KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulownam
No. 3721.
Woensdag 14 October 1908.
36ste Jaargang.
Uit het Buitenland.
N ieu wsber ichten.
EEN OOM BUITEN.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoon 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telefoon 50.
ABONNEMENT
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., Buitenl. f 1.25
(Zondagsblad 37' „45, f0.75
I Modeblad 55 „80, f0.90
I Muzik. Bloemlez. 60 85 f 0.90
Voor 't Buitenland bij vooruitbetaling.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
UitgeversBERKHOUT Co., te HELDER.
Bureaux: Spoorstraat en Koningstraat.
ADVERTENTIEN i
Van 1 tot 4 regels25 cent.
Elke regel meer6
Bewys-exemplaar2®
Yjgnetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Natuurlijk is in de buitenlandsche rubriek
der groote bladen vau bijna niets anders
sprake dan van de Balkan-kwestie. En
toegegeven moet worden dat daar in de
laatste dagen de belangrijke gebeurtenissen
elkaar al zeer snel opvolgden.
Onafhankelijks-verklaring van Bulgarije,
bezetting van Bosnië en Herzegowina, aan
sluiting van Creta bij Griekenland, alles in
een week tyds, waar de Balkan-kwestie al
jaren en jaren brandende is.
De protestnota van Turkije is aan de
Oostdnrijk8che regeering overhandigd en de
overige Europeescbe regeeringen zullen ze
ook wel hebben ontvangen.
A18 we de antwoorden te weten komen
zullen we ze meodeelen doch men matige
zijn nieuwsgierigheid wat, langs den diplo-
matieken weg loopt de wagen gewoonlijk
niet vlug. In Bulgarije als in Oostenrijk
verklaart mon dat er eigenlijk niets is ver
anderd in den toestand, .dat niets is genomen
wat wij nog niet hadden".
Of er eene Europeesche conferentie komen
zal om de zaak te bespreken Eerst moet
daartoe een programma vastgesteld worden
en 't is dë vraag of de mogendheden 't
daarover gauw eens zullen zijn.
Servië en Montenegro ook hoewol in
mindere mate spelen erg op hun poot. In
Servië zijn eiken dag protestmeeiings, volks
verzamelingen enz. De Haagsche courant
bullotiseerdc Zaterdagavond al dat do
Oostenrijksche gezant te Belgrado was ver
moord doch dat nog geen nadere bevestiging
van het bericht was verkregen. Nu de be
vestiging is er op dit oogenblik nog niet.
En gelukkig want dergelijke dingen zouden
do vonk kunnen zijn dio de stroohoop in
brand doet vliegen voor men er op bedacht
is. Reuter bericht wel dat een volksoploop
een tweetal Oostenrijksche vlaggen verbrandde.
Op zich zelf zou dit al in de gegeven om
standigheden gevaarlijk gfenoeg zijn. Servië
heeft naar het schijnt van den Engelschen
gezant reeds den wenk gekregen toch wat
stil te zijn cn geen aanleiding tot moeilijk
heden te geven. Servië heeft ook al zyn
reservisten onder de wapons. Oostenrijk
vroeg met welk doel en nu heeft de regeering
naar Weenen het antwoord gezonden op do
vraag waarom de reservisten zijn opgeroepen.
Zy zegt daarin, dat deze oproeping is ge
schied in het belang van de handhaving
der orde in het binnenland en dat zij geen
twijfel behoeft te wekken omtrent de vrede
lievende bedoelingen van Servië.
Turkye heeft ook geen oorlogs-zuchtige
bedoelingen. Alleen heeft het 200.000 Turk-
scho ponden geleend van de Duitsche Bank
op soliid onderpand meldt Reuter er bij
Intusschen blijkt uit het' volgende bericht
dat Duitschland te voren niet wist over den
loop die de gebeurtenissen zouden nemen.
De Duitsche gezant,baron Markhall werd
ontvangen door den grootvizier en den
minister van buitenlandsche zaken, aan wien
hij verklaarde, dat hij door keizer Wilhelm
was belast met de opdracht met grootsten
nadruk te protesteeren tegen de bewering,
dat de jongste gebeurtenissen in den Balkan
waren voorafgegaan door een entente tusschen
Duitschland en OostenrijkHongarije of
welken anderen staat ook. Duitschland s
opinie is niet van te voren gevraagd.
Turkye probeert ook iets anders.
De boycot van Oostenrijksche producten
neemt in Konstantinopel een ernstiger vorm
aan. Een vry groot aantal personen belet
den Oostenrijkschen kooplieden den toegang
tot verschillende magazijnen, zoodat dezen
de hulp van hunnen consul moesten inroepen.
Ook verzocht Turkije de Griekache regeering,
echter zonder sncces, de aansluiting van
Kreta bij Griekonland niet te erkennen.
Engeland beeft alvast met liet oog op de
gebeurlijkheden eenige oorlogsschepen naar
de Turksche wateren gezonden.
Aan een brief van den correspondent van
de .Nieuwe Rotterdamsche Courant" ont-
leenen wij het volgende omtrent de crisis in
den Balkan
Voor Duitschland heeft de jongsts crisis
op den Balkan den onmiskenbaar pleizierigen
kant, dat zij den politieken druk cenigszins
helpt verminderen, dien de Engelsche staat
kunde in den laatstcn tijd op de Duitsche
oefende. Engeland zelf kan niet meer aan
een stuk op de Noordzee en het Duitsche
vlootprogram staren, wanneer in het oostelijk
deel van de Middellandsche Zee de machts
verhoudingen neiging tot verandering toonen.
En de vertrouwdste politieke handelsvrienden
van Engeland in Europa kunnen de oogen
niet sluiten voor het feit, dat Duitschland
de ^sterke buurman is van do twee groote
belanghebbenden bij den Balkan, Rusland en
Oostenrijk-Hongaryc, die niet over zee be
hoeven to gaan, om Turkije te bereiken.
Komt het dus tot geweld, dau zal het
Oosterscho vraagstuk te land en niet ter zee
opgelost worden. Duitschland's gewicht zou
dus, indien het in beweging kwam, meer in
de schaal tc betcokenen hebben dau dat van
Engeland of Frankrijk. De laatste mogend
heid zou weer als buurman to land sterk
onder den invloed van Duitschland s besluiten
kunnen komen kortom, elke ernstige crisis
op den Balkan verzwakt de mogelijkheid,
om Duitschland op den duur te vereenzamen.
Dat is het aangename voor de Duitsche
staatkunde bij de tegenwoordige gebeur
tenissen op den Balkan.
Ook in Duitsche kranten komt ecnig mis
hagen tot uiting over het Weensche kabinet,
dat zich bij de nu in allen vorm geschiedde
inlijving van Bosnië en Herzegowina niet
verder om het verdrag van Berlijn heeft be
kommerd, maar eerst den buit binnengehaald
en daarna de mogendheden-onderteekenaar-
sters op de hoogte gebracht heeft. Maar de
afkeuring is niet zeer groot, men vindt de
houding van Oostenrijk niet zoo erg als die
van Bulgarije en meent, dat, wanneer liet
Weensche kabinet het met de Porte in der
minne eens wordt, de andere mogendheden
zich niet over Bonië-Horzcgowina behoeven
op te winden, nog minder, omdat dit land
toch eigenlijk al lang Oostenryksch bezit
was. Bij de Bulgaren staat er voor Turkije
meer op het spel, immers stoffelijke belangen
zooals de Levantynsche spoorweg, de Oost-
Roemelisclie schatting, het gevaarlyke voor
beeld, dat aan andere Balkan-volken gegeven
is enz. Men laat zich daarom wat scherper
tegen hen uit, maar vindt ten slotte do Bul-
gaarsche staatskunde, zoo goed als de Oosten
rijksche, begrypelijk, en gelooft ook door de
bank, dat Weenen en Sofia in heimelijke ver
standhouding hebben gehandeld.
Voor het nieuwe Oosterschc congres, dat
voorloopig nog heolemaal in de lucht hangt,
heeft Montenegro al aangekondigd, dat het
de bepaling van hot oude tractaat van Berlijn
nietig verklaard wil hebben, Voor de Turken
kan de afschaffing van het Oostenrijksche
toezicht op de kust van Montenegro onver
schillig zijn, in elk geval voel onverschill ger
dan de ontruiming van het sandzjak Novi-
bazar door Oostenrijk, ten gevolge waarvan
dat district, dat onder de krachtige Oosten
rijksche bezetting totdusver een scheidsmuur
tusschen Montenegro en Servië vormde, nu
onder het slappere Turksche toezicht een vet
brok wordt, dat de begeerten van Servië en
Montenegro gaande zal maken.
Och heden, dat congres of die conferontio
de naam doet wel niets ter zake
waarop de onderteekenaars van het tractaat
van Berlijn de aangebrachte wijzigingen zon
den moeten goedkenrenOostenrijk-Honga-
rije zal er niet heengaan, als het niet de
zekerheid in zijn zak heoft, dat er over de
inlijving van Bosnië en Herzegowina niet
vorder gejammerd zal worden. En Bulgarije
komt misschien in het geheel niet, als het
niet dadelijk reeds als koninkrijk wordt uit-
genoodigd.
Of echter Turkye en zijne nieuwe Engel
sche vrienden er genoegen in kunnen schep
pen, om op de tafel van den conterentio den
heelen zak met verlangens te zien leegschud-
den, dien de overige belanghebbenden bij de
Levant mee zullen brengen IIoo veel zwak
ker is, merkwaardigerwijs, in Engeland de
begeerte naar het congres geworden van het
oogenblik af, dat de Russische pers over de
openstelling van de Dardanellon sprak.
Men mag nu wel aannemen, dat een nieuw
Oostersch congres, waarvan het program
vooraf niet cenigermatc is omschreven, evenmin
tot stand zal komen als de definitieve ver
deeling van Turkye en de toelating van
Engeland als bewindvoerder over den Turk-
schen boedel te Kcyistantinopel. Sedert twee
eeuwen, is Turkije bezig om ,uiteen to
vallen", wordt het eene stuk voor, het andere
na er afgescheurd. Russen en Ooostenrijkers
houwen nu eens samen, dan weer afzonderlijk,
aan het Turksche blok en zijn met hun
gescliicdkundigc taak nog lang niet klaar.
Op het Berlijnsche congres van 1878 was
er onder de journalisten, die uit de Donau-
monarchie overgekomen waren, een knappe,
vriendclyko oude lieer, die ons, warmbloedige
jongeren, het volgende bedachtzaam vertelde
Te Weenen had hij een collega van den
zelfden leeftijd, die zich als jong man met
do dochter van een hoog Oostenrijksch
waardigheidsbekleder verloofd had. Toen
hij op een goeden dag zijn schoonvader naar
den bruidsschat vroeg, daar hij toch aan de
toekomst moest denken, antwoordde de mi-
nisteriëeLe schoonvader hein vriendelijk
.Wat een overbodige zorg, mijn be3te jongen.
Ik laat je de Oostersche kwestie na. Daarvan
kan je, tot aan het eind van je leven, gemak
kelijk bestaan en haar daarna aan je kin
deren vermaken!"
Naar de Morning Post uit Washington
verneemt toont de Amerikaansche regeering
tegenover de cricis in Oost Europa een ver-
frisschende openhartigheid. Zij wil zich niet
in de Europeesche politiek laten halen. Maar
mocht er iets gebeuren, dat Amerika's han
del benadeelt, dan zal zij erbij wezen. De
rest kan Amerika niet schelen.
Donderdagavond heeft president Roosevelt
wol een uur geluisterd naar den Oostenrijk
schen gezant, die hem uitlegde hoe de vork
in den steel zit.
Naar het Berliner Tageblatt verneemt wil
ook Nicolaas van Montenegro zicli tot ko
ning laten uitroepen.
HELDER, 13 October.
Zekere B. geraakte Zondagavond nabij
het Weeshuis aan de Kerkgrucht, in het
Ileldcrsche kanaal.
Op z\jn luid geschreeuw kwamen velen
aangeloopon en mocht het gelukken hem uit
de //moddersloot" op to halen, hij was inmid
dels reeds bewusteloos. Door do toepassing
van dc kunstmatige ademhaling, gelukte het
aan een paar agenten van politie de.levens
geesten weder op te wekken. Op order van
Dr. Smits, werd hij toen ter verdere vor-
pleging in het Ziekenhuis opgenomen.
Bioscope-voorstellingen van het
Leger des Heils.
„Wij hebben met onze voorstellingen een
groot succesin Eukhuizcn b.v. waren de
plaatskaarten geheel uitverkocht en hier in
Helderdc kindervoorstelling, die wij
dezen middag aanboden, was door ongeveer
800 kinderen bezocht", aldus de adjudant
van het Leger des Iloils, die jl. Vrijdag
avond hot talrijk opgekomen publick in de
zaal van «Tivoli" verwelkomde en aller aan
dacht vroeg voor de nummers, die vertoond
zouden worden.
Nadat de zaal in half duister was gehuld
de adjudant //opletten» had gefloten, zagen
we op het doek eenige couplotten van een
lied, die door alle aanwezigen konden gezon
gen worden, een uitnoodiging waarvan vele
stemmen gebruik maakten.
De nu volgende beelden waren«Geen
werk meer*, de kleine geschiedenis van een
arm gezin, waarvan de vader werkloos is.
«Congres*, oen kykjo in Londen, waar
eenige jaren geleden duizenden vertegenwoor
digers van liet Leger des Ileils bijeen kwa
men. Verachillonde nationaliteiten, zooals
Zweden, Zwitsers, Duitschers, Engelschen,
Hollanders, ja, zelfs Negers, Hindoes, Japan
ners en Chineezen zagen we, met muziek,
vlaggen, banieren en transperanten, naar het
congres gaan, dcflleeren voor generaal Booth
en ten slotte weer vertrekken. Dit num
mer duurde haast een half uur, verveelde
echter niemand, doch verwierf telkens een
welverdiend applaus. Ook de andore beelden
voldeden uitmuntend, w.o. „De trouwe hond»,
«Het gestolen kind', «Het kind van den
blindeman", enz. enz. De stille plaatjes, bij
zonder duidelijk, friseh en levendig, waren
bepaaald mooi en de zang voor solo of meer
stemmen, die daarbij werd gehoord, was juist
gekozen en gaf aan de gohoelc vertooning
een sprekende gelijkenis.
Een voorstelling als die van Vrijdagavond,
het vertoonen van levende heelden, met zorg
gekozen, streng zedelijk, ernstig en humoris
tisch, waarbij een welluidende slem als die
van adjudant Palstra telkens een verklaring
geeft van hetgeen men ziet, heeft velen
een aangenaam en leerzaam oogenblik ge
schonken, en vandaar dat we de bioscoop
voorstellingen van het Leger dos Heils gaarne
aanbevelen.
Aanvaring.
Het stoomschip .Nipponia", met ijs van
Lnlea naar Rotterdam, werd in den nacht
van Vrijdag op Zaterdag tijdens dikken mist
in do Noordzee op 52o 46' N.B. en 3o 59'
O.L. dwars van Texel aangevaren door het
van Ncw-York komende stoomschip Pretoria".
Van de uit 25 man bestaande equipage
werden 10 man door dc .Pretoria' gered cn
geland. Deze zijn de timmerman, 4 matrozen,
1 machinist, 2 stokers, 1 tremmor en de
steward. Omtrent het lot der overigen is nog
niets bekend, doch gelooft men dat deze zjcli
in eigen booten hebben kunnen redden. De
.Pretoria" beliep blijkbaar weinig schade. Van
het wrak van de .Nipponia" steekt een mast
boven water.
Volgens nadere berichten worden 13 op
varenden der //Nipponia" vermist.
(Op de monsterrol komen geen Nederlan
ders voor. De Nipponia, ex Saint Andrews,
groot bruto é065 en netto 1980 reg. ton,
werd in 1891 te West-Hartepool gebouwd
en voer thans voor de firma W. Kunstmaan
te Stettin.
Brand.
Te 't Zand, gemeente Zijpe, is Vrijdagavond
een felle brand uitgebroken bij don landman J.
Behagen. Huis en schuur werden een prooi
der vlammen. Oorzaak onbekend.
Moordaanslag.
Zaterdagavond omstreeks 6 uur is to
Zaandam, aan het Prinsenpad, een moord
aanslag met doodelijkcn afloop gepleegd. Het
slachtoffer is de 41-jarige koffiehuishoudstcr
Jannetje Betlis, wed. Verkerk, laatst ge
scheiden echtgcnoote van J. Arënds, moeder
van 7 kinderen. By haar was vroeger als
commensaal in huis de thans 23-jarige siga
renmaker J. van W., die haar weer opzocht,
met het verzoek, hem weer in huis te nemen.
Zij weigerde, waarop een woordenwisselling
ontstond, en toen zij bleef weigeren, loste
v. W. onder den uitroep «stik dan", een
revolverschot op haar. Het slachtoffer van
den aanslag kreeg een schot in den mond en
een tweede onder den arm, dat door de long
ging. Reeds een kwartier ua het voorval
overleed de vrouw. De dader werd door het
publiek gearresteerd en aan de politie over
geleverd. Het feit werd gepleegd vóór do
woning. Dc dader ontkent den aanslag niet
en zegt door jalonzie to zijn gedreven.
Politieruwheid.
De lG-jarige J. de B., die Zondag j.1. in
de Spaarndamnierstraat te Amsterdam door
den politie-agent De N. zoodanig met zijn
gnmmistok werd geslagen, dat overbrenging
naar het Binnengasthuis noodzakelijk was,
is door middel van Röntgenstralen onder
zocht. Do jongen blijkt een dubbele beenbreuk
te bebben. Zijn toestand is gunstig.
Door het onderzoek is evenwel niet uit
gemaakt, of de breuk door een val, dan wel
door een stokslag is veroorzaakt.
Het onderzoek met Röntgenstralen zal
worden voortgezet en geschiedt op last van
de justitie.
Door een paard gedood.
Te Ter Hole (Zeeland) had Donderdagua-
middag een trourig ongeval plaats.
De rnim 19-jarige J. Verdnrmen reed naar
het land toen uit Hulst de tram naderde,
waarvoor het paard zich reeds meermalen
zeer angstig had betoond. V. hield het dier
bij den kop vast, doch het begon eensklaps
zoo hevig te steigeren, dat dc man viel en
roerloos bleef liggen.
Men schoot terstond toe, doch hij was
dood, waarschijnlijk getroffen door een hevigen
trap op de borst Het lijk werd in een baga
gewagen gedragen en medegevoerd naar het
volgende station Iloefkensdijk, waar de on
gelukkige, die ongehuwd was, bij zijn broer
woonde. («M. Ct."»
Legaten.
De heer C. Th. v. Beek, 28 September te
Amersfoort overleden, hoeft o. n. vermaakt
1' 10,000 aan de R.-K. armen, f 7500 aan de
R.-K. kerk van O. L. V. Hemelvaart, en
f 20.000 benovens alle vaste goederen aan
den Zuidsiugel en dc Sint Andriesstraat en
een boerderij aan liet St. Elisabcths Gast-
of Ziekenhuis, dut vooral door do groote
mildheid van don overledene verleden jaar
kon worden gebouwd tor vervanging van de
oude stichting.
Werkkrachten voor Duitschland.
Voor Dnitschlaud worden te Scbeveningen
pogingen in 't werk gesteld om werkkrachten
bij dc haringvangst en voor de verwerking
van haring te krygen. Zeelui, kuipers cn
boetsters aan land, hebben zich slechts aan
to melden oin voor November on later op
goede voorwaarden werk te krijgen.
DE WEEK.
11 October.
Wie kennis neemt van den toon, waarop
in het verslag der Tweede Kamer over de
Indische bcgrooting voor 1909 over het beleid
vun toe wan-besaar Van Heutsz wordt gespro
ken, die moet wel den indruk krygen, dat
gelijk o. a. Het Huisgezin" 't uitdrukt
de zetel te Buitenzorg thans wankel staat".
Maar zéér llanw is de wyze, waarop men
den landvoogd dc hand boven 't hoofd tracht
te houden. En voor Z.Ex. Idenburg zal 't
een ware krachttoer zijn om te bereiken, dat
niet weldra een opvolger moet worden ge
zocht indien dit niet reeds geschiedt!
voor het hooge ambt van onderkoning in
InBiilinde. De manier, wuarop generaal Van
Heutsz trachtte eigen fouten en gemis aan
waakzaamheid te schuiven op generaal Van
Daalen's rekening, zo vindt in wijden kring
afkeuring. En van de gelegenheid maken
natuurlijk allerlei benyders cn vijanden ge
bruik om mot bon, die eerlyke on gegronde
kritiek oefenen op Van Ileutsz' bestuur, to
pogen den .hooggezeten man" een beentje
te lichten. Zóó gaat 't in do wereld. Men
kent de fabol van den ouden, vorzwakten
leeuw.
Waar gen. Yan Heutsz in minister Idenburg
een welsprekend, in de Kamer zeer gezien
en suggestief verdediger heeft, daar mag
niet worden vergeten, dat de heer Idenburg
er niet de man naar is om wezenlijk-begane
«blunders" etc. «goed te praten".
Het te Djokja gehouden Javanen-congres
heeft weer eens doen zien, hoe de «stille
kracht" in Indië ontwaakt; dat do inlander
van beschaving en ontwikkeling erkenning
van zijn rechten vraagt. Gelukkig 't is
nog kort geleden immers zoo duidelyk ge
bleken voelt de heer Idenburg warme
sympathie voor het inruimen van een hem
waardige plaats aan den .bruinen broeder',
en voor het tot meerdero geestelijke ont
wikkeling brengen van het «gekleurde pro
letariaat". Op den Buitenzorgschen troon
hebben we thans ook een man noodig, die
de eischen van zijn tyd, en de teekenon''
ervan, begrijpt. Niet allereerst een .pacifi
cator", in den zin dien een Rost van Ton
ningen aan dat woord hecht, maar een regent,
die met buzadigden tact, met strikte onpar
tijdigheid en met mild-voornitstrevcnden zin
tewerk gaat. Zonden zij in 't gelijk worden
gesteld, die de komst van een Idenburg
als landvoogd voorspellen? De keuze van
geschikte» voor liet hooge ambt is zéér be
perkt, zeker, en een man als Idenburg komt
in menig opzicht m. i. het „ideaal" nabij
In Patria zijn 't de Amsterdamsche Zaken
de vraag, of en zoo ja, waar dr.
Kuyper, ten slotte de uitverkorene zal zijn
voor hot Binnenhof-mandaat, welke de
belangstelling in den allerjongsten tijd voor
namelijk behecrschen met dio candidaturen-
Kuyper in Ommen en Sneek is 't allerwon
derlijkst geloopen! De bewering dat Ommen
minder anti-revolutionair dan Van Alphen-
gezind zou znp geweest, acht ik zeer over
dreven. En dat voor deze tusschentydsche
verkiezing de chr.-liistorischen wellicht een
spaak in het wiel wilden steken, is bedroe
vend. Dr. Kuyper zal vermoedelijk de'ze en
dergelyke dingen in «het goede vat" houden,
waar «niets verzuurd".
t Eind van het liedje zal zijn dat de Snee
kers dubbele kosten en dubbele ovërlast zullen
hebben. En dat in midseizoen van politieke
soesah't Loont waarlijk de moeite niet
meer. Men is reeds aan het organisecren".
In Leiden willen de middenstanders van
allerlei «kleor" samengaan op een midden
stands-program, vrij van politieke .smetten".
Vormt zich tegen de verkiezingen, werkelijk
zulk een complex (en ondenkbaar is 'tniet!)
dan zal min. Talma, die nog pas in zoo
gloedvolle woorden de Bijzondere Commissie
voor den Middenstand op zijn departement
geïnstalleerd heeft bij de gloednieuwe
partij in vrij wat beter blaadje staan dan
zyn ambtgenoot van Financiën! Minister
Kolkman heeft zich nu al heel wat vinnige
vijanden gomaakt! Zijn belasting op de auto's,
zonder, ertegenover, een ietsje verlichting,
bijv. voor de haardsteden't vastkoppelen
van deze belasting aan het personeel met
z n opcentjes, wekt geweldige ontstemming,
en geen wonder, van mr. Kolkman's tot dus
ver gevolgde belastingpolitiek kan getuigd
dat zy door-en-door impopulair is, in en
buiten de sfeer van 's ministers vrienden en
geestverwanten. Indien er in Juni '09 voor
dit Kabinet «ongelukkengebeuren, dun zal
min. Kolkman er voor een aanzienlijk deel
schuld van zijn
Aangezien door menschen, die 't weten-
kunnen, gegist wordt dat Castro's plotselinge
en zoo ernstige ziekte een van de ontelbare
.trucs" kan zijn, waartoe dit edele staats
hoofd zyn toevlucht neemt om zich uit per
kara's te redden, heeft men geduldig af
te wachten wat deze jongste toer van senor
Cipriano vorder te zien zal geven. Vooral
omdat men eigenlyk nog bijna geheel op
oflicieuse mededeelingen moet steunen!
Bezwaarlijk is ook te voorspellen, vfSt het
eind zal zijn van den storm, door B. on W.
van Amsterdam ontketend door het «drie
voudig ontslag'Gij hebt gezien, dat ik niet
te pessimistisch oordeelde toen ik van dei»
maatregel onaangename dagen en uren voor
het D. B. voorspelde. Men is in deze te
hard van ëtapel geloopen; heeft de beteeke-
nis van modern solidariteits-gevoel miskend,
was meer autoritair dan tactvol. Men zal
water in z'n wyn moeten plengen. Nogmaals
burgemeester Van Leeuwen althans staat
liever van tafel op dan zich het «verdun-
nings-proceB" te laten welgevallen. En ook
de heer Wibaut zal. a. s. Woensdag interpel-
leeren. In menig opzicht zou 't jammer zyn
als een zoo bekwaam regent als mr. Van
Leeuwen door de onstuimigheid van zijn
temperament belet werd nog lang voor Amster
dam te werken En tochIk vrees,
dat het naderend onweer ergens zal .inslaan".
De lucht is me al te zwart; al te overladen
inet stoffen, die brand kunnen wekken
Van de «crimineele weekstatistiek", rijke
lijk weer met woorden gevuld, stip ik slechts
even aan 't wegloopen van den Amsterdara-
schen postambtenaar met een dikke i 30.000,
en van zijn zestien-jarigen stadgenoot-kan
toorklerk met c. c. f 2400. *t Eerste droevige
geval is een ergerlijk staaltje van onvoor
zichtigheid, waar mon wist welk vleesch men
in de kuip had; over 'ttoevertrouwen van
schatten-gelds, in onzen tijd aan «baardelooze
knapen" is al zooveel gezegdHoevele
tonnen zullen er nog verduisterd en jonge
mensehenlevens verwoest worden voordat men
wijzer wordt
Mr. Astonio.
FEUILLETON.
Vry bewerkt door AMO.
G)
Deze woorden troffen haar smartelijk. Ze
keerde zich om en ging naar het venster
alsom haar gelaat te verbergen. Lang staarde
ze naar buiten in den donkeren winternacht.
Toen ze zich weer tot hem wendde, was zij
blijkbaar veel bedaarder geworden. Haro
trekken hadden de harde uitdrukking ver
loren, hare oogen waren vochtig. Ook haar
Btem klonk zachter.
«Je hebt gelijk, Frans, ik mocht zoo niet
spreken Ik zeg nu dan ook alleen Word
gelukkig^ met Hettymaak haar gelukkig.
Zij verdient bet, meer dan iemand anders.
Een diepe aandoening greep hem aan. In
zijne oogen glinsterden ook tranen.
.Goede, lieve Louisezei hij ontroerd.
.Ik wensch immer niets anders dan het ge
luk van Hetty. Als zij mij tenminste wil
toestaan aan haar geluk te denken."
Louise glimlachte.
«Vrouwenoogeu zien scherp, Frans. Ik ge
loof dat je daaromtrent geen zorg behoeft
te hebben. En laten we nu als twee verstan
dige menschen scheiden. Beloof mij nu mijn
beide wenschen toe te staan. Kom spoedig
met je aanzoek voor den dag en dan het
moge ons beiden licht of zwaar vallen
laten wij minder vertrouwelijk tegenover el
kaar staan dan tot uu toe. Het is noodzake
lijk, Frans, strikt noodzakelijk."
Hij antwoordde niet, maar bracht hare
hand aan zijne lippen en kuste die. Zij weerde
hem niet af. Integendeel, door een plotse
linge opwelling van haar gevoel meegesleept,
boog zij zich over hem lieen en kuste hem
op het voorhoofd.
Daarop trok zy haar hand weg en snelde
heen zonder een woord tot afscheid.
Den volgenden middag zat Louise in haar
atelier en beproefde te werken. Het wilde
in den laatstcn tyd niet erg vlotten vooral
wanneer zij alleen was, verzonk zij in droo
merijen. Uren lang kon zy roerloos op een
punt van het begonnen portret staren, geheel
gevoelloos voor hetgeen anders haar belang
stelling opwekte. Plotseling kon zij dan op
springen, het vertrek eenige malen op en
neer loopen, om dan weer den verloren tyd
in te halen door ingespannen arbeid.
Daar kwam iemand zacht de trap op.
Louise kende dezen lichten voetstap, liet was
Hetty die haar kwam opzoeken zij ver
moedde ook wel de reden van haar bozoek.
Nu moest zij zich flink houden om glim
lachend den beker tot den bodem te ledigen.
Met de uiterste inspanning van haar wil had
Louise een lach op het gezicht, toen Hetty
binnenkwam.
Miss Green zag er ernstig uit, hare oogen
waren eenigszins rood, hare stem beefde,
toen ze haar vriendin naast zich op de kleine
sol'a trok en haar vertelde, dat luit. van
Houtheim om haar hand had gevraagd.
Sidderend vroeg Louise: «En je hebt ja
gezegd?'
Hetty vouwde de handen ineen en za<»
stijf op den grond.
»Ik heb niet neen gezegd, Louise", zei zo
zacht. «Ik heb mijnheer van Houtheim ver
zocht hedenavond mijn antwoord te komen
halen. Nu wilde ik eerst eens met jou spre
ken,Louise. Je bent immers mynlieve vriendin."
Zoo bleef het zwaarste aan Louise ook
niet bespaard. Deze kon niet andei's uitbren
gen dan een kort«Ik luister Hetty."
Hetty greep krampachtig do handen van
haar vriendin. Langzaam sloeg zc de oogen
op en zag Louise ontroerd, ja bijna angstig
in het gelaat.
«Zie, Louise, het is over mij gekomen, ik
weet zelf niet hoe. Toen ik Frans voor het
eerst ontmoette, dacht ik aan alles, behalve
aan de mogelijkheid dat hij mij tot zijn vrouw
zou begeeren. Ik trad hem onbevangen tege
moet als je vriendin cn verheugde me over
zijn steeds gelijkblijvende vriendelijkheid, zijn
ridderlijke beleefdheid en zijn aangename ge
sprekken. Hij is zooveel fijngevoeliger, be
minnelijker en eenvoudiger dan alle mannen,
die ik tot dusver ontmoet heb. Hoe meer ik
hem leerde kennen, hoe moer ik dit alles
opmerkte. Ik schrikte toen ik bemerkte, dat
ik hem niet geheel onverschillig was, maar
ik miste de kracht om hem terug te wijzen
en misschien ontbrak me ook den wil,
beste Louise. Ik gevoelde dat onze natnren
met elkaar overeenkwamen zoowel in groote
als kleine dingen kwam aan het licht dat
onze gevoelens en gedachten overeenstemden
zoo kreeg ik Frans lief. Maar tegelijk
drukte mij een zware zorg Je moet goed
begrijpen wat ik nu wil zeggen. Mijn woor
den zullen je misschien vreemd klinken maar
ik kan het moeilijk anders zeggen. Geef me
nu eens eon duidelyk cn eenvoudig antwoord
op mijn vraagWat is Frans voor jou,
lieve Louise?"
«Je weet het, het was myn vriend.
Louise zei het op vasten toon. Zij had,
terwijl Hetty sprak, zich weten te beheer-
schen om zich op het onvermijdelijke voor
te bereiden. Maar Hetty was niet licht ge
rust te stellen.
«Dat is voor mij niet voldoende, Louise
het kan niet voldoende voor mij zijn. Ik
heb wel bemerkt dat je de laatste weken ge
heel veranderde in je gedrag. Ik vroeg me
zelf de oorzaak af en het antwoord was niet
moeielijk. Het kan je niet ontgaan zijn, wat
er tusschen Frans en mij plaats had je
zag het met het oog der liefde Louise, spreek
het niet tegen, ontken het niet, je bemint
Frans ik kan en wil niet tusschen jullie
komen, ik wil liever van je scheiden. Ik wil
eerder ver weg gaan, dan dat ik me zou
moeten verwijten ja dat ontroofd te hebben
waaraan jon hart hangt."
De laatste woorden bracht Hetty snikkend
uit. Een stroom van tranen vloeide haar
langs de wangen. Louise trok haar naar zich
toe en kuste haar teedcr. Zij kon haar mede
gevoel niet onderdrukken. Tranen uit deze
oogen ontwapenden haar geheel.
«Mijn lieve Hetty", zei ze zacht, ,wat
zou het baten, wanneer ik je een blik in mijn
eigen hart liet werpen. Voor alls kan ik je
zweren dat Frans nooit te kennen heeft ge
geven, dat ik meer voor hem was of ooit
meer voor hem kon worden dan een vrien
din, een goede kameraad. Ik heb dus geen
recht op zijn hart, laat dit je nu voldoende
zijn. Wanneer ik misschien eens iets anders
heb gedacht, waren het niet anders dan
mcisjesdroomen, die elk vau ons wel eens
droomt, zonder dat ze ooit vervuld worden.
Die droomen zijn reeds lang vervlogen, lieve
Hetty, en wanneer in de laatste weken de
herinnering daaraan nog wel eens werd op
gewekt, heb ik ze nu toch overwonnen. Wees
dus gerust, je ontneemt me de liefde van
Frans niet, want ik heb zo nooit bezeten.
Ik wil beproeven mij van ganachor harte over
jou en zyn geluk tc verheugen, want ik heb
jullie beiden zeer lief."
Nog altyd twijfelend zag Hetty naar Louise
op, maar toen deze de armen uitbreidde,
wierp zij zich aan haar borBt. «Wat ben je
toch goed en edel, Louise", riep ze uit. ,Ik
kan je nooit genoeg danken voor hetgeen je
heden voor me hebt gedaan."
Ik ben noch goed noch edel, Hetty ik
wil slechts verstandig zijn", zei Louise en
maakte zich los uit hare omarming. «En dat
zul jij ook zijn, Hetty", zei ze met moeite
glimlachend. «Niemand mag van dit gesprek
iets vernemen, vooral Frans niet. Ga nu naar
beneden en baad je oogen een beetje, dan
kun je straks je verloofde vriendelijk aan
zien en veel geluk, Hetty, veel geluk
Toen Hetty, na een laatste omhelzing het
atelier had verlaten, zette Louise zich bij
het venster en verborg het gelaat in de han
den. Geen traan kwam in haar oogen, geen
smartkreet over haar lippen stom en stil
zat zij daar tot dc schemering haar kamer
verduisterde. Zij rees eerst op toen er buiten
hard op do deur werd geklopt en de stem
van Bet zich deed hooren
«U moet beneden komen, juffrouw Louise.
Mijnheer de luitenant van Houthoim is er
«Ik kom dadelijk hoor!'
En zy kwam en glimlachte tegen hot ver
loofde paar, zy drukte Frans de hand en
beantwoordde de kus van Hetty, zij praatte
en lachte met mama de menschen laten
zich zoo licht bedriegen, wanneer zij bedro
gen willen worden.
Frans baadde, zooals de kameraden zeiden,
in geluk. Volgens gebruik bracht bij met zijn
bekoorlijk meisje bezoeken bij den overste
en bij de gehuwde officieren van het regi
ment. Overal werd hy hartelijk gelnk ge-
wenscht en hier en daar ook niet weinig be
nijd. llij meende werkelijk op het toppunt
van zyn geluk to staan. En wanneer hij dan
in Hetty's heldere oogen zag en haar vroo-
lijk lachen hoorde, nam hij zich stellig voor
om niet alleen zelf gelukkig te worden maar
voor alles zijn geliefde zoo gelukkig te ma
ken als ooit een vrouw worden kan. Zy wns
zoo goed, zoo lief, zoo vol vertrouwen en zij
was tevens practisch, wat van hem zelf niet
kon gezegd worden.
Dat zij practisch was bleek hem kortelings
nog. Zij zaten beiden in zijn kleine coupe en
hadden hunne visites bijna afgelegd, toen
Ilctty de koetsier beval«Notaris Backer,
Heerengracht 230."
«Lieve Frans", zei ze hierop, «wees niet
boos dat ik inbreuk maak op hetgeen eigen
lijk jou recht is, maar wat gebeuren moet,
wil ik liever niet uitstellen. We gaan nu naar
dien notaris, ik heb hem reeds bericht ge
zonden, hij verwacht ons dus. Hij heeft de
papieren van myn vermogen in zijn bezit,
opdat je ze kunt inzien en je ermee op de
hoogte stellen."
«Maar Hettybracht hij verwijtend er
tegen in.
Zij glimlachte.
,Het is noodzakelijk, dat je er een over
zicht van krijgt, je bent mijn natuurlijke
zaakwaarnemer je moet nu de renten voor
my ontvangen en mij van de overige kleine
zorgen ontheffen. Maar we zijn er al."
De notaris ontving hen beleefd. Hij bracht
van Houtheim geheel op dc hoogte en wreef
zich tusschenbeidc de handen, alsof hij wilde
zeggen: ,Ja, ja, mijn beste luitenant, je hebt
daar een allerliefst goudvischje gehengeld".
Het duizelde Frans wel eon weinig toen hij
zag, dat Hetty niet alleen rijk, maar zelfs
zeer rijk was.
(Wordt vervolgd.)
