KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Heidej* Texel, Wlerlngen en Anne Paulowne
No 4059
Woensdag 3 Januari 1912
40ste Jaargang
't Vliegend Blaadje p. 3 m 50 ct., fr. p. post 75 ct., buiten Ij 1.25
Pre-Zondagsblad 37| 45 f0.75
aniën 5 Modeblad i 55 i i i 65 i f0.90
(Voor het buitenland bjj vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels (bij vooruitbeuling) 90 cent.
Elke regel ineer6
Bewijs-exemplaar-i
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intarc.-
Telefoon SO.
I- en Vrijdagmiddag.
Uitgever i C. OE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT a Co.), Helder.
Sur
Tweede Blad.
UIT HET BUITEBLAMD.
Do Chineesche republikeinen hebben een
president der Chineesche republiek gekozen
en wel Dr. Sun-Jat-Sen. Dat bewyst genoeg
dat allo onderhandelingen tusschen beide par
tijen zy'n afgebroken. Trouwens de wapen
stilstand was ul verbroken: de keizerljjko
troepen vochten als ze gelegenheid hadden.
De Hofpartjj heeft nog een edict uitgevaar
digd waarin erkend wordt dat bet vertrouwen
des volks nog niet is herwonnen al werden
ook de artikelen der voorgestelde constitutie
aangenomen. De regeeringspartij zegt daarin
ook dat niet een deel van het volk mag
beslissen over het nieuwe regeeringsstelsoi
in China maar dat dit moet geschiedon in
een nationale Conventie.
Daarvan komt nu echter niets meer. Joean-
sji-kai heeft zich teruggetrokken omdat do
Keizerin geweigerd heeft het heele vermogen
der dynastie ter beschikking te stellen voor
don stryd. Joean-sji-kai heeft verlof genomen
wegens ziekte*.
In Mongolië iB men Koneigd zich van China
af te scheiden als hot een republiek wordt.
Rusland kykt schuinweg naar Mongolië.
Daar kon het wel een stuk van gebruiken.
Immers 't Russische Rijk is nog niet groot
genoeg lil Rusland maakt aanspraak op een
doel van Mongolië en tast de Suzereiniteits-
rechten van China aan. Het Chineesche
Ministerie van Buitenlandsche zaken is zeer
terughoudend te dezer zake maar geeft toch
toe dat een bedekt ultimatum is ontvangen
en dat men verwacht dat Russische troepen
op twee plaatsen over de greczon zullen
trekken.
Uit New-York wordt aan de f,Local Anzei-
gor* geseind: De regoering der Vereenigdo
Staten is voornemens een protest in te die
nen voor het geval Rusland Mongolië
Turkestan in zyn sfeer van invloed wil
trekken. Zy wil de onschendbaarheid van
China gehandhaafd zien. Met een zokero
onafhankelijkheid van do provincie kan zy
zich wel vereenigon.
Wat Perzië betreft do rorde' te Tabriz is
door do Russen horsteld en de Engelsche
Consul Smart is in veiligheid.
De Russische consul acht, nu er 1000 man
Russische troepen te Tabriz zyn, do rust en
veiligheid gewaarborgd. Meerdere troepen
zyn niet noodig.
Het blykt dat het Russische detachement
aan groot gevaar heeft blootgestaan door
gebrek aan ammunitie. Hadden de Persen
volgehouden 't w^re slecht met de Russen
afgeloopen. De berichten dat de Russen
ongehoord wreed optreden worden uit Peters-
burg tegengesproken. En het Russische blad,
dat zegt dat Rusland bij het zoeken naar de
bodryvers van den aanval te Febris zal be
schuldigd worden van wreedheden, vraagt
toch ook met zekeren wrevelwat deden wy
daar oigenlyk ook? De onderdrukkings
politiek van Rusland heeft de souveroine
rechters van Perzië eenvoudig genegeerd en
dat heeft de gemoederen in Perzië ver
bitterd.
Rusland heelt nu ook geweigerd het Leger
deB Heils toe te laten. Joden worden er <go-
massregelt' en andere godsdiensten dan de
Grieksch-orthodoxo ondervinden allerlei tegen
werking en erger, niettegenstaande de be
loofde godsdienBtvryheid.
Trouwens er is wel eens meer beloofd in
Rusland. Finland weet wat beloften waard zyn.
Intusschen wedijveren de partyen in Rus
land om de repreBsaille-maatregelen tegen
over Amerika zoo scherp mogelijk te maken.
De tarieven voor Amerikaansche goederen
zullen zoo hoog zijn dat invoer byna onmoge
lijk zal worden. Do maatregelen togen do
Amerikaanscho Joden zullen denkelijk worden
verscherpt.
Do Russische rogeering is van oordeel dat
met Amerika nog wel tydig eene overeen
stemming zal worden getroffen.
De Spanjaarden hebben 't tegenwoordig
te kwaad met de Mooren. De Spaansche
troepen zyn versterkt en zullen't de zwarten
nn echter wel betaald zetten.
De onderhandelingen tusschen Frankrijk
en Spanje over do Afrikaansche aangelegen
heden schieten niet erg op.
In Macedonië en Albanië baarde de loop
der zaken eenige ongerustheid omtrent moge
lijke verwikkelingen die het Turksche Rjjk
nu al zeer te onpas zouden komen. De Turk-
CTIXj3Li£iT03ir.
FAMILIE-EER.
39)
//Maar goede, beste vriend", zeide hy
zachtmoodig, .hoe kwaamt ge er toe zulk
een misdaad op u te ladon Zou uw moeder
niet tienmaal meer verdriet over uw ver
meende misdaad geleden hebben, dan over
de onthulling, dat deze schelm haar eer
bezoedeld heeft
Neen, neen, het zou voor myn moeder
beter zyn geweest, wanneer zy nooit ver
nam, wat ik haar tot zulk een prys ver
borgen had willen houden", zoide Wilhelm.
Ik weet, dat zy den geliefde haror jeugd
in haar hart nog altyd beminde, dat zy in
hem slechts een lichtzinnige, geen misdadiger
zag. Dit was een zonnige droom, waaruit
zij niet mocht ontwaken.
Aan myn schuld zou zy toch nooit geloofd
hebben, en al had ik de straf ondergaan,
die op myn bekentenis had moeten volgen,
dan zou zy in my slechts een martelaar
gezien hebben, die hare liefde niet onwaardig
was. Thans heb ik mij nutteloos opgeofferd.
O God, ik wenschte, dat ik dood was I"
Hy brak in een krampachtig snikken uit,
het duidelykste bewys van de smart, die
hem inwendig verteorde.
De docter greep z\jn hand en voelde hem
met bezorgd gelaat den pols.
sche Regeering laat officieel-rklaren dat
er geen reden tot ongerusthei». Van een
plan tot het openen van vreonderhande-
lingen met Italië is ook goen ake. Intus
schen blykt het bericht dat de^eering last
zou hebben gegeven tot het slin dor Ita-
liaansche banken onjuist.
Van het oorlogsveld nog alt.tegenslry-
dige berichten. Een groote Itonscho co
lonne rukte langs de rivier de rna op en
stootte spoedig op de Turken Natuurlijk
werden deze laatste teruggeworp Evenwel
de Italianen leden nog al bela-yke ver
liezen. De expedities schynen weous zon
der voldoende voorbereiding te w©n onder
nomen. Bij Birto-Bras, waar laatievochten
werd blyken do verliezen aan liaansche
zijde nu ook grooter dan opgejen werd.
De soldaten hadden op 't laatst jrek aan
ammnnitie
Italië stak de hand
moedwillig echter.
i ipennest,
«filEUWSBEftiCHTN.
HELDER, 2iauari.
Het Bio8Cop6-Theatre.
En zoo is dan do Holdersche Bcope in
vollen gang. En dat ze een geliefkide uit
spanning is, ïb in den korten tijd, purende
welken ze thaDS in werking is, al wel bloken.
Zondagavond, on dat nog wel op d Oude
jaarsavond, was de toeloop zoo g>t, dat
alle plaatsen bczot waren en het piiek op
een plaatsje moest wachten. En des animo
zal or niet minder op worden, als tn een
maal een kykjo heeft genomen. Deaelden
zyn helder, boeiend, vol attraclieiu bet
komische genre, waarby een gulle lü dooi
de zaal klinktdramatische taferem, vol
Bpannende momenten, en ook leerry pano
rama's uit do land- en volkeukun. Het
programma, dat wy Maandagavondebben
zien vortoonen on dat tot Vrijdag a.s. Izelfde
blyft, boeide van het begin tot l eind.
Eerst een kykjo in het trotsche en gotsche
Alpengebied in Zwitserland, waaru mon
alleen betreurt, dat het weer zoopoedig
verdwenen isdan een drama uit h< leven
van een doktor, die hoewel pas zynunigen
zoon door don dood verloren hebben, zich
opmaakt, om het leven van het kk eens
armen broers te redden, dat door diperitus
is aangetast, en hierin tot groote eugde
der ouders gelukkig slaagt.
Vervolgens zeer pakkende beeldewan de
reubaan, waarby we de edele rennerspvens-
groot, tegen elkaar zien kampen; eedrama
uit de dagen van Oud-Calitornië m> typi
sche gezichten van land en volk t uie
dagen; een historisch tafereel uit ta tyd
vau Koning Hendrik ïlf van Fraukrt, vol
aatgrypende tooneeltjes, waarbij allee per
sonen in wouderschoone klecdiog za uit-
gedoscht, enz. enz. Zoo wordt ons eei 1500
M. film ten tooneole getooverd cn al yn er
een anderhalf uur moe gemoeid gveeBt,
toch betreuren we het, dat het allit is.
Doch wie nog niot voldaan is, kan lijven
zitten, om zich hetzelfde panorama nc eens
voor de bewonderende oogon te do» ont
rollen, of komt den volgonden dag-erug,
om hetzelfde, of een nieuw programn nog
eens te genieten. Iedere week, en vil dus
Vrijdagsavonds, wordt het programm ver
nieuwd, tcrwyl Zaterdag a. s. op den éddag
twee maal oen kindervoorstelling woit ge
geven, met oen speciaal daarvoor ingriebt
programma. De eerste voorstelling begit te
2 uur; de tweede te half vier. Deze feen-
komsten zyn togen verlaagd tarief (lCcent
per persoon) toegankelijk gesteld. Wefryfo-
len niet of het jonge volkje zal vardeze
gelegenheid gebruik wil maken wan zoo
ergens, dan is hier het nuttige met heaan-
gename vereenigd.
Raüdingwezen.
De Minister van Binnonlandsche iiken
heeft zijn medewerking verleend voo een
door den bond «Het Oranjokruis" te huden
enquête in zake het reddingwezeu in Nder-
land en daartoe de burgemeesters de ge
meenten door lusscbenkomst der Comnsaa-
rissen der Koningin uitgenoodigd een vrgen-
lyst in te vullen.
Vragenlyst, betrokking hebbende o| be
staande organisaties, inrichtingen en replin-
geu op het geb:ed van het reddingweza cn
eersto hulp by ongelukken (aan de kust aan
de binnenwateren, by de spoorwegen do
mynen, eerste hulp by ongelukken in ege
ren sin).
Een goed voorbeeld.
Nieuwjaarskaartjes.
De diroctie van do E. S. M. te Haarlem
heeft per aanschrijving haar personoel ver
zocht le breken met de oude gewoonte en
voortaan niet useer door toezending van oen
kaartje van zyn beste wenschen voor het
nionwe jaar to doen blijken.
De directie is overtuigd van de goede
onderlinge verstandhouding on vorklaart harer-
:yds evenzeer overtuigd te zyn van de goede
bedoeling van het persouecl, zooals zy even
eens zonder bijkomstigheden het personeel
een gelukkig jaar toewenscht.
Bovendien wordt er op gewezen, dat hier
door overbodige arbeid aan het personeel
van de posterijen kan worden bospaard.
(Vad.)
Een vijfde droogdok te Amsterdam.
Naar wy vernemen, heelt de Amsier-
damsche Droogdok My. aan de gemeente in
koop gevraagd een terrein, grenzende aan
do eigendommen van de maatschappij aan
de overzyde van het IJ, teneinde, by voort
gaande toeneming van do scheepvaart, tc
kunnen overgaan tot den bouw van een
vyfde droogdok.
De aanvrager wyst op den aanhoudenden
loei van de Amsterdamsche haven (de jaar-
lyksche statistiek van de Kamer van Koop
handel zal hieromtreut weldra cjjfers geven)
mag eveneens als bewys gelden van de
rgie en durf dor Droogdok My., onder
leiding van haar voortvarenden ingenieur-
administrateur, den heor W. Feninga.
N. Rott. Ct.
De nieuwe Damplannen te Amsterdam.
Naar gemeld is, werd in de afgeloopen
week een aanvang gemaakt met de slooping
der perceelen, begrepen in de nieuwe Dam
plannen. Na nieuwjaar wordt het echter eerst
ernst. B. en W. hebben namelijk in hun ver
gadering van Vrydag 11. besloten, in verband
met voornoemde werken, een aantal straten
en pleinen (als: Dam, Vijgendam, Damrak,
Rokin, Beursplein, Damstraat, Nes, Hermio-
tensteeg, Warmoesstraat, Bonrsstr. en Visch-
steog) by gedeelten uit te sluiten van het
verkeer, en wol godurondo het tjjdv&k van
1 Januari 1912 tot en met 31 Juli d.a.v.,
alzoo voor den tyd vau zeven maanden.
In het voormalig gebouw van de lirma
Van Eyk wordt de directie geveBtigd; ook
komt tdaar een schaftlokaal voor de werk
lieden.
Van de demping van het Rokin, waar
omtrent een gerucht liep, zal voorloopig
niets komen. Men hoeft dat water noodig
voor den afvoer van puin, en, later, voor
den aanvoer van bouwmatoriaal. Wel schijnt
ten stadhuizo vas; te staan, dat later het ["bei
Rokin tot aan de Langebrugsteeg zal moeten
worden gedempt. Het water voor de oude
Turfmarkt (Nodcrlandsche Bauk) blyft zooals
hot iB, ter wille vau de daar gevestigde
veerdiensten.
Voor het terroin Rokin-Vygendam, NeB,
Hermieteuseeg wareu vóór 1 November 11.
vyf aanvragen ingekomen. Aan dezo gega
digden zal, overeenkomstig het hieromtrent
bepaalde, recht van voorkeur op het terrein
worden verleend.
ook, dat zij weer de noodigo dosi administratief
werk hebben thuis gekregen.
Werkgevers, zakenmenschen, moest men
het toch werkelyk met al dien administra
tieven rompslomp niet zoo lastig maken
Ziet, dat maakt de sociale wetgeving nu
werkelyk impopulair.
Verder trof my by het doorlezen der wel
nog iets
Een werkgovcr, die oon beschermd persoon
in zyn dienst heeft, b.v. eeil schoenmakor,
die met een knechtje werkt, hoeft daarvoor
noodig a. een arbeidskaart, b. een arbeidslijst,
c. con arbeidsregister.
De arbeidskaart moet liy halen op het
gomeentehuis, de arbeidslijst op het post
kantoor en het arbeidsregister in den boek
handel.
Alzoo mag by voor dat ëéne knechtje op
drie verschillende plaatsen een bezoek gaan
brengen.
Kon dat alles nu niet heel gevoeglijk op
ëéne plaats zijn afgehandeld
Schipbreuk.
Berlijn, 30 Dec. Uit Peteraburg wordt aan
den fBerliner Lokul Anzeiger" geseind, dat
het Engelsche zeilschip «Man", met graan
geladen, van Reval naur Londen, niot ver
van Reval schipbreuk geleden heeft. Van
de bemanning kwamen 25 man om. Slechts
een matroos werd gered.
De roof in de rue Ordenar ta Parijs.
Eindelijk aldus moldt de ,Matin"
een iicht in de duisternis.
Men heeft do plaats ontdekt, waar van
den nacht van den diefstal tot op den morgen
van den aanslag de te Boulogne a. d. Seine
gestolen automobiel gestald is geweest en
daar den man iu hechtenis genomen, die zich
met de bewaring belast had en die in don
nacht van den 21en December het voertuig
weer aan drie individuen had afgeloverd.
Do man heet Dettwiller en woont te Bobigny
(dep. v. d. Seine); ook zyn vrouw en kiudoreu
bobben er voorloopig hun vryhoid bij ingeboet.
Man en vrouw verklaren echter do personen,
die de automobiel naar BobigDy gevoerd
hebben, niet to kennen. Ook een persoon,
dio het echtpaar na de inhechteuisnoraing een
bezoek wilde brengen, is nog gearresteerd.
Het s.8. .Koningin Wilhalmina".
Naar men verneemt is het stoomschip
Koningin Wilhelmina", van de stoomvaart
maatschappij .Nederland", verkocht aan een
Fransche lirma en zal naar Genua vertrekken.
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage. Groote stoomvaart. Geslaagd
eerste stuurmau, de heeren M. W. Moor-
djjk, W. Stofkoper en C. Meyer (aanvulling
stoom); tweede stuurman, de heer W. C.
Schimmel.
De Arbeidswet en onnoodige omslag 1
Men klaagt er vaak over, zoo schrijft
A. B. M. in hot «Centr." dat de sociale
wetgeving by ons volk en speciaal by onze
werkgevers nog zoo weinig populair is.
't Kan wezen.
Ik vraag my echter af, of de wetgever
ook wel steeds het noodige doet, om zich
die ongezindheid der bevolking niet op den
hals te halen.
Dezer dagen zyn gemeentebesturen en
werkgevers ingelicht omtrent de bepalingen
der nieuwe Arbeidswet on bij het lezen dier
inlichtingen trof het my, dat de werkgevers
nitt alleen meer aan banden zyn gelegd ten
opzichte der werkuren enz. van vrouwen en
jeugdige personen dit is billijk maar
Een gevaarlijk man gearresteerd.
George Bridges, de man, die te Monessen,
in Pennsylvanië, in hechtonis was genomen
terwijl hy rondliep met een koffertje waarin
zich dynamiet bevond, heeft naar uit New
York gemeld wordt een gedeeltelijke be
kentenis afgelegd. Onder dwang en moreele
marteling (in de V. St. bekend als i onder
vraging in den derden graad") schijnt hy te
"bobben bekend, dat een groote dynamiet-
aanslag in voorboreiding was. Ook moet hy
hebben beloofd, de namen van de aanstichters
van het complot te zullen bekend maken.
Jonkhèèr Hoaspel Pen
voan Puntdrèöd.
Aai voan Sieme had een keuterboerderytje.
Van niet veel dingen had hy vorstand, doch
zyn bedrijfje kon hy bysloflen. Veel kennis
was daartoe niet noodig. Wat schaapjes en
een paar koetjes maakten zyn veestapel uit.
Bouwerij had hy niet. 't Gaf eohtcr een be-
staantje. Al had by 't niot breed, met de
stijging der pryzen van de producten in de
laatste jaren, kon hy toch ook merken, dat
hij vooruit ging.
Op allerlei wyzen zuinigde hy uit. Dat
zat er nog zoo in van vroeger jaren, toen
het boerenvak aan modgeen den nekslag
had toegebracht. Hy echter had zich staande
weten te houden. Wol niet door zijn boerderij,
doch door by den boer te werk to gaan. Hy
verdiende een daghuur on het naloopen van
oen paar schaapjos verscliafto hem nog wat
bijverdienste. Kooien had hy toen nog, niet.
Spaarzaam leven, vooruitgang in het vak,
geen ongelukken met het vee hadden
zoo langzamerhand er boven opgebracht.
Allongskens had hy zyn veestapeltje uitge
breid; meerder arbeid werd gevorderd voor
het verzorgen dor hoestenhy had het werken
nder er aan gegeven
zyn eigen bedrijf. Zyn levens
bij niet veranderd en zooals
by
nn alle*
wyze hi
zegd, steeds was hy er
mogelijk uit te zuinigen.
Hy had er al veol verdriet van gehad,
dat z'n koeibeesten, als ze in de weide lie-
De overspanning zou een zenuwzikte
kunnen veroorzaken", zeide hy zacht. Ik
sta niet voor zyn loven iD, wanneer hjjniot
terstond en met de uiterste zorgen verplegd
wordt."
De rechter van instructie gaf den comnis-
saris een teeken, voor bet noodige to zoqen.
Deze nam Wilhelm onder den eeuen trro,
terwijl de dokter don anderen arm greep
Naar het ziekenhuis vroeg hy in het
voorbijgaan aan Niederen.
Deze knikte eveninmiddels had Leder
een politieagent om een rjjtuig nitgezotden.
Gedwee als een kind liet de door snart
gebogene zich wegvoeren, onbewust of men
hem naar zyn sombere gevangenis of ergens
anders heenbracht.
Niederen, zichtbaar bewogen, wachtte tot
dat de denr achter den ongelukkige en zyn
geleiders was gesloton.
Vervolgens wendde hy zich tot Harner,
die dit tooneel ongevoelig had bijgewoond.
>Nu tusschen ons," aeide hy op een ambts-
toon.
*Gy houdt dus uw onschuld vol?"
Natuurlijk," antwoordde Harner trotsch,
«en ik eisch, dat gy my terstond in vrijheid
stelt".
De rechter van instructie schoon te twijfel*
(Hm," zeide hy, (ik gevoel mij wol ge
neigd aan uw eisch gevolg te geven. Iu elk
geval moeten wy eerst proces-verbaal op
maken dan wil ik de zaak nog eenB grondig
overleggen." Zyn blik viel op de weduwe
Braun, die nog altyd aan de denr stond.
•Gy kunt gaan," zeide hy kortaf,Ik ver
wacht a morgenochtend om negen nar, om
het proces-verbaal mede te onderteekenen".
Niederen wenkte syn griffier zich tot
schrijven gereed te houden maar hy maakte
nog geen aanvang met het verhoor, doch
koek peinzend voor zich uit.
Hm, hm," zoide hy half voor zich, ,ik
zou do verantwoordelijkheid wel op my durven
nemen u althans voorloopig op vrjje
vouten te stellen maar maar
Hy aarzeldo weder.
De oogen van Harner begonnen van
vreugde te schitteren; op zijn terugstootend
gelaat verscheen een hoopvolle glimlach.
(Aan de schuld van Dorner valt nu niet
meer te twyfeo," hernam de rechter vau
instructie, steeds als in alleenspraak, >als
dat ééoe pnnt maar opguhelderd was. Die
bloedige letters kan de oude Dorner niet op
den vloer geschreven hebben, al zou het ook
mogelyk syn dat hy het in zyn doodstrijd
deed maar het lyk lag soo, dat hy ze alleen
met de linkerhand had kunnen schryven."
(O, hy was links," zeide Harner haastig.
z/Ik kan er een eed op doen, hy schreef
altyd met de linkerhand."
(Ja, ja," ging de rechter van instructie
besluiteloos voort, ,maar wat schreef hy ook
weer Ik ben hot werkelyk vergoten, het
was een naam, een woord
Yoor den vorm opende hy de portefeuille
die voor hem l.g, 6D begon daarin tc bladeren.
Harner volgde zyn beweging in angstige
spanning, hy verbeidde met ongeduld het
oogenblik dat de kortzichtige beambte hem
de vryheid zou teruggeven. In zyn gedachte
maakte hy reeds het plan tot een behendige
vlucht: de grond brandde hem onder de
voeten. Hoe gaarne was hy het geheugen
van den rechter van instructie te hulp ge
komen
#God, hoe is bet nu toch mogelyk 1 mom-
i uit om zooveel
pelde Niederen weder. f Dat woordhn
a waar
Hy bladorde ongeduldig iu zyn papioren.
Was het niet Dorner?" vroeg Harner
plotseling; muar nauw was het woord over
zyn lippeD, of hy werd doodsbleek van angst.
De rechter vau instructie scheen dit echtor
niet op te merken, hy ging voort met zyn
aanteekeningen to raadplegen.
(Hoe kan men toch zoo vergeetachtig zyn!1
mompelde hy. (De commissaris meende, dat
er die naam moet staan, maar er stond slechts
orner en dat bezorgt ons een groote
moeilykheid. Waarom zou de stervende de
eerste letter weggelaten hebben
_.Gy vergist u," weersprak Harner hem
onvoorzichtig, ,hy schreef Dorner en toen
ontzonk hem de kracht om
Eensklaps sprong de rechter van instructie
van zyn stoel op en naderde Harner.
(Hoe weet gy dat, dat hy (Dorner" schreef
vroeg hy.
•Behalve aan ons kan dat b1 echts aan den
moordenaar bekend zyn, die dezo letters zelf
mot bloed op den vloor heeft geschreven,
En die moordenaar zyt gy."
De misdadiger beefde van het hoofd tot
do voetenhy zag in, dat h\j een onherstel
bare domheid begaan had, dat hy nn redde
loos verloren was.
•Er blyft u thans niets over, dan te be
kennen, dat gy den moord hebt gepleegd,"
ging de rechter van instructie voort, «en
het is in uw eigen belang, wanneer gy dit
soo spoedig mogelyk doet. Bedonk, dat uw
toestand reeds hoogst ernstig is, want even
min als gy den moord kunt ontkennen, even
min kunt gy loochenen dat roofzucht uw
dryfveer was."
pen steeds z'n (tuunwoalle" j met de horens
vernielden. Elk jaar kon hy dan ook weer
opnieuw ,tuune." Niet dat hem dat slechts
arbeid kostte, doch ook het afsteken van
groene zoden kostte hom elk jaar een ge
deelte van zijn weide, omdat in het eerste
jaar op de afgestoken plek weinig gras
groeit. Hy wist daar wel wat tegen, doch
do kosten weerhioldon hem tot dat middel
over te gaan. Eindelijk toch werd 't hem te
boar" en hy besloot wat #puntdrèèd" aan
schaffen.
Op een af«tand van den tuinwal werd het
gespannon, en wol zóó ver, dat de koeien
het tusschengelegen groen wel konden af-
n, doch niet mot de horens den wal
kondon vernielen. Dat was con heelo uit
gave, doch de besparing van groenond op
pervlak woog ruimschoots op tegen de
onkoüton; zooveel kon hy wel berekenen.
Zyn tninwal bleef ongeschonden.
Toen echter hot hoornvee tegen den winter
ep stal werd gebracht en het puntdr&ad
overbodig werd, vond hy 't toch wel zonde,
dat den goheelen winter bloot te geven aan
de inwerking van den regen. Hij besloot
dus het goedje zoolang op tc bergen.
Dat wa» gemakkelijker gezegd dan gedaan.
Hoe echter dat puntdraad op te winden.
Kon toch niot worden opgeschoten alB
byv. touw of gewoon yzordraad. Die punten
prikkels zaten hem leelyk in den weg.
Dat was niet zoo gomakkelyk te hanteeren.
Een haspel had hy niet. Er een te koo-
ponNog al meer uitgaven, steeds moer
onkosten dat ging toch niet.
Hy peinsde en peinsdo hoe dat 't bost
aan tc vatten, doch zyn omneveld brein
wiet geeD enkelo practische oplossing te
bedenken. Dagen achtereen dacht hy er
over na.
's Nachts doorwoelde 't zyn gedachten en
hy droomde van zolfrolleude haspels, die het
puntdraad bectvatten en in con oogwenk
honderden meters hadden opgerold.
Op zekeren nacht schrikt hy hevig wak
ker on alsof een lichtstraal de knellende
omsluiering van zyn brein wegvaagt, geven
zyn gedachten hom een uitstekende oplos
sing van het geval aan, zonder en dat
was het mooiste zonder dat 't hom eon
halven doit behoefde te kosten.
Reeds dadelijk zou hy gevolg willen geven
aan zyn nu vaststaand plan, dat zoo plot
seling hem als 't ware werd ingegeven.
Doch 't was middernacht nog en dos moest
hy zyn ongeduld intoomeo, totdat althans
de dag was aangebroken.
Ongeduldig woelde hy heen en weer; nu
as op de linkerzyde, dan op de rechter
zijde, dan weer op den rug; hy kon den
lap niet meer vatten.
Af en toe ging hy het bed uit, liep naar
het venster, duwde het gordijntje op zyde,
om te zien of 't nu nog geen dag wilde
worden.
Eindelyk ja, do lucht in het Oosten klaart
op en fietsrood getinto stralen steken af
ïgen den donkeren achtergrond van wol-
en. Hoog op eon hok staat de haan het
oerste morgengloren to begroeten on tbb
luide en aanstekelijk, dat wyd in den om
trek, van hofstede tot hofstede, het jubelend
geroep wordt gehoord, beëchood door ook
roeg-op zijnde raagenooten.
Gelukkig nu kan hij syn plan ten uit
voer brengen. Zooveel haast is er by dio
tenuitvoerlegging, dat het scbjjnt alsof hy
bang is het genieuse plan kwyt te raken.
Welgemoed trekt hy er op uit en zijn
gedachten zyn zöó in beslag genomen door
hetgeen staat te gebeuren, dat hy niet siet
hoe mooi het thans in de natuur is. Hy
ziet niet, dat daar in bet Oosten de wolkenry
vlam wordt gezet; dat groote lichtbundels
een hellen kant zetten aan de wolkenge
vaarten. Hy ziet niet, hoe de zonneschijf in
opgeblazen breedte even boven den horizon
komt gluren als om tersluiks te vernomen
of haar komst welkom zal zyn. Hoe vroolyk
kikkergokwaak nog rondom hem zoemt
het deert hem niet; hoe scharen van vogels
zich verzamelen en in de lucht zwermen om
zich voor den trek geroed te maken wat
kun het hem schelen. Neen, hy hoeft alleen
dit voor oogen: het voordeel van zonder
haspel het puntdraad op te rollen.
Hy komt by het land waar het puntdraad
is aangebracht. Mot oen meegebrachten
humer slaat by het van een paaltje los.
Ziezoo het begin is gemaakt.
Hy grypt het met heide hsnden vast en
slaat het met een forsche bocht rond syn
i) Aarden walletjes, die dienen tot afheining
der landerijen. Tevens zyn het schuilplaatsen
voor het wolvee tegen bet gure weder.
middel. Nu draait hy rond en kykt eens
hoe prachtig het gaat. Steeds maar rond
draaien en met voorzichtigheid windt hy
in sierlyke bochten en o, soo regelmatig,
het puntdraad rood zyn lichaam.
Prachtig gaat het neen, hij is er hoogst
voldaan over en byna gelooft hy, dat ook
hot buskruit had kunnen uitvinden
zoo BDUgger denkt hy sich zyn prachtigen
inval.
.Strakkif-8, op 't end, laat ik dóöd-
invoudig 't hèèle zaakie op de grond zakko,
laad 't op 'n koar en klaar is Kees. Gien
enkelo cent onkoste. De hoaspels konno ze
voan mee wel opruume", zoo denkt hy byna
hardop.
Hy is vroolyk, uitgelaten schier. Tot by
den tienden rondedraai, -au, gort in 't
zakkie, het liekt wol te knelle an, au.
De punte draaie mien deur raien vel. Au,
au, sakkerju, potrergrietje, nèè maar, woat
klemt doat."
Steeds draait hy echter rond; zyn plan
schynt hem nog altyd uitvoerbaar.
Meer klemt het draad en meerdere punten
draaien hem door zyn kloeren en raken zoo
nu en dan zyn huid. Kreten van pyn ont
snappen hem zoo nu en dan; en zyn on
schuldige vloekjes worden by olken draai
omgoset in ronde zcomausvloeken. Hoe
graag hy ook wil hy kau zich niet meor
draaien van pyn. Het yzerdraad knelt hom
om de lendenen; zyn kleeron toonen hier on
daar groote winkelhaken en hy voelt wel,
dat het bloed hem uit hot lichaam komt.
Hy staat to dansen van pyn.
Nu wil hy terug, doch dat gaat niet zoo
gemakkelijk. Het draad zit met vorsehillendo
bochten in elkaar; de punton grypon tolken»
in volgende bochten en alleon kan hy sich
niet redden.
Een andere boer, die 's morgens op z'n
dooie gemak komt kyken naar land on voo,
de dnimon gestoken tusschen de armsgaten
van syn vest, zijn pijpje lustig bengelend in
don mondhoek, ziet iemand staan, die met
de armen in de lucht slaat als een bezetene.
Hy hoort hem duideiyk roepen en vloeken
en jammeren, doch ziot nog niet wat (er
gaande is. Dichterby gekomen, bemerkt hy,
dat de man oen grooten bundel puntdraad
om het lyf gewikkeld heeft.
Toen hy Aai iB genaderd vraagt h(j hem
hoe of dat alles om zyn lichaam komt, on
wie hem dat wel gebakken heeft.
dk zelf, ik docht 't puntdrèed op te
rolle vor het roeato, woet je, en nou en
nou doet 't me zóó bliksems zöèr; help, help
me der doan toch gauw uit.»
Ondanks het jammeren van Aai voan
Sieme en ondanks diens benarde positie,
moest onze boer toch schateren van lachen
over zooveel onnoozelheid.
.Ja, raoannetje, doa's 'n beroerde zaak.
j bent der nag niet uut, doat zei xbö
makkelijk niet gaan. Maar gn, gaan maar
logge, moskien ken 'k jer der uut krigge ja".
Aai voan Sieme maakte wel tegenwerpin
gen en was met zyn figuur verlogen, doch
de steeds prikkelende last om zyu lichaam
deed hem iozien, dat die raadgeving toch
i worden opgevolgd.
;ar ook dat ging niet zoo vlot. Buigen
kon by zich niet; zich zoo laton vallen ging
bezwaarlyk, omdat hy zich zoodoende to veel
zou verwonden.
Zyn redder wist echter een oplossing.
Evenals by den (piejoas in het spul op do
kerremis* wel eens had zien doen
zich aan het hoofd laten oprichten met ge
strekte leden, zoo ook sou hy nu Aai, in
omgekeorde orde, neerleggen.
Hij vatte hem b(j den schouder beet en
zeide
fNou Aai, hou je s:(jf en laat je voalle."
Aai deed allo moeite zich recht te houden
en werkelyk, het gelukto hem zich zondor
veol pyn op den grond 'te laten leggen.
Daar lag hy recht uitgestrekt, hoofd en
voeten op eenige centimeters van den grond
vorwyderd.
Zyn helper, die, om het vermakolyko van
het geval, niot dadelyk inzag, dat het voor
Aai's welzjjn het beste was hom zoo spoedig
mogelyk van het puntdraad te verlossen,
maakte geen haast.
,Och Pieter, Pieter help me toch
gauw,* kreunde onze Aai, (ik bew söó'n
pien
(Ja, ja, hou je maar goed!"
Pieter neemt het eindo van het draad
beet, geeft met syn voet een forschen duw
tegen de laag puntdraad en Aai zwaait een
slag in het rond.
't Gelamenteer werd al luider en luider.
Al meer dringen de punten hem in het lichaam
zyn toestand wordt werkelyk ernstig. Hy
Het verstandsvermogen van den man, die
daareven nog zoo onbeschaamd en vol zelf
vertrouwen had gesproken, was nu eensklaps
vernietigd.
Hy bekende.
Ja, hy had Herbert Dorner vermoord. Het
was geen lang te voren boraamd plan ge
weest maar op hot oogenblik, dat Wilhelm
zich uit de vaderlyke woning verwydorde,
had de duivel der hebzucht Haruer verblind
hy had Dorner van achter aangegrepen en
hem met zyn eigen scheermes den hal» af
gesneden. Met den hond had by hetzelde
gedaan, omdat hy vreesde, dat het dier de
verdenking op hem vestigen zou. De bloedige
letters wareu door hem geschreven, om
volgens een demonische berekening de schuld
op Wilhelm te werpen.
Nauwelijks had Hamer deze bekentenis
gedaan, of hy gevoelde er spyt van en wilde
haar intrekkeD. De rechtèr van instructie
liet hem echter niet verder aan het woord
en gaf bevel hom naar de gevangenis te
brengen.
De rechter van instructie zou niet veel
genot hebben van zyn overwinning. Den
volgenden morgen deelde men het teleurstel
lende bericht mede, dat Harner, die het
hopelooze van zyn toestand had ingezien,
sich in den afgeloopen nacht in zyn cel van
het leven had beroofd door zich aan zyn
bretels op te hangen.
Zoo was de geheele rechtzaak jammerlyk
misluktde ware moordenaar, dien men met
zooveel moeite had gevonden en tot beken
tenis gebracht had zich aan de straf onttrokken,
Een rechterlyk bevel deed Wilhelm ter
stond op vrye voeten stellen en hem van
die rechtsvervolging ontslaan, daar sjjn
onschuld en de waardeloosheid van de togen
aangevoerde bewyzen nu schitterend
bewezen waren.
Do ongelukkige jonge man wist daar
voorloopig zelf nog niets van.
'Wilhelm lag in het ziekenhuis, waar zenuw
koortsen hem op den rand van het graf
brachten.
Do vreeselyke aandoeningen van don
laatsten tyd waren zjjn jougdigo krachten to
boven gegaan.
De dokter, die hem bohandelde, zette een
hoogst bedenkelyk gezicht en kon der ver
twijfelde moeder slechts weinig hoop op
behoud van haar zoon geveo, die een smade-
lyken dood had getrotseerd om haar verdriot
en schande te besparen die had willen
vallen als zoenoffer voor de laagheid en
gewetenloosheid syns vaders.
Maar niet alleen mevrouw Dorner sidderde
voor het leven van Wilhelmdo lieftallige
Augusta was oveneons de vertwijfeling nabjj.
Lieve hemol, zy «on het niet overleven,
dat stond vast by haar, wanneer de goliofdu
man niet uit deze vreeselyke ziekte tot eon
nieuw geluk terugkeerde!
Het opzienbarend geval, dat zulk een on
verwachte wending had genomen, hield natuur
lijk de openbare belangstelling weer op hot
lovendigst gaandemaar tevens bleek, dat
de jonge advocaat ook door deze gebenrtenis
de algemeene achting niet verloren had
dat men hem, ondanks zyn bekentenis,
nooit voor schuldig had gehouden cn dat
ieder wel in stilte verwacht bad, dat zyn
onschnld vroeg of laat door het eon of ander
toeval aan den dag zon komen.
(Slot volgt)