KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Helder9 TexelWieringen en Anna Paulowna Verbroken Zegels. No. 3829 Zaterdag 23 October 1909. 37ste Jaargang 't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 et., fr. p. post 75 ct., buitenland M.25 Pre- Zondagsblad 37J 45 f0.75 miën J Modeblad 55 65 f0.90 (Voor het buitenland bij vooruitbetaling,) Advcrtentiën van 1 tot 4 regels 25 cent. Elke regel meer6 Bewijs-ei. inplaar2J Vignetten cn groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder. Burcaux: Spoorstraat en Koningstraat. Interc.-Telefoon 50. Eerste Blad. TJit het Buitenland. De veroordeeling van Ferrer is ook in ver schillende parlementen ter sprake gebracht. In de Fransche Kamer zal heden (Vrijdag) door de socialisten geïnterpelleerd worden »ovcr de wijze waarop het politietoezicht door Spanje wordt uitgeoefend in de oostelijke Pyreneën en over den oorlog in Marokko". In den Senaat verklaarde de minister buitenlandsche zaken ten aanzien van de terpellatie over de houding van do regeering tegenover Spanje, dat hy de behandeling dier interpellatie niet kon toestaan. .Het past ons niet", zeide de minister, .ons te mengen in de staatkunde van vreemde regecringen; wij zyn met Spanje verbonden door hartelijke vriendschap, ententes en over eenkomsten, wij zullen die ententes en die vriendschap blyven aanhouden". De Senaat verdaagde daarop de behande ling der interpellatie voor onbepaalden tijd. In do Hongaarsche Kamer werd liet verlof om te interpelleeren over do zaak door do meerderheid geweigerd. In het Engelsche Lagerhuis werd vanwege de arbeidersparty tot don minister van buiten landsche zaken do vraag gericht, of de Britsclie rogooring pogingen in hot werk heeft gesteld om te voorkomon, dat Forror zou worden doodgeschoten, zonder dat over hem een vonnis was uitgesproken door een civiele rechtbank. De minister antwoordde, dat de regeering niot kan afwijken van baren stelregel om niet tusschenbeide to treden of geen oordeel uit te spreken over zaken, het binnenlandsch bestuur van andere Europeesche rijken be tredend, wanneer geen Britsche onderdanen daarin betrokken zyn of nit verdragen voort vloeiende rechten worden verkort. In zulke gevallen is de regeering niet by machte speciale inlichtingen to verkrygen over de omstandigheden en feiten. Deze regel'zcide de minister, .wordt, voorzoover ik kan bcoor- deelen, gevolgd door alle Europeesche re- georingen in hare wederzijdsche botrekkingon en een afwijking daarvan zou gcenerlei nut hebben. Er volgden luide toejuichingen zoowel op do banken der ministerieelen als op die van do oppositie. De socialist Grayson stelde toen voor het Huis to verdagen, wegens hot volgens zijn opvatting, onvoldoende antwoord van den minister en afkeuring te kennen to geven over het feit, dat de regeering niot tusschen beide wil treden ten behoeve van do gevan genen, die thans in SpaanBclie gevangenissen opgesloten zyn, ton einde de behandeling hunner zaak voor een civele rechtbank te verzekeren. Deze motie moest gesteund worden door 40 leden, daar zij echter slechts by 18 leden steun vond, moest zy vervallen. Grayson riep toon verontwaardigd uit: (Lafaards, schaamt ui" In de Belgische Kamer kwam do interpel latie nog niet in behandeling. By het vragen van verlof daartoe uilten de soeialitische kamerleden Furnemont, Van dor Velde en Destrée zich in nog al krasse termen waar tegen de minister protesteerde. In de Spaansclie Kamer is de zaak na tuurlijk in der breede besproken. Op een aan vul van den afgevaardigde Moret, die ver klaarde dat Maura onmogelijk aan het bewind kon blyven, kwam deze op teger. de beschul- diging dat de rechtbanken te Barcelona gebrek aan doorzicht hebben betoond. Zy hebben de wetten volkomen juist toegepast. De ernst der gebeurtenissen en de indruk, door deze in alle maatschappelijke kringen in Spanje gewekt, hebben de regcering weerhouden om den koning te raden gratie aan de schuldigen te verleeuen. Hot is onjuist dat honderden gevangenen doodgeschoten zijn. De republikein Sorriano, interpelleerde daarna heftig en toen ministerieele afgevaar digden zelfs hom toejuichten werd do zitting geschorst. Nadat zy heropend was, zeide Maura, dat het gerucht over onrechtvaardige terechtstellingen vuige laster is. .Weliswaar zegt Moret-, zoo vervolgde de minister, .dat de openbare meening genoog van my heeft, anderen echter zeggou hot tegendeel. Do aan staande verkiezingen zullen ons te dezen opzichte wel doen zien, wat eigoulyk de waarheid is". En Maura eindigde aldus: ,A1 zou or to Barcelona ook maar een poging gedaan zijn om een socialistische of anarchistische revo lutie op touw te zetten, wij hebben die toch bestreden en terwijl wij nog bezig zijn ze te bestrijden, eischt gij van ons, dat wij ons reeds verantwoorden. Ik neem daarvan nota voor de toekomst". Nog verklaarde de minister, naar Reuter bericht, dat hij op geen andore bladen do censuur had toegepast dan op die te Barce lona. Ilij sprak afkeuring uit over de pers, die een veldtocht was begonnen tegen het uitzenden van troepen naar Melilla en wees daarna op het ontstaan en de oorzaken van de troebelen te Madrid en to Barcelona bij de inscheping der troepen en herinnerde voorts aan do socialistische meetings en de anarchistische vergaderingen, bologd om aan te sporen tot verzet tegen den oorlog. Deze beweging ontaardde in een revolutionnaire agitatie. De minister herinnerde aan de geschiede nis van de bloedige week te Barcelona en deelde mede, welke maatregelen er genomen waren. Hy wist, dat een algemeene werk staking in geheel Spanje werd voorbereid, maar bekende verrast te zijn geworden, door de snelheid, waarmede de beweging zich uitbreidde. De opstandelingen in Kutalonië, zeide hij, hadden de telegraaf- en telefoonlijnen door gesneden en de spoorwegen vernield met dynamiet. En hy had er rekening mede ge houden, dat de bewoging zich uitbreidde over goheel Spanje. Te Barcelona brandden 68 kerkelijke ge bouwen af, werden 138 personen gedood en 40 gewond. Het aantal gearresteerden be droeg 1112. Daarna weidde de minister uit over de borichtgevors van binnen- en buitenlandsche bladen en de onjuiste berichten, die zij heb ben verspreid. De zitting werd daarna op geheven. De Spanjaarden hebben weer een tweetal successen te boeken bij hun optreden tegen de Mooren. Hun overmacht is nu overal zoo groot, dat zij de woelige stammen met groot verlies kunnen terugslaau. Grootore zeeschepen eischen ook grootere havens en evenals bij den bouw van reuzen- oorlogsschepen concurreeren hier ook Enge land en Duitschland. Engeland heeft te Dover eone haven geopend voor do „Drcad- nouglit's- en Duitschland hoeft de Wilhelms haven zoo groot gemaakt, dat daarin nu BChepen van het type „Dreadnought* kunnen worden opgenomen. De sommen aan beiden bcBteed, zyn zeer aanzienlijk. En intusschen gaan do uitvinders voort ons woer grootere projectieion uit te denken, om straks woer een pantserplaat te zoeken, dio ook daardoor niet wordt doorboord. In do huven van Toulon is een projectiel ge probeerd dat 100 K.G. zwaarder weegt dan de tot uu toe gebruikte en een buitengewoon indringingsvermogen heeft. Zoo blyft men aan den gang. En als wo straks ook met luchtschepen gaan bombardooron waar blyft dan het einde van 't betalen Nieuwsberichten. HELDER, 22 October. „0e weg der deftigheid". J.l. Dinsdagavond was „Casino" vol en beminnaars van mooi tooneelspel hebben volop genoten. Door de sub-coramissio voor kunstavonden van .Heldors Belang" was voor dezon avond geëngageerd de Kon. Vcreeniging ,Het Nod. Tooneel" van don Stadsschouwburg te Amsterdam, die opvoerde ,l)e wog dor deftigheid", blijspel in 3 be drijven naar het Engelsch van Jerome lv. Jeromc on Eden Philipotts, een echt hu moristisch stuk, met vele vermakolyko scêne's. De inhoud komt hierop nuer, dat de wog der deftigheid geen geluk aanbrengt, want mevrouw Dixon, die eortyds dansores was, maar omdat het deftiger scheen naar hot tooneel overging, daarna mot den rijken Travers huwde en nadat zy woduwe was geworden om de deftigheidswillo voor de tweede maal huwde mot den apostel der zedolykhoid on liefdadigheid. Bon Dixon, ondervond zulks in rnime mate. Haar fortuin, uit het eerste huwelijk verkregen, ging ver loren, en werd door Beu Dixon ingepalmd, evenals dat van haar neef en nicht Tod en Nelly Morris en van haar vriend Adam Clierry. Deze financieels mooielijkhoden ge mengd met eenige amourcuBe verwikkelingen geven aanleiding tot vele spannende tooneelen, zoowol kluchtige als dramatische. Het stuk werd buitengewoon good gespeeld. Mevrouw Poolman vertolkte do rol van mevrouw Dixon op echt aardige wijze en wist hot publiek in een vroolyko stemming te brengen. Mevr. Gusta de Vos en de heer J. Roule, die de rollen van Nelly en Ted vervulden, verwierven de volle sympathie met hun natuurlijk en beschaafd spel. De heer Hein Harms, die Ben Dixon voor stelde, verdiende om zijn zalvende toon, waarmede hy zijn hnichelarij bemantelde, zeer zeker ook een woord van lof. De heer Jan C. de Vos gaf op zeer vermakelijke manier de rol van Adam Cherry weer, den goedhartigen en verliefden dwaas. De overige personen in dit stuk voorkomende werden ook fliuk weergegeven, zoodat het publiek door luid applaus zyn tevredenheid en goed keuring to kennen gaf. Het was dan ook een mooie avond, waarop de commissie met welgevallen kan terugzien en wij wenschen haar op de volgende avonden een even groot succes toe. Zij verdient het ten volle, want door haar wordt geen moeite ontzien hier iets degelyks te krijgen. Nog dient vermeld, dat de commissie achter in dc zaal doel matige verhoogingen van 25 en 50 cM. had aangebracht, zoodat de achteraan zittenden nu ook beter gezicht hadden op het tooneel. Dit is een groote, niet genoeg te waardeeren verbetering. Woningnood. Het volgende adreB is aan den Ruad dor Gemeente Helder door onze vereeniging ver zonden Ondergoteekenden, optredenden namens de Sociaal Democratische Arbeiders-Partij, afd. Helder, geveBtigd Weststraat 38 alhier, heb ben de eer Uw geucht College dringend tc verzoeken, maatregelen te willen nemen ter betere uitvoering van do Woningwet in deso gemeente en wol door gebruikmaking van de in Artikel 32c dier Wet verleende bevoegd heid, zulks cp de in bygaande Memorie van Toelichting vermelde gronden. Met de meeste hoogachting blyven wij A. G. A. Verstegen, Voorzitter. A. W. MiOHBt.s, Secretaris. Aan de uitvoerige memorie van toelichting ontleenen wy het volgende: Reeds jaren heerscht in de gemeente Heldor woningnood met al de slechte gevolgen van dien, zooals stijgende huren, steeds grooter wordende afhankelijkheid der huurders enz. Bij iedere thuiskomst van een oorlogsschip uit do tropen, wachten hier vele gezinnen op oen geschikte woning en moeten zich soms tevreden stellen met huizen, dio feite lijk die naam niet eens meer verdienen. Daartegenover woont een ander deel, bij gebrek aan beter, in woningen, waarvoor zy een huur moeten betalen, die boven hun finantieele krachten gaut. Een onderzoek, door adressante naar een cn ander ingesteld, en waarvan dc resultaten by dezen onder Uw aandacht worden gebracht, toonde duidelijk hot gebrek aan arbeiders woningen on al do slechte gevolgen daar van aan. Bedoeld onderzoek liet over 180 personen, hoofden van gezinnen, voor het groote moe rondeel behoorende tot de Marine. Deze omstandigheid leek ons juist goed, omdat deze groep inwoners het meest te leiden hoeft van de heerschende woningnood en dus van hen uiteraard do beste gegevenB daaromtrent konden worden verwacht. Als klein staaltje vooraf zij vermeld, dat onder deze 180 menschen, nog 5 personen voorkwamen, wier gezin elders verblijf hield, omdat zy er tot nu toe niet in geslaagd waren, een woning to vinden. Een daarvan zoekt reeds anderhalve maand. Twee anderen zoeken zoo reeds reap. 2 en 6 weken. Om een juist beeld te verkrijgen lieten wij ieder een vragenlijst invullen, volgens het model, dat wij hierbij zendon. Reeds uit cene vergelijking vun don huur- prys welke deze inwoners betalen, met hetgeen zij feitelijk zoudon kunnen of willen be steden, spreekt het onvoldoende van den bestaanden toestand. Uit dat staatje blijkt ten duidelijkste, hoe men eenerzijds to kort, anderzijds te veel huur besteedt, om maar onder dak to z y n. Van do 175 persouen waren or 99 dus ruim 56l/j dio een week en langer tot soms 4 on 6 maanden too naar een woning zochteu. Zonder eenige vorgelyking mot andore pluatsen durven wij beweren dat dit erge- lijk is. Een plaats als Heldor heeft rekening te houden met een vlottende bevolking, zooals do Marine-schepelingen, en waar het parti culier initiatief, zooals hier gebleken is, to kort schiet, is het de gemeente zelf, die heeft te zorgen, dat haar inwoners, ook die van de Marine, kunnen gehuisvest worden. Dat iemand zich met een krot van 50 ct. per week moet behelpen, is treurig. Het gebrek aan huizen is hier sprookwoordelyk. Dat men, indien men wil verhuizen, een jaar uitziet, voor men eindelijk een andere woning in bezit hoeft, is geen zeldzaamheid. Men loopt de gelukkigen, die een huis hebben, de deur plat, aU er maar oven bekend is, dat zij gaan verhuizon. Een uur nadat een huis verlaten was, (Schagenstraat 13) zag men het al weer door oen ander bewoond. Sommigen huren 4 it 6 weken, voor zy zich hier ves tigen het huis al, om toch maar verzekerd te zijn van een woning, en het is eenmaal voorgekomen, dat in een halvon dag 10 monschen om hetzelfde huis kwamen, dat toen echter al verhuurd was aan iemand, die hier n. b. na 6 maanden pas zou komen wonen, maar zyn inboedel er vast had ingezet. Dat aan deze toestanden allo slechte ge volgen, in de aanhef van deze toelichting genoemd, vastzitten, werd eveneens door dit onderzoek bewezen De huiseigenaren hebben profijt van zulk een toestand, daar zy naar goeddunken den huur kunnen doen rijzen, zoodat huren, die voor twee jaar fl.40 waren, thanB f 1.75 moeten zijn. Ook worden in hot algemeen de huurders geheel van hen afhankelijk gemaakt. Iemand die om een woning kwam, kreeg uit 4 h 5 liefhebbers de gunst, om te wonen, omdat hy geen kindoren had. Omdat er zoo veel liefhebbers waren, mocht hij echter 10 cent meer betalen dan de bewoners vóór hem. Een bewoner van een huis in do De Ruyteratraat moest 10 ct. por week meer verwonen, toen hij voor het eerst in vier jaar tijd nieuw behangsel in zyn kamer kreeg. Op klacht van een ander huurder, wonende in de BasBtraat, constateerde de Gezondheids commissie gebreken aan de rioleering. Nadat deze gebreken waren hersteld, werd do huur met f 0,25 per week verhoogd. Zulke gevallen zyn aan de orde van den dag. De arbeiderswoningen beantwoorden hier dan ook slechts matig aan de eischen, die men cr aan kun stellen. Ruim 32'/s °/0 der by ons onderzoek be trekkenen, achtten hunne woning in verband met den huurprijs, te duur, en 42l/3 °/0 achtten hunne woning als niet te vol doen aan de te stellen eischen. De wetenschap echter, toch niet te kunnen verbeteren, maakt, dat zij maar blyven, waar ze zitten. De cijfers zeggen ons voldoende, hoe afhankelijk de huurder hier ter plaatse is van don huiseigenaar, die cr alleen belang bij heeft, dut deze woningnood blijft bestaan. Waar echter een groot deel dor inwoners or de nadeolige gevolgen van ondervinden, is het o. i. do taak der gemeente om in te grypen. Art. 32c der Woningwet geeft de Gemeente het recht tot aanbouw of verbouw van woningen, ingeval dit nood- zakelijk is voor de richtige uit voering van deze Wet. Ondergoteekenden vermeenen, op grond van hun onderzoek, dat in do gemeente Helder de zaak thans zoo staut, dat langer toezien door het gemeentebestuur onver- antwoordelyk zou wezen. Art. 33 der Wet geeft de gemeente vol doende vryheid in finantieel opzicht, om zelf do hand aan don ploeg te slaun, daar niet alleen door het Ryk voorschotten uit'sRyks kas worden verstrekt voor dit dool, maar ook zoonoodig bydragen ter terugbotaüng dezer voorschotten met do rente. Maar bovondien kan in deze gemeente de woningbouw van gemeentewege nooit fman- tieel nadeel opleveren, omdat bij zulk een gebrek aan arbeiderswoningen, als hier bestaat, nooit vrees behoeft te bestaan voor een groote reservo van leegstaande arbeiderswoningen. De groote roserve in het algemeen, zal dan juist meer de krotwoningen troffen, welke toch ieder oogenblik voor bewoning ongeschikt verklaard kunnen worden. Het onbewoonbaar verklaren zonder meer, is slechts een halve maatregol. Vandaar dat, hoewel de verplichting aan de gemeenten, om zelf woningen te bouwen, niet uitdruk kelijk in do Woningwet is omschreven, d e geest dezer Wet onmiskenbaar zulks uitspreekt. Ook als bestrijding dor werkeloosheid hier ter stede, moest dit middel van gemeentowege met graagte worden aanvaard. Redonen, waarom adressant mot genoeg zame vryheid Uw geacht College bovenstaand verzoek in gunstige overweging durft geven, een verzoek, dat van een groot deel der ingezetenen de sympathie zal erlangon. Voor het Kantongerecht. Do «Me vrouw" en de naaister. De civiele zitting van hot 4de kanton te Amsterdum bood Dinsdag onstuimige too neel t n. Het was oen quaestie van een rijksdaalder; het was een quaostie van een blouse. Het was een quaostie van al of niet good go- maakt van werkgeefsters van al of niot gedragen van werkneemstersBtaudpunt. Want de dame wou de blouse niot betalen, omdat, naar zij zeide, die niet te dragon wason de naaister wees al de aanwezige zaakwaar nemers op brocheprikken en op ondermouw- sche slytuge die op wei-dragen wezen. Dit wat het zakelyke gedeelte aanguat. Maar 't zakelijke was 't minst vermakelijke. Er kwamen voorhistories by, als„Mevrouw, die altyd slecht betaalt...."; .mevrouw dio ziek was, maar 's avonds liep ze gekleed op straat, meneer de rechter"enzoovoorts. Alevrouw had getuigen. Een schoonmaakster kon getuigen, dat ze de blouse altoen maar had gepasteen ander kon nog weer iets anders getuigen. Mevr. wou do rest van de naaistersrekening direct betalen. „Pik in kind ried dón der zaakwaarnemers uit .ie corona; .niet aannemen; alleen as ze alles betaalt" was een andere ruad deskundigen zyn 't zelden eens. Men weet het uit «Die Geschiedone Frau". De rechter trachtte Mevrouw tot een schik king to bewegen, deskundig onderzoek, en het in beéedigde presentie aanpassen der gesmade blouse zou veel meer kosten. Me vrouw zei dat meneer niet wou dat ze be taalde. Het bedrag voor 't onbetwiste gedeelte van de litigieuse rekening, dat op tafel lag, kon mevrouw toen weer in haar zak steken. En flor ging zy, triest ging 't naaistertje weg. Een automobiel op hol I Op den Overtoom is Maandagavond om streeks zeven uur een automobiel op hol gegaan dat wil zeggen, zonder bestuur der verder gereden en eerst tot staan go- komen door een botsing tegen oen huis. Aan leiding tot dit «op hol slaan" was het vol gende Twee auto's van de maatschappij .Atux" kwamen clkuar op den Overtoom tegomoct. Een der beide auto's moest uitwyken voor een handkar, slipte en kwam met de andere in botsing Door den schok viel de chauffeur van een der auto's van den bok, waarop zijn voertuig alleen de reis voortzette. Decbauf feur stond op en holde or uebteruun, doch het lukte hom niet den vluchteling in te halen, die uitgelaten over den Overtoom zigzagde, een paar fietsen, die hy op zijn weg vond, omverreed, twee kinderen aanreed, tegen een huis opbotste, weer vorder dar telde, doch ten slotte ir. de Vondelkerkstraat zijn vrijheidsdroom beëindigd zag door een nieuwe botsing tegen een huis, die hem tot staun bracht. Do kindoren, die aangereden waren, werden in een naburigo apotheek verbonden. Ze waren er gelukkig goed afgekomen. De auto was natuurlijk leeiyk beschadigd. Nader vernemen wij omtrent het auto mobielongeluk, dat Maandagavond omstreeks half zes op den Overtoom heeft plaats ge vonden, de volgende bijzonderheden Twee auto's van de maatschappij „Atax" roden elkaar tegemoet over do tramrails. De chauflaurs dezer auto's hebben de ge woonte, elkaar met de hand-te groeten, het geen ook nu gebeurde. Daardoor raakte een der chauffeurs het stuur kwijt, zoodat de rijtuigen, die in volle vaart waren, tegen elkaar aanvlogen. Een der bestuurders, die door den gewel digen Bchok van den bok afsloeg, had na tuurlijk geen tijd om den haudel over te halen, wuardoor de atax voortholde en in de Anna Vondolstraat tot staan kwam, door dat hij tegen een huis aansloeg. Voordat het voertuig echter tot staan kwam, werden twee meisjus aangereden, die in de apotheek van don heer Roidanus worden binnenge bracht. Het jongste kindje, drio jaar oud, was ongedeerd, doch liet oudste meisje, oen elf jarig dochtertje van den hoor H. Blees uit do lsto Ilolmursstraat, had een arm gebroken en inwoudige kwetsuren gekregen. Dit kindje is Dinsdagnacht aan de gevolgen van dc aanrijding overleden. De materieelo schade, door hut ongeluk veroorzaakt, is, zooals ons word medege deeld, vrjj groot. J)o aangereden atax is aan de achterzyde erg gehavend, torwijl het rijtuig dat op hol sloeg, aan do voorkant vernield werd. Nader meldt men: Een van de twee meisjes, die Maandagavond op den Overtoom te Amsterdam door een »op hol geslagen" auto aangereden werden, is gisteren ten gevolge van inwendige kneiizin- gon overleden, 't Was het 11-jarig dochtertje van den heer B in de lo Helmorstraat aldaar. Begrafenis van den torpedist Visser. Men meldt uit Don Haag De begrafenis van den by Katwyk omge komen milicicn-torpodist Visser, waarbjj grooto belangstelling werd betoond, werd bijgewoond door kolonel Sodenkamp, van de vesting artillerie, kapitein Laatsman, als vertegen woordiger van den inspecteur-generaal dor artillerie, kapitein van dor Meer, compagnies commandant, den kapitein plaatselijk adjudant Stroo, cn enkele hoofd- en tal van subalterne officieren en deputatiën van wapens en korp sen van het liaagsche garnizoen. Het korps torpedisten had een kranB neergelegd on mevrouw Oostrijck, weduwe van den omgc- komon officier, had een palmtak gezonden. Het vuurpeloton van de vestingartillerie gaf' een schot bij het voorbijtrekken van den stoet, do Jagerskapel voerde treurmuziek uit. Kapitein Vermeer, als afgevaardigde van hot korps torpedisten, en kolonel Zodenkamp brachten het jeugdige slachtoffer van de groote lamp een hartelyken afscheidsgroet. Zij getuigden van don grooto deelneming van geheel het leger. De Koningin was daarin voorgegaan door hare betuiging van leedwe zen aan den minister van oorlog, die ook van het departement van marine getuigenis van belangstelling kreeg. Kapitein-ter zee i. J. Hissing f Na een langdurige ongesteldheid, uit hnofdo van welke hy met 1 November den zocdionst zou verlaten, overleed te 's-Gravenhago do kapitein-ter-zee J J. Hissing, in 1857 (e Hel der geboren, dus op 52-jarigen leeftjjd. Zijn verdiensten worden erkend door be noeming tot ridder dor orde van Qranje-NuR- sau en tot ridder der orde van den Ned. Leeuw. Naast deze decoratiën droeg hij hot comman deurskruis der Ilaliaausche Kroonorde. Stuurlieden-examens. 's Gravenhage, 20 Oct. Geslaagd groote stoomvaart derde stuurman de heoren J. Groendijk, W. Grotjohann en H. Ilarmsen. Ferrer in de Kamer. In overeenstemming met desoc.-dem. Kamer- fraktie zal de heer Troelstra in de Kamer voorstellen, een adroB van rouwbeklag te zonden aan do kinderen van Francisco Ferrer. (Volk) Het ééndags-Kamerlid. Het bekende oud-Kamerlid W. van Manen Jzn. heeft op zyn requost aan den Minister van Financiën om schadeloosstelling van 1 AuguBtus af een afwijzende beschikking ont vangen met de mededeeling, dat do laatste jaren steeds de regel is toegepast om de schadeloosstelling te berekenen vun af den dag der beëediging, op welke toopassing door do Rckenkumcr nimmer aanmerking is ge maakt on du Minister bovendien in die op vatting deelt. Verduisteringen aan de bank van leening te Arnhem. Uit Arnhem moldt men Over de verduisteringen aan do bank van leuning te Arnhem valt nog het volgende mede te doelen De voorzitter had vernomen, dat er iets niet in orde zou zijn. Ken onderzoek dood de aandacht vallen op tal van gouden voorwerpen, vooral kettingen, die beleend zouden zijn. Hut bleken toen doubló voorwerpen te zyn, die door don schatter zelf bt-leend waren en die h|j als goud geschat had. Voor ongeveer acht jaar was hij met de fraude begonnen uit geldgebrek ou deels om administratiekosten en rente te kunnen betalen, opdat de voor worpen niot in openharen verkoop kwninen, deels om opnieuw geld te krygon, had hy de fraude een steeds grooter omvang doen nomen. De buleenhriefjes had hy allo in zijn bezit. Zyn borgstelling bedroeg f 10 0, maar dekt bij lange na niet de schade, aan de stad toe gebracht. Tot nog toe is gebleken, dat voor meer dan f 3000 is verduisterd. FEUILLETON. 24, Eenige dagen later zei hy Fransje hartelyk vaarwel om, ofschoon do winter nog niot ten einde was, met verlof naar zyne goederen to gaan Vier wekon in de landelijke eenzaam heid Zoo stelde hij zich het voor. Sedert de vermaning vau den bankier gevoelde hij aan drang om iets te doenhy wist niet wat. Hij had zich nog nooit de moeite gegeven, de regelmatige berichten van zijn admini strateur te lezon, die reeds de vertrouweling van zijn vader was geweesthy was in de stad opgevoed en begreep niets van de land huishoudkunde maar hy wilde toonen, dat hij zich om de goederen bekommerde, en dat was toch in ieder geval reeds iets. Terwjjl de winter onder afwisselenden strjjd en verzoening met Laura verstreek, was KIuub rusteloos werkzaam geweest, doch alleen in zijn eigen belang. Zyne stemming was intusschen nog meer verbitterd on ondanks zjjn jjver wuren do zaken van de fabriek achteruitgegaan. Zy moeten daarover uit bedelen gaan 1 Ik heb het gezworen, ik wil hen niet meer onderhouden, dat hoogmoedige volk daar! De zaak van de concurrenten Claudius Co. gaat flink vooruit, een deel van de arbeiders is hier reoda ontslagen en in het kantoor is weinig te doen zij zullen hier over bemerkeu, dat ik hun werkezel niet meer wil zyn 1 Voor my was do oude toch uiet slim genoeg, toen hy aan zyne liove'in- gen dacht I De fabriek werkt met nadeel, sedert de firma Claudius Co. ons geheim ontdekt heeft en tien procent beneden onzen prijs verkoopt; het was verstandig van mij, dat ik den oude steeds afried ons stuk grond niet van de hypotheek lo ontlasten, omdat wij het kapitaal beter op interest konden zetteneen nieuwe hypotheek is noodzake lijk, om do concurrentie te kunnen volhou den, on gaat het zoo voort, dan houdt de fabriek op met werken en de liquidatie staat voor do deur. Ik zal er niot voor terugsohrik- kon, want ik heb dan mijn schaapjes op het droge, en wat de vrouw van Klaua Brook- man daarvan zal zeggen blyft my hetzelfde. Ik dwing haar daardoor tot spaarzaamheid, en die lieve broer en zuster, mogen zien, hoe zy door de wereld komen, wanneer hun broer niet meer voor heu arbeidt. Zie daar wat Klaus dacht. Reeds in de laatste levensjaren xjjns vaders, altijd rekenonde op diens spoedigen dood, had Klaus een schurkenstreek tegen zyn jongeren broor cn zuster voorbereid; hij had namelijk onder de firma van een jongen koop man, dien hy van het kantoor ontslagen had en dio dus de gehcele zaak van de firma Brookman nauwkeurig kende, in een ander deel dor stad een fabriek laten Btichten waar van hy in hot diepste geheim do ziel en dc stille vennoot was. Door wissels van de firma zijns vaders had hij het aanleg- on bedrijfs kapitaal verschaft. De nieuwe fabriek Clau dius Co. begon dus onder do gunstigste omstandigheden te werkenzy was in 't bezit van het geheim van John. Brookman, verzond hare goedkoops aanbiedingen, gaf in den aanvang reeds aan honderden arbei ders werk en de oude fabriek verloor daar door een groot deel van hare klanten. Reeds toen zyn vader gestorven was, beschouwde hij de aan hem gerichte som in eflccten als zyn eigendom, d. w. z. als zijn aandeel in de contanten der nalatenschap, zich op den aan hem beganen diefstal beroepend, en stak hel geld in de nieuwe fabriek, die naar een door hem gevondon nieuwe vinding werkte. Zoo had hy zijn doel bereiktde oude zaak ging te gronde. De opbrengsten daarvan moest hij met Robert en Fransje doelen, eu dat juist wilde hij niot. Ily deed natuurlyk niets om de klandizie te behouden of dor concurrentie van de nieuwe fabriek het hoofd te bieden. Op het kantoor zocht men de oorzaak dezer werkloosheid in de eclitelykc verhouding, die niet onbekend was gebleven. Hy verscheen daar steeds somber en sprak bijna geen woord, nadat de oude boekhouder ontslag had ver kregen slechts met de fabrieksarbeiders hield hy zich op goeden voet, en de besto van hen gingen, als het aan werk begon te ont breken, naar het vijandelijke kamp over. Intusschen geloofde hij mot Laura vrede to hebben gesloten. Hy overtrof zich zelf, zooals hy voor verstrooiingen zorgdehy had ondervonden, dat hy dio zelf noodig had om do sombere stemming te verjagen, welke zich van hem meester maakte. Dit was Laura zeer welkom. Zy zocht verdooving, maar by hem streed dit alles tegen zyn natuur; hy herademde wannoor hy weer eenige dagen rust had voor zijn dubbel werkde oude fabriek tot liquidatie, de nieuwe tot bloei te brengen. Wel liep hij gevaar, dat men hem zou vcrwyten de oude handelszaak veronlacht- zaamd te hebben, maar dat was hem onver schillig. Hy kon by deze gelegenheid nog zooveel extra-vorderingen laten gelden, dat er voor de anderen al weinig zou overblijven, terwijl zyn eigen zaak, Claudius Co., in vollen bloei was. De voogd moest uit de balans maar zien, hoe de zaak stond. Dc slechte zaken, dc noodzakelijkheid om nieuwe machines aan te koopen tot bestrijding van den concurrent, en zyn afkeer voor de ver dere persoonlijke leiding van do fabriek moesten den voogd dwingen, in de liquidatie too te stemmen, waarin de verkoop van hot vaderlyk huis vanzelf begrepen was. Failliet was hior dus alles in zijne oogen de fabriok en ook zyn huwelijksgeluk, waar van hy afstand deed, daar Laura hem daartoe eindolyk, trots alles, gedwongen had. Immers zij had zelf kort geleden, den moed gehad, het gesprek op een scheiding te brengen Op dit punt was bij met zyne beschouwin gen gekomen, toen hij op een mooien voor jaarsmorgen zich het nieuwe leven voorstelde, dat hij zou loiden, wanneer hij het oude schip op een klip had gedreven en de wereld, mocht zeggen wat ze wilde aan het hoofd van de firma Claudius Co. getreden zou zyn die door zyn nieuwe uitvinding weldra een enorme vlocht moest nemen daar zag hy den landauor de binnenplaats oprijden en Laura, die van een rytour terugkeerde, stapte uit. Mijn mooie vrouw 1 Als de koningin van een feestZe komt weer van de lawn- tennisbaan, waarvoor zy haar morgenrust opoffert. Zy speelt de zolting en ik ben haar man Zoo behoort het in de moderne huwe lijken Kon ik haar toch ook maar bij de liquidatie kwjjt worden 1 Zy las in de laatste weken voortdurend Iuüiaansch, om een paar nieuwe Italiaansche aria's uit de opera te zingen zooals zy zegt; inderdaad echter om den vergoden Italiaanschen tenor te be hagen, dio hier do vrouwen in verrukking brongt Ik kon, dat weet de hemel, thans nog haar slaaf zijn zooals ik geweest ben maar zy verlaugt dat niet meer. Ik ben haar tot laat geworden. En toch zy kijkt op Zy wil wat! Hy verliet zyn kantoor, en om haar uit den weg te guan, begaf hy zich in de fabriek. Eenige minuten later vond Jean hem daar, met do boodschap, dat mevrouw hum zocht en hem wilde spreken. Onwillig voldeed hy aan liaro uitnoodiging. Laura stond in de woonkamer met een glas sodawater in de handhaar gelaat gloeide nog van het balspel. Zij had zich nog niet den tyd gegund de lange Deensche handschoenen uit te trekken en begroette hem slechts met een kouden onverschilligen blik. Inderdaad was haar costuum een weinig opzichtelijk te noemen. Het stroohoedje zat zoo coquet op het krullende huar, een japou vau gele zyde met wijde ballonmouwen werd op hel middel door een bruin lederui ceintuur te zamen gehou den en was zoo ver van den grond af, dat do kleine, in geel leder gestoken voetjes de voor het balspel noodige vrijheid van be weging hadden. Zy schoen nog verhit, hare wangen gloeiden nog van het spel in do frissche morgenlucht, beur haar glom nog van de vochtigheid. Zwygoud stond hy huur aan te zien en weer kwam de geduchte by hom opIk kou nog haar slaaf zijn, wanneer Maar zjj beviel hem toch niethet moest er weer levendig toegegaan wezen daarbui ten, zonder zyn bjjzijo. Te buis zag hy des morgens altjjd het weelderig glanzend haar ontwikkeld met papilottonto huis keken die mooie, groote oogen zoo flauw en onver schillig, maar nu glinsterdo daarin nog du nagloed van den hartstocht. Wat beveelt movrouw bootste hy spot tend de stem vau Jean na, voor wiun hy slechts op een gclegonlieid wachtte om hem zyn congó te geven. Een minachtende beweging der lippen ver gold hem zyn spot. Z(j zetten het glas neer, wierp den stroohood ep een stoel en ging voor den spiegel staan om beur haar in orde te brengen, daar do wrong op hot achter hoofd losging. Niets dan eene vraag 1 Ily zag, hoe haar blik in don spiegel som berder werd. Een geluk, dat men soms buiten komt men hoort daar ton minste van anderen, wat men te huis niet verneemt. Zy wendde zich plotseling om, steunde de eene hand in de heup en keek hom mis noegd aan. Reeds sedert eonigen tyd verwonder ik mjj over de stilte op do binnenplaats van de fabriek, des middags en des avonds, en nu moet ik uanhooren, dat de jonge Hollmun, de bankierszoon, mij vraagt, of hot waar is, dat je wegens gebrek aan werk de fabriek van de hand wilt doen. Er was een tyd, dat je my van vyf honderd arbeiders sprak. Ik wil ze dezen middag toch eons tellen. Dat jongmensch deed beter, als hij zich om zyn eigen zaken bekommerde Sedert wanneer bekommer jjj je om du myne Nu, omdat zeker iemand mij een geluk kig een onbezorgd leven beloofde 1 (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1909 | | pagina 1