KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna No. 3830. Woensdag 27 October 1909. 37ste Jaargang Uit. hot Buitenland. Nieuwsberichten 't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., buitenland f 1.25 Pre- l Zondagsblad 374» 45 f0.75 miën J Modeblad 55 n 65 f0.90 (Voor bet buitenland bij vooruitbetaling.) Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent. Elke regel meer6 Bewijs-exi inplaar2| Vignetten en grootc letters worden naar plaatsruimte berekend. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder. Bur=aux: Spoorstraat en Koningstraat. Interc.-Telefoon SO. Europa beleeft een tijd van ministriëele crisissen. In de afgeloopen week tuimelden of .ver trokken ministories in Spanje, Denemarken en Servië terwijl de crisis in Oostenrijk ook nog lang niet opgelost is. Maura, de minister-presidont in Spanje, beeft met zijn collega La Cierva, daar de catastrophe bewerkt. Deze laatste verklaarde dat do liberalen onder de huidige omstandig heden geen aanspraak konden maken op eenig daadwerkelijk doel in het te volgen politiek beleid, en dat, wie tegen het kabinet was, als vijand van do wettelijke orde moest be schouwd worden. Dat lieten de liberalen zich niet zeggen. Do leider Moret begaf zich naar den Kamerpresident met de verklaring dat zijne partij alle betrekkingen mot de conser vatieven afbrak, Daardoor werd de toestand voor het ministerie onhoudbaar met het ge volg: ontBlag. De Koning ontbood de leider der liberale party, Moret, en binnen 24 uur was de crisis opgelost. De «Matin" verneemt uit Madrid, dat het nieuw-opgetreden Spaansche kabinet van plan is: lo. onmiddellijk de constitutionneele waar borgen te Barcelona en te Gerona te herstellen 2o. onmiddellijk de censuur af te schaffen, behalve voor telegrammen omtrent de bewe gingen der troepen in Marokko; 3o. zoo spoedig mogelijk een einde te maken aan den veldtocht in het Rif; 4o. kwijtschelding van straf te verleenen voor staatkundige misdrijven en porsdelicten; 5o. zooveel mogelijk publiciteit te geven aan de stukken van het proces-Ferrer, en 60. binnen eenige maanden nieuwe ver kiezingen te doen plaats hebben. Uit San Jage (Spanje) ontvangt do .Temps" een telegram dat gericht werd aan rector en professoren van de Sorbonue te Parys, als protest tegen hot telegram, dat de professoren van de Universitë de Francs hebben gezonden nuar aanleiding van de terechtstelling van Ferrer. Het luidt: wDe professoren van de universiteit te San Jago, behoorende tot verschillende politieke partijen en evenals gij, voorstanders van vryheid, gerechtigheid en vooruitgang, heb ben met smartelijke verbazing kennis genomen van uw even hartstochelijk als ongerecht vaardigd protest in de Ferrer-zaak; zy doen een beroep op uw eer en op uw gevoel van internationale collegialiteit en verzoeken u deze quaestie aan een kalm en onpartijdig onderzoek te onderwerpen. Zij zyn overtuigd, dat uw rechtvaardigheidsgevoel u dan ertoe zal leiden uwe meening omtrent het gebeurde to wyzigen." Dit telegram is onderteekend door de heeren Troncoso, rector, Fernandez Ifliguoz, vice- rector, de dekens der verschillende faculteiten en 50 professoren. In het Deenscho Folkething (2e kamer) werd door de rechterzijde de volgende motie voorgesteld: »lict Folkething betuigt wan trouwen in den minister-president graaf j Holstein-Lerzeborg als leider en lid vau het ministerie en gaat over tot do orde van den dag." De radiculen en sociaaldemocraten kwamen met een votum van wantrouwen tegon hot beele ministerie. B'(j de behandeling trachtte de minister-president aan te toonen dat er geen grond was over do tegen hem gerichte aanvallen en dat zyn houding volkomen correct was geweest. Nu hy zijn taak om de nieuwe verdedigings- wetten te doen uannomen vervuld had, was het hum onverschillig, welke meoning men verder koesterde. Het door de rechterzijde gealeld votum werd verworpen en met 49 tegon 44 stem- mon werd aangenomon het votum van wan trouwen in het gehcele ministerie. Do minister president verklaarde daarop dat het ministerie zyn ontslag zou indienen In Servië diende de minister van justitie zyn ontslag in, doch het kabinet achtte het beter in zijn geheel heen te gaan. De koning heeft het ontslag aangenomen en Pasjitsj met de vorming van een "niouw ministerie belast. Toen hot dezen onmogelijk bleek heeft de koning Nicolitsj die opdracht verstrekt. In Oostenryk is men in de zitting van den Kroonraad niets opgeschoten. Het eenige resultaat is, dat er bevredigende verklarin gen zijn afgelegd, die hoop geven voor do toekomst. Een schrale oogst zoo men ziet In Griekenland schijnt men op eonè eigen aardige wijze een meerderheid te krijgen in de Kamer. De 1/VOB8. Zeit.' verneemt daaromtrent uit Athene, dat de Bond van olhcicren aldaar zou besloten hebben de partijleiders Theo- tokis en Rhallys benevens eenige andere bekende Kamerleden, gevangen te nomen on hen als gyzelaars voor de aanneming van het programma van hervormingen in de kazerne te doen opsluiten. Op do een of andere wyze kregen de beide staatslieden kennis van dit voornemen en hot gevolg was, dat sedert dien tijd de Kamer alle voor- stollen zonder eenig debat aanneemt. Als dat geen „eigenaardige" politiek is, weten wy er niets van. De Czaar van Rusland is in Italië aange komen en wol Zaterdagnamiddag te Racco- nigi aan de Po. De muziek speelde het Russische volkslied en de begroeting tusschen de monarchen was allerhartelijkst. Natuurlijk waren voor de veiligheid van den Czaar uitgebreide voorzorgsmaatregelen genomen een 11,000 man zegt men, was ervoor in de weer. Wat de Czaar komt doen? Een beleefd heidsbezoek, vroeger uitgesteld, en 'n beetje keuvelen. Waarover, dat wisten do bladen zoo gaarne. Ze weten het niet on nu fan- taseeren zij of hebben althans gelegenheid hun wenschen to laten blyken. Sedert er eenige spanning beerscht tusschen Oostenryk en Italië i6 een toenadering van Rusland aan dit laatste land zeer welkom. Naar het schynt, is de Duitsche regeering niet ongeneigd in de Kongo-quaestiu hand aan hand te gaan met Engeland, eerst dan echter, zooals de berichtgever vaa het „Berl. Tagebl.' te Londen verneemt, wanneer de Belgische regeering zich uïet houdt aan de gegeven belofte om de toestanden in den Kongo-Staat te vorboteren. Zoowel te Berlijn als te Londen was men tot dusverre van meening, dat aan de Bel gische regeering tyd moest worden gelaten voor het hervormingswerk. Mocht dit echter zonder resultaat blijven, dan zou de tijd om tu8schenbcide te komen zijn aangebroken. Zelfs Engeland is tot dusverre nog niet be slist opgetreden, al heeft het ook geaarzeld met de erkenning van de annexatie van den Kongo-Staat door België. Wanneer Groot-Brittannië echter do Kongo- aangelcgonheid zou willen gebruiken als toetssteen voor Duitschlands bereidwilligheid om billyko wonschen te helpen vervullen, dun zou het vormoedelyk niet teleurgesteld worden. Door een gemeenschappelijk optreden zouden dan de wenschen, die zoowel het Duitsche als het Britsche volk ten opzichte van den Kongo koestoren, vervuld worden. „Maarvoegt de berichtgever daaraan toe, „het zou nog beter zyn indien België tijdig de gewenschte maatregelen nam en zoodoende een tusschenkomst overbodig maakte. HELDER, 26 October. Merkwaardige ontmoeting. Een kapitein van de artillerie, dio aan den Kanaalwog op kamers woont, bespeurde met verbazing j.1. Vrijdagnacht, op weg daarheen, dat er licht in zijn vertrek was ontstoken. Toen hij daarop wat haastig-nieuwsgierig binnentrad, steeg zyn verwondering ten top. In een lekker-luio gemakstool, geliefd zitje van den kapitein, lag heel gemoedelijk een sergeant-torpedomaker der marine, genoegelyk zuigend en blazend de lichtblauwe wolkjes van 'n geurige sigaar. De kapitein, als goed krygsman voor geen beetje vervaard, wist don ongewonen bezoeker, die ongetwijfeld brutaal was binnengedrongen, met strenge blikken in bedwang te houden en, na een gelaten capitulatie op het doen zien van een revolver, naar het politicbureau Molenplein te transporteeren, waar de indrin ger hot wildo doen voorkomen, dat hy door een onbekend meisje was meegelokt naar de kamer, zoogenaamde dienstbode van den kapitein, die echter volstrekt geen vrouwe lijk personeel in dienst heeft. De grappenmaker, by nader onderzoek in 't bezit van naamkaartjes, welke de kapitein daags te voren had ontvangen en op zijn tafel in de kamer had neergelegd, werd voor- loopig in arrest gehouden om den volgenden dag aan de marine-autoriteiten te worden overgeleverd. Helders Harmcniekapel. Voor eon zeer talrijk publiek gaf boven genoemde kapel, onder directie van den heer G. II. J. vau den Bogaorde, j.1. Zaterdag avond in „Casino" het populair concert, waarvan do opbrengst zal strekken tot aan schaffing van een vaandel. Behalvo de heeren J. den Exter, clarinet, M. Luca, viool, G. 11. J. v. d. Bogaerde, tenor, on W. Boon, piano, verleenden hiertoe belanglooze medewerking do gymnastiek-vereeniging -Oefening kweekt kunst" en de damesafdeeling „Hygïöa". Met rHeldvrs Harmonickapel-marsch een interessante frissclie toonzetting van den dircc teur, werd het inderdaad varieorend programma geopend, gevolgd door de opmerkelijk mooie Fantasie .Le Exil de la Reine," van M. Morque. Niets dan bewondering voor de daarop volgende «Fantasie pour Clarinet", waarin do heer J. don Extor volop gelegenheid had zijn mcesterlyku voordracht te doen waar deeren en waarbij dos heeren Boon's accom pagnemont-spel op de piano voortroffelyk steunde. Speciaal trof Zigeunersweise," van P. Pietcrschz, dankbaar mimmor voor orkost, bijzonder aantrekkelijk door afwisselende klanken. De heer G. H. J. v. d. Bogaerde zong thans een drietal verdienstelijke liederen, „Jonge liefde', «Aan Dora," van B. Zwcurs en „Kunststukje, van Cath. v. Rennes. Na de pauze gaf do kapel nog Heimwht- mclodio" van A. Jungman on •Venus steig hier Nieder", van T. Linke. Warme sympathie voor de wijze, waarop de heer M. Luca do •Elegie" van Bessini vertolkte. Het tecdcrsto cn het liefelijkste, het diepste en het verhevenste van zyn vioolspol veroorzaakten waarlijk oen groot genot. Een zelfde fijngovoelige beheorsching en behande lingder •stof" maakte ook hier het begeleidend pianospel tot een bijzondere bekoring. Ten slotte verrastten do gymnastiekvor- ceniging „Oefening kweekt Kunst" en de dames afdeeling „Higiëa" met de uitvoering van een aantal keurige nummers. Hoe correct waren do vrije oefeningen op en van de plaats, door de dames-afdeeling, en hoe onberispelijk hun sierlyke bewegingen op de maat van het bekende Vlaggelied". De hoofdafdeeling gaf een 'reeks fraaie krachtoefeningen aan barren en hoogrek te aanschouwen, die alge- meone belangstelling verwekten. Hier 'n com pliment voor den kranigen leider den heer Van Loo. Een gezellig bal besloot don avond. Staatscommissie werkloosheid. De Staatscommissie voor hot vraagstuk der werkloosheid heeft Zaterdag nu hare in- stallatio door den minister van landbouw, des voor- en namiddags vergaderd, in welke bijeenkomsten werd overgegaan tot de ver deeling der commissie in cub- commissiën en de samenstelling van een workprogram en vragenlyaten. Korte vreugde. Vrydagavond zyn uit het krankzinnigen gesticht te Medemblik twee verpleegden ont vlucht, met name Steketeo en Roos, van het bekende Amstordamsche trio. De politie en do ryksveldwacht van Hoorn, Medemblik cn tusschenliggende gemeenten werden onmiddellijk gewaarschuwd. Don ge- hoelen nacht bleef men in actie. De wegen werden bewaakt en wagens, personen en fietsrijders aangehouden. Zaterdagmorgen zijn nu do tweo ontvluchten te Oostwoud gegrepen en weder naar Medemblik overgebracht. Moordaanslag en zelfmoord. Een gemeentewerkman te '•-Gravenhage, heeft, meldt het «Vad.", in een vlaag van krankzinnigheid Zaterdag in den vroegen ochtend zijn vrouw levensgevaarlijk met eon mes aan het onderlijf verwond. Do dader werd eenige dagen geleden uit het Gemeenteziekenhuis ontslagen, waar hy wegens 'n ziekte in de hersenen was ver pleegd. Toen do man Zaterdagmorgen vroeg opstond, dacht de vrouw niets anders of hij ging zich aanklecden om zich naar zijn werk te begeven. Eensklaps Btortte de man zich met een snoeimes op zyn vrouw, die zich nog te bed bevond. Met dit mes bracht hij de ongeluk kige, die do geboorte van een kind verwachtte, een vreeselijke wonde in het onderlijf toe. De vrouw snelde het huis uit om hulp te liulcn. Een voorbijganger bracht haar echter weder binnen en trachtte zoo goed mogelyk hulp te bieden, totdat een geneesheer kwam, die onmiddellijke overbrenging naar het Zie kenhuis noodig achtte. De dader had zich inmiddels naar de keu ken begeven en toen een agent van politie hem ging zoeken, vond hij den ongelukkige daar dood. Door ophanging had hij een einde aan zyn leven gemaakt. Furies. In de Rotterdamsche Zandstraat raakten Vrydag twee vischvrouwen handgemeen, na dat zij te voren herhaaldelijk woorden gehad hadden. Zy vlogen elkaar in de haren, sloegen op los en maakten van eon mes gebruik, waarbij een der furies twee steken in den linkerarm kreeg. Do andere werd aan een hand verwond. In het ziekenhuis zijn zij verbonden. (,N. R. Ct."; Drama te Heerlen. Vrijdagmorgen 5 uur wildo brigadier Wil- Iems der Kon. Maréchuussóe te Heerlen (L.), een Duitschen mijnwerker. Fox genaamd arresteeren. Deze loste toen op zyn huishoud ster twee schoten en joeg zichzelf daarna tweo schoten door het hoofd. De vrouw werd door twee schampschoten aan hand en nek geraakt; Fox zelf was onmiddellijk dood. Men meldt nog, dat toon de mardchaussdc kwam, hij de deur van de kamer, waar zich de mijnwerker bevond, gesloten vond, zoodat de politie de misdaad niet kon voorkomen. lL. K.) R. schrijft in het tijdschrift Buiten" over: Folklore. Wcreldberoomd haast is de.typeering van den bewoner der vorstelyke Residentie, den Hègenèr, ten minste binnen onze landpalen even bekend als de Berlyncr, die overal een j plaatst ter vervanging van de g, door de talloozc moppen in de geilluBtreerde bladen. Spreekt men niet van Haagsche pels" voor het in onze gure, winderige lage lande.: zoo aangename halsbont, dat uit de verte gezien vooral als de gelukkige bezitter deftig met een hoogeu zydon loopt een pelsjas vermoeden doet Wordt de Delvenaar, do •echte, niet kwaad als een kalkoensche haan voor rood, als hy aangesproken wordt met het epitheton ornnns kal verschieter Heet in den volksmond het •meestorstukje" den vorigen Minister van Financiën niet reeds „Haugschkwarlje Zoo zullen voor alle stroken van ons lieve landje wel schimpnamen te ontdekken zijn. Uniungs kwamen wij een heel lijstje tegen van in do provincie Friesland gebruikelijke. Dat woord geuit en onmiddellijk waren Ie poppen aan het dansen, .was er iets wat ik niet noemen zal, aan den knikker was er .mot" on word er braaf gebakkeleid. Do bewoners van Friesland's hoofdstad worden boos, als men ze •galglappers" noemt een herinnering aan oude, meer benarde tyden, toen dc galg nog in cere was on men daar in Leeuwarden blijkbaar geen geld had om oen nieuwen te koopen. Vorder heeleu do Harlingers tobbedansers, de Franc- kers klokkedieveu, do Sneekers duimpjes- vreters, do Bolswarders oliekoeken, do Workumers brybekkou, de llindelooperstjeun- ken, de lieden uit Stavoren ribbokluivers, de Ulsters kiepmuunetjes, de Dokkumers garnalen. De inwoners van Sint-Jacob zijn rainme vreters, van St. Anna raapkoppen, Vrouwcbuurt wortelkoppen, van Stiens ratten, van Hijum schapobengels, van Britsum kalfskoppen. De Lekkumers boeten meeuwen, de Wirdumers torenvreters, de Hallumers koekvrcters, de Marruiners gibben (toren- duiven), do Blijers bellefleuren, de Holwerders roekevrotors, de Tornaardere varkenvilders, dio Wierumers katjes, de Paeseners hondjes, de Hantumers merg-eters, do Birdaarders schaapskoppen. De liedon van Tietjerk luis teren naar biozensnyders, van Eernewoud naar luizenknippers, terwyl zij uit Garyp klitsevreters genoemd worden, van Suameer Samaritanen, van Bergum koestaarten, van Oostermeer broekophouders, van Eestrum ossen, van Veenwoud gloenkoppen, van Buitenpost bremsters. Do Rinsnmageesters heeten hondenwippers, de Kollumers katten- vreters, do Kollumerzwagers paardenvillers, do Roltovalstcrs glasdragers, de Akkrumers schijtstoeleu, de üldeboorners torenmeters, de Uroterpers aangebreide kousen, de Drug stors kalverstaarten, de Grouwsters kaars- vordanser8, de Irnsumors kuttenknuppelaars, de Wargasters brugbodolaars, de Dronrypers sleepsloffon, de Tjummers lyutjessuydcrs, do Pinjjjumers boonschillen, de MakkumerB strandjutters, de Spaunumcrs erwtepeulen, de Oosterlittonsers, roepeenden, de Jorwerdera dweilstukken, de Hijlaarders pruimen, do Warnsers schapedrollen, Woudsenders drijf- pollen, de Gaastermeorders ottervTeters, do Amelanders balkendieven". Slim. De journalistiek heeft rare kostgangers. In ecu onzer groote provinciesteden woont een heer, die als ijverig berichtgever van eon onzer grooto dagbladen bekend staat. Behalvo eenige zeer eerwaarde primeurs, leverde hy eens per maund het bericht, dat het hoofdbestuur van eon in ons land zeor populairen bond te Amsterdam vergadering zou houden. De redactie, argeloos als redac ties tegenover correspondenten zijn kunnen, nam het bericht geregeld op, te meer, daar de berichtgever zitting had in dit bestuur. Drie-, viermaal ging het prachtig. Het hoofd bestuur vergaderde te Amsterdam, doch steeds moesten de geuomen besluiten, wegens het groote gowicht, geheim blijven. Nooit lekte er iets van de vergaderingen uit. Totdat de vorige week het traditioneole bericht weer verscheen Naar wij vernemen, zal het hoofdbestuur van den Bond van Nederlandsche, enz. enz. Zaterdag a.s. te Amsterdam een spoedeischen- de vergadering houden, ter bespreking, en2." Den volgenden dag een hooldbestuurslid aan de telefoon. Van wie de redactie die malle berichten kreeg 't Was nu al 't vierde in vier maanden, en het hoofdbestuur had in het laatste huif jaar heelcmaal niet ver gaderd U zegt Heelcmaal niet vergaderd, raoneorIk zou het toch wol weten, want ik scliryf de vergaderingen uit. Do correspondent uit het grooto provincie stadje werd tor verantwoording geroepen voor de strenge hoofdredactie. Na vijf minuten viel-ie door do mand Hij had die berichten opgegeven om eon slippertje naar Amster dam te kunnen maken. Als het in de krant stond twijfelde zyn vrouw niet l De strenge hoofdredactie keek dubbel streng en gaf order het bericht voortaan vetjes te drukken. (•Telegraaf.) Een sluwe oplichtster. De Winkelier" deelt het volgendo mede, dut tcvena als waarschuwing kun gelden Te Berlyn heeft een slimme jonge dame oen nieuwe manier toegepast om do winke liers op to lichton. Zij was elegunt gekleed, zag er aardig uit. Een banketbakkers winkel binuenlooponde, waar do telephoon in of vlak bij den winkel hing, vroeg zij vriendelijk of zy oven mocht telephonoeren. Dit werd haar naluurlyk toegestaan cn nadat zij aansluiting had verkregen, voerde zij op luiden toon een gesprek met een tante, wier naam zij genoemd had en die deu winkelier goed bekend was. Zij vroeg tante, of deze oven de meid wilde sturen mot wat geld, omdat zy haar portemonnaie vergeten had. Tante scheen te antwoorden dat de winkelier het maar moest opschrijven op de rekening. Nichtje moest ovonwel nog ergens auders heen, waar zy geld noodig had. Tante wist daar raad opalthans nicht riep luid .Aan rnynheer vragen, of hij tien Mark wil geven Vindt u dat niet gok Mijnheer kent my niet," enz. De winkelier had naar de voor hem hoor bare helft van het gesprek geluisterd en toen de jonge dame, inet een aardig blosje van verlegenheid, hem de zaak voordroeg, kon hy het niet over zijn hart krijgoa, haar in do veilegenheid te laten. Het eind van de historie was, dat zy een mooie doos fijne bonbons kocht, en nog tien Mark ter leen kreeg, alles op rekening van tante. Eenige dagen daarna merkte de winkelier, dat hij bedrogen was. Op het telephoonnum- mer had hy niet gelet. Nog eenige banketbakkers en andere win keliers werden op dezollde wijzo gefopt, totdat hot juffertjo eindelijk in de val liep en ingerekend werd." DE WEEK. 23 October. De opvolger van generaal Sabron is een echte, splinternieuwe «homo novus" in het Parlement. Voor bom geldt dus in volle mate dc waarheid, dat een officier aangewezen als hoofd van Oorlog, met het Par- lement-up to dato in aanraking te komen, eon maximum van zelfbedwang behoeft, en, voorzoover hy tot do >oudere militaire school" moet gerekend, herh&aldolyk do gedachte in zich zal voelou ryzon, dat het lastigste uurtje volle manoeuvres, vaak beslissend over carrière en promotio, toch nog idyllisch lykt, vergeleken mot «lat zich moeten weren tegen do bedilzucht, do leekou-kritiek e. t. q, van do Tweede Kamer Bij do allereersto ontmoeting tusschen Par lement en minister Cool, op 19 dezer, bij de behandeling van het ontwerp tot verhoo ging van de sohlyen der militairen beneden deu rang van officier, heeft men don heer Cool zeker niet gespaard. Intusschen, t was slechts een zwak voorproefje van wat Z. Exc. kan te wachten staan zoolang hy de portefeuille van Oorlog-heeft te torsen, en bovendien was zijne .positio" uit den aard der zaak i. c. zóó Btevig, dat hy zich vau de soms schampere Thomsousche kritiek eigenlijk maar weinig had aan te trekken. Do heer Thomssn erkende 't trouwens zelf, men stond hier feitelijk tegenover iets als eeno .wet van Perzen en Meden", D. w. z. de beslissing vun Februari j.1. (ul werd die uog zoo overhaast genomen) gold 't hier slechts eene logische, onvermijdelijke rege ling. Maar bovendien, de heeren zullen wei nig „vat" hebben op dezen minister. De heer Cool doet, naar het uiterlijke, dunken aan n Bergansius met gekortwiekte» sneeuw- knevel. Hy is de type van den bedaard cor- reclen, volmaakt kalmen officier, die korten zakelijk antwoordt op hetgeen men hem vraagt; niet abrupt, niet stroef-kortaf. Droogjes, so ber, beleefd. Generaal Bergansius bouwde zijn zinnen met veel meer gemak on had meer «temperament" kon wel eens in vuur raken uit militairen plooi schieten By minister Cool geen sprake van dit alles! Hij is minder „dor" dan generaal Sa- bron, doch mist gelijk deze laatste alle eloquentie. Neigt over, zou 'k zoo zeggen, naar het Kool-type, doch de oud-commandant vau het veldleger toonde, als Kamerlid en als minister, het plooizaam-vriendelyke en joviale van een, die in kring van oude kennissen treedt; had de vlotte welbespraaktheid, waarover min. Cool nu oenmaal niet kan beschikken. Begrijpelijk is dat de strijdvaardige en speechiustige huur Thomson de verzoeking niet kon weerstaan om by deze gelegenheid nog eens zyne oude grieven te doen hooren, De heer Thomson wiens lichtgrys pakje tikje zomor-illusio bracht in de zaal, besche nen door zonnetje, dat, du wolken doorbrekend, via hut glazeu koepeldak de hooge vergade ring bestraalde, is een zeer militant man, doch tevens zoo monter, zoo lustig, dat zelfs de felste tegeuslunder tot luisteren wordt bewogenNieuw was hetgeen hy tegen de soldyregeling inbracht, niet. En dat zyne principiëele bezwaren" sinds denjare 1905, toen hij ze 't eerst met betrekking tot dit onderwerp, ter sprake bracht, niet ge wijzigd zyu wo kouden het begrijpen. De vijf ton voor lotsverbetering van de «boub- offs", en van wie met hen golykstaan, acht hij weggeworpen geld. De kadervraag moet in haar gcheelen omvang beschouwd on afgedaan. We hebben hier poovcr stuk- en peuterwerkgeen fiksch, wezenlijke verbetering brengend plan. Het scheppen van twee klassen, soorten, van onderofficierenheeren met óón, met twee knoopjes op de kraag („Of met een stuk in do kraag! riep er een uit den socialisten- hooki al dit malle gedod is uit den boozo. Brengt ruzie, verdeeldheid, ydelheid vertoon (waarom niet van aunslaan" gewaagd, insteö van •salueeron, vroeg kapt. Thomson en-pasant)... En hy had nog meor grieven, kleinere „technische" van het tweede plan. Doch zyne voornaam-principiëele waren, sinds deu jaro 1905 ongewijzigd ge bleven. Generaal Eland zoowol als do hoer Ter Laan stonden, wat dio onderscheiding in een twee- en geen-knoopaheerer. betreft, tamelijk wel aan Thomson's zijde. Maar do Arnhem- sche afgevaardigde maakte de nuchter-ver- standige opmerking dat er aan de zaak, zooals zij daar ligt, toch niets valt te veran deren. Van dit debatje zal, voor het overige, weinig blyven „hangen". Kapitein Van Twist met paedagogische statigheid het spreek gestoelte bezettend verdedigde de weta- voordracht; bleek slechts het samenkoppelen van •administratie en instructie" al to keu ren. Wat, nu, bracht minister Cool tegen dezo 011 meerdere grieven en bezwaron in Heel veel zaaks was 't niet. Do bekende Bond van onderflicieren „Ons Belang" (wy weten 't immers) wil betere aanvangspositie, en voortB: opklimming volgons hel criterium van anciënniteit. De heer Cool zegt: „Is t nu wel goed, dat die jongelui al dadelijk zooveel duiten op zak krijgen?... Gaat dat niet voor een belangrijk deel naar de bierhuizen?..." Ge moedelijke vaderlijke verzuchting, dewelke glimlachjos bracht om neus-en-lippen van een Thomson, een Schaper en een Vliegen ook... Daarbij bleef 't. Heel het debatje had eon zóórustig-gomoedeljjk karakter; miste, doordien men toch wist dut het ontwerp (hetwelk „frischo krachton" en eon goed korps onderofficieren" zal brengen, zooals do heer Cool verzokert) zoozeer alle „pikante attractie", dat t eigenlijk eene opluchting was toen de presidiule hamerslag aankondigdo dat Coolseerste, niet te zware kamp met eene bloedeloozo zege was bevochten... Dienzelfden dag der hervatting van het parlementaire werk kwam de Uniu-liberaal mr. Patyn met zyn voorstel om h®t ontwerp tot verhooging van den drank-accyus van de agenda af te voeren; saam te koppelen met do beschouwingen over het finantiëel beleid der Rogoering. Ik herinnor, in allo beschei denheid, aan wat ik verklaarde to lozen op graaf Van Bylandt's trekkon, toen or sprake was van dit ontwerp, hetwelk tusschen 1925 October zou „gaan"... Ik meen '0 toen iots twijfel-zieks te bespeuren en 't blijkt dat ik mij niet vergisteOp de hom eigen montere, fiksclio wijze wees financier Patyn erop, hoe du verschuiving van deze zaak tot by de Slaalsbcgrooling geen minuut uitstel van invoering behoeft te kosten... 1 Januari 1910 kan 't immers makkelyk! En de Schat kist behoeft geen cent scliaë te lydcnDo heer Patyn wil, enkel en alleen, den minister Kolkman vragen, of by nu heuacli die 6 millioon zoo dringend noodig heeft, en zoo ja, waarvoor De kleine, blonde man inet het jeugdige kleurige gelaat; de levondig-vroolyke oogen cn het blondstuden- tikoze kneveltje, lijj zegt dat alles zoo ecbt-louk, dat niemand er iets •uchter" zou zoeken. En toch, die •tegemoetkomende houding" van den minzaamste aller Parlc- mentspraesides; dadelijk bereid om het voor stel-Patyn, hem sympathiek, don dag erop in stomming te brengen... Dat, zbnder hoof delijke stemming, goedkeuren van hut uitstel tol bij de Staatsbegrooting... Een oud spreekwoord zegt van: «Hebben is hebben en krygon is de kunst!Minister Kolkman zal 't zich, dunkt me denkend aan zyne zes miliioeu, dezer dagen nog wel eens (e binnen brengen. Nous verroos!... Vuor minister Kolkman breken wanne uren aan... De wijziging der Gomooutewot, tot liet sclieppen vun nieuwe bepalingen botreffendo de zekerhoidsstelling door gemeente-ambte naren heeft den premier Theodorns GaudenB in zyne volle, geestige joligheid doen aan schouwen. Er ligt niet gering-beduidende hulde in de erkenning, dut de heer Heems kerk de kunst verstaat om ook de allerdorst- en droog-lijkendestof genielelyk te maken. En toch, is dat zoo. Hy speelt, carambo leert, jongleert met zyne spitsvondige argumenten. Hij is een acrobaat in het debat. Heeft den zin voor snaaksche invallen van zyn vader geërfd, doch openbaart dien op modern-lustige, amusant-onderhoudende wijze. Hoofddoel vaa dit onderwerp is het moge lyk maken van collectiovo verzekering voor de umbtenaren. Doch op de «onderdooien" werden al aan stonds aanvallen gericht. Zoo bepaalt het ontwerp (in overeenstemming met art. 109 dor Gemeentewet) dat de gemeento-ontvanger als zekerheid J/10 van den ontvang, doch minstens f 100, moet storten. JSeu amende ment <ler C. v. Rapporteurs wilde die zeker- hoid brengen op 1/VJ van den ontvang, en op een maximum van f 25.000 (liet ontwerp stelt: f40.000). Zeker de heeren Limburg en FerI hadden geljjk de borgtocht is sinds 1851 zeer beduidend geslegen, doch... de risico voor do gemeente niet evenzeer? Om nu eens 'n echt- en typisch Heemskerkiaansche „mop" to citecren, zij herinnerd, hoe Z.Exc., al zwaaiend en zwiepend met zyn lorgnot, wuivend met zyn blond-gryze kuif en wap perend met zyu notiifie-pupier, zei hoe „hut amendement alléén voordeelig is wanneer het nadeulig is." De suggestie, uitgaand van den joligstei cn schrunderstun minister van het negental- '09 bleek krachtig. Met 48 tegen 26 stem men schaarde de Kumer zich aan zyn kant. Prof. Treub heelt .hard on warm gestreden voor zyn denkbeeld! om het toezicht van Ged. Staten op boe'ken en kas van den Ont vanger imperatief te maken. Stellig ia daar veel voor te zeggen. Geljjk in de medische wetenschap is ook bij de „comptabiliteit' mot al den aanklovc van dien, wijze en be droefde stelregel: voorkomen... etc. Ilot toezicht op de Ontvangers in kleinere plaat sen is van dien aard, dut fraude, ook bij van-huis-uit eerljjke, doch wat zwakke, ook onvoorzichtige menschen, wordt aange kweekt I De groote vraag is en blijftzal 't hul pen?... Minister Heemskerk zegt van neon. 't Baat z. i. geen zier. Geen steek Prof. Treub had allcrloi staaltjes verteld van fraude, in zijn wethoudurlyken tyd beleefd te Amsterdam. Best mogelyk, zegt mr. Heemskerk muar wat kunnen God. Stalen daaraan beteren O, de hoeren waren allerhoffelijkst. Caram boleerden en kaatsten met complimentjes 'i Was eon alleraardigst schouwspel. Doch du handigste jongleur van allen, de premier, trad zegevierend uit het strijdperk Met een lauwerkrans om do slapen, dio mut de cyfers 4229, zyne giansryko zege verkondde Donderdaghet Forrer-incidont. Bliksemslag uit onbewolkton hemel. Dr. Iiubregt betoogt, op den vriendelijk-gomoedelijken toon, hein eigen, de wenschulykheid om de onquóto naar de werkwjjze dor ambtenaren aan do dopurtemonten van algemeen bestuur toch vooral niet van de agenda af te vooron Weinig beseffend dat zyn stern dio zou blijken van een roepende in de woestijnPlotse ling mr. Troelstra vraagt het woord. Reeds had het gerucht geloopon, dat de soci's een Ferrer-incidentje voorbereidden. En liet ge rucht was op waarheid gegrond De hoor Troelstra stolde voor, «lat de Kamer aan do kinderen van wijlen Ferrer een brief vun rouwbeklag zou zenden. Indertijd, na den moord op Don Carlos van Portugal en diens oudsten zoon, was «iets dergelijks" gebeurd Bange, dreigend-drukkende stilte vervangt, in de Kamer, de genoegljjko stemming. Kn nog zou alles „met een sissor" zyn afgeloo- >en, had president Van Bylandt uiot de cracht gemist om do presidiale teugels met vaste hand te voeren. Het voorstel dor soci's was natuurlijk grotesk, en anders niets. Het Nedorlandsche Parlement heeft, als zoodanig, niet af te keuren, in officieel votum, vonnis van vreemden rechter, waarvan men trouwens de „finesses" niet van kent. Ook degecn, die gelijk de schryver dezer regelen, den indruk heeft gekregen dat in Span' eene daad van rechtsverkrachting is plecgd, zal dit moeten erkennen. En parallel te trekken tusschen dit geval ei. gewonen moord", op het Portugeescho staat -' hoofd en den kroonprins gepleegd, is natuur lijk absurd. De Kamer had toen niet to booordoelon, of Don Carlos als mensch al of niet eerbied verdiende. Zy bad een plicht van hoffelijkheid to vorvullon, en anders, meer niets. Intusschen moesten do party- genooten in de S.D.A.P., dio zoo boos waren over het „makke" dor houding van hunne ;costvorwanten in de Kamer toen president ioell eeu woord van deolneming wyddu aan hut ongeluk, dat het Portugeesehe Vorsten huis had getroffen, ecu pleistertje op de wonde hebbenEn «lio pleister is er nu door mr. Troelstra op gelegd. Het congres kan tevreden zyn Dit alles neemt niet weg, dat de lieer Troelstra hot recht had om zijn voorstel toe te lichten. President Van Bylandt beging een „blunder" door te willen dat eerst de Kamer zou beslissen, of het voorstel Troclstra zou worden behandeld, en nog grootcr fout door vervolgens den afgevaardigde vyf minuten" too to staan. In een voorzitter, die voor de derde of vierde maal den hamer voert en' die bovendien zoo zachtmoedig, zoo vul streven nuur strikte onpartijdigheid is als graaf Van Bylandt, kun men waar hij onverhoeds tegenover zoo'n heet vuurtje wordt geplaatst, oen en ander begrijpen cn vergoelijken, jammer is en blyft 't. Natuur lijk stemden slechts de soci s in dit geval gesteund door kapitein Thomson, den linkschcii Staalman, die zich wellicht nog eens tot ras echt S.D.A.P.-er verpopt, voor hetdonkbechl- Troelstra. En hot wilde kabaal, gebenk op lessenaargeroep (Duys* maidenspeech van: .Zo durven de toelichting niet hooren dit alles zal wel spoedig vergeten zijn. De stemming der Kamer was overigens vrij kalm en rustigjeB, maar dit eerste (Samen treffen tusschen nieuwen voorzitter en aller oudste kamerclub doot, voor de toekomst vreezen I OverigeuB valt aan to stippen, nog, dat de premier de wijziging-Gemeentewet or maagdc- lyk, ongerept door wist te halen na moord dadige slachting onder dé amendementen. En ook het voorstel tot lotsverbetering der directeuren en commiezen bij post en telografio is ten langen leste in veilige haven gebracht. Jupitor kon 't reeds zeiden de oudon, - - niet ieder naar den zin maken, en minister Regoüt, met zijn f 180.000 voor dit belang is naluurlyk menigeen niet scheutig genoeg. De klerken, die op hoogeu toon hebben geëischt om zonder examen commies te kunnen worden (daar zy rprecies hetzelfde werk doon" als do commiezen) hebben er Vrydag j.1. danig van langs gekregen. Minister Regofit dunkt niet aan «samensmelten* der beide korpsen heeft ronduit verklaard dat vau de 1300 klerken verreweg de meesten veel te onont wikkeld zyn om voor den commios-raiig in aanmerking te komen. Trouwens (zooals «Ie heer Kotelaar opmerkte) de „consequentie" der klcrken-redeneering zou ertoe leiden dat, ten slotte, de eerste postbode dc beste zou vinden «best directeur-generaal te kunnen wezen." Maar voor zulke logica zijo sommige hersens niet ontvankelyk Dat er veel moet veranderd, gereorganiseerd,minister Reguüt geeft 't volkomen toe. In groote trekken heeft hy zijne plannen aangegeven, waarin o.a. is opgenomen eene nienwe categorie (de 45ste op dit gebied 1) en wel van personen uit de Duaste omgeving, die op kleinere kantoren tegen „matige bezoldiging", het werk van klerken of assistenten kunnen verrichten. Wyl de klerken niets krygen, gunden do soci's aan de directeuren en commiezen ook niets stemden zij lekkertjes tegen 1 Tot 9 November zijn de heeren naar huis toe MR. AhTONicy

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1909 | | pagina 1