KLEINE COURANT
EI
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wlerlngen en Anne Paulowne-
Banden d
68 E
loed
No 3017
Zaterdag 27 Augustus 1910
38ste Jaargang
't Vliegend Blaadje p. 3 m.50ct., fr. p. post 75 ct., buitenland f 1.25
Pre- Zondagsblad 37} 45 0.75
miën J Modeblad i 55 65 f 0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels 30 cent.
Elke regel meer6
Bewijs-eieinplaar '-}
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intero.-
Telefoon 50.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever i C. DE BOER Jr. (»./h. BERKHOUT Cu.), Helder.
Bar
Eerste Blad.
UIT HET BUITENLAND.
De wedstrjjd in bet bouwen van steeds beter
of misschien juister gezegd, verschrikkelijker
oorlogsmaterieel houdt aan. Engeland bouwde
in 1906 zijn «Breadnought" 490 voet lang,
't was 't grootste oorlogsschip dat bestond
zoo groot, zoo geweldig als voor dien tijd
niet mogelijk werd geacht. En thans, we zijn
nog geen 4 jaar later of de .Dreadnought"
behoort al tot 't .kleinere" model. Engeland
heeft thans een oorlogsschip >de Orion"
water gelaten, dat bijna 100 voet langer is.
Zoo zullen er vier komen I 't Vuurvermogen
is tweemaal zoo groot als dat van de Dread
nought". Ze zjjn bewapend met 10 stukken
van 13,5 inch. Duitschland zit nu natuurlijk
in dien tijd ook niet stil. Het eerstvolgende
Duitsche slagschip zal nu bewapend zjjn met
14 inch. kanonnen, die weer granaten zullen
werpon, welke veel zwaarder zjjn dan die van
»de Orion".
De Britsche admiraliteit overweegt nu de
afschaffing der schoorsteenen en daarvoor
in de plaats voortbewegingsmotoren. Zoo kan
men aan den gang bljjven als het land
intusschen niet door de hooge oorlogsuitgaven
geruïneerd is. En welke verschrikkingen zal
met dat moordtuig de oorlog niet pa zich
slepen
Daaraan denkend mogen zjj worden geëerd,
die hun leven gaven voor de leniging der
rampen nit den oorlog voortvloeiend, eene
Florence Nigtingale pas geleden in Londen
overleden, thans weer Gustave Moynier, de
voorzitter van het internationale comité vau
het Roode Kruis, die te Genève overleed.
Het grootste'gedeelte van zjjn leven en zjjn
beste krachten heeft hjj gewjjd aan de schoone
verceniging, wier leden zich teu doel stellen
zoowel in vredes- als in oorlogstijd de lijdende
meuschbeid verlichting te verschalen.
Brussel-tentoonstelling leeft weer op:
Acht dagen zjjn verloopuu, schrijft het
//Handelsblad van Antwerpen", en reeds is
de ramp door het publiek vergeten. Zondag
werden 46.000 toegangskaarten afgegeven.
Overal speelde de muziek en heerschte joljjt
en vroool jjkheid. De Fransche sectie was weer
open en in Oud-Brussel ging het lustig toe.
's Avonds verlichting der tuinen en groot
vuurwerk.
In de Zaterdag te Londen gehouden ver
gadering der koninklijke commissie voor de
Brusselsche tentoonstelling, werd het besluit
van de regeering om ten spoedigste de weder
opbouw der Britsche afdeeling ter hand te
uemen, met gejuich begroet. De voorzitter
deelde mede, dat van verschillende zjjdcn be
langrijke aanbiedingen voor steun waren in
gekomen. Yan de 805 firma's wier inzendingen
vernield zijn door den brand, hebben zich
reedB 89 aangemeld voor nieuwe standplaatsen.
Ook de Fransche afdeeling is weer opge
bouwd.
Het aantal brandwachters bij de gebouwen
is aanzienlijk vermeerderd. Nu dat mocht
ook wel.
Met grooten luister is te Chalon sur Saóue
een standbeeld onthuld voor dr. Mauchamp,
die in Maart 1907 in de alraten van Mara-
kesj door fanatieke Marokkanen werd ver
moord en wiens dood zulke ernstige poli
tieke gevolgen had. 't Is zelfs nu nog niet
rustig in Marokko op denzelfden dag
der onthulling werd weer een Europeaan,
Oostenrjjksch onderdaan, in de straten ver
moord gevonden.
De cholera die door Russische reizigers
naar een tweetal Italiaansche plaatsen was
overgebracht eischt daar nog altjjd slacht
offers.
De Fransche minister Briand heeft tele
grafisch de prefecten der grensdepartementen
en de burgemeesters der zeehavens gelast,
strenge voorzorgsmaatregelen te nemen tot
wering van cholerabesmetting door uit Ita
lië komende reizigers en goederen.
De feesten der inwjjding van het nieuwe
residcntiopaleis te Posen worden door geen
wanklank verstoord. De houding der Polen
is tot hiertoe tactvol en verstandig geweest.
De Polen, die uilnoodigingen ontvingen
om de feesten bjj te wonen, hebben deze
tot ergernis der chauvinistische pers aan
genomen, tal van Polen hadden zelfs hunne
huizen versierd en bevlagd. De „Germania'
geeft thans der Poolsche bevolking den drin
genden raad de wélgezinde en vriendelijke
FBUILLEITON.
woorden des keizers op goeden bodem te
laten vallen, doch spreekt tevens de hoop
uit dat de zoon des keizers, die thans te
Posen resideeren zal, door eigen waarneming
den toestand zal leuren kennen en den kei
zer omtrent de gezindheid en de behoeften
der Polen onpartijdige inlichtingen zal ver
strekken. „Het zou daarom van de Polen
zeer onverstandig zjjn, wanneer zjj prins
Eitel reeds bjj voorbaat tegemoet traden met
een gevool van wantrouwen.
In den toestand waarin Polen verkeert is
het beter geen aanleiding tot een •krach
tiger optreden* te geven. Zoo zullen zjj er
't meeste bij winnen want de Duitsche
vuist is hard dut hebben zjj gevoeld.
Oud-president Roosevelt zou niet meer als
politiek persoon optreden heette het eenigen
tijd geleden. Thans evenwel wordt bericht
dat hjj gereed staat de Vereenigde Staten
te gaan doorreizen en dat hjj op verschil
lende plaatsen groote politieke redevoeringen
houden zal.
Vreeseljjke boschbrandon richten in Ame
rika groote verwoestingen aan. Er zjjn reeds
tal van slachtoffers. Uitgestrekte hoBSchen
zjjn door het vuur vernield van een
tweetal treinen meent men dat zjj onderweg
door het vuur overvallen, geheel vernield
zjjn met passagiers en al.
NBEUWSBERICHTEN.
HELDER, 26 Augustus.
Prijs van het gas.
Door de afd. Helder van de Soc. Dem.
Arb. Partij is aan den Raad dezer gemeente
een adres verzonden, waarin verzocht wordt
bjj de vaststelling der begrooting over 1911
het daarheen te willen leiden, dat de prjjs
van het gas voor particulier gebruik per M*
met 1 ct. worde verlaagd van af 1 Januari
1911.
Ter motiveering van dit verzoek is hier
bij gevoegd een memorie van toelichting.
Deze bevat een tabel vau 107 plaatsen met
gemeente-gasfabrieken waaruit bljjkt, dat in
1908 de prjjs van het lichtgas was
in 1 geval 5 ct. per Ms
2 gevallen ö'/g
14
6
27
10
30
is
4 10
6%
7
Helder behoort tot die gemeenten^waar
do prjjs van het lichtgas nog 8 Ct. per Ms
is. In 56 der gemeente-gasfabrieken is hot
minder dan 8 ct. De gasprjjs alhier is dus
hoog to noemen.
Maar dit wordt nog te erger, indien men
dien prjjs beschouwt in verband met de op
brengst der gemeente-gasfabriek alhier. Was
de netto winst in 1907 f25 753 65, in 1908
iets lager, n.1. f28 595 82', in welk jaar
echter f 4000.meer rente is uitgegeven,
in 1909 bedroeg dit cjjfer f 39 858 14'.
Volgens de meening van adressante, be-
hooren gemeentebedrijven niet in de eerste
plaats geëxploiteerd to worden, om een zoo
groot mogeljjke winst in de gemeentekas te
storten, maar wel, om, naast goede arbeids
voorwaarden voor hot personeel, aan de
gezamenlijke gemeentenaren ten goede te
komen, door eene billijke berekening van
die voor hunne behoeften noodig
hetgeen
hebben.
De f 39 858 14' netto winst is niets andere
dan eene belasting, die daarbjj nog
de gewone belustingcn op hen
drukt, die toch al zwaarder zjjn belast dan
billjjk genoemd kan worden.
Een te hooge gasprijs is dus eene zeer
onbillijk werkende verbruiksbelasting.
Indien de gemeente voor hare uitgaven
aer inkomsten noodig heeft, is eene ver
hooging der directe belastingen altjjd bil
lijker, want zjj, die thans onbilljjk hoog zijn
belast door een te hoogen gasprjjs, zullen
dan verlicht worden, en zjj, die weinig gas
gebruiken, wat meer tiaar verhouding van
hun inkomen bijdragen in de kosten der alge-
meene zaak.
Adressante is te goed overtuigd, dat onder
de bestaande Gemeentowot, welke een zeer
beperkte progressio toelaat, goen billjjke
plaatseljjke belasting mogeljjk is, maar meent
toch de gasprjjs te moeten verlagen. Wordt
de gasproductie grooter (en juist door gas-
prjjsverlaging zal de stijging meer dan anders
zjjn), dan is eene zoo sterke verhooging der
belasting niet eens noodzakelijk.
Do gasproductie was in: 1907 1 350 628 M.8
1908 1614 833
1909 1825 586
Zonder al te optimistisch te zjjn, kan men
deze cijfers voor 1910 en 1911 wel iedere
keer met 200.000 M.11 verhoogeu. De ver
mindering door gasprijsvorlaging wordt dus
door de vermeerdering door grootere omzet
grootendeals opgeheven.
Maar ook zonder deze vorwachting, waar
aan trouwens eens eeu einde komt, kan do
gasprjjs, in verband mot de netto winst der
gasfabriek, zeer gemakkeljjk verlaagd wor
den.
Tevens mag zulk eene verlaging niet wor
den tegengehouden op grond van finanoieele
overwegingen, de gemeentekas rakende, daar
dit neerkomt op een onbilljjke belasting van
hen, die met hun kleine inkomens toch al
de meeste belasting betalen.
Bezoek Belgisch Koningspaar.
Wij vernemen dat bjj gelegenheid van het
bezoek van het Belgisch Koningspaar te
Amsterdam, de pautserschepen „Jacob van
lleemskcrck", .Piet Hein", Evertsen" en
Friesland naar Amsterdam vertrekken.
Onze Vloot.
I)e directeur en commandant der marine
te Amsterdam, schout-bij-nacht Tydeman,
heeft Dinsdagavond in den tuin van het Con
certgebouw aan de AmstordamBche afdeeling
der Verceniging Onze Vloot een concert aan
geboden. Onder het zeer talrjjke publiek, dat
naar de muziek van de kapel de Koninklijke
marine, directeur de heer A. L. Hazcbroek,
was komen luisteren, werden vele uniformen
van de hoogcre en lagere rangen bij onze
zeemacht opgemerkt. Het pogramma werd ge
opend met het Wien Neerlandsch Bloed en
gesloten met het oude Wilhelmus. De volks
liederen werden staande aangehoord.
Militaire academie.
Alsnog komen vooreen plaatsing bij de Kon.
Mil. Academie tegen 19 September a.s. in
aanmerking voor de infanterie hier to lande
Ch. Hoogers, II. P. Teutelink, H. J. C. van
Rietschoten, N. J. Tielrooy, J. A. van Schaik,
B. L. M. C. Perquiu en D. J. Oosterink.
Daarentegen komen niet voor iu de nieuwe
aankondiging de in de vorige aankondiging
voor plaatsing bij de infanterie hier te lande
aangewezenen jhr. W. C. Boreel en A. H.
N. Schregardus. Jhr. W. C. Boreel voor
noemd is thans voor de cavalerie hier te
lande aangewezen.
Stoomzuivelfabrief te Texel.
Door het Techn. Advies en lut. Patent-
bureau Noorderdorp en Dros, Amsterdam,
werd bij onderhandache aanbesteding aan
het Techn. Bureau «Insulinde" te Amsterdam
opgedragen de levering en montage der
machinale inrichting der stooinzuivcllubriek
de Samenwerking" te Texel.
De zaak-Kuyper.
Uitspraak Eereraud.
Het rapport, gericht aan den heer J. E.
N. baron Schimmelpenninck van der Oye
van Hoevelaken, voorzitter van de Eerste
Kamer der Staten Generaal, luidt als volgt:
's-Gravenhage, 14 Juli 1910.
Hoogwelgeboren Heerl
De Commissie die zich op uwe uitnoodi-
ging geconstitueerd heeft ten einde ,inge-
volge een verzoek van dr. A. Kuyper, na
onderzoek haar oordcel uit te spreken ia
zake de sinds einde Jnni des vorigen jaars
uitgestrooide beschuldiging, aU zou hjj zich,
tjjdens hjj Minister van Binnenlandsche Zaken
was, schuldig gemaakt hebben aan corruptie",
hoeft de eer u hierbij het resultaat van haar
onderzoek mode te deelen.
Do Commissie heeft bjj haar onderzoek,
behalve van de door den druk openbaar ge
maakte Btukkon, waaronder ook de op do
zaak betrekkelijke Kamerverslagen, gebruik
gemaakt van een haar door dr. Kuyper toe
gezonden memorie met bjjlageD, waaronder
brieven van verschillondo personen in origi-
nali, voorts van schriftelijke inlichtingen die
zij van onderscheidene personen gevraagd
verkregen heeft, eindeljjk van haar door
mej. M. Westmeyer mondeling verstrekte
inlichtingen.
Zij is van meening, dat de tegen dr. Kuyper
uitgebrachte beschuldiging zich concentreert
in de quaestie van de ridderorden voor de
heeren Lehmann, en spreekt haar oordeel
uit als volgt:
lo. Voor wat aangaat de bepalingen van
het Wetboek van Strafrecht, dat dr. Kuyper
vrij uitgaat, aangezien niet gebleken is van
eenige aanduiding, dat bjj ten eigen bate geld
heeft aangenomen van de heeren Lehmann.
2o, in aanmerking nemende, dat de tegen
dr. A. Kuyper gerichte beschuldiging ook
betrof het geven van ridderorden in verband
met geldeljjke bjjdragen aan de acti-revolu-
tionnaire partijkas voor vorkiezingsdoeleinden,
iets dat, al valt het niet onder dc stralwet,
als corruptie is gequalificeerdton eerste,
dut, voorwat den heer R. Lehmann betreft,
die, naar aanleiding van zjjn ruime bjjdragen
ten behoeve van het herstel der Hollandsche
kerk te Colombo en van het repatrieeron
der op St. Helena verblijvende krijgsgevange
nen, den 31 Aug. 1903 gedecoreerd werd,
niet gebleken is van eenige reden om te
twijfelen aan de verzekering van dr. Kuyper
en van hem zeiven, dat hjj voor het eerst
in Mei 1904, dus geruimen tjid na de deco
reering, geld voor de partijkas heeft gegeven
dat bet onder 2o. bedoelde verband ook
niet af te leiden is uit de omstandigheid,
dat het aanwjjzen van daden, waardoor de
heer R. Lehmann zich voor het nationaal
belaug verdienstelijk kon maken, plHuts had
ingevolge eeu verzoek van mej. M. Westmeyer,
wier jjverige bemoeiingen ter inzameling van
gelden voor de partijkas en wier geldelijke
verplichtingen aan den heer R. Lehmann,
aan dr. Kuyper bekend waren.
Immers naar het oordeel van de commissie
zou door deze omstandigheid in aanmerking
te uemen het verband in den zin van corruptie
te ver gezocht zjjn, tcrwjjl er geen twjjfel
kan zjjn, dat dr. Kuyper, ook afgezien van
eenige betrekking tot mej. M. Westmeyer,
als agente zonder aanstelling, bijzonder be
lang stelde in het herstel der kerk te Colombo
en het repatrieeren der krijgsgevangenen op
St. Helena.
Ten andere dat voor wat den heer E. A.
Lehmann aangaat, de zaak zich anders voor-
doot. De poging toch, van dr. Kuyper om
hem voor eene docoratio te doen voordragen,
heeft plaats gehad nadat dr. Kuyper goldou
van hem had aangenomen voor de partijkas,
en zonder dat hjj zich door eenige speciale
daad verdienstelijk had gemaakt voor het
nationaal belang.
Deze feiten op zich zelf leveren echter,
naar het oordeel der commissie, nog geen
grond op om corruptie aan te nemen en van
het innerljjk verband tusschen die feiten ia
de commissie bij haar onderzoek niet ge
bleken. Overigens is, naar haar oordeel, de
voorspraak van dr. Kuyper bij een zjjner
ambtgenooten, ten gunste van den heer E A.
Lehmann niet te beschouwen als een ambtsdaad.
Met bjjzonderc hoogachting,
do commissie voornoemd,
(w.g.) Van Swindkren.
(w.g.) H. J. Kist.
(w.g.) Van Karnebeek.
Voor eensluiteod afschrift.
sohimmell'enninok v. d. üyk v.
Hoevelaken.
Inbraak te Haarlem.
Aangaande den te Haarlem gepleegden
diefstal vernemen wij nog het volgende
Het huis der wed. Rijnbendc behoort aan
de gemeente Haarlem, die het ten geschenke
kreeg doch met het servituut er op dat het
niet door een man mag bewoond worden
vandaar dat er geen waker in het perceel
was toen mevr. R. op reis ging.
Het perceel is van achteren gemakkeljjk
te bereiken, allereerst door de aan beide
zijden met een lage deur afgesloten Baanlaan
en dau nog door de tuinen heen van af dc
z.g. Wagenmakerslaan, en do justitie ver
moedt dat die weg gekozen is om het hnis
lo naderen, althans door enkele der dieven.
Men tast nog in het duister hoe zjj zjjn bin
nengekomen, Do open gevonden deur moet
van binnen zjjn opengemaakt, want alle
binuendeuren waren voor het op reis gaan
door de gezelschapsjuffrouw gesloten, liefst
met twee knippen er op, zoodat alleen de
voordeur over bleef om met een sleutel te
kunnen openen.
Do inbrekers beweren door een dakraampje
te zjjn binnengekomen, doch dit wordt on-
oannemeljjk geacht. Waar zjj nu echter toch
aan het klappen zjjn, zal dit ook wel bljjken.
Het staat vast dat de diefstal niet in een
nacht heeft plaats gehad. Dit viel te con-
stateeren nit het aantal nagelaten souvenirs,
en is het wel in een nacht geschiedt, dan
moeten er minstens negen personen aan debet
««o.
Van het gestolene komt er nu telkens
meer te voorschijn.
Kurhaus—Scheveningen.
Een paniek.
Nauweijjks was na de pauze de Coriolun-
ouverture begonnen of het geroep braud I
bracht in de volle zaal een enorme ontstel
tenis teweeg. Men vloog naar de uitgangen,
wierp elkander bjjua ondersteboven, dnwde,
stompte; en in dat helsehe rumoer bleef Dr.
Kunwald kalmpjes door dirigeeren en hot
orkest speelde zoo correct, zoo rustig alsof
alle leden er niet het minste bezwaar inzagen
om levente verbranden. Toen kwam de
bezinoing weer terug. Wanneer het orkest
zoo rustig door bljjft spelen, dan zal het met
den brand toch ook wel niet zoo erg zjjn,
begreep men ten slotte; eu nog bovendieu
riep een bezoeker op de galerij gezeten met
stcustoretem dat or volstrekt geen brand was,
waarop langzaam aan, allen terugkeerden en
hun plaatsen hernamen, velen vooral be
jaarde dames doodoljjk ontsteld en flauwtjes
nabjj.
Ecre Dr. Kunwald en de orkestmusici die
door hun koelbloedigheid beslist een groot
ongeluk hebben weten te voorkomen. Mon
moet do ontsteltenis gezien hebben om te
kunnen begrjjpen wat er gebeurd zou zjjn,
indien dirigent en orkestlioden hun kalmte
verloren hadden. Met langdurig gejuioh is
do kranige dirigent voor zjjn flink gedrag
beloond hij Kunwald, en de musici hadden
er schik in en de vluchtelingen, die zich nu
allicht wat schaamden over hun woestheid,
lachten maar mee, hoewol ietwat zuurzoot.
Waarom of er brand geroepen is Er was
zoo deelden een suppoost mede in de
keuken vet op het fornuis gevallen en dat
gaf even een lichte brandlucht in de zaal,
waarop een of andere zenuwachtige mijuhecr
maar dadelijk is gaan schreeuwen.
De (lieren van Bostock.
Zaterdagavond had het Komileit van Brus
sel-Kermis een onderhoud met den heer
Bostock, op de kiosk dor Groote Markt, te
midden vau het puin.
Dc heer Bostock legde uit, hoe het er is
toegegaan.
„Mijn inrichting brandde af, nu eenige
jaren geleden, in het Colyseum vau Chicago,
vervolgens verbrandde ze te Baltimore, waar
ik bjj de aardbeving van Ban Franciseo was.
Nooit heb ik een vollediger, sneller en schrik
wekkender ramp bjjgewoond dan het bran
den van dit gedeelte der Tentoonstelling.
Zonder de uitgangsdeur, door Brussel-Kermi.»
langs do zjjde van het Solbosch gemaakt,
zou er herrie geweest zijn, die, snel en on-
vermijdeljjk, tot moorderjjen zou geleid hebben.
„In de menagerie wachtten mijn temmers
en ik de komst van het vuur af; wij wisten
dat alles verloren was, dat er goen enkel
middel bestond om de wilde dioren er uit
te halen; wjj wisten ook dat zjj niet lang
zouden ljjdeu, dat orimiddelljjk de verstik
king zou ingetreden zjjn. Maar wat harte
leed, te denken dat op eenige minuten tjjds,
die makkers van ons leven, aan wie wjj
door de gewoonte gehecht waren, door de
vlammen zouden geroosterd worden! Op
aandringen van don cornac, besloot ik er
toe de redding van don olifant, van den
lama eu de apen toe te latenmaar ik was
onverbiddeljjk voor de undereu. Do temmer
die op wonderbare wjjze een kleinen zwar
ton beer had afgericht, smeekte mij al wee-
nend de kooi te openen; maar ik kende het
gevaar, en wist wel dat, soodra het dier
vrjj was, het opnieuw verwilderd zou zjjn
en in de dichte gelederen vun het volk zou
zjjn gesprongen.
„Ondortusachen had een onbekende mee
warige toeschouwer hut geleerd varken op
genomen, en hjj zat iu de war daar hjj niet
wist wie het toe te vertrouwen.
„Iernund riep: „Heel de familie Bostock
is in auto naar het „Palace Hotel" gere
den!" De toeschouwer had een eenvoudigen
inval: hjj deed oen taxi in Solbosch stilhou
den, deed de portel open, betaalde den ver
bluften autovoerder vooruit, cn riep: „Leid
hein naar het Palace Hoiul, met een zoo
verschrikkeljjke stem, dat du chauffeur ver
trok, zonder verdere navraag, en met de
grootste snelheid wegreed.
„Bjj de aankomst voor het Palace Hotel,
liep de portier om don klant te ontvangen.
Daar hjj zoo nog nooit een gezien had, deinsde
hjj van verbazing, en het varkon nam de
kans te baat om het hotel in te loopen, in
vluggen draf en met een staartje als eeu
kurkentrekker. Men stiet het dier in een
kamer, waar het goedschiks zjjn intrek nam,
en men sloot het daar op. Wanneer men
het 'e andersdaags kwam weorhalen, stelde
men vast dat het zich als een varken ge
dragen eu de meubelen bevuild had.
„Maar wat rampspoedige dingen naast dit
plezierig incident! In de menagerie trappel
den W« voor de kooien, waar do wilde die
ren ongerust brulden en ons bezagen als om
hulp emeekend. Een vlammetje viel van het
dak af, ruiten braken, andere gensterljes
regenden en plotseling verlichtte een groot
licht, triomfeereud en akelig, heel de loge.
Leeuwen gingen op de achtorpooten staan;
andere dieren kropen ineen, door schrik ver
nietigd. Ik deed mjjn snikkende temmers bui
tengaan, ik zei mjjn dieren vaarwel en ik
sloot de deur die niet meer zou geopend
worden.
„Ik heb heel wat gebeurtenissen beleefd,
maar die laatste slenteldruai is de treurig
ste herinnering van mijn leven. Van mjjn
dierengaarde bljjft er m(j nog slechts die
sleutel over.
Een irakteerend raadslid.
Uit Meorssen schrjjft men aan het Hdbl.,
dat een nieuw gekozen raadslid uan den
avond van zjjn verkeizing to zjjneu huize aan
degenen, die hein kwumeu gelukwenschen eu
aan hou, die een boom voor zjjn huis plant
ten, onder meer andere dranken, verschonken
heelt 600 liter bier en 19 flosschen cognac.
Ontploffing bij Krupp.
In het laboratorium van het schietterreiu
•Ier firma Krupp te Essen had Dinsdag, bjj
het werken met ammunitie voor de nieuwe
kanonnen, een ontploffing van buskruit plaats;
de oorzaak is nog onbekend. Do arbeiders, iu
het laboratoruim werkzaam, gingen op de
vlucht Het vuur, dat snel om zich heen greep,
deed grootere buiskruilvoorradun ontvlam
men, zoodat het geheele laboratorium vernie-
•igd werd. Eeu groote hoeveelheid kruit,
zniidortjcs on patronon zjjn ontploft. Hoewel
de herhaalde ontploffingen ontzettend geraas
maakten, is het ongeluk in zooverre goed ul-
geloopen, dat geen moiischeulevens to betreu
ren zjjn. Het krachtige optreden vun den
brandweer van Krupp en die uit Essen wist
verdere materieele schudo te voorkomen, liet
laboratorium en het kruithuis werd echter
geheel verwoest: iu het kruithuis was 32,000
K.G. ammunitie aa iwezig, zoodat de materieele
schade aanzienlijk is.
Een spion gevangen genomen.
De Emdener bladen geven de volgende
bizonderheden van de gevangenneming van
een Engelsehmau op het eiland Borkum,
dien men voor een verspieder houdt. Zon
dagavond zag de wacht in de buurt van de
nieuwe vestingwerken een licht opvlammen.
Hjj riep een anderen schildwacht en beiden
zagen een oogenblik later, op eeu ander
punt weer het vlammend licht. Nu ging men
met het zoeklicht worken on weldra zag
men een gedaante, die de vlocht nam. Du
man werd ten slotte gepakt en bleek een
camera met een toestel vóór magnesiumlicht
bjj zich to hebben.
Techniek en Inbraak.
De vorderingen der ti-chnick worden niet
alleen aangewend tot heil van de inensch-
hcid, ook misdadigers bedienen zich daar
van voor hun anti-socialo plannen. Te Bir-
mingham is door tjjdige ontdekking een
poging lot inbraak in een juweliorszaak ver
ijdeld, die bewijst hoovcr sommige inbrekers
het in de techniek hebheu gebracht. De
heeren hadden in eeu belendend percoel een
woning gehuurd en brachten daar alles bin
nen wat zjj tut de volvoering van hun plan
nen noodig hadden.
In een cementen muur van 18 inches dik
word eou gat geboord, groot genoog om du
inbrekers met hun toestellen door te luteu.
De stalen deur vau de brundkust, werd
aangetast met eou zuurstui'-waterstof-steek-
vlum cn doorgesneden. Op twee inches staal
volgde een asbcstlaag en daarop weder een
inch staal. De voorste staalplutcn waren uit
gesneden en du dieven, waren reeds be
gonnen met de verwjjderiug van du asbostlaag,
toon zjj door een uitkjjk, met wiêu zjj door
een draagbare telefoon waren verbonden,
werden gewaarschuwd, dat onraad naderde.
Eeu open deur trok de aandacht van een
politieagent. Deze maakte alarm. Toen een
onderzoek werd ingesteld waren de inbrekers
gevlogen, maar het zuurstof-waterstof-apparaat
en de telefoon hadden zjj achter gelaten.
1
I
-
6)
Weet je dan niet, Conrad, dat mjjn vader
dadeljjk met mjj buitenlands ging, om te ver
mijden, dat onze naam bjj het onderzoek zou
genoemd worden en om alle onaangename
opmerkingen te ontgaan? ging de jonge dame
voort, toen de bewaarder verdwenen was.
Ik mocht geen briefwisseling houden met
mjjn familie in het vaderland ik werd door
nieuwe indrukken overstelpt, ik moest alles
vergeten.
Ge moet mjjn goeden, ouden vader niet
streng beoordeelen. Hjj is heftig en onrecht
vaardig tegen u geweest, maar in dien tjjd
was hjj altijd goed en vriendeljjk voor mjj.
En ik wil u nog wat zeggen, Conrad, hjj
heeft u later ook beter beoordeeld. Uit een
brief, die hjj mjj liet lezen, zag ik, dat hjj
informatiën over u had ingewonnen en had
vernomen, welk een goed zoon gjj altjjd
waart geweest en hoe ge n in alle omstan
digheden flink en eerljjk hadt gedragen.
Dat had hij vroeger moeten doen, nu was
het te laat.
Ja, het was te laat, maar ik was er hem
toch dankbaar voor. Het schoon een stil
zwijgende overeenkomst tusschen ons, ge
dane zaken niet weer aan te roeren. Hjj gaf
mij alleen de kranten waarin de verslagen
•Ier terechtzitting waren opgenomen en ik
las die onder bittere tranen. O, nooit ben ik
zoo ongelukkig geweest, als op den dag toen
ik uwe veroordeeling las.
Dat was het laatste, wat ik van u hoorde.
Ik was zeer ziek en toen ik weer gezond
werd, gaf mon mjj geen kranten meer te
lezen.
Wjj waren vier juar achtereen Jop reis.
Wjj verlungden allon in stilte terug naar ons
oude thuis, maar lieten het elkander niet
bljjken. Wjj zagen voel schoons en interes
sants on zagen het toch weer niet met het
ware genot, want onze gedachten waren ver
weg en alleen uit liefde voor elkander veins
den wjj belangstelling en vrooljjkheid.
Langzamerhand kreeg ik mijn oude vroo
ljjkheid terug, giug Bianca voort. O, ver
geef mjj, Conrad. Ik vind het vreeselijk, dat
ik lachen en schertsen kan, terwjjl gjj
Maak u daarover geen verwjjt, kind. Ge
waart steeds een zonnebloem, die zich als
bjj instinct tot de lichte zjjde van hot leven
wendde.
Mijn vader geloofde misschien, dat ik na
zulk een laugen tjjd de geschiedenis in het
vaderland vergeten zou zjjn on stolde mjj
voor, naar huis terug te keeren. Met welk
een vreugde ik dat voorstel aannam, behoef
ik u niet te zeggen. Eon week geleden kwa
men wjj hier aan. Mjjn arme vader geloof
de dat het tusschen ons uit was en ontdekte
nu plotseling, dat de vier jaren reizens ver
geefs waren geweest. Waarljjk, ikhadmede-
Ijjden met arm vadertje.
Vergeef mij, maar ik heb juist geen reden
om bjjzonder zacht gestemd te zjjn jegens
uw vader.
Maar stel u dan in zjjn plaats. Ik was zjjn
eonig kind en al is hij ook welgesteld, hij
wenschte toch mij een schitterende positie
iu de wereld te verzekereu. De ontdekking,
dat ik mjjn hart had weggeschonken aan een
jongen, onbekenden schilder, was hem een
groote teleurstelling. Ge moet hem daarom
vergeven, dat hjj in het eerste oogenblik
der ontdokkiug wat hard voor n was. Maar
ge zijt zoo ernstig en zoo stil, Conrad, en ge
hebt nog geen enkel woord gezegd om mij
welkom te heeten. Heb ge mij niet meer lief
Heeft de lange scheiding dan waarljjk mjjn
beeld uit uw hart gewischt
Zjj boog haar zonnig gezichtje met een
bekoorljjke ongeloovige glimlach tot hem.
De schilder stond oabeweegljjk en zag
haar met een droevige uitdrukking aan.
Het is niet waarschjjnljjk, dat ik het eenige
geluk, dat mjj in mijn leven was vergund,
zou hebben vergeten. Er is geen dag voor-
bjjgegaan zonder dat ik aan u heb gedacht.
Maar zeg mjj éën ding, Bianca, zijt
go met de toestemming van uw vader op
het oogenblik hier?
Neen, ik heb geen toestemming gevraagd.
Maar ik moest u zien eu spreken, om elk
misverstand tusschen ons op te helderen, en
hier ben ik, en nu is alles weer goed eu
scheidt ons niets meur.
Ge vergeet wat ik hen, Bianca. Iedere be
trekking met den gevangene is in de oogen dei-
wereld compromiiteereud voor u en ik ben
het uw vader verplicht, alles te vermijden,
waaruit hjj kan opmaken, dat ik mjjn invloed
op u wilde doen gelden. Ge hebt mjj nu eens
uw woord gegeven, ik geef het u terug en
als ge eens gelukkig zijt aan de zijde vau
ecnen anderen man, zult ge mjj uog dank
baar wezen.
Zjj sloeg de handen voor het gezicht en
snikte hartstochtelijk.
Meent ge, dat het mjj gemakkeljjk valt,
giug hjj voort, hier te staan eu u niet in
mjjn armen te sluiten, mjjn smachtende lip-
pen niet op uw mond te drukken Maar ik
j ben het u en do uwen verplicht.
Maar ik ben niet verplicht zulk een afstand
j te bewarenriep zjj door haar tranen heen glim-
lachende Op hetzelfde oogonblik had zjj de
armen om zijn hals geslagen on het hoofd
tegen zijn schouder gevleid. Dacht ge, dat
het zoo gemakkeljjk was, mjj at te schud
den eu de ketenen te verbroken, die ge voor
vier jaar u zelf hebt aangelegd Zie Conrad,
ik ben niet meer het kind van zeventien
jaren, ik heb nu een eigen wil.
Hjj schoof haar zacht weg en zeiGe ver
geet, kind, dat er tusschen uns beiden eou
ondempbare klove ligt.
Wjj zullen hemel en aarde bewegen om
die klove te dempen. Uw onheil zal aan den
dag komen.
Ja, bij den jongsten dag, of misschien als
ik oud en grjjs ben en heb opgehouden te
verlangen naar vrjjheid en liofdo.
Neen, neen 1 Een stem in mjj zegt, dat de
I toekomst voor ons beiden nog een groot ge
luk verborgen houdt. Is het al niet een ge
luk, dat wij elkander trouw zjjn gebleven
Ik ben zoo vol hoop en vertrouwen, o, kon
ik u daarvan maar wat meegevenHeb tooh
maar vertrouwen op den goeden God. Hjj
zal ons zeker ook weer gelukkig maken.
Hjj zag in haar levendig gezichtje, dat nu
bloosde van opgewondenheid. Er brak een
zonnestraal door de zware donkere wolken,
die een gouden gloed over het blonde haar
van het jonge meisje wierp. Het was, alsof
het schjjnsel, dat de kerk verlichtte, van
haar uitging en onwillekeurig kwam er ook
eeu zweem van hoop in zjjn ziel en gevoel
de hij zich opgewekter dau ooit in de laatste
jaren.
Het sloeg zes uur en tegeljjkertjjd klonken
er voetstappen op de trap, hot was een waar
schuwing voor den gevangeue, dat zjjn tjjd
om was en het korte geluk vun hot laatste half
uur slechts schjjn was geweest.
Gjj moot weg, zei hjj haastig, om te ver
hinderen, dat zjj getuige was van zijn ver
nedering. Vaarwel, ik dank u voor de wel
daad, die ge mjj hebt bewezen.
Wjj zien elkander terug, fluisterde zij, ter
wjjl hjj haar hand uan de lippen bracht. Toen
snelde zjj heen, voorbjj den gevangenbewaar
der, die haar beleefd groette eu het inwen
dig betreurde, dat de strenge dienst hem
niet vergunde het gesprek langer te lateu
duren.
In het WeBlon rommelde de donder, al
waren de bliksemstralen door het zonlicht
nog onzichtbaar. Nu brak het onweder met
volle kracht los. Huileud boog de storm de
kruinen der boomen, de vogels zochten ver
schrikt een schuilplaats onder het dak der
kerk en terwjjl de donderslagen elkander
steeds sneller opvolgden, kletterde de regeu
tegen ne ruiten.
In het voorkamertje van dun schoolmeester
zat Bianca Hertenfeld op de ouderwetscho
sofa. Zjj liet haar levenslustige oogon, die nu
echter een weemoedige uitdrukking hadden,
door de kamer gaan. Bij dit weer viel er aan
terugrjjden niet te denken en zjj moest bljj
zjjn een schuilplaats gevonden te hebben.
De geheele inrichting van de kamer, waarin
zjj zich bevond, bewees hoe eenvoudig en
zonder behoeften de bewoners waren. Een
talel en een paar stoelen, ouder de spiegel
de commodo met een wit gehaakt kleedje en
boute porsek-ineu vazen, eenige bloempotten
eu een vogelkooi voor het venster, een paar
houlsueden, portretten vau Maarten Luther
en Melanchton aan den wand, dat was alles.
Maar neen I In den hoek stond nog een boeken
kast mol dikko, ernstige folianten.
Is dit de kamer vun uw vader vroeg
Bianca met eon blik op de boeken. Ik hoop
niet dat ik hem heb verjaagd.
Neen, het is mjjn kamer, antwoordde Aniela.
Ik zit hier daags gewoonljjk en mjjn bed staat
in de kamer hiernaast. Mijn vader komt hier
alleen om te eten, anders niet. Zjjn kamer ligt
aan de andore zjjde van de gang naast de
trap, die naar de kerk voert.
Maar dio boukon dan Ge wilt toch niet
zeggen dat die van u zyn
Ik heb se langzamerhand verzameld. Zjj
vervangen bjj mjj volkomen den omgang met
menscheD. Zjj boezemen mjj ten minste uiul
alschuw in, zooaD de menschen dikwjjls doeu.
Maar lief kind, hoe is dat mogeljjk? Ge
tjjl nog zoo jong. Ge moet toch met meisjes
van uw looftjjd omgaan, ge moot toch vrien
dinnen hebbeu. Ge hebt onnatuurljjke ziekeljjke
ideeën. Die boekon brengen uw hoofd in de
war, ge moet meer in het frissche, vroolijke
leven.
Ik heb nooit een vriendin gehad. Zoolang
ik leef, hoeft zich nooit iemand om mij be
kommerd en ik heb mjj om niemand bekom
merd. Zoo iets is altjjd wedorkucrig.
Hebt ge dau nooit behoefte gevoeld iemand
innig lief te hebben Muar hoe kan ik dut
ook vragen 1 Ik vergat dat ge nog oen vader
hebt.
Mjjn vader heeft zich nooit om mjj bekom
merd. Hjj bcschoawt mjj als een noodzakelijk
kwaad. Aeh ja, het moet heerlijk zjjn bemind
te worden, maar gelooft ge niet dat er men
schen zjjn, die door het leven gaan en sterven,
zonder ooit iemand liefde te hebben inge
boezemd? (Wordt vervolgd.)