KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Ho!dor9 Texel, Wioringon on Anna Paulowna
No. 3758
Woensdag 17 Februari 1909
37ste Jaargang.
Voor onze lezeressen
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten,
Uit den Omtrek.
mrnmttamlm
Bureaii: Spoorstraat.
Telefoon 59.
BnreanKoningstr. 29.
Interc.-Telefoon 50,
is de aanbieding van
HET NIEUWE MODEBLAD
van groote waarde.
Het verschijnt tweemalen per maand
en geeft tegen een tot nog toe ongekend
lagen prys, in woord en beeld een
overzicht van wat op het gebied dei-
mode belangryks voorvalt, zoo voor
toiletten als voor kindercostumes, voor
onderkleeding, als voor handwerken.
Het biedt een schat van voorbeelden
en by elk nummer een uitvoerig
patronen blad waarop tal van mo
dellen door kundige handen bewerkt,
zijn voorgesteld.
Een keur van handwerken op elk
bied, de meest mogelijke verscheidenheid
van toiletten, zoo kostbare als meer
eenvoudige.
Het blad kost slecht, 55 ct.f franco
per post 65 ct« per drie maanden.
Men abonneert zich bij den uitgever
van deze courant.
Men bchoeit de zaken nog volstrekt niet
al te optimistisch in te zien om thans reeds
te kunnen verklaren dat het bezoek van ko
ning Eduard te Berlijn en het langdurig
onderhoud tusschen prins Bulow en Sir Char
les Hardinge de toenadering tusschen Duitsch-
land on Engeland een llinke schrede hebben
vooruitgebracht en dat sommige bedenkingen,
die men in Duitschland tenopzichte der En-
gelsche politiek koesterde, in den laatsten
tijd uit den weg zjjn geruimd. Dat zegt on
geveer het Berl. Tagebl. en het geelt weer
het gevoelen der verschillende bladen. Ook
in Engeland is 't men daarmee vrijwel eens.
Alleen, ziet ge, Engeland heeft nog geen
leger, te stellen tegenover het Duitsche
en met het oog op een mogeljjken inval
aldus betoogen nog enkele heethoofdigo
Engelschen. Wat niet wegneemt dat het
koninklijk bezoek te Berlijn met het oog op
de wenscheljjkheid van een langdurigen vrede
in Europa mag toegejuicht worden. De door
koning Eduard on de Engelsche staatslieden
betoonde bevrediging over het sluiten der
Fransch-Duitsche overeenkomst heeft teuzecr-
r.tp bijgedragen tot versterking van het onder
linge vertrsuwen.
De Koning is Zaterdagavond behouden en
wel te Londen "teruggekeerd.
In Turkye een ernstige (regeerings)crisip,
oen gevolg waarschynlykheid van de geschil
len tusschen den grootvizier cn enkele zyncr
ministers, welke laatste het Comité voor
Eenheid en Gezag op hunne hand hebben.
De grootvizior Kiamil-pacha kan zich blyk-
baar moeilijk geheel indenken in den toestand
dat Turkye een constitutioneel ryk is. In
overleg met den vorst heeft hy een drietal
ministers hun ontslag gegeven en hij wil een
drietal andere hebben.
De ministers, die ontslagen werden, pro
testeeren. Zij zijn niet de dienaren van den
grootvizior, maar die van het volken geen
vizier heeft het recht hen te ontslaan, zoo
lang zij het vertrouwen bezitten der Kamer.
De Kamer protesteert; een aantal inter
pellaties zyn ingediend over de „willekeurige
cn ongrondwettige handeling van den groot
vizierKiamil-pacha weigert heden de Ka
merzitting by te wonen, om die interpellaties
te beantwoorden. Woensdag zal hy zich
daarvoor beschikbaar stellen.
Maar daar in Turkye nog geen wet op de
ministerieeele verantwoordelijkheid bestaat,
kan niemand Kiamil dwingen, zich te verant
woorden, hangt dit geheel af van zyn goeden wil.
Inmiddels wordt de toestand ernstig. Ver
schillende berichten spreken van ontevreden
heid en zelfs van muitery onder de troepen.
Kiamil Pacha beweert dat er een complot
bestaat om den sultan te onttronen en hot
comité protesteert daar tegen als zynde dit
geheel uit de lucht gegrepen of uitvloeisel
van valsche rapporten der geheime politic,
die zy een gevaar voor constitutie achten.
De president van den staatsraad nam zijn
ontslag. In den miuisterraad verklaarde de
grootvizier dat hy bewyzen had van een
complot waarin de ministers ,die hij om staat
kundige redenen had ontslagenbetrokken
waren, 't Is natuurlijk dat in de Kamer een
hartig woordje over dit aUes gesproken weid.
Kiamil Pacha had een brief gezonden dat hij
Zaterdag niet kon verschijnen maar Woens
dag nadere verklaringen zou afleggen. Dit
schrijven lokte heftige protesten uit. Men
riepWij willen niet wachten, wy zullen
door vergaderen dat Kiamil Pacha komt. Met
198 tegen 8 stemmen werd een motie van
wantrouwen tegen den grootvizier aangenomen
wegenB dienstweigering om in de Kamer te
verscliyncn tot hot geven van inlichtingen
omtrent de jongste wijzigingen in het mini
sterie. Tegen het einde der zitting word
oen schrijven voorgelezen, waarin de groot
vizier mededeolt dat hy ontslag neemt.
De Franschc Kamer is bezig aan een
amnestie ontwerp waarby verschillende
veroordeelden wettelyk hunne straf wordt
kwijtgescholden.
Een voorstel om de amnestie ook van toe
passing te doen zijn op de katholieken, die
zich verzet hebben togen de wetten, werd
door minister Briand heftig bestreden, omdat
by dezen naar hy zeide niets is gebleken
van verzoeningsgezindheid. De minister had
met 362 tegen 159 stemmen de Kamer op
zyn hand.
Legitimus de neger-afgevaardige beschul
digd van ongeregeldheden te hebben gepleegd,
is op weg naar Parys. Hij zal zich voor°do
Kamer verantwoorden zegt hy en verklaart
de bewyzen by zich te hebben dat hy alles,
wat hy deed, verrichtte op last of met mede
weten der regeering. Misschien weer een
klein schandaaltje waarop men in Frank
rijk^ nog al belust is getuige de zaak
bteinheil, de zaak Benard en nu weer een
nieuwe, een aanklacht ingediend tegen eeu
onbekend persoon als bedrijver van een moord
op president Felix Faure
HELDER, 16 Februari.
T.A.V.E.N.U.
De zoo gunstig bekend staande Heldersche
Tooncelvereeniging ,T.A.V.E.N.U." vierde
1.1. Zaterdagavond in de met vlaggen en
groen versierde zaal van .Casino" haar
5-jarig bestaan. De opkomst van leden en
introducé 's was zeer talryk.
De heer Cohen, secretaris der vereeuiging,
sprak een openingswoord, waarin na allen
welkom te hebben geheoten, een kort over
zicht gaf van de geschiedenis vanT. A. V.E.N.U.
31) Januari 1904 werd de vereeniging opge
richt met het doel de tooneelspeelkunst
ernstig te beoefenen. By den aanvang telde
zy 28 leden, waarvan er heden nog 6 lid
zyn. De eerste opvoering was een en al
succes on de volgende voorstellingen vielen
oveneens in den smaak, genoemd dienen te
worden. .Zijn Model' en »Aan Flarden*.
Sommige voorstellingen werden dienstbaar
gemaakt aan liefdadige doeleinden en brach
ten belangryke baten op voor een hulpbe
hoefend visschersgezin, voor de Fróbelinrich-
ting en voor het herstellingsoord te Luntcren.
In 1907 beleefde „T.A.V.E.N.U.- moeilijke
dagen en scheen het, dat zij op de tlesch
zou gaan, maar de president Meijers en de
regisseur V. d. Lee deden al het mogelyke
om het gevaar te keeren, hetgeen hun gelukte
en thans vei keert de vereeniging in gunsti-
gen toestand, waar het tooneelspel, en wat
daarmede in verband staat, met ernst wordt
beoefend en waar een hechte vriendschaps
band de werkende leden verbindt. Met een
opwekking tot alle aanwezigen om toe te
treden als kuustlievendc leden en met de
beste wenBChen voor den bloei der vereeni
ging eindigde spreker zijn luide toegejuichte
toespraak.
Daarna werd overgegaan tot opvoering
in het tooneelspel .Kleine Menschen'
van Albert van WaaBwyk. Dit niet gemak
kelijke stuk, (lat sommige toostanden in een
orthodox-geloovige omgeving scherp hekelt,
werd prachtig weergegeven. Men kon mer
ken, dat men zich ingespannen had het goed
te vertolken; alle medespclenden, geen enkele
uitgezonderd, voldeden uitstekend, maar toch
verdient mej. De V. een extra pluimpje. Ook
de regie en de grimeering, dat zooveel bij
dilettanten te wenschen laat, was boven allen
lof. De toeschouwers gaven door luid applaus
hunne tevredenhetd te kennen en aan den
heer Van der Lee, die zooveel voor de ver
eeniging had gedaan, werd een fraaie lau-
workrans aangeboden.
Na atloop der voorstelling had een bal
plaats, dat zich kenmerkte door opgewekt
heid cn eenige aangename verrassingen.
Een brandkast gestolen.
In het stationsgebouw teVelsen jsVrydagnacht
ingebroken, waarbij de dieven de brandkast
met f230 in contanten en papieren hebben
meegenomen. Vrijdagavond is in 't Zakje te
Haarlem een handwagen gestolen en Zater
dagmorgen vond men in de Groendaalsteeg
aldaar den handwagen met leege brandkast.
Het vermoeden is dus dat Haarlemsche in
brekers met den gestolen handwageu een
uitstapje naar Velsen gemaakt hebben. Op
den Driehuizenweg zijn Zaterdagnacht twee
mannen met een beladen handwagen gezien.
Het stationsgebouw is 's nachts onbewaakt
de inbrekers hebben de deur geforceerd. Het
is zeker een brutale inbraakVooral het ver
voer der gestolen brandkast is verbazend.
Van opwinding gestorven.
D® deurwaarder Schouten begaf zich Zater
dagmorgen met' zijn getuigen naar het in de
Voorhaven te Rotterdam liggende lichter-
schip „Quatre Frères", om ingevolge gerechte
lijk vonnis, beslag op den inboedel van den
schipper M. D. te leggen en hem met zijn
vrouw en vier kinderen van boord te zetten.
Schipper M. D., een driftig man, wond
zich, toen de deurwaarder aan boord kwam,
zoo op, dat hy plotseling in de kajuit ineen
zakte cn op de plaats dood bleef. Zijn vrouw
en kinderen blyven in zeer behoeftige om
standigheden achter.
Zich zelf aangegeven.
Vrijdagnamiddag meldde zich bij de politie
te Amsterdam een man aan met de mede-
deeling dat hij, als verdacht van verduiste
ring van een aanzienlijke som gelds, door de
Botterdamscho politie werd gezocht. Hy is
naar laatstgenoemde gemeente overgebracht.
Deze man is de voortvluchtige looper der
Incassobank te Botterdam. Het grootste deel
van het ontvangen geld is verdwenen.
Verduistering van f4000.
De Botterdamsche politie heeft in hechte-
is genomen een ambtenaar aan de gemeen-
lyko Bank van leening, die wordt verdacht
zich in den loop der drie laatste jaren, ten
nadoele dezer gemeentelijke instelling, aan
verduistering van gelden te hebben schuldig
gemaakt. Het totale bedrag er van beloopt
ougeveer f4000. (,N. R Ct".)
Het tandartsschandaal.
Na een requisitoir, dat bijna vyf kwartier
duurde, heeft substituut-ollicier mr. Van Loo-
keren Campagne Zaterdag voor de Haagsche
Rechtbank tegen den tandarts II. Hamburg
ter zake van verkrachting tien jaren gevange
nisstraf geëischt. De verdediger, mr. L. W.
van Gigch, pleitte vrijspraak.
Moord te Apeldoorn.
Te Apeldoorn is Vrijdagnacht de 32-jarige
bakker S., wonende in den Nieuwen Enk, in
zijn bed vermoord. Zyn vrouw werd wakker
door zijn gesteun en zag haar man naast
zich liggen, bloedende uit mond en neus
en bijna dadelijk den geest gevend. Hy was
in de hartstreek getroSen. In zijn armeu had
hy zjjn 3-jarig zoontje, welks kleertjes met
zijn bloed doorweekt waren.
Als de vermoedelijke dader is de 22-jarige
inwonende knecht gearresteerd. Er is niets
gestolen.
Nader meldt men
Men meldt dat de verdachte bakkersknecht
W. P. in het ziekenhuis door de juBtitie in
verhoor is genomen en blyven ontkennen iets
van de misdaad af te weten. Hy is met het
lijk geconfronteerd, dat naar het ziekenhuis
was overgebracht. P. bleef in het ziekenhuis
onder bewaking der politie. In de woning
van den verslagene is de vrouw verhoord en
een uitgebreid onderzoek ingesteld de dekens
zijn in beslag genomen. In verband met dit
onderzoek, maar vooral ook na het nachtelyk
onderzoek, waarby een broodbakkersmes in
beslag is genomen, zyn er ernstige vermoedens
aan schuld gerezen tegen den knecht W. P.
Het broodmes paste geheel in de sneden in
do woUen dekens en in de verwondingen door
hart en lever van don verslagene. W. P. is
Zaterdagmiddag om half vyf per rjjtuig van
het ziekenhuis naar het station vervoerd en
naar de gevangenis te Zutphen overgebracht.
Nader moet nog gebleken zyn dat, toen
do dader van den moord de doodelijke steken
had toegebracht, hij direct daarna het nacht
lichtje heeft uitgeblazen, zoodat het vertrek
in het duister gehuld was. Dadelyk na de
waarschuwing, 's nachts om één uur, heeft
de politie een onderzoek op de plaats vau
het misdrijf ingesteld, dat tot den morgen
duurde. Er loopen allerlei geruchten omtrent
de aanleiding tot dezen sluipmoord.
De misdaad te Santiago.
Santiago (Chili:, 11 Februari. Het is met
volkomen zekerheid uitgemaakt, dat het lyk,
't welk in de puinhoopen van 't Duitsche
legatie-gebouw gevonden is, dat is van den
portier een Chileen. De openbare meening
wil, dat de bode is vermoord door den
Duits chen kanselier Beckert. Deze zou de
daad hebben gepleegd om op die wijze te
verbergen, dat hy 25,000 piaster had ont
vreemd uit de kas der legatie.
Santiago (Chili), 12 Februari. Beckert, de
kanselier van het Duitsche gezantschap, is
gevat en door de politie naar Santiago terug
gebracht.
De Duitsche gezant keurt de houding van
de Chileensoho rogeering goed.
Scheepsongeluk,
Wellington, 13 Eebr. Het stoomschip Pen-
guin, van de Union Company, is bij Teraw-
hiti in Cookstraat vergaan. Naar men ver
neemt zijn 67 personen omgekomen.
De Penguin liep op de rotsen gedurende
den storm in den afgeloopen nacht. Passagiers
en bemanning, ongeveer 100 personen, werden
overgebracht in de booten. Twee booten
kwamen aan land en andere werden tegen
de rotsen verpletterd. Zes en twintig personen
werden gered; men gelooft dat alle anderen
verdronken zijn.
(De Penguin is een stoomschip van de
Union Steam S. Company of New Zeeland
Lmld.die zich voornamelijk met kustvaart
bezighoudt.)
„Forest Castle" vergaan.
Bre3t, 13 Februari. Door het scmaphorc-
station wordt gemeld, dat een Engelsch eohip,
waarvan de naam onbekend was gisteravond
5 uur gezonken is, in den mist, na tegen de
rots Vandréo by Quessant te zijn gostooten.
Negen man der equipage zijn verdronken.
Een loodsboot sleepte een dor booten van
het stoomschip aan land, waarin de over-
blijvendeu zich bevonden. Twee sleepbooton
werden uitgezonden naar de plaats van de
rampzij vonden geen spoor meer van het
gezonken vaartuig.
Een later bericht meldt, dat dit stoomschip
de .Forest Castlewas, van New-Castle, op
reis van Bilbao naar Rotterdam, geladen
met erts. Het verging tegenover Toulinquet.
De bemanning, voor zoover gered, is naar
Brest gebracht.
Texel, 14 Februari.
De utigestrekte yam aasa's in zee zijn oor
zaak, dat sedert vyf dagen reeds de garna-
lenvloot niet op Texelstroom werkzaam kon
zijn. Ook de haven was eenige dagen inge
sloten voor zeilvaartuigen. Heden dreef ech
ter het ijs zoo verspreid, dat 't tijdens het
vloedgetij ook voor zeilvaartuigen mogelyk
was de haven te bereiken. De atoombooten
volbrachten vrij geregeld alle tochten naar
den Helder, ofschoon de diepgang vau ,De
Dageraad", bij de vaak lage waterstanden,
nog al wat vertraging gaf. Daarom werden
enkele tochten volbracht over 't Horntje.
Jammer dat zich daar geen haven bevindt.
Nu sinds ruim een jaar een gasfabriek in
werking is tot verlichting van Den Burg,
wordt er ook aan gedacht om pogingen te
doen tot het bekomen van een waterleiding.
Er moet bereids reeds éen onderzoek hebben
plaats gehad. De resultaten van dat onder
zoek zijn nog niet bekend geworden.
Op het wrak van de Engelsche stoomboot
.Tuscar", liggende iu de Haaksgronden, heeft
de Heldersche visscher H.D. 77 zoo gewel
dig gestooten, dat zij een groot gat iu den
bodem kreeg. Met 't hoofdkussen van een
der opvarenden werd het ontstane lek ge
stopt Daarna kwam het vaartuig hier op do
scheepswerf de zeeschade herstellen
Wieringen.
Maandag 8 Februari werd een goed be
zochte vergadering gehouden ter bespreking
van de mogelijkheid iets te doen tot leniging
van den nood, waarin de weduwe van den
zoo noodlottig verongelukte visscher D. 'Fakes
Kz., tengevolge van het ongeval verkeert.
In deze gemeente zullen inteekenlysten cir-
culeeren, waarop staande de vergadering voor
een flink bedrag werd geteekend, terwijl in
de nieuwsbladen en door middel van circu
laires steun van mensehenvrienden, buiten
deze gemeente wonende, zal worden gevraagd
De op 14 Januari j.1. uit de gemeente
vertrokken persoon Comelis Gorter Jnz.,
wiens jas aan den dyk te Ewijcksluis werd
gevonden met een briefje, waarin het voor
nemen werd te kennen gegeven zich door
verdrinking van het leven te zullen berooven,
heeft dat voornemen (wanneer dat althans
werkelyk bestaan heeft) niet ten uitvoer ge
bracht, daar hij, blykens een by zyn familie
ontvangen brief, thans in Duitschland ver
blijf houdt.
In de plaats van wylen J. W. Rasch is
tot agent van het Groot Noord-Hollandsch
begrafenisfonds, gevestigd te de Ryp, aan
gesteld de hcor G. Rykeboer.
Anna Paulowna.
Dinsdag, 9 Februari, hield 't begrafenis
fonds „Algemeen Belang" hare jaarvergade
ring in 't lokaal van den heer P. v. Ijzen-
doorn. Na opening der vergadering door den
voorzitter, lezing en goedkeuring der notulen,
las de secretaris het jaarverslag, waaruit
bleek dat het ledental was geklommen van
518 tot 558, waarvan 447 gedurende de 4
wintermaanden geen contributie behoefden te
betalen. Uit de rekening en verantwoording
van den penningmeester bleek dat de ont
vangsten bedroegen f 614,78*, de uitgaven
f 306,56, batig saldo f 308,22. Het totaal bezit
was op 31 December 1908 f2758,72. De be
scheiden, gecontroleerd dqor de heeren D.
Jongejan en H. Cornelisaen, worden volkomen
in orde bevonden, waarna de rekening werd
goedgekeurd, onder dankbetuiging aan den
penningmeester voor zyn gehouden beheer.
Naar aanleiding van oen besluit, genomen
in de vorige vergudoring, heeft het bestuur
gecorrespondeerd mot een rechtskundig ad
viseur, die de tarieven der vereeniging aan
een onderzoek zal onderwerpen. Deze vraagt
voor zijne bemoeiingen f30. Het bestuur
vraagt aan de vergadering toestemming deze
som voor genoemd doel te bezigen. Na eenige
bespreking met algemeene stemiuen goedge
vonden. Tevens zal hierbij nagegaan worden,
of met behoud van dezelfde contributie, hoogere
uitkeering kan plaats hebben. Besloten wordt
de bestaande reclameplaten te vernieuwen.
Bij de rondvraag informeert de heer P. Dekker
of het niet mogelyk is, dat by sterfgevallen
van leden der vereeniging zyne lijkkoets
steeds wordt gebruikt. De heer Dekker is
bereid zeer billijke conditiën te stellen. Hier
over wordt nog eenige discussie gevoerd, doch
in eene volgende, buitengewone vergadering
zal deze zaak worden afgehandeld. Hierna
sluit de voorzitter onder dankbetuiging de
vergadering.
OE WEEK.
13 Februari.
Na de algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting voor '09 is, in de Eerste
Kamer het peil van het debut beduidend
gedaald En daarvan draagt iu de eerste
en voornaamste plaats schuld de .wagestert
van den Senaat", de Brabantsche heer mr.
Van den Biesen. Hem heeft 't gelust cene
uren-lange rede le houden, waarin hij tegen
de Woningwet uitvoer met al de soms-giftige,
vaak grof en plat wordende nijdigheid van
zijn driftig gemoed en voorts de collega's
aan 't lachen bracht door eene reeks van
snaaksche, koddige, ook wel zoutelooze en
gezochte grapjes, en wat daarvoor moest
gehouden worden In de meeste organen
onzer pers is geprotesteerd tegen eene der
gelijke methode van kritiek, en dat o. a.
ook »Het Centrum", en zelfs, zy 't zoo zacht-
kens-mogelyk, ,De Tyd", hun afkeuring
deden hooren over den toon van mr. Van
don Biesen's rede, zou reden zyn om te
verwachten dat deze senator een boetvaardig
peccavi" zou doen hooren, althans voor
zichzelf prevelen, indien mr. Van den Biesen's
zelfingenomenheid en innig geloof aan eigen
voortreffelijkheid vau inzicht niet zoo alge-
mcon bekend waren Hot „Ilbld.' merkte
op, dat de heer Van den Biesen de rol van
oen Abraham de Winter in den Senaat ver
vulde, behalvewat de geestigheid van
don oolyken komiek uit de Oeteldonksche
streken betreft 1.... Ik zal uit den schatrij
ken voorraad van grollen en boertigheden,
door mr. Van den Biesen over de woning
wet ten beste gegeven, nu maar niet putten.
Wie ernaar hunkert, hy sla de .Hande
lingen" of het Analytisch Verslag na. Dan
kan hij volop, naar hurtelust, smullen van
dit fijne kostje't Ergst vind ik, dat
hetgeen er in mr. Van den Biesen's betoog
waar en juist is, door dit hartstochtelijk
streven naar lachsucces wordt weggedrongen
Waar is, dat, speciaal te Amsterdam, de
woningwet, op zichzelf immers een zegen
met veel meer tact cn omzichtigheid had
behooren toegepast te worden. De heerTel-
legen, de man, die in do hoofdstad hier
de leiding in handen heeft (door mr. Van
den Biesen zeer geestig en zeer kies-fijnge-
voelend een vogelverschrikker" genoemd;
schijnt nu juist niot de man om hot „suaviter
in modo" aan het >fortiter in re" te verbin
den. Daar wees mr. Heemskerk op, en 't
viel hem niet moeilijk om te doen gevoelen,
hoe de heer Van den Biesen niet de woning
wet, doch de uitvoering daarvan had gegispt,
en hoe deze senutor eigenlijk de fiolen
zyner felle verontwaardiging op het hoofd
des heeren Tellegen had uitgestortDe min.
ontkent niet dftt men deze wet op andere,
meor practisch-oordeelkundige manier kan
toepassen, doch indien mr. Van den Biesen
het besef daarvan had willen verlevendigen,
dan zon hij beter hebben gedaan met eene
korte, krachtig-ernstige en zokelyke kritiek
dan door de collega's te amuseeren met een
«humoristische monoloog", wolke allicht door
den meergenoemden Abraham de Winier
beneden 't peil van wat hy, komiek, onder
spirit" verstaat, zou worden getaxeerd
Van „Binnenlandsche Zaken" is aan te
stippen, nog, dat een ontwerp tot wettelijke
regeling van het levenaverzekerings-bedrijf
welhaast den soms zéé langen weg van Raad
van State totStaatsblad zal guan afleg
gen. Verstandige woorden heeft mr. Heems
kerk gesproken met betrokking tot de quaestio
der subsidiëering van sanatoria door den
Staat. In 't algemeen is or een streven waar
te nemen om al-meer uit »de Staatsruif" te
putten. En óók wyl die ruif verre van .bloeiend
is, moet dat pogen worden gebreideld.
Over de waarde der sanatoria als machtige
middelen in den kamp tegen de tering zyn
de deskundigen 't tegenwoordig ook al niet
eens 1 In elk geval moet de staart de leidsels
stevig in handen houdeu scherp toezien of
subsidie werkelijk dringend noodig is en hoe
het geld, wordt 't verleend, zal worden ge
bruikt. De ernst en de waakzaamheid, waar
mee minister Heemskerk op een cn ander
hot oog zal houden, schijnen boven allen
twijfel verheven. En daarvoor komt dien
bewindsman lof toe, want ('t wordt zoo
dikwyls voorbijgeziende Staat, d. z. ons
aller dubbeltjes. Tot ieder, groot of klein,
kan worden gezegd ,Tua res agiturof te
wel: pas op je dnitjes, vriendlief!Een
vermaning, welke in de Zevenlandsche Buurt
zelden zonder gevolg blyft! Behalve wanneer
er, door bucketshops .gegokt* wordt...
Nog even wilde ik aanstippen, hoe de
minister van Justitie ten aanzien van den
„zachte» drang", op bejaarde leden der
rechterlijke macht uit te oefenen om plaats
te maken voor jongere krachten, te strijden
heeft met een allerzonderlingste oppositie...
Minister Nelissen wH bevorderen idoor pen-
-sioniieering met vol traktement hij vrywillig
ontslag' dat leden der rechterlijke macht op
70-jarigen leeftijd aftreden, behalve de raads-
heeren in den Hoogen Raad, voor wie de
limiet vijf jaar hooger door Z. Exc. is gesteld.
Natuurlijk vordert de kieschheid, do nood
zakelijkheid om den bejaarde, die zyn taak
zoo lang met y'ver en met kracht waarnam,
niet te kwetsen, dat deze regel voor
allen gelde. Voor de zeventig-jarige spring-
in-'t-veld, die veertigers nog beschamen (zóó
ziju or! zou Verheul zeggen) als voor de door
seniele aftakeling aangetuBleu. Op dut stand
punt bevindt zioh ook minister Nelissen.
Maar nu zyn er toch waarlijk menschen, die
betoogen: >Neon, individueoio beoordeelihg
is boter!...' Ik denk erbij aan De Gene-
atet's gevoelig gedichtje over .het liedje van
verlangen Ge weet tooh wel
,De dwaze grysaard dwingt, en
„Zingt, het liedje van verlangen
Bij de begrooting vun Marine hebben wy
genoten een polemiekje Staal-Wentholt over
de vraag, of we door „klein materiaal* onze
neutraliteit en onafhankelijkheid kunnen be
waren (systeem-Staal) dan wel of 't heusch
waar is, wat Z. Exc. Wentholt zegtWe
moeten .gepantserd materiaal' hebben; tor
pedo's, och, eigenlijk beduiden ze niet
veel I Zonder groote sohepen zouden we
in Venezuela een treurig figuur gemaakt
hebben. Alleen het besef dat we van ons af
kunnen bjjten, zal de .grooten» op een afstand
houden De leek zwjjgt eerbiedig tegenover
den strjjd van meeningen der bevoegden, der
technici, der „bazen", die »'t weten kunnen".
Maar dat de belastingplichtige, die voor de
Defensie moet bydragen, een bedrukt gezicht
trekt, als hy hoort dat zooveel en velerlei,
waarvoor hy .bloeden' moet, als do nood
aan den man komt, niks-te-bedniden heeft,
dat vind ik niet onbegrijpelijk 1
By Waterstaat hebben we gekregen de
sindB wcnschou-heugenis niet uitblijvende
verzuchting Ureebaart over de Zuiderzee-
dempingvoortseen niet onbelangrijke
rede-Laan over de schromelijke onkosten der
uitvoering van de Ongevallenwet, zoodat van
eiken gulden, door B. V. B. aan door on
geval getroffen arbeider uitgekeerd, alles en
alles goed becijferd een gulden onkosten
.voor administratie* komt. De Risico-over-
dracht is hier stellig niet buiten spel
wat de heer Laan verzuimde aan te stippen.
En overigens werd wel scherpe kritiek ge
oefend trouwens, geenszins onverdiende,
maar de heeren vergaten het toover-
middel, het wonder-recept, te noemen, waar
door iu den hopeloos-verwikkelden rompslomp
der B.V.B. eons eindelijk practische vereen
voudiging, en daardoor bezuiniging zal worden
gebracht.
Wat minister Regofit betreft, teeken ik
slechts uun dat hij zeer-beslist tegenstander
is der aanwezigheid van gehnwde ambte
naressen by P. en T. Evenals van 't broeder
lijk on zusterlijk samenzijn van dames
en heeren op 's Rijks kantoreu De dag
waarop (naar mr. S. van Houten's harte-
wensch) in Nederland het vrouwenkiesrecht
zegeviert, kon dus voor den Benjamin in
het Kabinet-Heemskerk een .dies ater*, een
boozc- worden! O, als onze .suffragettes*
zich eens mobiel verklaren Met bylljes
a la inrs. Nation ons Binnenhof bestor
men Wee dan, den armen minister
Regoüt
Mr. Antonio.
luuoasoncloii
Aan de redactie vun het
Vliegend Blaadje te Helder.
Mijnheer de Redacteur!
Ten gevolge van een ingezonden Btukje
in uw blad van 10 dezer, onderteekend ,Eon
Rotterdammer" verzoek ik u beleefd onder
staand stukje te willen plaatsen.
Met groot genoegen mocht ik ontwaren
uit het schryven van den Rotterdammer, dat
er menschen zyn die zich het lot der loodsen
aantrekken, en by voorkomende gevallen
daarvan blijk geven. In zooverre mjjn op
rechten dank aan den geachtcn inzender. Met
het schrijven zelf was ik minder ingenomen,
en daar ik niemand ontmoette die het ge
heel met het schrijven eens was, doch zeer
velen die het schrijven afkeurden, ben ik
zoo vrjj het te bekritiseeren. Wat do eerste
grief betreft, is het ieder in den Loodsdienat
vry duidelijk, dat zy op dat punt niet ver
wend zyn. Daarom is eenige maanden ge
leden een stap in die richting gedaan, door
te verzoeken, op gozette tijden den inspec
teur te mogen spreken. Wat do vierde grief
betreft is toe te geven dat wy zeer achter
lijk zyn, vooral met het oog daarop, dat de
loodsen aan verscheidene cn strenge keuringen
zijn onderworpen, voordat het pensioen be
reikt is. Het ligt dus voor de hand dut zy
recht hebben op hot beste wat voor do gezond
heid bevorderlijk is. Het schry ven over deze
grief is ook zeer voorbarig, daar sinds kort
een verzoek geduan is het logies aan boord
te verbeteren. De opinie van het loodsbo-
stuur weet men dus niet, nog veel minder
in hooverre zij, door stoomloodsdienst in te
voeren, afdoende verbeteringen wenschen in
't leven te roepen. De grief betreffende con-
duiten, hoeft scbryver dezes niet het recht
te beoordeelcn, doch daar er vermoedelijk
niemand geweest is, die bij hoogere supe
rieuren daarover gesproken heeft, is er niet
het minste recht, daarover publiek te schry ven.
Wat het schrijven betreft over keuring van
schippers, omdat de loodsen gekeurd worden,
bewjjst dat 'de geachte inzender nog niet
met loodstoestanden en verhoudingen op de
hoogte is, anders had hy bepaald gevraagd,
of die loods niet recht wel was, of uit plat
leedvermaak wilde dat de schippers gekeurd
werden. Ik vraag den geachten inzender in
gemoede Wat wordt den loods er beter van,
als de schipper gekeurd wordt?
Dat het wel eens gebeuren kan, dat in
moeielyke oogenblikken, in een opwelling
gezegd wordt: .de inspecteur of commissaris
moest or nu eens by zijn", is toe te geven,
doch het spreken in dien geest, in het open
baar, bewust misschien dat het in de courant
komt, is in hooge mate ongepast cn onver
standig. Dit alles in het kort formnleerende
kom ik tot de slotsom, dat wat de grieven
betreft, het schrijven veel te voorbarig ge
weest is, en de rest van het schrijven een
uiting is van enkele kleinzielige menschen.
En wat betreft de aanhef in het schryveu,
waar moet het heen als langs dezen weg het
eene stuk na het andere in de courant komt
Is het geen onkruid zaaien, tusschon loodsen
onderling, en tusschen loodsen en chefs
Zou het niet oneindig beter zyn als u alleen
dan in de bres sprong, als ongeveer allo
loodsen dat wilden Hot gaat niot op, dut
enkelen wat in de courant willen plaatsen
wat voor het gohoel verantwoordelijk wordt.
De inzender doet goed in het vervolg daur-
toe niet mede te werken. Daarbij de courant
is voor den loods het redmiddel in hoogste
instantie, en zoover is het nog lang niet.
Niemand der superieuren zal het afkeuren
als er goed onder de oogen geziene klachten
by hem inkomen, maar wol zullen zy het
alkeuren, als er maar wat in de courant
gezet wordt, raak of mis. Dus geachte in
zender, ik hoop van harte dat er niet zoo
lichtvaardig in do courant meer geschreven
wordt over loodstoestandenals alle voeling
tusschen Loodsbestuur en ondergeschikten
verbroken is, is courantongoschryf nog vroeg
genoeg. Zoover is het echter nog lang niot
dal is de opinie der loodsen.
Met dank voor de verleende plaatsruimte.
L.
De elevator.
M. de Redacteur
In uw voorlaatste nummer komt oen ingezon
den artikeltje voor van den heer D. H. Grun-
wald, over de meohanisehe losinriohtiug aan
de Gasfabriek in verband met de adresbe
weging, door de werklieden op touw gezet,
om to voorkomen, dut deze inrichting wordt
in werking gesteld. De hoer Grunwald heeft
daaromtrent een raeening die, zooals voldoende
bekend is, door ondergetcekendo niet wordt
gedeeld. De argumentatie van de
Raadsleden over deze elevator-kwestie,
behoort m.i. in de Raadszaal te worden
uitgesproken, en daar i s er reeds twéémaal
over gedebatteerd Echter by de tweede be
spreking bleek, dat de heeren Van Winger
den en De Waard, welke beiden eerst
vóór de elovator hadden gestemd,
hunne opinie hadden gewjjzigd. Zoo zon het
een derde maal met meerdere leden het
geval kunnen zyn. Ik voor my geloof niet,
dat de meeste leden de gevolgen dezer zaak
direct hebben voorzien. Men zal toch niet
van houding veranderen z o n d er motief,
en daarom hoopte ik, dut beide heeren van
hunne veranderde zienswjjze eene verklaring
zouden hebben gegeven. Echtor zy raeonen
blijkbaar, dat dit niet n o o d ig is. By zoo'n
gewichtige kwestie is het m.i. toch w e 1
degelijk noodig, dat de ingezetenen weten
wat ze aan do Raadsleden hebben.
De heer Grunwald beschouwde de kwestie
uit het oogpunt voor den ondernemer van
een bedrijf, dus zuiver zakelyk. Daar
in verschillen wij geheel van standpunt, zoo
als ook reeds by do e e r s t o behandeling
door my is gezegd.
De heer Grunwald blijft ziclixelvo gelijk,
ondergeteokende ook, en ik weet dat er een
groot aantal weldenkende burgers aan mijne
zijde staat. Evenwel, nogmaals, ik acht
het niet correct (voor zoover het Raads
leden betreft) dat deze zaak in de bladen
wordt besproken, en zal daarom op de be
cijferingen van genoemden heer niet in
gaan.
Alleen was het mijne bedoeling om to
voorkomen, dat Raadsleden over deze
kwestie elkaar zouden bestryden in de pers.
Dat is mijns inziens ongewonscht.
Met dank voor de plaatsing,
UEd. dw. dn.,
P. DE GEUS.
Mijnheer de Redacteur!
Het stukje van den heer Korver, in het
VI. BI.' van 13 dezer, noodzaakt ons nog
maals een plaatsje te vragen.
Het is ons een raadsel, inynheer Korver,
hoe u, die volgens nw eigen zeggen geleefd
heeft voor het onderwys, den Bond vun
Nederlandsche Onderwijzers niet
kent. Zoo heet onze vakverecnigiagIs
dat nu naamloos
Onze hoofdgrief iB niet, dat u het verslag
van Lamer's lezing niet goed gelezen zou
hebben, neen, uw geheel stukje is ons
één groote grief èn om den inhoud
èn om het doel, waarmee het geschreven
schynt, n.1. Lamera by het Heldersche pu
bliek verdacht te maken als een haat- en
tweedrachtzaaier.
Hoe kunt u achter warm (pleidooi) oen
vraagteeken zetten U bent immers niet op
die vergadering geweestI Om dezelfde
redenen had u gerust het neerschrijven van
schampere opmerkingen enz. enz. by wjjzo
van harde sneeuwballen" achterwege kunnen
laten. Wat u verder schryft ovor afgodery
is klinkklare onzin, 't Is de vraag of 't de
moeite loont, u biervan te overtuigen.
De heer Th. Heemskerk (onze tegenw.
minister van Binnenl. Zaken) heeft in
1888 gezegd: „De neutrale school is een
gruwel van afgoderij. De gemeenschap
daarmee behoort door eiken waren Christen
te worden vermeden.Er is hier geen sprake
van knielen voor en aanbidden van een
afgod, maar de bedoeling is geweest, dat do
openbare school geen godsdienst kent. Is
dat zoo, mijnheer Korver. Zyn algemeene
naastenliefde en verdraagzaam
heid dan geen christclyke deugden Kent
?y, lid der plaatselyke schoolcommissie, art.
5 der Wet op het L. O. dan niet? U
schynt wat ongeloovig te zijn op dat punt
van chri8telyken laster. Ziehier een paar
aanhalingen
Uit de „Nieuwe Provinciale Groninger
Courant"
„De neutrale school is geboren uit het
huwelijk van onzen oud-Nederlandschen
vryheidszin met do Fransche revolutie
ze is ten hoogste het kind van een bijw f."