Marine en Leger.
I)e officier v. administratie te kl. G. A. Daen
Ouwens, geplaatst bij de Marine Machinistenschool
te Hellevoetslui», zal 16 December a.s. den zeedienst
met pensioen verlaten.
De machinist J. J. Oltmans, gedetacheerd aan
de electro-technische industrie van P. Smit te
Slikkerveer, wordt 29 November op non-activiteit
gesteld en zal de volgende maand per particuliere
gelegenheid naar Oost-Indië vertrekken
Transport hetwelk den 25sten November a. s.
onder bevel van den luitenant ter zee le kl. F.
W. J. Oroeneboorn, cn onder medegeleide van den
luitenant ter zee 2c kl. M. Bottenheim, per S.S.
tOrotius" naar Oost-Indië zal vertrekken:
Bootsman J. v. d. Berg, idem J. Stroobach,
sergt.-konst. D. Dichte, sergt.-seiner G. II. Nothot,
sergt.-torpedoro. M. Jansen, idem J. Paul, torped.-
rnaj. J. Dost, idem K. Tiel, stok.-maj. C. J. de
Graaf, sergt.-stok J. Wallast, timm.-maj. C. Silvius,
sergt.-timm M. Vredenduin, schryver-maj P. Louis,
idem J. P. Giltay, scrgt.-hofin. F. de Wolf, sergt.-
kok J. Arts, sergt. d. mar. i W. Snndifort, kwur-
tierm. G. li. Kreiner, idem C. B. Rigters, idem F.
de liaan, idem J, v. d. Beek, idem G. T. J. Ruijs,
korp.-konst. G. W Brouwer, idem L. W. Hoog
woud, idem W. A. Göliren, korp.-timm. C.
Mulkens, korp.-bottel. H. H. Boer, korp.-iiekv.pl
W. v. Putten, korp.-kok E. A. E. de llorn, idem
H. G. Schouten, korp.-inont. L. G. Vermeulen,
matroos-bottel. I). Mink, idem K. 1'. v. Rooijen,
matroos-ziek.v.pl. J. Kantz, matroos-hofin. li. M
de Kok, idem A. F. Pyl, idem P. W. S. Hoek,
schoenmaker G. G. Langen berg, idem L. A. van
Noort; matrozen ie klasse J. Passcnier, L. Bakker,
E. H. J. Hemmen;, J. N. Mondeel, M. J, Evertsen
matrozen 2e klasse A. v. d. Weijden, R. Zwerver,
H. J. Daniels, H. J. Klaincr, M. Sinkeldnm, J. C.
I. v. Helderen, A. J. Schouten, 1. A. v. d. Tuin,
A. ten Ham, J. C. v. d. Linden, P. Saly, J, Ver
donk, A. Brouwer, K. Stobbematrozen 3c klasse
R. Zwolsraan. J. A. de Goeij, J. C. Vermeulen, B.
Ihrig, K. Elzinga, B. W. Kalkhoven, J. Zwolsman,
J. le Kluse, H. J. Maanders G. N. Goedkoop, I. T.
Stolp, T. J.Aaztzen, G. Donkorvliet J. J. J. Geboers,
C Adelaar, J. Langeveld, G. J. A. Trunje, M. li»l-
lebrandse, C. F. W. Douwes, J. E. C. Maas, C. v.
Weele, J. H. Mell, O. A. Wolters, J. A. Wolf, J.
F. Verschuren, T. W. M. v. Schaik, A. Eitjes, P.
G. v. d. Voort; korp.-torpedom. P. Éijzinga, idem
P. Gabriëlse, korp.-torped. L. Lourense, korp.-stoker
2e kl. G. 1. Mijdendorp, idem H. Tongelet, idem P.
Rietdyk, ideiu 11. Tingz, korp.-stoker 2c kl. E.
Dunk, idem J. A. Mentjoe, idem J. L. Reytenbach,
idcin J. W. F. H. lluseinann, stokcr-oliemau J.
Dol, idem li. C. Jonker, idem F. Meijer, stoker 1e
kl. II. T. Wolthuis, idetn J. Vader, idem J. G. de
la Fonteijne, idem R. J. J. ter Metz, - idein J. van
Dok, idem M. Pont, idein A. J. Jens, lichtmatroos
J. M. Zweers, korp. d. mariniers F. P. H. Plekker,
tamboer 2e kl. F. H. Nyland, idem 1L Willemscn,
mariniers 1e klasse L. Henning, J. D. Ris, J.
Wensvcen, J. aan den Toorn, J, B. Hulstaert, J.
G. Abbenhuis, W. W. v, Antwerpen, T. B. Hen
driks, D. W. F. Kaijser, C. Koorn, J. ten Kaate,
mariniers 2e kl. W. Fokke, P. A. v. d. Gein, G.
Piek, L. Rubens, A. Pieterse, W. Mudde, J. Groo-
tenval, W. L. (lansen, J. v. Koert, J. O. Jans, J.
Ton, A. A. J. Soinmer, Th. A. Kulderij, G. J. Stam,
1'. H. ter Bruggen, A. W. v. Drugten, A. Rom-
mers, A. H. Meijer, mariniers 3e klasse W. Th. J.
v. d. Stel, W. Bloem.
Gcrepatriëerd uit Oost-ludië cn geplaatst aan
boord »Van Speijk": korp.-stok. 2e kl. C. J.
Schaap, idem C. Modder, A. Collet, korp.-stok. 3e
kl. M. de GraalT, stok.-olieman J. Dissel, stoker
le kl. J. Albers, idem J. A. Klaasseu en marinier
le kl. D. de Beer, by de afd mariniers te A'darn.
Machinist J. J. Ultmans bestemd om 9 Dec.
a.s. per part. gelegenheid naar O -1. te vertrekken.
Stoomvaartberichten.
Stoohvaart-maxtsc1iapp1j nederland.
Banda, thuisreis, is 19 Nov. Kaap Blunc gepasseerd.
Gelcbes, uitreis, arriveerde '20 Nov. te Antwerpen.
Koningin der Nederluitreis,arriv. 19 Nov. te Algiers
K. Willem I arriv. 20 Nov. van Amsterdam te Batavia
K. Willem III, thuisreis, is 20 Nov. üuessant gepass.
Pr, Juliana, thuisreis, arriv. 19 Nov. te Suea.
Vondel, uitreis, is 19 Nov. Perim gepasseerd.
Lombok, uitreis, vertrok 20 Nov. van Algiers.
Hotterdamsche Llotd.
Bandoeng, uitreis, arriveerde 19 Nov. te Sabang.
üoentoer, uitreis, arriv. 19 Nov. te Southainpton
Gorontalo, thuisreis, vertrok 19 Nov. van PortSaid.
Menado, thuisreis, vertrok 19 Nov. van Marseille.
Tabanan, uitreis, vertrok 18 Nov. van Colombo.
Malang, thuisreis, passeerde 20 Nov. Gibraltar.
Tambora, thuisreis, vertrok 20 Nov. van Tnnger.
Kon. Holl. Lloyd.
Zeelandia, thuisreis, vertrok 19 Nov. van Montevideo.
Kon. West-Indische Maildienst.
Pr. Willem I vertrok tSJNov. v. Paramaribo n. A'darn.
Pr. Willem lil, thuisreis, is 20 Nov. üuessant gepass.
Burgerlijke Stand v. Helder,
1720 November 1911.
BEVALLEN: A. HollandNoteboom, d. G. ter
Burgde Vries, z. F. J. Philipseu— de Vroon, d.
T. VriesBeek d. K. Ligthart—Wiering, x. E. Hof-
slede—de Groot, z. M. Slikker—Bremer, d. R. C.
StoopgDissen, t. C. E. Grisnigt - Marks z. J. P.
MulLammertsma, z.
OVERLEDEN: G. K. Pronk, 85 jaar. N. P. A.
Fischer, 4 dagen. A. Ligthart, 16 uur. M. E. van
ile PollRoodt, 39 jaar.
Correspondentie.
Een ingezonden stuk moet wegens gebrek
aan plaatsruimte tot een volgend nommer
uitgesteld worden. Redactie.
VERVOLG BERICHTEN.
HELDER, 21 November.
By besluit van 11 Nov. 1911 zyn de
statuten van de vereeniging „Helderschö
Damclub* koninklyk goedgekeurd.
De Directie der N. V. Broodfabriek
de Volharding alhier, heeft aan haar geheele
personeel in verband met de duurte op de
directe levensmiddelen toeslag op de loonen
toegekend.
Dcse toeslag wordt in vyf muandelyksche
termynen uitbetaald, loopendo van f 0.50 tot
f 5.— in verhouding van loon en gezins
grootte. Deze toeslag bedraagt dus over de
vyf maanden in eens van f 2.50 tot f25.—.
Schietvereeniging „Het Noorden".
In de op Vrydag 17 dezer in het oafé
„de Pool" gehouden vergadering is tot de
definitieve oprichting van eene schietver
eeniging besloten. Na de vaststelling van
de statuten en hot huishoudelijk reglement
traden op één na alle aanwezigen als lid
toe, zoodat de schietveroeniging „Het Noor
den" op het oogenblik reeds een voertigtal
leden telt. De contributie bedraagt vyf gulden
per jaar. Om als donateur toe te treden
betaalt men minstens een gulden per jaar.
De heer J. Oele, le luit. der mariniers, heeft
welwellend liet eere- voorzitterschap aanvaard.
Het bestuur bestaat uit de volgende lieoren
P. Bus, Binnenhaven 184, Voorzitter; K.
Woud, Binnenhaven 8, Vice-Voorzitter; K.
Wagemaker, Vyzeldwarsstraat, le Secretaris;
J. Tiesen, Weezenstraat 10, 2e Secretaris;
C. J. Badast, Jan in 't Veldstaat 20, M.
Boom, «Badhuis* Huisduinen, A. G. v. d. Pol,
Nieuwstraat 6, Commissarissen.
Het Rotterdamsch Toneel-Ensemble.
Regie: T. P. C. Bigot.
Zondagavond gaf bovengenoemde tooneel-
vereeniging voor een goed bezette zaal een
buitengewone voorstelling in Casino". Op
gevoerd werd »Roze Kate", het Treurspel
der Smeden, drama in 5 bedryven, door
Nestor de Tière, hetwelk, zooals men weet,
een echt volksstuk is, vol schokkende en dra
matische tooneelen. De vjjf tafereelen werden
vlot afgewerkt. De hoofdpersonen, die goed
in hun rollen zaten, gaven zeer verdienstelyk
■pol te aanschouwen. De Sterfscène van den
ouden Matheus, de moedermoord door de
tweelingbroeders, het pleiten van Roze Kate
by de rechtbank voor Kverhards onschuld,
waarby zy zelfs haar eigen eer en goeden
naam op 't spel zette; haar gecoquetteer
mot de beide broeders om achter do waar
heid tv komen en de slotscène van Everhard
in den kerker, werden zeer natuurlyk en
diep treilend weergegeven. Geen wonder,
dat de spelers hartelyk werden toegejuicht
en meermalen werden teruggeroepen.
De pauzes, die niet te lang waren, wer
den aangevuld door de verdienstelijke muziek
van het Casino-orkest.
Vrouwenkiesrecht.
De afdeoling Helder der voroeniging voor
Vrouwenkiesrecht, hield Maandagavond in
Casino" eene propaganda-vergadering, waar
by als spreker optrad de luit.-kol. Mansfeldt
met de rede „Vrouwenrecht en Mannenplicht".
Nadat de presidente, mejuffrouw Ulaauboer,
de vergadering geopend had, verkreeg de
heer M. het woord on bogon met de mede-
dcelirig dat de taak, optetredeu voor vrouwen
kiesrecht met den dag moeielyker wordt.
Dit is oen verblijdend toeken; het bewyst,
dat de vereeniging den kinderschoenen ont
wassen is. Al dreigt de .stryd, door de
waarschynlyke aanneming dor wet-Hecms-
kerek, moeielyker te worden, wy mogen
niet wanhopen; verkryging van kiesrecht is
slechts het middel om tot hot doel ont
voogding van de vrouw te geraken. Nog
maar al te velen van beide geslachten willen
niet inzien, dat de achterstelling van de vrouw
in het maatschappelijk loven een onrecht is.
■Spr. zet beknopt uiteen do geschiedenis
va-i het gezinsleven, hoe langzamerhand liet
gezin ontstond en daarmeo de overheersching
van den man. Het christendom beloofde
aunvankelyk gelijkheid als moreel wezen met
den man, maar hiervan is ook niet veel
terecht gekomen.
Ook in de middeleeuwen werd dc vrouw
niet zoo vereerd als men uit al do „ridder
verhalen zou opmaken. Lijfeigenschap, hek
senprocessen, etc.
Het verwyt als zouden de voorstanders
de vrouw vau haar ideaal standpunt willen
afhalen, is onwaar; het moederschap blyft
stoeds de schoonste roeping dor vrouw. De
tegenwoordige tyd is onrustig en de vrouw
moot met haar arbeid byspringen. Bovendien
is de kans op trouwen geringer geworden;
54 van do vrouwen zyn ongetrouwd. Waar
moeten die vrouwen dan blyven? De vrou
wen moeten gevrijwaard voor uitbuiten en
apviori niet minder gesalarieerd dan de
mannen. Door de onthouding van het stem
biljet voelen zy zoo bitter de uitsluiting.
Spr. baalt uit het B. W. do bekende ar
tikelen aan.
Tegen het kiezerschap der vrouw wordt
o.a. aangevoerd de concurrentie met den
man. Maar de vrouw is voor allo beroepen
geschikt die binnenshuis vervuld kunnen
worden. Het officieel verslag der arbeids
inspectie vortelt dat de gehuwde vrouw ver
dreven wordt uit de best betaalde beroepen
en overgaat naar de ongezondste en slechtst
betaalde.
Na de pauze behandelde spr. den «Man
nenplicht". Het ,opsluit-argument«, dat de
vrouw thuis hoort, gaat tegenwoordig niet
meer op. Het beeld eener Madonna met kind
is schoon, maar niet om dat moederschap
alleen, er komen daarna ook nog jaren, die
èn voor moeder, èn voor kind belangryk zyn.
Het huwelyk wordt meer en meer uitgesteld,
tengevolge van sociale toestanden en men
kan tooh het jonge meisje niet als haar
hoogste roeping thuis laten zitten wachten
op een man Als ze buitenshuis arbeiden,
krijgen ze ruimer blik en dit komt hun kin
deren, wanneer ze wat later trouwen, weer
ten goede.
De plicht van den man moet zyn mee te
werken aan de rechten der vrouw, in de
allereerste plaats door haar stemrocht te
goven.
De lezing word afgewisseld door voor
drachten van mevrouw M. uit Multatnli,
Heléne Swarth, mevr. v. Itallie v. Emden
enz., die luide toegejuicht werden. Zeer mooi
b.v. droeg zy een gedicht voor, geïnspireerd
op Multatuli's .Kruissprook*.
Door eenige aanwezigen worden een paar
vragen gesteld, o. a. over de nieuwe tariefwet.
De zaal van Casino was zeer goed bezet
en de voorzitster drukte in haar openings
woord hierover ook haar voldoening uit.
„De Holland."
Volgens het »Bat. Handelsblad' was de
étatmajor van Hr. Ms. «Holland*, die naar
Sjanghai vertrok, samengesteld al volgt:
Commandant van de .Holland' is de ka
pitein-luitenant ter zee J. J. Oudemans.
Het étatmajor is verder als volgt samen
gesteld
le officier H. W. A. Brans. luit. ter zee
le klaBse, H. B. L. Braam en Haantjens
Dekker, luit. ter zee 2e klasse, F. A. Gast-
mann, G. E. le Rutte, H. A Greve, G. E.
Biekart en C. H. Zylstra.
Adelborsten le kl. M. A. van Kervel, F.
P. Snethlage, J. C. Knegtmans. J. W. D.
Kuyl.
Officier van gezondheid der le klasse: W.
A. de Looze, officier van administratie le kl.
T. Akkerman, adj.-administrateur D. W. Ge-
aink, off. machinist le kl. A. Aarsen, 2e kl.
C. P. Kaptein.
By K. B. is, mot ingang van 1 Dec.
J. Carst, thans onderhavenmeester by de
visschershaven te IJmuiden, bevorderd tot
havenmeester.
Kees Donker gevat.
Men herinnert zich de uitbreking uit de
gevangenis te 's-Hertogenbosch in den zomer
van dit jaar cn de vergeefsche moeite, die
een tyd lang is gedaan om de daarbjj be
trokken porsonen te vinden. Eén van hen,
de beruchte Kees Donker, die nog 10 jaar
gevangenisstraf tegoed heeft, is eergister-
to Rotterdam gepakt onder bijzondere omstan
digheden.
De bakker A. P. van Gooi in de Sions-
dwarsstraat te Rotterdam, eergisteravond
thuiskomend met zyn gezin, zag op de toon
bank een geldmandje staan en ontdekte ook
andere sporen die op inbraak wezen. Nog
toefde het gezin in den winkel, toen uit de
woonkamer een inbreker naar beneden kwam
en uit de voordeur ontsnapte. Een twoode
volgde, die, toen hjj door do vrouw van den
bakker werd vastgehouden, onmiddelyk een
revolver op haar richtte, zoodat zij losliet.
Ook deze vordweon uit de voordeur, doch
werd door den bakker hardnekkig vervolgd.
De vluchteling richtte op zyn vervolger vier
schoten, waardoor de laatste een schamp
schot beliep in bet been.
Inmiddels waren een paar politieagenten
toegesneld, van wie een den woesteling met
zyn wapen tegen den grond sloe^. Deze kon
gearresteerd worden en, bleek by onderzoek,
schoon hy zich door het verven van z\ju
haar en het dragen van een blauwen bril
onherkenbaar bad trachten (e maken, de
voornoemde Donker te zyo.
Volgens zyn verklaring sou hy al die
maanden te Rotterdam hebben vertoefd.
Op hem werd een horloge en geld gevon
den van diefstal by don bakker afkomstig,
benevens nog andere voorwerpen, die later
bleken gestolen te zijn in de Taborstraat.
Terwijl juffrouw Van Gooi alleen thuis
was gebleven, was nog een dorde gewapende
inbreker te voorschijn gekomen, wien het
ook gelukte te vluchten. Van deze twee is
nog geen spoor ontdekt, maar inmiddels is
met do arrestatie van Donker een goede
vangst gedaan.
Effectendiefstal.
Te Amsterdam zyn Zaterdag een man en
eon vrouw gearresteerd aan een der bureau's
van de Disconto- en Etfectenbank, toen zy
trachtten daar coupons ingewisseld te krjjgen,
welke gesignaleerd waren als behoorende tot
een groot aantal geldswaardige stukken, in
1907 te Uottordam gestolen. Reeds vroeger
had bet tweetal met succes dergeljjke cou
pons aan een ander kantoor van dezelfde
instelling ter verzilvering aangeboden; toen
daarna ochter de herkomst van die stukken
bleek, werden alle filialen gewaarschuwd.
Zoo werd er, zoodra Zaterdag dezelide man
en vrouw aan het kantoor in de Beursstraat
verschenen om opnieuw stukken te verkoopou,
die tot de gesignaleerde behooren, om politie
getolefonoerd, en werden zy aangehouden.
By hun verhoor op het politiebureau in de
Warmoesstraat gaven zy op te zyn Van
Asselt en vrouw Smit, vroeger weduwe van
Kort. Het zy-i oen paar bekende Zeedijk-
figuren. Zy zullen naar Rotterdam op trans
port gesteld worden.
By de overbrenging naar hot politicbureau
hoeft Van Asselt getracht eenigo coupons,
die hy nog by zich had, te verdonkere
manen, door zo, tot een prop verfrommeld,
weg te werpen. Het gelukte hem echter niet,
daar de prop onmiddellijk door eon recher
cheur word opgeraapt.
De in beslag genomen coupons behooren bij
deposito-stukken van het Ontvang- en Be-
taalkantoor te Rotterdam.
Op don lOden Februari 1907 is ten huize
van den rentenier den heer Vau der W., in
de Schommolstr&at te Rotterdam, een bedrag
van ongeveer f 14.000 aan effecten gestolen,
waaronder een aantal obligatiën, uitgegeven
door het Ontvang- on Betaalkantoor op den
Middensteiger te dezer stede. UoedB in
Augustus heeft men te Amsterdam getracht
coupons van deze obligaties te verzilveren.
Vergiftigd.
Parys, 20 November. De bladen bevatten
een telegram uit Trevoux, meldende dat 27
personen vergiftigd zyn door het uten va
champignons; 7 zijn or reeds overleden, 18
verkeeren in levensgevaar.
De Engelsche vloot.
Te Devonport is Zaterdag de 22ste Engel-
scho Drcadnought van de Engelsche vloot
van stapel geloopen. De echtgenoote van den
eersten lord der admiraliteit, mevrouw Wins-
ton Churchill, heeft het schip mot den naam
Centurion" gedoopt. De nieuwe dreadnought
heeft een waterverplaatsing van 28,000 ton
en zal een snelheid moeten ontwikkelen van
21 knoopon. Als hoofdbewapening krygt het
schip tien 34-centimeter kanonnen.
Stad gebombardeerd.
Konstantinopel, 20 Nov. Volgens een tele
gram door den minister van oorlog ontvangon,
hebben twee Italiaanscho. schepen gister
ochtend Akaba gebombardeerd en eenige
wyken van de stad vernield.
De president van San Domingo vermoord.
Borlyn, 20 November, oen Wolff-bericht
uit San Domingo meldt, dat do president
dor Dominicaanscbe Republiek, generaal Ra-
mon Cacores, vermoord is.
Een brutale plundering van den posttrein
Parijs-Lyon.
De sneltrein, die eiken avond om twintig
minuten vóór negenen uit Parijs vertrekt,
kwam Vrydagnacht op den gewonen tyd te
Mficon aan, waar de postzakken voor Duitsch-
land en Zwitserland uit den trein genomen
worden. Daar werd ontdekt, dat een der
ramen van eon poBtwagen verbrijzeld was en
de toegang tot den wagen opengemaakt. Daar
de trein le Mftoon maar even stopt, kon er
eerst te Lyon onderzocht worden wat or ge
beurd wus en het bleek, dat drie postwagens
opengebroken en doorsnuffeld waren. Vele
postzakken, waarvan de inhoud in de grootste
wanorde door de wagens verspreid lag, waren
opengesneden. De dieven schijnen op do hoogte
geweest te zyn, want aan den wagen, die de
meeste stukken waarde bevatte hebben ze dc
grootste aandacht geschonken. In November
en begin December worden steeds aanzienlyko
waarden naar het verre oosten verzonden
dit jaar tc moer wegens de kroningsfeesten
van koniog George in Engelsch-Indië. In
dezen wagen alleen hebben do dieven acht
tien postzakken geopend, die hun, naar schat
ting, eon buit van moer dan een millioen
moet bezorgd hebben. Men meent uit de wyze,
waarop de dieven te werk zyn gegaan, te
kunnen opmaken, dat ze kennis van zaken
hadden en dat ze zich vóór het vertrek uit
Parys boven op het dak van een der post
wagens verborgen en vervolgens de ruiten
stuk geslagen hebbon van de raampjes, die
aan de voor- en de aebterzyde van den wa
gen juist onder de kap zyn aangebracht.
Zoo konden ze gemakkelijk in de wagens
komen en, eenmaal binnen, hadden zy ruim
schoots tyd voor hun wandaad, daar de trein
de eerste uren na zyn vertrek uit Parys
niet stopt. Men veronderstelt verder, dat de
dieven by Larocho, op drie nur afstand van
Parys, den trein verlaten hebben, daar deze
bier over een kleinen afstand aanmerkelijk
zijn vaart mindert.
Voor hoeveel er in het geheol gestolen is,
zal oerst over eenige dagen te zeggen zijn.
Veel van het gestolenc kwam uit Engeland,
België, enz., en word slechts door Frankrijk
heengevoerd, zoodat do posteryen de waarde
er niet van kennen. Men schat, dat er toch
op zyn minst tot een bedrag van drie millioen
frank gestolen is.
MARINE-BEGROOTING.
Het Voorloopig Verslag is Zater
dag 11. verschenen. Het bevat, nevens een
uitgebreide beschouwing over het materieel,
het volgende omtrent het
personeel der Marino:
Geest onder hot personeel. Opnieuw
werd er op gewezen, hoe de anti-militaristi
sche propaganda, tot schade van onze vloot,
stoeds toeneemt. Dat het onlangs aan de
Regeering gezonden adres in zake algemeen
kiesrecht door 2827 van de 3500 meerder
jarigen van het marine-personeel was ge
steund, achtte men een teekenend feit, al
wordt door het vermelde daarvan geen party
gekozen ten opzichte van dit vraagstuk.
Andoren achtten de oorzaken van den
slechten geest onder het personeel niet alleen
te liggen by rHet Anker' en de anti-milita
ristische propaganda, maar oordeelden, dat
deze vooral te zoeken waren in het op de
lange baan sohuiven van rechtmatig gcëischte
verbeteringen, het wel eens onoordeelkundig
optreden vau commandanten en officieren.
De wyze, waarop de werviug geschiedt,
werd afgekeurdde ledigheid, waaraan vooral
do mariniers zouden zyn overgeleverd, hoeft
ton gevolge dut men geen belangstelling
heeft voor den dienst. Deze belangstelling
wordt ook tegengehouden, doordat van som
mige zyden steeds de indruk wordt gevestigd,
als zou onze marine toch nooit in staat zyn
met oenig succes op te treden. Sommigen
meenden, dut de goede geest onder het perso
neel ook niet weinig wordt geschaad door
de wyze, waarop veelal zyn belangen in cn
buiten do Kamer worden verdedigd.
Als uiting van den slechten geest ondor
hel personeel werd gewezen op hetgeen
onlangs aan boord van Hr. Ms. pantsorscliip
«Heemskerck" was voorgevallen, toen dit op
do reode van Spithead toefde. Men vroeg, of
er terstond een onderzoek is ingesteld cn
welko de resultaten daarvan zyn geweest.
Aangedrongen werd op versterking van
het godsdienstig gevoel van het personeel,
allereerst in het belang van het individu,
waarmede van zelf gepaard gaat, dat bet
begrip van gezag wordt versterkt.
Door oenig* leden werd den Min. de vraag
gesteld, of hy het niet met hen eens is, dat
vereonigingen van psrsoneel, die meer en
moor het karakter van vakvereenigingon
schijnen te hebbeD, gevaren scheppen met
het oog op de diensten, welke van de vloot
kunnen worden geëischt.
Gevraagd word, welke do uitkomsten go-
woest zyn van het onderzoek in zake ge
beurtenissen aan boord Hr. Ms. torpedoboot
«Draaka, H. Ms. Hertog Hendrik" en Hr.
Ms. .Noord-Brabant*.
Aangedrongen werd op positieverbetering
der officieren.
Gaarne zou men vernemen, welke redenen
er den Minister toe hebben geleid den kapi
tein ter zee baron Van Asbeck niet aan de
Koningin voor te dragen om tot vlagofficier
te worden bevorderd. De in de dagbladen
vermelde reden, dat dozo officier zeer vatbaar
was voor zeeziekte, kwam niet afdoende voor;
vele officieren zyn trouwens tot de hoogste
rangen opgeklommen, hoewel zjj van die ziekte
last ondervonden.
Ook word gevraagd, waarom den kapitein
ter zee S. Woldringh niet de gelegenheid
was gegeven het vereischte aantal zeedagen
te verkrygen, ten einde voor een benoe
ming tot vlag-officier in aanmerking te
komen.
In verband met eon en ander zou men
wonschen te weten, of er ten aauzien van
de vorming van vlagofficieren, commandanten,
directeuren, een bepaalde lyn wordt gevolgd.
De vervanging van den kapitein-luitenant
ter zee W. J. G. Umbgrove ais wd. chef
van den marinestaf door een ranggenoot van
mindere anciënniteit. Men achtte deze ver
vanging op dit oogenblik onbegrypelyk en
bracht haar in verband met de onlangs aan
gebrachte wijziging in de bezetting dier be
trekking. Torwyl deze vroeger werd bekleed
door iemand, die den vlagofficiersrang of
althans dien van kapitein ter zee had, werd
de waarneming er van ongeveer een jaar
geleden opgedragen aan een officier van
[ageren rang.
Men vroeg welke motieven tot die ver
andering van inzicht hebbon geleid en of
wellicht moeilijkheden, van een te lagen rang
hot gevolg, de oorzaak zijn geweest van de
vervanging van bovengenoemden titularis.
Voort» werd gevraagd toevoeging van
iemand, die de verzekering als vak heeft be
oefond, aan de commissie tot reorganisatie
van hot Weduwen- en Weezonionds voor de
officieren by de zeemacht.
Maatregelen werden gevraagd tegen bet
gevaar, dat ook onze oorlogsschepen onder
vinden van den gezondheidstoestand te
Cura^ao.
Do aandacht werd gevesjigd op het werkje
van den beer Jansen «Gezondheidsleer voor
den soldaat', waarvan de verspreiding ook
onder het marinepersoneel nuttig werd ge
oordeeld.
Geklaagd werd over de ouderwetache in
richting van het hospitaal te Nieuwediep.
Enkele leden vroegen tegemoetkoming aan
de wonschen van het minder marinepersoneel
in zako de voedingstarieven in Oost- en
West-Indië.
Sommigo leden, die de thans geldend rege
ling van het passagieren in Indië te streng
achtten, zouden willen wejen, hoeveel ge
vallen van geslachtsziekten op de vloot in
Indië waren voorgekomen in eenzelfde tyd-
vak vóór en na de beperking der nacht
permissies.
Het donkbeeld werd geopperd en bestre
den, om met het opleggen van disciplinaire
straffen te belasten een scheepsraad, waarin
ook schepelingen van de categorie, waartoe
de bekl. behoort, zou zitting hebben.
Verschillende wenechen werden voorge
staan ten opzichte van lotsverbetering van
actief dienende onderofficier- en korporaal
stokers en van de scheerders, schoon- en
kleermakers.
Opheffing werd bepleit en bestreden van
de categorie der tamboers en pypers.
Met betrekking tot het aangaan van eon
rgengagement werd het denkbeeld geop
perd te bepalen dat hy die by het eindigen van
zyn diensttyd uit Indië terugkeert, geen reën
gagement kan aangaan voordat hy eenige
maanden als burger aan den wal heeft doorge
bracht, maar dan beschouwd wordt als in on
afgebroken dienstverband te zijn gebleven.
Andermaal wordt aanbovolen het uitbetalen
van voedinggeld aan matrozen en mariniers
der 3o klasse.
Anderzyds vereenigde men zich met 'e
Ministers standpunt te dezer zake.
Gevraagd werd naar mededeelingen omtrent
de aanneming en het verloop betreffende
matrozeD en mariniers.
Ook werd n nadere inlichtingen gevraagd
omtrent do vermoedelyke oorzaak van de
droevige gebeurtenis aan boord
van Hr. Ms. ,Hertog Hendrik"
waarby drie schepelingen het leven lieten
en anderen misschien duurzaam verminkt
werden. Met name wenschte men zekerheid
te hebben omtrent deze vraag of hot onge
luk moest worden geweten aan de oonstruc-
tio van het geschut, of de oorzaak wellicht
in do wigsluiting was te zooken en of by
een andere sluiting het ongeval had kunnen
zyn voorkomen. Ook vroeg men of het waar
is, dat er by de tegenwoordige constructie een
oogenblik is, waarop het stuk kan worden
afgevuurd voordat het geheel is gesloten.
In verband hiermede kwam ter sprake het
ongeluk aan het Fransche schip .Liberté"
overkomen. Gevraagd word of het ten onzent
gebruikte kruit alle vrees voor dergelyke on
gevallen uitsluit. Naar sommige leden meen
den te weten houdt ons kruit zich in Indië
niet steeds goed. Zy drongen or op aan maat
regelen te nemen dat dergelyk kruit onmid
dellijk van boord wordt verwijderd.
Positie van het werfpersoneel.
De nieuwe regeling betreffende de mindere
geëmployeerden en werkliedon werd uitvoo-
rig besproken. Door verscheidene leden werd
o. a. opgemerkt dat de loonregeling in de
toepassing tot veel teleurstelling had geleid.
Men meende o.a. dat al te veel aan het
minimum wordt vastgehouden. Ook wenschte
men dat althans aan de werklieden te Am
sterdam gelegenheid werd gegeven, in geval
van ziekte, onder werktyd naar den genees
heer te gaan zonder dat zulks als verzuim
zou worden aangerekend. Ook vroeg men
o.a. of de Minister niet wilde terugkomen
op do splitsing van enkele vakken in onder
doelen.
Gevraagd werd welke verbeteringen aan de
verschillende werkplaatsen op 's R y k werf
te Amsterdam in den loop van het jaar
zijn aangebracht.
Vorschilleude loden meenden dat do uit
gaaf voor een nieuwen geweerwinkel
op 'sRyks werf te Amsterdam
onnoodig zou zijn, indien men er toe over
ging gebruik te maken van de inrichtingen
aan de Hombrug.
Gevraagd werd of het meerdere personeel
dat in do marinierskazorne te Amsterdam
zal worden gehuisvest zal staan onder bevel
van den commandant der afd. mariniers
aldaar.
Sommige leden betwijfelden of het van goed
boloid getuigt een bedrag van f 5000 voor ver
bouwing van de marinierskazerne
te Rotterdam te besteden. Zy meenden
dat dit gebouw voor algeheels vernieuwing
in aanmerking behoorde te komen. Gevraagd
werd waarin de voorgenomen voorzieningen
bestaan.
Aangedrongen werd op positieverbetering
voor de onderwijzers by de opleiding van
jongens tot matroos aan boord van Hr. Ms.
Van Galen" te Hellevoetsluis.
Verzorging van de geest el yke
belangen van het personeel. Men
wenschte van den Minister te vernemen,
welke thans de positie is van den door de
Nationale Christenoffirierenvereeniging aan-
gestelden predikant te Den Helder.
Welke regeling is ton aanzien van het ten
behoeve van zyn arbeid verleend subsidie ge
troffen on neemt genoemde vereeniging met
deze regeling genoegen? Zoo niet, welke hare
bezwaren zijn en of zij niettemin haren arbeid
zal voortzetten. Ook vroeg mon o. a. eenige
mededeelingen omtrent de wyze, waarop de
predikant tot dusver zyn arbeid heeft ver
richt. Door eonige leden werd gewezen op de
verzorging van de geestelyke belangen te Hel
levoetsluis. Gevraagd werd of het catechetisch
onderwys aan hot personeel, behoorend tot
de Ned. Herv. Kerk, gegeven wordt door den
predikant daar ter plaatse, zoo neen, wat
daarvan de oorzaak is.
Verschillende leden oordeelden dat de posi
tie der loodsen dringend herziening
behoeft.
Naar aanleiding van het ongeval met
het 4e Staatsloodsvaartuig, vroeg
men of deze vaartuigen order hebben, om
onder alle weersomstandigheden in zee te
blyven. Voorts sprak men den wensch uit,
dat de Minister nauwkeurig den fioancieelen
toestand der nagelaten betrekkingen vau de
slachtoffers zal doen nagaan on, waar noodig,
tot een gratificatie bereid zal worden be
vonden. Hiervoor zoo werd opgemerkt
zal te meer reden zyo, wyl er onder hen,
die bij de ramp het leven lieten, mannen
waren, wier namen sinds het gebeurde met
de •Berlin" met eere worden genoemd.
Met klem werd aangedrongen op h e r-
siening van de bezoldiging van
bet personeel der verlichting
en betonning.
Uit den Omtrek.
Texel, 20 November.
Prov. Staten van Noord-Holland.
De Staten van Noord-Holland hebben
besloten de gemeente Texel met iugang van
1912 een bedrag van f 1150 jaarlykB toe
te kennen, ter tegemoetkoming in de kosten
voor de op te richten Zeevaartschool, mits
het ryk minstens een bedrag van f 2250
beschikbaar stelt.
Wieringen.
Zaterdag en Zondagavond gaf de zang-
vereeniging .Excelsior* een uitvoering voor
bare kunstlievende leden in het lokaal van
Moj. Wed. J. Kaan, dat beide avondea goed
bezet was.
Een elftal zangnummers, een toneelspel
en een voordracht, vormden het programma,
dat beide avonden eon zeer dankbaar gehoor
en welverdiend applaun verwierf. Excelsior
mag dan ook met voldoening op deze uit-
stekeud geslaagde uitvoeringen terugzien.
Vooral do zangnummers werden zeer geroemd.
Anna Paulowna.
Vergadering van het Polderbestuur op
Zaterdag 18 Nov. des morgens 10$ uur.
Voorzitter de dy kgraafde heer C. R. Waiboer.
By de opening der vergadering wijdt de
voorzitter waardeerende woorden aan de na
gedachtenis van den heer J. Groot, die sedert
de laatste vergadering is overleden en com
plimenteert den heèr P. Kaan, die voor de
eerste maal in 't Polderbestuur zitting neemt.
Van den heer Groneman, is eene dank
betuiging ingekomen voor 't blyk van waar
deering. Hierna leeBt de secretaris, de heer
J. A. Kaan de notulen, die onveranderd
worden goedgekeurd.
Voorzitter deelt mede dat de motor van
't nieuwe stoomgemaal nog steeds warm loopt,
wat verbeterd zal worden. De leverantie der
steenkolen is gegund aan den N. Holl.
Kolenhandel te Amsterdam en aan Berghuis,
Kolenhuis te Amsterdam.
Van .Welgelegen" tot den Kneesweg zal
een paardenpad gemaakt worden van steenen.
De heer J. H. tor Burg zal het arbeidsloon
voor zijne rekening nemen. Op voorstel van
den heer C. Wydenes Spaant zullen de
buitenste lagen van heele steenen gemaakt
worden.
Eene aanvullingsbegrooting van f 30000
wordt vastgesteld voor de nieuwe water-
machine. De vorburing van dyken, wegen
enz. zal plaats hebben op 23 Dec. a.s. Op
voorstel van den heer Smits wordt vast
gesteld dat het gehuurde grasgewas eenmaal
gemaaid mag worden en dat alleen schapen
er op mogen weiden. De heer C. Wydenes
Spaans vraagt naar de resultaten, die de
bemesting met kunstmest op de dijken heeft
opgeleverd. Voorzitter antwoordt dat deze
niet zichtbaar waren en schryft dat toe aan
den drogen zomer. De heer Wydenes Spaans
bepleit nu nogmaals het gebruiken van kunst
mest op die perceelen, waar gunstige resul
taten verwacht kunnen worden. Dit voorstel
wordt verworpen met 11 tegen 5 stemmen.
De heer P. Kaan keurt de wyze, waarop
tegenwoordig verpacht wordt, niet goed. Door
persoonlyke veeten wordt dikwyls tegen
elkander opgeboden, waardoor de Polder
soms hooge pacht ontvangt, omdat men het
elkaar lastig wil maken. Spreker zou liever
willen v rhuren by afslag dan by opbod.
Na bespreking wordt deze zaak aan 't dag.
bestuur overgelaten.
De molenaar C. van Eeten zal 1 Mei a.s.
den molen verlaten en dan f2.50 pensioen
per week ontvangen.
Het dag. best. stelt voor grintkarren en
paarden aan te schaffen, om dan met eigen
personeel 't grint over de wegen te brengen.
De heer de Graaf is er niet voor zelf 'paar
den te koopen, omdat hy vreest dat deze
het geheele jaar geen werk zullen hebben.
De heer C. Wydenes Spaans veroordeelt
ook de tegenwoordige regeling. Onze wegen
zyn samen ongeveer 100 K.M. lang, waar
voor 4 wegwerkers zyu, dat is voor ieder
pl.m. 25 K.M., in rechte lyn van hier tot
Alkmaar. Hier kan geen goed werk geleverd
worden. Voert men nu geleidelyk grint aan,
dan zullen de paarden steeds noodig zjjn.
De heer P. Kaan dringt er sterk op. aan,
dat bij 't bietenryden de wielen der karren
schoongemaakt moeten worden, vóór deze
rijtuigen op den weg komen.
De heer J. Blaauboer vindt dit ondoenlyk.
De heer P. Kaan acht 't zeer goed uit
voerbaar. Zoo goed 't in den IJpolder kun,
kan 't hier ook. De dykgraaf zegt meer de
hand le doen houden aan deze bepaling van
't reglement.
Het dag. best. stelt voor met ingang van
1 Nov. j.l. het salaris der wegwerkers ie
verhoogen en wel: L van Zandwyk van
f 6.50 op f 7, van C. Smit van f 6.75 op
f7.25 en van J. de Waal van f6 op f 7.
De beer J. Blaauboer stelt voor elk f 8
per week te geven.
Do heer Wydenes Spaans brengt in 't
midden dat J. de Waal vroeger f 8 ver
diende en thans f6. Spreker zou 't billijk
vinden eene vergoeding te geven voor 't te
kort ontvangene.
De heer Tysen stelt voor ieder f 1 per
week meer te geven, terwyl de heer Wyde
nes Spaans voorstelt ieder f 7.50 te geven.
De heer Dekker licht toe, boe men aau
de tegenwoordige regeling gekomen iz, waar
uit blykt dat deze werklieden het loon zelf
zoo bepaald hebben.
De heer de Graaf is overtuigd van de
goede regeling, door 't bestuur voorgesteld,
en zegt dat het niet op den weg van deze
vergadering ligt om hierover zoolang te kletsen
De heer Wydenes Spaans doet eon woord
van proteBt hooren tegon de wyze van spreken
van den heer de Graaf en verzoekt dezen
dat woord in te trekken.
De heer de Graaf is hiertoe bereid, wan
neer er heeren zyn, die daarin aanstoot
gevonden hebben, doch blyft van meening
dat over dergelyke kleinigheden veel te lang
gepraat wordt.
De heer Wydenes Spaans vindt dat deze
zaak de bespreking ten volle waard is: rEen
goed arbeider is toch zyn loon waard". De
voorstellen Blaauboer om f 8 en Wydenes
Spaans om f 7.50 te geven, worden verworpen.
Het voorstel Tysen, om ieder f 1 meer te
geven wordt aangenomen met 12 tegen 4
stemmen.
Goedgekeurd wordt om aau den machinist
van Gijn eene toelage te geven van f 40 en
den hulpstoker f 10.
By de rondvraag dankt de heer P. Kaan
den voorzitter voor zyne waardeerende woor
den by de opening der vergadering gesproken.
De heer J. Waiboer vraagt of 't niet nood-
zakelyk is dat or specie op de wegen gebracht
wordt. Voorzitter zegt dat dit punt by 't
dag. best. in overweging is. De beer Smits
vraagt of 't groene wegje by den heer Wiu-
der in orde gebracht wordt. Voorzitter ant
woordt toestemmend. De heer Blaauboer
vraagt wie voor 't onderhoud heeft te zorgen
van den weg Wosteinde tot 't Zand. Voor
zitter antwoordt dat dit voor den Polder is.
Onderzocht zal worden op welke wijze dat
't best kan geschieden. Hierna sluiting.
De beer A. P. Sipman aan de Kolksluia
verzorgt al reeds eenigen tyd een koppel
schapen, dat by hem is komen aanloop.<n.
De eigenaar heeft zich tot nog toe niet
aangemeld.
Tuinbouwveiling van Vrydag 17 November.
Aardappelen: f 1.50 per zak.
kleine f 0.90 per zak.
Andyvie f 1.20 per 100 krop.
Bloemkool: f2.50 k f 12.50 per 100.
Spruitjesf 1.85 f 1.90 per zak.
De veiling is hiermede voor dit seizoen
aigeloopon.
Burgerlijks Stand van Texel,
van 11 Nov. tot en met 17 Nov. 1911.
ONDERTROUWD: Geene.
GETROUWD Klaas Troost en Frederika
Bos (de Coksdorp).
GEBORENCornelia d. v. Cornelis Kuip
en Audh Cornelia Witte (de Koog). Sjouke
Margaretha Jacoba d. v. Andreas Ran en
Margaretha Jacoba van Elburg (den Burg).
OVERLEDENGeene.
Advertentiën.
Den lOden December hopen
onze geliefde Ouders
W. A. Warnaar
en
Johanna .Hester Lustenberger,
hunne30-jarige Eehtvereeniging
te herdenken.
Hun liefhebbende Kinderen,
J. R. STIK VOORT
geb. Wabnaar.
B. G. STIKVOORT.
A. A. G. WAL
geb. Warnaab.
M. WAL.
P. WARNAAR.
A. C. WARNAAR.
A. WARNAAR.
J. WARNAAR.
N. WARNAAR.
1W. A. WARNAAR.
J. WARNAAR.
G. J. E. WARNAAR.
En Kleinkind.
Helder, 21 November 1911.
Den l9ten December hopen
onze Zwager en Zuster,
Martinus Grooff
en
Anna Heijbiok,
hunne 12l/s-jarige Echtvereni
ging te herdenken.
Hun Zwager en Zuster
Th. HAGENAAR, Oost-Indië
M. HAGENAAR-Heijblok.
Helder, 20 November 1911.
Getrouwd
Jan Bijl
en
Cornelia H. Isaksson,
die, tevens hun har te lijken dank
betuigen, -voor de vele blijken van be
langstelling by hun huwelijk ontvangen.
Helder, 16 November 1911.
Hiermede geven wy kennis van de
geboorte van een Dochter.
C. J. BOON.
C. A. BOON-De Groot.
Arasterdam, 20 November 1911.
A mal last raat 2.
