KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
weer Helder, Texel, WSeringen en Anna Paulowna
No. 3675.
Woensdag 6 Mei 1908
86ste Jaargang.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te HELDER
Bureaux: Spoorstraat en Koningstraat.
*v.
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten.
DOROTHEA.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Keningotr. 29.
Interu.-Telef. 50.
Abonnement
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ot., Boitenl. f 1.25
j LZondagsblad37'45 >0.75
1 Modeblad ...>>>55» 80 0.90
Jj fMu tik. bloemlezing» >>60>>»>85> >0.90
Voor 't Bnitenland bg vooruitbetaling.
van 1 tot 4 regels
Elke regel
Advortentlön
35 Cent.
plaatsruimte berekend.
Vignetten en groote lette» worden i
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS— en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Verleden week heeft het leger van sultan
Abd-el-Asis Rabat verlaten om de hoofdstad
te gaan heroveren voor den wettigen vont.
Vdór den afmarsch, die in volmaakte orde
geaohiedde en een gnnstigen indruk bjj de
bevolking achterliet, waren de contingenten
der twee machtige stammen, der Beni Snaa-
sen en der Cherarda, de gelederen komen
versterken.
Monlaj Hafid schjjnt besluiteloos wat
trouwens te begrjjpen is, nn in den laatsten
tgd verscheidene stamhoofden sjjne zjjde ver
lieten. De Fransche regeering ontving bericht
dat het hem gelakt is door te dringen in het
gebied van Sehr, tosschen de Atlas en Rabat.
Men weet nog niet of hg nn sjjn tocht naar
Fes aal vervolgen of zal oprukken naar Ra
bat. Dit wjjst er joist op, dat hg niet w
wat te doen, want de weg is nog vrjj.
Omtrent Raisoeli wordt gemeld dat hg lie
den, die hem indertjjd groote diensten bewe
zen, toen de Engelschman Mac. Lean sgn
gevangene was, had vergeten te btloonen, en
dat dese hem op een avond, toen hg van een
dorpsfeest terugkwam, hebben opgewacht en
hebben getracht hem te vermoorden. Licht
gewond wist hg te ontkomen.
De Temps maakt zich bezorgd over de ont
vangst die den zendelingen van Moulay Ha
fid aan enkele hoven in Enropa zon kannen
te beurt vallen. Het blad wgst er op dat het
niet aangaat de deputatie officieel of officieus
te ontvangen. Men onderhandelt niet met de
opstandelingen tegen hun wettigen vorst. Het
blad hoopt dat ook Duitschland correct zal
handelen en de deputatie niet officieel, zelfs
niet officieus sal ontvangen.
De debatten over de overneming van den
Congostaat worden in de Belgische kamer
voortgezet. Veel nieuws hoort men niet. De
belangstelling in het buitenland voor deze
kwestie blgft groot. In het Engelsche Lager
huis vroeg Sir Charles Dilke of de verplich
tingen, die voortvloeien uit de versehillende
concessies en monopolies aan sommige maat
schappijen verleend, in overeenstemming sgn
met de Akte van Berlgn en met het Britsche
contract. De minister antwoordde dat de voor
waarden van overneming, aangegaan met den
Souverein van den Congostaat, geen inbreuk
maken op de verplichtingen die door verdra
gen aan den Congostaat sgn opgelegd. Maar
hg voegde- er terstond bjjin hoeverrre het
behoud der concessies op den tegenwoordigen
voet vereenigbaar is met de opgelegde ver
plichtingen, vormt het onderwerp van een
briefwisseling met de Belgische regeering.
Vóór Engeland iets doet om de eventueele
overdracht van den Congostaat aan België te
erkennen, zal de regeering hare meening daar
over openbaar maken met de desbetreffende
gewisselde stukken.
De Berlgnsche »Post" bespreekt ook de
annexatie van den Congo-Staat en vraagt de
Duitsohe regeering het initiatief te nemen
om bjj België, vóór de officiëele overneming,
aan te dringen op eerbiediging der bepalingen
van de acte van Berlgn. Een van de bepalingen
verbiedt o.a. ieder monopolie in de Congo-Staat
en men ziet thans hoe de eene monopolie-
vennootschap na de andere in den Congo
uich nederzet, het land exploiteert en iedere
concurrentie onmogeljjk maakt. Wanneer
Duitschland het initiatief neemt tot besprekingen
hierover, sal het alle mogendheden, die
belangen in den Congo-Staat hebben, een
dienst bewjjsen, zegt het blad.
Tengevolge van den hoogen waterstand
van den Dnieper wordt in de voorsteden van
Kief groote ellende geleden. Te Slobodka
heerscht hongersnood daar alle aanvoer van
levensmiddelen gestremd is.
In het stadsgedeelte aan de overzjjde van
den Dnieper staan 1500 huisen onder water.
Het onderzoek naar de verduisteringen aan
de Russische intendanoe tjjdens den oorlog
in Mandchoerjje, heeft aan het licht gebracht,
dat het aantal bedriegergen een bnitengewonen
omvang heeft en eeuige honderden mÜllioenen
zouden bedragen. Alle intendance-ambtenaren,
onverschillig van welken rang zullen aan een
verhoor worden onderworpen. Maarde
zaak kan ook in den doofpot terecht komen
wat niet de eerste keer zou zgn in Rusland.
De onderhandelingen tusschen de Oosten-
rgksche en de Hongaarsche regeering over
de gemeenschappelgke begrooting hebben tot
eene overeenstemming omtrent alle punten,
ook die der officierztraktementen-geleid.
Engeland heeft last van sgne kolonies
Frankrjjk evenzeer. In Engelach Indië (Cal-
cutta) ia een bomaanslag gepleegd op eeno
Engülsche dame en een onderzoek daaromtrent
had tengevolge de ontdekking van een
nitgebreid complot in de stad.
Ook komen berichten van onlusten in China.
Hervormingsgezinden maakten zich meester
van een stad en doodden een mandargn. Een
gedeelte van het garnizoen sloot zich bjj hen
aan. De Europeanen schgnen veilig te zgn,
In Italië is het ook roerig doch daar in
de vuurspuwende bergen. De Etna spuit uit
drie gaten lava, asch en rook omhoog. Twee
stroomen lava naderen langzaam de bebouwde
Btreken. Ook de Vesuvius begint weer
teekenen van leven te geven. Een dof gerommel
wordt aan de sjjde van Resina gehoord en in
dezelfde streek heeft een afaehuiving plaats
gehad. De bevolking verkeert in onrast.
naastbestaanden was uitgekeerd do som van
f 4516.52 in 71 uitkeeringen en dat de re-
aervekas bedroeg f 36.22. Aantal leden 611,
J donateurs 2.
j De oommissie belast met het nazien der
booken en bescheiden, bestaande uit de heeren
Snaphaan, Nelson en Wenneker, bracht bg
j monde van eerstgenoemde verslag uit, waaruit
bleek, dat alles in de beste orde was bevonden
en bracht den penningmeester een woord van
lof voor zjjn accuratesse.
Hierna werd het herziene reglement artikel-
ge wjj ze door den waarn. secretaris, den heer
W. R. Zits, voorgelezen en na onderlinge
Helder, 5 Mei.
- Bg Kon. besl. van 1 dezer zgn, met
ingang van 15 dezer benoemd tot kauton-
rechter-plaatsvervangerin het banton
HelderJ. ter Laag, ontvanger der regis
tratie en domeinen te Helder; en Ch. M.
Cremer, inspecteur der directe belastingen
en domeinen te Helder.
- Zaterdag 1.1. werd aihier aanbesteed
het bouwen van een winkelhuis aan den
Kaoaalweg no. 78, alhier, voor rekening
van den heer A. J. Maas.
Ingekomen biljetten 17, van de heeren
I. L. v. Os f6700, P. de Waard f6600,
A. v. Pelt f6600, A Krjjnen f6590, H.
Wgker f6576, J. Glotze f6480, P. Bom-
hoff f 6452, J. J. Schoeffelenberger f 6425,
Gebr. v. Pelt, f6420, J. Duinker f6398,
Th. v. d. Sterr f6395, H. Riemers f 6284,
W. de Jong f5990, R. N. v. Os f5841,
B. A. Adriaanse 5100, Z Klaassen f 4975,
D. de Cook f4965.
De Heldersche Toonealvereeniging
>T.A.V.E.N.U." gaf j.1. Zaterdagavond in
Casino" een nitvoering. Zg heeft haar
goeden naam, die ze in haar 4-jarig be
slaan heeft verworven, door deze voor
stelling gehandhaafd. Opgevoerd werd het
uit het Duitsch vertaalde blgspel In byp-
notischen slaap", een alleraardigst blgspel.
Prachtig werd het gespeeld. De rollen
zaten er vast in en de karakters werden
goed weergegeven, waardoor de vele aar
digheden goed tot hun recht kwamen. Men
kon merken, dat er gverig en met lust
gerepeteerd was, want alles wees op een
goed samenspel, zooals we het zelden bg
dilettanten vinden. Uit deze uitvoering
bleek op nieuw, dat >T.A.V.E.N.U." voor
beschaafde jongelai, die zich vermaken
willen met tooneelspel, het aangewezen
gezelschap is.
Een zeer gezellig bal besloot den aan-
genamen avond.
- Vrijdag 1 Mei, des avonds ten 8 ure,
hield de vereeniging van minder geëmploieerdeu
en werklieden der Rjjks Marine Werf //Door
Eendracht Sterk' een algemeene vergadering
in het lokaal van den heer P. de Koning.
Met een woord van welkom tot de aan
wezigen, opende de president, de heer J.
Dekkers de vergadering, welke in hoofdzaak
was belegd tot het doen van finantieel ver
slag, herziening reglement en bestuursverkiezing
Uit het verslag van den penningmeester,
den heer R. Meerens, bleek dat sinds de op
richting der vereeniging aan weduwen of
bespreking goedgekeurd.
Voortaan
kan niemand meer lid worden,
welke de 40 jaar is gepasseerd en zjj wolke
eenmaal bedankt hebben en opnieuw lid
wenschen te worden, zullen alsdan verplicht
zgn de in dien tgd betaalde contributie aan
te suiveren, een en ander onder goedkeuring
van het bestuur.
Het thans zittende bestuur, bestaande uit
de heeren J. Dekkers, M. Kloppers, R.
Meerens, J. Bujjkes en W. R. Zits werd bg
acclamatie onder applaus opnieuw herkozen
verklaard.
Hierna bracht de heer Zits een woord
van dank aan de heeren Rietveld, onlangs
gepensioneerd en Winkelman overloden, voor
al hetgeen zjj jaren achtereen hadden verricht
als bestuursleden der vereeniging, waarmede
de vergadering ten volle instemde.
Niets meer aan de orde zjjnde, sloot de
president met een toepasselijk woord de ver
gadering. (Ingezonden.)
Keuring van vee en vleeech in de gemeente
Helder.
Aan het onlangs versohenen verslag over
1907 der Gezondheids-Commissie ontleenen
wjj het v ilgende betreffende bovengenoemd
zeer belangrjjk onderwerp
In de gemeente Helder was het ook in
1907 met de keuring van levensmiddelen treurig
gesteld. Wel bestaan er te dien opziohte eenige
bepalingen in de politieverordening, dooh
deze worden niet nageleefd. Een der eerste
voorwaarden toch, om bjjv. tot die naleving
te geraken, wat betreft do vee- en vleeschkeu-
ring, is de aanwezigheid van een alleszins
bekwamen keurmeester, die eene behoorlijke
bezoldiging geniet, en juist een zoodanige
keurmeester ontbrak nog in 1907. Wel werd
voor 1907 op de begrooting van uitgaven der
gemeente, bjj besluit van den Gemeenteraad
van 25 Ootober 1906, een post van /T200.
geplaatst, als jaarwedde voor een te benoemen
keurmeester-veearts en werd in de vergade
ring van den Gemeenteraad van 29 Januari
1907 eene instructie voor dezen vastgesteld,
maar eene benoeming vond niet plaats, naar
de Commissie vernam, omdat zioh geen ge
schikte sollicitant had aangemeld. Dit be
vreemdt haar intnsschen niet, daar, volgens
besluit van den Gemeenteraad van 29 Januari
1907, aan den te benoemen veearts het uit
oefenen van particuliere praktijk verboden
werd en in verband hiermede het vastgestelde
salaris veel te laag is.
Op 18 Febrnari 1907 ontving de Commissie
een schrijven van het Bestnnr der Afd. Helder
van de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw, mededeelende, dat door dit bestuur een
adres was gericht aan den Gemeenteraad,
met verzoek om terug te willen komen op
sjjn besluit waarbjj aan den te benoemen vee
arts het uitoefenen van particuliere praktijk
verboden werdin dit adres was gewezen op
het groote belang voor de veehouders in deze
gemeente, voortdurend gelegenheid te hebben
hun vee to doen onderzoeken, hetgeen met
het oog op besmetting der melk niet te mis
kennen is. Door de Commissie werd daarop,
d.d. 2 Maart, een schrijven van adhaesie hier-
sde tot den Raad gericht.
In de gemeenteraadszitting van 12 Maart
bleek ook nog een adres van des^fde strek
king te sgn ingekomen van de Vereeniging
nKoegrasser Belang".
B. en W. stelden nu voor, de instructie
van den te benoemen veearts in den gevraag-
den zin te wjjzigen, vooral ook, omdat de
oproeping van sollicitanten geen resnltaat
bad opgeleverd.
Na eenige discussie werd echter door den
Raad besloten de zaak aan te houden, totdat
men meer gegeven» zou hebben.
Op de begrooting voor 1908 bleek nu door
B. en W. weer te zgn gebracht f 45.— als
^jaarwedde voor den keurmeester van brood,
vleesch en visch" (evenals in 1905 en 1906,
zie de Jaarverslagen over die jaren).
Bg de behandeling van de begrooting, in
de Gemeenteraadszitting van 29 October 1907,
bleek, dat B. en W. hiertoe gekomen waren,
omdat een Rijks-keuring van vee en vleesch
bjj de Regeering in overweging was en zjj
nu wilden afwachten, welke voorschriften van
Rjjkswege gegeven zouden worden. Met een
ingekomen verzoek van de Afd. Helder der
Hollandsche Maatschappij Landbouw, om
ƒ1200.subsidie met het oog op het aan
stellen van een veearts, konden B. en W.
zich niet vereenigen. Na eenige discussie
werd besloten de post te ver hoogen tot ƒ2000.—
en de beslissing over eene nadere regeling
van den keuringsdienst te verdagen.
Vleeschrekken. Bjj missive van 30 Maart 1907
werd door B. en W. het oordeel der Com
missie gevraagd over de vraag, die bjj hen
geiezen was, of het wel wenscheljjk was in
het vervolg vergunning te verleenen tot het
aanbrengen van vleeschrekken en of het niet
beter zon zgn, de reeds verleende vergunnin
gen in te trekken, daar het hnns inziens niet
in het voordeel van de uitgestalde vleesch-
waren was, dat deze aan stof en vuil, aan
insecten en aan de warmte d6r zomermaanden
worden blootgesteld.
In haar aivies deelde de Commissie mede,
dat zjj zich geheel met de meening van B.
en W. kon vereenigen en dat het haar daar
om gewenBcht voorkwam, geen nieuwe ver
gunningen te verleenen en de reeds verleende
in te trekken. Zjj wees teven» op de wen-
scheljjkheid van het vaststellen van voorschrif
ten voor slachtplaatsen en bewaarplaatsen voor
vleeschonder verwjjzing naar het medege
deelde in haar Verslag over 1905, bis. 2925.
Noord-Hollandsch Landbouwcrediet.
In de Zaterdag gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders werden de
balans en winst- en verliesrekening goed
gekeurd, gelgk die door commissarissen
waren aangeboden en het dividend vast
gesteld op 6 pet. of f60, betaalbaar van
heden af, op dividendbewgB no. 20.
De aan de benrt van aftreding zjjnde
commissaris, de heer mr. W. C. Bosman,
wsrd als zoodanig herkozen. (A. Ct.)
Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht.
De Voorzitster en de Eerste Sekretares
van den Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht
richten tot de belangstellenden een oproep
tot bijwoning van de samenkomst te Am
sterdam van 15 tot en met 20 Jnni 1908.
Een bizondere uitnoodiging om vertegen
woordigsters te zenden wordt gericht tot
alle nationale vereenigingen, die sympathie
hebben voor deze beweging. Ook personen
van ieder ras, afkomst of geloof, die over
tuigd zgn van het recht der burgeres om
r maatschappelijke belangen door middel
van het stembiljet te behartigen, worden
nitgenoodigd de bijeenkomst bg te wonen
Alwie belang stellen in dit grootste heden-
daagsche wereldvraagstuk znllen welkom
zgn.
N.B. Toegangskaarten voor hetgansohe
kongres a f 5.zgn tot 1 Jnni verkrijg
baar bg Mej. Joh. W A. Naber, 5 Van
Eegbenstraat, Amsterdam. (Ingezonden.)
Valsch geld.
Niet minder dan 61 valsche dubbeltjes
zgn vrgdag door Amsterdamsche tram
conducteurs bg de politie aldaar gedeponeerd
al8 door hen in betaling ontvangen.
Bg een tapper daar ter stede heeft een
onbekende een valsch hanige van f 10
uitgegeven (N. v. N.)
0e crisis In de diamantindustrie.
Het eene oogenblik vindt men vermeld,
dat de onderhandelingen tosschen partgen
zgn afgesprongen, het volgende moment
wordt weer stokstijf door betzelfde orgaan
beweerd, dat ze in vollen gang ijjn
Met zekerheid valt intnsschen over het
verloop der crisis nog niets te zeggen.
Maar dag a.s. weer vergadering van den
A. N. D. B., waarin officieele mededeelingen
zullen worden gedaan.
Nieuwe Nlodorp.
1 Mei was het 60 jaar geleden dat de
nog altgd krasse 85-jarige Ewoud Schild
onafgebroken zgn smidse bewoonde en
bestaarde. Zestig jaren lang in één zaak,
steeds gverig en attent, en ook nn nog
is de oude heer menigmaal bezig voor zjjn
vak. 't Is een heele reeks van jaren en
dan nog zoo in staat als onze vriendelijke
heer Schild, dat is wel een vermeldings-
waardig feit.
We hopen van harte dat de jubilaris
nog menig jaar in gezondheid en voorspoed
zal mogen genieten.
Kindermoord.
De vrouw te Delft, die haar kind heeft
gedood, is Donderdagmiddag gearresteerd.
Omtrent dit afschuwelijke geval kan nog
het volgende worden medegedeeld. In het
begin van December 1906 ontdekte de
man der beschnldigde, dat zgn vronw sinds
eenigen tgd de hniahnnr niet betaald had,
waardoor hg onaangenaamheden kreeg. De
vrouw vatte toen het noodlottig beslnit
op, haar kind te dooden om daardoor het
geld, waarvoor het verzekerd was, meester
te worden. Zg nam het meisje van 16
maanden uit de wieg en hing op zolder
het kind opna dit koelbloedig te hebben
gedaan, werd na den dood van het kind
het lgkje afgenomen en weer in de wieg
Aan den vader en den geneesheer werd
kalm medegedeeld, dat het kind aan een
stuip gestorven was en zoo dan ook dóór
den geneesheer een bewjjs van overigden
afgegeven.
Van de verzekering trokken de ouders
f 40, waarvan nn de achterstallige hniBhnar
werd betaald.
Nn de misdaad ontdekt is, heeft de
vrouw bekend, dooh houdt zg zich alB
niet bg haar verstand zgnde.
Atjih.
De correspondent van de N. Rott. Ct. te
Batavia seinde
Bjj een klewangaanval in Djeumpa op een
groep infanterie werden de sergeant Foiger,
drie minderen en seven dwangarbeiders ge
wond.
In Peusangan werd de telefoon vernield.
Het laatste maandverslag over Atjeh luid on
gunstig.
Hierover valt niet veel te seggen. We be
leven in Atjeh nu eenmaal een onrnstigen
tgd. Nog een ondersoek als pas werd inge
steld en we hebben missohien kans, dat de
Atjehveralagen er nog heel anders sullen gaan
uitzien. De Atjeher is er nu
van overtuigd, dat wjj nooit bjj een een
genomen gedragslijn bljjven volharden,
hem is het een feit, dat aan een krachtig
Voor
weer gauw een einde moet komen,
als hjj maar volhoudt. Zoo'n ondersoek doet
hem licht denken, dat er weer verandering
op til is, en hjj tracht in die riohting het
sgne te doen.
Uit het thans geseinde behoeft dit alles wel
niet rechtstreeks te volgen, het veronderstelde
verband is echter mogeljjk.
De Mattoetjima.
De tjjding van het zinken van den Japan-
schen kruiser Matsoesjima sal in onze marine
en ook in Indië ongetwijfeld met veel wee
moed worden vernomen en de deelneming in
de smart over het verlies van soovele jonge
mensohenlevens sal des te grooter sjjn, omdat
sich onder de omgekomenen zeker meerderen
zullen bevinden, die aan ons marinepersoneel
persoonlijk bekend wareD.
Het oefeningseskader, bestaande uit de Mat
soesjima, de Itsoekoesjima en de Hasjidate,
is toch gaandeweg een jaarljjksohe gast in
onse Oost-Indische besfttinges geworden.
Nadat in 1900 twee kleinere en verouderde
opleidingsschepen een kort besoek in de baai
van Amboina hadden gebracht, kwamen io
April 1901 de Itsoekoesjima en de Hasjidate
gedurende eenige dagen in de haven van
Tudjrag Priok. In Maart 1903 volgde op
nieuw een besook aan Tandjong Priok. Dit
maal bestond het eskader uit de bovengenoemde
drie schepen, die op hun terugreis uit Au
stralië, in Juli, ook kort te Amboina vertoef
den. Gedurende de oorlogsjaren 1904 en 1905
namen de kruisers vau bet oefeningseakader
een werkzaam aandeel aan den krjjg, doch
in Jnni 1906 kwamen de drie schepen, toen
maals onder bevel van den schout-bjj-nacht
Shimamura, wederom te Tandjong Priok. Dit
besoek werd op zeer hoffeljjke wjjze aange
kondigd door een brief van den Japanscbcn
schout-bjj-nachl, die in 1903 het eskader had
gecommandeerd, aan den commandant der
seemaoht te Batavia. De Japansche vlootvoogd
verklaarde nog eens behoefte te gevoelen sgn
dank te betuigen voor de in 1908 genoten
ontvangst. Hjj deed zgn schrjjven vergezeld
gaan van eene opgave der officieren en adel
borsten, die, in 1903 te Batavia geweest zgnde,
waren gesneuveld of gewond en ook van hen,
die sich bijzonder hadden onderscheiden.
De ontvangst, die de Japansche zeelieden
in 1906 te Batavia ontvingen, was van de
sjjde onter marine seer hartelijk. Het geheele
Nederlandsche eekader, uit vjjf schepen be
staande, was daartoe te Taadjonk Priok aan-
"dT.' jaar (1908) werd op de reis van Sin
gapore naar Colombo de haven van Ssbang
door bet Japansohe oefeningseakader besocht
en op de terugreis ook Taudjonk Priok.
Men kon toen niet vermoeden, dat op de
terugreis naar Japan helaas zulk een zwaar
verlies het eskader en de geheele Japansche
soa treffen. (N, R. Ct.)
De Etna heeft weder getoond nog
lang geen nitbrande krater te zgn en ook
de Vesuvios begint weder teekenen van
leven te geven.
Een dof gerommel wordt aan de zgde
van Resina gehoord en in dezelfde streek
heeft een aardverschuiving plaats gehad.
En ook de zwavelbron van Pozzuoli is
weder gaan werken. Het is te begrijpen,
dat deze feiten in verband met de uitbars
ting van de Etna weder grooten schrik
onder de bevolking hebben verspreid.
De nitstrooming nit de Etna duurt vooxt.
Uit drie gaten Bpuit lava, asch en rook
omhoog. Twee stroomen lava naderen lang
zaam de bebouwde streken. En wederom
hebben er eenige aardschokken plaats ge
had, gepaard met hevig onderaardscb ge
rommel.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat daar
dr. Macedo Braganza, de president van de
burgerlgke vereeniging, en Mendes Almeida
gehoord zgn ter zake van medeplichtigheid
aan den Koningsmoord, waarvoor zg in
hechtenis waren genomen. Onder het ver
hoor kreeg Braganza een beroerte. Men
heeft hem snel naar het gasthuis moeten
brengen.
De heele zaak baart groot opzien te
Lissabon.
Moordaanslag op een burgemeester.
In den loop van een bijeenkomst, is de
socialistische burgemeester vau St. Etienue
(Frankrjjk) getroffen door drie messteken.
Zgn toestand is ernstig. De gisting, die
in het raadhuis ten gevolge van de op
ruiing der publieke meening ontstond, was
Te Bonrnemoilth is Zaterdag een
eleotrische tram, waarover de bestnnrder
de macht verloren had, een helling afge
rold en van een met kreupelhout begroeide
steilte afgevallen. Zeven menschen werden
gedood en acht gewond.
FXSTJIZjI.mTOM'.
18)
Plotseling ontwaakte sjj nit haar gepeins,
sjj meende in den molen een verdacht geluid
vernomen te hebben. Was de knecht terugge-
De gedachte, die in haar opkwam, deed
baar ontstellen. Brigitta had hare verwondering
te kennen gegeven, dat de knecht zoo in 't
geheim was vertrokken, en uit die verwonde
ring sprak het vermoeden, dat hg sich nog
in den molen bevond. Was dat onmogelgk
Stellig niet. In den molen kon hg een schuil
hoek gevonden hebben, sonder dat de molenaar
het wist en de mogelijkheid bestond, dat
Brigitta het wist en hem van voedsel voorzag.
Missohien son hg in zjjn schuilhoek wel
op plannen, om sich te wrekenmisschien
son zich eensklaps weer de roode haan ver-
toonea op het dak van den molen en in de
ontsteltenis, welke de brand deed ontstaan,
sou de booswicht dan licht gelegenheid hebben,
om te ontkomen.
Al die gedachten resen in den geest der
vrouw. Nu kwam het er op aan, den misda
diger op de daad te betrappen, hem aan het
gerecht over te leveren en een onschuldige
verlossen.
Dorothea was altgd moedig en onverschrok
ken geweest. Ook nn overlegde sjj niet lang
wat gedaan moest worden, diende snel te
gwchieden. Zjj stak eene lantaarn aan en
F»g de sleutels van den molen balen, die in
de woonkamer hingen. De
niet, zeker had haar man ze medegenomen.
laar zjj herinnerde sich, dat in de slaap
kamer andere sleutels van den molen hingen,
welke nog niet gebruikt waren. Hagen had
haar die gewezen en gezegd, dat deze slentels
zich daar bevonden omdat men spoedig in
den molen zou kunnen komen, als er 's nachts
iets gebeurde.
Dorothea vond de sleutels en begon nu den
molen te doorloopen hier en daar''stilstaande
te luisteren. Zjj hoorde niets, het was
doodstil, alleen werd nn en dan de stilte af
gebroken door het geritsel der muisen. Zjj
wilde nn terugkeeren, maar de onrust, welke
haar beheerschte, deed haar de trap opgaan,
welke naar den zolder leidde. Daar moesten
de vjjftien honderd mud tarwe liggen, waar
van Hagen had gesproken.
De deur was gesloten. Dorothea zocht en
vond den sleutel en opende de deur. Zoo ver
sjj bg het onzekere schjjnsel der lantaarn
kon zien, bemerkte sjj niets van den hoop
graan, welken sjj toch dadeljjk had moeten
bespeuren. En wat was dat? Achteraan in
een hoek, dicht onder het gebint van het dak
zag zjj licht. Hield de knecht zich daar ver
borgen Koortsachtig klopten hare polsen en
hare knieën knikten, toen sjj op die plek
toetrad.
Nu was sjj er, haar adem stokte, slechts
met moeite smoorde zjj den kreet, die haar
op de lippen zweefde.
Zjj zag eene brandende kaars, omgeven
met stroo, hout en andere brandbare stoffen.
Kr was geen twijfel aan of als de kaars zoo
ver afgebrand was, dat de vlam die stoffen
aanstak, dan sou het vuur ook het gebint
aantasten, hetwelk, geljjk Dorothea bemerkte,
met olie gedrenkt was.
Alles was met duivelsch overleg berekend.
De brand moest in den nacht nitbreken en
door de genomen maatregelen sich met groote
snelheid nitbreiden.
Wie had het gedaan Niemand anders dan
Roode Hendrik, die sioh op den baas wilde
wreken. Maar kon het hem bewezen worden
Hjj had het tooneel der misdaad verlaten,
en niemand kon overtuigende bewjjzen leveren,
dat hjj de brandstichter was.
In het eerste oogenblik wilde Dorothea de
meid roepen, maar zjj wist niet, of die baar
zou helpen, dun wel partjj voor den knecht
kiezen. Er bleef niets over, dan het licht nit
te doen en haar man bjj zjjne thuiskomst
bare ontdekking mede te ueelen. Zjj hoopte,
dat hjj het rechte middel zou vinden, om den
knecht tot bekentenis te brengen.
Zoover was sjj gekomen met hare gedach
ten, toen eene tweede ontdekking haar op
lossing gaf van dit vreeseljjk raadsel. Zjj had
de kaars uitgedaan en wilde nu den solder
verlaten, toen haar voet tegen een voorwerp
■tiet, dat op den grond lag. In de meening,
dat een met meel of graan gevulden sak voor
haar lag, wilde zjj er over heen stappen,
maar toen het licht der lantaarn er op viel,
ontsnapte een luide, schrille kreet aan hare
lippen.
De gebrokeD oogen wjjd geopend, het ge
laat door woede en pjjn vertrokken, lag het
ljjk van Roode Hendrik voor haar.
Angst en afgrjjsen maakten sioh van haar
meester. Zoo snel hare wankelende voeten
haar dragen konden, jjlde sjj naar de trap.
Met bevende hand deed zjj de denr achter
zioh dicht en vloog den molen door naar
hare slaapkamer, waar sjj half bewusteloos
op een stoel nederviel.
Het vreeseljjk schouwspel bleef baar voor
de oogen, duideljjk zag sjj eiken trek in het
verwrongen gelaat, het was haar, alsof het
ljjk nog altjjd voor haar lag sjj durfde de
oogen niet opslaan.
Lang dnurde het, eer sjj genoegzaam van
hare ontsteltenis bekomen was, om over de
gedane ontdekkingen te kunnen nadenken.
Wie was de moordenaar? Deze vraag rees
natuurljjk het allereerst in haar op. Zjj durfde
geen antwoord vinden.
Hendrik had het vuur niet aangelegd. Of
was hjj op het oogenblik sjjner misdadige
handeling door de hand Gods getroffen Had
eene beroerte eene einde gemaakt aan sjjn
leven, op het oogenblik dat hjj het tooneel
zjjuer misdaad wilde verlaten
Ja, dat was mogeljjk Wie kan de wegen
der Voorzienigheid doorgronden?
Maar had de zaak zich wel zoo toegedra
gen? Waarom had Hendrik niet in den zelf
den nacht, waarin hjj was weggejaagd, de
misdaad gepleegd? Waarom had hg daar
mede gewacht Hoe was het hem mogeljjk
geweest in den molen te komen, daar toch
Dorothea alle deuren gesloten had gevonder
Hoe kwam het, dat Dorothea niets had ge
hoord, terwjjl toch het verwrongen gelaat
van den doode bewees, dat de dood eerst na
hevigen strjjd was ingetreden?
O, wie kon haar op al die vragen ant
woord geven?
Er kwamen nog andere vragen, niet minder
moeieljjk te beantwoorden. Waar was het
koren, waarover Hagen zoo dikwjjls had ge
sproken Waarom was hg juist des avonds
naar de stad gegaan, om den volgenden dag
terog te komen. En op welken grond had hjj
op zoo stellige manier de verdenking uitge
sproken dat zjjn knecht toenmaals de brand
had aangestoken en men vreesen moest, dat
hg de wraakoefening zou herhalen
Dorothea wilde de akelige gedachten terug
dringen, welke haar bestormdendoch sjj
was er niet toe in staat. De donkere drei
gende wolken pakten sioh al dichter samen
en hulden haar in een donkeren, door geen
enkele ster verhelderdéh nacht.
Had Hagen het gedaan Neen, neen, dat
was onmogeljjk, soo'n duivel kon hjj niet
zjjnl En toch, alle, omstandigheden wezen
op hem, wanneer sjj sich de vraag stelde
wie de afschuweljjke daad had bedreven. En
als bjj het gedaan had, dan moest hjj boeten
voor sjjne doivelscbe slechtheid, dan
maar hjj was haar echtgenoot, en al woonde
er ook geen gevoel van liefde voor hem in
haar hart, zjj had toch voor het aangezicht
Gods beloofd, alles met "hem te sullen dragen.
Indien Hagen de schuldige was, dan moest
hjj sgne schuld bekennen, schrifteljjk of mon
deling, opdat de onsohuldige verlost kon wor
den. Zjj sou hem niet aan het gereoht over
leveren, sjj sou niet eerder gebruik maken
van sjjne bekentenis, dan als hjj het land
verlaten hadmaar bekennen moest hjj, goed
schiks of kwaadschiks.
Maar 't was immers onmogeljjk, hjj kon
het niet gedaan hebben I
Het was middernacht geworden en Doro
thea sat nog op dezelfde plaats, sjj dacht
niets eens aan naar bed gaan. Daar hoorde
zg plotseling de gillende stem der meid
«Brand"! roepen. Het was een kreet, dis
door merg en been drong.
Zjj jjlde naar de deur. Het was niet mo
geljjk, dat er brand kon weien selve had sjj
het lioht uitgedaan en het daiveleche plan
brandstichter
Met hangende haren, onophoudeljjk
hulp roepende, vloog Brigitta voor haar uit.
Reeds was er eene sterke brandlucht, en toen
Dorothea voor het huis stond, sag sjj e
lange, zwarte rookwolk over den boomgaard
naar het dorp drjjven. Het "was bljjkbear,
dat het vuur op meer plaatsen was aange
legd aan twee tegenovergestelde kanten van
het dak lekten reeds de vlammen.
Stom eu oubeweegljjk van schrik, ontzet
ting en afgrjjzen stond Dorothea voor het
brandende huis, den blik gericht op de vlam-
i, welke met verbasende snelheid om sich
u grepen. Het was haar niet mogeljjk,
een woord nit te brengen. Zjj knikte zwijgend,
toen Brigitta zei, dat ook nu de brand aan
gestoken wassjj schudde weigerend het hoofd
bjj de vraag, of men niet trachten zou te
redden, wat oog gered kon worden. Al had
het ia hare macht gelegen, den brand te
blosschen, dan sou haar de kracht ontbroken
hebben.
De oude meid riep voortdurend om hu'p.
Dorothea keerde het brandende huis den rug
toe eu sloeg den weg in naar bet dorp. Zjj
besloot eerst dsn naar het huis van h&ar man
terug te keeten als hjj sich suiveren kon van
de vreeseljjke verdenking, welke sjj nu tegen
hem had opgevat Zjj hoopte toch i
nog, dat
hem dit mogeljjk sou sgn.
Tot dien tjjd toe wilde zjj naar de dorps
herberg gaan. Zjj kende de vrouw van dsn
kastelein en wist, dat sjj bjj haar goed ont
vangen sou worden. Moest sjj van baar man
scheiden, dan vond sjj een wjjkplaata in de
hut, welke sg met hare moeder had bewoond.
Die hut was nog haar eigendom, de oude
vrouw had nooit willen toegeven aan het
van den molenaar, om se te ver-
Aan den soom van het bosch bleef Doortje
staan. Zjj keerde sich om en sloeg een laat
sten blik op den molen, die nu door eeue
see van vlammen omgeven was.
(Wordt vervolgd.)
