KLEINE COURANT -
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulownam
No 3885
Zaterdag 7 Mei 1910.
38ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct.,fr, p. post 75 ct., buitenland f 1.25
Pre- 1 Zondagsblad 37* 45 f0.75
miën J Modeblad s»»55»>»»65» f0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels
Elke regel meer
Bewijs-exemplaar
Vignetten en groote letters worden r
r plaatsruimte berekend.
elefoon 50.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever s C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT Co.), Helder.
Eerste Blad.
Gemeenteraad van Helder.
Zitting van Dinsdag 3 Mei 1910.
Voorzitter de heer Van Steyn, Burge
meester.
Tegenwoordig 16 leden; afwezig de heeren
De Ven, Hartainck, Zander, Penning en
Feenders.
Na opening der vergadering en vaststelling
der notulen van de vorige zitting doet do
Voorzitter mededeeling van de volgende
Ingekomen Stukken:
1. Kennisgevingen van de aanne
ming van de benoeming tot onderwijzer door
den heer J. H. Arpeau en tot onderwijzeres
door mej. J. W. Langhorst en mej. A. C.
S. A. Kremer en van het bedanken voor de
benoeming als onderwijzer door den heer L.
J. Zimmerman.
2. Missive van Ge d. Staten, be
richtende de ontvangst van de verordening
op den verkoop van melk en van de veror
dening op het keuren van vee en vleesch.
8. Mededeelingen van Ge d. Sta
te n, dat zijn goedgekeurd:
a. de 2e suppletoire begrooting, dienst
1909;
b. het 3e suppl. kohier Hoofd. Omslag,
dienst 1909;
c. de kohieren van schoolgeld voor school
8 en het herhalingsonderwijs 1910;
d. de verordening op het bouwen en de
bewoning
e. het besluit tot aankoop van grond te
Huisduinen
f. het besluit tot verkoop van een brand-
steeg.
4. Dankbetuigingen van den heer
A. H. Carpontior en van de Wod. G. Jan
sen voor de verleende gratificatiën.
5. Missive van Ged. Staten, be
helzende de goedkeuring van het besluit tot
liet aangaan van een tijdelijke geldleening
voor kasgeld.
6. Procesverbaal van kasverificatie
by den gemeente-ontvanger op 30 Maart 1.1.,
waaruit blijkt, dat er f249.460,34 in kas was
en boeken in orde waren.
7. Beslissingen van Ged. Staten op
eenige reclames tegen aanslagen in den hoofdei,
omslag. Geheel overeenkomstig de besluiten
van den Baad was besloten.
Deze stukken worden voor kennisgeving
aangenomen.
8. Een adres van gemeentewerklieden,
verzoekeude een lokaliteit tot het houden
van vergaderingen en het nemen van een
besluit, waarby ',un verlofdagen worden toe
gestaan.
9. Een adres van de afd. Helder v. d.
Nederl. Aannemersbond en werklieden-ver-
eenigingen ,Door Eendracht Sterk" en .Ver
betering zjj ons doel", omtrent verhooging
van loon in gemeente-bestekken.
10. Een adres van eenige drankbestry-
dersvereenigingen, verzoekende een verzoek
te richten tot H. M. de Koningin, om het
maximum aantal vergunningen alhier te ver
lagen en deze vast te stellen op 2 op de
duizend.
11. Een adres van de afd. Helder van
.Het Witte Kruis" verzoekende het daar
heen te leiden, dat in deze gemeente het
Instituut schoolartsen worde ingesteld.
12. Een adres van de ,/Veroeniging
tot stichting en instandhouding van bewaar
scholen te Helder', verzoekende een subsidie
van f800.
13. E e n a d r e s van Mr. W. H. A. Elink
Schuurman te Hilversum, verzoekende, onder
overlegging van ontwerp-statuten van den
Bond voor brand- en inbraakverzekering
„Pascal", om voorwaardelijk deel te nemen
aan deze onderlinge verzekering.
14. Voorstellen van de comm. van
toezicht op het middelb. onderwijs alhier, om
aan de Zeevaartschool een opleiding tot
stuurman, Bchipper ter zeevisschery te ver
binden.
15. Een verzoek van de Comm. te
Koegras om subsidie tot het aanleggen van
een proeftuin.
16. Een verzoek van den heer Oort
gysen om in hot plantsoen eenige boomen
te rooien.
17. Een verzoek van Dlaatselyke mu-
ziekvereenigingen tot het plaatsen van een
muziektent.
18. Een adres vau de afd. Helder van
den Bond van Ned. Onderw., om het onder-
wys in de handwerken buiten de schooluren
te doen geven.
De stukken 818 worden in handen van
B. W. gesteld om praedvies.
19. Een verzoek van de Commissie
voor verbetering van het Heldersche kanaal,
om haar een crediet te verleenen van f 300
voor het uitwerken harer plannen.
Dit verzoek geeft aanleiding tot bespreking.
De heer Van den Berg vraagt waarvoor
die f 300 noodig zyn, waarop de heer Terra
antwoordt lot het maken van een eventueel
plan met kostenberekening. De heer Van
den Berg zegt nu, dat, wanneer hy geen betere
inlichtingen krygt, hy tegen zal stemmen.
De heer Staalmau merkt op, dat toen de
Commissie benoemd werd een voorstel om eon
deskundige te hooren, verworpen werd on nu
blijkt het, dat men het zonder deze niet doen
kan. Maar hy meent dat voor zulk een bagatel
geen deskundige een plan zal ontwerpen en
een bestek maken.
De heer Bok vraagt of de Comm. reeds
een plan heeft.
De heer Oortgysen zegt, dat er reeds een
plan is. Het is het plan van Van Hasselt
de Koning, hetwelk reeds vroeger aangenomen,
maar niet uitgevoerd is. Enkele personen is
reeds om advies gevraagd, maar daar de
techniek m het bouwvak sinds dien tijd is
veranderd, is het noodig eenige zaken te
wijzigen. Daarom moeten er metingen plaats
hebben eu waterpassen, enz. waarvoor het
crediet noodig is. De heer De Geus ver
wondert zich, dat de heer Van den Berg, de
Commissie niet vertrouwt, omdaf er geen des
kundige in zit, maar vroeger hechtte hy veel
waarde aan gezond verstand.
De heer De Geus zegt verder, dat het plan
der Comm. het geschiktste, goedkoopste en
afdoendste is, ook volgens deskundigen. De
Commissie heeft eenparig dit plan aangenomen,
maar wil daarvan een sorieuse uitwerking,
een behoorlyke teekening en een kostenbe-
reking laten maken, zoodat de Raad dan eer
oordeel kan vellen.
De heer Staalman doet uitkomen, dat het
plan Van Hasselt de Koning vroeger is af
gewezen en vraagt daarom der Comm. om het
plan zonder teekening over te leggen.
De heer Oortgysen zegt dat het plan wel
kostbaar, maar afdoende is. De Commissie
wil daarom een afgerond plan, nauwkeurig
in alle onderdeelen aan den Baad overleggen,
zoodat het voor ieder begrypelyk is.
De heer Van Neck acht het bedoelde plan,
dat f 50.000 zul kosten, veel te duur voor
onze gemeente.
De heer De Geus meent, dat men de zaak
zonder toeliohting niet bespreken kan, dan
is hot schermen in het wilde. Wanneer een
goed omschreven plan overgelegd wordt,
kan men de zaak onbevooroordeeld behan
delen. Do hoer Van Neck viudt het plan te
kostbaar en kan daarom het crediet ook niet
toestaan. De heer Over de Linden is van
oordeel, dat de verbetering van den toestand
van het kanaal wel 50 k 60 duizend gulden
waard is en noemt het kleingeestig aan de
Commissie geen f 300 te willen toestaan, om
de plannen te doen uitwerken.
De heer Biersteker verbaast zich or over,
dat men dit kleine bedrag niet wil toestaan,
een deskundige te kunnen nemen, om
behoorlyke teekening te maken. Men
heeft tegenover een andere commissie, die
een jaar na datum met haar rekening kwam
wel royaler gehandeld en nu maakt men
kaptie over zoo'n luttel bedrag.
De Voorzitter doet de vraag of de Com
missie verzekerd is, dat het departement van
Oorlog de verversching van het kanaul in
de liniegracht zal toestaan.
De heer Oortgysen zegt, dat de vergunning
uit de stukken blykt en de heer De Geus
dat er absoluut geen vuil water in de linie
gracht komt.
Hierna komt het voorstel, om der Comm.
f300 crediet te verleenen in stemming en
wordt aangenomen met 10 tegen 3 stemmen.
Tegen stemden de heeren Van Neck, Van
den Berg en Staalman, terwijl de heeren
Hartendorf en Adriaanse buiten stemming
bleven.
Ontslagaanvrage.
Door den ondorwyzer W.C. Setten v. d. Meer
wordt, wegens zyne benoeming tot hoofd der
school te Westerland op Wieringen, ontslag
aangevraagd. Met ingang van 16 Juni a.H.
wordt het gevraagde ontslag eervol verleend.
Overdracht van grond.
Naar aanleiding van ingekomen verzoeken
stellen B. W. voor van de heeren Spruit
en Bakker aangeboden grond, gelegen aan
deu Polderweg en de Van Galenstraat, over
te nemen en deze straten te bestemmen voor
het publiek verkeer.
De heer Krynen heeft bezwaren tegen deze
overname; hy vreest daarvan in de toekomst
moeielijkheden, omdat een deel der ontworpen
straat aan andere eigenaren toebehoort;
wanneer de geheele straat aangeboden werd,
zou hij geen bezwaren daar tegen hebben.
Nu wil hy het aanbod afwy'zen tot dat de
geheele weg wordt aangeboden, want het
overige deel kan wel van mindere breedte zyn.
De Voorzitter merkt op, dat wanneer de
aangrenzende grond aangeboden wordt, kan
men nog bepalingen stellen; de Raad heeft
altyd de macht nog in handen. De straat is
breed genoeg voor het verkeer.
De heer Krynen blyft het onbillyk achten
nu reeds het vorzoek toe te staan.
De heer Biersteker wyst er op, dat de straat
slechts een breedte heeft van 9 J M., hetgeen
in stryd is met de verordening, die 10 M.
aangeeft.
~!y stemming wordt het voorstel van B. W.
met 9 tegen 7 stemmen verworpen. Er vóór
stemden de heeren Van Breda, Hartendorf,
Over de Linden, Van Neck, Adriaanse, Van
den Berg en Staalman.
Strooweg.
Door B. W. wordt voorgesteld aan het
bestuur van den polder „Het Koegras", in
gevolge zijn verzoek, voor de beharding van
den Strooweg, van af de Doggersvaart tot
den Huisduinerstraatweg, een toelage te ver
leenen van llij der kosten tot een maximum
van f1000.—
De heer Biersteker doet het genoegen, dat
er gedeeltelyk verbetering komt in den Stroo
weg, maar vindt hot jammer dat men niet
verder is gegaan, want ook het overige deel
van dien weg eischt dringend verbetering.
Verder wyst hy er op, dat het Rijk er ook
groot belang by heeft, hetgeen gebleken is
by een stranding toen de reddingboot daar
langs vervoerd moest worden. Hy hoopt,
dat het Polderbestuur voor verbetering van
het overige deel ook het initiatief neemt.
Hierna wordt het voorstel met eenparige
stemmen aangenomen.
Toelage voor veeverloskundige hulp.
Behandeld wordt een adres van de afd.
Helder van de Holl. Maatschappij van Land
bouw, waarin verzocht wordt een toelage
van f300.a f400.voor veeverloskun
dige hulp toe te kennen aan A. van Stip-
ria&n. B. W. adviseeren een subsidie van
f 100.te verleunen, op grond het hoogst
noodzakelyk is, dat voor de veoverloskun-
dige praktyk in het Koegras oen geschikt
persoon in de nabyheid woonachtig is.
Nadat de heeren Terra en Krijnen geïn
formeerd hebben aan wie, aan Van Stipriaan
of aan de afd., de subsidie zal worden toe
gekend en de Voorzitter daarop heeft geant
woord, dat het de bedoeling is de toelage
aan de Maatschappij van Landbouw te ver
leenen, wordt het voorgestelde met algemeene
stemmen aangenomen.
Kohieren.
Door B. W. worden ter vaststelling
aangeboden het voljaarskohier van den hoofdei,
omslag,^ dienst 1910 tot een bedrag vau
f74263,58; van schoolgeld bedragende f5896.
en van schoolgeld voor den Franschen cur
sus, bedragende f228.
Zonder bespreking worden deze kohieren
vastgesteld.
Jaarverslag.
Aangeboden wordt het verslag van don
toestand der gemeente over 1909, hetgeen
den ledeu gedrukt toegezonden zal worden.
Ontheffingen Bouwverordening.
Er zijn adressen ingekomen van den Ker-
keraad der Gereformeerde kerk en vau P.
Kroon, verzoekende respectievelijk ontheffin
gen van het bepaalde by de artikelen 18 en
16 der bouwverordening voor den verbouw
van de christelijke bewaarschool in de Hoog
straat en van het woon- en winkelhuis aan
do Keizerstraat nr. 30-32, hoek Kroonstraat.
B. W. hebben daaromtrent het advies in
gewonnen van den gemeente-bouwmeester
on de gezondheidscommissie en dien ten ge
volge stellen zy voor de gevraagde onthef
fingen te verleenen. Aldus wordt met een
parige stemmen besloten.
Gratificatie.
Door B. W. wordt voorgesteld aan den
fitter der waterleiding B. Bonnink eeu gra
tificatie toe te kennen van f 50.voor het
gehouden toezicht bij het maken van de 2e
persleiding door den Huisduinerweg.
Met algemeene stemmen wordt dienover
eenkomstig besloten.
Bedrijfskapitaal gasfabriek.
Het komt B. W. gewenscht voor, dat
evenals het vorige jaar worde voorzien in
de behoefte aan bedrijfskapitaal voor de gas
fabriek. Zy stellen daarom voor te besluiten
met de Amsterdamsche bank een geldleening
van f 100.000 aan te gaan tegen 1 boven
het wisseldisconto met een minimum rente
van 4% en een provisie van
Zonder nadere bespreking wordt dit voor
stel met eenparige stemmen aangenomen.
Verkaveling Bouwterrein.
Door den heer J. M. van der Schalk te
Schiedam is een nader verzoek ingediend
inzake do verkaveling van bouwterrein by
het Julianadorp. B. W. stellen voor het
verzoek toe te staan onder daarby te stellen
voorwaarden.
Geen der leden heeft daar tegen bezwaren,
zoodat het verzoek wordt ingewilligd.
Wegen van varkens.
Aan de orde wordt gesteld het voorstel
van den heer Verstegen, omtrent het wegen
van varkens.
Dit luidt: 1. Do weeginrichting aan den
ingang van het Heldersche kanaal worde in
eigen beheer genomen; de kommies sub
ontvanger worde belast met de bediening vau
en de zorg voor de woeginrichting voor welke
workzaamh den hy een salaris van f 50 per
jaar geniet.
2. De weeginrichting worde in betere con
ditie gebracht.
B. W brengen advies uit over dit voorstel
en zeggen daarin, dat volgens den gemeente-
bouwmeester het weegtoestel bijna geheel
vernieuwd moet worden, hetgeen ongeveer
f 100 zal kosten. Aangezien het aantal der
te wegen varkens Biecht 200 per jaar bedraagt,
achten B. W. het allerminst noodzakelyk
daarvoor een verordening op de heffing en
invordering op die loonen in het leven te
roepen en stellen daarom voor op het voorstel
Verstegen afwyzend te beschikken.
De heer Verstegen heeft zich verbaasd over
het afwijzend advies, want zyn voorstel is
geheel in de lyn van de instructie voor ge
meente ambtenaren, omdat hun verboden is
eenig bedryf of nering uit te oefenen of te
doen uitoefenen. Wordt aan Fels toegestaan
voor eigen rekening het weegtoestel te be
dienen, dan wordt de verordening niet ge
handhaafd. Daar het niet de bedoeUng is den
kommies do meerdere inkomsten te ontnemen
is voorgesteld, dat hy een bezoldiging ontvangt.
Door de aanneming van het voorstel krygt
de gemeente ook controle op de ingevoerde
varkens, welke thans geheel ontbreekt. Dat
do inrichting verbeterd wordt, is ook van
eenig belang.
De heer Van den Berg heeft aan do gas
fabriek en waterleiding als gemeente bedry ven
genoeg en wil er geen kleintjes bij nemen,
want die maken het lastig. Hy wil dus aan
Fels vrijstelling geven voor het wegen van
varkens.
De heer Adriaanse merkt op, dat de Slagers
hond zulks niet vroeg. Het is een luttele
zaak, alleen moet hot weegtoestel verbeterd
wordeneen verordening acht hy overbodig.
Wordt het voorstel aangenomen dan is het
een schadepost.
De heer Biersteker meent, dat de toestand
zoo niet kan blyven, maar acht toch het
maken van een verordening wel wat verge
dreven. Wanneer Fels verlof verleend wordt,
is de zaak van de baan.
De heer Van Neck meent, nu overal po
gingen aangewend worden om de wik- en
weegloonen af te schaffen, men hier die toch
niet kan invoeren.
De heer Staalman acht de zaak te onbe-
teekenend en van te weinig belang voor de
gemeente om een regeling voor deze zaak in 't
leven te roepen. Wanneer Fels de vergunning
vraagt, zal deze zooals uit de bcBprekingon
blijkt, hem die niet geweigerd worden.
Het voorstel wordt daarop met 10 tegen
6 stemmen verworpen. Vóór stemden de
heeren De Geus, Hartendorf, Oortgysen,
Terra, Verstegen en Van der Ploeg.
Zeevaartschool.
In behandeling komt eon voorstel van B.
W. tot reorganisatie van de zeevaartschool,
in verband met de oprichting van de machi
nistenafdeeling en van een ontworpen veror
dening tot regeling der jaarwedden van het
personeel aan die school. B. W. deelen
mede, dat de subsidiën van Rijk en Provincie
nu bepaald zyn voor de jaren 1916, 1911 en
1912 respectievelijk op f 5400 en f 1200 en
toezegging is gedaan, dat de subsidie van 't
Rjjk te beginnen met 1918 op f 5700 en te
beginnen met 1918 op f6000 'sjaars zal
worden gebracht, terwijl de subsidie der
Provincie daarmede in overeenstemming zal
worden geregeld.
B. W. stellen voor:
le. definitief te besluiten tot oprichting van
een machinisten-afdeeling;
2e. de voorgedragen salarisregeling goe(J te
keuren
3e. het onderwys in gezondheidsleer en eerste
hulp bij ongelukken op te dragen aan
Dr. J. C. J. C. Smits;
4e. hot voorgedragen reglement goed te
keuren;
5e. B. W. te machtigen tot het doen van
een uitgave van f 400.voor aanschaf
fing van instrumenten en teekenvoor
beelden en van hulpmiddelen voor onder
wys in electriciteit.
De regeling van de jaarwedden van den
directeur en de leeraren komt op het volgende
neer:
De directeur geniet een aanvangs-jaarwedde
van f2200.— hem worden toegekend 2 drio-
jaarlyksche verhoogingen van f100.—
Voor de leer«ren, dio volgens de wet op het
M. O. bevoegdheid bezitten, is de aanvangs-
jaarwedde f56.—, na 3 jaar f60.en na
6 jaar f64.— per wekelijksch lesuur; do
leeraren met een bovoegdheid L. O. genie
ten f 48.na 3 jaar f 52.en na 6 jaar
f56.per wekelyksch lesuur.
Nadat door den Voorzitter aan de heeren
Van den Berg en De Geus eenige inlichtin
gen zijn gegeven, worden de voorstellen van
B. W. met eenparige stemmen aangeno
men. Nog bepaalt men, dat do nieuwe rege
ling 1 Sept. a. s. in werking zal treden.
Minimum loon en maximum arbeidsduur.
Ter tafel komen de voorstellen van den
hoor Hartendorf en do adressen van don
Bond van Bouwvakarbeiders „Door Een
dracht Sterk" en van de gecombineerde bouw-
vakvereeniging „Verbetering zfi ons doel",
benevens het advies van B. W. en hunne
voorstellen omtrent de bepalingen op te nemen
in gemeente-bestekken ten opzichte van mi
nimum loon en maximum arbeidsduur. Het
geen verzocht en voorgesteld wordt, is in
onderstaande tabel weergegeven.
Bestaande regeling.
Voorstel Hartendorf.
Verzoek van den
Bond van Bouwvak
arbeiders
„Door Eendracht
Sterk".
Verzoek van de gecombineerde
Bouwvakvereeniging
„Verbetering zij ons doel",
afd. R.K. Volksbond.
Voorstel van B. W.
Ingaande
1 Januari 1910.
Ing.
1 Jan.
1911.
Ing.
1 Jan.
1912.
Bekwaam timmerman 20 ct.
metselaar '20
schilder 18
s stucadoor 23 t
Bekw. timmerman 22 ct.
t metselaar '24
schilder 21 t
i lood-en zinkw. 2*2
stucadoor 24 i
Grondwerker 21
Sjouwerman 21
Timmerlieden 22 ct.
Metselaars 22
Schilders 20 i
Timmerman 23 ct.
Metselaar '25
(Schilder 23
I.ood-en zinkw. 23
Stucadoor 25
Grondwerker 21 i
Sjouwerman 21
£24 ct.
20
;24
é24
■26
22
'22
25 ct.
27
25
25
27 t
'23
•23
Timmerman 1, 23 jaar en ouder 22 cent.
Metselaar 23 jj» 2'2
Schilder 23 '20 s
Lood-en zinkw.'23£j» 2'2 i
Stucadoor 23 24
Grondwerker 23i(» 19
Sjouwerman '23 18
Opperman 23 Jf» 19
Smid 23 s '22
Steenhouwer 23 25
Werklieden ben. 23 jaar 8O0/0 Van het
t 20 50 0/0 rninim.
17 300/0 loon.
Omtrent den maximum arbeidsduur stelt de heer Hartendorf voor deze te bepalen van April tot Oct. op 10 uur en de overige maanden op 9 uur.
.Verbetering zij ons doel" wil den max. arboidsd. bepalen met 1 Jan. 1910 op 11 uur, met 1 Jan. 1911 op lO'/s Qnr» 1 Jan. 1912 op 10 uur.
B. W. stellen voor deze te laten blijven zooals hij is, n.1. 11 uur.
Verder stelt de heer Hartendorf voor om voor overwerk 25 voor nachtarbeid (vau 10 tot 6 uur) 50 /0 en voor Zondagsarbeid
100 °/0 boven het gewone uurloon uit te betalen.
B. W. stellen voor 10 van 't gewone loon voor overwerk van 's morgens 6- tot 's avonds 10 uur,
25 o/0 M 's avonds 10- tot 's morgens 6 uur,
50% ii ii op Zondag en algemcon orkonde Christelijke feestdagen.
Bovendien wil de boer Hartendorf het vorbod van art. 1638 0. en d. van het Burg. Welhoek opheflen en de bopaling van dit artikel
krachteloos maken.
Tot bespreking overgaande verkrijgt de
heer Van Breda bet eerst het woord.
Deze betuigt zyn genoegeu over de indie
ning der voorstellen door B. W., maar
had gaarne gezien, dat zij de uurloonen,
als die door „Verbetering zij ons doel"
voorgesteld worden, hadden overgenomen,
die ciBchen zyn niet onbillyk. Ook de gelei
delijke vermindering van hot maximaal werk
uren tot 10 en de geleidelijke loonsverhoo-
ging acht spreker een goede maatregel,
terwijl hy het loon voor overwerk, zooals
B. W. dit voorstellen, te gering acht.
Dit moest zijn 20 voor nachtwerk 50%
en voor Zondagsarbeid 100 van het ge
wone loon. Hij hoopt dan ook, dat de Raad
in dien geest beslist.
De heer Hartendorf is dankbaar voor de
broode motiveering van de voorstellen van
B. W., maar is niet voldaan. Hy acht
het niet goed, dat B. W. bij de bepaling
van minimum loon een leeftijdsgrens hebbeu
aaugenomen en verkiest liever het uitte keeren
aan eon bekwaam werkman, dat is iemand,
die de zaken, welke aan hem toever
trouwd zyn, behoorljjk weet te verwerken.
In de praktyk is niet gebleken, dat de be
paling van bekwaam tot moeielykheden aan
leiding heeft gegeven. Ook kan hy het niet
goedketiren, dat een timmerman en metselaar
gelijkgesteld worden, dit is in strijd met de
gewoonte, verder vindt hy de vergoeding
voor overwerk te laag. Hoe hooger deze is,
zooveel meer zal het overwerk geweerd wor
den. Dat spreker art. 1688c en d krachteloos
wil maken, is niet juist gezien; hij wil zelfs
strenger optreden dan do wetgever. Met het
oog op deze bezwaren blyft hy zyn voor
stellen handhaven.
De heer Van der Ploeg pleit voor perio
dieke loonsverhooging en voor een 10-urigen
arbeidsdag. Daardoor zal de patroon geuood-
zaakt worden meer werklieden aan te stel
len, waardoor het euvel der werkloosheid
tegengegaan wordt.
Hij wil gaarne medewerken om de vak
arbeiders aan een behoorlijk stuk brood te
helpen.
Do heer Krynen komt op tegen den heer
Hartendorf waar deze het woord bekwaam
wil handhavenhet is z. i. zeer moeiljjk uit
te maken wie bekwaam is, er kan ten dien
opzichte geen regel gesteld, geen norm aan
genomen worden.
De beer Hartendorf acht het onbillyk dat
onbruikbare werklieden met bekwame gelijk
gesteld worden. Dan is er geen prikkel meer.
De heer Krynen zegt, dat de werkgever
uit moet maken of iemand bekwaam is.
De heer Staalman verwondert hot, dat de
heer Krynen, die een voorstander is van vak
onderwijs, de bepaling bekwaam niet wil,
want wil men dit niet dan wordt elke prik
kel voor ontwikkeling weggenomen.
De heer Krynen betoogt, dat bekwaam
een woord is van betrekkelijke beteekenis.
Men heeft bij het uitvoeren van een bestek
allerlei menschen noodig, de een is hier
voor, een ander voor iets ander» geschikt,
daarom was het beter te spreken van ge
schikte werkliedeu. Hy wil ze daarom geen
lager loon geven.
De heer Hartendorf meent, dat het woord
bekwaam geen moeilijkheden in de praktyk
te weeg brengt.
De heer Van den. Berg merkt op, dat er
voortdurend gesproken wordt over loon, 'f
moet zijn minimum loon, dus eeu loon,
waarvan de werkman bestaan kan. Een be
kwaam werkman vordient meer.
De heer Van der Ploeg kan zich niet ver
eenigen met het denkboeld aan allen een
zelfde verhooging toe te kennen en wyst
daar toe op de wantoestanden op Rijkswerf;
of men zyn best doot of niet, men krygt toch
verhooging, dit dooft de animo voor het vak
en werkt verlammend.
De heer De Geus is van oordeel, dat een
vergelijking tusschun werklieden op 's Rijks
werf en bij particuliere patroons niet opgaat.
Hy voor zich acht de leeftijdsgrens het eenige
middel om billijk te zyn.
De heer Biersteker verbaast zich over do
gevoerde <liscnssie, hy wil noch Bpreken van
bekwaam, noch een leeftijdsgrens vaststellen
en dit aan de praktyk overlaten. In de ver
schillende adressen is hier van ook geen sprake.
De heer Verstegen maakt nog eenige op
merkingen en zegt, dat de gemeente voor
moet gaan met goede bepalingen in het leven
te roepen vjoor de arbeiders opdat zy een voor
beeld iB voor particuliere patroons. Hij is voor
het opnemen van eon leeftijdsgrens, voor het
geleidelijk opklimmen in loonen en voor flinke
betaling van overwerk.
Na nog eenige bespreking wil de Voorzitter
tot stemming overgaan, maar door de ver
schillende uiteenloopende meeningen en voor
stellen is het moeilijk een beslissing te nemen,
waarom besloten wordt de zaak te verdagen
en de leden nogmaals in de gelegenheid te
stellen huu amendementen schriftelijk in te
dienen.
Woningnood.
AIbuu komt ter tafel een adres van de
afd. Helder der S.D.A.P., waarin verzocht
wordt maatregelen te willen nemen ter betere
uitvoering van do Woningwet in deze ge
meente en wel door gebruikmaking van do
- art. 32a dier wet verleende bevoegdheid.
Tot ondersteuning van het verzoek zyn
adbaesie-adressen ingekomen van de ver-
eenigingen .Door eendracht sterk", «Onder
ling Belang", afd. Helder van den Bond van
Ned. Onderwijzers» van den Bond van min
der marine-personeel, afd. Helder van den
Typografenbond, Heldersche beituurdersbond
afd. Helder van den Bakkersbond.
B. W. brengen een uitvoerig praeadvies
uit, waaraan bet volgende is ontleend
controleur der be-
onderzoek in to
B. W. hebben
laatingen opgedragen
stellen en de gezondheidscommissie advies
verzocht. De commissie komt tot het besluit,
dat aanbouw van woningen voor rekening
der gemeente moet worden aanbevolen. B.
W. kannen zich hiermede evenwel niot
verecnigen, omdat in den laatsten tijd door
verschillende personen voor een 30-tal per-
ceelen bouwaanvragen werden gedaan, en
dat voorts een verooniging in wording is,
die zich ten doel stelt een complex wonin
gen te stichten. Dergeljjke vereeniging is
volgens B. W. in de eerste plaats aan
gewezen om met behulp van Ryk en Gem.
tot woningbouw te komen. Om financieolc
redenen verdient dergolyko aanbouw van
gemeentewege geen aanbeveling.
De heer Verstegen is niet voldaan over
het praeadvies van B. W. en betwijfelt
of het adres met dien ernst is behandeld,
als het verdient. Er wordt in het advies geen
enkele naam gonoemd, geen enkel bewys
bijgebracht tot staving van de beweringen.
Als redenen van afwyzing worden opgege
ven, dat de gemeente geen grond bezit en
het oogenblik nog niet gekomen is, dat men
dient in te grijpen. En toch heersebt liior
woningnood, want volgens den inspecteur
Zoetmulder moet or minstens een reserve zyn
van 3% zyn on deze bedraagt alhier 1 Va °/o-
Van de 4219 woningen, die een hunrprys
hebben beneden f 3, waren er 1 Jan. 1.1,
slechts 42 leeg. 't Is een feit, dat er perso
nen zyn die wachten met trouwen, omdat
geen woningen beschikbaar zijn. Spreker zou
gaarne weten den naam van de gemeente,
die eigen woningen had en last bad met het
betalen van den huur. Ook wie met men
wordt bedoeld. Volgens inspecteur Zoetmul
der neemt de gemoentelyke woningbouw toe
en in Franeker is men reeds voor den dor
den maal daartoe overgegaan. Dat er hier
aan arbeiderswoningen bestaat, die beneden
f 2 verhuurd kunnen worden, 't Is hem even
wel te kras om heden overeenkomstig het
voorstel van B. St W. te besluiten. Hy wil
de zaak nader leereu kenen en stelt daarom
voor een Commissie van 5 leden te benoemen,
om de zaak te jondersoeken en rapport uit
te brengen.
De beer Verstegen kau zich met het voor
stel vereenigen, wanneer dadelijk gewerkt
wordt de commissie b.v. na 3 maanden iets
van zich laat hooren.
Het voorstel wordt daarop aangenomen
mot 14 tegen 2 stemman, die der heeren
Van Neck en Kryuen.
Pensioenverordening.
Alsnn is aan do orde de behandeling vau
oen door B. W. ontworpen verordening
tot regeling van pensioenen en wachtgeld
der gemeente-ambtenaren en hunne weduwen
en wcezen.
De heer Terra stelt voor, ook namens eenigo
andere leden, met het oog op de belangrijk-
van de zaak do behandeling uit to stel
len. Vooraf zou hy dau willen, dat een huis
houdelijke vergadering werd gehouden or.
dat nog andere stukken, zooals het rapport
van prof. Peicb, werden overgelegd.
Men besluit de zaak nit te stellen.
Stembureaux.
Door B. W. wordt voorgesteld do stem
bureaux voor verkiezingen, welke dit jaar
zullen gehouden worden, samen te stollen,
zooals zy die ontworpen hebben.
Met algemeene stemmen wordt daartoe
besloten.
Benoemingen.
Er wordt overgegaan tot benoeming van
een hulp-keurmeester. De aanbeveling- dio
in overleg met den veearts-keurmeester uit
12 sollicitanten is opgemaakt, luidt als volgt
1. J. A. van den Akker, te Hoek van Holland,
2. P. van Dyk, te Alkmaar.
Gekozen wordt de beer J. A. van den
Akker met 10 stemmen. Op den heer P.
van Dyk waren 2 stemmen uitgebracht cn
2 briefjes waren blanco.
Tot leden der Commissie tot onderzoek van
den Woningnood worden gekozen de heeren
Verstegen, Van Breda, Adriaanse, Biersteker
en Hartendorf.
De keeren Krynen en Staalman, die ook
gekozen waren, bedankten.
Rondvraag.
De heer Van Breda dringt er op aan gras
te zaaien by do boomen aan den Kanaalwog,
omdat de bewoners aldaar veel last bobben
van bet opstuivendo zand.
Verder vraagt by den sproeiwagen wat
meerdere malen to doen rjjden.
De Voorzitter zal dezo beide zaken ovor
egen.
Hierna wordt de openbare vergadering go-
sloten en gaat de Raad over in geheime
zitting tot onderzoek van eenige belasting-
reclames.
geen grond beschikbaar is, is een fout van
het gemeentebestuur, het had bij he*
tot uitbreiding daarvoor moeten zorgen.
et plan
i. Meer
dere opheldering van de in wording
vereeniging is gewenscht.
De Voorzitter zegt niet overtuigd te zyn,
dat hier woningnood bestaat. Die nood moet
duideljjk bljjken, daarom zal de telling her
haald worden. Omtrent de in wording zynde
Voreeniging zegt de Voorzitter geen nadere
verklaring te kunnen geven, alleen wil hy
mededeelen, dat reapectable personen zich
voor interesseeren. Hy acht het een ge-
wenschte toestand, dat woningen door een
vereeniging gebouwd worden met geld van
het Rijk. Mocht het blyken, dat er woning
nood bestaat en er niet in voorzien wordt,
zou hy genegen zyn do zaak ter hand te
nemen. De heer Biersteker constateert dat
hier wel degelijk woningnood bestaat on het
hem bekend is, dat menschen 3 maanden
lang bun hnweljjk moesten uitstellen, wegens
scbaarschte van woningen. De gemeente moet
evenwel wachten of do vereeniging van zich
doet hooren, de woningbouw ligt in de
laatste plaats op den weg der gemeente.
De heer Staalman is van den ernst der
zaak doordrongen en weet, dat er gebrek
In ons volgend nummer zullen wij de hoofd-
bcpalingen van de pensioenregeling mededeelen.
Ingezonden Mededeelingen
20 cent per regel.
Nierpijnen.
Onafhankelük van liet Ijjden, veroorzaakt door
de pijnen in den rug die alleen voldoende zyn den
zieke er toe te brengen er zich zoo gauw rnogelyk
van te verlossen, bestaat er een andere reden die
den zieke moet dwingen zich onmiddellijk te ver
zorgen indien hij in het vervolg zich daarover ni<-t
bitter wil te beklagen hebben. Deze reden is de
volgende: De mggepynun, die stijfheid, zoo hevi*
dat de zieke des morgens alle moeite heeft op
staan, en die hem doen schreeuwen wanneer hij
zich moet oprichten na zich voorover te hebben
gebogen, komen voort uit een slechte werking,
een binder, een prikkeling van de nieren. Nu zijn
de nieren een orgaan van het grootste belang, een
orgaan als het hart, een orgaan dat, indien het
door de een of andere afwijking is aangetast, den
zieke in doodsgevaar brengt.
De nieren worden in het algemeen eerst ann-
door een aoort van vertraging, vanzwakto
ing. N«
t, daar 1
gedaan c BHBI
in baar werking. Nu is de werking der nieren
zeer belangrijk, daar zy belast zyn met de uitdrij
ving der vargiften, overblijfselen der voeding, ver-