KLEINE COURANT
't Vliegend Blasdje
waor Melder, lexel, Wieringan mn Anna Paulowna
No. 3672.
Zaterdag 25 April 1908
86ste Jaargang.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te HELDER.
Bureaux: Spoorstraat en Koningstraat.
Eerste Blad.
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten.
DOROTHEA.
Bureau: Spoorstraat.
Telef. 59.
Bureau: Konlngstr. 29.
Intera.-Tslaf. 50.
Abonnement
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 cfc., BuitenL f 1.25
[Zondagsblad. 37*45 >0.75
Mo-ieblad 55 80 0.90
[Mimk.Bloemlezing» >>60»>>»85» >0.90
Voor 't Buitenland bjj vooruitbetaling.
Advertentlön
van 1 tot 4 regels25 Ce
Elke regel meer. 6
Bewya-exemplaar21/,
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
De Porte is al bijgedraaid ten opzichte
van Italië. Zooals we dat nu langzamerhand
gewoon zijn begint men in Konstantinopel
met een deftig en verontwaardigd gezicht te
weigeren, of men draalt en draalt, tot de
betrokken mogendheid haar geduld verliest
en zegt: »nu is 't uit; doen ofOok
hier weer. Toen Italië maatregelen nam om
zijn alleszins billijke eisch kracht bij te zetten,
kwam de Turksche ambassadeur aan den
Italiaanschen minister van buitenlandsche
zaken te Rome heel plechtig verklaren
,Nu Italië niets anders verzoekt dan post
kantoren te mogen inrichten in de 5 steden,
waar reeds postkantoren van andere mogend
heden gevestigd zijn, is er geen enkele reden
om tegenover Italië een andere gedragslijn
en dan tegenover die andere boitec-
mogendheden. Alleen werd er bijge
zegd dat hierdoor volstrekt niets werd
geprejudiceerd opzichten s nader te benemen
beslissingen voor alle postkantoren. De gezant
verklaarde voorts: «Deze mededeeling is de
uitdrukking van de onveranderlijke gevoelens
en de oprechte vriendschap, die reedB sinds
jaren bestaan tussehen den koning van Italië
en den Sultan en hun beiderzjjdsche regeerin
gen."
Er stond in het Reutertelegram niet dat
de Italiaansche minister gelachen heeft bij
dese woordendiplomaten lachen nooit, maar
wel heeft hij er bijgezegd zoo ongeveer«zog
aan je baas dat, als hij die vriendschap wil
aanhouden hij ons niet eerst op de teenen
moet trappen. Maar er was nog iets en dat
kon tegelijkertijd wel opgeknapt worden.
Italiaansche paketbooten van Tripolis uitvarend
mochten geen passagiers opnemen. De Sultan,
die al 06D bijsonder goede bui had verklaarde
nu dat mocht voortaan ook wel. En uit is de
bijna-oorlog al weer.
In Marokko is de strijd nog lang niet uit
weet men, dooh 't gaat de laatste week wat
beter. Er zijn nu al een paar verkennings
tochten gehouden zonder verliezen voor de
FranscheD. De «Temps" bericht dat de ster
van Moulay Hafid, sultan no. 2, daalt. Lang
zamerhand beginnen de stammen hou oude
woonplaats weer in te nemen en herleeft het
vertrouwen. Een ruiterhoofdman, die in het
gebied der Mdakra het den Fransohen nog
al lastig maakte, is met zijn 2000 ruiters uit
t gebied vertrokkeD. Ook Moulay Hafid's
oister van flnanoiën is op de vlucht gegaan
en zonder minister van flnanoiën kan
zelfs een Marokkaansch sultan zeer moeilijk
regeeren. Toch schijnt Moulay nog een andere
poging te willen wagen. Hij zond een missie
naar de vier voornaamste Europeesche mogend
heden om te verzoeken eens een paar maanden
niet tuszchenbeide te komen tussehen hem
en sultan Abd-el-Azis. H\j belooft tegelijker
tijd eerbiediging van alle gesloten verdragen.
Gezien hetgeen reeds in dezen zin al vroeger
werd gedaan, gelooven we niet, dat er veel
kans is dat de mogendheden het verzoek
zullen inwilligen.
De «Times" is zeer tevreden over de wijze
waarop het debat over de Congokwestie in
de Belgische kamer gevoerd wordt. Natuur
lijk vindt het blad niet goed dat de maat
schappijen die ooncessies bezitten, dese zullen
mogen bonden; «die zullen dikwijls hervor
mingen beletten. De koloniale wet wil haar
wel bevallen, omdat het Belgische parlement
nu ia den Congo macht en gezag zal verkrij
gen en wijl alle besluiten van den regeerenden
vorst moeten mede onderteekend worden door
den verantwoordelijken minister. Het blad
ziet vsorts met genoegen, dat de woorden van
den Engelaohen minister reeds uitwerking ge
had hebben en dat de Angel-Saksische groote
mogendheden aan de Belgische minister ge
vraagd hebben, hoe zij de voorschriften der
acte van Berlijn sullen toepassen in zake in
ternationale reohten en vrijheid en onafhan
kelijkheid van den handel.
't Zal het groote Engeische orgaaan waar-
•ohjjnljjk wel ietwat onaangenaam" aandoen
dat
het bericht dat natuurlijk door het Handels
blad van Antwerpen met genoegen vermeld
wordt, naar aanleiding van een gevoerd debat
daarover in de Amerikaansche wetgevende
vergadering. Het Hbl. van Antwerpen meldt
dan
,In den loop der sitting van den Ameri-
kaanschen Senaat verklaarde Maandag de
heer Harrison, dat de veldtocht tegen de sla
vernij in den Congostaat alleen uitgaat van
Engeland, welk land den onafhankelijken
Congo-staat zou willen inpalmen.
Spreker verweet den staatssecretaris het
oor te leenen aan een 25-tal Engeische sen-
delingen en zich door Engeland te laten op
zetten tot aanvallen tegen koning Leopold.
Engeland is er alleen op uit, de Unie de
kastanjes nit het vuur te laten halenmen
moet de Engelschen hun eigen werk laten
verrichten."
Engeland schijnt in zijne koloniën van tjjd
tot tijd ook nog al eens hardhandig te moeten
optreden al maakt het ook aanmerkingen
op de hardhandigheid, waarmee in den Congo
geregeerd wordt of al vinden de Engeische
bladen althans ons optreden in Atjeh natuur
lijk lang niet humaan genoeg enz. Maandag
iB een Engelsehe troepenmacht van 1200 man
uit Pensjawai in Brltsch-Indië vertrokken ter
tuchtiging van een stam in het binnenland,
die in den la«tsten tijd zich zeer onrustig
had getoond. Wie in een glazen huis woont
moet zelf niet met steenen werpen.
De Koreanen schijnen hoelemaal niet inge
nomen met het bestnur hnnner Japansche
overheerschers. Volgens Amerikaansche bladen
trachtten zij een trein te doen ontsporen,
waarin de Japansche resident-generaal reisde.
Een groot aantal Koreanen wijken uit naar
China.
Helder, 24 April.
Uitslag der stemming voor een lid van
d8n gemeenteraad
op Woensdag 22 April 1908.
Derde disrtict. Aantal kiezers 1348.
Uitgebracht 483, van onwaarde 9 stemmen.
Hiervan werden uit gebracht op de
heeren O. Adriaanse 205 stemmen en
M. de Waard 269 stemmen.
Gekozen de heer M. de Waard.
Winterweer met Paschen.
In het Handelsblad lezen we het vol
gende over het slechte weer met de Paschen
Het is Paschen geweest, doch lente is
het niet geweest.
Dit wordt hier slechts vastgelegd, niet
om de wreedheid van dit ijzige geval in
herinnering te brengen, nu vanmorgen de
gebruikelijke oranjezon werkelijk even heeft
gekoesterd, ra Paschen, doch omdat het
goed is, bijvoorbeeld voor Indische lezers,
om drie weken na dato in een Hollandsche
krant te kunnen nasnnffelen en de ddar
weldadige kouwe rilling na te proeven van
Rr! Rr! 't schijnt schraal weertje te zjjn
geweeBt met Paschen in Olland 1"
't Was wel schraalwel heel, heel
schaal
De krant had het voorspeld. En het
kwam uit. Sneeuw 1 De trams reden door
Amsterdam als hooge suikertaartenden
heelen winter had er zoo'n vracht niet
boven op gelegen. Uit alle provincies kwa
men berichten van zwaren sneeuwval. In
de Paaschweiden knutselden ze aan sneeuw
poppen. Langs de bloembol velden werd
met sneeuwballen gegooid. De toerieten
stepten bevroren van hnn fiets, hun anto,
hun motorboot.
Sneeuwt 't hier wel meer zoo dik
vroegen ze bibberend aan den boer, die
zijn witte lammeren niet terng kon vinden
in de witte wei. »Temet als de zeumer op
komst isc, blies de boer in zjjn kouwe handen.
Het conflict te Krommenie.
Naar >Het Volk" verneemt hebben de
arbeiders te Krommenie besloten den strjjd
tegen de vennootschap Verwer die zich
intasschen van nieuw personeel voorzien
heeft op te geven. Er zjjn 50 slachtoffers.
Verbruik van gedistelleerd.
Het verbrnik van veraccjjnsd gedistel
leerd in Nederland per hoofd der bevol
king hetwelk in 1877, toen 't op z"n
hoogst was, 9.98 liter; tien jaren later
in 1887: 9.01 liter; twintig jaren daarna
8.46 liter bedroeg heeft naar de Re
dactie van de Volksbond tegen Drank
misbruik meldt, in 1907, bedragen 7.32
liter ad 50 °/0, d. i. lager cgfer dan in
een der laatste 30 jaren werd bereikt.
Het verbrnik is derhalve in 30 jaren
tjjds ongeveer met een vierde deel ver
minderd.
Inbraak.
Omtrent een inbraak in den paraplaie-
winkel van den heer H. Léautaad, Papen-
brngsteeg 5, te Amsterdam, kannen wy
het volgende mededeelen
De heer Léautaad woont op den Nieu-
wendjjk, zoodat zjjn winkel en werkplaats
aan de Papenbrngsteeg 's nachts onbeheerd
zjjn. Van die omstandigheid maakten in
den nacht van Zaterdag op Zondag twee
dieven gebruik om zich met een valschen
sleutel toegang tot perceel Papen brugsteeg 5
te verschaffen. Met 21 in een demi-saison
gepakte parapluiea verlieten zjj het perceel,
doch niet lang verheugden zjj zich in het
pas verworven bezit. Nauweljjks toch waren
ze weer op straat, of ze werden door een
politie'agent achtervolgd. De dieven
vooiden de paraplaies weg en gingen op
de vlocht. De politie-agent wist er echter
één in de Zoutsteeg te grjjpeneen
worsteling ontstond, waarbjj de bnrgerjj j
voor den dief party trok, doch de politie
agent, die op de signaalflnit blies, kreeg
.spoedig hulp van collega's. Met vereende
krachten en na gebruik gemaakt te hebben
van den wapenstok, slaagde men er nu in
een der dieven de anderen was ge-,
vlucht naar het politiebureau aan de
St. Pietershal over te brengen.
De weggeworpen demi-saison met de
parapluies zjjn in beslag genomen, evenals
de valsche sleutel, dien men op deu
gearresteerde vond.
Eigenaardig is het dat vyftien jaar
geleden, ook op 2en Paaschdag, bjj den
heer Léautaad, destjjds op de Prinsen
gracht woonachtig, ook werd ingebroken.
De Amsterdamsche inktwerper duikt
in allerlei gedaanten op. Thans wordt
door iemand vermoed, dat de tram de
schuldigde is. Hjj schryft o.a.:
Toen mjjne vrouw met ons zoontje uit
wandelen was merkte ze op hetLeidsche-
plein, nadat hun even te voren een tram
gepasseerd was, dat zjj eenige zwarte
vlekken op haar japon had gekregen,
terwjjl het kind een paar spatten op de
wang had. Het rook eenigszins naar
petroleam. Na worden de tramrails, nadat
ze schoon gemaakt zjjn, bespoten met eene
vloeistof uit een bnB met tuit. Kan het
ook soms zjjn, dat, wanneer zulks wat
overdadig geschied is, die vloeistof bjj het
passeeren van een tram opspat, en zoodoende
de z.g. inktvlekken veroorzaakt
(N. v. N.)
Scheepsramp in Indlë.
Uit Amsterdam meldt men
Omtrent den scheepsramp van het Neder-
landsche stoomschip «Pahnd", behoor end tot
de vloot van de Aon.Paketvaartmaatschappjj,
in de haven van Pelawan, vernamen wjj
ten kantore der maatschappij, het volgende.
De ,Pahnd" is een tabaksboot, varend van
Batavia naar Deli. Zjj werd gebouwd in 1905,
meet ongeveer 2000 ton en staat (wa&rschjjn-
Ijjk) onder commando van kapt P. H. Donck.
Met hem bevonden «ich aan boord vier of
ficieren en vjjf machinisten (allen Nederlan
ders) en een inlandsche equipage van 60 tot
70 man. Het ongeval gebeurde Zondag IJ.
Volgens het eerste telegram aan de directie,
dat echter overdreven bleek, sprongen de
beide stoomketels der »Pahud", die hierdoor
totaal wrak werd. De Europeanen werden
gered, eenige inlanders gedood of swaar ge
wond, andere worden vermoedeljjk vermist.
Een eigen reddingsboot der maatschappjj,
rde Dordrecht", welke in de haven van Pri-
ok gestationeerd ligt, vertrok dadeljjk naar
de plaats des onheils om hnlp te bieden,
terwjjl de pakketboot iSpeelman" der maat
schappjj den dag daarna volgde.
Het tweede telegram was geruststellender,
hoewel het ongeval seer ernstig bljjft. De
ramp gebeurde langs zjjde van den gouver-
nementssteiger te Belawan. De ruimen maken
geen water. Het schip is van de stuurboord
zijde opengeslagen over de lengte van de
machinekamer. De bakboordzjjde en de dub
bele bodem zjjn intact gebleven. Na verster
king van het stanrboord zal het wellicht
mogelijk zjjn, het schip te versieepen.
De ingenomen lading (»de Pahud" stond
op het pont naar Batavia te vertrekken, en
de lading bestond waarschjjnljjk voor een
deel nit takak) is onbeschadidigd. De gouver-
nementsloods werd licht beschadigd. Van de
inlandsche equipage werd 1 man gedood en
zjjn 8 gewond, terwjjl er 4 vermist worden.
Aan wal sjjn 7 inlanders gedood en 25 gewond.
De oorzaak der ontploffing is nog onbekend.
Het tweede telegram bevestigt het vertrek
van f Dordrecht" en r Speelman".
Vreemde manier.
Dinsdagmorgen vroeg werd te Rotterdam
een binderlybje grafwaarts gedragen, niet
zooals gewoonljjk, door een bedienaar ge
huld in een langen zwarten mantel, waar
onder het kistje gedragen wordt.... maar
door een bidder als >heer" gekleed, die
het lykkistje in een grauw pakpapier had
gewikkeld, met een touwtje er om en het
nu onder zjjn arm droeg als een postpakket.
(>R. N.")
De getrouwen.
Ds. M. H. a. van der Valk, die door het
Provinciaal Kerkbestuur van Zuid-Holland
uit zjjn ambt is ontzet, predikt sedert dien
tjjd iederen Zondag te Rotterdam, en wel
des voormiddags in het Verkooplokaal en
des namiddags in Caledonia. De Oud-
Beierlanders Oud-Beierland was zjjn
laatste standplaats vooral uit den
minderen stand komen te Rotterdam steeds
trouw bjj hem ter kerke. De reiskosten
per tram zjjn hun echter te daardaarom
hnren Z9 met elkander een roeiboot en
varen daarmede naar Roon. Dan zjjn ze
aan den vasten wal en loopen naar Rotterdam,
om na afloop der predikatiën langB denzelfden
weg huiswaarts te keeren. De afstand voor
heen en weer varen is l1/, uur en voor
de voetreis 6 uur. De kosten aan znlk
een reis verbonden zjjn ongeveer 6 cent
per persoon.
Gevaarlijke heeren.
De remisechef van de gebouwen der
Haagsche Tramweg-Maatscbappy aan de
Frans Halsstraat bemerkte in den vorigen
nacht, dat een tweetal personen op ver
dachte wjj ze heen en weer lirpen op de
open terreinen, behoorende bjj bovenge
noemde gebouwen. Toen hjj naar hen toeging,
om zich op de hoogte van hnn bedoelingen
te stellen, werd de beambte, een rnim
60-jarig man, door de beide individuen
aangegrepen en zóó ernstig mishandeld,
dat hem een heupbeen werd gebroken en
hjj op verschillende plaatsen van het lichaam
verwondingen bekwam.
De daders die tot nu toe onbekend zjjn
gebleven, lieten hun slachtoffer in deer-
niswaardigen toestand liggen en vluchtten
in de richting van de Wonwermanstraat.
Per brancard werd de verwonde eerst naar
zjjn woning en vervolgens naar het Ge
meenteziekenhuis overgebracht, waar bleek
dat zjjn toestand wel ernstig, doch niet
levensgevaarlijk is.
Een bewoner van de Nassau-Odyck-
straat, te 's-Gravenhage, een reeds be
jaard heer, werd Woensdagnacht wakker
door gerncht in zjjn hnis. Bjj stond op
en ging in de kamer, waar hjj leven had
gehoord binnenkomende ontving hjj met
een zwaar voorwerp, vermoedeljjk een
breekjjzer, een hevigen slag over den arm,
zoodat hjj onder het uiten van een luiden
kreet bewusteloos ineenzakte. Op het alarm
schoot de huishoudster toe, doch inmiddels
waren de dief of dieven door een raam,
waardoor zjj waarschjjnljjk ook binnenge
komen waren, ontvlucht.
Door het nachteljjke duister heeft de
verwonde niet kannen zien, wie er in de
kamer waren, zoodat elke aanwjjzing om
trent den dader of de daders ontbreekt.
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage, 22 April. Geslaagd voor
groote stoomvaart eerste stuurman de
heeren H. de Kok, J. A. Labots en F.
L. Leujestweede stuurman de heeren
C. J. de Kap en D Loosderde stuurman
de heer G. J. Gantvoort.
Men schryft uit Winschoten
In de oode gemeentelijke kerkhofschool,
voor andere doeleinden vroeger gebrnikt,
hebben zich na tot aanstoot van velen
zes huisgezinnen gevestigd, die geen woning
kunnen krjjgen en anders dakloos zonden
zjjn. Veertig personen ongeveer wonen
te zamen in dit toevluchtsoord, dat nit
tleohts twee gewone schoollokalen beBtaat.
Een Japansch smaldeel,
bestaande uit vyftien schepen, waarbjj de
zwaarste van Japan's linieschepen, vjjf
gepantserde kruisers en versoheiden torpe
dojagers, is op weg naar de wateren van
zuideljjk China. Het zal Foetsjou, Amoi
en Kanton aandoen. Het moet een
vriendschapsbezoek Ijjken, maar inderdaad
is het doel indruk op de Chineezen te
maken en den ban van Japansche waren
op te heffen.
Spoorwegongeluk.
Melbonrne, 20 April. Twee volle excur
sie-treinen, die nit Bendigo en Ballarat
naar Melbonrne terugkeerden, zjjn op el
kander geloopen, in den nacht van Zondag
op Maandag, nabjj Braybrockjunction. Vsd
de passagiers is bekend dat 42 gedood en
88 gewond werden. Drie wagons werden
in elkaar geschovendientengevolge ont
stond brand, waardoor een aantal personen
verbrand zjjn.
Uit een uitvoeriger bericht over het
spoorwegongeluk bjj Melbourne bljjkt, dat
de eene trein den anderen achterop reed,
terwjjl deze zich van het station Braybrook
in beweging zette. Deze trein werd ge
deeltelik vernieldde trein, die het
ongeluk veroorzaakte, leed bjjna geen
schade. De machinist zei, dat zjjn rem
niet werkte
Gisting in Indlë.
Bali.
Dt correspondent te Batavia van de N. C.
seint aan zjjn blad
Vrouwen, kinderen, personeel opiumkit ge
red; Dewa Agoeng KloeDgkoeng onderwer
ping aangebodenvoorwaarden onaannemeljjk
geacht.
Blijkens een bjj het departement van kolo
niën ontvangen telegram van den gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Indië, is bet Ba-
li «che landschap Kloengkoeng in verzet.
De troepen ondervonden allerwege tegen
stand. De poerie te Gelgel werd genomen,
waarbjj de vfiand honderd dooden bekwam,
luitenant N. R. Haremaker sneuvelde en zes
militairen beneden den rang van officier, drie
koelies en drie non-combattanten gewond wer
den. Een bataljon infanterie met een sectie
artillerie en genietroepen werden als verster
king naar Kloengkoeng gezonden.
Voorts is nit een telegram van den resident
van Bali en Lombok af te leiden, dat de ver
meestering van de poerie te Gelgel den 16en
dezer is geschied en dat ook den volgenden
dog een gevecht heeft plaats gevonden, waarbjj
een Europeesch fuselier (die sedert overleed)
zwaar werd gewond en vier anderen niet
levensgevaarlyk werden gewond.
Sumatra's Westkust.
Bjj het departement van koloniën zjjn van
den gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië telegrafisch de volgende berichten ont
vangen nopens den staat van saken op Su
matra's Westkust, in verband met de belas
tinginvoering in dat gewest:
Naar Pajakomboeh zjjn troepen gezonden
wegens beweging onder de bevolking. In
Bangkinang weigerden de hoofden openljjk
hunne medewerking. In de afdeeling Padang
heerscht verzet tegen de slaohtbelaating en
werd een larasboofd vermoord.
De correspondent van de N. Rott. Ct. te
Batavia seinde Dinsdag
De asaistent-resident van Tanah Datar
seintGisterenmiddag kwamen de opgeroepen
panghoeloes van Padang Loear ten zjjn en
kantore, vergezeld van honderden gewapen-
den, die de marechaussees met steenen wier
pen. Nadat een sergeant en een fuselier (ma
rechaussee?) daardoor gewond waren, gaven
de marechaussees vuur, waardoor 18 man ge
dood eu 50 gewond werden. De panghoeloes
en de aanhitser Datoeq Sangoeri zjjn gear
resteerd.
Insezonden.
Het is toch een lenke Pieter, die meheer
P. de Geus, onze EdelachtbareZ.Ed.Achtb.
veroorlooft zich als Raadslid, saken te pnbli-
ceeren in de 1.1. gehouden raadszitting, in
tegenwoordigheid der pers en volle tribune
en nu een belasting betalend ingezetene
Z.Ed.Aohtb. publiek wjjst op zjjns inziens
scheeve voorstellingen en hem beleefd daarop
verzoekt de zaak in het reine te brengen,
gevoelt de heer de G. zich .te hoog* om
daarop in te gaan en schryft triomfantelijk:
«Kom bjj mjj thnis, daar ben ik te spreken 1*
(Het spreekuur is niet aangegeven.)
Nu geachte heer, ondergeleekende gevoelt
zich daartoe niet genegen. Dat »a la cubinet*
is nu eenmaal niet mjjn systeem.
Is datgene, wat door mjj publiek is ge
schreven, omtrent het arbeidsloon voor de
kolenlossing aan de gasfabriek onjuist, dan
was n zedeljjk verplicht dit te weerleggen,
maar n niet met een «Jantje van Leiden*
van de zaak afmaken. Of koestert n soms de
meening, dat wjj, «ingezetene* niet het recht
hebben om oritiek uit to oefenen op de daden
onzer gemeente-raadsleden
Reken er op heer deG.,jnist tegenwoordig
valt er wel zoo .een en ander te criticeeren
en jammer is het, dat er nog zooveel «slapenden*
in onze gemeente worden gevonden, die het
«laat maar varen* zjjn toegedaan.
Gevoelt u behoefte heer de G. om nw stand
punt publid; te verdedigen, door n ingenomen
bjj de behandeling voor mechanische kracht
aan te sohaffen voor de kolenlossing, ga dan
nw gang, maar doet het dan «consequent* en
in nw kwaliteit als Raadslid en als voor
stander van gemeente-exploitatie der gasfabriek
Als toodanig ben ik bereid n van antwoord
te dienen en sal ik u bewjjsen, dat gjj aan
den eenen kan het voordoet om voor de
kolenwerkers op te komen, terwjjl gjj in
deselfde raadssitting medewerkt om eenige
arme weduwen of oude en invalide ingezetenen
een etui brood uit-de mond te nemen.
In afwachting Meheer de Gensl
w. r. zrrs.
PEUIIjIJBTOIV.
15)
hoofdstuk vhi.
Dorothea was gevlncht naar het hnisje,
waarin het ljjk harer moeder lag. Zjj was
den knecht niet dankbaar voor zjjne tusschen-
komst, daar zjj moest vreezeo, dat nn Hagen's
verbittering nog zon toenemen. In het eerste
oogenblik besloot zjj in het huisje te over
nachten maar toen het naoht was geworden,
werd de jonge vrouw overweldigd door een
gewoel van angst, sooals ook de moedigste
menschen dikwjjls in de nabjjheid van een
ljjk gevoelen. En die angst nam toe, toen het
licht der maan door het kleine raam op het
laken viel, waaronder het doode lichaam kg.
Spookaohüg teekenden de vormen van het
lichaam «ich op het laken af, en hoe langer
Doortjes blik er op roette, hoe scherper zjj
uitkwamen. Nu meende zjj de stem harer
moeder te hooren, zjj geloofde te zien, dat
hot laken zich bewoog; een angstige kreet
ontsnapte haar; zjj jjlde naar buiten en kwam
e.er,tbedaren, toen zjj weder in hare
Hagen was er niet. Zjj ontkleedde zich
haastig en ging te bed. Wat was dat Zjj
meende het gesteun en het gereutel van een
stervende gehoord te hobben. Geruimen tjjd
bleef zjj luisterenmaar het akelige geluid
herbaalde zich niet, alles bleef stil, zjj
zich stellig vergist hebben.
Zjj ging weer liggen. Kort daarna kwam
haar man. Hjj trad op het bed toe en vroeg,
of zjj al sliep. Zjj gaf hem geen antwoord;
want aan zjjne gedempte, heesche stem was
duideljjk te hooren, dat bjj nog niet tol kalmte
was gekomen, en zjj vreesde, dat een onbe
dachtzaam woord van hare zjjde den toorn
weer zon doen nitbarsten.
De molenaar liep eene poes de kamer op
en neder en legde zich toen gekleed te bed.
Deu volgenden morgen zeide Hagen tegen
zjjne vronw, dat hjj den knecht vrjjaf had
gegeven. Hendrik wilde een anderen dienst
gaan zoeken, en Hagen vond dat ook heel
goedwant er was met dien kerel niets meer
te beginnen. Het viel Doortje op, dat haar
man dit op zulk eeu vriendeljjken toon zeide.
Zjj had verwacht, dat hjj haar zou verwijten,
dat zjj zich met den knecht tegen hem ver
bonden had.
Hjj bleef den geheelen dag bedaard en
vriendelijk. Hjj ging slechts uit om de noo-
dige schikkingen te maken voor de begrafenis
sjjner schoonmoeder en keerde daarna regel-
reoht naar huis terug. Hjj scheen geheel ver
anderd gednrende de twee dagen, die nog
vóór de begrafenis verliepen. Hjj ging het
geheele huis door, keek na, waar er herstel
ling noodig was, beraadslaagde met zjjne
vrouw over nieuwe aankoopen, welke hjj na
den winter dacht te doen, en gaf in den loop
van het gesprek te kennen, dat hjj voorne
mens was meer knechts te hnren, ten einde
den molen weer in goeden gang te brengen.
Hjj sprak ook van eene groote hoeveelheid
graan, welke hjj op den zolder had liggen en
welke bjj niet wilde verkoop an, maar malen,
dewjjl hjj mocht verwachten, met het meel
uitstekende zaken te doen. Kortom, het scheen
dat hjj zjjne trotsche plannen
tmg.» had opgegeven, teneinde sich voortaan
geheel aan sjjn handwerk te wjjden. Hadden
de verwjjtingen en vermaningen van Doro
thea dien ommekeer bewerkt?
De jonge vrouw geloofde het, omdat zjj
het hoopte, maar de koortsachtige haast,
waarmede hjj alles verrichtte, beviel haar
toch niet, en meermalen rustte haar blik mot
ernBtige bezorgdheid op hem, wauneor hjj
voor zjjne secretaire zat en met lange rjjen
cjjfers zat te rekenen.
Op den morgen van den derden dag werd
de oude vrouw ter aarde besteld. Hagen was
de eenige, die de baar volgde, hjj wildeniet,
dat zjjne vrouw medeging.
Hjj was nog niet teruggekeerd, toen er een
rijtuig aan den molen kwam, waaruit twee
heeren stegen, die steedsche kleeding droe
gen. Dorothea stond aan het raam. Zjj schrik
te toen zjj do vreemden zag: zjj giste, wat
zjj kwamen doen.
De heeren riepen om den knecht. Brigitta
kwam er bjj en wees den koetsier, die het
paard uitspande, den stal. De heeren volgden
haar, keken overal met onderzoekende blikken
rond en gingen daarna het hnis binnen.
Neem het odb niet kwaljjk, juffrouw'nam
de oudste van hen, een reeds bejaard man,
het woord; «we wisten niet, dat wjj in een
huis van droefenis kwamen."
«Mjjn man is niet thnis", zeide Dorothea
verlegen.
Ik weet het", antwoordde de oude heer,
«bij is uitgegaan om uwe moeder de laatste
eer te bewjjzen. Maar wjj kunnen wachten.
Ik ben de bankier Aaron uit de stad, juffrouw
en dit is mjjn soon Izaak. Wjj komen, om
met nw man saken te doen. Gisteren en eer
gisteren hebben wjj hem op ons kantoor ge
wacht, maar hjj is niet gekomen."
Dorothea bood de heeren stoelen aan, zjj
gingen evenwel bjj het raam staan.
«Het is alles nieuw, Izaik", hoorde zjj don
bankier zeggen, terwjjl hjj een gouden lorg
net op den haviksneus zette, «alles is ver
leden winter gebouwd."
(Maar er zal geen graan in de schuren
wezen", meende Izaik, die zich bezig hield
met op zjjne nagelt te bjjten.
•Hjj moet vjjftienhonderd mud tarwe heb
ben", hernam de oude op zachten toon, «en
het stnk bouwland is heel wat waard. Is
het hier een goede grond, juffrouw?"
«De beste nit den geheelen omtrek".
«Zoo, de beste Hoort gjj het wel Issak
Heb ik niet altjjd gezegd, dat de molenaar
een fatsoenlijk man is?"
,Wat geeft dat, zoolang wjj geene zeker
heid hebben?" antwoordde Isaak, de schou
dert ophalende.
«Stil Izaak 1 Een man als hjj zal ons zoo
veel zekerheid geven, als wjj maar verlangen.
Dj molen staat zeker stil wegens het sterf
geval, jufironw
•Ja, omdat mjjne moeder is gestorven".
«Heel braaf, dat de molenaar zjjne schoon
moeder zooveel eer bewjjst I" zei de bankit-r.
•Och, hjj zal niets te malen gehad hebben",
merkte Izaak aaa met een schuiuachen blik
op de jonge vronw.
Deze werd vuurrood. «Als gjj morgen
komt, zult gjj de raderen weder hooren klep
peren' sprak zjj wrevelig.
«Gjj maalt alleen voor loon vroeg Izaak.
•Tot nog, toe ja, maar mjjn man wil in
het vervolg zjjn eigen graan gaan malen eo
j het meel verkoopen. Hjj denkt op die manier
meer winst te kunnon hebben",
i «Hoort gjj wel, Isaak? vroeg de ondemsn
vrooljjk. «De vjjftienhonderd mud 1"
l «Als die er zjjn", antwoordde de jonge
heer droogjes.
«Hjj zal ze ons laten zien, o, het is een
fatsoenljjk man, een braaf man I"
«Ik vrees, dat de zaken, welke gjj met
mjjn man hebt, niet aangenaam voor hem
zjju", dos wendde zich Dorothea tot den
bankier.
«Mjjn hemel, wat noemt gjj aangenaam?"
antwoordde de oude heer koel. «Zaken zjjn
zaken, juffrouw, en elke zaak brengt eigen
aardige zorgen mede'.
«Mjja man ia u geld schuldig?"
«Hm ja, msar wjj sjjn gedekt".
«Ik begrjjp u niet".
Wjj weten, dat hjj sal betalen, wat hjj
ons schuldig is".
«Is het eene groote som
De bankie.* lachte veelbeleekenend.
«Wat noemt gjj eene groote som vroeg
hjj met diplomatische terughoudendheid. «Als
ik u zeg, dat hjj de schuld met een peune-
streek kan betalen, dan Isaak, haal mjj
even een glas water".
Ik zal het wel doen", zeide Dorothea,
die niet bemerkte, dat de jonge heer volstrekt
geen beweging maakte, om aan het versoek
van sjjn vader te voldoen.
«Die vronw kan alles in de war helpen",
fluisterde de bankier, toen hjj met zjjn soon
alleen was. Zjj wil ons uithooren. Zeg niets,
wees op nwe hoede 1 Als wjj met hem alleen
sjjn sullen wjj hem dwingen, het stuk te
teekenen. Maar de vrouw moet er niet bjj
«(ju".
Izaak beet nadenkend op zjjne nagels.
«Wat gaan onse zaken haar aan meende
hjj wrevelig. «Als de man niet onder de
pantoffel staat, dan sal hjj wel zorgen, dat
zjj niet te weten komt hoeveel hjj ons schul
dig
«Maar als hjj onderteekent, dan zal hjj
zeggen, dat zjjne vrouw het weten moet".
Hjj kan het haar naderhand wel ver
tellen".
«En als hjj niet wil?"
«Dan lt ggen wjj beslag op al wat hjj heeft,
en
«Stil, de vrouw komt!"
Dorothea keerde terug en bood den ban
kier het glas aan. Hjj bracht het even aan
de lippen en zette het toen op de tafel.
«Hebt gjj geen knecht T' vroeg hjj een
oogenblik later.
Wjj hadden er wel een; maar mjjn man
heeft hem weggezonden, omdat hjj brutaal
was".
«Ha, staat daarom de molen stil?" vroeg
Izaak met een kwaadaardigen lach op de
dikke lippen.
Dorothea wierp hem een toornigen blik
toemaar hjj merkte dien niet ophet ge
vogelte op het erf soheen al zjjne aandacht
te boeien.
«En al was. dab soa?-" zei Dorothea driftig.
Wjj kunnen knechts genoeg krjjgen, en als
de molen stilstaat, heeft mjjn man alleen er
schade bjj".
De jonge man trok minachtend de boven
lip op, maar zjjn vader stootte bem aan.
«Och het gaat ons volstrekt niet aan", her
nam de bankier bedaard. «Ik wilde maar,
dat nw man kwamwjj hebben niet veel
tjjd".
Datselfde wenschte Doortje ook, het ge
sprek werd pjjnljjk voor haar. De oude heer
haalde een gonden horloge uit sjjn zak en
hield het Izaak voor, die zwjjgend knikte.
Daarop liep hjj langzaam de kamer op en
neer, terwjjl de zoon voortdurend naar het
pluimgedierte keek.
(Wordt vervolgd.)
