Entrepot aan den Kadjjk, omdat het daar
binnen vol lag met suikerlossors.
En 't is of ik nog de geur insnuif van pss
gezaagd hout en van teer en harpnis, als ik
denk aan de onde scheepstimmerwerven, waar
onze flinke, kundige scheepsbouwers zelve
dirigeerden overdag, terwjjl ze 's avonds
teekendenDe vervaardiging dier bonten
schepen vroeg, meen ik, bjjzonder veel van
de kennis en ervariDg der bouwmeestors. Ik
hord' nk die manneljjke typen van eohte Hol
landers met ingenomenheid en eorbiod. Naar
ik meen is mjjn vriend W. A. Huygeus, die
o.a. de b'inwer was van de Willem Barenti",
zoo ODgeveer de laatsto van dat krachtige,
ouderwetsch degeijjke ras onzer scheepsbouw
meesters van houten Oost-Indië vaarders.VaD
verre zend ik hom een groet.
Het binnenkomen der schepen in 't Nieuwe
diep was gemak küjjker dan het uitvaren
Wonen wjj niet in een land van Westenwind
Toch werd er verlangend uitgezien naar
nieuws bjj ons aan huis als ce schip ver
wacht werd.
Soms klonk er cod bjjzonder harde schel
's ochtends vroeg Wjj kenden die achel.
Niemand wist zoo te luiden al* de man.
die het bericht van aankomst van een schip
te Nieuwediep den reed*T brengen kwam. En
soms is het mjj gebeurd, dat mjjn vader mjj
een pa«r dagen later meenam om zjjn Onst-
Indië-vaarders te gaan begroeten. Wjj gingen
dun met een roeibootje naar de overzjjde en
reden m een tentwagentje via Buiksloot het
Groot Noord-Hollandsch Kanaal langs.
Dit was de oprjjlaan van Amsterdam 1 En
door tal van voorover gebogen paarden ge
trokken zagen wjj dan in de verte het bruine
barkschip, hoog boven de gToene weiden,
aankomen. Het Kanaal liet slechts schepe;.
door van hoogstens 4.80 M. diepgarg, zoodat
de barkschepen van mjjn vader, die van
«oowat 380 last waren, te Nieuwediep ten
deele moesten lossen in de lichters van
Gebroeders Goedkoop.
Ik herinner mjj de grootte van die schepen
zoo wel omdat ik er vaak over hoorde spreker.
De scheepsbouwer had opdracht onder de
400 gemeten lasten (1 laat 139 ton)
die pl. m. 520 lasten uitleverden te bljjveo,
want haalde de meting het cjjfer van 400.
dan betaalde de «Nederl. Handelmaatschap
pij* tien of vjjfiien gulden minder, 't Waarom
ia mjj ontgaan
Daar kwamen de Oost-Indië-vaarders dan
aan, hoog en statig boven de weide gljjdendc.
Geen sterker indruk nit mjjn knapentjjd
heb ik, dan wat nn gebeurde.
Myn vader liet het tentwagentje stil bonden
en steeg uit. Er was een man op den uitkjjk.
Zoodra .de patroon* werd gezien, werd dc
reederjjvlag met B. en C. geheschen, pb drie
maal werd er mede gesalueerd. Nooit heb ik
mjj in later leven zoo fier gevoeld als wanneer
dit gebeurde. Het schip kon niet stilhonden,
anders verloor het stnnr. Dus werden wjj
met de sloep gehaald, waaruit wjj langs de
hooge rijde van 't zacht g'jjdend schip op-
stegen. Eu daar aan de verschansing stond
de kapiteiD. O de goede open gezichten dier
Katwjjkers al mijn vaders gezagvoerders
kwamen uit Katwjjk.
.Goede reis gehad, kapitein?*
.Niet te klagen patroon en dan
bleek later uit het journaal welk hondenweer
I ae tisn dagen laag getu
boeren mogen klagen over het weer, zeelui
nooit 1 zoover mjjn ervaring reikt.
En dan werden atunrlui en matrozen be
groet en wjj daalden in 't keurig kombofje,
de ouderwetsche, gezellige kajuit met een
klein kacheltje, em kanarievogel in een
kooitje, en alles glad en glimmend als had
een ouderwetsche meid kanten en tafels go
politoerd en ingewreven.
Voor mjj was dit een uurtje uit de Ara
bische nacht vertellingen. Een kaat wsrd ge
opend, waaruit mjj toestroomde wat wjj kinde
ren .Oost-Iudiache lucht* noemden, 't Is alaof
ik dezen aromatischen geur nog ruik. Zou
geheel Java dus rniken, vraag ik mjj nu af.
Dan zal ik daar in verbeelding voortdurend
in mjjn knapentjjd zjjn 1 De kast werd ge
opend en da .presentjes* werden uitgehaald.
Altjjd brachten onze kapiteins wat mede voor
de vrouw en de kinderen van den patroon.
Ik heb nog een schip, gehoel van kruidnagelen
gemaakt, dat ik ontving van kapitein Bnjjsert
van der Plas, ik geloof in 1851. Voorwerpen
van gesneden hoot sommige door de matro
zen met een zakmes keurig geknutseld
opgezette vogels, o.a. grooto albatrossen met
snavels als een Turksch «waard, potten gem
ber, stokjes vanille, eens een aapje dat
wjj niet houden mochten, het grjjoedo drie
dagen later in Artia een papagaai, bam
boezen en rotting*..... O het was der kinder
verbeelding alsof het Morgenland ons met
zjjn schatten overweldigde uit dio kast vol
Oost-IsdiBchcn geur.
En wjj hoordon van Java en Sumatra en
de Molukkener waren eoms passagiers
aan boord, bruin verbrand, de dames in vlam
mende roode zjjde (zoo zie ik ze in herinnering 1)
vergezeld door Indische bedienden, vriende
lijke donkere gezichten vol witte tanden.
Dit was de Oost! Ea de Oost werd ons
tooverlaod 1 Hoe wenschte ik het eens te zien.
inaezonden.
door de afdeeling .Helder* van den Nedorl.
Bond van Arbeiders in hst Bakkersbedrijf is
aan H,H. Patroons een verzoek gericht, om
op da a.s. Paasehdagen niet te bakken. Het
meerendeel der patroons wenschte gaarne met
ons genoemde dagen ala rustdagen te beschou
wen, doch door «concurrentievrees' gedreven,
zjjn er welke niet direct mot ons mede knn
nen gaan, daarvoor is 't dat wjj nwe kracht
dadige:! medewerking inroepen.
Mannen, spoort nwe vrouwen aan, op ge
noemde dagen géén brood te botrekken. Vron-
won, zegt vroegtjjdig, liefst dadeljjk tegen
nw bakker, dat gjj a.s. Maandag 2e Paasch-
dag geon brood w< nacht te ontvangen, wekt
uwe vriendinnen en kennissen op, dat ijj Za
terdag a.a. voor 2 dagen brood betrekken.
Bedonk, geachte lezeres of lezer, dat de bak
ker nimmer in de gelegenheid is, sooals het
bjj andere oategorion van arbeiders het geval
is, van behoorljjke zondagsrust to kunnen
spreken. Wjj twjjfelen niet, of u zal willen
medewerken genoemde dagen den bakker niet
onnoodig aan den arbeid te laten gaan.
Het is voor u oen kleine opofiering,
U, geachte Redactie, dank zeggende voor
i verleende plaatarnimte, verblyvon wjj,
Namens het Bestuur,
W. A. WIT MER, Voorzitter.
H. GALJAARD, Secretaris.
Burgeravondschool.
De in de vorige wook gehouden tentoon
stelling van teekeningen, vervuardigd door
do leerli gen der Burgeravondschool alhier
in den aigeloopen cursus, is druk bezocht
geworden. En alle bezoekers waren vol lof
over het tentoongestelde en geen wonder,
want alles zag er keurig netjes uit.
Ingevolge onze toezegging in ons vorig
immer volgt hieronder een meer uitgebreid
verslag.
De wanden der teekonzalen waren geheel
behangen met teekeningen, terwjjl bovendien
op de tafels nog een massa werk uitge
spreid lag,
Bjj do afdeeling timmerlioden zagen we
van leerlingen uit het late leerjaar meet
kundige constructies en Bchaalteekeningen
van dio uit het 2de afbeeldingen van
houtverbindingen, van kappen en verschillende
nitslagen van werkstukken. In hot 3de jaar
waren geteekend deuren, ramen, kozijnen,
kappen enz.; in het 4de jaar hoekkeper
spanten, dakvensters, licht- en luchtkappen
en verschillende soorten van trappen.
In deze afdeelingen merkten wo ook nog
op enkele metselverbanden en tegelvloeren
door leerlingen-metselaars vervaardigd.
In de afdeeling van smeden en bankwer
kers was ook veel bezienswaardigs en kon men
opmerken, dat het onderwjjs methodisch,
systematisch gegeven wordt. In het tweede
jaar waren geteekend diverse jjzerverbindin-
gen, klankverbanden, schroefdraden en uit
slagen van verschillende voorwerpenin
het dordo jaar askoppelingen, krukassen,
exentriek, drjjfstangen, zuigers tang, enz.in
het vierde jaar gedeelten en onderdooien
van stoommachine's. Deze laatste waren,
zooals ons medegedeeld werd, naar de voor
werpen zelve en op ware grootte geteekend,
dos zoo praktisch mogeljjk.
De afdeeling .scheepsbouw" was eveneens
interessant, en naar wij van bevoegde zjjde
vernamen, getuigde deze ook van een prak
tische leiding. Daar zagen wjj teekeningen
van verschillende vaartuigen, zooalseen
tjalk en een bark, verder verschillende
onderdeelen van vaartuigen, masten, ver
schansingen en hoe balken aan dek cn span
ten verbonden worden en hou do kiel samen
gesteld is. Voorts nog do uitslag van rond
hout, latarenkappen en "voor zeilmakers
teekeningen van tuigage en zeilen.
Niet het minst aaotrekkvljjke Tan do ten
toonstelling was do afdeeling .handteeke-
nen", leeraren do heeren Van Djjk en
Mulders. Hier trof ons in de eerste plaats
de practische opvatting, welke ook bjj het
onderwijs in het handteekenon voorzit. Werd
er, tot verleden jaar, steeds geteekend met
bontskool en zwart krjjt, nu waren alle tee
keningen geschetst en opgewerkt niet potlood
cn op halve vellen papier geteekend. Het
houtskool en zwart krijt is, zoo goed als de
doezelaar, nit deze school verbannen. Goed
teekenen van verhoudingen en zuivere ver
men in mooie ljjnen is hoofdzaak geworden
en het opwerken, zoogenaamd schaduwen, is,
«1b byzaak, op de meeste teekeningen zeer
eenvoudig, eenigszins arceerend uitgevoerd.
In de eerste klasse worden eenvoudige
vlakversieringen naar plaat geteekend en
der© opgewerkt met potlood-arceeringen of
pastelkleuren. Beginnende met een paar cir-
kelmotieveu, volgen spoedig eenige figuren
met vrjje verhoudingen en komen de leer
lingen zeer geleidelijk tot hot teekenen van
plat«d met vrjj gebogen lijnen als projec
ties van blad- en bloemvormen, oen kan,
een vaas, een vierkant- of cirkelvnlling enz.
In de tweede klasse begint men met het
teekenen naar de natuur en zagen wjj ook
hier gebroken met verouderde opvattingen.
Toekende men vroeger eerst veel draadfi
guren cn blokmodellen, veelvlakkigc lichamen
in allerlei standen, hier zag men maar één
teekening naar een jjzerdraadkubus en voorts
direct daarna voorwerpen, alsoen doos,
een kistje, een boek, een stoof en bankje
enz. geteekend. Ook trof het ons, dat deze
voorwerpen niet alleen perspectivisoh, maar
eerst ook profoctiviBch, in aanzichten, zjjn
geteekend.
Bjj de overgang met het teekenen naar
lichamen met gebogen oppervlakten was
eerst nog één jjzerdraad-cylinder geteekend
en eenige elipsen. Daarna ook weer direct
eenvoudige voorwerpen van dageljjksch ge
bruik, alsemmer, jjzeren pot, aarden
schotel, enz.
Bjj het opwerken van deze teokeningen
was, evenals ook in de volgende klassen,
veel gebruik gemaakt van vlakke tinten
waterverf, gelegd over eenvoudige schaduw-
aanzet in potlood.
In de 3e en 4e klasse gaat men met dit
onderwjjs verder door, en wordt het, door
de keuze van voorwerpen, meer in verband
gebraoht met de verschillende vakken der
leerlingen. Zoo teekenen de schildersleerlin
gen meer stillevens en gaan deze verder
met hot opwerken mot penseel en waterverf
ook zag men van hen eenige teekeningen
naar gipsmodellen. Van de timmerlieden zag
men o.a. een tafelde, een stoel, trapjes, een
droogrelye en eenige ronde voorwerpen,
vooral geschikt voor het teekenen van pro-
fielljjnen. De metaalbewerkers teekenden
naar voorwerpen als kolenemmer, oliekan,
een scheepsschroef enz., alles zoowel projec-
tivisch als perspectivisch en met belangrijke
details vergroot or naast.
Ook hier zag alles er goed uit en men
staat verbaasd over deze resultaten, te meer
wanneer men in aanmerking neemt, dat in
alle klassen slechts 2 uren per weck aau
dit handteekenen worden besteed, terwijl
bovendien de onvoldoende ruimte in de loka
len en do zeer gebrekkige gelegenheid tot
ventileeren het werken hier zoo bjjzonder
moeiljjk moet maken.
Van het Vak-handteekenen voorschilders,
leeraar de heer J. B. Mulders Cz., zagen
we nog een collectie prachtige werkstukken,
op flinke grootte, uitgevoerd in olieverf, als:
opschriften binnen een versierde rand, details
voor wand- on plafondbesohildering, groote
cirkel- en vierkantvullingen.
De leerlingen teekenon hier bloemen naar
i natuur (we zagen prachtstukjes), styloe
ren en verwerken die tot ornament, ontwer
pen de versiering, teekenen deze op papier,
knippen daaruit het aohabloon en stampen
het dan in olieverf op doek.
Ons resumé is, dat het onderwjjs op de
Burgeravondschool den umbachtemun zeker
bjjzonder ten goede komt.
Zaterdagavond had in het gymuastieklokuul
van school 8 in tegenwoordigheid vau de
Commissie v. Toezicht op het Middelbaar
Onderwjjs, onderscheidene leden van den
Gemeenteraad, Directeur en Leeraren der
school, benevens vele belangstellenden de
plechtige uitreiking plaats vau de diploma's
aan die leerlingen, welke met goed gevolg
eindexamen hadden afgelegd.
Bjj deze gelegenheid hield de Voorzitter
van de oxamen-commissie, de heer H. J.
Albarda, een rede, waarin hjj de ouders
gelukwcnscbte met het behaalde succès van
hun zonen, zjjn ingenomenheid er over uit
sprak, dat zjj 4 jaren lang de knapen naar
de school baddon gezonden en vertrouwen
in de leeraren hadden gesteld. Aan de enke
len, die niet geslaagd waren, gaf hij den
raad, verder de school te bljjren bezoeken,
moed te houden, want hetgeon op de school
geleerd wordt, brengt zeer zekerrento op. Ver
der wees spreker er op, dat uit de tentoonge
stelde teekeningen bleek, dat het onderwijs
goede vruchten oplevert, maar er worden
op de school ook vakken onderwezen, waar
van men niets te zien kreeg, niettemin had
den ook die leeraren zich bejjverd. Hjj bracht
daarom aan alle 'eeraren een woord van
dank voor hun ernst en toewjjding.
In de tweede plaats wenschte spreker de
jongelui geluk met hun verworven diploma
en gaf hun don raad opgewekt de wereld in
te gaan en te steunen op eigen kracht, daar-
bjj niet vergetende, wat zjj aan den directeur
verplicht waren, die zooveel voor hen gedaan
had.
Ten slotte sprak hij een woord van dank
tot alle aanwezigen voor hunne belangstel
ling, tot do leeraren, die zich de moeite ge
troost hadden voor het organiseeren der
tentoonstellingen bracht hulde aan de leeran n-
die ondanks de onvoldoende ruimte en de
groote hitte, nog behoorljjk onderwjjs had
den gegeven.
Daarna ging de heer Albarda over tot
de uitreiking der diploma's aan de volgende
jongelui:
J. Vall
Valkhof!, W. J. Aggenbach, C. H. Mühl-
haus, J. Quast, G. Fuldner, J. C. Fuldner,
W. H. Freeke, A. K. Donkersloot. W. N.
Kikkert, J. S. Helder, A. Moreo, K. Troost,
W. HiUciiias, Hagen, N. Helder, F. K.
Boendermaker, G. Btris, P. J. Kloprogge,
H. Zander, P. Willemse, M. C. Visser, C.
Tjittes, A. Riekwel, J. P. C. van Os, J. v. d.
Put, B. Mcyer, J. T. Heijting, P. C. v. Gijn,
C. J. van Es, J. Bont en P. J. F. Reijnhout.
Na uitreiking der diploma's verkreeg do
directeur der school, de heer J. Krujja Voor-
berge, hot woord. Deze hield een toespraak
tot do scheidende leerlingen en wees hen er
op, dat de strjjd om het bestaan gemakke
lijker is te voeren, wanneer men meer ont
wikkeld on goed onderlegd is en dat men
het vak in miscrediet brengt, wanneer men
