KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, Wlerlngen en Anna Paulownam
No 4039.
Woensdag 25 Ootober 1911.
39ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p, 3 m50 et., fr. p. post 75 ct., buitenland f 1.25
Pre- Zondagsblad 37| 45 10.75
rniën J Modeblad »»»55i»»»65» f0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertontiën van 1 tot 5 rogels 30 cent.
Elke regel meer6
Bewijs-eieraplaar'2J
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intero.-
Telefoon 80.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever i C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT 4 Co.), Helder.
Bureaux Spoorstraat en Koningstraat.
NIEUWSBERICHTEH.
HELDER, 24 October.
In de directie der marine te Willems
oord is de gouden medaille voor 36-jarigen
trouwen dienst toegekend aan den opper-
sohipper D. Tauber, aan den sergeant-kon
stabel H. Tuinstra en aan den stoker-majoor
P. C. Versnel.
„Oefening Kweekt Kunst".
Dat de beoefening der gymnastiek nog
altjjd haar bekoorlijkheid en aantrekkelijk
heid behoudt en er met belangstelling wordt
kenniB genomen van de vruchten van het
onderwijs op dit gebied, bewees wel de goed
gevulde zaal van „Casino" Zaterdagavond,
waar bovengenoemde Scherm- en Gymnastiek-
vereeniging de reeks der gebruikelijke win-
ter-uitvoeringen opende met het ten beste
?even van een rjjk gevariëerd programma.
)nder de besliste en vaste leiding van den
Directeur, don heer Van Loo, traden achter
eenvolgens op de Meisjes-, de DameB- en
de Hoofdafdeeling, met Vrije oefeningen,
Barren, Paard, Stok- en Staafoefeningen,
die allen zoo goed als onberispelijk werden
uitgevoerd, getuigenis afleggend van den
goeden wil, die zoowel by leermeester als
leerlingen voorsit, om 't beste op dit gebied
te praesteeren. Muntten de oefeningen der
Meisjes- en der Dames-afdeelingen hoofd
zakelijk nit door sierlijkheid en goeden smaak, I
die der Hoofd-afdeeling hoofdzakelijk door
forsohheid en kracht, bij nummer 3 van het
programma nl. «Vrjje oefeningen" door de
Hoofd-afdeeling, gingen kracht en sierlijkheid,
forsohheid en smaak voor goede vormen
samen en begreep het bewonderende publiek
ten volle, hoe deze Berie oefeningen, zóó
uitgevoerd een prjjs waren waardig gekeurd
op den Nationalen wedstrijd te Alkmaar.
We zullen geen nummer van het programma
meor afzonderlijk noemen, om niet in de
verzoeking te geraken, ze alle één voor één
de revue te laten passeeren, Genoeg zy het
te vermelden, dat elk nummer met de grootste
belangstelling werd gevolgd en telkens door
luid applaus werden bekroond, en dat èn de
leider èn de uitvoerders met voldoening op
deze welgeslaagde uitvoering mogen terug
zien. Een geanimeerd bal besloot den gezel-
ligen avond.
De gepensionneerde kapitein ter zee,
de heer H. P. König, die Donderdag te
's-Gravenhage in den ouderdom van 74 jaren
is overleden, had reeds sedert 1883 den zee
dienst verlaten, waarbij hjj gedurende ruim
dertig jaren op de meeit eervolle wjjze had
gediend.
Bjj Kon. besluit van 19 dezer is, met
ingang van 1 November, aan S. Naber, op
zyn verzoek, eervol ontslag verleend als
havenmeester van de visschershaven te IJmui-
den.
Interpellatie.
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
van den heer P. C. A. van der Breggen te
Bloemendaal heeft, naar »Het Volk" meldt,
het Kamerlid Ter Laan de volg-nde vragen
tot den minister van oorlog gericht:
Is het juut, dat de zoon van den heer
P. C. A. van der Breggen te Bloemendaal
op 19 September in het kamp te Nunspeet
gelegerd, moest uitrukken, ondanks het feit
dat hij zich ziek meldde
Is het juist, dat men dezen milicien aldaar
vsrder gedurende ongeveer 86 uur ziek heeft
laten liggen, zonder hem behoorlijk te onder
zoeken
Is er aanleiding voor den minister, om
aan de Tweede Kamer nadere mededeelingen
te doen omtrent het verdere verloop van de
siekte van dezen milicien, die tot zyn dood
heeft geleid op 28 September?"
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage, 20 Oct. Geslaagd voor de
groote stoomvaart als eerste stuurman de
heer H. Vos, als derde stuurman de heeren
B. Mullere, Chr. B. Nachenins en H. W. F.
van Rosevelt.
De uitsluiting te IJmuiden.
De Maatschappij tot beheer van stoomtraw
lers en andere visschersvaartnigen zegde
haar geheele personeel aan dat dit, indien
de toestand van thans blijft voortduren, d8n
28en October ontslagen wordt.
De Algemeene Visschery Maatschappij
ontsloeg de boeters en de magazynknechten
met ingang van Zaterdag en kondigde het
ontslag van het smederij-personeel tegen
den a.s. Zaterdag aan.
Mislukte list van een gevangene.
Met den celwagen werd Vrijdagnamiddag
een gevangene van het huis van bewaring
te Amsterdam naar het Weesperpoortstation
vervoerd om naar Utrecht getransporteerd
te worden. Toen de rijksveldwachters aan
het station den wagen openden om den man
naar den gereedstaanden trein te brengen,
zagen zy tot hun verbazing, dat de arrestant
zich geheel ontkleed had. Deze had dit ge
daan om wat vertraging in zyn transport te
brengen. Hy dacht n.1. dat hem wel tijd ge
gund zou worden |om zich weer te kleeden
en dat, als hy gereed was met zyn toilet,
de trein inmiddels vertrokken zon zyn. Er
zat dan misschien een nnrtje wachten op,
wat een niet onaangename afwisseling bij
een lange gevangenisstraf is. Echter kwam
't anders uit, dan de gevangene gedaoht had.
Een der rijksveldwachters kwam op de ge
dachte oen grooten zak te halen. Hy deed
dien zak den man over het hoofd en lichaam
en bracht hem zoo naar den trein, die nog
jnist bytyds bereikt werd. Do kleeren werden
natuurlijk ook meegenomen en onderweg was
er ruimschoots tjjd om alles weer aan te
trekken. (,N. v. d. D.")
De stranding van de „Solo".
Vrijdagmiddag heeft de Raad voor de
Scheepvaart te Amsterdam een onderzoek
ingesteld in zake de stranding van het s.s.
Solo" van de Rotterdamsche Lloyd op 30
September ter hoogte van Monster. Er was
een groot aantal toehoorders.
Aan de scheepsverklaring, voor den kanton-
rsohter afgelegd, ontleenen we het volgende
Den SOsten September in den namiddag
vertrok de .Solo" van Rotterdam naar Tand
jong Priok met een lading stukgoederen.
AlleB was aan boord goed zeevast gemaakt
en de deklast behoorlijk gesjord. Bjj het
vertrek waB er een buiïge lucht. Er woei
een harde ongestadige wind.
Toen omstreeks 4 uur de Maasmond werd
uitgevaren, kwam er een hevige storm met
orkaanvlagen opzetten. Op 1£ scheepslengte
voorbjj de Noorderpier werd het scbip door
een grondzee uit het roer geslagen.
Er werd stunrboordroer gegeven, doch
bjjna onmiddellijk daarna werd het schip
Noordwaarts door een tweede grondzee naar
lager wal gedreven. Boide ankers werden
gepresenteerd, de machines op volle kracht
gezet en noodsignalen gegeven. Niet lang
duurde het, of de bakboorde-ankerketting
brak. Te voorzien was, dat de stuurboords-
ankerketting ook niet houden zou.
Weldra begon het schip dan ook te stooten,
kreeg veel breekzeeën over, waardoor de
booten stukgeslagen en dekschade veroor
zaakt werd. De pompen konden niet meer
gepeild worden. Alle leden der bemanning
waren midscheeps, vanwaar met het voor
schip geen gemeenschap meer kon worden
verkregen. Het schip stootte vreeselyk, waar
uit werd opgemaakt, dat de ,Solo" bij Mon
ster op Eng. mjjl uit de kust was gestrand.
Na gehouden scheepsraad werd besloten
het schip te verlaten. Op de onophoudelijk
gegeven noodseinen waren reddingsbooten
gekomen, waarop de bemanning zich in
veiligheid stelde. Men zag toen, dat het roer
was gebroken.
Het eerst werd gehoord de gezagvoerder,
de heer J. Werkhoven. De voorzitter mr.
Th. Ployte wees dezen er onmiddellijk op,
dat het gebleken is, dat oen zware barome
trische depressie reeds voor het vertrek was
begonnen.
Blykens het oificieele weerbericht in de
Nieuwe Rott. Courant" stond de barometer
'8 nachts tevoren om 2 u. op 770 des mid-
dagB, 12 u. op 748, om 4 u. op 789.6.
Op de vraag van den president aan ge
tuige, of hy, als hy op de hoogte was ge
weest van deze ontzettende curve, toch
vertrokken zon zijn, antwoordde hy beves
tigend. Hy meende, dat bjj met zyn zwaar-
geladen schip, hetwelk hjj kende, daar bij
er vroeger reeds op had gevaren, gerost
kon vertrekken.
Het uitwateringsmork lag niet aan, het
lag nog 2 voet boven de middenlijn.
Barometrische waarnemingen zjjn den nacht
voor het vertrek niet gedaan. Er was geen
barograaf aan boord.
Te Rotterdam heeft getuige niet naar de
stormsignalen gekeken.
De voorzitter wees erop, dat de storm-
waarschuwingsdienst van het Kon. Ned.
Meteorologisch Instituut des morgons 8 uur
heeft gewaarschuwd: Weest op uw hoede,
om 3 uur: Storm met Z.W. wind, om 3,57
Zware storm met N.W. wind
De kapitein zeide aan die waarschuwingen
wel gewicht te hechten, maar ze zijn van
de ligplaats der Lloyd-booten niet te zien.
In de gegeven omstandigheden, geziea weer
en wind on zee, was er echter voor getuige
geen aanleiding geweest om niet te vertrekken.
Iets anders ware het geweest, als hjj een
ball&st-schip had gehad. Met het oog op
den diepgang (het schip stak 22 voet) meen
de getuige te kunnen varen.
Waar de plotselinge grondzeeën vandaan
IÜD gekomen, waardoor het schip uit het
roer is geslagen, weet getuige niet. Hij ver
moedt, dat ze door den geweldigen orkaan
voor de golven uit werden gejaagd.
De wind regeerde met evenveel kracht
als de zee Op een gegeven oogenblik werd
het uitkykhuisje van de bakboordsbrug weg
geslagen, waardoor getuige, die zich halver
wege op de brug bevond, werd medegesleurd
over het bruggedek tot in de ijzeren lichters
en oen vry diep >e hoofdwonde bekwam.
Omstreeks 8 of 9 nur is het schip gestrand.
De machinist is zoolang mogeljjk beneden
gebleven, teneinde het electrisch licht aan
te houden.
De geheele bemanning heeft des nachts
in een gang in de midscheeps doorgebracht,
waar zy het veiligst was, hoewel ze tot de
borst in het water stond.
Getuige deelde daarna de bekende bijzon
derheden omtrent de redding mede.
„Edward Daweon".
Vlissingen, 21 Oct. Van het nog steeds
brandende stoomschip «Edward Dawson" is
hedennacht met laag water het voorschip
losgeraakt en weggedreven; dit ligt nn op
een 1000 meter afstand van het achterschip
met den voorsteven naar de duinen. Heden
morgen vond een zeer harde ontploffing plaats.
De mast is overboord geslagen. Het schip
zit op den rand van de bank en zon bij vloed
in hot vaarwater kunnen dry ven; een sleep
boot is daarom ter plaatse gelegd.
De „Lyons".
Donderdagavond kwam de sohelpenzuiger
„Willem Barendsz." de haven van Terschel
ling binnen met 30 kantjes haring aan boord,
overgenomen van de „Lyons", die deze had
opgehaald van een bjj Schiermonnikoog go-
zonken vischtrawler. (Deze is de vischtrawler,
om weikon te assisteeren, de .Simson" en
„Neptunis" in den avond van 4 October waren
uitgevaren.)
De „Lyons" zelf zou waarschjjnljjk Zaterdag
in de baven van Terschelling terugkeeren.
Van werken op het wrak der >Lntine', kan
vooreerst geen sprake zyn, daar de zee door
den Westewind weer woest begint te worden.
Onvoorzichtig.
In de garage van de firma Tassche te
Njjmogen is Zaterdagmorgen een auto ver
brand, doordat een knecht met een branden-
lucifer te dicht bjj het benzine-reservoir
Het Haageche Bosch.
Men schrjjft Den Haag:
Het Staatsboschbeheer gaat met kracht
voort mot het opruimingswerk in het Haagsche
bosch. Achtereenvolgens zjjn do Hoofdlaan,
de Leidsche weg, de Boorlaan, de Jacobslaan,
de Laan van Nieow-Oost-Indië, enz. weer
geheel voor het verkeer vrijgekomen. Natuur
lijk liggen op de voetpaden nog groote hoe
veelheden «temmen en Ukken, en zal het
roimiogswerk daarvan nog «eer gernimen
tjjd vorderen. Hoewel thans een negentigtal
arbeiders werkzaam zijn, vordert het ruimen
van de stammen, die meestal verscheiden
duizenden kilogrammen wegen, veel tjjd on
niet minder het rooien van dc enorme stam-
eindon en wortelmassa's. Het bosch wordt
dageljjks door vele honderden bezocht, die
do verwoesting en het opruimingswerk gade
slaan en zien hoe de boschwachters de boomen
meten, met groote witte nummers merken on
schatten voor de eerste houtveiling, die tegen
half November zal worden gehouden. Men
krijgt doordat de wegen nu vry zjjn, een
beter gezicht op hotgeon vernield is en dat
valt niet medoopmerkoljjk is, dat ook zoo
vele kerngezonde beuken, iepen en eiken zyn
gestreken. Toch zal, als alles wat gevallen
en versplinterd is, is opgeruimd en de ledige
vakken weer met jong, welig groeiend hout
zjjn aangeplant, het bosch nog niet zóóveel
aan schoonheid hebben verloren, als wij eerst
wel dachten.
Een Vlaming over het reizen in ons land.
In Neerlandia spoort een Vlaming zyn
landgenooten nog eens aan, wat meer in ons
land te gaan reizen, gelyk hjj zou willen,
dat de Nederlanders, die in België komen,
er wat meer het Vlaamsche land bezoeken.
Maar hij erkent, dat er voor het reizen in
Vlaanderen bezwaren zyn, o.a. is er gebrek
aan behoorlijke reisgidsen.
Een andere reden gaat de schryver
voort die het reizen in Vlaanderen voor
Nederlanders lastig maakt is de gebrekkige
inrichting op hot platteland van het hotel-
'ezen. Dat is inderdaad allerprimitiefat en
•einig geschikt om personen die op comfort
gesteld zyn aan te lokken. Ook in dat op
zicht kan Nederland ons tot voorbeeld strek
ken. Wy hebben gedurende onze vacantie
daar in verscheidene hotels in kleine dorpen,
soms zelfs geheel eenzaam midden in een
bosoh gelegen, doorgebracht, maar wy heb
ben nagenoeg overal onze voldoening ge
vonden. Aan een vergelijking met hetgeen
wy hier onder den naam van „boeren hotel"
aanduiden durven wy ons zelfs niet wagen.
Nu is het waar dat wij best doen ver
gelijkingen maar liefst achterwege te laten;
want wanneer wy zien dat in Nederlandsche
provinciestadjes verscheidene boekhandelaars
kannen bestaan, dat zelfs in een dorp van
nauwelijks 5000 (500 inwoners een boek
winkel en een leesbibliotheek" in het leven
kunnen gehouden worden, dat in de reeds
genoemde provinciestadjes concerten kunnen
gegeven worden, waar wereldberoemde solis
ten optreden, die wij by ons slechts in
Brussel en Antwerpen to hooren krijgen,
dan moeten wij toch bekennen, hetgeen reeds
zoo vaak gezegd werd, dat in cuUnuropzithtj
Nederland een land is waarvan wy veel te
leeren hebben."
In één opzicht is de Vlaming, die hier
n 't woord is, over het reizen in ons land
niet tevreden. »Wy willen niet spreken",
zegt hy, «van het vervoer per spoorweg;
want in dat opzicht schynen de verschillende
maatschappijen die de spoorwegen uitbaten
alles gedaan te hebben wat in haar macht
ligt om de vreemdelingen af te schrikken in
Nederland te reizen en onze opgedane er
varing heeft ons zooveel tekortkomingen en
onpractische kanten van het spoorwegbedrijf
aldaar leeren kennen, dat wy daaraan alleen
een geheel artikel zouden kunnen wgden,
indien het niet was dat wy d&armeo op een
al te byzonder terrein zouden treden, waar
van bet begaan hier minder op zyn plaats
zou zyn."
Wy hopen, dat de schryver toch nog dat
artikel aan ons spoorwegwezen wijdt. Onze
spoorwegbesturen nemen, zogt men, altjjd
met belangstelling kennis van spoorweg-
klachten in de kranten, al laten zy 't niet
merken, wie weet dus, wat deze Vlaming
ook ten onzen geriovo kan uitrichten.
Moordplan verhinderd.
Te Hamburg is een koopman van 22 jaar
in hechtenis genomen, onder verdenking, dat
hy zyne vrouw, wier leven voor 300,000 mk.
verzekerd was, heeft willen ombrengen.
De correspondent van de «Kolnische Zei
tang" deelt over de romantisch klinkende
geschiedenis het volgende mede
De man was pas in Augustus met zyne
vrouw, oen gewezen zangeres, getrouwd en
had haar by drie verschillende maatschappijen
voor 100,000 mk. verzekerd. Bij de politie
is nu een klacht ingediend, die op de volgende
beschuldigingen berust. Hij zou zijn chauffeur,
die de zaak echter aangaf, in het uitzicht
op een belooning van 10,000 mk., overreed
hebben, hem en zyn vrouw Donderdagmiddag
van hun hnis af to halen en beiden naar een
landingssteiger te BlankeneBse te brengen.
Daar zou het gezelschap zich in een barkas,
die de man gekocht had, inschepen. Men
zou met zyn drieën de Elbe opvaren en als
het donker werd de niets kwaad vermoedende
vrouw in het water duwen en zoo lang onder
honden, tot zy verdronken was. Daarna zou
de barkas het ljjk opvisBchen, terugvaren en
melden, dat er oen ongeluk gebeurd was.
Toen de chauffeur op den afgesproken tyd
niet kwam, begaf de koopman zich met zyne
vrouw alleen naar Blankenosse. Op den stei
ger, waarby de barkas gereed lag, werd hy
in hechtenis genomen.
Hy loochent zeer stellig, dat hy van plan
was een moord te begaan. By hem vond
men een geladen revolver en een dolk.
Kennissen van hem honden hem voor niet
wel by het hoofd. Het verdere onderzoek
tal leeren, wat hiervan waar is.
Een geheimzinnige misdaad.
In een villa te Foreest nabjj Brussel is
een misdaad gepleegd, die denken doet aan
den geheimzinnigen moord op den Parijschen
schilder Steinheil.
De villa wordt bewoond door het echtpaar
AgneessenB, beide ongeveer vjjftig jaar o
zy hadden een groot vermogen verdiend
een glas- en porceleinhandel en leefden na
rastig van hun renten. De heer AgneesBens
was zenuwlyder, en zou Dinsdag naar Nizza
vertrekken om wat op zyn verhaal te komen.
Maandagmiddag bezocht mevrouw met haar
kamenier een kinematografische voorstelling.
Tegen half vier verlieten zy de villa; om
vyf nar zeide mevrouw tegen het meisje,
dat zy naar hnis gingde ander behoefde
Diet voor 's avonds tien uur terng te komen.
Toen de kamenier thuis kwam, waren de
gordynen op de slaapkamer reeds gezakt,
waaruit zy begreep, dat mynheer en mevronw
reeds ter ruste waren gegaan.
Dinsdagochtend om acht uur begaf mevrouw
Agnecssens zich met de post naar het slaap
vertrek van haar man en vond dezen voor
over op den grond liggen. De in allerjjl ont
boden dokter constateerde het overlyden,
doch gaf voorloopig geen toestemming tot
bograven, aangezien hy sporen van geweld
pleging op het lyk meende te ontdekken.
Inderdaad bleek by nader onderzoek, dat het
lichaHm overal kwetsnren vertoonde. Het ge
bit van den lieer Agneessons had do tong
verminkt, bljjkbaar ten gevolge van een
hevigen slag onder de kin een gedeelte van
het ratelier lag op de waschtafel, waarvan
de spiegel vernield was.
De autopsie wees nit, dat de ongelukkige
na een hevige worsteling gewurgd was.
Volgens mevronw Agneessens was haar
man den vorigen avond zenuwachtiger ge
weest dan anders, en had in oen driftbui den
spiegel van de waschtafel gebroken. Na een
korte woordenwisseling had zy zich daarop
teruggetrokken in haar vertrek. Zy gaf als
haar meening te kennen, dat haar echtgenoot
als gevolg van zyn driftbui een beroerto had
gekrogen. Zij had gedurende den nacht niets
ongewoons gehoord.
De politie heeft vastgesteld, dat de misdaad
gepleegd is, terwjjl de heer Agneessens bezig
was zyn valies te pakken; dit is by het raam
gevonden, opengeslagen en half gepakt. De
moordenaar heeft zich waarschjjnljjk van
achter op zyn slachtoffer geworpen, om den
ouden heer een prop in den mond te duwen
By de worsteling is de spiegel gebroken en
werd ook het gebit beschadigd. H6t overhemd
van den heer Agneessens is bebloed terug
gevonden. De moordenaar heeft het lyk een
ander aangetrokken, doch in zyn haast dit
kleedingatuk binnenste buiten gekeerd. Me
vrouw Agneessens, die gevangen ib genomen,
werd in het bezit gevonden van een portret
van een persoon te Nivellos, die aldaar voor
rekening van den vermoorde een veefokkerij
exploiteerde. Ook deze is gearresteerd. Beiden
houden hun onschuld vol.
Zelfmoord.
Te Bitterfeld heeft men een vjjflien-jurigen
burgerscholier Knrt Genzel, een zeer be
gaafden jongen, in het huis van zyne ouders
dood gevonden. Hy had zich een kogel door
het hoofd geBchoton.
Te Maagdenburg is een gymnasiast Kooh
in hechtenis genomen, die een week geledon
op een leoraar geschoten had. De leeraar, die
een bedenkelyke wond kreeg, is nu buiten
gevaar. De knaap had zichzelf ook zwaar
gokwest, maar is reeds uit het ziekenhuis
ontslagen.
Ontpoffing.
Caltanisetta, 21 Oct. Er heeft oen ontploffing
plaats gohad in een zwavelmyn. Men gelooft
dat dertig mensohon om het leven zyn ge
komen.
By onderzoek is gebleken, dat 44 arbeiders
in de mjjn bedolven zyn.
Men is cr helaas van overtuigd, dat ze
allen omgekomen zyn.
Een nieuwe manier om valsch geld
uit te geven.
Een elegant heer slentert langs Madrid's
straten, geeft oogjes aan de schoone Spaan-
sche vrouwen, die voorbygaan en speelt met
een wandelstok met zwaren zilveren knop.
Voor een winkelraam staat hy even stil, dan
draait hy zich om en als achteloos, slaat hij
mot zjjn stok de ruit aau scherven. Onthutst
blyft hy er by staan kjjken. De winkelier
vliegt naar buiten: Mynheer!... Hy zwygt.
Die ruit kost me 50 pesetas. Het spijt
mjj, ik heb geen geld, een paar pesetus op
z'n hoogst.
Er komt een agent by die 's mans naam
zal noteeren en beroep, hy heeft er geen,
zyn papieren worden tot vaststelling van zyn
identiteit nagezien. Men vindt er een
bankje van duizend by. Niemand is daarover
meer verrast dan het heertje zelf. Hy wist
niet, dat hy het by zich had, werkelijk niet,
hy wist het niet!
Op de vraag of hy dat biljet wil wisselen
is hy daartoe natuurlijk gaarne bereid. Hy
krijgt 100Ó pesetas uitbetaald, betaalt dc
kosten, en onder veel verontschuldiging en
handdrukken, verdwynt hy. De koopman iaat
hem uit, vricndeljjk groetend.
Dan kom', men natunrlyk al dra tot de
ontdekking, dat het een valsch biljet is. Naam
en adres van den gauwdief zyn onbekend,
want na de ontdekking van hot bankje heeft
men daarover verder niet gesproken. Maar
al pakte men hem dan zou hy het geld natunr
lyk allang uitgegeven hebben. Het was toch
van hemEn hy heeft geen bedrog gepleegd,
hy heeft niet getracht het biljet te wisselen,
de winkelier heeft hem er uit eigen beweging
baar geld voor gegeven. Hy kon niet weten,
dat het een valsch biljet was, hy wist in 't
heel niet, dat by er een had.
Een aardige manier om valsch geld aan
n man te brengen. Maar of de rechter met
dergeljjke uitvluebtjes genoegen zal nemen
Verrader van militaire geheimen.
Het rjjksgcrechthof te Leipzig hoeft zekeren
Kroher, een werkman in een steengroeve,
wegens het verraden van militaire geheimen
tot zes jaar tuchthuisstraf veroordeeld.
Kroher heeft uit winstbejag gehandeld en
uit zichzelf aan de Franschen een aanbod
gedaan. Hy heeft pogingen gedaan om hun
teekeningen van verschillende forten van
Motz en van den vestinggordel te verschaffen.
De straf was hooger dan de eisch.
standers van oen volksleger te volgen, in
deze kapitalistische rogeering stelt zy geen
vertrouwen, zeker niet voor het gebruik van
leger en vloot. Uit dat gebruik komt onze
defensie-ellende voort sinds 1901.
Het tegenwoordig fiasco van het leger is
zooveel mogelyk door de socialisten belet.
Spr. verdedigt zyn motie tot bet instellen
van een woerbolasting, die niet op arbeiders
of middenstanders zal drukken.
Spr. wjjst op de houding der arbeiders
tegenover het militairisme in andero landen.
De nationale eer ligt voor hen elders dan
op het slagveld.
Daarna replieken.
De heer Verhey (U.-L.) zet uiteen, dat
hy en de zynen geleidelijke invoering van
een volksleger wenschen. Hy heeft vertrou
wen in ons volk om zulk een leger te vor
men. Spr. juicht het toe in den minister, dat
hy een beteren geest en samenwerking in
het leger wil broDgen. Spr. blyft tegen hot
tweeploegenstelsel. Lichamoljjke ontwikkeling
ziet spr. met genoegen onder Binnonlandache
Zaken geplaatst.
De heer Roodhuyzen (U.-L.) spreekt
over het uitstel van de behandeling der
Militie wet door de schuld der regeering, die
de „coalitie-duimschroeven" ditmaal niet heeft
gebruikt en niet heeft willen ingrypen in de
workwyze der Kamer.
Spr. heeft geen vertrouwen in het militair
beleid der regoering. Hy vraagt, waarom
wy nu het leger niet lievor grondig reor-
ganiseeron dan het op te lappon. Spr. be
houdt zich zyn Btem over het ontwerp voor.
De heer Ter Laan (S. D. A. P.) noemt
de verkeerde regeling van den eersten oefen-
tjjd in 1901 de oorzaak van al het huidige
kwaad. Spr. criliseert de thans voorgestelde
regeling van don diensttijd. Spr.'s fractie is
dit opzicht sinds 1901 niet veranderd;
andero partyon wèl.
Er bestaat in geen enkele klasse van ous
volk lust om te dienen en hot is te bogrjj-
n.
De Minister had gaarne meer naar den
Raad van Defensie geluisterd, als de Katho
lieken het toegelaten hadden.
Spr. betoogt voorts, dat eerste voor-
waardo voor het verkrygen van een volks
leger is algemeen vormend, uitstekend onder-
wjjs voor de kinderen van alle klassen, zoo
mede gymnastiek-onderwjjs aan alle soholen.
Voorts bepleit hy opnieuw afschaffing van
het blyvend gedeelte en invoering van korte
orhalings-oefeDingen.
Heden, Dinsdag, wordt de behandeling
voortgezet.
TWEEDE KAMER.
Behandeling der Militie-wet.
De heer T r o e 1 s t r a (S. D. A. P.j be
spreekt by de behandeling van de Militie-
wet in antwoord op de rede van den heer
Lobman en op ministeriëele uitingen het
sociaal-democratisch standpunt ten aanzien
van onze defensie en van het militairisme.
Als overgangsmaatregel aanvaardt spr.'s
fractie het volksleger. .Geen man en geen
cent" blyft echter de leuze zoolang het volk
niet genoeg sociale wetten heelt gekregen
om voor 's lands defensie van harte te
voelen.
Heeft spr.'s partij gelegenheid om de voor
DE WEEK.
22 Ootober.
Op don leeftjjd van majoor Coljjn minister
van Oorlog te worden, Raadsman der Kroon,
lid van het Kabinet, 't is oene carrière
om menigeen te doen watertanden... De heer
Colyn is trouwens een geboren geluksvogel.
Hy is geweest in het heetst van den kryg;
zyn leven verkeerde meer dan eens in groot
gevaar: by is er heelhuids afgekomen.
Nauwelyks heeft by zijn .entrée de Chambre"
gedaan, of hij behoort tot do figuren, waar
groote invloed, gezag Tan uitgaat. Wat 't
sterkst is, by den tegenstander wordt hy
ton volle gerespecteerderkend als een sieraad
van de politieke party, waartoe hy behoort.
Vriend on vjjand in de politieke arena vragen
zich met verbazing af, hoe 't toch mogelyk
is, dat niet hy, Colyn, edoch de zeer brave
en jjverige, maar van ander „intellectueel
maaksel" zjjude heer Malefijt de portefeuille
van Koloniën bezit Men acht 't re
dadeljjk vanzelfsprekend, dat iemand als
majoor Colyn, lid van de heerschendo Coalitie,
aan de groene tafel zitting neemt... Het duurt
dan ook niet lang, of de uit Indië naar het
Binnenhof getogen officier weet een der
Excellentiën uit het zadel te lichten. Op den
vermaarden ochtend, toen de motie-Van Ti
het ministeriëel leven van generaal Cool
een eind maakte, was niet de nominale vader
dier motie, do eigenljjke overwinnaar-moor
denaar, edooh majoor Colyn. Dat wisten
gevoelde immers ieder. Zooals 't voor elkeen
glashelder was, dat niet de heer Duymaer
van Twist door den premier zou worden aan
gezocht, hem aan de Kroon voor te dragen
tot opvolger van den op 't veld van eer ge
sneuvelden minister Cool. De heer Colyn
wordt Excellentie.
Maakt wie verwachtte anders? 't Is
deze week immers ook van Links zoo duidelijk
gezegd, in de Eerste Kamer al-aanstonds
een voortreffeljjken indruk. Deze man is
ziet ieder krachtig, wilssterk, energiek.
Men had eene lange reeks van ministers van
Oorlog zien komen en weer gaan... Ze deden
denken aan het versje van
Ce n'est qu'une étoiie qui file
Qni file, file et disparal t.
Snel-verschietende sterrekens. Donder-ra-
ketten van vnnrwork, met veel gesis en ge
daver zich verheffend in de zwarte avond
lucht Dan plots-uiteepspattend, o-zoo-
zachtjes, o-too-liefjes, met weelde van kleurige
vonkjes.
Men had bezeten ministers van goeden wil,
die 't moesten afleggen tegen do listen en l.ge»
der slowe politiekery. Er waron anderen,
wier krachten Diet opgewassen bleken tegen
de renzetaak om schoonmaak te honden in den
Augiasstal der politiekery. Een van hen
herinnerde Vrijdag j.1. de heer Roo'ihuyzen
noemde de Tweede Kamer een vyand
der ministers van Oorlog. Doch ook deze
Excellentie vergat dat de grootste on meest-
hardnekkigc vijand, genaamd sleur of slender,
loer ligt in.het departement van
Kassian!
Ook hy, de nog jeugdige, de als talent
vol, doortastend, worklustig geroemde.
De bekwame man, op wien men zulke groote
verwachtingen bouwde.
Ook hyI
In het onde huis op het Plein te 's-Gra
venhage; waar in de dagen van de Republiek
der geünieerde Provinciën de heeren van
Rotterdam gelogeerd waren, daór schuilt
de satanische plaaggeest, de uit Jan Salie'»
karnemelks-bloed voortgesprotene; dekweokor
van bnreancratisch-duffen sier.Do vriend
vun al wat goede, frissche, nieuwe dingen
tegen houdt. Tegen wien geen minister van
Oorlog was opgewassen. Geen Seyffardt, geen
Eland, geen Kool, niemand.
't Wachten is nog steeds op den Hercules,
die het monster zal weten te weerstaan en
te dooden
't Herinnert aan de dagen van Arthur's
tafelrondo. Aan de verhalen over onverwin-
lijke draken, die ongelukkige jonkvrouwen
bewaakten in ontoegankelyko burchten. Wee
den waaghals, die zich in de nabijheid van
het monster waagde. Hy werd door het venjjn,
dat 't gedrocht nitspuwde, gedood
Moedeloos zat de koning terneer, tc-middun
van zyn meest-onverschrokken ridders. Tot
er een werd aangekondigd 't Was oen
onbekend jonkman. Niemand bekende de
kleuren van zjjn schildHy bood aan,
tegen het monster op te trekken Even
hoorde meH schamper spotlachen. Doch iets
in het doen en spreken van den vreemdeling
maakte indruk 't Werd stil in den krinir.
Het gelaat des Konings was strak en ernstig.
Men waagde 't niet meer te spotten. Men
wachtte af, wat de moedige jonkman sou doen.
Hy trok ten stryde. En overwon Heer-
lyk was zijn loon en luide werd gejubeld te
ayner eere.
Aldus de oude sage. En iets er vrd vindt
men terug in de historie van miyoor Colyn'»
komst uit het verre land vun overzee, -
zyn aanvankelijke zege, do krachtige on
gespierde taal, welke van zjjn lippen kwam.
De muffe, alles vergiftigende bureaucratie,
heerschend op het plein, in het onde huis
van Rotterdam, was de draak, door hem te
bevechten.
Nü sou men eens zien
Wat de heer Colljn by de Oorlogsbegroo-
ting voor 1911 in de Tweede Kamer over
deze dingen sprak, 't wakkerde aan de
hooggespannen verwachtingen.
En thans 1
Na enkele maanden
't Is waar, hij had niet één draak te
bekampen, de jonge bewindsman.
Van twee kanten werd bjj besprongen,
zoodra men hem op het «gestoelte der eero"
had geplaatst.
Rechts was het uitorat-gevaarljjke, ge
niepige monster dor politiekerjj. Eu links
kwam de bureaucratie, de sleur't Zou
kunnen zyn, dat er nog een derde duvelkon
bjj is gekomen, dat van de eerzucht, het
welk hem inblies, suggereerde om af te zien
van het voornemen om af te schudden hot
goud en de eere-teekenea van het 'hooge
ambtin den kamp tnsschen eigen innige
overtuiging, hoogheid van karakter, onaan
tastbare zelfstandigheid van bestier on hot
bukken voor parool en ambitie-ovorwegingen,
als sterk, karaktervol man het eerste te
kiezen. Den loodzwaren last der portefeuille
van Oorlog dus van zich te worpeD, aller
minst uit angst voor inspanning, maar uit
respectabele, mooie liefde voor eigen per
soonlijkheid.
't Heeft niet zoo mogen, kunnen wezen.
Oók zelfs een Coljjn is teruggedeinsd voor
den str|jd. Boog voor hotgeen politiekery cn
sleur hom geboden.
Zocht toevlucht tot allerlei gezochte, go-
wrongen, duardoor zwakke argumenten. Moet
zich, onder deze anto-suggessie, dit zich
zelf diets maken, dat hij inderdaad goed
handelde, zeer onbehagelijk hebben gevoeld.
K&n het ontwerp waarvoor hjj had te pleiten,
niet bewundereD. Ik gevoelde deernis mot
dezen bewindsman, in zulke positio gebracht.
En sohakel onmiddellijk aan deze ontboe
zeming vast de vormaningoordeelen wij
zachtWant de verzoeking was wel héél
kras. En de kamp, welke te volbrengen viol
uitermate zwaar on schrikkelijk.
Dat zal niemand my betwisten, ook ni«t
uit Parlementskring, in welke sfeer of
groep men ook gelieve te speuren.
Dat de loop van zaken bjj sommigen
allicht velen teleurstelling heeft gewekt
ik kan 't me denken.
Waar, van Links, beweerd wordwij
hadden iets anders, beters van Coljjn gehoopt,
daar was men oprecht.
Hoe geducht het Plein-monster om van
't andere na nog te iwjjgon, ismen heeft
't thans kannen ervaren.
Zal de heros nog eenmaal komen, di" 't
den kop weet te klieven
Laten wjj hopen. Zy 't na de jongste,
droeve ervaring, in mat-sombere stemming.
Mr. Antoiho.
INGEZONDEN.
op den 1
Oorlog.
Men onderschatte de kraoht, des invloed
van dezen aartsvjjand allerminst!...
De grappiens van het Lagerhnis, de heer
RoodhnyzeD, maakt nu en dan opmerkingen,
getuigen van gezond-verstand en scherp-
inzicht. En ditmaal wist hjj don spjjker al
zeor raak op den kop te slaanIn trouwe,
zoo is 't.
Mijn taak brengt niet mee om over de
mérites van het Militie-ontwerp teschrjjven.
De rake opmerking-Roodhayzen deed my
denken aan armeD minister Coljjn's schitte
rende, benijdenswaardige, glorieuse carrière,
die zoovelen doet watertandenanderen ver
vult van brandenden najjver.
Zondagsrust I
Geachte Redactie, vergunt U ons een kloin
plaatsje in Uw veelgelezen blad, waarvoor
bjj voorbaat onze dank.
Daar de zomer ons verlaten heeft cn de
winter voor de denr staat, zoo kannen do
slagersgezellen weer propaganda maken voor
hun vryen Zondag, die ook hen toekomt
net als elk ander vakman dien geniet.
Nu zjjn dan de slagerspatroons besloten
vanaf 1 November tot 1 Mei hunne winkels
des Zondags te slniten.
Zoo verplichten wjj ons het publiek van
Helder er attent op te maken, vooral hnnue
inkoopen dos Zaterdags te doen, anders vin
den zy de winkels gesloten.
Das huismoeders en huisvaders, zegt aan
Uwe vrienden en verwanten, steunt do slagers
gezellen, doet Uwe inkoopen des Zaterdags
avonds, want zy mogen dan ook genieten wxt
elk ander werkman geniet, dat is een vrjje
dag, deze komt hen toe.
U geachte Redactie, nogmaals dankzeggend
voor de plaatsruimte ons geschonken en
hopende op U aller stenn.
Achtend,
Het Bestuur der Heldersche Slagoragezullen-
i vereeniging.
