KLEINE COURANT -
't Vliegend Blaadje
Nieuwjaarsgroet
iroor H&êder, TbxbS, WiBrmga#* Anna PauÊawna*
No 3952.
Woensdag 28 December 1*10,
38ste Jaargang
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct, fr. p. post 75 ct, buitenland f 1.25
Pre-1 Zondagsblad 37* i t5 fO.75
miënModeblad n i55 i i i i 65 i f0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Adrertemtiën van 1 tot 5 regels 30 cent.
Elke regel meer6 t
Bcwjjs-exemplaar3J
Vignetten en groote letters worden naar plaatsmimte berekend.
Intero.-
foon 90.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever C. DE BOER Jr. (v.,h. BERKHOUT Co), Helder.
Aan onze abonné'sbuiten
de gemeente wordt beleefd
verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeldVlisgand Blaadje,
Zondagsblad en Modeblad 4e
kwartaal 1910 te willen overmaken per
postwissel of aan postzegels vóór 5
Januari a.a., zullende anders daar
over met 5 cents verhooging per post
worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechs met een zegel van 21/, cent be
plakt te worden.
Onze lezers, die met 1 Januari a.8. aan
Familie, Vrienden of Begun
stigers in onze Courant een
Welkomsigpoet
willen plaatsen, worden beleefd uitge-
noodigd hunne opgaven aan ons Bureau
SPOORSTRAAT tijdig in te
zenden.
DE UITGEVER.
UIT HET BUITENLAND.
Men moge van de Duitschers zeggen wat
men wil, dit moet men hun nageven, dat zjj
zich als echte gentlemen kunnen gedragen.
De Engelache pera kan er een voorbeeld aan
nemen. Die. houdt wel eena van onrust stoken,
ziet spoken waar ze niet zjjn en schreeuwt
er moord en brand over. Uit de heftigste
Jingobladen moest men wel den indruk
krjjgen dat Duitschland volgens een wel
overlegd plan bezig was heel Engeland te
bespionneeren en duidelijk was 't, met welk
doel. Sprak men niet van een leger Dnitsche
kelners over Engeland verspreid, misschien
wel om 't hcele land over te leveren Daar
snapt de Dnitsche politie twee Engelsche
officieren die als spionnen reeds geruimen
tjjd den boel aan 't afkijken waren. De zaak
komt voor 't gerecht en wordt in 't open
baar behandeld. Alleen de toelichting van
deskundigen geschiedde met gesloten deuren.
De procureur-generaal lichtte too waarom
de zaak openbaar behandeld werd.
.Deze zaak heeft, om haar politiek karakter
zoo groot opzien gewekt, niet alleen in het
binnenland, doch ook in het buitenland,
vooral in Engeland, dat openbaarheid nood
zakelijk is. In de Engelsche pers was een
onjuiste mededeeliug te lezen omtrent de han
delingen van de beklaagden. Aan deze een
zijdige lezingen diende een einde gemaakt
te worden."
De publieke opinie moet kunnen oordeelen
over de gevaarlijke handelingen van de be
klaagden. En daarbjj wilde hij nog wijzen
op óón punt. Het staat wel vast, dat sedert
jaren in de Engelsche pers en bij het Engel
sche publiek de overtuiging heerscht, dat
Duitschland van plan is Engeland aan te
vallen, en dat daarom Duitschland alle wegen
kiest, zelfs den weg door de lucht, om Engeland
met spionnen to bezaaien.
Uit deze verhandeling zou, meende de pro
cureur-generaal de onjuistheid van een der-
gelijke opvatting blijken. Deze verhandeling
zou bewijzen, dat twee actieve Engelsche
officieren getracht hebben de Duitsche kust
en de Duitsche kustverstorkingen, die uit
sluitend een defensief karakter hebben, te
bcupionneeren. En do bedoeling hiervan was
geen andere dan gegevens te verzamelen voor
een plotselingco, niet te voorzienon aanval
van oen vreemde mogendheid op de Duitsche
kust.
De feiten waren duidelijk en wel bewezen
do beklaagden ontkendon trouwens niet. Het
requisitoir wordt alom geprezen als humaan.
By de strafmaat dient overwogen, zei de
procureur, oi beklaagden tuchthuis moeten
krijgen of wel gevangenis! Voor tuchthuis
pleiten dc schade aan Duitschland toegebracht
en het stelselmatige spionneeren. Maar als
verzachtende omstandigheden kwamen in aan
merking dat de beklaagden de belangen van
hun vaderland beharligden en spionneerden
in opdracht. Het motief was dus eervol. Ed
even eervol was het dat zjj hunne superieuren
trachtten te dekken. Zjj hebben ook nooit
getracht een Duitscher voor hunne plannen
te winnen.
Daarom kon met gevangenisstraf volstaan
worden. En een jaar of vier is niet te zwaar
geBtraft. Merkwaardig is ook dat de gestraf
ten aan hunne familie in Engeland bericht
ten dat zjj over het vonnis tevreden zjjn en
zich over niets kunnen boklagen. De Engel
sche pers heeft het vonnis kalm en rustig
opgenomen en is van meening dat het
proces ernstig en waardig is gevoerd. Wel
licht dat keizer Wilhelm van zijn genade-
recht nog gebruik maakt. Engeland moge er
de les uit trekken die het land, althans de
ophitsende bladen, hard noodig hebben of
althans gehad hebben.
Uit Portugal worden de telegrammen nog
altjjd gecensureerd. Een bewjjs dat 't er nog
niet rustig is. Vooral in 't noorden moet de
bevolking maar zeer matig ingenomen zjjn
met de republiek. In Lissabon is 't ook nog
niet alles koek en ei. De Lissabonsche cor
respondent van de »N. R. Ct." heeft een
heel ljjstje van werklui en beambten der
groepen die staken of gaan staken. Omtrent
den toestand zegt hjj
„Ik kan het niet anders inzien, dan dat
het lagere volk hier in staat van volkomen
bandeloosheid verkeert. Orde heerscht er
hoegenaamd niet meer! Agenten ontbreken
of durven niets in het midden brengen. Waar
vroeger iemand, die er fatsoenljjk uitzag, d.
w. z. een boord en hoed droeg, rustig door
de straten gaan kon, wordt men er nu na
gejouwd. Karrevoerders rijden je met de
meeBt onverschillige gezichten onderstboven,
tramconducteurs snauwen je af als je er
aanmerking op maakt, dat ze je „bjj onge
luk" 20 rs. to voel afhouden, aan ministe-
rie's wordt de deur van 's ministers kabinet
ingedrukt, enzoovoort, ik zou een kolom
kunnen vullen met dc handelingen van het
volk, dat zich meester voelt.
Het eenig excuus is dit: De houd heeft
te lang aan den ketting gelegen, en nu hjj
los kwam, bjjt hjj, alleen omdat hjj het vroe
ger niet kon doen. Hjj moet nog aan de
vrjjheid wennen."
Het proces Ferrer waarover zooveel te
doen is geweest zou dezer dagen in de
Spaansche Kamer worden besproken. De
parlementaire republikeinsche groep had den
afgevaardigde Alvarez, oen der schitterend
ste redenaars van zjjn party, opgedragen
de akten van het proces nauwkeurig te be-
studeeren en naar aanleiding daarvan in de
Kamer het onrechtvaardige van de veroor
deeling in het licht te stellen.
Het „Hbld." bericht dat Alvarez zich van
het eerste gedeelte van zjjne taak gekweten
heeft en nu aan zjjne politieke vrienden
heeft meegedeeld dat hjj geen enkele juridi
sche feut in het proces heeft ontdekt en
derhalve aan de besprekingen geen deel zal
nemen.
Begrjjpeljjkerwijze heeft deze mededeeling
groote ontsteltenis gewekt onder de repu
blikeinen die gehoopt hadden in dit debat
de door de oud-ministers Maura en La
Cierva gepleegde rechtsverkrachting aan de
kaak te kunnen stellen en nu van hun meest
deskundigen partjjgenoot te hooren hebben
gekregen dat uit een rechtskundig oogpunt
op het proces niets valt aan te merken, 't
Ergste voor hen is dat zjj de zaak aan 't
rollen brachten en er debat daarover waar
schijnlijk niet zullen kunnen tegenhouden.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 27 December.
Belangrijke diefstal.
Het is de politie te Hoorn gelukt een
belangrijken diefstal van Banka-tin, gepleegd
aan de fabriek van den heer Joh. A. Beek
aldaar, aan het licht te brengen. Het bljjkt,
dat deze diefstallen reeds gedurende de
laatste 4 jaren zjjn gepleegd door M. en S.,
die reeds in het huis van bewaring te Alk
maar zjjn opgesloten en daar een volledige
bekentenis hebben afgelegd. Het ontvreemde
tin vertegenwoordigt een waarde van duizen
den guldens. In verbaud met deze diefstallen
zjjn als verdacht vaa heling Vrijdag de
koopman J. C. H. naar Alkmaar overgebracht,
en Zaterdag de kooplieden M. B., P. J. en P.
Gasverstikking.
De bewoner van de Voldersgracht in Den
Haag, die een slachtoffer dreigde te worden
van gasverstikking, is, na bjjna een etmaal
bewusteloos te zjjn geweest, in het gemeente
ziekenhuis weer tot bewustzijn gekomen. Zjjn
toestand bljjft echter hoogst zorgeljjk.
Electrische Centrale voor West Friesland.
Het rapport betreffende de mogelijkheid
van een electrische centrale voor West-
Friesland, uitgebracht aan de commissie van
onderzoek door den heer B. A. J. van der
Hegge Zjjnen, electr. ingenieur te Utrecht,
technisch adviseur dier commissie, is ver
schenen. Er zjjn aan toegevoegd plattegron
den van de gemeenten Hoorn en Enkhuizen,
waarin het leidingsnet aangebracht wordt
en twee overzichtskaarten van de landstreek,
op een waarvan do transformatoren en het
hoogspanningsnet zijn aangeduid, terwijl op
de andere de tramljjn is aangegeven. De «N.
R. Ct." ontleent aan het rapport het vol-
inde
Het onderzoek strekte zich uit over de
gemeenten Berkhout, Blokker, Bovenkarspel,
Enkhuizen, Grootebroek, Hoogkarspel, Hoorn,
Schellinkhout, Venhuizen, Westwoud, Wjjde-
nes en Zwaag met een totaal van ongeveer
35,000 inwoners. Tijdens den duur van het
onderzoek en het opstellen van het rapport
bleek evenwel van verschillende zijden, dat
behalve genoemde gemeenten, ook nog andere
in aanmerking wenschten te komen, om aan
gesloten te worden bjj de E. C., zoodat mag
worden aangenomen, dat, indien tot bouwen
wordt besloteu, het afzetgebied grooter zal
zijn, dan thans aangenomen werd.
De berekening der aansluitwaarde is ge
schied door directe aanvrage bjj de ingezetenen
zeiven. Het aantal aangemelde aansluitingen
bedraagt 3226. Indien aan de voorwaarden,
opgenomen in de aanvraagformulieren wordt
voldaan, kan gerekend worden op een totaal
aansluitwaarde van 881 K.W. zonder, en van
1025 K.W. met de polderbemalingen. Tjjdens
het afdrukken van het rapport werd nog
bericht ontvangen van den polder Wester
Kogge, dat ook deze zeer waarschijnlijk tot
aansluiting zal overgaan. Het voor polder
bemaling nitgetrokken vermogen (144 K.W.)
zal daardoor meer dan verdubbeld worden.
Het lot beslist!
Te Swalmen (Limb is vacant de betrek
king van gemeente-ontvanger, waaraan ver
bonden is een jaarwedde van f 400. Behalve
meer andere sollicitanten, dingen zes van de
zeven gemeenteraadsleden naar dit baantje.
En deze zes edolachtbaron hebben nu be
sloten to loten. Hjj, die het gelukkige lot
treft, sal de vjjf stemmen van zjjn medeleden
krijgen.
Aangehouden.
De politie te Enschede heeft een net ge
kleed jongmensch aangehouden, dat bleek te
zjjn ontvlucht uit do Tuchtschool te Velzeu.
In zjjn bezit vond men een revolver, een
dolkmes, een groot bedrag aan geld en
gouden en zilveren voorwerpen, waarvan hij
de herkomst niet wilde opgeven.
Weer een vlieger omgekomen?
Sedert meer dan 24 uur heeft men niets
meer vernomen van den vlieger Cecil Grace
en allengs begint men de hoop op te geren,
dat hjj misschien door een schip gered kan
zjjn. Omtrent de maatregelen die tot zjjne
redding genomen zjjn, wordt het volgende
uit Londen bericht
.Toen de kustwacht bjj Ramsgate Zaterdag
om 3 uur 's middags op 6 mjjlen van de
kust den luchtschipper uit deu nevel zag op
duiken, liet Grace zjjn machine draaien en
verwjjderde hjj zich in de richting van de
Noordzee. Vermoedeljjk had de ongelukkige
niet het minste vermoeden dat het land,
waarop hjj aanstuurde, vlak onder hem lag.
Met zjjn benzine-voorraad kan hjj een afstand
van 100 zeemjjlen hebben afgelegd. Waaneer
hjj i offerdaad door gebrek aan benzine tot
dalen gedwongen werd, dan heeft de twee
dekker slechts korten tjjd op de zee-opper
vlakte kunnen dry ven, alvorens onder te gaan.
Grace droeg een kurken pak, dat hem voor
den dood door verdrinking moest behoeden,
wanneer hjj niet, wat mogeljjk is, in het
touwwerk verstrikt is geraakt en aldus naar
beneden getrokken. Maar bovendien was de
zee zoo onstuimig, dat hjj hot moeilijk, zelfs
indien het hem mogeljjk was geweest te
zwemmen, tegen de elementen zal kunnen
hebben uithouden. Uit Ramsgate is een stoom
boot naar de Goodwicli-zandbank vertrokken
om don vermiste te zoeken en de Engelsche
admiraliteit werd verzocht eenige torpedo's
ter verkenning uit te zenden. Ook een Fransche
sleep-stoomboot is uitgevaren om Cecil Grace
te zoeken. De mail-boot die uit Vlissingen
te Queenborough aankwam verklaarde, dat
den ganBChen nacht een dikke nevel over de
had gehangen en dat men van den vlieger
niets bespeurd had. De Engelsche oorlogs
schepen zenden marconi-gram men aan alle
schepen die draadloozo seintoestellen bezitten
hen te verzoeken naar Grace uit te kjjken.
In Galais is men, evenals in Engeland, zeer
bezorgd over het lot van den vermisten
aviatour.
Grace, die tot een der aanzienlijkste Londen-
sche familiën behoort, is een der eerste En-
gelschen die zich aan de vliegsport wjjdde.
Na verscheidene systemen beproefd te hebben,
construeerde hjj zélf oen vliegmachine, ten
einde den De Forest-prjjs te verwerven. Te
Folkstone deed hjj verscheidene vluchten en
den 20en September van dit jaar vloog hjj
een uur lang boven de stad op een hoogte
an 1000 Meter.
Huwelijks-statistiek.
Men mag niet te veel spotten met de cij
fers der statistiek 1
Ziehier weer de resultaten van een uit-
voerigen arbeid, waaraan een statistisch
bureau in Engeland zjjn krachten heeft
gewjjd.
De uitkomsten worden daarin meegedeeld
omtrent hot aantal huwcljjken in Londen en
het graafschap Middlesex. Doch geen nuch
tere trouw-statistiek neen, een overzicht
vau het aantal goede, middelmatige en slechte
huwelijken.
Vrouwen, die haar man verlaten
hebben1,872
Mannen, die hun vrouw verlaten
hebben2,371
Echtscheidingen4,720
Huwoljjken in voorldurendeu strijd 191,023
Ongelukkige huwelijken, waar de
sclijjo bewaard wordt 162,300
Echtparen, in onverschilligheid voor
elkaar levend 510,152
Schijnbaar gelukkige huweljjkeu 1,102
Betrekkelijk gelukkige huweljjken 135
Waarljjk gelukkige huwelykeu 6
37.000 francs ontvreemd.
De chef van het posto rostante bureau te
Ziirich heeft met een collega een brief voor
een Weensche firma ontvreemd, die een cbè-
que van 37,000 francs bevatte, welk bedrag
afkomstig was vau een Canadeesch handels
huis. Hjj ging met verlof naar Londen, en
wist door middel van een valsche handtee-
koning het bedrag te incasseeren. Toen er
gereclameerd werd, kwam de diefstal aan
het licht en toen bleok dat het tweetal al
veel meer zonden van hetzelfde kaliber op
het geweten had. Ze hebben zelfs eens een
brief opengemaakt, waarin nagemaakt eeu
echt Braziliaansch bankpapier werd verzon
den, met verzoek om te vertellen of de imi
tatie goed gelakt was. Het tweetal seinde
tuitstekend" en bestelde onmiddellijk na. Ze
zitten nu, evenals de banknotenvervalscher,
een teekeDaar op het bureau van den gene-
len staf te Miinchen en een rentenier, die
de valsche biljetten bet eerst besteld had,
in verzekerde bewaring.
Rockefeller.
Naar onze lozers weten, heeft dezer dugon
de petroleummagnaat RookelelLer een schen
king van 25,000,000 gulden gedaan aan de
Universiteit van Chicago. Deze instelling
van hooger ondcrwjjs is reeds vele jaren
het troetelkind van Rockefeller, die in het
geheel reeds over de negentig millioen gulden
aan de hoogeschool heeft cadeau gegeven.
Echter heelt Rockofuller, die tot dusver
curator was van de universiteit, zich als
zoodanig teruggetrokkenen ook heeft hjj
zjjn gemachtigden, die zitting hadden in het
bestuur der hoogeschool, laten bedanken.
Daarmee heeft Rockefeller duidelijk willen
te kunnen geven, dat de universiteit een
onderwijsinstituut voor het Middel-Westen
van de Vereenigde Staten is en niet een
-en-persoonainstiiuut van do Staudard-Oil".
De petroleummagnaat heeft in zjjn-brief
aan de universiteit, waarin bjj de schenking
aankondigt, uitdrukkelijk gestipuleerd, dat
het geld zal worden besteed uitsluitend voor
de verbetering vun bestaande universiteits-
instellingen.
Voor de stichting van nieuwe gebouwen
of nieuwe afdeelingen moeten andere rjjke
lieden maar zorgen.
Er is al heel wat te doen geweest over
deze giften van Rockefeller, die ook tal vau
groote schenkingen heeft doen toekomen aan
kerkgenootschappen. Er waren dan onder
de leden dier genootschappen niet zelden
lieden, die ertegen waren, het geld te accep
teeren, omdat Rockefeller's Staudard-Uil trust
feitelijk een onredeljjke handelspolitiek volgt.
Uok de universiteit van Chicago heeft wel
eens geaarzeld om geld van Rockefeller aan
te nemen, maar zjj is toch steeds geëindigd
met het maar te doen.
Groote branden.
De Engelsche bladen hebben nog uitvoe
rige bijzonderheden over de beide groote
brandon in Chicago en Philadelphia.
Te Philadelphia waren er buiten de 23
dooden, bjjna vjjftig gekwetsten, van wie
verscheidenen er het leven niet zullen af
brengen. De meesten dier gewonden zjjn toe
schouwers, die door brokstukken van val
lende muren getroffen werden.
De brand te Chicago heeft gewoed in de
wjjk der groote slachteryen en vleeschinma-
kerijen. De schade beloopt tusschen de 3}
en 4} millioen gulden. Het lol van velen
der bjj dezen brand omgekomen politieman
nen was vreeselijk. De ongelukkigen werden i ook tegenstander is van het vrouwelijke
onder vallende balken en binten en onder element onder zijn personeelhjj heeft er
roodgloeiend muurwerk begraven. Voorzoo- j tegen gesproken en geschreven, waarby
ver zjj niet direct verpletterd waren, zjjn zjj zjjn voornaamste argument was, dat de vrouw
levend verbrand. zich niet aan tucht kan gewennen, hetgeen
In stukken gesneden.
In de gang van een huis to Weenen is in
een waschmand eeu in stukken gesneden ljjk
eener vrouw gevondon. Het ljjk is herkend als
dat van een veertig-jarige naaister. Als ver
dacht van den moord is gearresteerd Marie
Bartunek, de vrouw van een kleermaker.
Deze woonde in hetzelfde huis, waar het
ljjk gevonden werd. In haar woonvertrek
word een stuk courantenpapier gevonden,
dat juist paste bjj een strook, waarmede de
mand, die het ljjk bevatte, bedekt was. In
de kachel van het woonvertrek van Marie
Bartunek zjjn overblijfselen van verbrande
menschenbeenderen gevonden.
Schip vergaan.
Valencia, 23 December. Een onbekend
stoomschip heeft in de wateren van Alicante
het Fransche schip „Jean Concel" overvaren,
waarbjj dit ernstige schado opliep. Men
vreest, dat de rJean Concel'' met man en
muis is vergaan.
Madrid, 23 December. Uit Valencia wordt
gemeld, dat voor den Franschen codbuI ver
scheen de kapitein van het Engelsche stoom
schip .Jao", vergezeld door een matroos
vau het Fransche schip ,/Jean Concel", die
verklaarde dat de .Jean Concel" Woensdag
middag om 4 uur van Alicante naar Oran
vertrok, doch werd aangevaren door een
onbekend stoomschip, en onmiddellijk zonk.
De geheele equipage is omgekomen, be
halve de eene matroos, die gered werd door
de «Jao".
Spoorwegongelukken.
Londen, 24 Dec. De expresstrein reed
hedenmorgen tegen twee rangeerlocomotieven
in de nabjjheid van Kirk-by-Stephen. De
beide locomotieven van den sneltrein en de
beide rangeerlocomotieven derailleerden. De
restauratiewagen vloog in brand.
Londen, 21 Dec. Volgens do laatste be
richten omtrent hut ongeluk mot den Schot-
scheu express-trein, had de ramp plaats bjj
Mawes, acht mjjlen van Kirk-by-Stepheu op
den Midland spoorweg. Er werden vele ver
koolde ljjken onder het puin weggehaald.
Een bericht noemt 't cyter acht. De botsing
van den trein met do beide rangeerlocomo
tieven was zoo hevig, dat deze beide ma
chines totaal vornield nog over een groeten
afstand werden voortgeschoveu. De beide
locomotieven van don sneltrein kantelden.
De .rein was zeer lang en vervoerde onge
veer 50U reizigers. Alle wagens, behalve de
achterste dienstwagen, vatten vuur. Het was
een pikdonkere nacht en daar het ongeluk
bovondien op een zeer afgelegen plaats ge
beurde, was er niet onmiddellijk veel hulp
te krijgen.
Volgens een otficiöel bericht zjjn bij de
ramp te Kirk-by-Stephen negen personen om
het leven gekomen.
Parjjs, 24 Dec. Bjj de kruising van Mon-
tercau is een trein door don wissel gereden
en ontBpoord, Eeu persoon is gedood, twintig
menschen zjjn gewond.
Het spoorwegongeluk bjj het Fransche
station Arbanals blykl veel ernstiger te zjjn
geweest dan uit de eerste berichten viel af
to leiden.
Io de laatste vier wagens van den trein
zaten alleen soldaten van het 30ste regiment
infanterie, die met Kerstmisverlof naar huis
gingen. Drio hunner werden gedood, veertig
meer of minder ereBtig gekwetst. Ook een
hoofdconducteur verloor het leven.
Vrouwelijke politie agenten.
Noorwegen is het feministen-land bjj uitne
mendheid, en er is geen stad ter wereld
waar de emancipatie van do vrouw zich
zóó heelt baau gebroken als in de hoofdstad
Christituiia.
De NoorBche vrouwen hebben in staat
en stad dezelfde rechten als de mannen. En
aangezien er in Christiania ongeveer i.0
percent meer vrouwen dan mannen zjjn, ïb
het reeds eenige malen voorgekomen, dat
zjj, eensgezind optredend, in enkele princi-
pieele kwesties de overwinning behaalden.
De vrouwen van Noorwegen's hoofdstad
zjjn, dauk zij de ijverige vronwenvereenigtn-
gen, bezield met zooveel politiek vuur, dat
zjj zelfs beter stemmen dan de manneljjke
kiezers, met het gevolg, dat haar aantal
zich in den gemeenteraad geleideljjk uitbreidt.
Daarmede houdt weer verband, dat zjj in
de stedelijke betrekkingen langzamerhand het
vrouweDelement binnenleiden, zoodat er bjjna
geen takken van gemeentelijken dienst meer
zjjo, waarin de vrouw haar plaats reeds niet
heeft ingenomen.
Klachten over deze ieministische invasie
worden niet vernomende beweging breidt
zich regelmatig uit.
Eu zoo komt het, dat men telkens hoort
van eeu nieuwe afdeeling vau gemeentelijken
arbeid, waarin de vrouw haar intrede houdt.
Het laatste is nu de vrouweljjke politie
agent 1
De gemeenteraad heeft eenigen tjjd ge
loden de noodige crodieteu toegestaan voor
de uitbreiding van het politiecorps van
Christiania met een viertal agentessen en.
een politie-inspectrice.
Volstrekt is het de bedoeling niet, deze
vrouweljjke agenten to bestemmen voor af-
zouderlyke, z.g. vrouwelijke diensten als
recherche, zedenpolitie, eontröle op kinder
wetten enz. Neen, zjj doen den gewonen
dienst mee, al hebben zjj tot bjjzondere op
dracht by het straatverkeer en de openbare
speelplaatsen acht to slaan op kinderen on
vrouwen, terwjjl de dienst aan station en
haven haar by voorkeur wordt opgedragen
en ook de verzorging van dakloozen tot haar
zorgen gerekend wordt.
Tot zoover is alles goed. Maar onder de
manneljjke agenten is een begin van verzet
te bespeuren tegen deze onverwachte con
currentie, al zal hun weinig anders over
blijven dan to berusten, want zoo zjj hun
ontslag nemen, dreigt er het gevaar, dat
hun plaats onmiddellijk door een agentesse
wordt ingenomen.
Het eigenaardige vau het geval is, dat de
hoofdcommissaris vau politie te Christiania
onmisbaar moet geacht worden voor een
goed gedisciplineerd politiecorps. Zjjn beden
king is daarbjj ook, te wjjzen op het gevaar,
dat de vrouw zelf geen tucht zou weten uit
te oefenen.
Men heeft hem echter op dit laatste punt
dadeljjk van een tegen-argument gediend
«En in het huweljjk dan
Ken advertentie uit het Centraal Vak
blad van Varióte-artisten en Kermisreizigers
in Nederland „Do Komeet"
„Gevraagd Nog een fatsoenljjk ongehuwd
of alleenstaand Acteur, tegen vast salaris per
week (geen risico), conditiealle rollen spelen
en tent helpen opbouwen en afbreken. Er zal
meer op fatsoen dan op talent gelet worden."
Een onzer collega-bladen plaatBte de volgen
de zetfout in een ,Staatsconrant"-bericht
•jbr. A. S. E. van T. te 's-Gravenhage,
kamer heer van Hare Majesteit de Koningin,
dienstbode bjj Hare Majesteit do Konin
gin-Moeder, enz."
TWEEDE KAMER.
't Ging vrjj vlug op 't laatst bjj de be
handeling der Staatsbegrooting voor Binnen-
landsche Zaken. Kerstdag naderde en de
Kamer, die tot 'snachts éón uur werkt,
verlangde naar huis.
Wjj zullen de voornaamste dingen aan
stippen.
Do toezegging, die do Minister van Bin-
nenlandsche Zaken voor Leerplicht deed,
behelsde, dat hjj geen leorplichtuitbreiding
wat den leeftyd betreft zou voorstellen en
ook niet leerplicht voor horhalingsonderwys
maar wel maatregelen tegen arbeid van leer
plichtige kinderen onder schooltijd en ver
eenvoudiging administratie.
Een poging van den heer Van Vuurenom
het voorgestelde subsidie van f11,500 voor
openbare leeszalen van de begrooting af te
voeren, mislukte; 't amendement werd ver
worpen met 48 tegen 41 stemmen.
Verbetering van het gebouw der Rijks
academie voor Beeldende Kunsten werd te
vergeefs bepleit.
De begrooting voor Binnenlandsche Zaken
werd zonder stemming aangenomen.
De debatten over het karakter der open
bare lagere school zjjn tot later uitgesteld.
Hoofdstuk Financiën.
Door verschillende leden werd aangedron
gen op herziening der personeele belasting.
De indeeling dor gemeenten in klassen dient
herziendo belasting op de haardsteden dient
te verdwjjnen, verlichting van belasting ge
geven aan hótel- en logementhouders zoo
mede aan restauratie- en koffiehuishouders,
doch hooger belasting op de sacharine, die
in 't geheel geen voedingswaarde heeft.
Sommigen wenschten uitbreiding van het
aantal loten der Staatsloterij, anders gaan
do menschen naar erger. Vernummering der
loten ware wel eenB goed om die instellin
gen te treffen, die baseereu op de Staats
loterij. Maatregelen werden gevraagd om de
schadeljjke vermenging van jenever met
houtgeest tegen te gaaD. Er werd ook ge
vraagd om wat meer gouden tientjes... niet
weg te schenken natuurljjk, maar in omloop
te brengen. Betreffende do visschery werden
nog enkele wenschen geuit.
De minister verklaart niet tnsschentjjds
de ljjst der personeele belasting te kunnen
herzieneen or.twerp tot vermindering van
de lasten der hótel- en logementhouders zal
worden ingediend.
Draokvervalsching wordt overdrevende
haardstedenbelasting kan de minister niet
afschaffen; 't zou 1 '/j millioen kosten. De
minister ziet geen kwaud in de Staatsloterij
maar hjj zal ze tooh niet uitbreiden; er zjjn
loten genoeg.
Wat betreft de verbetering van positie voor
klerken en voor de kommiezen, daar kan de
minister op 't oogenblik niet op ingaan.
De begrooting wordt zonder hoofdeljjke
stemming aangenomen.
Verschillende kleinere wetsontwerpen wor
den ins?elyks aangenomen.
De gewyzigde Oorlogsbegrooting voor 1911
wordt weer ingediend; alle nieuwe voorstel
len zjjn teruggenomen, zoodat de begrooting
zonder verdere discussie kan worden aange
nomen, zoomede de vestingbegrooting.
De begrooting voor Suriname leverde nog
eenige stof voor discussie, waarbjj we te
weten kwamen dat de gouvernements bac
oven-cultuur mislukt was en moest geliqui
deerd worden. De begrooting werd aange'
□omen.
De Kamer is tot nadere bjjeenroeping ge
scheiden de voorz. deelde mee, dat het zjjn
voornemen is de Kamer iets eer bjj elkaar
te roepen.
DE WEEK.
.24 December.
Dit durf ik toch wol met zekerheid zeg-
gen, bjj geen enkelo party, groep, fractie,
achakeering, club, zal begin November, 1910,
iemand geweest zjjn, die durfde voorspellen,
dat bet loopen zou met de Begrootings-
debatten, geljjk 't is gegaan.
Wanneer men die weken van wervelziek
makend gepraat en geraas, van afmattend
herkauwen der veelmaals-gezegde dingen;
van opwinding, ruzie en kabaal, van schimp
scheuten, driftwoorden, smalende uitroepen,
kwajongensstreken, bengelachtige kreten,
Wanneer men dit alles overdenkt, 't moet
U toch droef en wee om 't harte worden.
U zeker, de intoxicatie van het weken
lang samenzijn, dag aan dag; ochtenden,
middagen, avonden, halve nachten
Met, altjjd, dut grjjnzende, kwellende
spooksel achter 2ich: .Zouden we gereed
komen?..." Met do ergernis over even
langdradige als nuttelooze redevoeringen. Met
het wrevelig-makon, dat vertoon van kleine,
nietige ydelheid steeds doetMet verdrie
tigheid over de wjjxe, waarop dat machtige,
veel-geduchte Parlement al-meer z'n prestige
te-grabbel gooit...
Zeker, 't maakt iemand ten leste uiterst
prikkelbaar, 't Is waar wat eeD der pers
mannen zei: Dan worden we lastig, niet te
bevredigen. Het prevelen van minister Male-
fljt, verveelt ons, maar de krachtige,
als klaroen schallende stem van ,den blon
den Regofit" ergert ons ook. Het lustige
tippelen en trippelen van minister De Ma-
rees vinden we dansmeesterig-kwastig. De
liohteljjk-pedanteske joligheid van Excellentie
Theodorus Primus gaat ons tegenstaan
De zoemans-goedrondheid van admiraal Went-
holt ljjk ons niet gemeend. De zachte, hof
felijke welbespraaktheid van Justitie-Regofit
is niet .behageljjk en toch stevig" meer.
Neen, ze ljjkt ons even tartufferig als van
iederen, eigenljjk bjj Links thuis-hehoorenden
bewindsman, die .bonne mine k mauvais
jeu" maakt in het Rechtsche gezelschap,
waarin hjj verzeild raakte
Talma vinden wjj een onuitstaanbaren
,posenr" (ik leg er nadruk op, dat ik de
omschrijving, of typeering, zeer onredelijk
vindIk spreek immers slechts van men
schen met vergiftigde, overspannen zenuwen,
die gaan oordeelen
In óón woord, we worden ten slotte yze-
grims, knorrepotten, ongenaakbare vaatjes-
juskruit, druil-ooren, door en-door onge-
nieteljjko, onappetijtelijke schepsels
Maar de misbre is dit jaar al ingetreden,
vóórdat er van .infectie" sprake kon zjjn.
De Indische Begrooting is geweest als eene
woestyn vlakte, waar we door moesten wur-
men, met een zóó onspraakzamen en dorren
gids, dat zelfs de vurigste van allen er slaap
van kreeg.
Bjj Justitie en bjj Bnitenlandsche Zaken
stegen we een graad of wat. Toen kreeg
men soms den indnik te vertoeven in eene
vergadering van ernstige mannen, die sa&m-
komen ter behandeling van de belangen der
gemeenschap.
Maar verder verdor
Niemand herhaal ik had kunnen,
durven voorzien dat zóó gauw en zóó scherp,
zóó evident aan den dag zou treden
Het onnatuurlijke, onhoudbare van de
tegenwoordige politieke constellatie.
Ditt is hot groote resultaat van de lange,
saaie, óók rumoerige, vermoeiende, onvrucht
bare, voor het Parlemonts-prestige fnuikende
debatten der jonste weken
Practiscb, vruchtbaar resultaat hebben zjj
niet opgeleverd.
Althans niet in opbonwenden zin.
Van eerste nar der Algemeene Beschouwing
tot luutste uur van woelingen dag-vóór-recès
bleven zjj, onbelangrijk.
En löoh sal hjj, die de zuiverheid der
atmosfeor, waarin 's lands belangen worden
behandeld, lief heeft, niot onvoldaan kannen
szen.
Een kleine schredo zjjn we naderbjj ge
komen tot het besef, dat 't aldus niet langer
gaan kan Hetzij dan met tweejaarljjksche
budgetten of met Kamer van taaier levens
duur Verandering moet er komen.
Maar een zeer belangrjjk eind schreden
we voort op den weg, leidend naar eene
andere, betere groepeering.
Het Rjjk van hen (of van hem), die twee
spalt willen zaaien, lonter ter bevrediging
van eigen eer- en heerschzucht, 't zal
straks uit zjjn.
Wat geen Lintje vermocht; wat geen Van
Heeckeren-perkara kon bereiken, dat zal
tóch geschieden En 't sal, geloof ik vaste-
ljjk, niet lang meer duren ook
Dan zal er een van zjjn vosUtuk storten.
Dan zal van een aangezicht het masker
worden afgerukt.
Dan zal er woeling van overgang zjjn.
Maar uit dien chaos zal geboren worden
een nieuwen toestand, welke aan het Neder-
landscho volk zal brengen rust voor vrucht
baren arbeid aan het vele, vele, dat op de
voltooiende hand des wetgevers wacht,
sinds jaar en dag
Dat is een bljjde Kerst-boodschap.
Dat is een vooruitzicht-bemoedigend; tot
zachte berusting stemmend in den heiligen,
stillen Kerstnacht, waarin het .Vrede
op aarde" 1 ons toeruischtHet oude,
goede mooie, heerljjke woord waar wjj,
dwaze menschen, maar niet naar willen
luisteren.
Mb. Axtonio.
INGEZONDEN.
Geachte Redactie I
Gaarne zagen ondergeteekenden opname
uw veelgelezen blad van het volgende:
Aan alle vrijzinnigen In den lande!
Uit de Kamerverslagen heeft men gelezen,
dat de Vereeoiging „Geestelijke Bijstand" te
Helder, beoogende op te komen voor de
geestelijke belangen dor vrjjsinnigen onder
de Marine, door middel van het aanstellen
van een vrjjzinnig predikant, die zich geheel
aan hen kan wjjden, geen subsidie heeft
gekregen, hoewel haar ledental en arbeidsveld
veel grooter is dan dat der Christen-Officie
ren-V ereeniging.
Zoo uit iets, dan bljjkt uit deze weigering,
dat de Regeering wonscht propaganda te
maken voor de oftra-orthodoxie op de vloot,
terwjjl nit de houding van den vlootpredikant
bljjkt, dat men in de practjjk van dit alles
maakt een aanslag op de vrjjzinnig-gods-
diensligen in het algemeen (zelfs op de
openbare schoolj, aan welk drijven wel ten
grondslag sal liggen de hoop aldus ten
slotte ook in politieken sin Helder duister
te maken.
Hier geldt het als óón man voor onze
vrijzinnige beginselen en vrjjheid op te komen.
Laat ieder daarom ons steunen 1
Als 100 personen, vereenigingen, Kerke
raden of Kerkvoogdyen van welke kerk ook,
per jaar ons f 10.willen offeren, dan is
daar een middel om de nog bljjvende f 1000
te vinden.
Een groot onrecht is den vrjjzinnigen in
den lande geschied.
Helpe ieder ons door zjjn protest in daad-
werkeiyken steun, 't Lidmaatschap onzer
Vereeniging is f 0.25 per jaar. Grootere en
kleinere bedragen, liefst jaarljjksche, voor
de Vereeniging „Qeesteljjkc Bijstand" worden
gaarne ontvangen door ondergeteekenden.
Ds. O int ek es, to Helder, Kerkgr. 16.
A. Kokrw Jut., Laan 8—10,