KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Ons Zondagsblad.
weer Helder, Texel, Wioringon en Anne Paulowna
No. 8808.
Woensdag 2 Maart 1910.
38ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., buitenland 1.25
Pre- l Zondagsblad 37J i 45 fO.75
miën) Modeblad »»»55»»»»65» f0.90
(Voor het buitenland by vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot regels 25 cent
Elke regel meer. 6
Bewijs-exemplaar2J
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgevers i BERKHOUT ft Co., te Helder.
Bureaus Spoorstraat en Koningstraat.
Interc.-Telefoon 50.
Nr. 13 van het eerste kwartaal van
't Zondagsblad zal op 4 dezer aan
de geabonneerden worden toegezonden.
De kwitantie groot 37'/, cent, ter vol
doening van de nummers 1-13 zal 7 Maart
worden aangeboden. 13 Maart begint 't
2e kwartaal met nr. 14.
Nieuwe aboimé's op dit fraaie
Geïllustreerde Zondagsblad,
groot 12 pagina's, ryk geïllustreerd dat
een premie is voor de lezers van ,,'t
Vliegend Blaadje", worden aangenomen
aan het Bureau van dit Blad.
INTEEK EN BILJET.
De ondergeteekende abonneert zich
tot wederopzegging op „Het Geïllu
streerd Zondagsblad" tegen 37' cent
per 3 maander;, franco per post 45 cent.
Woonplaats:
Naam:
UIT HET BUITENLAND.
Over den onzekeron politieken toestand in
Engeland hadden we het reeds de vorige maal.
Het Lagerhuis behandelt het adres van ant
woord op de troonrede en het verschil van
gevoelen komt daurby natuurlijk tot uiting.
Do kwestieuze punten zyn tariefhervorming
of niet, eerst de bogrooting behandelen en
van het veto-recht van het Hoogerhuis of
omgekeerd. Bij dit laatste punt komt ook voor
de regeering nog de kwestiezal een volledig
veranderingsvoorstel voor het Hoogerhuis aan
de orde komen of alleen maar beperking van
hel veto-recht.
Balfour verdedigde tariefhervorming als
middel tegen werkloosheid.
Hy verklaarde voor die hervorming te
pleiten, omdat hy stellig gelooft, dat zy het
productievermogen van Groot-Britannië zal
verhoogen en hy is er zeker van, dat het
voorbeeld, gegeven door de Britsche kolo
nies en elk ander beschaafd land, ten slotte
door Engeland gevolgd zal worden.
Bunciman, president of the Board of
Education verklaarde, dat tariefhorvorming
de pryzen zal verhoogen, de productiekosten
vermeerderen en de Britsche fabrikanten op
de neutrale markten achteruit zetten. En ver
der zoide hy, dat do liberalen op de uitnoo-
diging der oppositie om den Britschen handel
op het Bpel te zetten en de betrekkingen met
de koloniën losser te maken met een beslist
fneen" antwoorden.
Het amendement ten gunste van tariefhor
vorming op het Adres van Antwoord is ver
worpen met 285 stemmen tegen 254.
De nationalisten bleven buiten stemming,
de arbeidersparty steunde de regeering.
De Ieren zijn dus gebleven by hun voor
nemen om geen amendementen tegen de
regeering gericht te steunenMaar een positieve
steun voor het Kabinet zijn ze ook niet. Ze
blyven ontstemd omdat de regeering heeft
geweigerd het veto-recht in behandeling te
brengen vóór de begrooting.
Inmiddels is in de houding van het ministerie
kentering gekomen. Zo zal geen voorstel doen
om het Hoogerhuis te hervormen wel een
om kat veto-recht te beperken. En nu zullen
de conservatieven haar waarschyolyk helpen
om de begrooting er vooraf door te halen, als
de Ieren blijven weigeren. Wyzigingen in bet
Kabinet zyn niet uitgesloten
Minister Asquith had een ondorhoud met
den Koning daarna was er ministerraad.
De Lotós zullen waarschijnlijk do taak der
regeering een beetje verlichtenzy zullen zelf
middelen overwegen tot hervorming der orga
nisatie van het Hoogerhuis en tot vorming
van een krachtig werkzaam Hoogerhuis.
Er zyn Fransche bladen die er speciaal
hun werk van schynen te maken moord
pogingen en misdaden als illustraties op te
nemen. Tot zelfs in onze Hollandsche steden
dringen die lugubere voorstellingen door
we zien ze zelfs geregeld voor de glazen
gehangen in enkele Heldersche sigarenwinkels.
Van goeden smaak zouden wij zeggen, ge
tuigen zij allerminst en veredelend werken
doen zij evenmin, integendeel.
In de Fransche Kamer is nu een wet aan
genomen waarby het publicceren van por
tretten van misdadigers of van illustraties,
betrekking hebbende op misdaden, strafbaar
wordt gesteld. Het bestuur van bet Parysche
Perssyndicaat heeft besloten by den senaat
en by den minister van Justitie te prote
steeren tegen die wet, omdat bet deze be
schouwd als.eene ernstige bedreiging van
de vryheid der drukpers.
De muiterij onder een deel der linkerzy
kan voor het Fransche kabinet noodlottig
worden. Het kabinet begrijpt dit ook zoo, want
uit Parys wordt aan de Köln. Zeit. bericht,
dat er plan bestaat om met bet oog op de
kuiperijen van een deel der linkerzijde tegen
do regeering, dezer dagen een vergadering
byeen te roepen, waar krachtig botoogd zal
worden ten gunste van het kabiner. Daar zal
in de eerste plaats worden aangetoond dat
de politiek van bevrediging van minister
president Briand, in overeenstemming is met
de wenschen van het land en derhalve aan
de republikeinsche party de aanstaande kamer
verkiezingen groot en blyvend succes belooft.
De minister-president zelf zal in deze ver
gadering een rede houden, waarin hy het
kiesprogram zal uiteenzetten en tevens het
werkprogram van de nieuwe Kamer.
In de Balkan rommelt het weer.
In de bergachtige streek van Tarrasj, op
de Turksch-Bulgaarsche grens, heeft een bot
sing plaats gehad tusschen een Turksche
patrouille en Bulgaarsche soldaten, waarbij
een aantal Tarksche soldaten gedood en go-
wond werden, do Bulgaren echter geen enkel
verlies leden. Aan het gebeurde wordt ver
volgens een bericht uit Sofia, door de Bul
gaarsche regeering weinig beteekenis goliocht,
er hcerscht echter bij de Bulgaren zulk oen
groote verbolgendheid op de Turken wegens
do veroordceling van eenige hunner lanils-
lieden door Turksche krijgsraden, dat zy in
hot voorval wel eens een nieuwe uitdaging
zouden kunnen zien en daarin een aanleidinj
vinden, tot nieuwe aanvallen op de Turken.
Reuter seint dat er nog verder geschermut
seld is. De Turken leden belangrijke verliezen.
Berichten uit Konstantinopel melden, dat
de Turksche en Bulgaarsche regeeringen tot
overeenstemming kwamen over de beëindi
ging van het conflict, en over de terugtrek
king der troepen.
In politieke kringen wordt het incident
ernstiger geacht dan alle vroegere. Het ge
rucht loopt, dat het een vooraf beraamde
poging geldt van Turksche zyde om zich met
geweld meester te maken van belangrijke
strategische punten in den omtrek van Tschurin.
In de Russische Rijksdoema is door de
begrootings-commissie eon zeer gunstig rap
port uitgebracht over den financieëlen toestand
des lands. f Na een moeilyk verleden is voor
Rusland een beter heden aangebroken", ver
klaarde do minister van financiën.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 1 Maart.
Onderwijs voor Visschers.
Op verzoek van de plaatselyke commissie
voor de visschery-examens alhier hield de heer
Dr. P. P. C. Hoe k, -.vetenschappelyk adviseur
in visscherijzaken, Vrydagavond in ,Tivoli«
alhier een lezing over »Ocdorwys voor soe-
visschers». Een groot aantal belangstel
lenden, vele autoriteiten waaronder wy o. a.
opmerkten de inspecteur van het Middelbaar
Onderwys, Dr. J. Campert, en de voorzitter
van de centrale commissie voor de visschery-
examens J. van Scheers, en een menigte
visschers, vulde do zaal.
Na een openingswoord van den voorzitter,
den heer H. J. Boldingh, die zyn tevre
denheid uitsprak over de tegenwoordigheid
van zoo velen, opdat mon dan het groote
belang van een visscheryschool zou begry-
peD, verkreeg Dr. Hoek het woord.
Deze begon met de verklaring, dat het
hem groot genoegen deed in de gelegenheid
te zyn zijne denkbeelden over het onderwys
aan visschers uiteen te zetten en dat het
hem bizonder aangenaam was dit te Helder
te mogen doen. waar hy cenige jaren ge
woond, door aangename banden verbondon
was en de visschery van naby had bestu
deerd. Overgaande tot zyn eigenlyko rede
betoogde by, dat het van groot belang is,
dat het visscherybedryf door vernuftige, ver
standige menschen uitgeoefend wordt on niet
door hen, die zich van hun werkzaamheden
geen rekensohap geven en maar dom weg
visschon.
Spreker heoft dan ook, zoowel by dit als
by vorige ministeriel aangetoond, hoe uoo-
dig het is aan personen, die zich aan het
visschersbedryf wijden, een ruimer fonda
ment van kennis te verschaffen. En toon
nu l1 2 jaar geleden een wet was aangenomen,
werd zijn advies gevraagd, wat er gedaan
moest worden, om boter intellectueel ont
wikkelde visschers te krijgen. Hij diende
daarop een rapport in, welk rapport gepu
bliceerd is geworden. Daarop werd door
onderscheidene personen critiek uitgeoefend
en hoofdzakelijk hierop neer kwam, dat hy
to ver ging. Doch die critiek heeft spreker
niet van inzichten doen veranderen, maar
hem integendeel in zyn meening versterkt.
Vervolgens gaf do hoer Hoek een schema,
hoe hy de visscheryscholen zich voorstelde.
Hy wil in de contra van de visschersbevol-
king gelegenheden open stellen om onderwys
te genieten, dat de visschers in hun vak ten
goede komt. Dio scholen kunnen van drieër
lei soort zyn: le voor de groote zeevissche
rij, 2e voor dc kustvisschery en 3e voor de
binnonvisschery. Zoo zouden b.v. te Vlaar-
dingen en Schoveningen scholen van do le,
te Enkhuizen, Urk en Helder van de 2e on
to Dordrecht, Ammerstol en Sneek van do
3e categorie opgericht kunnen worden. In
het rapport werd nader uiteengezet welk
onderwijs in de 8 verschillende soorten van
inrichtingen gegeven moest worden.
De programma's van de bestaande vissche
ryscholen voldoen spreker niet geheel. Er
komt niet op voor, dat geleerd wordt, wat
een visch is, hoe hij leeft, hoe hy voortteelt,
enz. Ook wordt op die inrichtingen niet
onderwezen hoe mon den visch behandelen
moet, hoe men zo krimpvry kan verkrygen,
wanneer het wenschelyk is den visch in ys
te doen, wanueer men haring in pekel kan
doen, welke haring het meest geschikt is
tot het maken van bokking enz. Het iB be
vreemdend, dat hier geen notitie van geno
men is, maar bet is wel verklaarbaar, want
het onderwijs werd hoofdzakelijk opgedragen
aan gezagvoerders en stuurlui van de koop
vaardij en deze weten zelf er niets van. Wel
leeren ze netten boeten en een vleet ineen
zotten, maar niet welke visscherij op do
Noordzee en welke op de Zuiderzee van
het meeste belang is.
Dergelijke zaken moeten, behalve wat er
nu onderwezen wordt, op de programma's
voorkomen. Hoewel de critiek over het alge
meen welwillend whb, had men toch bezwa
ren, men vreesde geen geschikte onderwijs
krachten te kunnen krijgen, men klaagde er
over, dat spr. plaatsen voor dergelyke scholen
had vergeten, maar deze waren niet van
ornstigen aard. Wol die van een kant kwam,
waarvan men dio het minste verwachten
kon. Deze achtte scholen voor die der bin-
nenvisschery geheel overbodig; deze vreesde
eveneens voor te hooge kosten, wees er op,
dat de visschory hier te lande toch groot
was geworden zonder zulke scholen en men
vergeleek de visschers by arbeiders.
Spreker is gebleken, dat men de hoofd
strekking van het rapport niet begreep en
men zich in de kwestie niet wilde verdiepen.
De hoofdbedoeling was verbetering van 't
vi68cherij-onderwijs. Hoe nuttig zulks is
toonde Dr. Hoek met een tweetal voorbeel
den aan. Het eerste betrof de haringvangst
in de Zuiderzee. Hij wees er op, dat do
haring naar genoemde zee zwemt om te
telen. De haring legt de eieren op den bodem,
die knit is spoedig uitgebroed en ontelbare
kleine vischjos van weinige millimeters lang
ontwikkelen daaruit, die na eonigen tyd zich
vertoonen als witte, doorzichtige larven en
nog later als kleine vischjes bekend onder
den naam van zeebliok. De bestemming dier
diertjes is naar de Noordzee te trekken, doch
een ongelooflyk groot aantal van dat jonge
goedje wordt gevangen en komt terecht in
de hokken van de cendenboeren. Werd dit
niet gedaan dan zouden later veel meer vol
wassen haringen gevangen kunnen worden.
Een ander gevolg is, dat de visschen veel
later binnenkomen en het getal najaarshariDg,
wanneer zij 6, 8 on 10 gulden per tal kos
ten, veel grooter kon zijn. In het voorjaar,
wanneer het water warmer en de haring van
hom on kuit voorzien is, heeft deze visch
weinig waarde. Op geen stokken na is dc
opbrengst van de haringvangst, wat zy wezen
kon; er kon veel meer verkregen worden,
als het jonge goedje niet gevangen werd.
Men moest dan hot vangen dier vischjes ver
bieden, zeggen sommigen. Hiermede kan spre
ker zich niet verecnigen, hy wil niet ingry-
pen voor oen verstandige meerderheid inziet,
dat het verkeerd ïb. Tot zoolang wil hy
wachten, maar daarom ie het noodig, dat do
visschers meer ontwikkeld worden en een
blik krijgen in hun eigen werk.
Het tweede voorbeeld was bet vangen
van kleine schol op de Noordzee. Doormid
del van het schrobnet worden een groot
getal halfwas goed gevangen. Dr. Redeke,
die zich hier lang mede bezig heeft gehou
den, kwam tot de slotsom, dat van de 100
gevangen schollen 99 nog geen 26 cM. lang
waren. 85 was nog geen 23 cM., 15
20 cM. en minder, die door de Neder!vis
schers werden aangevoerd. De visscher be
rokkent zichzelf daardoor schade, want schol
len van 30 cM. zyn een kwartje waard en
die van 32 en 35 cM. voel meer. Hot vaDgen
van zulke kleine visschon moest verboden
worden, zegt men. Maar ook hier geldt weer
hetzelfde bezwaar, als by den baring; boven
dien kunnen velen met hun vaartuigen niet
komen, waar de groote schollen zyn. Wacht
daarom met het vaststellen van verbodsbe
palingen tot de visschers zelf het nut daarvan
inzien. Daarom moeten do visschers meer
ontwikkeld worden en zy een betere kyk
krijgen op de zaken hun bedrijf betreffende.
Er moeten scholen opgericht en daardoor
zal het belang der visscherij behartigd wor
den. Krygen de visschers een betere opleiding
voor hun bedryf, dan zal hun meerdere ont
wikkeling hen aansporen tot samenwerking,
tot coöperatie eo zy meer gold voor hun
waar 'ontvangen, terwyl hun afhankelijkheid
zal verminderen. De meerdere ontwikkeling
verhoogt tevens hun levensgenot, zy zullen
oen gelukkiger on tevredener bestaan ver
krygen.
Spreker wees op Denemarken, waar hy
eenige jaren is geweest en waar de visschers
een behoorlyke kennis van hun bedryf heb
ben. Nog maakt hy duidelyk hoe daar te
lande het landbouwbedrijf, dat op eeu lage
trap stond, zich heeft ontwikkeld en Neder
land heelt overvleugeld, hetgeen hoofdzakelijk
is te danken aan de Landbouwhoogescholen,
daar wordt de blik der landbouwers verruimd,
zoodat zy zichzelf rekenschap kunnen geven
wat zy doen. In ons land wordt tegenwoor
dig van regeeringswege ook veel voor do
landbouwers gedaan; waarom niet evengoed
voor de visschersbevolking In Helder, waar
nog geen visscherijschool bestaat, waar geen
enkele opleiding is voor schipper of stuur
man is zoodanige inrichting dringend noodig.
Het is verkeerd dat deze ontbreekt. Hier-
le eindigde spreker zyn met aandacht
gevolgde rede, die luide toegejuicht werd.
Met een hartelyk woord van dank aan
den spreker en met een opwekking alhier te
trachten een visscheryschool tot stand te
brengen, sloot de voorzitter de vergadering.
Werklieden Vereeniging.
Door de Ned. Nat. Werklieden-Vereeniging
onder de zinspreuk: .Door Orde en Spaar
zaamheid tot Welvaart" is dezer dagen aan
de leden het Jaarverslag over 1909 toege
zonden. Aan dit verslag is het volgende
i.ntleend
Met genoegen kan op 't afgeloopen jaar
teruggezien worden; de vele moeilijkheden
aan zulk eene groote Vereeniging (met hare
talrijke afdeelingen) verbonden, werden we
der overwonnoD.
Het bestuur verheugt zich over den om
zet van den winkel, immers deze bedroeg
over het afgeloopeo jaar f25.000 en men
kon 7 °/0 uitkeeren. Mon ziet dus: dat het
zeer goed mogelyk is eerste kwaliteit
kruidenierswaren te verkoopon tegen
conourreerende pryzen, wanneer
de leden maar willen helpen.
Ging het nu met de bakkery ook zoo.
Men kon over het eerste halfjaar 6V2 en
over het 2de halfjaar 7 °/0 uitkeeren, waar
voor gogarandeerd wordt eerste kwaliteit
brood van eerste kwaliteit grondstoffen ge
bakken en voorzien van melk, die by schei
kundig onderzoek steeds meer dan 2.85
vetgehalte bevatte.
De brandstoffenzaak moet veel beter wor
den. Die een proef neemt zal zich niet be-
klagea. Steunt men alle zaken, dan wordt
de tegoedschryving op de kasboekjes ook
beter.
Over het afgeloopen jaar zijn juist 10 0
nieuwe leden ingeschreven, wel
een bewys, dat de Vereeniging nog recht
van bestaan heeft.
De kassen der verschillende afdeelingen
waren steeds in orde en stonden goed. Het
was het bestuur hoogst aangenaam, het groot
aantal leden, dat recht op uitkeering .had,
terstond te kunnen helpen.
Het ledental, dat op 7 December 1908,
842 bedroeg, verminderde in den loop van
dit jaar door vertrek, orerlyden, royeeren,
vrijstellen en bedanken met 47, er werden
100 nieuwe leden ingeschreven, zoodat het
aantal op 6 December 1909, 895 bedroeg.
Onder dit aantal is Diet begrepen een 27-tal
leden, die wegens meer dan 60-jarigen leef-
tyd en bekrompen omstandigheden, door de
gecombineerde vergadering zyn vrijgesteld
van het betalen der contributie.
Het ledental is dus dit jaar hard voor
uitgegaan.
Het bestuur bestond uitP. H. Bos, preB.,
H. F. van Baaren, vice-pres., B. Th. Heij-
ting, secr., J. C. Kok, penningm., W. Wil-
lemse, P. A. Biersteker, G. F. Teerink,
Jb. Klerk, W. Groeneveld, H. van Leeu
wen, P. Goudswaard en P. H. Dilg.
De bestuursvergaderingen hadden dit jaar
geregeld plaats.
De boeken en bescheiden van den pen
ningmeester en van de verschillende afdoe-
lingon zijn geregeld door de commissie van
toezicht nagezien en van hunne bevindingen
op de 3-maandolyksche gecombineerde ver
gaderingen rapport uitgebracht. Dit luidde
steeds gunstig.
Op de verschillende vergaderingen zyn de
belangen der leden en der Vereeniging be
handeld tot groei en bloei der afdeelingen.
Do contracten met schoonmaker, melk-
levcrancier en rytuigmaatschappij werden
bestendigd of voor zoover noodig vernieuwd.
Ook werd dit jaar eene feestvierende ver
gadering gehouden ter gelegenheid van het
37-jarig bestaan dor Vereeniging, die weder
om in den smaak der leden viel.
Vorder komt in het Verslag voor een
overzicht omtrent de financiën.
Hiervan vermelden we
Do kasboek der Vereeniging wyst aan,
met inbegrip van het saldo des vorigen
jaars van f 5186,54' en ontvangen contribu-
tiën van 4564,60 oen som van f 9822,66'
aan ontvangsten en f 5788.aan uitgaaf,
alzoo een saldo van f 4034.66'. Van dit
saldo werd in de kasboekjes te goed ge
schreven f 2568.906 in de reservekas en in
de onderhondskas werd ieder gestort f 81.49s.
De staat der tegoedschryving wyst een
totaal bedrag aan van f27300,751 die der
bezittingen van f 27535,47*. De reservekas is
groot f 1065,29, de onderhondskas f 476,49.
Do totale omzet van deD winkel is f24674,111
met een winst vnn f 1681,38.
De totale omzet van de bakkerij is f21172,86
met een winst van f 1442,27.
De totale omzet van de brandstoffen is
f 1292,20 met een winst van f 101,46'
De totale omzet van den schoenmaker is
f3040,20 met een winst van f 182,41.
Do afd. Begrafenisfonds verkeert
in bloeienden toestand. In aanmerking go-
nomen de vele sterfgevallen, kon zy toch nog
aan hare deelnemers 39 °/0 van de gestorte
contributie terugbetalen. De ontvangsten waren
waren f 18785,18 en de uitgaven f 14172,61',
alzoo eon saldo van f4612,56'.
Het ledental werd door in- on overschrijving,
alsmede door bedanken en overlyden gebracht
op 3 Januari 1910, als volgt: 4343 boven
15 jaar, 686 van 8 tot 15 jaar, 176 oontri-
bneorend beneden 8 jaar, of te zamen 5205
contribueerende leden.
Het aantal ingeschreven kinderen beneden
8 jaar, waarvoor geen contributie werd be
taald bedroeg 458.
Gedurende het afgeloopen jaar kwamen 62
sterfgevallen voor, en wel 53 boven 15 jaar,
2 van 8 tot 15 jaar en 7 niet contribueerend
.boneden 8 jaar.
Do commissie van beheer bestaat uit: C.
L. Suunders, president; G. Marinus, secretaris
en L. Langhorst, penningmeester.
De afd. Dragersfonds is weder in
ledental achteruitgegaan en het is hoog noodig,
wil zy aan hare verplichtingen blyven voldoen,
dat het ledental grooter wordt. Het ledental
bedroeg op 31 Dec. 1909 114. De ontvangsten
waren f70,16', de uitgaven f79,72, alzoo is
er een nadeelig saldo van f 9.55'.
De commissie van deze afdeeling bestaat
uit C. L. Saunders en L. Langhorst.
De afd. Spaar- en Voorschotkas
heeft ook dit jaar hulp en steun verleend.
De rekening sloot in ontvangst en uitgaaf
met een bedrag van f 2574,40. De commissie
van deze afdeeling bestaat uit J. Helder en
C. Vink.
De afd. Kraamvrouwenfonds heeft
een tyd van bloei gekend, maar de laatste
jaren echter is haar ledental en dat van
hare begunstigers achteruit gogaan. Het aan
tal leden is 19 en dat van hare begunstigers
6. Do ontvangsten waren, het saldo van '09
inbegrepen, f 195,72'; do uitgaven f27,65,
waaronder f 20 aan 2 kraamvrouwen. De
commissie bestaat uit mejuffr. Bont en als
bode fungeert A. J Jordans.
De afd. Bibliotheek telt 650 boeken.
Vun de gelegenheid tot lezen werd druk ge
bruik gemaakt. De commissie bestaat uit J.
Klerk cn W. Groenenveld.
Het jaarverslag eindigt met den wensch,
dat allen aan het doel cn streven mede
werken, opdat de vereeniging tot meerderen
bloei kome en daardoor het belang der leden
worde bevorderd.
Onze Oorlogschepen.
Wy lezen in de Java-Bode
Nu de oorlogsschepen, die aan het vloot-
bezook aan het Verre Oosten hebben mede-
daan, weder geruimon tyd in Indië terug
zyn, blyven zy niet langer alB eskader
gezamenlijk varen.
Hoe nuttig het varen in eskader ook moge
zyn, zoo is afwisseling ook hier noodig. Den
commandanten der verschillende schepen dient
ook eens de gelegenheid te worden gelaten
om, buiten den band om, die het in eskader
varen oplegt, hun werk te doen en zelf
standige opdrachten te vervullen daar
gelaten nog dat de belangen van den dienst
de uitvoering van dergelijke opdrachten
vorderen.
Aan de verschillende schepen van het
eskader zyn thans zulke afzonderlijke op
drachten gegeven.
Zoo g&at de 1 Koningin-Regentes" van
Februari tot Mei naar de Oost- en West
kust van Sumatra, de .Hertog Hendrik»
naar Celebes en de Bangaai-Archipel, do
Holland' naar de Molukken, waar zij alle
opdrachten in verband met de belangen der
zeevaart, hebben te vervullen.
De „Noord-Brabant' blyft in de Java-zee,
terwyl de .Do Ruyter", gelijk wy vroeger
meldden, naar Soerabaja gaat voor het aan
brengen der door ons beschreven installaties
voor het richten van het geschut.
Van Mei tot Augustus zullen daarna door
de vyf schepen gezamenlijke oefeningen ter
reede van Ampanan worden gehouden.
Als een bijzonderheid kan nog worden
medegedeeld, dat de .Holland' bij zyn tocht
naar de Molukken een gouvernements kolen-
hulk mede op sleepbouw zal nomen.
Do hulk is de oude .Bromo', die men vol
heeft gestopt met kolen, welke ter beschik
king komen van de oorlogs- en gouverne-
ments-sloepen, die by de verschillende explo
ratie-detachementen op Nieuw-Guinea dienst
doen.
De hooge vrachten der kolen, wanneer zy
by particuliere gelegenheid worden getran
sporteerd, worden aldus uitgespaard.
Nog valt hier melding te maken van _Hr.
Ms. .Edi* en .Koetei*. Deze twee flottille-
vaartuigen blyven voorloopig in do buurt
van Nieuw-Guinea ter assistentie van de
exploratie-detachementen.
Wanneer het eskader de oefeningen te
Ampanan achter den rug heeft, is het niet
onmogelyk dat wederom een eskaderreis naar
de havens van het Verre Oosten (misschien
ook van andere naburige landen ?j zal wor
den ondernomen. De ondervindingen, by de
laatste eskaderreis opgedaaD, waren zoo
gunstig, dat er aan gedacht wordt dergelyke
reizen, indien de omstandigheden het toelaten,
jaarlyks te ondernemen. Een voornemen, dat
ten zeerste moet worden toegejuicht.
De Java-Bode meldt
Het commando ovor het Nederlandsche
eskader in Oost-Indië zal in Maart a.s. van
den kapitein ter zee G. F. Tydeman overgaan
op den kapitein ter zee W, van Vosb, thans
commandant van Hr. Ms. Noord-Brabant".
Eerstgenoemd hoofd-officier krygt alsdan
vergunning om te repatrieeren.
Pensionneering van Wethouders.
In de Vrydag gehouden vergadering van
den gemeenteraad van Rotterdam werd be-
haudeld het ontwerp-verordoning, regelende
de peDBionneering van de wethouders na
hnn aftreden.
Het ontwerp werd ongewijzigd vastgesteld
en het pensioen bepaald op een maximum
van f2000, na 5 jaren diensttijd, zullende
dit bedrag verschillende wyzigingen kannen
ondergaan in verband met de by de veror
dening gestelde regelen.
DE WEEK
26 Februari.
Daar heb-je 't al 1riep er een Woensdag
middag j.1zoo omstreeks 'n uur of een,
toen 't plotseling pikdonker werdin de
studeerkamers, de kantoren, de café's haastig-
ljjk de gloeikousjes en de elcctrische boogjes
aan 'c glanzen werden gebracht/.Daar
héb-je 't al
Een van de kometen-1910. Of 't die van
Halley, de A. of de B. iswat kan 't ons
eigenlyk schelen. Of 't een prik is van de
blauwzunr-staart dan wel het rukken van
onze arme aarde uit haar baan't, na
zóóveel eeuwen, van het rechte pad verlokken
der hoogbejaarde Wanneer sr ons hachje
med gemoeid is, zal deze of eene dergelyke
wetenschappelijke onderscheiding ous even
koud, of even warm (naar omstandigheden 1)
laten als we dan zouden wezen
Daar heb-jo 't al 1" en ik zag bleeke
gelaatstrekken van menschen, die u een paar
minuten tevoren zaten uit te leggen hoe en
waarom 't toch heusch onmögelyk is, dat wy
in den nacht van 18 Mei het geringste ge
vaar loopen. Integendeel, 't zal interessant
worden, expliceerde eeu ander Nu kunnen
we eene sensatie beleven, gelijkend op die
van Jules Yerne's kapitein Servadac met
z'n trouwen oppasser, die vacantie-reisje
door .het wereldruim" maakteper dood-
ouderwetachen, onbestuurbaren luchtballon op
de aarde terugkwam Nu gaan we echte,
onvervalschte Halley-lucht" in potjes en
pannetjeB opgevangen, vervolgens conier-
veeren. Een lumineus denkbeeld 1 Kon slechts
uit het vindingrijk brein van een Yankee
professor opgroeien...! Ik hoorde al .mom
polen", dat de vermaarde, gedoctorde en
zwaar-belauwerde Cook, van de Noordpool
er achter schuiltNet-iets voor Zyn-Edele I
Prospectus in zee voor een te vormen ven
nootschap tot exploitatio van Halley-lucht.
Den 28en Mei zorgen de .wetenschappe
lijke adviseurs der onderneming, op een der
hoogste bergtoppen te zyn met de noodige
instrumenten enz. Dan opgepast. Zoo-en-zoo
laat; precies, vliegt do staart over ons heen
Opvangen, heerenEn de vaatjes, potjes
hermetiBch-gesloten. Uitgebreide voorzorgs
maatregelen Het nageslacht van 1985,
als wanneer de blanwcnnr-staart weer in de
buurt komt, zou zich over zijne opa'b en
orer-opa's schamen indien zy niet gezorgd
hadden, in Mei 1910 zich van de noodige
Halley-atmo8pheer te voorzien. Eene kost
bare historie IMaar liefde voor de weten
schap zoowel als wolbegiepen belang gaan
hier .hand aan hand", om in verslaggevers
en toasters-styl te blyven Die potjes ge
conserveerde Halley-lucht zullen de lui trek
ken .Zoo, zit 't daar nou in?" znllen ze
zeggen, met lichteljjk benauwde gezichten
Ze zullen kjjken naar de dingen. En wanneer
Cook, de groot adviseur, een vinger
uitstrekt naar een dekseltje of touwtje, dan
gaan 'n paar juffers gillen... .Asjeblieft
niet, mr. Cook!.. We gelooven 't graag op
uw eerlyk woord
„Zooals u verkiest" I zegt, hoffelijk-buigend
de geleerde, ondernemende man
Wrjjft zich als publiek vertrokken is,
grimlachend in de handjes, Geeft z'n com
pagnon een por in de lendenen „Nou,
hoo was-ie Voor mjjn part nog tien van
die komeetjes Puike waar hoor 1Jam
mer dat ze zoo zelden dichtbjj komen 1"
En de brave heeren wenken elkaar, met
veelbeduidende knipoogjes, van ,daar ga
je" met hunne whiskey soda-kelken
Ik begryp eigenlijk niet recht waar wy,
twiintigst'eeuwers, de courago van daan halen,
om zoo schampcr-minachtend neer te zien
op de by- en lichtgeloovigheid onzer voor
ouders van vroeger eenwen 1
Op den keper beschouwd, zijn we precies
eender; geen haartje verstandiger of .ver
lichter'. Wat de man van het „Handelsblad'
dezer dagen vertelde over zyn onderzoekings
tocht by de diverse Amsterdamsche koffiedik
kijksters en dames, die, al ,met 't ei werkend
uw verleden en uwe toekomst ontsluieren....
Och, my bijvoorbeeld braoht 't eveomin nieuws
als aan een van hen, dio persmuskiet
van professie een jaar of wat rond ge
gonsd hebben vóór en achter schermen
Toch is 't wel aardig, znlke dingen nog
eens vóór zich te krygen. Men leert er uit,
hoe radium en logica allebei in uiterst ge
ringe quantiteit voorkomen. Een man, die
tot de velen behoort, thans door het myste
rieus monstertje influenza aangetast, begint
wat op te kikkert», na voel gezucht en ge
kuch Hij heoft zich, in zyn wanhoop,
o. a. aangeschaft een doosje kwakzalversgocd,
waarvan de eerste apotheker de beste hem
het volmaakt-waardoloozo kan bewyzen
In elk ander geval zou de man voor rede
vatbaar zyn... Nu bezweert hy u, dat die
kostelyk verpakte pilletjes 't 'm gelapt heb
ben Niks anders 1 En de man wordt vrij
willig onbezoldigd agent van den kwakzalver.
Daarin schuilt 't heele geheim der floree-
rende zaakjes van de Holleway's, de Eilers'...
wier kas ruim genoeg is om, wanneer 't in
oen deel der z.g. beschaafde wereld hun to
,eng« wordt, in door oceanen ervan geschei
den ander brokje aarde hnn triomftocht te
vervolgen
Een hemellichaam, dat 20 millioen K. M.
van ons door de raimte wentelt, kan be
zwaarlijk op het weer te Helder, te Amster
dam of in Den Haag invloed hebben Uw
zoon of dochter van do 2de klasse-H. B. S.
kan u dat hoog-wetenschappelyk verduide
lijken. Ja. maar 't is zoo onnatuurlijk
zoel
Ik heb den merel hoeren fluitenDo
bloemetjes loopen |uit... Is dat ,gewoon'
Lieve mevrouw, in Petersburg, by Wla-
divostock, in Warschau was 't juist pene-
trant-koudWreven zy elkaar neuzen en
oorlelletjes tegen 't bevriezen In Grau-
biinden is de sneeuw ijzerhardgaan slechts
de allerhartstochteljjkste ski-loopers op het
pad Het microscopische afstandje Spoor
straat of Botermarkt in Nederland tot Mos
kou of Chur (voor hemelruimte-trajecten
minder dan gy noodig hebt uit uw huis in
de uwe straat passerende tram te stappen!)
Zoo'n afstandje maakt (och voor den blauw
zuur-sinjeur geen verschil
Het betoog lykt overweldigend. Denkt gy
erdoor te overtuigen Maak u geen illusie,
myn vriend I 't Is thans de gouden tyd dor
ontelbare mme. Lenormand's. Ook deze bloei
periode zal 'n eind nemen. Doch wanneer 't
zóóver is gekomen, dan krygen we weêr
splinternieuwe methoden van exploitatio der
lichtgeloovigheidvan den zin voor hel uit
middelpuntige by kind Publiek I Die machine,
by Kras te zien, welke aangeeft, met wis
kundige juistheid, of .hy', c. q. „zy* U be
mint, alsook precies .hoeveel hy (zij) van
U houdt', dat is misschien al een begin
van wat volgen zalInateê van gloeiende
liefdesverklaring: een greep naar den
.handle* der registreer-machine. Niet langer
een .Amalia, ik bemin UI-, doen hel
zwygend overryken van een dengdelijk-ge-
contróleerd kaartje, waarop genoteerd het
Sital volte' Tan uw liefdes-temperatuur.
een bedsermoen meer van vertoornde, ver
gramde gade tot liehtzinnigen, fuif-lievenden
echtgenoot, wiens troo om de pendule oen
paar uren terug te zetten, mislukt isOp
wiens overjas zij met afgryzen 'n lichtblond
of 'n kastanje-bruin haar ontdekt heeft
«Naar den handle 1' beveelt mevrouw.
Do registreer-machine trilt, tikkelt; do
hefboom ryst, daaltTegen het yskoude,
toch zoo welsprekende cijfer is geen spits
vondigheid ook van in .smoesies' doorkneed
veteraan in hnwelyksfuik bestand 1
Ik dwaal intusschsn af.
Een alleszins vroolyke tyd is 't nu niet,
erken 'k gaarne Dat trillen van de aard
korst, ook in streken, waar men haar steeds
voor 't allersoliedst hield; dat telkens bokko-
sprongonmaken van 't seismograaf-naaldje....
'k kan me voorstellen, dat zeer prikkelbare
menschen op momenten als door 't passeeren
van een extra-zware kar 't huis trilt, denken
.Nu krygen we hier de beurt 1"... En het
schrikbeeld van Halley verryst weer vóór
hun geest....
De hypothese, dat de .Willem II" door
«•ene .zeebeving" is vornield, en dat dit
laatste vekscbynsel weêr mot de komeet in
verband staat, ik hoorde haar met vuur
van overtuiging verdedigen En een ander
diepzinuig-aangelegd man gaf nög krasser
thesis te hooren. De verdwyning van den
Zeistcr knaap... „Waoht nou even!" zegt
myn wysgeer, daar ge hem met wyd-opon-
gespalkten mond en oogen-als-soopbordeu
aanstaart...
„Wacht non even!"... Zyn glimlach ver
tolkt matelooze deernis met uwe onkunde en
gebrek aan doorzicht. „Ik houd vol, dat er
zich nü reeds atmosferische stroomen doen
gelden, die op sommige menschen sléchten
invloed hebben!... Die prikkelen tot allerlei
misdreven en krankzinnige daden! Indirect
das al weêr: de komeet I"
„Zou je waarachtig denken?" vraagt er een.
„Beslist 1" decreteert philosoof. En de
nieuwste hypothese is geboren... Met stoere,
taaie levenskracht, vorzeker ik UL. Maar
die andere ongelukkige Zoister jongen, slacht
offer van Van Ee en z'n kornuiten? Toén
was er toch geen Halley in de bnnrt?"
„Dat hoéft ook niet!" repliceert wysgeer,
met 'n blik van„Wat 'n idioot ben-je toch!"...
Ziet-ge, dat is de viciense cirkel, waarin
zoovele menschen ronddraaien en hun-leven
lang niet nitkomen. Waar de Lenormand's,
de Cook's en consorten hen lustigjes in laten
rondhuppelen, nu en dan het tempo ver
snellend of temperend...
Dat 't voor wie er eenmaal „den slag van
beet heeft", niet zoo erg moeielyk is den
„mnndos" te foppen, Phineas Barnum,
heeft 't o. a. schitterend bewezen 1
En kwakzalvers in volksgunst en ado
ratie pasten het recept met virtuositeit toe.
Barnum wist zyn geest zoo koel, zoo nuchter
te houden, dat hy tot 't laatst ioe aan do
winnende hand bleef. Niet ulle Barnum's zyn
even sterk en verstandig... 't Gebeurt wel
dat een of ander Phineasje, in politiekery
of aanverwante artikelen, beentjes blykt te
hebben, die de weelde der grootheid en aan
bidding niet kannen dragen...
Dan stygt de wierook zoo'n Phineas naar
't hoofd. Verpraat of verschryft hy zich...
Vergeet zelfs, op boozen dag, het maskertje
voor te doen, dat zyn ware trekken steeds
zelfs voor het oog zyner naaste volgelingen
verborg...
Dan gaat er een kreet van verbazing op,
van ontzetting... Elders: van vreugde, her
ademing... Phineas vermomt zich weer blik
semsnel. 'tKan wezen, dat eone seconde te
laat, hem tot verderf was... Maar soms wint
hy töoh nog 'tspel. Vergeten de menschjes...
En zegt de rest: „Och wat, 'k moet me
bepaald vergist hobbenl..."
Mn. Amtonio.