BIJVOEGSEL VAN 'T „VLIEGEND BLAADJE".
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1909.
Nieuwsberichten
HELDER, 6 Aug.
IJ muiden, 5 Augustus.
Naar aanleiding van de kwestie van het
te vroeg sluiten van het stembureau by de
herstemming van de vorige week is thans
door een twintigtal kiezers een adres aan
den gemeenteraad van Velsen gericht waarin
zy eene nieuwe herstemming vragen voor dit
kieBdistriot.
In dat adres zeggen zy dat het een be
kend feit is dat overal in de laatste oogen-
blikken vóór het sluiten van de stembus nog
vele lauwe kiezers hun stem komen uitbrengen.
In eene plaats als IJmuiden waar vyf
minuten voor vyf nog een trein van Haarlem
en Amsterdam aankomt, waarmede vele vlet-
terlieden, loodsen, particulieren en beman
ningen van visscheryschepen, die te Amster
dam dokken, naar hier terugkeeren kunnen
Cdie stommen maar al te dikwijls den doorslag
geven. Doordat hot stembureau nu vóór
den bepaalden tyd gesloten was konden velen
van deze personen hun stem niet meer uit
brengen, vandaar het protest en het verzoek
tot nietig-verklaring der herstemming.
's Rijks Munt!
Het jaar 1908 is een druk tijdperk voor
onze Munt geweest.
Aan muntspeciën werd vervaardigd
a. voor Nederlandguldens voor f 8.000.000
uitmakende 3.000.000 stuks; nikkelen stuivers
f200.000 uitmakende 4.000.000 stuks; bron
zen centen f 17.000 uitmakende 1.700.000 st.
b. voor Ned.-Indië: guldens voor f 1.700.000
uitmakende 1 700.000 stuks '/s guldens voor
f 2.000.000 uitmakende 4.000.000 stuks
kwartjes N.-I. f 500.000 uitmakende 2.000.000
st.; dubbeltjes f300.000 uitmakende 3.000.000
sc.1 centstukken f 125.000 uitmakende
12.500.000 st.2'/9 centstukken f78 000 uit
makende 8 120.000 stuks V'a centstukken
f 42.000 uitmakende 8 400.000. st.
c. voor particulieren: 91.006 dukaten.
In 1908 zyn de oude zilveren stuivertjes
aan de circulatie onttrokken. In 't geheel
werd een bedrag van f42.695,25 aan stui
vertjes terug ontvangen. Als men in aan
merking neemt dat eertyds voor ongeveer
f 310.000 aan stuivertjes is aangemunt, waar
van buitenslands (hoofdzakelijk West-Indië)
ruim f 60.000 werd verzonden, dan blykt wel
dat een betrekkelijk zeer groot deel (pl.m.
83 pCt) dezer muntstukjes is verloren ge
raakt, al is ook een gedeelte er van tot het
maken van kleine sieraden enz. gebezigd.
Luchtvaart.
Lefebvre deed Woensdag op het landgoed
Groot Persyn onder Wassenaar twee schit
terende vluchten. Nadat het toestel Dinsdag
een puar groote noodzakelijke reparatiën had
ondergaan, waardoor het opstygen dien dag
onmogelyk bleek, wees vandaag alles op een
welslagen. Het weer werkte in alle opzichten
medo bladstil en verkwikkende zonneschijn.
Tegen 5 uur arriveerde Z. K. H. Prins
Hendrik, vergezeld van Zijn adjudant, jhr.
Byll de Vroe en baron Van Pallandt van
Duinrell met wien de Prins op Raaphorst ter
jacht was geweest op het terrein, waar
Z. K. H. ontvangen werd door den heer Frits
Wirtz Jr. Na aan den Prins te zijn voor
gesteld, deed Lefebvre onmiddellijk zijn Wright-
machine op dón der rails brengen. Aangezien
Z. K. H. slechts zeer weinig tyd had, restten
slechts eenige oogenblikken. Later snorde het
ingenieuso toestel door het luchtruim, beschreef
twee groote cirkels, waarbij Lefebvre den
Prins eenmaal in letterlijken zin over het
hoofd vloog, om na ruim 5 minuten veilig op
de opstygplaats te landen.
Prins Hendrik toonde zich zeer opgetogen
over hetgeen hy aanschouwd had, en wenschte
den koenen vlieger geluk en nam met een
eenige malen herhaald: »Je vous remercie
bien I'' afscheid.
Even na kwart over zes steeg Lefebvre
opnieuw op, nu ten aanschouwe van een zeer
talryk publiek, van heinde en verre gekomen.
Nu eerst toonde de energieke Franschman,
hoe hy zyno machine volkomen meester is.
Hy begon met een kolossalen cirkel te be
schrijven, muakte een acht, zweefde heel ver
uit het gezicht, zelfs langs de grenzen van
Den Haag on die van Voorburg, passeerde
driemaal over de tribune, onder eindeloos
gejuich van de enthousiaste toeschouwers en
streek gelyk een vogel na 16 min. 50V9 sec
gevlogen te hebben, vlak voor de loods van
zijn toestel neer. Een onbeschrijfelijke ovatie
voor den Bympathicken jongen man volgde.
Het publiek wilde hem in triomf ronddragen,
doch bescheidenlyk wist hy zich hieraan te
onttrekken. Door luit.-generaal J. Snyders,
voorzitter der Nederl. Vereeniging voor
Luchtvaart, werd Lefebvre hierna een mag
nifieke gouden plaquette aangeboden uit naam
dier vereeniging.
Men meldt uit Amststerdam:
Sedert eenige dagen loopt hier ter stede
het gerucht als zou een bediende van de
Nederlandsche Bank een belangrijk bediag
aan geld gestolen hebben. De waarheid is
dat er uit een verzegeld doosje, toebehoorend
aan een dame en, als gewoonlijk, geplaatst
in een kluis, 27 goudentientjes zyn gestolen.
De eigenaresse heeft hiervan aangifte gedaan
jj de politie, die by den betrokken bediende
- inmiddels reeds door zyne directie ge
schorst een huiszoekiag deed. Er werd
echter niets gevonden.
Men meldt uit Haarlem:
Sedert Zaterdag is van hier verdwenen
de makelaar P. Vandaag is de man, die
naar Amerika is, failliet verklaard. Men
•preekt van tekorten, ook van R.K. kerkgeld,
van tusschen de f 80.000 en f 100.000.
P. was van klerkje bij den makelaar Poort
man, bij diens dood zyn opvolger geworden,
verdiende grof geld en genoot veel vertrouwen.
Speculatiezucht is de oorzaak.
Van een loodgietertje zijn ongeveer f 14.000
verdwenen. De kas van do kerk op do Nieuwe
Groenmarkt moet geen schade lijden.
Verschillende kleine renteniertjes moeten er
leelijk zijn ingeloopen.
Tafereelen van de zee.
In de laatste dagen hebben in de Noordzee
hevige stormen gewoed, waardoor vele scheeps-
ongelukken zyn veroorzaakt.
De Nederlandsche gaffelschoener „Johan
Willem Friso", met 180 ton granietsteen van
Ahus naar Rotterdam bestemd, moest, zooals
reeds is gemeld, met schade aan tuig en
zeilen en lek benoorden Ameland op strand
worden gezet.
Gelukkig konden kapitein Tekema met
vrouw en twee kinderen benevens de drie
andere opvarenden door de reddingsboot van
Hollum worden gered. Do bemanning is reeds
huiswaarts vertrokken, daar de positie van
het schip ongunstig is voor berging.
Omtrent de redding der opvarenden van
de Nederl. ijzeren tjalk .Marchiena", waar
over reeds het een en ander werd gemeld,
wordt uit Duhnen nog het volgende ge
schreven
Nadat het hier den geheelen dag gestort
regend en gestormd had, kwam des avonds
even over negenen uit Neuwerk het telegra
fisch bericht, dat op de zandbanken aldaar
twee schepen gstrand waren en noodseinen
toonden. In korten tyd was de hier gestati-
onneerde reddingsboot „Ernst Merck" van de
Duitsche maatschappij tot redding van scüip-
breukelingen, met krachtige hulp van bad
gasten te water gebracht, bemand door do
redders E. Briitt, bootsman, A. Brütt. A.
Holterman en F. Thodo. Zij voer, trots den
zwaren storm, onder volle zeilen over het
Watt naar de in nood verkeerende schepen,
waarvan men van tijd tot tyd vuurpijlen zag
opstijgen ten teeken dat hulp dringend noo-
dig was.
Spoedig was de boot uit het gezicht en
daar zij eerst met den volgenden vloed terug
keeren kon, moest de aan het strand saam-
gestroomde menigte vol bange verwachting
of het reddingswerk gelukken zou, zich in
hun woningen terugtrekken.
De regen had opgehouden, maar de storm
woedde met onverminderde hevigheid door.
Den volgenden morgen 7 uur, toon de
vloed inzette, kwam de terugkeerende red
dingsboot weer in 't gezicht en werd, toen
men zien kon, dat het aantal inzittenden
vermeerderd was, met gejuich begroet.
Eerst des morgens halfvier was het den
dapperen redders in zwaren Btrjjd tegen de
ontketende elementen gelukt, een der gestran
de schepen, de Nederlandsche tjalk Marchie
na", kapitein Hekman van Kjöge met vuur
vaste steenen naar Farge bestemd, te bereiken.
Het schip was reeds zoover gezonken, dat
nog alleen de masten uit het water staken.
De uit drie koppen bestaande bemanning,
alsmede de vrouw en een kind van den ku-
pitein waren in het want gevlucht, waaruit
zy met groote moeite en gevaar door de be
manning der reddingsboot werden gered.
De schipbreukelingen werden hier onder
de hoede gesteld van den strandvoogd en
zyB later naar Cuxhaven overgebracht.
Het tweede gestrande schip was de te
Hamburg thuisbehoorendo gaffelschoener
Hans', kap. Sievers, van Zweden met hout
naar Varel bestemd.
Reeds te halfe^f vertrok de reddingsboot
Ernst Merck", weer bemand met dezelfde
kloeke redders, naar buiten om den in nood
verkeerenden zoo mogelijk hulp te brengen
maar dit bleek niet meer noodig te zyn.
De reddingsboot „August Heerlein", van
het station Neuwerk, was er in geslaagd de
.Hans" te bereiken, had de vrouw en twee
kinderen van den kapitein gered on bracht
deze hier behouden aan land.
Du.ar het schip nog dicht was en de storm
afnam, wilde de bemanning haar schip niet
verlaten, in de hoop het nog vlot te kun
nen brengen, en volgens de laatste berichten
is haar dit met hulp van eenige sleepbooten
gelukt.
Nog andere mooie reddingen worden ge
meld Zoo redde de reddingsboot «Walter
Wolfgang Ernst" van het station Lahoe twee
man van het Duitsche schip .Theodora",
dat op do Kolberger Heide gestrand was en
in nood verkeerde, terwijl de reddingsboot
van het station Hidderzee in verbinding met
het vuurpyltocstel er in slaagde drie man te
redden van de Duitsche galjoot •Sophia",
kapt. Speek, met kolen van Stettin naar
Hadersleber, die bij Vite strandde.
LANGS DE STRAAT.
Uit den Omtrek.
Anna Paulowna.
In de rijkspostspaarbank-postkantoor Anna
Paulowna en ressorteerende hulpkantoren,
is gedurende de maand Juli ingebracht
f 10596,06 en teruggenomen f 2131,G7. Het
laatste boekje droeg tot nummer 912.
Groenteveiling op Dinsdag 3 Aug.
Aardappelen 104 mud per mud f 1.55 a f 1.—
Bloemkool f 8.a f 2.50 per 100.
Wortelen 885 bos f3.10 a f 1.60 per 100 bos.
Peulen 164 pond f 6.a f 2.per 100 pond.
Doppers f 4.50 a f 2.per 100 pond.
Groote boonen f0.70 a f0.55 per 1000.
Slaboonen 44000 f 0.10 a f 0.07 per 100.
Andijvie 400 krop fl.50 a 0.90 per 100 krop.
Zilveruien f3.50 per 100 pond.
Kruisbessen 6 cent per pond.
Aalbessen 6 a 5 cent per pond.
Morellen 5 cent per pond.
Texel, 5 Aug.
De gehcelc uitvoer van lammeren bedraagt
sedert 1 Mei 38425 stuks. Men besteedt
thans voor lammeren van f6 tot f 10, en
voor schapen van f 11 f 16.50 per stuk
De veeuitvoer van 21 Juli tot en met 3
Aug. bodroeg 1586 lammoren, 562 schapen,
15 koeien, 24 kalveren, 2 paarden en 28
varkens.
Nu 't met de visscherij zoo zuinig gaat,
trekken vele visschers naar de boeren om
bij het maaien en hooien behulpzaam te zyn.
't Is voor de visschers nog al gemakkelijk
dat zij met al deze werkzaamheden goed
vertrouwd zijn. Ook in den Eierlandschen
polder, waar honderden Hectaren bebouwd
worden, verleenen by het binnenhalen van
den oogst vele visschers goede diensten.
Bnrgel Stand der gem. Anna-Panlowna,
over de maand Juli 1909.
ONDERTROUWD: Nan Raap en Akke
Atema. Jacob Grin en Codyntje de Wit.
GETROUWD Francu9 van Dijk en Neeltje
Martje Vermeulen.
GEBORENMarinus Frans, z. van Jacob
Totsma en Neeltje Karelse. Lena Hillichina,
d. v. Roelof Schepers en Antonia Lassche.
Grietje d. v. Simon Looy en Aaltje Koster.
Pieter z. v. Jan Blom en Johanna Catharina
Bijl.
OVERLEDENJacob Kuiken 7 jaren.
Ariaantje Schotvanger 69 jaren. Elisabeth
VisBer 84 jaren. Kniertje Smit 49 jaren.
Ingezonden.
Langs de Straat.
De Keizerstraat wordt verstraatdaarvoor
zyn aangevoerd eenige wagens zand, daarbij
helder zonnig weer en vacantio der scholen
de jeugd vermaakt zich uitstekend met het
bouwen van forten met heusche wallen en
schietgaten in welk vak in het bizondor de
vrouwelijke jeugd is bodreven. De kleintjes
bewerken het zand met allerlei vormen bi-
zonder handighet is een lust dat volkje
zoo bezig te zien, en doet het de vraag by mjj
opkomen Waarom hebben wij hier aan den
Helder geen openbare speelplaatsen voorde
kinderen Het is nu vacantie, en do jeugd
is vry, maar hoe en waar zullen zij heen
gaan, zóó dat vader en moeder gerust kunnen
zijn Het strand is zoo vèr, de kleine krach
ten zyn zoo spoedig vermoeid, en een speel
plaats dicht by huis zoo hoogst gewenscht.
Vrage
wat kan er gedaan worden om zoo'n speel
plaats in de gemeente te verkrijgen?
een adres aan den Raad
een beroep óp Helders Belang?
een initiatief van de zijde des ouders
Wie hot weet en het wil. helpe mee om dit
tot stand te brengen.
Uw dw. dn.
5 Aug. 1909. J. KOR VER.
Brandsteeg-standje.
Tusschen 1011 uur in den morgen.
Wanneer-ie met geel-gouden muiltjes achter
op de plaats van bloed-roode steenen klep
perde, om verder over 't lange erf te zweven
in z'n helder-wit overhemd, waarover breed-
sjieke galgen kruiselings een fijn-grys-gerui-
ten pantalon omboog hielden, in de eene
hand een paar puntschoentjes aan de lus
jes, in de andere een stel borstels en een
doosje, trouw eiken morgen weer, op
weg naar een oud, bijna vermolmd boetje,
dan deed-ie schijnbaar heel voornaam, precies
als Dreyfus na diens onschuldige degredatie
in 't openbaarmet 't hoofd fier, de borst
vooruit, 'n dun, blond kneveltje sierlyk, pun
tig gedraaid, zóó, dat de buren zich erger
den om zyn air, buren, die dan toevallig
buiten stonden, de hoofden vertrouwelijk
bijeen, met gerekte halzen plots over de lage
schutting hem naziende, de monden dan
o-vormig getuit, de oogen groot blikken
die zooiets te kennen gaven als: ,daar gaat
ie weer, die kale meneer, en dat zonder te
spreken, zonder te groeten
Terwijl die »kale meneer" zich dan veilig
waande in 't schuurtje, ijverig bezig met
wrijven en poetsen van zyn laarsjes, zoo
maar op een omgekeerde waschtobbe, afwis
selend zingend en fluitend allerlei Fransche
liedjes, dan kwamen de vrouwen behoed
zaam, zachtjes op de teenen nader om te
gluren en te luisteren naar dien •verwaan
den snuiter'' daar binnen, die niet eens een
echte Franschman was, maar slechts iemand,
een kort tjjdje in Parijs wonende, nu eens
overgewaaid" om bij familie lekker te
luieren, gelijktijdig 't Nieuwediep, in 't bijzon
der de Nienwediepers te overbluffen met
zeden uit den vreemde.
„Wat zingt-ie nou?"
,Stil!... Hou je mond dicht... Dat is
de Marseleise, mensch M'n man zingt
'm ook wel er is, maar dan natuurlijk in 't
Hollandsch
Marseleise?M-a-r-s-e-l-e-i-s-e
Wa's dat nou voor 'n ding?"
tHou je toch stil!... Daar begint-ie
weer
Een jeugdige turf-en-briquetten-koopmau,
op afstand bescheiden toegeluisterd, grjjpt
werktuigelijk naar den bij hem staanden half
gevulden mand, zoekt en grabbelt daaruit
een hard, waardeloos brokje, dat met
kracht in de richting van het boetje geslin
gerd, een klein raampje treft.
Glas rinkelt. Oogenblik stilte volgt. Dan
piept zwak, scheefhangend deurtje open en
de .Franschman" hemdsmouwen hoog
opgehaald, stormt naar buiten, Bchiet toe op
de vrouwen die giechelend uit elkander wil
len. Een kort, zwaarlyvig vrouwtje, 'n beetje
te dik om hard te kunnen loopen, wordt met
forscho greep van achteren in den nek ge
pakt en haar gelaat ondergaat in snel tempo
een lachenswaardige verandering. 51e glimt
van schoensmeer en alleen de tanden, het
wit der oogen en de lippen zyn nog ken
baar.
Dat grimeeren, niet zonder gillen en spar
telen volbracht, heeft aandacht getrokken.
Vrouwen mot lachmond, blootshoofd, de mol
lige armen over elkander, komen sjok-sjok
gebogen nader. Een glimmend gewassohen
bakker, daar juist in de buurt, tippelt met
kleine pasjes er heen, ronde bruine lok onder
model marine-pet uit, gegoten confectiepakje
met versche vouwen wjjdt om 't lichaam.
Opgeschoten meiden, gierend van pret, tuk
op een schandaaltje, wippen over de hekjes,
vormen dicht byeen een vrooljjk groepje.
Een ritsje naaimeisjes, sjofeltjes-opzichtig,
groezelig-bleek, rollen ponie onder de hoeden
met scheef-opgenomon randen uit, waarop
roode rozen verlepten, zijn in aantocht. Kin
deren uit de omgeving schijnen gewaarschuwd
dat achterom een man en een vrouw zullen
vechten," vliegen stoeiend door het zy poortje,
vullen monter lachend een verlaten keuken
plaatsje, praten daar met zachte woordjes
op giegeltoon, elkaar aanstootend.
•Franschman heeft zich haastig terugge
trokken in 't boetje, de deur met 'n geraveld
touwtje gesloten, het kleine, zooeven inge
worpen raampje zorgvuldig bedekt door ovaal
verroest theeblad, waartegen een flinke steen
voor kantelen. Opnieuw begint hy te
fluiten, te zingen, te poetsen, en als zijn
tenorstem met veel ratelende rrrr's over de
tanden het .Carnaval de Venetië" door de
gekierde deur naar buiten laat galmen, dan
dansen een paar jonge meisjes op 't leuk-jolig
huppelwysje van het melodieuze Italiaansche
stukje Carnaval, en van dat oogenblik maken
eenige jongens gretig gebruik om een regen
van steenen op en tegen het gevang te doen