r— KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulownam No. No. 3778. Woensdag 28 April 1909. 37ste Jaargang. Uit het Buitenland. Nieuwsberichten. Bureau: Spoorstraat. Telefoon 59. BureauKoningstr. 29. Interc,-Telefoon 50. ABONNEMENT I 't Vliegend Blad p. 8 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., Buitenl. f 1.25 1 Zondagsblad 371 45 f0.75 g Modeblad 55 65 f0.90 Muzik. Bloemlez. 60 85 f 0.90 Voor 't Buitenland bij vooruitbetaling. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgevers: BERKHOUT Co., te HELDER. Bureaux: Spoorstraat en Koningstraat. ADVERTEHTIEN Van 1 tot 4 regels25 cent Elke regel meer6 Bewtjs-exemplaar2* Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën moeien uiterlijk des DINSDAGS- en lfRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd xijn. Eerste Blad. De Turkeche Nationale Vergadering wordt niet in Konetantinopel gehouden, veiligheids- wege, en zoo heeit men in Turkije een sul tan in Ildin Kiosk en een parlement in San Stefano. Merkwaardig is het nog dat de tele grammen over de plannen der Nationale Vergadering met elkaar in tegenspraak zijn, al naar zij komen uit Konetantinopel of San Stefano. Vrijdag, de dag van het wekelyksch gebed, moet de Sultan naar een der mos- keëen, tenzij hy dood of gevangen ie, dus in een toeBtand, die hem niet veroorlooft te regeeren. Wyl de sultan verleden Vrydag nog opging naar de moskee, is het vast, dat hij dien dag niet onttroond was. Trouwens geen enkele maal sinds zyne regeering heeft hy het wekelijkeche gebed verzuimd. Na den terugkeer zijn de troepen van het buitenleger, die meester van den toestand zyn, in Kon- stantinopel begonnen met de insluiting van het paleis en de omgeving des sultans, eene Btad op zich zelf met kazernes en eene tal- ryke bezetting. Tegen de groote overmacht als de thans oprukkende legerkorpsen zijn of liever waren ze echter niet bestand. Hier en daar werden nog heete gevechten gele verd tusschen belegeraars en verdedigers. Hier en daar ging het Turksch toe. De artillerie uit de Taxim-kazernes heeft zich zeer verraderlijk gedragen door de witte vlag te hyschen en op deze wijze de infan terie uit Saloniki te verleiden in open ter rein hun overgave aan te nemen. Toen vnurden zy op de infanteristen, dre ven hen terug, en brachton uan de kazernes groote BChade toe, die door de wy kende troe pen bestormd werden. Een wanhopig handgemeen ontstond op de binnenplaats en de begraafplaats er achter. Er werden zware verliezen geleden. De andere kazernes gaven spoedig den tegenstand op. Het gerucht dat een eskader, uit San Ste fano teruggekeerd, Ildiz heeft gebombardeerd is gebleken valsch te zyn geweest. Het is in de omgeving volkomen rustig, zoodat waar schijnlijk geen tegenstand meer zal geboden worden. Een ontzaglijke menigte bewoog zich door de straten langs de kazernos der over wonnen soldaten. Men schat het getal dooden en gekwetsten op 200. De gezantschapsge- bouwen hebben niet geledende bank, de tolkantoren en Jde openbare gebouwen wor den bewaakt. Het is vry zeker dat de beslissing geval len is en dat do contra-revolutie tegen de Jong-Turksche party deerlijk fiasco heeft ge leden. De bevelhebbers van het leger van Saloniki hebben reeds vroeger aan de muiters straffeloosheid toegezegd, mits zy een eed op den Koran atleggen, waarin zy beloven gehoorzaamheid aan hunne officieren en de verklaring afleggen zich in het vervolg uit sluitend te zullen wyden aan hun militaire plichten. De Sultan zal er nog betrekkelijk goed afkomen. Het is niet waarschynlyk, dat er gevolg zal worden gegeven aan den wensch, uitgesproken in de nationale vergadering te San Stefano, om nl. den Sultan af te zetten. De militaire bevelhebbers verzetten zich krachtig tegen zyn aftreding en ook van andere invloedryke zyde wordt op het aan blijven van den Sultan aangedrongen. Zoo zeide bv. Achmed Riza bey, tot voor de con tra-revolutie president van de Kamer, tot den correspondent van het Journal: Zoolang de Sultan niet handelt in stryd met de grond wet, zullen wy geen haar op zijn hoofd krenken. Het parlement is van oordeel, dat de revolutie op touw is gezet door de reaction- nairen. De Sultan is neutraal en blyfk daarom, tenzij het tegendeel wordt bewezen, gespaard. Dat echter de regeering weder dadelyk zal worden ingericht op denzelfden voet als voor de revolutie, valt niet te verwachten. Er bestaat alle kans op een militaire dictatuur. In militaireen toongevende burgerlijke kringen acht men het waarschynlyk, dat Mahmoed Schewket pasja, de opperbevelhebber, tot grootvizier en Mahmoed Mookthar, pasja, de gewezen bevelhebber van het le legercorps, tot minister van oorlog zullen worden be noemd. Zij beiden alleen bezitten de by de huidige omstandigheden noodige energie, ver stand en doorzicht en tevens het vertrouwen der massa, zoodat zy de aangewezen personen zijn den terugkeer van geordende toestanden in het Osmanenrijk to bewerken. Toch zyn er echter verrassingen niet uit gesloten want een deel der bevolking is nog al ontstemd tegen den Sultan. Castro is weer te Parys teruggekeerd. Zyn verblijf daar zal niet van langen duur zyn. Na een geneesheer te hebben geraadpleegd hij was immers zoo ziek zal hij zich naar Spanje begeven en zich met zijne echt- genoote inschepen naar Columbia, waar hy door generaal Reyes verwacht wordt. Als men hem bezig laat zal hy daar zeker niet Btilzitten en hooren we later nog wel eens van hem. Den toestand in Perzië leert men het best kennen uit de nota die de Russische regeering daarover gericht heeft tot de mogendheden om hare tusschenkomst ginds te rechtvaar digen. Zij zegt daarin: Uit mededeelingen van het consulaat-generaal te Azerbeidjan blijkt, dat er hongersnood begint te heerschen te Tebriz, dat door de troepen van den sjah wordt belegerd en dat het Russische consulaat, de overige consulaten en de vreemdelingen in die stad bedreigd worden door groot gevaar, zoowel van de zyde der troepen als van die der inwoners, die door den honger tot wan hoop zyn gebracht. Aan don zaakgelastigde van Rusland te Teheran is opgedragen aan den sjah mede te dcelen, dat bijaldien do Perzische regeering niet zeer spoedig maatregelen zou nemen om s consulaten en de buitenlandsche bewoners van Tebriz van levensmiddelen te voorzien, de Russische regeering troepen naar die plaats zou zenden, ten einde de consulaten en de buitenlanders te beschermen en hun en de overige bewoners levensmiddelen te doen toekomen. Ondanks het door den sjah aan den bevelhebber der Perzische troepen, Aïn ed Dauleh, gegeven bevel heeft deze echter geweigerd te Tebriz levensmiddelen binnen te laten, zoodat consulaten en buitenlanders in een gevaarlijke positie blyven. Bij dezen stand van zaken heeft de Rus sische regeering besloten gevolg te geven aan haar voornemen, en heeft een detachement Russische troepen te Djoelfa bevel ontvangen op te marchceren naar Tebriz. Het detachement zal weder vertrekken, zoodra de orde .daar ter stede hersteld zal zijn en leven en have van de consulaire ver tegenwoordigers en van de buitenlandsche onderdanen geen gevaar meer zullen loopen. HELDER, 27 April. - De zomerdienst naar Texel met de «Dage raad'', zal, blijkens een aankondiging in dit blad met 1 Mei, aanvangen. De Gymnastiek- en Exercitievereeniging Pro Patria* hield j.1. Zaterdagavond in Casino" een feestelijke vergadering. Talrijk was de opkomst van belangstellenden. De voorzitter, de heer Scblahmilch, opende de vergadering met een kort woord, daarbij lun herinnerende, dat de Vereeniging in October a. s. haar i'ö-jaar bestaan hoopt te vieren en wees verder op de spanning, waar in ons Vorstenhuis en het geheele volk ver- keeren met het oog op de te verwachten blyde gebeurtenis. De beste wenschen daarbij uitgesproken, vonden weerklank by de aan wezigen, want staande word door hen het Wilhelmus uit volle borst aangeheven. Daarna werd overgegaan tot uitvoering van het programma. De jongste adsp. afd., onder leiding van den heer Schlahmilch, Je zeer correct eenige stokoefeningen uit en werkte aan de barrende oudBte adsp. afd., onder directie van den heer v. Hooydonk, jaf eenige vrije oefeningen te zien en werkte ook verdienstelijk aan de ringende hoofd- afdeeling spande echter de kroon, kranig turnde zy aan de barren en gaf eenige keurige standen te zien. Uit alles bleek duidelyk, dat bij ,P.P.de gymnastiek met ijver wordt beoefend en de leiding in goede handen is. Ter afwisseling werden een paar leuke voordrachten gehouden en een aardig blyspel opgevoerd, die buitengewoon in den smaak vielen en de gezelligheid verhoogden. Zoo als gewoonlijk vermaakten de turners zich afloop nog geruimen tijd met een dansje. Mr. J. P. A. N Caroli. j- Mr. J. P. A. N. Caroli, is Zaterdagnacht aan de gevolgen van het ongeluk, dat hem Donderdag overkwam, bezweken. In mr. Caroli, is een hoogst bekwaam jurist een scherpzinnig advocaat en een groote werkkracht verloren. Onweer. Te Amsterdam is tydens het vry hevige onweder, dat zich Zaterdagmorgen ook boven die stad ontlastte, de bliksem geslagen in den 20 meter hoogen schoorsteen van de chemische fabriek Ouder-Amstel, staande aan den Omval. Dientengevolge scheurde de schoorsteen over de geheele lengte. Er ont stond geen brand. Oplichterij. Het »Hbld". meldt By een groote bankinrichling te Amsterdam werd Vrijdag een tweetal reisbrieven, elk van 100 dollars en onderteekend met den naam van een bekende buitenlandsche flrma, aangeboden. De brieven werden, aangezien deze firma solide bekend staat, uitbetaald. Bij onderzoek echter bleken de beide brieven valsch te zyn. De politie stelt een onder zoek in. Nader vernemen wy, dat deze brieven behooren tot een 25-tal van diverse groote bedragen, welke in Parijs ontvreemd zyn ten nadeele van den heer Daly Valet, een Engelschman, die in de Pransche hoofdstad dezer dagen vertoefde. Deze diefstal had reeds den lOen April plaats. Het is niet buitengesloten, dat meu hier te doen heeft met een internationale dievenbende, die er haar werk van maakte deze van valsche handteekeningen voorziene reisbrieven bankinstelling aan te bieden. De nummers hiervan zijn der recherche bekend. De Am.sterdamsche recherche heeft reeds de hand gelegd op den voortvluchtigen En gelschman, die aan de Amsterdamscho Bank de valsche wisselbrieven aanbood. Het heer schap was per automobiel naar Enkhuizen gereden en van plan naar het noorden van het land te vertrekken. Eenige Amsterdam- sche rechercheurs hebben hem uit Enkhuizen vandaan gehaald en gevankelijk Amsterdam binnengebracht. De politie te Papendrecht. De Stct. (no. 95) bevat een Kon. Besl. van 19 dezer, waarbij a. W. Voormolen, oud- zeeofficier gewezen hoofdcommissaris van politie, thans wonende te s-Gravenhage, belast wordt met een onderzoek naar de vraag, of de politie in de gemeente Papendrecht aan redelyke eischen voldoet dan wel of het nemen van eenigen administratieven maatregel tegen de aldaar dienst doende ambtenaren der Rijkspolitie geboden is; b. bepaald wordt dat de heer Voormolen, voornoemd, bij de uitvoering van de hem hierboven gegeven opdracht zich zal hebben te gedragen naar de bevelen en instructiën, hem gegeven door of vanwege den minister van justitie, aan wien het verslag van de uitkomsten van het onderzoek zal behooren te worden ingediend c. de heer Voormolen, voornoemd, voor de vergoeding van reis- en verblijfkosten uit bovengemelde opdracht voortvloeiende, ge rangschikt wordt in de tweede klasse van het Kon. Besluit van 5 Januari 1884 (Stbl. 4). Pokken. Op last van den inspecteur der Volksge zondheid zyn te Maastricht alle lagere scholeu gesloten, omdat zich een geval van pokken voorgedaan heeft bij een broeder van een bijzondere lagere school. Ernstig ongeluk. Te Deventer had op het Noorderplein een ernstig ongeluk plaats. De automobiel van de familie Holle, van de «Haere" uit Olst, uit de stad komende, kwam in botsing met een wielrijdenden kruideniersbediende. Deze werd zeer ernstig inwendig gewond. De ge troffene is, zonder bij kennis gekomen te zyn, kort daarna overleden. In vlammen gehuld. Een panische schrik maakte zich Vrydag meester van do bewoners van de Tweede Nieuwstad, een der drukste bevolkte volks wijken van Groningen, toen zy de 60-jarige weduwe B. onder hartverscheurend gegil, geheel in vlammen gehuld, haar huisje zagen uitstormen om op straat dadelyk ineen te zijgen. Ijlings snelden de buren toe met dekens en kleeren die door anderen weer uit de bovenste verdiepingen werden geworpen om de hoog opslaande vlammen te blusschen. Dat gelukte echter niet voordat het arme slacht offer ontzettend was verminkt. In deernis- waardigen toestand werd zij daarna naar haar kamertje teruggebracht, waar een heer M. hoofdman van de brandwacht, die inmid dels was gealarmeerd, en een verpleegster het eerste verband legden. Directe overbren ging naar het Academisch Ziekenhuis was noodzakelijk. Men vreest voor het behoud van haar leven. Bij onderzoek bleek, meldt de «Prov. Gron. Ct." dat het slachtoffer bezig was geweest met het aanmaken van de kachelWaar schijnlijk heeft zij daarbij petroleum gebruikt deze vloeistof vond men althanB op don grond, en zijn by hot ontstoken daarvan haar kleeren in brand geraakt. Een feestavond van beteekenis. De Londensche berichtgever van 't .H.blad" meldt Waf moet er wel omgegaan zyn in het hoofd van den tachtigjarigen leider van het Leger des Heils, toen hy daar de reusachtige Albert Hall binnentredende, met schier ein deloos gejuich en gezwaai van zakdoeken en propramma's begroet werd door een geest driftige menschenmassa, gevormd door mannen en vrouwen uit allen rang en stad, welken de zaal tot in de uiterste hoeken, tot op de hoogste gaanderijen vulde Men moet Albert Hall vol gezien hebben, stampvol, zooals wederom het geval was, om te beseffen wat een menigte van tusschen de tien-en twaalf duizend menschen, byeen in één ruimte, zeggen wil. Werkelijk dat blyft altijd een indrukwekkend schouwspel, hoe vaak men het ook geniet. Thans golden al die toejuichingen «Gene raal' Booth, die onder medestrijders en vrienden van het Leger, zijn tachtigsten verjaardag vieren kwam. Natuurlyk, die herdenking moest plaats hebben te Londen, en nergens anders. In Londen, waar dat groote werk van William Booth begonwaar hy eerst in 1865 in het East End zijn .Christian Mission' stichtte en waar in 1878 het Heilsleger ontstond. Te Londen, waar de eerste volgers van den straat-prediker uit Nottingham, smaad en bespotting, meer dan dat, de beleedigingcn van een ruwe menigte vaak to verduren hadden, maar van waar uit de beweging zich baan brak over gansch Engeland, véél meer dan dat, over gansch de wereld, kan men zeggen. Bespot, gehoond, beleedigd werd deze man, toen hij nog in volle mannelijke kracht in de straten van het Londensche East End stond, en thans, nu de kroon der grijsheid hem siert, nu de eons gitzwarte baard tot glanzend wit verbleekt is, nu groeven van der jaren last en druk zijn ge laat doorploegen, nu stoud hij daar weder, nög krachtig, nög rechtop als weleer. Maar nu geen hoon of spot; nu telegram men van gelukwenschen, waaronder een van den Eersten Minister van het machtige Brit- sche rijk nü in (le loges Lords en Ladies van den Britschen adelnii menschen uit allen standnü honderden volgelingen, die zijn wenk volgennü vereering, eerbiedbe- toon voor al zijn werk. Castro. Castro is Vrijdag om kwart over zessen te Parys aangekomen er is niets bijzonders voorgevallen. Volgens een bericht uit Parys heeft een vriend van Castro gezegd, dat Castro eerst naar Spanje gaat, vandaar naar Columbia en vervolgens over land naar Venezuela. Een locomotief gesprongen. Te Cardiff is aan de haven een zware locomotief gesprongen. Er was iets niet in orde aan en eenige arbeiders waren bezig het vuur uit te halen. Door de ontploffing worden drie man op slag gedood en drie andere gewond. De zware stukken van de locomotief werden heinde en ver wegge slingerd. Aardbevingen. Lissabon, 28 ApriL Een hevige aardbe ving om 5 uur hedenavond, deed de verschrikte bevolking de straat op snellen. De zee is hedennacht 10 meter verder gekomen dan by het hoogte gely. In het midden der stad zijn huizen ingestort. De aardschokken zyn op verschillende plaatsen in Portugal waargenomen. Een vry groot aantal huizon dreigt in te storten. Er zijn eenige branden ontstaande bevolking is door schrik bevangen. Men meent dat er geen slachtoffers te betreuren vallen. De Koning hoeft zich naar de plaatsen, waar de aardbeving gewoed heeft, begeven. Naar verluidt heeft een brand aanzienlijke schade berokkend op een der zeven heuvels. Een groot aautal kerken is gescheurd, maar geen enkel huis is ingestort. In de Kamer der pairs, die juist vergaderde, ontstond een hevige paniek. Telegrammen uit Cordova, Sévilla en Ba- daioz maken melding van aardschokken. Overal heerscht er een paniek. Lissabon, 24 April. Tusschen Santarem en Lissabon en op beide oevers van de Taag zyn een aantal huizen ingestort, 6 personen zijn omgekomen. De Taag is bij Santarem buiten haar oevers getreden de Salvadorkerk is erg beschadigd. De Fransche zeemacht. In de Echo de Paris vertelt het Kamerlid Brousse het een en ander wat Fransche zeeofficieren en ambtenaren van het ministerie van marine hebben getuigd voor de commis sie van onderzoek in zake de Fransche zee macht. Het zyn verhalen van geweldige geldverspilling. De groote leveranciers liggen onder één deken om den staat alles schrik barend duur te laten betalen, en dan nog is het vaak slechte waar die zy leveren. Zoo zei een admiraal, dat er te Toulon 1500 torpedo's klaar liggen, maar van zoo slecht maaksel, dat zy onbruikbaar zyn. Een inspec- teur-generuul zei, dat er van het jaar al 600,000 frank bespaard zou zijn, als de marine haar steenkolen tegen de normale prijzen had kunnen koopen. Vice-admiraal Caillard getuigde, dat er bij den bouw van torpedo- en ooderzeesche booten met onge looflijke verkwisting te werk is gegaan. Fooien verboden. De Amerikaansche staat Washington kan zich op beroemen do eerste staat ter wereld to zyn, waar het ten Btrengste is verboden fooien te geven of te ontvangen. In het nieuwe Wetboek van Strafrecht n.1., dut eenige dagen geleden in werking is ge treden, komt do bepaling voor, dat een be diende in hotel, café of andere inrichting, die een fooi vraagt of aanneemt en eveneens degene, die er een geeft strafbaar is. En de op overtreding van deze bepaling gestelde straf iB vry streng. DE WEEK. 25 April. Dit geloof ik toch wel zeker en stellig, wanneer wy onder andere omstandigheden leefdend.w.z. als die >blyde verwachting' niet nog steeds al 't andere op den achter grond schoofen voorts de Tweede Kamer niet als thans, vlak bij haar stervensnre gekomen, gaandeweg ongeschikt was ge worden voor serieusen arbeid, wyl >de ge dachten nu elders* zyn, en men ,don boer op' moet, teneinde het doodsgevaar, dat zoovelen dreigt, zoo mogelyk af te wenden, te bezweren Dat we, ware dit alles er niet, by de voortzetting der behandeling van het ontwerp tot subsidieering van 't by zonder M. O. toch ouderwetsch-onstuimige, vinnige tooneeltjes op het Haagsche Binnenhof zouden beleefd hebbenIn de zittingen van Woensdag en Donderdag jJ. was ten minste telkens de «antithese* aardig aan 't spoken. Tegen heug-en-meug, met kwalyk onderdrukten onwil, laten velen van links dit ontwerp erdoor gaan, misschien ook wel uit niet-ongerechtvaardigde vrees dat men anders straks «nog erger* zal krygen... Niet zonder hevigo pogingen om nog te krygen wat te halen valtMaar minister Heemskerk men begrijpt 't stond pal. En overwon over de gansche linie Natuurlyk bleek hy, Woensdag j.1. een amend.- Van Asch van Wijck, strekkend om te bepalen dat ook vakken, niet in de wet genoemd, kun nen gesubsideerd worden, toe te juichen volgaarne te accepteeren. Edoch, de heer Ter Laan, in wiens gemoed nu eenmaal minder liefde gloeit voor godsdienst-onderwijs (na tuurlijk had de heer Van Asch van Wyck dit op het oog), hij maakte zich werkelijk de illusie dat een amendement, door hem voorgesteld, om slechts het maatschappelijk onderwys* te subsidieeren, kans van slagen zou hebben Dank u zei de minister 't is my te «eenzijdig*. Kn de Kamer sprak met 43 tegen 29 stemmen, haar «veto* uit over het amendement. Men ziet 't toch wel duidelyk, de «animo' raakt er by Links aardig uit 1 Een nuttig-onschuldig amendement-Eland c.s. om inrichting van gymnastieklokalen op de byzondere H. B. Scholen van Rykswege te helpen steunen, vond genade in de oogen van minister en parlement. Maar toen kwam de nooit-versagende heer Ter Laan eventjes mot een voorstel, hierop neerkomend dat het schoolgeld van openbare en van byzondere H. B. S. een soort van twedloop* met elkaar zouden houden dus volgens het principe van gelijkstelling. De minister glimlachte goedigjes-medelijdend. En men moet erkennen, dat er voor zyoe argu menten tegen het denkbeeld veel te zeggen viel. Voor - do gemeente-kassen zou eene dergelyke ooncurrentie o.a. het heilloos ge volg hebben dat 't schoolgeld der openbare H. B. S. zooveel mogelyk «gedrukt* werd. Met 6918 ging ook dit amendement naar «de griffie der eeuwigheid'. Ten slotte kwam, Woensdag j.1. do grimmig-heftige ds. Roessingh met een voorstel, dat toch werkelyk glim lachjes tooverde op gelaatstrekken van on verdachte, waschechte-liefde voor de neutrale staatsschool. De brave theoloog-volksver tegenwoordiger wilde den eisch van toelating handhaven voor alle gegadigden, zonder onderscheid van godsdienstige gezindheid en met toepassing van de neutraliteits-clau- sule, welke voor het L. O. geldt 1 Daarmee zou deze wet natuurlyk haar reden van be staan verliezen en de byzondere H. B. S. eenvoudig een neutrale van 't zuiverste water worden. Men mogo denken over bij zonder onderwys, hooger, middelbaar en lager hoe men wil, het amendement- Roessingh moet men een kras, haast-comisch staaltje van onverdraagzaamheid vinden. De minister zei dan ook eenvoudigelke stem voor h*et amendement is, in inyn oog, tegen dit ontwerp. En bezwaarlyk kan men Z.Exc. ongelijk geven. Iets heel anders wilde een amendement- De Beaufort bepalen, n.1.: waar slechts eene bijzondere H.B.S. is, daér de min derheden toelaten. Veel «hart* voor het idéé had de minister al-aanstonds niet. Hy vond het, met den heer M a 1 e f y t, niet noodig zou 't, mef gewyzigde redactie desnoods laten passeeren 1 Mits, de minister legde er vollen na druk op, men niet aldus de bepaling wilde lezen, dat de leerlingen der byzondere H.B.S. van sommige lessen (bedoeld werd natuurlyk het godsdienst-onderwys) vrijstelling konden krygen. Dat nooit Izei, eenmaal. Van Speyk, en nu met hem mr. Theodoor Heemskerk, minister van Binnenl. Zaken. Ieder heeft het recht om in eigen huis eigen wetten te stellen, de Staat in zijn neu traal-openbaar, anderen in hun bijzondere school En ik breng warme, entbusiaste hulde aan den vrijz.-democratischen d r. Bos, die een mooi, eerlijk pleidooi hield voor het goed- recht van het bijzonder onderwys, waar 't op eigen terrein staat. De heer Troelstra fulmineerde Vrydag tegen dr. Bos' «grenze- looze gemoedelijkheid* en sprak met scham pere spotternij over die «mild-toegevende' houding jegens de mannen van het bijzonder onderwijs. M. i. een nieuw, sterk-sprekend staaltje van wat de .vrijzinnigheid*, mits gaders de vryheid* beduidt, zooals een sociaal-democraat die opvatVoor wie zich, op dat stuk, nog illusiën mochten maken, ter koele overweging aanbevolen I Laten we toch billyk trachten te zyn. De heer Ter Laan wilde bepaald zien, dat de schoolbesturen der byzondere H.B.S. de leer lingen niet zullen kunnen verplichten, het godsdienst-onderwys, daar gegeven, te volgen. Ik vraag den vurigsten tegenstander van i byzondere school, op kerkelyken grond slag gesticht, is dat nu een billyke, plausibele eisch P Wanneer, morgen den dag, een instituut van sociaal democratische kleur wordt opge richt en men zou het beBtuur ervan willen noodzaken om ook disoipelen te dulden, die van marxistische en aanverwante wysheid niet gediend zyn, ik zou, natuurlyk, even zeer uitroepen dat gaat niet aandat is grove miskenning van vryheid, op eigen gebied ieder toekomende Dat dr. Bos niet schroomde zich tot tolk te maken van deze waarachtig-liberale op vattingen (liberaal, hier, geheel buiten ver band met politiekery Iis m. i. een der sympathiekste dingen, welke van het, thans volbrachte debat over het subsidie-ontwerp zyn aan te stippen en in het geheugen vast te houden. De heer Lohmao heeft geprezen de verzoeningsgezinde houding, welke by velen van Links viel op te merken, en daar is zeker reden voor. Wat beweerd wordt over bekrompenheid, eenzijdigheid, e. t. g. in de rechtsche gelederen, gaat m. i. volstrekt niet op. Wy hebbon hier te doen met eene school, waarvan de «vlag' voor ieder zicht baar is. Wy hebben de opvatting der vrien den, stichters, bestuurders ervan te eerbie digen gelyk elke eerlijke meening, welke zich binnen de grenzen van het voor menschelyk gevoel en verstand aannemelijke beweegt, respect verdient. De Kamer heeft den minister geenerlei échec berokkend. Het onmogelijke, onver draagzame amend.-Roessingh, dat van de byzondere H. B. S. eene neutrale wilde ge maakt zien, haalde slechts (eere zy der kamer!) 4 van de 78 stemmen 1 By het amend.-De Beaufort (de school voor alle richtingen openstellen) ging 't vlijmscherp Rechts contra Links: met 4039 viel het voorstelReeds Vrydag was 't te voorzien geweest dat een amend.-De Geer, willend, dat men de bijzondere H. B. S. zou open stellen voor andersdenkenden «tenzy de school uitsluitend bestemd is voor interne leerlingen, op grond van godsdienstige gezindheid", kans van Blagen had. De minister had er geen bezwaar tegen. Hel werd met 51 26 dan ook aangenomen. Natuurlyk wees de Kamer imet 4434) af het amend.-Ter Laan betreffende vrijstelling van godsdienstonder wijs. Het ontwerp is afgedaan. De dreigende onweerswolk afgedreven De bui had erger kunnen zijnl... Donderdag eindstemming over het ontwerp. Dat ds. Roessingh tegen stemt kan ik reeds met gerust hart aankon digen 1 Kapt. Duymaer van Twist heeft Vrydag nog gezegd wat hem over het chapiter der keuring van voor uitvoer bestemd vleesch op 't hart ligt. Hij treedt hier op als Pala dijn, kampioen voor de kleine exporteurs, voor wie lo. het aanwyzen van bopaalde dagen en uren voor de keuring en 2o. de minimum-vergoeding, te storten, ad f 15. schadelyk en belemmerend zou zyn. Kapt. Van Twist vraagt den minister: Herstelden toestand van-vóór 1 Januari. Niemand klaagde er over; waartoe dan verandering? Over dit voor den leek ietwat-duistere onder werp zal ons Parlement a. s. Dinsdag verder bespiegelen. 'tPlan schijnt om nog tot half Mei door te werken. In Den Haag heeft in de jongste dagen een poosje-lang wezenlijke onrust geheerssht over de Koningin. Allerlei angstig-makendc geruchten werden verspreidGelukkig bleek welhaast dat er niet de minste reden voor bestond. En trouwens, 't was op den 22en December dat minister Heemskerk aan de Tweede Kamer mededeelde dat de zwan gerschap der Koningin «de tweede belft van de duur ervan" was ingetreden. Dit over wegend, moet men toch inzien, dat er, ge lukkig, op 22, 25, zelfs 27 of 80 April nog geen reden is om zich ongerust te maken over 't nog niet vervuld zyn der blyde ver wachting De opgewektheid, waarmee prins nendrik's 38e verjaardag werd gevierd viel samen met de begrypelyke en gegronde ingenomenheid over de piontere, kranige wyze, waarop minister De Mareee van Swinderen 't tot dusver mot Venezuela heeft klaargespeeld met de dr. Paul's hoe keurig ook gekleed en hoe «beminnelijkvan vormen blyft oppassen de boodschap Maar we hebben nu een minister van Buitenlaudscho Zaken, om wien te foppen men toch wel extra-vroeg uit de vöeren dient te ryzen I Een sombere schaduw op het gebeuren der jongste dagen wierp het ongeluk op de Zuiderzee. En ook wel de tragische dood van een onzer knapste en meest energieke jurisconsulenten, den Amsterdamschen advocaat Caroli. Dit plotseling afgesneden worden van een menschenleven, in volle kracht, vollen bloei, waarvan voor de ,res publica" nog zooveel verwacht werd en waardoor een gezin zóó onverwachts in rouw werd gedom peld, 't is wel eene vingerwijzing voor hen, die er een soort van «moed" in vinden om luchthartig-onbezonnen met vuurwapens om te gaan 1 Mr. Aktonio. Ingezonden. Mynheer de Redacteur 1 Uit het verslag der vergadering tot op richting van een nieuw Tehuis voor Militairen blykt ons dat en de voorzitter de heer Albarda en do heer Braam by hunne voor lichting niet op de hoogte waren van den toestand voor zooverre die betreft het R.-K. Militair Tehuis. En dat ware toch mogelyk geweest zoo de hoeren zioh vooraf tot ons gewend hadden schriftelyk of mondeling, om inlichtingen. We zouden die gaarne verstrekt hebben. In het verslag lezen wy o.a. ,Het Tehuis van den Volksbond aan de Molengracht kan alleen door R.-K. worden bezocht." En ver der: «Ook de R.-K. Volksbond laat alleen hen toe die lid van dien Volksbond zyn". Beide beweringen zyn oqjuist. M. de R., de zaak zit zoo: Op het R.-K. Militair Tehuis wordt iedere militair toe gelaten. Lid van den Volksbond behoeft men heelemaal niet te zyn. Alleen bostaat er nog een Militaire onder- afdoeling «St. Michaël' en wie lid van deze ondorafdeeling wil worden moet, als voor elke andere onderafdeeling, lid van den Volksbond zyn. Dankend voor de plaatsruimte. Voor het Bestuur van den Ned. R.-K. Volksbond, beheerend het Militair Tehuis, VAN DE BILT, Voorzitter. Helder, 25 April 1909. Bond van Bouwvakarb. 0. E. S. Nu en dan zyn in het Vliegend Blaadje stukjes geplaatst over eu van den nieuw opge- richten Bond van Bouwvakarb. In het laatste stukje werd de mededeeling gedaan, dat door den Bond het beunhazen (thuiswerken) van Ryks Werkl. met alle baar ten dienste staande wettige middelen zou bestreden worden. Daarop is door den heer W. R. Zits aan geboden onze actie te steunen, mits wy hem wilden vertellen wat en wie wy waren. Wat nu echter zyn vragen met zyn aanbod uit staande hebben, is ons niet recht dnidelyk. Misschien meent genoemde hoer, dat er in den Bond enkele leden zyn die ook 's avonds thuis werken. De heer Z. heeft gelyk, maar voor die leden is het maximum loon 20 ct. per uur en 's winters geen werk, terwyl het maximum van Ryks Werkl. van 25 29 ct. per uur is, met 's winters overwerk. Maar ondanks dit groote verschil heb ik nog nooit gehoord, dat door hen 's avonds beneden bet loon is gewerkt, wat by Ryks Werkl. regel is. Wanneer de heer Z. gegevens verlangt hy behoeft slechts te vragen. Geen onzer zal wanneer hy voor, den tien-urendag strydt dit doen om 's avonds nog minstens 4 uur voor eigen rekening te werken, zooala nu weer 't geval is by verschillende Ryks Werkl. en dat terwyl er nog werkelooze vakgenooten zyn. Ofschoon wy dus niet de bedoeling begrypen van zyn vragen, willen wy ze toch beant woorden. Onze Bond is geboren door het arbeids contract, by de aanbieding in Februari bleek opniiuw, dat de ongeorganiseerde arbeider totaal machteloos staat tegenover den werk gever. By verschillende patroons werden wij gedwongen een contract te teekenen, dat alle gunstige artikelen der wet krachteloos maakte. Onze Bond telt nu pl.m. 80 leden. Wij zyn strikt neutraal, alle bouwvak arbeiders zyn in onze organisatie van harte welkom. Voor het aanbod om onsen stryd tegen onderkruipers te steunen, moeten wy bedan ken, tenminste als de heer Z. samenwerken bedoelt, wil hy persoonlijk zich daarvoor inspannen, dan brengen wy hom dank. Och, onze stryd zou spoedig gestreden zyn, wanneer de burgers wilden begrypen, wat zy deden, als zy 's avonds laten werken. Ten eerste is do werkman alreeds afgemat door zyn dagtaak, ten tweede is het lastig voor de menschen, by wien hy moet werken, ten derde bevorderen xy de werkeloosheid, ten vierde maken de noringdoende werkgevers zieh onmogelyk by alle weldenkende arbeiders, enz. Ook de vereeniging «Onderling Belang* kan het niet goedkeuren, want zulke per sonen zyn een rem voor hun actie voor lots verbetering. Daarom bouwvakarbeiders, u dicht aaneengesloten, om die oneerlyke con currentie den kop in te drukken. Weg met die bedreiging van ons leven. Steunt onzen stryd, door lid tu worden van onse vak- vereeniging. Namens de propaganda-commissie. H.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1909 | | pagina 1