KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wioringon en Anna Paulowna
Verbroken Zegels.
No. 3821.
Zaterdag 25 September 1909.
37ste Jaargang.
Interc.-Telefoon 50.
Eerste Blad.
Zij, die zich met 10CT0BER
op dit blad abonneeren, ont
vangen de tot dien datum
verschijnende nummers
GRATIS. DE U|TSEVERS
Aan onze abonné's buiten
de gemeente wordt beleefd
verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Vliegend Blaadje,
Zondagsblad en Modeblad 3e
kwartaal 1909 te willen overmaken per
postwissel of aan postzegels vóór 5
October, zullende anders daarover
met 5 cents verhooging per post worden
beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel van 21/, cent
beplakt te worden.
Uit bet Buitenland.
Onze Zuidelijke broeders de Belgen hebben
in dun laatsten tijd de vonken van den taal
strijd weer uit de asch opgerakeld. België is
een tweetalig land, ja wel, maar het Fransch
is de overheerschende taal en do Transkiljons
zetten zich schrap tegen elke concessie aan
de Vlamingen.
De Vlaamsche beweging wint in den laat
sten tijd weer veld, vooral nu do jonge
Vlaamsche schrijvers van naam in de voorste
gelederen strijden voor het goed recht van
het Vlaamsch. Want de Vlamingen hebben
groot gelijk, 't Is toch te gek om los te loopen,
dat men b.v. op de HollandschBelgische
grenB, aan een grenskantoor, dus waar uit-
teraard veel Hollanders komen, een ambte
naar plaatst dio geen lettergreep Vlaamsch
verstaat. Dut's één staaltje en iedere
Vlaming noemt u er dadelyk honderd by. Er
is weer een nieuw by gekomen deze week
een officieel staaltje.
De Vlamingen houden hun natuur- en
geneeskundig congreB vele Nederlanders
van naam zijn er en daar wordt natuurlijk
over de wetenschap in 't Vlaamsch. of in 't
Nederlandsch, zoo ge wilt, gesproken. Tot
verbazing der FranscheBelgen wellicht, die
waarschijnlijk van meening zyn dat het Neder
landsch zich toch heelemaal niet leent voor
wetenschappelijke taal. De deelnemers aan
het congreB nu werden te Brussel ontvangen
en wat doet me daar die bnrgomeester de
heer de Mot
Na de gebruikelijke kennismaking, sprak
de burgemeester in 't Fransch volgenderwijze
//Gebruik makend van het recht, mij door
de grondwet verleend nopens de vrijheid der
talen, zal ik u, Vlaamsche congresleden, in
't Fransch verwelkomen."
Do Vlaamsche natuur- en geneeskundigen
meenden, dat de heer burgemeester geen
Vlaamsch kende, en luisterden eerbiedig met
gespannen aandacht.
Maar, o verbazing! Onmiddellijk daarna
verwelkomde hij de Nederlanders in hot
Vlaamsch
Dut de Vlamingen op do tanden beten om
bedaard te blijven, hoeft wel niet gezegd.
,Üch waren alle menschen wys enz.
Als België naar OostenrijkHongarije kijkt,
heeft het een leerzaam voorbeeld hoe taai
en rassenstrijd veel goeds kunnen bederven.
Daar zijn de minisirieële crisissen niet van de
lucht en staat de parlementaire machine van
tijd tot tijd Btil, omdat er weer ruzie is over
de taal en om het ras. In de laatste dagen weer.
't Was bij gelegd, er zouden weer conces
sies gedaan zijn van beide zijden, heet 't eerst.
Een paar dagen later, de Hongaarsche minister
is onverrichter zake uit Weenen kunnen
vertrekken.
Nu heet het weer dat er een uitkomst
gevonden schynt en dat men 't over een
compromis eens is geworden. Wellicht dat
morgen 't onweder alweer opgekomen heet.
De Sultan van Marokko is erg ontevreden.
De Spaansche gezant te Tanger seint, dat
Sidi-el-Gebbas aan Regnault, den Franschen
gezant, den deken van het diplomatieke korps,
een nota over den toestand op het Rif ter
hand heeft gesteld. Exemplaren dezer nota zijn
overhandigd aan de vreemde gezanten.
De juiste inhoud der nota waB nog niet
bekend, aangezien tolken haar eerst moesten
vertalen.
Maar uit de inlichtingen door El Gehbas
aan Merry del Val gegeven, blijkt dat de
nota van het Magzen de aandacht der mo
gendheden vestigt op het feit, dat Spanje
60.000 man op de Rifkust heeft verzameld,
zonder dut hot beoogde doel bekend is.
De ongerustheid van den Sultan is nog
toegenomen door de verspreiding van een
gerucht, dat Spanje iets anders nastreeft
dan do bestraffing der moordenaars van de
werklieden, die in de mijnen werkten. In
allen gevalle, dc sterkte van het Spaansche
leger bewyst dat do regeoring te Madrid
iets in het schild voert.
Het Magzen is met de bosto bedoelingen
bezield en wil de onderhandelingen met
Spunje voortzetten, maar laat uitkomen, dat
geen enkele verantwoordelijkheid op de
regeering van den Sultan kan vallen voor
dc linancieole of andere gevolgen dio uit de
tegenwoordige gebeurtenissen zullen kunnen
voortspruiten.
De Sultan denkt misschien: laat ik de
andere mogendheden eens eventjes prikkelen,
misschien
Hij weet welin troebel water is 't goed
visschen.
De Spaansche regeering heeft naar men
zegt een afdoend antwoord op de nota ver
zonden dc inhoud is echter nog niet bekend.
In een vergadering met 't corps diploma-
tique is den Sultan aan 't verstand gebracht
dal de mogendheden geen marteiing van
gevangenen toestaan. Hy schijnt zich daar
over zeer boos gemaakt te hebben en toen
dadelijk 't besluit genomen te hebben den
Roghi dan maar te dooden. Dat recht heeft
hij nu wel, maar 't is tegenover de gezanten
toch alles behalve beleefd.
In Griekenland komt alles wel weer in
het reine. Dat heeft althans de Grieksche
minister-president tegenover den berichtgever
van den .Matin" verklaard.
Er was, zeide hij, ontspanning in den par
lementairen toestand. De koning dacht niet
aan troonsafstand, hoewel hij zeker zou wei
geren het gebied der grondwet te verlaten.
De bewegiug ging ook niet tegen de dynastie.
Do regeering meende dat het niet mogelijk
was den Kroonprins geheel van het leger
te verwijderen en zy zou het mogelijke doen
om zijn gezag hoog te houden.
Nieuwsberichten.
HELDER, 24 September.
Ambachtsschool.
J.l. Woensdagavond vergaderde in café
Central", onder presidium van den heer C.
Stammes, de vereeniging //Ambachtsschool
voor Helder en omstreken". Na lezing en
goedkeuring der notulen, werd de begrooting
voor 1910 ter tafel gebracht. Deze werd in
ontvangst en uitgaaf tot een bedrag van
f11242 vastgesteld.
Benoemd werden tot leden der commissie
voor hot nazien der rekening en verantwoor
ding over het jaar 1909 dc heeren H. Meijers,
L. van der Ploeg en H. W. Francken en tot
plaatsvervangende ledon de heeren S. Manheim
en S. Rijkes.
Herkozen werden met algemeene stemmen
de aftredende bestuursleden de heeren J.
Hubbeling en A. Klik en gekozen in plaats
van den heer J. Spruit de heer W. D. van
Pelt. Mede werd de vacature in het
Bestuur, die 15 Oct. a.s. ontstaat door het
vertrek van den heer Do Waardt, aangevuld
en in diens plaats gekozen de hoor .J. J. Penning.
Daarua deed de Voorzitter eeuige mede-
deelingen.
1. De ambachtsschool genoot 11 Sept. 1.1.
de eer een bezoek te mogen ontvangen van
don Commissaris der Koningin in deze pro
vincie en van het lid der Ged. Staten Jhr.
Boreel.
2. Er hebben zich voor den nieuwe cursus
aangegeven 83 candidaten, waarvan 30 ge
plaatst werden en wol 22 voor het smidsvak,
3 voor timmeren en 5 voor meubelmaken,
zoodat thans in het geheel 90 leerlingen de
school bezoeken, waarvan 68 voor het smeden
en bankwerken, 17 voor timmeren en 5 voor
meubelmaken.
3. AH leeraren werden aangesteld de heeren
G. Rubing van Hoogezand voor smeden en
H. J. van der Ploeg van Arnhem voor het
meubelvak.
4. Voor de school werden aangeschaft 2
draaibanken en 1 armschaafmachine, terwijl
men van de Marine gratis een stoommachine
van een torpedoboot in gebruik heeft.
5. Op het terrein achter de Bchool is een
bergplaats opgericht, terwyl men thans bezig
is een goede verlichting in het gebouw aan
te brengen.
Vervolgens bracht de voorzitter eenige
woorden van hulde aan hot vertrekkende
bestuurslid, den heer De Waardt, voor zijn
degelijke adviezen en bracht den directeur,
den heer Kruijs Voorberge, die 15 Oct. a. s.
deze gemeente verlaat, om een gelijke betrek
king te Zutfon to aanvaarden, eenige woor
den van dank, omdat hij zooveel heeft
bijgedragen tot de tot standkoming en tot
den bloei der school. Do vergadering stemde
door applaus hiermede in.
Nadat bij de rondvraag nog eenige leden
iets in het midden hadden gebracht over de
toelating van leerlingen, over do wensche-
lijkheid om voor de school benoodigde artikelen
zoovoel mogelijk een aanbesteding te doen
houden en of het, wegens het groot aantal
candidaten voor de school, geen overweging
verdiende tot uitbreiding over te gaan, werd
de vergadering gesloten.
Uitslag der openbare verkooping
gehouden te Wieringen op 21 dozer, ten
overstaan van notaris Backx.
Huis en erf groot 7,30 aren, kooper Meijcrt
de Haan voor f 1350,Diverse perceelen
weiland, sainen groot 5.35.70 heet., verdeeld
over 6 koopers voor f 7563,—, de helft in
een perceel weiland, groot 21,80 aren, kooper
C. MulderPzn., voor f 136,samen f9049,
Lijk opgehaald.
Woensdagmorgen is uit den Geestersingel
to Alkmaar het lijk opgohaald van eon on
bekend, als heer gekleed manspersoon. Zijn
hemd was gemerkt met eon monogram I. M.
In zyn zakken zijn slechts een zakdoek en
een knevelborsteltje gevonden.
Dinsdagavond ongeveer halfnegen heeft de
man het café van den heer Rolf bezocht,
waar hij cenigen tijd met do dochter heeft
zitten praten, wie hy vertelde, dat hij naar
Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en naar
Ilaarleto was geweest. Do bezoeker had een
parapluie bij zich en droeg een horloge aan
een gouden of doublc-kotttng. De parapluie
ia Woensdagmorgen door een agent van
politie geheel verscheurd in een boschje
nabij het kruithuisje teruggevonden van het
horlogo geen spoor. („Alkm. Ct'\)
Voorzifter Tweede Kamer.
De Tweede Kamer heeft in hare vergade
ring van Woensdag de door de Grondwet
gevorderde „opgave van drie leden" gemaakt,
waaruit, voor het zittingsjaar, do Koningin
den voorzitter dor Kamer zal benoemen.
De .opgave" bestaat uit:
No. 1 mr. W. K. F. P. graaf van Bylandt
(C.-H.), No. 2 jhr. mr O. van Nispen tot
Sevenaer (Nijmegen) (R.-C.) en No. 3 den
heer mr. H. L. Drucker (V.-D.).
Bij de verkiezing voor den gemeente
raad in dictrict II, te Amsterdam, waar ten
gevolge van een vergissing van het stembureau
de heer Smit fR.-K.) verkozen was verklaard,
in plaats van don heer Sleof (S.D.A.P), die
feitelijk 5 stemmen meer had, en welke ver
kiezing toen ongeldig werd verklaard, is
Dinsdug 1.1. do lieer Sleef gekozen met 1535
stemmen, terwijl op den heer Smit, den
eenigen tegen-candidaat, 1043 stemmen waren
uitgebracht.
De f2000 uit een aangeteekenden brief
Het gerechtshof to Amsterdam heeft Woens
dag in hooger beroep uitspraak gedaan in de
zaak tegen R. baron v. H. v. B., bij vonnis
van do rechtbank te Utrecht dd. 24 Mei jl.
veroordeeld tot 3 maanden gevangenisstraf
(geöischt was 6 maanden) wegens oplichting,
strafbaar gesteld by art. 326 Strafrecht.
Het Hof van oordeel, dat het onderzoek
niet volledig is geweest, gelastte, dat alsnog
een tiental personen als getuigen zullen wor
den gehoord, onder wie mr. P. Rink en mr.
•Schepel, en dat mitsdien het onderzoek zal
worden hervat ter terechtzitting van 13 Octo
ber a. s., dos voormiddags te l0'/2 uur.
Scheepsramp.
Volgens een ontvangen telegram is de
Katwijksche bom 140, genaamd Zeeinanshoop,
op de Noordzee verongelukt. De bemanning
is gered en te Huil geland.
Een voortvluchtige kantoorbediende.
Een kantoorbediende van het filiaal der
firma Julius Pintsch, te Utrecht, is plotseling
verdwenen, in het bezit van geld, de firma
toebehoorendc. Het jongemensch oud 21 jaar,
gehuwd en vader van 1 kind, kreeg Maan
dagmorgen van zijn patroon de opdracht, op
een mandaat van de Maatsch. tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen ten kantore van de
heeren Vlaer en Kol een som to innen van
pl. m. f1385 en daarvan f 1300 te storten by
de firma lllijdenstein in de Trans. Hij heeft
het geld wel gehaald bij Kol, maar is niet
gezien op het kantoor in do Trans, zoodat
het vermoeden voor do hand ligt, dat G. met
dc f 1385 er van door is gegaan.
Drievoudige moord te Koekangerveld.
Naar aan do ,Ass. Ct." uit de Wyk ge
meld wordt, zijn thans door den buurman
van den vermoorden Bakker, nl. Fernira, ver
klaringen afgelegd, waarvan hot verbaal door
hem is geteekond. Volgens F. dan is de
moord te stellen op half negen des avonds,
op het tijdstip dat F., van zijn Werk te Ech
ten komende, het huis van Bakker passeerde.
Hij hoorde het gekerm in huis, daarna ter
zijde en achter do woning. Hij hoorde toen
dat iemand zeide. „Sst, daar is volk", waarop
een ander antwoordde, .dat moet Fcrnim
wezen". Die stemmen, aan F. wel bekend,
zouden zijn van K. en R. Bakker, de zoons
van den vermoorde. Onmiddellijk na den
moord hobbon do daders zich verwijderd. Zy
mooten dan later zijn teruggekeerd, om de
woning te doorzoeken.
De „Clio".
Hongkong, 21 September. De gezagvoer
der van hot stoomschip «Kweiyang" meldt, dut
hij het vermiste Engelsche oorlogsschip .Clio
in Straat Ilaitau veilig voor anker heeft zien
liggen.
Reuter verzuimt erbij to seinen, wanneer
dc //Clio" daar gezien was, en nu bljjkt uit
Reuter's mededeelingen aan de Engelsche
bladen, dat het oorlogsschip daar den 14eu
is gezien, drie dagen nadat het Sjanghai op
weg naar Hongkong had verlaten. Er bleef
dus alle reden tot ongerustheid, al vermoedde
men te Sjanghai, dat de storm telegraafkabels
en lijnen had verstoord en dit de oorzaak
was van hot uitblijven van bericht.
Dc admiraliteit hoorde uit Hongkong, d.d.
19 dezer, dat do .Clio" het laatst was ge
zien op den 13en bij het eiland Spider.
De »Clio" is een schip van 1070 ton,
gewapend met zes snolvuurders van 10 cM.
en eenige kleinere vuurmonden. Do beman
ning telt 113 koppen.
Peary en Cook.
Londen, 22 September. Do Londenscho
bladen ontvingen uit N.-Anierika uitvoerige
telegrammen met een tot in bijzonderheden
afdalende beschrijving van dc aankomst van
Peary te Sydney (Nieuw-Schotland), welke
bijna gelijktijdig plaats vond met do aan
komst van Cook te New-York.
Ook daarover worden zeer uitvoerige bij
zonderheden geseind. Zoowel de ontvangst
van Peary door de Canadeezen als die van
Cook door de Amerikanen was allerharte
lijkst.
Maar de verwelkoming, die Cook ontving
van de zijde van de inwoners van Brooklyn,
was toch oneindig grootscher en stellig ru
moeriger, dun dc hulde aan Peary gebracht
te Sydney. Cook werd bij aankomst omringd
door tallooze persmannen, fotografen en be
wonderaars, maar vooral door bewonderaar
sters, die allen Cook wilden kussen. En dat
moest hij wel toelaten, ofschoon hij weigerde
te voldoen [aan tot hem gerichte verzoeken
om zijn handteokening. Hij wilde die niet
voor niets geven, wel voor 10 dollars het
stuk. De opbrengst zou strekken tot bydrage
in de kosten van een nieuwen ontdekkings
tocht, welke niet kon uitblijven. Cook poogde
een toespraak te houden tot de verslaggevers,
maar het rumoer belette dezen er iets van
te verstaan.
Daarom moest Cook er mee volstaan, door
hom onderteekende documenten uit te deolen,
welke nagenoeg eensluidendo mededeelingen
bevatte. Tot enkele vorslaggevers, die Cook
hadden gesproken vóór hij aan land kwam,
had deze herhaald, dat hij in staut was het
bewijs tc leveren, dat hij de Pool had be
reikt. Whitney en anderen aan boord van
de -Roosevclt' zouden later zijn, Cooks, be
weringen bevestigen, evenals dat zou ge
schieden door de beide Eskimo's, die Cook
op zyn tocht naar de Pool hadden verge
zeld. Cook zou die Eskimo's naar de Ver-
eenigdc Staten laten komen, waar zij door
deskundigen zouden worden verhoord. Kortom,
Cook maakte zich sterk, iedereen te kunnen
overtuigen, Peary uitgezonderd, die echter
bevoordeeld, is en dus wel niet overtuigd
zal kunnen worden.
Cook zeide, Peary's houding niet te be-
grypen. Hij wil zijnerzijds toegeven, dat ook
Peary de Pool heeft boreikt, maar dan na hem,
Cook.
FEUILLETON.
16)
Fransje, tot wie zij zich zoo aangetrokken
gevoelde, had haar bijna afschuw getoond,
en Robert had teergevoelig, maar zeker ook
slechts voor don vorm, zich tot haar gewend
om haar dit te doen vergeten waarschijn
lijk had hy alleB begrepen, ofschoon hy geen
getuige van hare ontmoeting met zijn zuster
geweest was.
Dat krenkte haar; droog zij do schuld van
de vijandige familieverhouding Had zy zich
tot dusver indringerig getoond Had zy niet
ter wille van Klaus van nauwere aansluiting
ufgezien Aan de overzijde had men die ook
niet gezocht.
Zonder afscheid te nemen, waB zy dezen
avond hierover vandaan gegaan, daar zij
overtollig was, en dat wilde zy voortaan
blyven. De laatste band tusschen hier en
daar was door den dood van den ouden man
verscheurd. Zy wilde het huis ook niet meer
betreden.
Hare deelneming begeerde men dus niet
zij poogde daarom alle deelneming in haar
hart te verstikken, en toch keerden hare
gedachten steeds naar Fransje on Robert
terug.
Vanwaar toch die afkeer tegen haarzelf,
nadat deze Blag hen getroffen had Gold die
afkeer haar omdat zy een kunstenares was
geweest? Neen. dat wist zy beter. Om dat
zy als echtgenoote niet deugde Ook dat niet 1
Klaus was het, die tusschen hen en haar
stond. En zyn onverschillig gezicht by dit
aangrijpend voorval 1 Ijzend herinnerde zy
zich, hoe hij binnentrad en zei«De oude
hierover is gestorven en welk een akeligen
indruk zijn gelaat toen op haar had gemaakt-
Was dat de man, die haar zoo lief kon toe
spreken, eer zij besloten
Wat kon zijne familie hem toch gedaan
hebben, dat hy zoo hatelijk tegen zijn broer
en zuster, ja tegen zijn eigou vader was
Hier was geen geluk in huis. Een som
ber voorgevoel kwam bij haar op. Voor haar
was hier dus ook geen gelukEn buiten
stak de storm op. Ja, akelig was het hier
En nu een geheel jaar in hot zwart, een
jaar van afzondering met hem wegens den
rouw. Geen verstrooiing, nietsHu, wat een
afschuwelijken winter ging zy tegemoet 1
Zij stond zenuwachtig op. Daar lagen nog
de modebladen van dezen middag op de tafel.
In het zwart voortaan 1 Zy ging in een
hoek zitten. Zij wilde naar bed, zoo vroeg
reeds. Klaus met zijn somber gelaat nog ont
moeten Hij was haar dien dag zoo geheel
anders voorgekomen dan zelfs in de maan
den waar zijne zaken zijn humeur bedierven
wat was hij opgewonden en toch zoo ge
voelloos voor het sterfgevalHy gevoelde
niet eens den plicht, om met haar daarover
bij zijne familie te zijndaar behoorde zij
nu toch ook te wezen.
Laura had gehoopt door haar huwelijk
bloedverwanten te vinden, die ze nooit had
gehad, en ook zij wezen haar terug, toen zij
geloofde door daden te kunnen bewijzen, dat
zy tot de familie behoorde. Hu, hoe koud
was dat alles Klaus voelde zich zelf niet eens
gedrongen haar op te zoeken, om vertrou
welijk met haar te praten en haar te vertel
len, wat er dien |avond gebeurd was vóér
den dood zijns vaders.
Zij zocht hare slaapkamer op, stak de
kaarsen op de toilettafel aan, en diuirbij viel
haar oog op den spiegel. Daar stond zij in
het zwart, Wat was zij bleek Dat kleedde
haar niet; zy wendde zich verschrikt af. En
zoo stil in huis, terwyl buiten
Neen, haar man, om wiens wil zij dit leven
tegen het andere verruild had, had eene
andere moeten zyn Wat was zij voor hem,
wat was zij voor hen hierover en wat werd
zy zelf door hem Zy had hem wel mogen
lijdenhy had haar kunnen loeron, hem
waarachtig to beminnen maar zoo Neen,
neenHoe langer hoe akeliger vond zij het
om liuar heen. Zij hoorde hem heen en weer
stappen in zijn eigen kamer. De storm bui
ten nam in hevigheid toe en slingerde ge-
heele sneeuwklompen tegen de klapperende
jaloezieën. Intusschen hield het heen en
weer stappen op. Het werd nog stiller. Zij
riep het kamermeisje, om haar by het uit-
kleeden te helpenzoo had zij tenminste een
lovend wezen by zich.
Het meisje vertelde haar, dat mijnheer
zooeven nog uitgegaan was. Hij had hierover
nog wat to doen, liet hij haar zeggen. Zoo
was hij ten minste nog bij zijne familie, waar
hy heden behoorde te zijn Dit stemde haar
kalmer.
Tante Polda had het lijk in een kamer
naast de gang laten brengen nadat Robert
met zijn kameraad het huis verlaten hadden
en zy Fransje op hare kamer gebracht had,
had do oude dame geen lust.
Zij had beneden nog wat vergeten, zeide
zij tot Fransje j maar zij zou straks terug
komen, om zich te overtuigen of zij sliep.
Daarna ging zy de trap af en trad met be
klemd hart de sterfkumer binnen.
Ook zij was diep bedroefd, doch hare kalm
te had zij niet verloren. Zij wist wat voor
gewichtigs zy nog te doen had.
Als zijne vertrouwde had do overledene
haar ingewijd in zoo menige zaak zijne jong
ste kinderen betreffende en haar vóór zijn
dood in zyne schrijftafel gewezen, waar zij
deze en gene papieren zou vinden; evenzo»
had hy haur in de brandkast laten zien wat
deze bevatte.
Nu zij alleen was, herinnerde zij zich dat
zij den sleutel in de brandkast had zien ste
ken; de ovorledenu had haar indertijd geleerd
hoe zy die moest openen. Het gas brandde
door het geheelc huis; dit gaf haar moed,
hoe akelig de sneeuwstorm buiten ook woedde.
Klaus had zich, harteloos genoeg, in den
avond niet meer laten zien; zyne komst was
nu niet meer te vreezen, hot huis was ge
sloten, zy zelf had den huissleutel op zijn
gewone plaats gehangen, en van de mannen
die in dc ljjkkamer aanwezig waren geweest
waakte slechts cén persoon. De overledene
had haar van een verzegelde portefeuille
gesproken, dat voor haar bestemd was
die mocht niet in de handen van Klaus ko
men, want die was in staat het haar te ont
houden. Ook kon er veel onder de nalaten
schap wezen, wat voor de beide kinderen
bestemd was en dat niet in zijne handen
mocht vallon. Zoo liep zij dan vastberaden
in de nog verlichte sterfkamer. Wel had zij
een gevoel, alsof haar de keel werd dicht
geknepen wel klopte haar hart gejaagd,
toen zij naar do plaats keek, waar de grijs
aard levenloos in elkaar gezakt was, maar
de gedachte aan hetgeen zij wilde, gat haar
den moed terug. Zij wendde de oogen af en
Peary heeft, van zijn kant, in Niéuw-
Schotland, aan interviewers verzekerd, dat
hij voorloopig niets meer zal zeggen, doch
de verschijning van hot door Cook toege-
zegdo gedetailleerde reisrelaas zal afwachten.
Enkel voegde Peary daar nog aan toe, te
gelooven, dat de deskundigen de beweringen
van Cook zéé zullen ontleden, dat er weinig
meer van zal overblyven.
De Openingsrede.
Het «Handelsblad" acht de Troonrede naar
den inhoud volstrekt niet onbelangrijk, al
waB het alleen maar om dit ééne zinnetje
«terwijl een ontwerp tot herzieuing van het
tarief van invoerrechten, naar de regeering
vertrouwt, nog véór afloop vau het zittings
jaar zal kunnen worden ingediend."
«Do gevreesde en gehate beschermende
rechten zullen dus hun intocht doen. Wy
moeten hier echter billijkheidshalve bijvoegen,
dat wellicht het bedrag dat door de onbillijk
drukkende en schadelijk werkende indirecte
belasting van verhoogde rechten verkregen
moet worden, niet groot zal behoeven te zijn.
Immers tegelijkertijd wordt aangekondigd een
verhooging van de successierechten die in
ons .land zeker voor een aanzienlijke ver
hooging vatbaar zijn en de zoozeer verlangde
algemeene inkomstenbelasting, die do directe
belasting naar draagkracht eenvoudiger en
billijker kan doen regelen.
Wij moeten van deze beido toezeggingen
met dankbaarheid gewag maken.
Dut uit de openingsrede nog weinig blijkt van
de plannen van den nieuwbenoemden vooruit-
stro venden minister van oorlog, acht het blad
begrijpelijk. Belangryk vindt het datgene
wat de minister van marine voorstelt. Ook
de wijziging van de woningwet zal belang
stelling wekken.
Volgens „Do Standaard' is het beslist nit
komen voor de christelijke beginselen thans
niet gemeden, maar het klinkt met vollen
klank in het program, en ook om andere
reden verklaart het blad zich voldaan.
Bijna zouden we zeggen van een specifiek
Antirevolutionair Kabinet hadden we niet
nauwere aansluiting aan ons Program van
Actie kunnen verwachten. Hoe veel te meer
oorzaak tot dank hebben we dan niet, nu
een gemengd Kabinet ons op zoo verrassende
wijze tegemoet komt.
Wat de donker gekleurde toekomst van
's lands financiën betreft.alles zal nu af
hangen van de vraag, of deze nieuwe dekkings-
middelen uitsluitend zullen bestemd zyn Voor
de dekking van het thans bestaande tekort,
of dat zo tegolijk zullen strekken, om de
groote uitgaven, die de sociale wetten en
de kustverdediging in rente en aflossing zullen
vorderen, uit de schatkist betaalbaar temaken",
gelyk het blad het uitdrukt.
,De Tyd" zegt:
Deze openingsrede, als een nieuwe re-
geeringsperiode ontsluitend en belichtend, geeft
ons blijkbaar in hoofdzaak een overzicht van
de overwogingen en plannen, welke liet Mini
sterie-Heemskerk in de vier volgende jaren
voor den geest zullen staun en bezig houden.
Ware, wat hier wordt aangekondigd, op een
jaar berekend, men zou van overlading en
paradepaarden kunnen sprekenthans geeft
de Openingsrede in nuchtere termen eerlyk
te verstaan, waarop het Kabinet zint en
waarnaar het, naar best vermogen, streven
zal'.
Verder merkt hot katholieke blad op dat
zonder ostentatie ol' schijn van bedreiging te
kennen gegeven wordt dat dit ministerie een
christelijk ministerie zal zijndengenen die
vroeger het christelijk karakter van het ka
binet Heemskerk in twijfel meenden te mogen
trekken, wordt duidelijk to verstaan gegeven
dat zij zich vergist hebben. Anderzijds wordt
echter geen voedsel gegeven aan hen die een,
zoo niet feilen, dan toch meer oorlogszuchti-
gen, christelijken koers in nabij verschiet
waanden.
De «Arnhemsche Courant" zegt dat deze
Openingsrede in haar overladenheid een
overweldigenden indruk maaktde lyst van
werkzaamheden welke het Kabinet-Heems
kerk zegt te willen afwerken schijnt wel be
rekend op een tijdperk van 12 jaren, waarop
dr. Kuyper in zyn Dordtsche verkiezingsredo
bij een overwinning dor rechterzijde don duur
der cliristolijko regeering meende te kunnen
schatten.
De .Nieuwe Arnhemsche Courant" schryft
o.a. het volgende
.Eén ding staat nu vast: wy verheugen
ons in 't bezit eener Christelyko regeering.
Tusschen een paragraaf, waarin verklaard
wordt dat onze .landsdienaren" zich op lof
waardige wijze van hun taak kwijten en die
welke dc mededeeling behelst, dat 's rijks
finantiecle toestand dringend voorziening
eischt, wordt gezegd
.Evenals tot hiertoe blyft de regeering
naar de toepassing van Christelijke rechts
beginselen streven".
.Het Centrum" spreekt van een zeer rijk
programma, de groote meerderheid, welke de
Rechterzijde thans bezit, waardig. Al zal,
ook voor de zoogenaamde neutraio zóne, in
de komende periode werk genoeg voorhan
den zijn, toch, meent het blad, kon een pro
gram als thans ontvouwd is, alleen door eon
Rechts Kabinet worden voorgelegd, en door
een Rechts Kabinet dat zich gesteund weet
door een hechte meerderheid.
Schier geen quaestio van boteekenis, zegt
Hot Centrum" ongeveer, of do regeering
heeft zo in overweging genomen en zich
gezet aan do taak om ze binnen afzienburen
tyd te rugelen en op te lossen. De belijdenis
van christelijke rechtsbeginselen staat voorop
het land zal geregeerd worden in christelijke
zin, maar de christelijke politiek zal tevens
praktische politiek zyn, een politiek van wer
ken en afdoen.
.Deze Troonrede geeft precies wat van
bet Kabinet-Heemskerk verwacht mocht wor
den", zegt .Het Volk": .een gematigde bly-
moedigen kijk op 's lands toestand en de
belofte van de voortzetting der gematigd-
conservatieve politiek, waaraan het ministe
rie zijn ongeëvenaard stembussucces te dan
ken heeft."
Do .N. R. Crt." oordeelt, dat de rede waar
mee du minister van binnenlandsche zaken
uit naain der Koningin de zitting van de
Staten-Generaal heeft geopend, meer bestemd
schijnt om een goed getuigenis te geven van
don ijver waarmee de leden van het Kabinet
zyn bezield, dan om don indruk te vestigen,
dat in de komende vier jaar veel nuttigs
voor het land zal worden tot stand gebracht.
Het program is veel te overladen, er wordt
zooveel aangekondigd, dat zeker geen vier
jarige periode genoeg is om ook een betrek
kelijk groot deel van deze beloften gestand
te doen.
De «N. Crt." had liever gezien «indien
de Regoering, zoo zij geen grondwetsherzie
ning wilde toezeggen, haar vierkant, als door
haar onnoodig geacht, had geweigerd. De
zinsnede betreffende de staatscommissie prik
kelt, of verlamt, do politieke zenuwen".
De .N. Crt." mist verder in den aanvang
der openingsrede, de vermelding van onze
verhouding met Venezuela, dio nog niet «van
den meest vriendschappelyken aard" is, kuurt
het paradozinnetje over de christelijke rechts
beginselen af.
.Het Huisgezin" leest weinig opwekkends
in de openingsrede. De gedrukte financieele
toestand domineert in het Staatsstuk; finan
cieele maatregelen bedreigen ons zoowel voor
hot heden als voor de toekomst. En waar
dio toestand zoo treurig is, zou het blad
liever gezien hebben dat het ministerie geen
verhoogde subsidie voor hst byzonder onder
wijs hoe billyk ook op zichzelf in uit
zicht had gesteld.
.Het Vaderland": Den indruk tc resu-
meeren, dien deze Openingsrede maakt, is
niet gemakkelijk, omdat zij een bonte mozaiek
is van voornemens, die voor een groot ge
deelte op specifiek ruchts terrein liggen. Een
stuk «aus einem Guss" is het evenmin, als
er richting en kracht nit spreekt. Bij veel
van wat zij aankondigen, hangt alles af van
du uitwerking. Maar die onbestemdheid ver
hoogt slechts de onzekerheid welke er ovor
het geheel uit spreekt. Zij is voor ons een
groot vraagteeken, dat vele kleinere in zich
borgt.
Het ,N. v. d. D." De troonrede van 1909
is een zonderling stuk. Zoo ooit, dan ver
wachtten wij nu een principieele. In het be
wustzijn van haar onbetwiste macht, van don
kruchtigen stoun die voortaan tot hare bu-
schikking staat in de buide Kamers, kon de
Regeering met volle zeilen een vasten koers
houden. Do beperking, de voorzichtigheid,
verleden jaar geboden, schenen nu gohoel
overtollig. Hot land verwachtte do uitwer
king van een program van rechts zoo beslist
mogelijk.
Het moet aan de eene zjjde een gevoel
vun teleurstelling, aan den anderen kant
van opluchting geven, dat deze troonrede
zoo weinig aan die verwachting beantwoordt.
stapte naar de brandkast.
Het viel haar gemakkelijk het slot to ope
nen. Het gaslicht viel or juist vlak in on
daar zag zij, in voorbeeldig» orde, alles nog
zooais het haar getoond was.
Midden in het bovenste vak lag oun onge
veer twoo centimeter dik pakket in zwart
wasdoek, met vijf zegels gesloten, en met
het adreB .Aan myn schoonzuster Leopol-
dina, na myn dood to overhandigen."
Dat was dus voor liaac bestemd. Hij had
haar zoo dringend gevraagd het zorgvuldig
te bewaren, opdat het niet verloren zou gaan.
Zij nam het pakket op, bekeek het nog
eens in het licht, bracht het toen in de woon
kamer en legde het in den hook op een boeken-
rek. Toen keerde zij terug en vond eun ander
pakket in folio, in een blauwen omslag, met
bindtouw en zegel gesloten. .Aan Klaus"
stond daarop geschreven.
Zij roerde het niet verder aan en vond,
Blechts nog open folioboeken met etiquotten
or op, die betrekking op du fabriek hadden.
Zij sloot dus «le kast, haalde den sleutel or
uit en liep naar de schrijftafel.
In de schryflade kijkend, werden hare
oogen vochtig. Daar lagen kleine pakjes
zorgvuldig beschreven mot de namen van
zijn jongste kinderen,* niets voor Klaus. Waar
schijnlijk waren het kleine familiestukken,
die de kinderen aan hem of aan hunne moe
der moesten heripneren.
Zij sloot do schuiflade weder, liet den
sleutel er in steken en bracht de kleine
pakjes in de woonkamer by de andure. De
tranen kwamen haar in de oogen, toen zij
op du omslagen las: .Aan Robert." «Aan
Fransje."
Daar kwam het haar plotseling voor, alsof
zij gedruiach in den corridor hoorde. Het
konden die vreemde menschen zyn, die wel
licht nog met het lijk bezig waren.
Angstig stapte zy Daar de deur van de
sterfkamer. Nog op den drempel staande,
zag zy de deur van den corridor opengaan.
Muenende een spook te zien, gaf z(j een gil
een witte gestuite trad binnen, dio haar met
sombere oogen bestraffend aankeek.
Klaus I klonk het vau hare bevende
lippen, toen deze den met sneeuw bedekten
sluppon hoed van het hoofd nam en de
sneeuw van zyn mantol op het tapijt schudde.
Nog niet te bed vroeg hij, den man
tel openslaande en haar met urgwaan aan
kijkend.
Ik verwachtte je den geheelen avond
en wilde ray juist ook ter ruste begeven,
maar herinnerde mij toen de sleutels. Vreemde
menschen bij het lijk.
Ik had bezigheden; tot myn geluk
echter heb ik ook een sleutel van dit huis.
Hij liet zyn somberen blik doordringeud
op haar ruston. Zooeven zat hy nog in zijn
woning aan den haard, maar sprong op toen
hy zich herinnerdu, dat hy vergeten had,
wut hij oigenljjk het eerste had moeten doen
do sleutels van den overledene onder zyn
berusting uemen.
Hy verlangde die nu op ruwen toondoch
in de kamer rondkijkende, zag hy zo aan
de schryftafel hangen.
Ik wilde zc juist in bewaring nemen
in den nacht wilde ik u daarvoor niot storen,
zeide zy op goeden toon.
Ik dank u
Zyn toon was nog onvriendelijker dan
anders. Met een „goeden nacht" I verzocht
hy haar heen te gaan.
(Wordt vervolgd.)