KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Nieuwjaarsgroet
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 3948.
Woensdag 14 December 1910.
38ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct, (r. p. post 75 ct., buitenland 1.25
Pre- Zondagsblad37* j 45 f0.75
mian J Modeblad 55 65 (0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels 30 cent.
Elke regel meer6
Be wijs-exemplaar3$
Vignetten en greote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgeven C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT Co.), Helder.
Bureaus Spoorstraat en Koningstraat.
Onze lezers, die met 1 Januari a.e. aan
Familie, Vrienden of Begun-
•tigere in onze Courant een
Welkomstgroet
willen plaatsen, worden beleefd uitge-
noodigd hunne opgaven aan ons Bureau
SPOORSTRAAT tijdig in to
zenden.
DE UITGEVER.
UIT HET BUITENLAND.
De Schelde-quoatie en de verdediging van
Ylissingen blyft in de Belgische en Fransche
pers een onderwerp van behandeling. Er
komen nu echter ook verdedigers uit den
boek. De correspondent van de Parysche
„Matin" heeft by verschillende autoriteiten
te Brussel een enquête ingesteld. Hy bad
ook een interview met luitenant-generaal
Dejardin, wiens meening in België gezag
heeft. Deze verklaarde dat de zorg van
Nederland gewettigd is en het beslist on-
noodig is te zoeken naar bemoeiing van het
buitenland om die te verklaren. Bovendien
zal in vele gevallen de versterking van
Vlissingon België ton voordeel zyn. 't Schynt
den Matin' -man wat tegengevallen te zyn.
Hy voegt aan zijn verslag toe dat de mee
ning niet wordt geduld door het meerendeel
der Staatslieden, die het ontwerp vreezen,
en hopen dat het niet zal worden uitgevoerd.
De «Patriote* deelt mee dat het eerste
„Malin"-artikel, den bouw bestrydend, was
van den oud-minister Beernaert. De „Köln
Yolksz." verbergt hare ontstéihdheid niet
over die meenings-niting van Beernaert. Zijn
die uitlatingen niet gericht tot een bevriende
mogendheid... vraagt ze, Zy meent dat na
de afdoende verklaring, die de Hollandsche
minister in do Kamer gaf, dat het gerucht
van eene inmenging van Duitschland te
eenenmale verzonnen is, België het zwygen
daarover kon bewaren.
De verkiezingscampagne in Engeland heeft
haar gewoon verloop. De vorige week had
als eindresultaat naar thans blykt gekozen
reeds: 188 liberalen, 255 unionisten, 32
leden dor arbeidersparty, 56 Ieren (Redmond)
en 4 Ieren (O'Brien). De liberalen hadden
tot dan gewonnen 10 zetels, de unionisten
21, de arbeiderspartij 4. De stand verandert
natuurlyk eiken dag dat weer uitslagen be
kend worden.
't Gaat dos zooals wy in het vorig over
zicht schreven, tot hiertoe nog: meerderheid
aan 't ministerie, doch die meerderheid iels
verminderd. Evenwel het platteland kan nog
verrassingen brengen. De leiders van alle
partyen, als 't aanvoerders uit tactisch oog
punt betaamt, vol goeden moed op den uit
slag. Winchton Churchill verklaarde teDun-
doe reedsde torry-party is buiten het wor
stelperk gedrongen.
Zy zal, zoo zegt hy, zich er mee moeten
verzoenen dat de grooto vraagstukken van
den dag in liberalen geest zullen worden
opgelost; in de eerste plaats het veto van
het Hoogerhuis, dan de scbeiding van Kerk
en Staat in Wales, de handhaving van het
rr(jhandel6telsel, het verleenen van home
rule aan Ierland, de afschaffing van het
meervoudig kiesrecht.
Wacht maar op den volledigen uitslag
zeggen daarentegen de unionisten vol hoop.
In den Duitschen Ryksdag is de behan
deling der begrooting aan de orde. De
staatssecretaris van financiën zeide dat het
jaar 1910 geen aangename verrassingen bracht
maar ook geen bizonder onaangename teleur
stellingen. Wat h(j bracht, moge de belas
tingbetaler uitmaken tot welke categorie
het zal behooren. «Het vredescfiectief", zoo
sprak hy, //moet zich ontwikkelen". Voor
het vredeseffectief kan voor de volgende 5
jaren niet gelden wat voor de afgeloopen
vyf jaren heeft gegolden. In overeenstem
ming met de ontwikkeling van de techniek
zal voor het eerste jaar 8 millioen worden
aangevraagd. De blyveDde uitgaven zullen
later stygen totdat zy in 1917 22 millioen
bedragen".
De minister van oorlog zong een zelfde wys:
De geachte positie van Duitschland en de
invloed dien het laat gelden op den vrede in
Europa, berusten niet in de laatste plaats op
een krachtig en strijdvaardig leger. De wet
telijke regeling van de verdere ontwikkeling
van het leger kan om militaire zoowel als om
politieke redenen nietlauger uitgesteld worden,
zoodra vaststaat, dat er zwakke punten zyn,
die verwyderd moeten worden. En naar mee
ning van de verbonden rogeering is dit tijdstip
thans gekomen.
Slotaccoord alzoo: betalen.
Gelukkig kon er een optimistisch woord
voorafgaan.
Do financiën verkeeren in een voortdurend
beteren toestand, dank zy de nieuwe tollen
en door de belastingen, welker opbrengst in
1911 alweer hooger kan worden geraamd.
Het jaar 1909 bracht tegenover de raming
een overschot van 113 millioen. Het tekort
wordt daardoor van 239 millioen teruggebracht
tot 126 millioen.
Of de legernitgaren zullen gestemd worden
Namens het Centrum werd verklaard dat het
wetsontwerp onbevooroordeeld zal worden
overwogen, al vreest men dat het de kiemen
in zich draagt van algemeeno nieuwe eischen.
Hm! 't lykt wel zoo, zouden wy zeggen.
Do Rijkskanselier legde de verklaring af,
geen uitzonderingswetten voor de sociaal
democratie noodig te achten, maar richtte
overigens scherpe aanvallen tegen deze party,
't Ging er warm toe.
BIEUWSBERICHTEB.
HELDER, 13 December.
Lentelucht.
Vrijdagavond gaf het Nederlandsche Ope
rette-Ensemble, directeur Alphonse Janmart,
eene opvoering van «Frühlingsluft" (Lente
lucht), nieuwste Weener Operette in 3 bedryven,
van Jozef Strauss.
Dit gezelschap is hier geen onbekende,
doch heeft by vroegere opvoeringen, van den
Graaf van Luxemburg o.a., zich een gunstige
reputatie verworven. Daarom hadden we de
opkomst grooter verwacht.
Dat het gezelschap zijn roem zou overleven,
was niet te denken. Het heeft die dan ook
integendeel gehandhaafd, ja, opnieuw ver
worven. Het Bpel, de zang, de muziek, de aller
aardigste tooneeltjes, die het stuk te genieten
geelt, deed de zaal by herhaling van haar
ingenomenheid bljjk geven.
Alleraardigst was het optreden van moj.
Corry Pinksen als Hanni het landmeisje, die
dan ook al dadelijk by haar optreden door
het publiek met applaus werd begroet. Later,
toen zij zich gemetamorfoseerd had tot een
allerliefst en allerbeminnelijkst //Stadsjufiertje",
stal zij wederom ieders hart door haar spel,
vol van gratie en bekoring.
Ook hel spel en de zang van de overige
dames, mevr. R. Samethini, mej. Greta Jon
kers en mej. Heilbron vermochten in hooge
mate te boeien cn zy werden waardig bijge
staan door de H.H. Van der Stappen, als de
galante advocaat, Jan Grootveld, die ondanks
zijn 60 jaren nog uitstekend den Don Juan
weet nit te hangen en den heer S. van Beem,
wien ook al de lentelucht naar 't hoofd is
gestegen en zyn hart in gloed zet voor Hanni,
die hem nog al eens reden tot jaloezie geeft.
Allerkoddigst was het optreden van den heer
Andró van Dyk, in het 8e bedryf, als den
zenuwachtigen kelner Nazi.
De koren werden goed gezongenhet orkest
stond den spelenden dapper by en de regie
was in uitnemende handen, zoodat alles mee
werkte, om den bezoekers een genotvollen
avond te bezorgen.
Protest tegen een gemeenteverordening.
Men schryft ons uit IJmuiden
In de zitting van 15 November werd door
den gemeenteraad van Velsen eene verorde
ning op de levens- en genotmiddelen aan
genomen ofschoon door het hier wonende
lid R. de Boor daartegen ernstig was ge
protesteerd, evenwel zonder gunstige gevolgen.
De heer de Boer wendde zich daarom tot
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland met
verzook bedoelde verordening niet goed te
keuren. Hy vroeg en verkreeg daarby de
medewerking van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken, die eene adhaesiebetuiging
inzond.
Naar wy thans vernemen hebben Gedepu
teerde Staten aan het Dagelijksch Bestuur
van Velsen Daar aanleiding dezer adressen
verzocht, bedoelde verordening yoorloopig
niet af te kondigen.
IJmuiden, 12 December.
Over het algemeen is het haringseizocn
voor de hier wonende reeders ook niet slecht
afgesloten. Wij vernemen, dat voor de vol
gende teelt dan ook een paar haringschepen
moer bij de IJmuider vloot geteld kunnen
worden. De maatschappij tot Beheer van
Stoomtrawlers enz. heeft een stalen logger
gekocht die »op avontuur" gebouwd werd
door de firma J. S. Figee te Vlaardingen.
Verder laten de-reeders P. de Raadt en G.
van Rhyn ieder een stalen logger bouwen
en bestaat het plan nog eene reedery met
vier schepen van een andere plaats naar
hier over te brengen.
Naar aanleiding van het ministrieel besluit
dat eene commissie van belanghebbenden
by de visscheraliiivcn alhier zal worden
samengesteld, die by de inrichting en het
bestuur dier haven medezeggingschap zal
krygen, is hier Zaterdag eene vereeniging
opgericht, die de belangeu van de haring-
reederijen en haringhandel zal behartigen.
Het bestuur, dat voorloopig tot Februari zal
aanblyven, bestaat uit de heeren S. C. L.
Reygersberg (voorzitter), E. Hymans (secre
taris) en J. Koster (penningmeester).
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage. Geslaagd groote stoomvaart
eerste stuurmande heer F. A. J. Moll
tweede stuurmando heeren J. J. Hollaar
on D. H. Klaasen derde stuurman de heeren
V. Bakker, P. den Duik en J. J. den Hamer.
Melkvervalsching.
Het O. M. by de rechtbank te Tiel eischte
3 maanden gevangenisstraf tegen een persoon
wegens melkverv&lsching.
Mijnramp.
Winnipeg, 10 Dec. Veertig mijnwerkers
werden in een myn bedolven door een ont
ploffing in de .Western Canada Collieries"
te Crowsnest Alberta. Omstreeks middernacht
waren er twintig opgehaald; zeven hunner
waren reeds overleden, de anderen hadden
ernstige brandwonden gekregen, eenigen zelfs
levensgevaarlijk. Er worden wanhopige po
gingen in het werk gesteld om de anderen
nog te redden.
Christenmoorden in Palestrina,
Beyroeth, 10 Deo. Een deel van de christe
lijke bevolking, do ambtenaren en het garni
zoen van Kevac, moeten vermoord zyn door
een bende van 5000 Bedoeienen en Drusen,
die nog bovendien een trein hebben doen ont
sporen op den spoorweg naar Medina.
Een lange sleeptocht.
Een mooie «looptocht is weer volbracht
door de Nederl. sleepboot .Oceaan", die de
ontredderde Engelsche bark .Wychwood",
een schip van 1216 netto tons, veilig en wel
van Pernambuco naar Hamburg heeft gesleept.
De Wychwood" werd, terwy'1 zy op reis
was van een Peruviaansche guanobaven naar
Hamburg, op de hoogte van de Platarivier
door slecht weer overvallen en beschadigd.
Zij bereikte, gedeeltelijk ontmast, Pernam
buco, met verlies van dat gedeelte tuig der
fokke- en groote masten, dat zich boven do
groote ra bevindt. Do ondermasten hadden
niet geleden, de luiken waren dicht gebleven.
De booten waren onzeewaardig geworden
en moesten worden gerepareerd. Alle ver
loren rondhouten benevens tuig moesten nit
Engeland worden overgezonden alsmede een
takelaar om het schip op te takelen en het
dek moest worden gebreeuwd.
Men vond het na onderzoek verkieslijker
het schip naar de bestemming te doen slee
pen dan al de kosten en moeite van een
reparatie in de Braxiliaansche haven te dragen.
De krachtige sleepboot .Oceaan", destyds
te Babia, werd voor het werk aangenomen
en met de .Wychwood" achter haar vertrok
zij tegen het eind van October van Pernambuco.
De sleep passeerde 8 Nov. St. Vincent
(Kaap Verdische eilanden), was tien dagen
later te Madeira en arriveerde 5 Dec. des
ochtends te Cuxhavun, vanwaar de bark,
nadat een quarantaine-onderzoek had plaats
gehad, verder naar Hamburg werd opgesleept.
Do sleepboot heeft de reis zeer vlug af
gelegd, n.1. in 35 dagen.
Schipbreukelingen gered.
Blijkens een door de Great Central Rail-
way Company ontvangen telegram zijn de
nog vermiste passagiers en leden van de
bemanning van de «Blackburn< in 2 booten
gered. De schipbreukelingen werden naar
Yarmouth overgebracht.
Siaatsbegrooting «oor f911.
Hoofdstuk II. Marine.
MEMORIE VAN ANTWOORD.
Bij de verdediging van 's ministers be
leid wordt eene breede uiteenzetting gegeven
omtrent de cijfers van deze begrooting, ten betooge
dat met den toestand vun 's lands financiën het
beheer zoo zuinig mogelijk is.
Het door den min. gevraagd bedrag van minstens
4.2 millioen om het benoodigde marinematerieel
op sterkte te houden, is bestemd tot instandhouding
van het defensiematerieel waaruit de zee
macht moet bestaan.
De niin. geeft de noodige toelichtingen van de
motieven, die leidden tot het aanvragen van fondsen
•m den bouw aan te vangen van de onderzee
booten IV en V, de torpedobootjagers IV
t/m. VIII en de pantserbooten I t/m. III.
De min. zegt daarin o.a„ dal z. i. de organisatie
van onze gefieele weermacht in de eerste plaats
erop gericht moet zijn om eene schending van
onze neutraliteit tot een gevaarlijke onder
neming te makenimmers de kans dat wij ons
tegen een aanval op ons grondgebied zullen hebben
te verdedigen wordt geringer, naarmate aan zulk
een onderneming meer gevaren zijn verbonden.
Wat het verwijt betreft dat nog geen voorstel
is gedaan tot den bouw van een nieuw pantser
schip zegt de min. dat aanbouw van groote
schepen niet kan plaats hebben zoolang over het
systeem van verdediging van Indië niet is beslist.
Wat de overbrenging der kustbatterij naar
het departement van marine betreft, gelijk in dé
toelichting van het w.o. op de kustverdediging is
gezegd, is die verandering hoofdzakelijk een gevolg
van de verbeteringen die in den laatsten tijd in
de opleiding der kanonniers en in de vuurleiding
der marine zijn gebracht.
Twee der in aanbouw zijnde torpedoboot
jagers worden in begin 1911 in dienst gesteld.
Het vertrek naar Oost-Indië wordt tot 1 Augs.
d. a. v. uitgesteld.
Een grooter type van onderzeeboot acht de
minister niet noodig.
Voor depótschip voor onderzeebooten wordt geen
nieuw schip gebouwd, doch twee ontwapende
kanonneerbooten vertimmerd. Zoo wordteen bruik
baar type verkregen.
Breedvoerig verdedigt de min. den eersten ter
mijn van f936,000 voor drie pantaerschepen.
Zoowel uit tactisch als uit financieel oogpunt acht
hij aanschaffing van torpedobootjagers, ter ver-
vanging van pantserbooten, ongewenscht. Uitstel
van aanbouw der pantserbooten wordt door den
min. ten sterkste ontraden. Het beperken van den
aanbouw tot 2 dier booten zou niet in het belang
zyn van het economisch benutten der werkkrach
ten aan 's rijks werf.
De torpedobooten „Dempo", „Goentoer", „Kra-
katau" en „Lamongan" worden in 1911 uit de
sterkte der vloot afgevoerd en worden verkocht,
zoo zij niet meer te gebruiken zijn.
Een doeltreffende, tot bezuiniging leidende reor
ganisatie der rijkswerven is in studie. In
voering van de commerciccle boekhouding binnen
beperkt tijdsverloop ligt in de bedoeling.
Wat de geest onder hot personeel aan
gaat, niet gaarne zou de minister van onze marine-
organisatie getuigen dat er nu letterlijk niets aan
hapert; er worden fouten gemaakt, zooals overal.
Maar van zekere zijde worden deze fouten onder
een vergrootglas bezien en verbeteringen niet ge
waardeerd.
De wijze van werving (aanneming) kan den
toets van critiek doorstaan. Er worden geen kna
pen gelokt
Een nauwgezet onderzoek van gedragiugen
van eenige officieren in den nacht van 31 Juli
te den Helder heeft uitgemaakt dat de feiten over
dreven zijn vermeld.
Geen officier is in verband met het voorgevallene
geschorst. Mede om nnderc bezwaren die tegen
hem bestaan, ligt liet in de bedoeling een der by
het geval betrokken officieren, eerlang voor pen-
sionneering wegens langdurigcn dienst in aan
merking tc brengen. De minister keurt het ge
beurde sterk af, doch vindt geen aanleiding voor
een circulaire die een blaam zou werpen op de
officieren, die in de breede lagen zulk een blaatn
allerminst verdienen.
Met betrekking tot de geestelijke ver
zorgingvan het marine-personeel zegt
de minister, dat inderdaad uit den bctrekkelijken
begrootingspost de bezoldiging wordt gekweten Tan
den door de Nationale Christen Officiersvereeni-
ging aangestelden predikant te den Helder.
Thans is f 2000 meer uitgetrokken: lo.
omdat nog steeds de gelegenheid bestaat voor
godsdienstleraren van elders om schepelingen te
bezoeken en de reiskosten enz. alsdan ten koste
van dit artikel behooren te worden gebracht en
2o. omdat ook andere vereenigingen dan de ge
noemde voor subsidieering in aanmerking Ifunnen
komen.
Uit de instructie van den predikant
blykt dat deze voor zijne daden verantwoording
verschuldigd is aan het bestuur der vereeniging
welke hen uitzond cn dat er tusschen hem en den
minister geen rechtstreeksche uan raking bestaat.
Hem is vrije toegang verleend tot de vloot en tot
de inrichtingen van 's Ryks zeemacht, terwijl een
lokaal aan den wal voor het houden van godsdienst
oefeningen met schepeling en voor catechetisch
onderwijs te zijner beschikking is gesteld.
Het subsidie is tot wederopzeggens toe aan de
vereeniging verleend onder beding dat de arbeid
van den predikant liet personeel ten goede zal
komen. De minister maakt bezwaar in liet belang
der zaak om het verslag van de werk
zaamheden van den predikant jaarlijks
ter kennis van de Kamer te brengen.
Van een conflict tussclicn den predikant en
de hoogste marincautontcit te den Helder kan
geen sprake zijn. Het icnig onderscheid bestaande
tusschen dazen predikant en andere godsdienst
leeraars die de geestelyke belangen van het marine
personeel behartigen is, dat hy al zijn tijd daaraan
kay wijden. De gerezen moeilykheid bestond dan
ook uitsluitend in het feit, dat de minister heeft
gemeend aan den vice-admiraa'1 van den
Bosch te moeten mededeelen, dat zijne houding
wees op een minder juiste opvatting omtrent do
wijze, waarop de godsdienstleeraaiv in zijn arbeid
behoort te worden gesteund.
Ten einde in de toekomst elke aanleid ing tot
wryving weg te nemen, is de minister voornemens
m'*. den nieuw opgetreden vlootvloogd overleg
te plegen over de vraag of er aanleiding is nadere
maatregelen te nemen en zoo ja, welke.
Bij de nadere toelichting van de gedragslijn welke
de minister volgt bij het verleenen van de betrek
kelijke subsidiën zegt de minister dat voor toe
komstige aanvragen ieder geval op zich zelf zal
moeten beoordeeld worden. De aanvraag van den
kerkeraad der Nederduitsch Herr. gemeente te den
Helder en later door de vereeniging (Geestelijke
bijstand" aldaar, zyn niet toegestaan omdat het
subsidiesren van kerkbesturen in dit geval behoort
tot de taak van bet dep. van financiën, terwyl de
voorloopige afwijzing van het verzoek der genoemde
vereeniging overeenstemt met hetgeen de minister
in de Eerste Kamer heeft medegedeeld. Daaren
boven kan het personeel der vloot, hetwelk in
vryiinnigeu geest wenscht te worden voorgelicht,
die voorlichting ontvangen van de predikanten van
vryxinnige richting te den Helder, wier aantal naar
de bestaande regeling nog met een kan worden
uitgebreid.
Cnthochisatie wordt gegeven door de Ned. Herv.
Ïredikanten van vrijzinnige richting samen wekelijks
uur aan zeemiliceins (gedurende dén tyd dat de
jongste lichting aan boord van Hr. Ms. «Neptunus"
is), 2 uur aan adelborsten en gemiddeld 4uuraan
schepelingen in opleiding en door ds. Warners
wekelijks 3 uur. De benoeming van den predikant
is als een proefneming te beschouwen. Mocht deze
slagen dan ligt het niet in 'smin. voornemen om
den predikant alsdan tot marine-geestelijke aan te
stellen, vermits z. i. de juiste verhouding wordt
bewaard wanneer bepaalde vereenigingen zich met
de geestelijke verzorging belasten en de predikanten
benoemen.
Een en ander betreft de geestelijke verzorging
van schepelingen aan den wal. Geenszins is het de
bedoeling orn de bevordering van den godsdienstzin
te doen strekken als middel tot gezagsondermijning.
Aan minder edele en onjuiste motieven wordt bij
de aanstelling van een predikant niet gedacht.
In de godsdienstoefeningen aan boord is tot nog
toe geen wijziging gekomen. Het nieuwe reglement
op den inwendigen dien9t bevat geheel dezelfde
bepalingen als het vorige. Inmiddels heeft tfemin.
in liet begin van dit jaar de verschillende kerkge
nootschappen geraadpleegd omtrent de nadere
regeling van de godsdienstoefeningen aan boord,
zooals hij die wenscht. In hoofdzaak is thans over
eenstemming verkregenhet meerendeel der kerken
heeft zich met de ontworpen regeling kunnen ver
eenigen. Daarop heeft de min. de verschillende
kerkgenootschappen verzocht oin een predikant
aan te stellen, die zou kunnen zitting nemen in
een commissie, aan welke op den grondslag der
verkregen overeenstemming, de verdere voorbe
reiding zou zijn op te dragen. Wanneer deze com
missie met haar arbeid gereed zal zijn, zal knnnen
worden overgegaan tot wyziging van de betrek
kelijke voorschriften, en hoopt de min. dan ver
schillende bezwaren, tegen de inrichting der gods
dienstoefeningen ingebracht, te kunnen ondervangen.
In zijn antwoord op de opmerkingen betreffende
de positieverbetering der officieren wijst de min.
er op, dat jnist de bezoldiging in de lagere rangen
in tegenstelling met die in de hoogere rangen sedert
i»G0 niet onaanzienlijk is verbeterd. Ten aanzien
van de bevorderingskansen van hoofdmachinisten
en officier-machinisten kan de min. niet toegeven
dat aan opgewekte verwachtingen niet zal worden
voldaan.
De billijkheid gebiedt om hen die door verblijf
in de koloniën of anderszins nog geen examen voor
hongeren rang hebben kunnen afleggen of daarvoor
geen voldoenden tijd van voorbereiding hebben ge
had, niet dadely k te doen voorbijgaan door anderen,
die dit examen wel tijdig hebben kunnen afleggen.
Hierin is ook de reden gelegen waarom thans 3
hoofd machinisten, die aan de eischen voldoen, nog
niet zyn bevorderd.
Op het behoud van den laatsten trein de Zondags
m de Amsterdam 'naar den Helder heeft de mi
nister, hoezeer voorstander van de bevordering van
Zondagsrust, in het belang van het marinepersoneel
aangedrongen.
De minister meent niet verder te mogen gaan
rnet soldij verhooging voor de stokers.
Het verloop onder het personeel was in 1910
grooter dan in de beide voorafgaande jaren, in
hoofdzaak liet gevolg van het hoogere cijfer voor
bevordering en overgang tot eenige qualiteit. Het
aantal gasten blijft evenwel nog aanzienlijk beneden
het benoodigde, wat voor een deel hot gevolg is
van den eisch, dat voor bevordering tot matroos
der 1ste of 2de klasse een zekere leeftijd wordt
geëscht.
De totale sterkte van stokers blijft het noodige
overtreffen, ofschoon óók hier een tekort in de
hoogere rangen valt te constatecren.
De sterkte van dc mariniers is weer dalende,
een gevolg van geringere aanneming en het grootere
verloop beide.
Er is echter genoeg personeel voor de pantser-
booten en het 8-tal torpedobootjagers. Een stelsel
matige proef wordt genomen met inlandsch perso
neel op de vloot in Indië.
De minister verdedigt de nieuwe loonregeling
van het personeel van dc werkplaatsen, de haven
diensten en werkvaartuigen. Hij kan niet treden in
een aigemccnc verhooging met 20 cents voor alle
werklieden in Januari a.s.
Een nieuwe pensioenregeling voor de mindere
geëmployeerden ligt niet in de bedoeling. De ge-
heele nieuwe loonregeling is een voorloopige, die
na het rapport der Staatscommissie nog wijziging
en aanvulling zal noodig hebben.
Aan de werkplaatsen worden geleidelijk verbete
ringen aangebracht.
De min. betoog dat voor het verleenen van sub
sidies iuui liet Marinefonds en aan >Weduwenzorg"
geen aanleiding bestaat.
Bijzondere gunstige bepalingen voor wegens oog
ziekte gepensionneerden van het loodspersoneel
zyn on noodig, ongewettigd en tegenover anderen
onbillijk.
wetboek en Burgerlijk proces, steun aan
instellingen voor kosteloozen rechtsbijstand,
bescherming van modellen van kunstnijver
heid, voorkoming van opeenhooping van te
veel kinderen op een plaats door gesub
sidieerde vereenigingen, (Voogdywot), vol
doende regeling der onderhoudsvergoeding
voor voogdijkinderen, wyziging Arbeidscon
tract.
De heer Dnys bracht het geval van de
kinderen der weduwe de Rijk ter sprake
hy zag er kerkelyk fanatisme in.
De heer Snoeck Henckomans kwam
verklaren dat ook alle Frotestansche leden
van de voogdyraad van meening zyn dat de
weduwe rechtvaardig uit do ouderlijke macht
is ontzet.
De heer Duys leverde een heel betoog
met cijfers toegelicht om do grooto criminali
teit der znidelyke provinciën aan te toonen
de heer Ruys de Beorenbroeck be
toogde dat men met trekken van conclusies
uit criminaliteits cyfers voorzichtig moet zyn.
Hy groepeerde de cyfers op eenigszins andere
wyzo en kwam dan tot geheel andere resul
taten.
Do Minister antwoordt o.a. dat nog te
weinig ondervinding is op gedaan om wets
wijziging arbeidscontract voor te stellen.
Wetsontwerp oneerlijke concurrentie is nog
niet to wachten. Belanghobbonden moeten 't
eerst eens zyn. Hy kwam op tegen de be
schouwingen van den hoer Duys inzake crimi
naliteit. Gaf ook cyfers.
Replieken. Daarna aanval en verdediging
van een postcontroleerend ambtenaar voor
do griffioen.
Ten slotte de Papendrechtache strafzaak en
het rapport der psehyehiaters. Deze zaak
nam den heeleu Zaterdagmiddag in beslag.
Maandag voortzetting
\V aterstaatsbegrooting.
By de waterstaatsbegrooting wordt in den
regel gepleit voor dc plaatsolyke belangen.
Zo waron vry talryk de pleidooien en de
nummers van 't verlangenlijstje. We kunnen
ze genoeglijk laten passeeren als van minder
belang voor onze omgeving, behoudens dén.
De heer Van Foreest bracht onze
Ileldersche zeewering ter sprakeHy ver
klaart dat hy twee jaar geleden niet een
woord van blaam had moeten spreken over
Ged. Staten van Noord-Holland betreffende
de bescherming onzer noordelijke provincie-
kust. Hij wil thans dit coliegie hulde brengeD.
Van do Heldersche zeewering meent spr. dat
dio bedenkelijk wordt in verband met de
toegenomen verdieping van den onderzeeschen
oever. De toestand zal verbeteren bij droog
legging van de Zuiderzee, waarop spr. dus
ook in dit verband aandringt. Spr. had een
proef verwacht met de toepusaing van zink
stokken .systeem-De Muralt" voor de be-
storting voor de Heldersche zeewering en
dringt op het nemon van zulk een proef aan.
Het zinken met rijsstukken is by den sterken
stroom zeer riskant, het systeem-Do Muralt
is practischer en goedkooper. Het zit niet in
de zwaarte van de zinkstukken, als do bodem
van de zee maar bedekt is. Spr. vraagt de
pertinente verklaring of in don zomer van
1911 dergelyke proeven genomen zullen
worden.
In zyn antwoord verklaarde de minister
dat voorzichtigheid aanbevolen ia inzake een
nieuw systeem voor bezinking. Het ligt in
do bedoeling zoo ruim mogelyk van gewapend
beton gebruik te maken.
TWEEDE KAMER.
Begrooting Landbouw, Handel
en Nyverheid.
Te zeggen dat onze laudsvaderen in de
Tweede Kamer zeer breedsprakig zijn zou
ietwat oneerbiedig zyn en toch laten we
dus zeggen dat de discussies zeer lang zyn.
De beperkte plaatsruimte in ons blad nood
zaakt ons daarom bet Vrijdag en Zaterdag
vorbandelde slechts in vogelvlncht te bekij
ken en daaruit alleen enkele punten aan te
stippen.
De heer Duys oefende in zyn voortge
zette rede kritiek uit op de Ryksverzekering-
bunlt, inrichting, gebouw, administratie, onkos
ten en controle. Gaf staaltjes uit de practyk.
De heer PasstoorB bepleitte lotsver
betering voor 't lager bankpersoneel, de heer
de V1 u g t idem, do heor Marchant
idem; beide laatste ook afschaffing examens.
De M i n i s t e r in zyn repliekvóór het
examen; onderzoek aan het gebonw deed
hem verklaren dat klachten overdreven
waren. Belooft onderzoek en zoo noodig
verbetering.
Replieken. Begrooting Landbouw aange
nomen.
De vergoeding voor de Binventeurs" de
menschen die in Limburg steenkool zochten
en boorden, wat nn stautsmynveld wordt,
vonden sommigen te hoog. Met 53 tegen 15
stemmen aangenomen, 't Was f800.000.
Jostitiebegrooting.
Do nieuwe Minister van Justitie
werd door de Tweede Kamer algemeen met
vertrouwen begroet. Groote kwesties werden
niet behandeld.
't Ging aanvankelijk over do rechtspraak.
Later over verschillende andere dingen.
De heer van Veen wees op bezwaren
tegen persoonlijk verschijnen van jemgdige
beklaagden voor den rechter.
De geuite en bepleitte wenschen waren
wijziging vreemdelingenwet, regeling rechts
positie der ambtenaren, vergooding aan advo
caten voor werkelijk gemaakte kosten, wyzi
ging faillissementswet, wyziging Burgerlijk
INGEZONDEN.
Indiende gemeentewet het assurantie-bedryf
onder gemeente-beheer toestond, dat is de
bedoeling van de voorstanders daarvan, dat
men niet gedwongen wordt zich te ver
zekeren, evenmin als men u nu dwingt
gas of water te gebruiken. Is u dus princi
pieel tegenstander van assurantie" door ge
moedsbezwaren welnn, de gemeente zou u
vry laten.
Het tweede pont: of een fonds voor haro
eigon gebouwen voor de gemeente gerecht
vaardigd is, hangt ook al weer van do praktyk
af. De gegevens der laatste jaren bewyzon
dat er vele gemeente zyn, die gaarne oen
«eigen assurantie-fonds" zouden willen, hetzy
zij weinig of veel premie betalen. Heeft u
wel eens gehoord hoe weinig gemeente-ge
bouwen er in de laatste 10 jaren in geheel
Nederland zyn verbrand? Waar men met dat
.eigen fonds" stuit op gemeentewet of op
Gedeputeerde Staten, is verdere beschouwing
thans overbodig. In myn artikel gaf ik slechts
de verschillende stroomingen op dat gebied aan.
Uw critiok betreft evenwel ook het .On
derlinge assurantie-fonds" (voor de eigendom
men der huiseigenaren en inboedels der gemeen
tenaren). Inderdaad heeft het gemeentebestuur
daar thans niets mee te maken; dat heb ik
ook niet beweerd. En toch boe men dezo
zaak ook bokykt, hetzy gemeentelijk beheerd,
hetzy door particulieren beheerd, men zal
telkens weer op de proppen moeten
komen met de uitgaven voor de brandweer.
Dat is nu eigenaardig niet te schoidon.
Ik heb slechts aangetoond, waar econo
misch voordeel te behalen is. Of dat nu niet
naar nw zin is, omdat dat in het belang is
van hen, die „wel eon gulden van hun haren
kunnen missen", wél, laat u dat aan mij over,
ik mag hun voorlichten zooveel ik wil, daar
moet u my vry in laten. Het is echter niet
alleen voor de huiseigenaren, doch voor alle
inboedel-bezitters en dat zijn gemeentenaren.
En het aaDgeven van voor hen economisch
voordeel is plicht van ieder raadslid I
De voorbeelden, die u aangeeft, zyn twee
zeer slechte. Ik houd my liever aan de
goede voorbeelden, b.v. Leeuwarden,Sneek
i byna geheel Friesland.
U zegt verder: „tusschen theoretische be
spiegelingen en praktisch handelen bestaat
een groot verschil".
Zeer juist. Den geheelen dag in het prak
tische leven zynde, heb ik dan ook in myn
artikel niets andera gedaan dan praktische
gegevens verstrekt vooral in het slot, met
cijfers er by in onderdeelen nauwkeurig.
En wat méór zegt, cyfers eener onderlinge
maatschappy, waarin wy zelve betrokken zyn,
on waarvan my de werking van zeer naby
bekend is. K. F. O.
Geachte Redactie
Het artikel over gemeente-assurantiën in
uw blad van Zaterdag j.1. noopt my u eenige
ruimte to verzoeken voor eenige bedenkin
gen, die bij my opkwamen na lezing van
bedoeld stuk.
Ik ben geen beslist voorstander van staats
monopolie en gemeonte-exploitatie, omdat
beide niet alleen elke vrye concurrentie uit
sluiten, maar ons bovendien langzamerhand
voeren in de armen van het staatssocialisme,
waarvan de wrange vruchten ons niet ge
spaard zouden worden.
In beginBel dus diep verschillend met den
inzender, wat de taak der overheid betreft,
moet ik evenwel ernBtig opkomen tegen de
wyze waarop by de individueels vrijheid aan
banden wil zien gelegd. Immers de inzender
schryft o. m.«Natuurlyk moet zoo'n assu
rantie-fonds een monopolistisch karakter
dragon*, d. w. z. men kan zich niet anders
dan by de gemeente verzekeren.
Opnieuw komt dus de inzender met een
dwangbuis van overheidswege aandragen, en
wil in de toekomst ons vastkoppelen aan een
verplichte gemeente-assnrantie.
Ik geloof niet dat de raad onzer gemeente
veel voor zulk een assurantie gevoelt en
voor de gemeente-gebouwen is een eigen
assurantie-fonds geenszins urgent.
Do bedragen, door den inzender genoemd,
(voor de gemeente-gebonwen met uitzonde
ring van gasfabriek en waterleiding werd in
1909 aan premie pL m. f475.— betaald) zyn
niet zoo hoog, dat zy een afzonderlijk assu
rantie-fonds voor de gemeente zelve recht
vaardigen.
Een andere vraag is bet, of de huiseige
naren zelf een «onderlinge assurantie" wil
len stichten, doch hiermede beeft het ge
meente-bestuur niets te maken. Wel zou er
dan een flink bedrag aan assurantiën den
huiseigenaren ten goede komen, maar dezen
behoeven geen voorlichting hoe iy het best
hun duiten bijeenhouden, sy zyn economisch
al sterk genoeg en een enkele gulden voor
assurantie kan er van hnonc huren best af.
Men zy echter voorzichtig in onze gemeente
mot de doorvoering van de coöperatieve
ideeën.
Do gefailleerde broodbakkery „Vooruit
gang" en de ontbonden bouwvereeniging
hebben voldoende bewyzen geleverd, dat
tnsschon theoretische bespiegelingen en prac-
tisch handelen een groot verschil bestaat.
Met dank voor de plaatsing.
Helder, 9 Dec. '10. Uw abonnó B.
By zóó diepgaand verschil in beginsel, acht
ik overeenstemming niet mogelyk. Toch geeft
my uwe welwillende critiek aanleiding tot het
volgende
Geachte Redactie
Volgens de advertentie in Uw blad zal
op Maandag 19 Doe. door mevr. van Asbeck
een buitengewoon concert worden gegeven
ten bate van «Liefdadigheid naar Vermogen".
Zaterdag 17 Dec. zullen de •Wognnmmcrs"
alhier optreden. Het spreekt van zelf, dat
beide concerten zoo kort'op elkaar volgende,
elkander afbreuk moeten doen. Waar de nood
onder onze armen thans zeer groot is en
«Liefdadigheid naar Vermogen" de grootste
moeite heeft, om aan haro verpleegden het
coodzakelyk levensonderhoud te kunnen ver
schaffen, terwyl de volen, die by dezo ver
eeniging om steun vragen, niets of niet vol
doende kunnen worden geholpen, daar zou
ik gaarno ieder, die daartoe in staat is, wil
len raden, toch vooral het liefdadig-
heidsconcert te bezoeken.
Schenken de «Wognummers" veel genot,
toch is het niet te weerspreken, dat door
hun optreden het geld uit do gemcento
gaat, terwyl het thans i n de gemeente zoo
goed te besteden is. Het concert van mevr.
van Asbeck schenkt niet alleen hoog kunst
genot, maar sticht bovendien veel nut
voor onze a r m e n I Moge een buitengewone
toeloop op Maandag 19 December
de zeer gewaardeerde bemoeiingen van mevr.
van Asbeck beloonen 1 Onze armen zullen or
dankbaar voor zyn 1
Met beleefden dank,
Hoogachtend,
C. Stumphios.
Helder, 13 Deo. '10.
Geachte Redactie I
In onze gemeente bevind zich de persoon
J. Pos, gepensioneerd als marinior le klasse
met een pensioen van f110.'s jaars. De
genoemde J. Pos is bovendien Ridder der
Slilitaire Willemsorde en geniet daarvoor
een riddersoldy van f65.— 'sjaars, totaal
f 175.-.
Blykoos missive van 16 Maart 1910 ver
klaart de Militaire Pensioenraad, dat ge
noemde J. Pos geheel bniten staat is om
in zyn levensonderhoud te knnnen voorzien.
Zeer vele pogingen zyn aangewend om
die nog jeugdige ridder aan een of andere
betrekking te helpen; do man lydt armoede.
Nu dezer dagen deed hy weer eene poging
by militaire autoriteiten alhier, en kreeg ten
antwoord«dat men niets voor hem kon
doen, maarl dat hy in afwachting van een
mogelyke gelegenheid iedere dag met een
pannetje mocht komen aan do kazerne, om
wat eten te halen".
Deze feiten doen mij met verontwaardi
ging deze letteren schryven, on vraag, is
het geen schande om een man, die door
zenuwlyden ten gevolge eener moedige daad
van doodsverachting is gepensioneerd en met
het ridderkruis op de borst langs onze stra
ten loopt, zóó aan ellende over te laten
Is dat nu de aanmoediging tot militairen
dienst Als men de uitreiking van ridder
orden bywoont, zyn er hoog-opgeschroofdo
feestredenen en daverende muzjek, en, in
de praktyk 1 dan is zoo'n gedecoreerde oen
feitelijke bespotting van al dat gedoe.
Wie helpt my nu, om voor dien ridder iets
te doen? Yoor verdere informatie liggen dc
stukken ten myne kantore ter inzage.
J. Korvxr.
Schoonmoeder: Niet waar, Willem, zoo'n
retourtje geldt voor vier dagen
SchoonzoonJa, Mama. Maar, ziet u, het
wordt door de maatschappy niet voor netjes
gehouden, wanneer men daarvan zoo tot den
laatsten dag gebruik maakt!
