KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel,
en Anna Paulowna
36ste Jaargang.
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten.
rNo. 3680.
Zaterdag 23 Mei 1908.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Konlngstr. 29.
lntere.-Tolof. 50.
Gemeenteraad, van Helder.
Zitting van Dinsdag 19 Mei 1908.
Voorzitter de heer Van Steijn, Burgemeester.
^Tegenwoordig alle (21) leden.
Na de opening der vergadering wordt aan
de orde gesteld de beëediging van
het nieuw gekozen raadslid.
Na door den secretaris in de zaal binnen
geleid te zijn, legt de heer M. de Waard de
by de wet gevorderde eeden af, wordt door
den Voorzitter gefeliciteerd en neemt zitting.
Daarna worden de notulen der vorige zit
ting gelezen, die onveranderd worden vast
gesteld.
Vervolgens geschiedt mededeeling van de
volgende
Ingekomen Stukken:
1. Missive's van Ged. Staten,
behelzende goedkeuringen van het besluit
tot het aangaan eener geldleening, van de
schoolgeld kohieren en van het kohier van
den hoofdelij ken omslag.
2. K e n n i sgevingen v. de aannemingen
hunner benoemingen van den heer F. T. A.
Cedée, als leeraar aan de Zeevaartschool en
van mejuffr. B. M. Frederiks, als onderwij
zeres aan school 3. - Deze stukken worden
voor kennisgeving aangenomen.
3. Ontslagaanvragen van den
heer I. Poldervaart, als onderwijzer aan school
6 en van mejuffr. M. Held, als onderwijzeres
aan school 3. Aan beiden wordt dit ont
slag eervol verleend, respectievelijk tegen 1
Juli en 15 Augustus a.s.
4. Een verzoek van het bestuur van
de school met den bijbel, om ontheffing van
art. 18 der bouwverordening, omdat by den
herbouw der school de voorgeschreven maxi
mum-hoogte van het gebouw zal worden
overschreden.
Na ingewonnen advies van de Gezond
heidscommissie en van den gemeente-bouw
meester, stellen B. W. voor gunstig op
het verzoek te beschikken. Met algemeene
stemmen wordt aldus besloten.
5. Een adres van den heer M. Kuiper,
Oostslootstraat 18, verzoekende verbetering
van de rioleering aldaar, door de rioolput
voor zyn woning van een stankafsluiter te
voorzien. Wordt in handen gesteld van
B. W. ter afdoening.
6. Een adres van den heer J. Spruit,
waarin nogmaals verzocht wordt de stoep
treden voor de woning Keizerstraat, hoek
Calilorniestraat te mogen aanbrengen.
Wordt in handen van B. W. gesteld
om praeadvies.
Hulpschool.
Ter tafel komt een schrijven van Ged.
Staten, waarby goedkeuring wordt onthouden
aan het raadsbesluit, om aan het bestuur
van de school met den bybel de houten hulp-
school te verhuren voor de som van f 10
per maand. Daar de waarde van het houten
gebouw op f 5000 wordt geschat achten
Ged. St. den huur te laag en meenen dat
dit beschouwd moet worden als een door de
gemeente aan een byzondere school verleende
oudersteuning, welke bij art. 3 der wet op 't
lager onderwys verboden is.
B. W. stellen nu voor den huur te be
palen op f 25 per maand.
De heer Schokking acht de beslissing
van Ged. Staten niet zooals zij behoort, want
door den huur op f 10 per maand te stellen,
wordt aan het byzonder onderwijs geen onder
steuning verleend; het is moeilijk uit te
maken of f 25 den juisten prys is. Hij zal
evenwel niet tegen het voorstel stemmen,
omdat er haast is met de verbouwing.
De heer Staalman teekent ook protest aan
tegen het besluit van Ged. Staten en zegt,
dat het onmogelyk de bedoeling van den
wetgever kan geweest zyn, een verhuring
als deze te beschouwen als ondersteuning
van het byz. onderwijs. Hij meent dat de
huurprijs voor een gebouw, dat voor afbraak
bestemd is, hoog genoeg was berekend, en
als er geen spoed by de verbouwing was,
zou hy den Raad voorstellen bij de Hooge
regeering in beroep te gaan. Hy betreurt het,
dat Ged. Staten het genoemde wetsartikel
aldus uitleggen, te meer daar de ambachts-
het houten gebouw voor niets heeft
i gebruiken en zy goedkeuring schonk
aan een hypotekaire leening van f 20.000.
De heer Jaring had ook gaarne gezien,
dat het bestuur van de school met den bijbel
op de gunstig mogelyke conditiën de hulp-
school in gebruik had gekregen, maar moet
toch protesteeren tegen de uitlatingen van
den heer Staalman, die te pas en te onpas
de ambachtsschool er by sleept.
De Voorzitter wyst er op, dat de Minister
van binnenl. zaken in zyn schryven, waarin
toestemming werd verleend de slooping der
houten school tot October uit te stellen, de
wenk gaf by verhuring rekening te houden
met art. 3 der onderwyswet.
De heer Van den Berg geeft als zijn
meeuing te kennen, dat Ged. Staten de wet
volkomen juist toepassen, want f 10 huur is
z. i. een gratificatie.
Nadat nog de heeren Schokking en Staal
man het woord hebben gevoerd, komt het
voorstel van B. W. in stemming, dat aan
genomen wordt met 19 tegen 2 stemmen. Tegen
i Staalman
stemden de heeren
i en De Waard.
Marine Schietwedstrijd.
B. W. doen het voorstel om van ge
meentewege een zilveren medaille beschik
baar te stellen ten behoeve van de Marine-
schietwedstryden alhier, te houden op 29 Juni
tot en met 3 Juli a.8.
Met eenparige stemmen wordt dit voorstel
aangenomen.
Telefoon.
De voorzitter stelt alsnu aan de orde het
punt waarvoor hoofdzakelijk deze vergade-
dering is belegd, en wel op verzoek van de
Telefooncommissie, bestaande uit de heeren
Feenders, Staalman, Krynen, Jaring en Schok
king. Genoemde commissie wenscht mededee
ling te doen van den stand der telefoonkwes
tie op dit oogenblik en verzoekt machtiging
tot het doen van verdere stappen.
De heer Feenders, voorzitter der commis
sie, het woord verkrijgende, zegt, dat hy het
wenschelyk acht over te gaan in geheime
zitting tot het doen van intieme mededeelin-
gen.
De Voorzitter vraagt of dit een voorstel
is van de 5 leden, waarop de heer Feenders
toestemmend antwoordt. Hierop wordt de
openbare vergadering geschorst en gaat de
Raad over in comité-general. Na een geheime
zitting van 2 uren wordt weder de openbare
vergadering heropend.
Alsnu stelt de Voorzitter het volgende in
gekomen voorstel aan de orde
„De commissie in zake de exploitatie van de
telefoon stelt voor, dat de Raad in beginsel be
sluite tot gemeentelijke exploitatie van de tele
foon, onder beding, dat de eischen, door de
Rijksregeering te stellen, hem nader ter beoor
deeling worden overgelegd en zijn goedkeuring
zullen kunnen wegdragen."
De heer Granwald kan zioh nog zoo da
delijk niet met het voorstel vereenigen en
geeft in overweging het in handen te stellen
van B. W om praeadvies. Dit voorstel is
staande de vergadering ingediend en den
leden is geen gelegenheid gegeven de zaak
te onderzoeken. De aangelegenheid is z. i.
niet zoo eenvoudig als voorgesteld wordt.
Wanneer de Raad thanB in beginsel besluit
tot gemeentelijke exploitatie van de telefoon
dan is men noodwendig gedwongen deze in
eigen beheer te nemen. Hy acht dan ook
het beding van de nadere beoordeeling der
eischen door de Ryksregeering te stellen
overbodig. Daarom wenscht hij, alvorens hij
zijn stem uitbrengt, dat een rekening van
kosten en een exploitatierekening overgelegd
wordt. Mocht men de gestelde eischen te hoog
vinden, dan moet men zich later weder tot
den exploitant wenden, dat in geen geval tot
voordeel van de aangeslotenen bij de telefoon
kan zijn. Hij stelt daarom voor het nemen
van een beslissing dienaangaande tot een
volgende vergadering uit te stellen.
De heer Staalman zegt, dat in besloten
zitting duidelijk aangetoond is, dat gemeen
te-exploitatie van de telefoon voor de ge
meente wenschelijk is. De concessionares
heeft elke onderhandeling afgebroken om tot
behoorlijke oplossing der kweBtie te ge
raken. Verder wijst hij den heer Grunwald
er op, dat het voorstel alleen beoogt in be
ginsel te besluiten tot gem. exploitatie en de
te stellen eischen nader aan het oordeel van
den Raad worden onderworpen. Mochten
de kosten voor de gemeente te bezwarend
zijn, om de telefoon in eigen beheer te ne
men, dan behoeft men niet te vreezen, dat
het te betalen tarief te hoog opgevoerd zou
worden, want dan zou de concessionares niet
handelen in zijn eigen belang. Dat de kwes
tie thans in dit stadium is gekomen, is te
wijten aan de schuld van den concessionares,
die weinig blyk van welwillendheid heeft ge
geven.
De heer Grunwald keurt ook de houding
van den concessionares af, maar toch wil
hij het voorstel in ernstige overweging ne
men en geen overyld besluit nemen, vandaar
zijn voorstel om in eene volgende zitting een
beslissing te nemen.
De heer Schokking, zegt, dat hij de vorige
maal vóór het voorstel van B. W. heeft
gestemd en eigenlijk niet voor gemeente
exploitatie is, maar na de bespreking, die
de commissie met den heer Pot had, is hij
tot de meening gekomen, dat gemeentelijke
exploitatie het wenschelykste is. De heer
Pot erkende volmondig, dat de toestellen
verbetering behoefden. Ook acht spreker
gelijke tarieven voor alle aangeslotenen nood
zakelijk. Doch nu de concessionares alle
bemiddeling heeft afgesneden en verder
onderhoud met de Raadscommissie weigert,
nu is hij voor de gem. exploitatie.
De heer De Ven meent, dat er na het
voorgevallene nog wel een andere wegware
geweest. De commissie had zich tot den
Raad kunnen wenden en deze had alsdan
aan den Minister kunnen verzoeken den
concessionaris te gelasten die verbeteringen
aan te brengen, welke de Raad wenscht.
Eigen exploitatie acht hij niet gewenscht.
De heer Grunwald voert nog eens het
woord en zegt nogmaals nu niet te weten
hoe te stemmen.
De heer Staalman acht verdaging niet
noodzakelijkde commissie heeft namens den
Raad zich ernstig en serieus van haar taak
gekweten, zoodat men vertrouwen in haar
dient te stellen.
De Voorzitter begrypt niet, wat er tegen
het voorstel van den heer Grunwald is, om
de zaak te verdagen.
De heer Feenders merkt op, dat zoolang
de zaak hangende is geen verbeteringen
aangebracht worden.
De Voorzitterachtde toestand niet zoodanig,
dat er zulk een spoed noodig is.
De heer Feenders zegt, indien de Raad
in beginsel niet besluit tot gem. exploitatie,
men de verschillende rekeningen van kosten
niet kan krygen.
Na nog een heftige discussie tusschen den
Voorzitter en den heer Staalman over het
spoedeischende van het geval en over het
onderhoud van de commissie met den Minister,
gaat men over tot stemming,
Het voorstel van den heer Grunwald, om
de beslissing uit te stellen, wordt 17 tegen 4
stemmen verworpen. Vóór stemden behalve
de voorsteller de 3 wethouders.
Het voorstel van de commissie wordt
daarna met 15 tegen 6 stemmen aange;
Tegen stemden de heeren De Ven, Over de
Linden, Grunwald, Van den Berg, Van Neck
en Van Wingerden.
Alsnu volgde de
Rondvraag.
De heer Grunwald en de heer Jaring
dringen aan op een spoedige indiening vat
een herziene verordening op de onderwijzers-
salarissen. De Voorzitter zegt, dat deze
verordening dit jaar nog herzien en by de
begrooting daarmede rekening moet ge
houden worden.
De heer Grunwald brengt den verkoop
van den watertoren en pijpen ter sprake en
vindt het niet goed, dat hieromtrent het
advies van de commissie voor de bedrijven
niet is ingenomen. De- heer De Ven zegt,
dat B. W. de beslissing omtrent de in
schrijving aan zich kunnen houden en de
Voorzitter belooft, dat. de inschrijvingsbiljetten
om advies aan de c ommissie zullen gezonden
worden.
De heer Staalman maakt aanmerking op
een ing.ekomen stuk van een onderwijzeres,
dat slecht is gesclareven op een afgescheurd
velletje postpapier. Men mocht verwachten,
dat door haar de vorm beter in acht ware
genomen.
De heer Feenders verzoekt een betere
nummering der huizen in de Plantsoenstraat.
De heer Van den Berg wijst op de toe
passing van de verordering voor schoolgeld
op school 8. Gedurende de vacantie der
maand Aug. moeten de leerlingen als inge
schrevenen beschouwd worden.
Aan al deze zaken zal de Voorzitter zijn
aandacht schenken.
De heer Jaring verkrijgt het woord en
zegt het wenschelyk te achten de meening
te vernemen van anderen wie te beoordeelen
heeft of een zaak spoedeischend is de Voor
zitter of de leden, die een spoedeischende
ergadering aanvragen. Hy stelt daarom een
1 o t i e voor om een uitspraak uit te lokken,
waarin men evenwel geen afkeuring moet
zien. De motie luidt
*De Raad der gemeente Helder ken-
nis genomen hebbende van het feit,
„dat door 5 zijner leden aan den Voor
zitter is gevraagd het beleggen eener
„spoedeischende Raadsvergadering op
,een aangegeven datum endatdeVoor-
,/zitter daaraan geen gevolg heeft ge-
geven, meenende dat aan hem de be-
„oordeeling is van het al of niet spoed-
•eischende eener vergadering en van
„den datum, waarop deze zal worden
belegd,
Overwegende, dat deze meening van
•den Voorzitter in strijd is met den
•geest van Art. 40 der gemeentewet,
Noodigt B. W. uit het oordeel
„hier omtrent van Ged. Staten te vragen".
De Voorzitter verwacht van deze motie
weinig heil, men krygt dan de meeuing van
een college, het is niet de meening van
hooger hand. De heer Jaring is bereid
de motie intetrekken, als de Voorzitter er
iets onvriendelijks inziet. De heer Over
de Linden acht het beter het oordeel van
den Minister te vragen, waarop de heer
Jaring de woorden .Ged. Staten" verandert
in .Minister van Binnenlandsche Zaken".
De motie wordt daarop aangenomen met
14 tegen 3 stemmen. De heeren Oortgijsen,
Van den Berg en Van Neck stemden tegen,
terwijl de heeren De Ven, Over de Linden
en Hartsinck zich buiten stemming hielden.
Hierna wordt de vergadering gesloten.
België bereidt zich voor op den verkiezings
strijd die daar Zondag 24 Mei zal gevoerd
worden.
In vier van de nogen provinciën zullen de
kiezers uitspraak moeten doon. Er moet
gestemd worden voor 82 volksvertegenwoor
digers (2e kamerleden) en 50 senatoren (le
kamerloden). De senaat wordt niet als by
ons door de provinciaale staten, maar recht
streeks door de kiezers gekozen. Wyl België
evenredige vertegenwoordiging heeft, kan elke
party van eenig gewicht eenige sttels krygen.
Het laat zich vry zeker aanzien dat geen
verplaatsing der rochtsche meerderheid tin
voordeele der links-verbondenen zal plan <3
hebben. In het Waalsche gedeelte zal do
propaganda die gevoerd is tegen du Congo-
naasting der linkerzijde waarschynlyk wol
eenige winst afwerpen.
De Fransche Kamer is weer bjjeen 't
w at er byzonder kalm toe eigenlijk zoo
kalm als we dat van de Fransche Kamer
t gewoon zyn. De ministerraad heeft
besloten de bespreking van het wetsontwerp,
inkomstenbelasting als no. 1 op de agend i
te handhaver.
President Fallières heeft een decreet go-
teekend waarby generaal Lyautey benoemd
wordt tot hooge regeercngscommissaris in het
Marokkaansche grensgebied- Zyn opdracht
luidt in samenwerking met den eerstdaags te
benoemen commissaris van den sherif hot
stelsel toe te passen, omschreven by de
FranschöMarokkaansche verdragen van 1901
1902. Hy zal daarby zich richten naar
do bevelen van de Algerynscho regeering en
den gezant te Tauger.
De minister van Buitenlandsche Zaken
verklaarde dat by de gezanten van Moulay
Hafid niet wenschte te ontvangen wyl ze zich
aandienden als de officieele vertegenwoordigers
den sultan van Marokko. Er is, zeide
de minister, maar een Bouverein van Marokko,
als soodanig erkend door de mogendheden,
die de acte van Algeciras teekenden en dat
Moulay Hafid niet. Intusschen schynt
Moulay Hafid nog altyd vorderingen te maken
wat betreft de verovering van gebied.
De correspondent van den M a t i n in
Tanger geeft de schuld van de wryving, die
tusschen de Fransche en Spaansche soldaten
in den laatsten tyd in Casablanca ontstond,
alléén aan de Spanjaarden. Deze patrouilleoren
zelfs binnen de moren der stad, wat uitsluitend
aan de Fransche soldaten is opgedragen.
Mèrkwaardig is wat het „Journal" meedeelt
.1. dat de Franschen beschoten worden met
geweren uit Fraskryk. De Marokkanen zyn
grootendeels in het bezit van Lebelgeweren
door den Franschen staat naar het
buitenland verkocht zyn by de invoering van
het niuuwe geweer by het leger.
In Portugal schynen betere, althans rusti
ger dagen te sullon aanbreken. De minister
legde de verklaring af dat by nooit zou wil
len regeeren door zyne toevlucht te nemen
tot de dictatorale macht. De nieuwe koning
maakt zich langzamerhand populair. Zondag
kwam uit Porto te Lissabon een extra-trein
met 900 der voornaamste burgers, leden van
alle partijen, om den jongen koning hunne
hulde te betuigon. Zy werden door eene groote
menigte met enthousiasme ontvangen.
De Porte beeft na het ultimatum van Frank
rijk, gelijk te verwachten was, bakzeil gehaald.
De Turkscbe ministerraad besloot de eischen
van den Franschen gezant in te willigen. De
concessie, aan twee Turken verleend voor de
Heraklea-kolenmijnen, is ingetrokken ei
Heraklea-maztnchappy, wier aandeelhouders
Franschen zyn, is weer in hare rechten her
steld. Een irade vau den sultan bevestigt dit
besluit de zaak is dus weer in orde. Van
wege het aanpakken I
De commissie voor de landsverdediging uit
de Russische Doema weigerde indertijd de
aangevraagde credieten voor de marine goed
te keuren. Een keizer'yke oekase beveelt nu
de geheele hervorming dor vloot en het
heer der marine. Er zal een opperbevelhebber
van de geheele marinemaebt worden benoemd.
De regeering hoopt dat de geheele hervorming
der marine de Doema zal leiden tot vernie
tiging van het besluit der commissie. De ver
houding, waarin Finland tot Rusland staat,
is weer eens in de Doema ter sprake geko
men. Finland kan nu juist niet bogen op een
welwillende behandeling van de xyde der
Russische machthebbers. Minister Stolypiu
logde echter de verklaring af dat Rusland
het binnenlandech bestuur in Finland onaan
getast zal laten. De Finnen zouden met die
verklaring tevreden kunnen zyn, maar zy
stellen daarin toch niet het rechte vertrouwen.
Na al hetgeen zjj ondervonden hebben bestaat
daarvoor ook wel eenigen grond
Aan de Oostenryksche universiteiten zyn
tegenwoordig botsingen tusschen de studenten
van verschillende politieke richting aan de
orde van den dag. Natnurlyk ontkennen alle
partyen er de schuld van te zyn.
Helder, 22 Mei.
Programma
van het concert te geven door het Staf-
muziekkorps van de Kon. Marine, op Zondug
25 Mei 'e namiddags van 451/, uur, in
Let Park achter het Paleis:
1. Lienten»nt Baron Dhanii. Marche.
2. Dn Voyage en Chine. Ouverture de
F. Dep rei
Fr. Barin.
E. Waldtenfel.
1. Trè» Jolie, Valie
4. Mixmonns. Chanson et danae de»
Bedonins. L. Bandonek.
5. Gage il'Amonr. Polka poor PU ton. Ch.daCamont
De heer J. Haielhotf.
6. Fantaiaie sur lei masiijne» de Verdi. P. Poigne.
7. Les Joyenx Pompiers. L. Caaivei.
Heldersche Voetbalbond.
Uitslag der op 17 Mei gespeelde wedstrijd
't Noorden H. B. 8. I. 1—1
Wedatrijdprogramma voor Zondag 24 Mei
van 1 n. 8 n. A. F. en H. C. III 't Noorden.
Seheidareehter: Meerena.
Stand c
e'itie.
Goal.
i i 111 i f i
H. 6. 110 7 1 2 15 81 12 1,50
A. F. en H. C. III 9 6 1 8 18 30 18 1,44
•t Noorden. 8 4 2 2 10 18 II 1,25
li. B. S. I. 10 4 4 2 12 26 9 1,20
Leonidas10 2 2 6 6 19 23 0,60
Sammeladijk 'J 9 2 65
Leening Noord-Holland.
Op de leening groot f' 778,000, rentende
31/, pet. ten behoeve van de provincie
Noord-Holland, waarvan de aflossing moet
plaats hebben vóór 1969, werden by de
Provinciale griffie te Haarlem iuBchryvin-
]|en ontvangen voor 314 aandeelen van f 1000
en wel tot prijzen wisselende tusschen
f 935.31 en f 940 per stuk.
Met betrekking tot de faillissemen
ten te IJmuiden, meldt men uit Haarlem
het volgende:
Nadat een commissie uit de schuldeischers
den rechter-cömmissaris had geadviseerd
om aan de curatoren toestemming te ver-
leenen tot verkoop van 23 booten voor
f 700:000, hebben curatoren 22 van die
booten voor dien prys verkocht aan een
Nederlandsche Maatschappij, die van IJ
muiden uit zal blyven varen. De boot,
waarop te Geestemünde beslag is gelegd,
blijft er buiten, omdat deze waarschijnlijk
niet zou zijn te leveren.
Da staatsschuldboekjes.
Wij hebben eens te bevoegder plaatse
geïnformeerd naar de werking der Staats-
schuldboekjes, die 1 November j.1. zyn in
gevoerd.
De verwachtingen zyn overtroffen. Wy
vernemen n.l ,dat reed® ongeveer 7000 staats
schuldboekjes in omloop zyn met een ge
zamenlijk -saldo vaD ongeveer f 8,700.000
Deze staatsschuld is voor verreweg het
grootste deel, gekocht uit reeds lang be
staande te-goeden bjj de Rijkspostspaarbank,
waardoor het staatsobligo dus inderdaad
verminderd is.
Voor het overige werd het geld eerst
ingebracht by de Rijkspostspaarbank, met
de bedoeling, er dadelijk staatsschuld
voor te doen koopen. Gelyk men weet,
gaat deze aan en verkoop van staatsschuld,
uitslaitend via het Sykspostspaarbankboek-
je, waarby de Rijkspostspaarbank, zonder
verdere verantwoordelijkheid, de rol van
commissionnair vervult. (Telegraaf).
Het Koninklijk rijtuig aangereden.
Meu schrjjft uit Apaldoorn d.d. 18 Mei
Gisterenmiddag werd het rjjtuig van E.
M. de Koningin op den Blspeete: weg aan
gereden doof een auto.
De paarden schrokken, liepen achteruit
zoodat het achterwiel van 't rijtuig met
de auto in aanraking kwam.
De hooge inzittenden kwamen met den
schrik en een onzachten schok vry en re
den dadelijk verder. De Prins mende zelf.
(Centr.)
Amsterdam, 19 Mei. Aan L. en V.
wordt geschreven Naar uit de beste bron
wordt verzekerd is de heer Ketelaar door
eenige raadsleden aangezocht zich beschik
baar te stellen als wethouder voor onderwys,
en heeft deze zich bereid verklaard een
eventneele benoeming te zullen aanvaarden,
terwijl hy dan als Kamerlid en natnurlyk
ook als schoolopziener zou bedanken.
Van fijoe hondenneuzen.
Men schrjjft ons naar aanleiding van het
bericht over het terugvmden van een kwartje
door een hond op den N. Z. Voorburgwal,
te Amsterdammen moet meer verwonderd
zyn, dat het vermiste kwartje op een drukke
plaats nog niet was opgeraapt, aan over
een fijnen hondenueus. Ongelooflijk... vol-
Btrekt nietwy bezitten een fox terrier
van onvervalscht ras, die alle voorwerpen,
welke den baas in de handen heeft gehad,
terugvindt; honderden malen wierpen wy
een grintsteen, zonder dat de bond het
merkte, tusschen een hoop van gelyksoor
tige steenen en zonder mankeereu wordt
het eteentje, dat in handen is geweest, er
uit gehaald geen wonder, behoeft het dus
te verwekken, dat het verloren kwartje door
den hond werd opgemerkt, (N. R. Ct.)
Stuurlieden-examens.
Geslaagd voor groote stoomvaart eerste
stuurman de heeren H. H. Langelaar en
J. Vollewens voor tweede stuurman de
heer J. R. v. d. Veer, voor derde stuurman
de heeren W. H. v. d. Made en J. B.
Marteingroote zeilvaart derde stuurman
de W. H. van der Made.
Een mislukte vrijage.
Een jongeling uit Doetinchem die een
meisje uit de Silvoldsche buurt wou be
zoeken en te dien einde langs de dakgoot
naar haar kamer klauterde, meende de
bewoner met dieven te doen te hebben,
greep zyn geweer, liep naar buiten en
schoot den pseudo-inbreker in zyn zitvlak.
In het ziekenhuis te Terborg opgenomen
mocht men er in slagen reeds 28 hagel-
korrels te verwijderen. De niet te benijden
minnaar is naar het ziekenhuis te Arnhem
overgebracht.
De Koningin-Moeder te Kopenhagen.
Reuter seint uit Kopenhagen d d. 20 Mei
De Koningin-Moeder van Nederland kwam
hier hedenavond te 6*/4 pur aan en nam
haren intrek in Hotel d'Angleterre. De
aan het station bijeengekomen menigte
begroette haar met gejuich.
Moord aan boord van de «Van den Bosch''.
Aan het »Bat. Nieuwsblad" werd den
21 en April uit Soerabaja geseind
De lieer Bouwmeester overleed echter
reeds hedenmorgen om zes uur. De toestand
van den heer Schuylenburg is zorgwekkend
by heelt een steekwond in den onderbuik.
Nieuws uit Bali.
Het eerste Bchriftelyke nieuws over het
verzet in Kloengkong vinden wjj in het „Soerab.
Handelsblad" van den 21en, schreef de >Java-
Bode" van 24 April. De correspondent van
dat blad schrijft als volgt
J.1. Vrydag werd door een patrouille uit
Gianjar een tocht ondernomen naar den kaut
van KloeDgkoeng, oostwaarts gelegen. Hierby
zy aangeteekend, dat thans op Bali drie com
pagnieën van het 11e bataljon liggenéén
te Den Pasar onder kapitein Van Hoogstraten,
één te Gianjar (deze co.upagnie lag te voren
te Tabanan, waar een kleine bocetting onder
luitenant Keiler is achtergebleven) en één in
Karang Asam. De uitgerukte patrouille nu
behoorde tot de compagnie van Gianjar.
Zy stond onder commando van den le-
luitenant der infanterie N. R. Haremaker.
Plotseling werd het troepje nït een hinderlaag
beschotenweldra waren lnitenant Harema
ker en vier zyner mannen gevallen en lagen
er twaalf gewond neer. Onmiddellijk werd
van het gebeurde bericht naar Gianjar ge
zonden, waar men per telephoon het hoofd
kwartier te Den Pasar onder den luitenant
kolonel Von Schanroth waarschuwde.
Nanwelyks was te Den Pasar de Jobsty-
ting bekend geworden, of overste Von Schanroth
en kapitein Van Hoogstraten begaven zich
met 60 man, in het bivak aanwezig de
overigen waren toevallig uitgerukt naar
de kust om zich in te schepen aan boord van
het flottieljevaartnig •Mataram", dat zich on
verwijld begaf naar Lebib, de havenplaats
van Gianjar. Overste Von Schauroth met zyn
manschappen en een landingsdivisie van de
Mataram" marcheerden daarop naar Gian
jar, waar de divisie achterbleef. Hierop rukte
overste Von Schauroth naar Kloengkoeng op.
De beide compagnieën namen den grooten
weg naar Kloengkoeng. Zy werden onder-
weg goed ontvangen; in Kloengkong stond
de ryksraad gereed om hen welkom te heeten.
Gedurende den nacht werd de troep in 't
gohool niet verontrust en slechts weinigen
konden vermoeden, dat de volgende dag er
een sou syn van aanhoudend vechten.
Een andere correspondent van hetzelfde blad,
aanwezig op het flottielje-vaartuig «Mataram".
deelde het volgende mede:
De landingsdivisie, die de troepen van den
luitenant-kolonel J. A. M. M. Von Schanroth
vergeselde, stond onder bevel van den lnite
nant ter zee le klasse E. M. Wissmann, on
telde 25 Europeesche en 8 inlandsche manschap
pen, met 2 kanons van 8.7 cM., waarby 7
bedienende manschappen.
De taak der landingsdivisie was het belet
ten en vasthouden van het bivak te Gianjar
om de hier gelegerde landmacht in de ge
legenheid ta stellen zioh by de overige troepen
te voegen, terwijl de artillerie der divisie de
tie tegen Gelgel zou steunen.
Om 6 uur in den morgen van den 17den
ixer, dos Vrydag, werd van Lebib afgemar
cheerd naar Gianjar, dat om 8.30 werd v<
laten.
Om 10 nur werd het eerste verzet onder
vonden, dat weinig to beduiden had.
Te 1 uur arriveerde de troep te Kloeng
koeng en nam stelling tegenover de'poeri van
den dewa agoeng (vorst). De nacht verliep
rustig.
Den volgenden morgen, j 1. Zaterdag dos,
om 7 uur, had de tocht via Satria en Koo-
sambe naar Gelgel plaats. Om half negen
ondervond de troep het eerste verzetvan alle
zyden werd hevig vuur op de onze afgegeven.
By die gelegenheid wierpen de dragers
(Baliors) kanonnen en munitie neder en na
men de vlucht, doch werden door de achter
hoede weder teruggebracht. Sedert ditoogen
blik werd voortdurend tegenstand geboden,
herhaaldelijk moesten zoowel de troep als de
artillerie stelling nomen om zich den vyand
van het lyf te houden. Om half 1 was Gelgel
bereikt en genomen, nadat de poerie aldaar
met artillerie was beschoten en het vnur er
tot twijgen was gebracht.
Tot 4 uur ia den middag bleven de troepen
te Gelgel, waar voortdurend Baliërs met witte
vlaggen zich kwamen onderwerpen. Op het
genoemde tijdstip werd de terugmarsch naar
Kloengkoeng aangevangen, doch de verbin
dingsweg tusschen Gelgel en Kloenkoeng
bleek versperd te zjjn. Middelerwijl kwam er
bericht in, dat de poenggawa Tjokorda Gelgel
zich met 400 gewapend lieden te Kloengkoeng
bevond en tot onderwerping bereid wue.
Overste Von Schauroth stelde de voorwaarde
dat hy eerst de wapens had nit te leveren;
hieraan werd niet voldaan. Tevens brachten
spionnen het bericht dat de geheele streek
om- Kloengkoeng in opstand wasde poeri
te Kloengkoeng was zwaar versterktde
mantri-opium aldaar was met zyn gezin ver
moord en de achtergelaten goederen van <le
landingsdivisie waren gestolen en vernield.
Deze berichten deden den aanvoerder dor
troepen het raadzaam achten, een bivak in
het open veld te betrekken, om vervolgens
een paar uur later langs een verborgen pad
tusschen de sawahs door, met vermijding van
de kampongs, en verder langs het strand,
naar Lebih terug te keeren.
Inmiddels bevond sich de luitenant ter zee
Wissmann met zyn troepje van 33 man in het
bivak te Gianjar, waar hy maatregelen nam
om zich desnoodig tot het uiterste te verdedigen.
Duidelijk was onder de bevolking een zekere^
gisting merkbaar. In de onmiddellijke nabij
heid van het bivak werd met eenig lawaai
brug afgebroken. Onder bet voorwendsel,
dat er feest gevierd zou worden, verzamelde
de vorst van Gianjar groote troepen gewapen-
om sich heen, die hy over den weg 'iet
marcheeren. Hy vroeg zelfs vergunning,
eenige zoogenaamde vreugde-sohoten te megsn
afgeven en de tonr-tong te slaan, doch dit
werd door den luit. ter zee Wissmann
onvoorwaardelijk geweigerd. Had hy zich
uit «ijn versterkte st.ffiing laten lokken, byv.
de vernielde brug te beschermen, of was
hy tegen de benden gewapenden opgetreden,
dan zou vermoedelijk een ramp niet zyn
uitgebleven.
Den volgenden morgen kwamen de troepen
der landmacht te Gianjar terug en begaf zich
de infantarie der langdingsdivisie om half 12
naar Lebih terug. Onderweg werd geen
overlast ondervonden.
De houding en het werk der marine-lan-
dingsdivisie worden zeer
Zelfmoord van een schoolmeisje.
Een ontzettende kindertragedie heeft
zich Maandagavond te Halensee, by Berlyn,
afgespeeld. Daar woont, in de Bornimer-
strasze, de portier Zschenner, op de derde
verdieping van een groot huis.
Zyn vrouw vermiste Maandag een klein
bedrag uit haar portemonnaie, en wilde,
daar ze overtaigd was, dat haar beide
oudste kinderen, meisjes van 9 en 8 jaar,
zich het gold hebben toegeëigend en ver
snoept, den kleinen een kastyding geven.
Terwyl de jongste haar straf onderging,
was de oudste, de 9 jarige Truitje, voor
haar toornige moeder naar een andere kamer
gevlucht en had deze gegrendeld. De op
winding van de vrouw werd bier door nog
vermeerderd, en ip haar toorn uitte zy
zware bedreigingen tegen haar kind.
Toen werd de kleine door een narne-
loozen angst aangegrepen. Zy slingerde
zich over de borstwering van het aan de
kamer grenzende terras en viel op de
binnenplaats van het huis te pletter. Nog
levend werd het kleine meisje naar het
ziekenhuis gebracht, waar ze een paar uur
later den laatsten adem uitblies.
Te Lissabon doet het gerucht de ronde
dat koning Manuel verliefd is op een jonge
dame, behoorend tot de aristocratische
kringen der hoofdstad. De vorst moet zyn
moeder verklaard hebben liever afstand van
den troon dan van »de geliefde zyns harten
te zullen doen". Men heeft de familie drin
gend verzocht het meisje naar het buitenland
te sturen.
Gesmokkeld.
Een Brusselaar had in Parys een auto
mobiel besteld van 45 paardenkrachten voor
30,000 fr. By het vertrek plaatste zich
een beambte van de fabriek naast den
chauffeur met een bedrag van 1400 fr. by
zich, voor de douanerechten.
Toen de grenzen in het gezicht kwamen,
gaf de chauffeur aan den wagen zyn groot
ste snelheid en onder een kogelregen
der grenswachters passeerden zy de grens
en deelden samen de 1400 fr.
De ambtenaren kwamen echter den naam
van den fabrikant te weten, zoodat de
twee heertjes niet lang pleizier van hun
werk hadden.
Zooals men weet, zyn de Turksche
dagbladen aan een verbazend strenge cen
suur onderworpenin één ding slechts
wordt hnn volkomen de vrye hand gela
ten, n.1. in het pryzen van den padisjnh.
Dientengevolge kan men dan ook elke week
onder de volgende bewoordingen het be
richt lezen, dat de sultan het Vrydag-ge-
bed in de moskee bywoondeZyne maje
steit, de grootmachtigste koning en heer,
ee vrygevige monarch, de onzelfzuchtige
weldoener, de vertegenwoordiger van den
profeet Gods, de beheerscher aller geloo-
vigen, de overwinnaar zonder voorbeeld,
die den majestuensen troon van Tarkye
roem en eer verleent, heeft zyn hoogver
heven gebed gisteren in de moskee ver
richt, die het licht verspreidt en tot zyn
meest verheven werken, behoort Zyne ma
jesteit onze heer en gebieder, de bron van
alle dengden, enz enz., enz.
Voor stotteraars.
Het schynt dat de voornaamste bad
plaats van Nieuw-Zeeland schandelijk on
recht wordt gedaan. Deze stad toch wordt
steeds maar Tamatankakatangihangakoanan
genoemd, ter wyl haar ware naam Tama-
tanwhakatangikangakoantaneanirarangiki-
tanatahu is. De onrecht raar dige afkorting
schynt te wyten aan iemand, die op zekeren
dag aan het station een plaatskaartje na3r
de badplaats wilde nemen en ontdekte, dat
zyn vacantiedag om was, toen hy de laatste
lettergreep van den naam had uitge
sproken.
