KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, WÊerlngen en Anne Peuiowne,
ïïo. 4071.
Woensdag 14 Februari 1912.
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., buitan land 11.
Pra- Zondagsblad i i 371 45 10.
miën Modeblad 55 65 10.
(Voor hat buitenland bij vooruttbetaling.)
Advartantiön van 1 tot 5 regel» (bt) voer alt betaling) 90 cent.
Elke rogol moer6
Bewijs-exemplaar'■H
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intero.-
Telefoon 50.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever i C, DE BOER Jr. (v./h. berkhout 4 Co.), Helder.
Bureaus Spooretraat en Koningstraat.
Eerste Blad.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 18 Februari.
De atdeeling Helder van den Bond
van Korporaals der Kon. Marine, in ver
gadering byeen tot het behandelen van
cenige huishoudelijke zaken; uiting gevende
aan haar teleurstelling in sake het verwerpen
wetsontwerp duurte-toeslag", nam de vol
gende motie met algemeene stemmen aan:
Motie.
Do huishoudelijke vergadering van de
aMeeling Helder van den Bond van Korp. I
der Kon. Marine, gehouden den 8sten
Februari 1912.
Kennis genomen hebbende van de ver
slagen der le Kamer, aangaande de be
raadslaging over bet al of niet toekennen
van den dnnrte-toeslag;
gezien, de verwerping van bet des
betreffend wetsontwerp als resultaat,
van oordeel zijnde, dat het verworpen
van genoemd wetsontwerp een niet geringe
teleurstelling in onze kringen heeft ver
wekt,
dat, als gevolg der laag varieeronde
traktementen, de toestand in deze dure
t\jden nieta meer of minder dan treurig,
zoo niet hopeloos te noemen is,
spreekt haar leedwezen over bet ver
werpen van hot wetsontwerp uit en dringt
er bij do volksvertegenwoordiging op aan,
bij de behandeling der aanstaande supple-
toire-begrooting, het daarheen te leiden,
dat een ten spoedigst in werking tredende
traktementsverhooging een einde zal maken
aan hun thans zoo treurig bestaan;
beslnit tot pnblicatie dezer motie in de
verschillende bladen en gaat over tot de
orde van den dag.
Namens de afde6Üng Helder:
A. r. Cbanknbboboi, voorzitter.
A. t. d. Rest, secretaris.
Drijvend Ijs.
Zaterdagavond een fraai en grootsoh schouw
spel aan de Buitenhaven.
Zwaar rnischend, breed aanzwellend tot
diopeo donder, in opeenvolging van galm en
weergalm, schoten de klanken naar alle
zijden uit door de duisternis over zee.
Langzaam, heel langzaam kwamen ze uit
den nevel aanzetten, groote ijsgevaarten,
lompe, grove renzen, die onafgebroken door
woelig water van buiten werden aangevoord.
Spookachtig wit en schitterend dreven
dikke, machtige korsten naar binnen. Maar
de onmetelijke stukken, de drijvende eilandjes,
die niet door den ingang konden, tornden
met veel geraas tegen de pieren, waar de
geweldige stoot niet zonder uitwerking bleef.
Het kraakte en bryzelde, terwijl de schotsen
lawaaiend over en op elkander schoven.
£en leventje als ergens in de poolstreken
Tot een bank opgehoopt en weer in be
weging gebracht, gingen de bergen verder,
recht voorwaarts en laveerend.
De aanwezige oorlogsschepen, schoon en
rustig van lijn door strepen licht, werden
niet ontzien, moesten het gedurig ontgelden.
Wat een geram overal
Beschermd door ysborden, scheen hot
wachtschip, trotsch en somber, de blinkende
brokken telkens met onzichtbare handen af
te duwen. Dan op den steenen dam aan.
Opnieuw gerommel van brekende, wente
lende stapels. Dat duurde zoo een poosje.
Als de herrie wat bedaarde en de schijnbaar
opgejaagde massa's weer op dreef waren,
om den harden kant te verlaten, kregen een
aantal vischschuitjes een beurt. Zonder pardon.
De kleine, lichte vaartuigen, aan den wal
gemeerd, proper on net voor de Zondagsrust,
werden onbarmhartig gedrukt en tegen elkaar
gesmeten. Enkele schippers en knechts keken
met grimmige, bezorgde gezichten over boord,
naar het daivelsche werk, dat ieder oogen-
blik schadelijk kon zyn. Eenige mannen
stonden op poqf, om met lange haken nog
oenigszins het ergste kwaad, de sterkste
beweging te weren, 't Gaf bitter weinig,
't Vreemde geluid veraf, 't gedruisch van
ijs hield aan. Elke uitwerking dichtbij was
ruw. Sommige logge dammen naderden zoo
wild, zoo woest op den hevigen stroom, dat
het met inspanning niet mogelijk bleek ze
te stuiten. Dit wreedo tooneel trok wel de
meeste belangstelling. Het geslinger, het
gestamp bracht opzien. En het gekreun, het
gebonk van de houten slachtoffers werd
door menschen, in groepjes op den steiger
bijeen, bewonderd, beoordeeld, bejammerd.
Het nieuwe pantserschlp.
Een wetsontwerp is ingediend tot verhoo
ging van de Marinebegrooting voor 1912
als uitvloeisel van de bekende overwegingen
by de behandeling van genoemdo begrooting
wat betreft den aanbouw van een pantsersohip
voor den algemeenen dienst, dat door den
minister urgent werd geacht.
Nieuwe gezichtspunten deden zich te deser
zake niet voor, zegt de minister.
Er aan herinnerende, dat volgens de
rekeningen van de Staatscommissie van 1908
de jaarlyksohe kosten van een artillerievloot
van gelijke aanschaffingswaarde, ad 41.4
millioen resp. zouden bedragen f 9 848.977
on f 9.751.589, terwjjl volgens de uitgebreide
en wel gecontroleerde berekeningen van het
departement van marine die bodragen zouden
syn resp. f 11.010.816 en f 12.826.787, zegt
do minister, dat hiermede het rekenkundig
bewijs werd geleverd van een trouwens door
de ervaring geleerd feit, dat in het algemeen
torpedovaartnigen in onderhoud en gebruik
veel kostbaarder zyn dan pantserschepen.
Door de aan het departement van marine
uUgevoorde contróleberekeningen is niet alleen
de onjuistheid van de uitkomsten door de
Staatscommissie verkregen in het licht ge
steld, maar zijn ook de oorzaken, waaraan
het groote verschil tuaschen do verkregen
uitkomsten is te wyten, kunnen worden opge
somd eu deze worden nader uiteengezet.
De IStaaUeommieaie begrootte de totaal
uitgaven voor het personeel van de door
haar gedachte torpedovloot op f 5.181.891 en
die voor het personeel van de door haar daar
tegenover gestelde artillerievloöt vangelyken
aanschaffingsprijs op f5.348.572.
Tegen de wyze waarop deze uitkomsten
verkregen werden, doet de minister belang
rijke bezwaren gelden.
De bemanning van hare torpedovaartuigen
is door de commissie voel te krap berekend
volgens den minister, daar zjj voor de be
manning harer jagers noodig acht 56 koppen,
hetgeen beslist veel te weinig is. Op grond
van de gegevens die aan den minister ten
dienste staan en geheel aan de practyk zijn
ontleend, moet de bemanning voor de torpe-
dobootjagers, voldoende aan de door de
commissie gestelde eischeD, op minsten»
70 koppen worden gesteld, gevende dit een
vermeerdering van 25 pet. Ook de door de
commissie gedachte torpedokruisers zyn onder-
bemand, zooals afdoende blijkt uit de beman-
ningslysten, welke voor soortgelijke vaartuigen
by vreemde zeemachten golden.
Wijders paste de commissie op het perso
neel van de torpedovloot een maatregel toe,
die door den minister onmogelijk kan worden
aanvaarddoor samensmelting n.1. van ver
schillende korpBen en kwaliteiten geraakte zij
tot eene belangrijke vereenvoudiging in de
samenstelling van het personeel, welke ver
eenvoudiging, omdat zy voor h®t personeel
der Nederlandsche marine niot zou zijn door
te voeren h plus forte raiaon ook niet op een
Indische marine zou kunnen worden toege
past, waarby n°g wordt opgemerkt, dat indien
dergelijke vereenvoudiging wel uitvoerbaar
ware, daarvan door de Nederlandsche marine
in goljjke mate zou kunnen worden party
getrokken, ook in financieel opzicht.
Onwel geworden in den trein.
Aan het station te Haarlem moest Vrijdag
avond eon jnflrouw uit den trein naar het
wachthuisje der conducteurs gebracht worden.
Zy was te 's Gravenhage by eon .deskundige"
geweest en in den trein onwel geworden.
Een geneesheer gelaBte haar dadelijke over
brenging naar het Gasthuis. Haar ouders te
Amsterdam zijn gewaarschuwd.
Bij een twist gedood.
De Stoomvaartmaatschappij Nederland"
heeft op haar etablissement aan de IJkade
een verblijfplaats voor de Javaaosche be
dienden, die op de raailboofen meevaren.
Gewoonlijk gaan die Javaantjes heel gemoe
delijk met elkaar om, doch Donderdagavond
omstreeks tion uur ontstond er twist onder
een viertal dezer bedienden. Drie hunner
keerden zich tegen een vierde, en de twist
liep zoo hoog, dat de aangevallene een kriB
greep en daarmede een zjjnor tegenstanders
een steek onder het linkerschouderblad gaf.
Met zooveel kracht was de steek toegebracht,
dat het mes er aan de voorzjjde weder uit
kwam.
De portier van de Maatschappij «Neder
land" legde het eerste verband, waarna de
zwaar gewonde, een jongeman van omstreeks
24-jarigen leeftyd, per spoedig verschenen
ziekonauto naar het Binnen-Gasthuis werd
vervoerd. Daar is hy gistermiddag aan de
bekomen verwonding overleden.
De dader, een jongeman van ongeveer 20
jaar, werd gistermiddag gearresteerd en
overgebracht naar het politiebureau op de
Kattenburgergracht.
Een kostbaar verlies voor Artis.
//Artis" betreurt sinds laatstleden Dinsdag
diep het verlies van een zijner giraffen. Greta,
de merrie van het prachtig paar Soedan giraf
fes, dat het Genootschap voor een tiental
jaren van de vereeniging «Artis-Fonds" ten
geschenke mocht ontvangen, is in den nacht
van 5 op 6 Februari plotseling gestorven. By
de sectie in het zoölogisch laboratorium wer
den geen ziekelyke afwijkingen in organen
gevondener bostaat echter grond, dat het
dier aan een hartverlamming plotseling ge
storven is.
Diefstal.
Er komen in den laataten tyd te Amster
dam weer gevallen van meer of minder be
langrijke diefstallen in het havengebied voor.
De directie van do Kon. Ned. Stoomboot
maatschappij heeft aan de politie kennis
gegeven, dat sedert Zaterdag uit een harer
loodsen op de IJkade niet minder dan 13
balen cacaoboonen tot een waarde van f 800
k f 900 zyn gestolen.
Als verdacht van in deze zaak de hand
te hebben gehad is door de politie in hechte
nis genomen de chef van bedoelde loods,
zekere P. Vrij zeker is, dat er meer schul
digen zyn. (N. v. d. D.)
Vreeselijk I
Dinsdagnacht beeft de vronw van een
bewoner van de Balistraat te 's Gravenhage
in een vlaag van krankzinnigheid haar man
willen vermoorden.
Zy had zich daartoe met een scheermes
gewapend, doch werd in haar trenrig voor
nemen verhinderd, doordat haar man juist
bytyds ontwaakte.
Hoewel deze het mes, dat op zyn hals
gericht was, wist af te wenden, liep hy tooh
daarbjj ernstige verwondingen op, doordat
enkele vingertoppon hem werden afgesnedeu.
De ongelukkige vrouw werd in een ge
sticht ter observatie opgenomen. (Avp.)
Een oplichter.
Een goud- en zilverkashouder in de Jonker-
fransstraat te Rotterdam is bijna de dnpe
geworden van een zich voor een rechercheur
nit den Haag uitgevonden oplichter. In den
winkel van dezen kashouder kwamen twee
dames om een ring te koopen. Eenige ringen
liet men zien en toen de dames vertrekken
zouden, werd er een vermist. Toen de echt-
genoote van den winkelier, die de dames hielp,
van politie begon te spreken, boden zy ter
stond aan de zoekgeraakte te betalen. Op
dat oogenblik kwam een man in den winkel,
die zich rechercheur Van der V., uit Den
Haag, noemde. Ongevraagd mengde hij zich
in het dispuut, sloeg een hoogen toon aan,
gaf order, dat de beide dames door een paar
geroepen politie-agonten naar het bureau ge
bracht moesten worden en wilde beslag leggen
op een doos, waarin de ring in quaestie ge
weest was en waur ook tal van andere kostbare
ringen, ter gezamenlijke waarde van eenige
honderden guldens, geborgen waren. De
echtgenoote van den goudsmid hyzolfwas
op dat oogenblik niet aanwezig was he
slist tegen de inbeslagname gokant, wat de
'oorgewende rechercheur ook mocht aan
voeren. Dan zou hij de dames maar al vast
volgon naar het politiebureau in de Meer
manstraat en zou men wel nader van hem
hooren. Tot nog toe liet hy zich zoomin in
den goud- en zilverwinkel van den heer B.»
waar dit voorviel, als op bet politiebureau
zien. Niet onwaarschijnlijk is het, dat de
boide dames met dezen rechercheur „samen-
werkten". („N. R. Ct.")
Caramels „met geld".
De politie heeft prooes-verbaal opgemaakt
tegen een winkelier te Utrecht. En wel om
de volgende reden
De man had in zyn winkelkast eon doos
met chocolade-caramels staan, verkrijgbaar
voor een cent per stukals een lokmiddel
voor de jeugd was op den deksel gedrukt
Caramels met zilver en ander geld", zoodat
de kinderen, die deze lekkernij zouden koopep,
het geluk konden hebben in de verpakking
van hun caramel een geldstuk te vindeu.
De politie meende op grond van deze om
standigheid, een overtreding van de iotery-
wet te kunnen constateeren, nam de doos
met .lekkers" in beslagen en maakte tegen den
winkelhouder proces-verbaal op. (U. D.)
Een Volkskanker.
Onder het opschrift feen volkskanker"
schrijft de heer Simon B. Stokvis in »De
Wereld" o.m.
„Er woekert onder onze oogen, maar buiten
onze aandacht een volkskanker, die ons volk
zedelijk vergiftigt! Men behoort het publiek
te verdeelen in twee scherp van elkaar ge
scheiden kampeneen kleine groep van
kunst-kenners en voor-knnst-ontvankelyken
aan de eene, de groote, ongeletterde massa
aan de andere zyde. Het lykt my een te
eenzydig-aristocratische opvatting alleen te
willen kyken naar de belangen van do ééne
groep, en blind te bljjven voor de behoeften
van de andere. En in werkelijkheid doen wy
dat toch allemaal, en wy sussen ons geweten
met overwegingen als Het domme volk kan
men tóch niet helpen, en dergelijke. Maar
wy beseffen niet dat het domme volk daardoor
een gemakkelijke prooi wordt van practitche
handelslui, die onze door de natuur toch al
niet artistiek bevoorrechte natie hoe langer
dieper neorduwon in het moeras der
kunstloosheid. Wat kan het ons schelen hoe
de groote menigte zich vermaakt Maar in
den tijd dat wy twisten over de regie by
Vondel-opvoeringen, wordt die groote menigte,
die veel grooter is dan wy denken, zoowel
quantitatief als qualitatief, artistiek ten gronae
gericht door de handelaars in afleidingskunst.
Wy organisoeren tentoonstellingen tegen
de smaakmisleiding, wy Btichten vereenigingen
van kunBt voor bet volk, maar geen onzer
ernstige critici durft het bestaaD den draak,
die byna de geheele burger- on arbeiders
klasse omklemt, aan te vallen. En toch kan
meu die menschen alleen helpen door de
voorlichting. Zoolang zoowel de groote bladen
als do kleine, van iedere politieke kleur, in
zooverre ze dan over kunstzaken spreken,
door blyven gaan de afieidingsknnst te negeeren
of, wat nog veel erger is en zeer vaak ge
beurt, in liet wilde erop los te pryzen, is
geen verbetering te verwachten.
Waarom vindt men in de z.g. volksbladen
als do .Courant", het .Nieuwsblad voor Ne
derland" en zelfs in het .Volk", alleen be
sprekingen van kuBtpraestatiën, die door de
overgrooto meerderheid der lezers van die
bladen nooit worden bijgewoond Waarom
■orden die helsche revues, die tegenwoordig
buitengewoon in trok zyn, byna zonder uit-
zondoring door dik on dun geprezen in de
groote en kleine pers Waarom hebben de
kleine couranten geen vaste, ernstige critici
voor do amusementskunst Is het een goede
methode kanker te genezen door ham te laten
voortwoekeren Of is m8n zich niet bewust
hoe groot het kwaad is? Als er nog kunst
gevoelige menschen zyn die meenen dat ik
overdryf, dan raad ik hen aan, myn voor
beeld te volgen en den moed en de geest
kracht te toonen een voorstelling zooals die
van Rido's .Flora Uitstappen" tot het slot
toe by te wonen. Ik geloof niet dat bet
mogelijk is een afschuwelijker combinatie van
kanstloosbeid en obsceniteit te aanschouwen
in eenig land dat voor beschaafd doorgi
dan deze .revue" te zien geeft. Er was geen
intrige, geen samenhang, geen geestigheid,
n vroolykheid, geon mnziek, geen daas.
Er was alleen grove clownerie, grove obsceni
teit, eon walgelyke étalage van vrotiwen-
vleesch, monsterachtig leelyk décor. Maar de
costumes zyn toch zoo duur geweest, hebben
de kranten destijds verteld l Ik vermoed dat
het de 120ste voorstelling zal geweest zyn
die ik heb bygewoond, en het was propvol
en de menschen amuseerden zich, bijna zonder
uitzondering, dol!
Den ganscben duur van den avond heb ik,
geloof ik, één keer zien dansen ep
manier die niet tragi-komisch was van
kunstloosheid, terwijl ik my eens zoodanig
geërgerd heb over de verregaande schunnig
heid van een dor komieken, die zyn wandel
stok en daarna zyn vingers vasthaakte in
de walgelyk laag uitgesneden corsage van
een juffrouw, dat ik om 't punt was het op
te geven en heen te gaan. Eu waarlijk, ik
ben nbch een Paritein, nóch een zedelijk
heidsapostel. Ik erken zelfs bet bestaans
recht van een goed „café-chantant" ten
volle. Ik vind het alleen zoo diep-droevig,
zoo monsterachtig-misdadig, als ik zie hoe
de groote menigte door deze walgelijke
speculatie op haar lagere lusten onontvanke
lijk wordt gehouden voor alles op het ge
bied van echte kunst, wat de nieuwe tyd
gebracht heeft. Ik verzet my niet tegen
het gebruik van sterke dranken als genot
middel, maar tegen de vergiftiging met
methjl-alcoholHoe zal men ooit den
nieuwen natunrljjken dans van een Duncan
en een Dalcroze begrijpen, als men gewend
blijft aan een gehup, waarby de Franscho
balletdans met de verouderde korte rokjes
hooge kunst is? En dan denk ik nog niet
aan de enkelingen, die tot een artistieken
ondergang, om van den moreelen niet te
sprekeo. gedoemd worden door het moeten
optreden in zoo n ding. Dat een man als
Eduard Jacobs, iemand van groot talent
als afieidingskunstenaar, in zooiets werken
wil I
Het is gruwzaam te moeten denken, dat
niets gedaan wordt om dezen volkskanker
te bestryden. En als dit kwaad niet over
wonnen wordt, hoe kan de echte kunst dan
dichter by ons volk komen
Ons volk is nu eenmaal niot artistiek van
aanleg. Wy nemen als volkszang aan het
vuilnis dat de omringende groote landen, in
de eerste plaat» Duitschland. naar bniten
werpen. Ook weet ik heel goed, dat in geen
onkel land de amusementskunst heel hoog
staat, maar »oo verdorven slecht als bij ons
is ze nergens te wereld."
Een dubbelmensch.
Mon schryft nit Berlyn d.d. 8 Februari
aan de »N. Rott. Ct." het volgende:
De dubbelmensch is een type, dat den
criminalist niet onbekend is. Eonige jaren
geleden schitterde als .ster" aan den nachte
lijken hemel van Berlyn, een catechiseer-
meestertje uit een naburig dorp. Door zyn
dorpsgonootcn werd hij verafgood. Hot geld
voor zyn escapades .leende" hy uit de
kas van de kerk. Eerst na zyn gevangen
neming kwamen talryke getuigen vertellen
van kostbare geschenken, dagenlange fuiven,
snoepreisjes naar de Riviera, Parys, Monte
Carlo enz. Waarom ze dat dan niet eerder
gezegd hadden? .Och, de man maakte een
keurigen indruk en betaalde alles contant,
we hadden zoo iets nooit van hem gedacht."
De wereld wil nu eenmaal bedrogen worden.
Dat maakt alleen zulke oplichters dubbel
levens mogelyk.
Door dergelyke buitensporigheden gaf de
ingenieur Dreyer zich niet bloot. Hy woonde
als gezeten burger in een flinke woning
(huurprys 2000 mark) in Gross-Lichterfolde-
West, een van dc aanzienlijkste villa-voor
steden van westelyk Berlyn. Zyn huis was
weelderig, ofschoon niet overdadig, inge
richt met meubelen op afbetaling, maar
in Berlyn is dat niet ondegelyk. Hij ging
door voor ideaal hnisvader, zyn vrouw kreeg
oen flink huishoudgeld, zyn kinderen bezochten
dure scholen. Zyn gezin leefde ruim, maar
toch betrekkelijk eeuvoudig; zyn inkomen
schatte men op 15,000 mark.
Deze ideale huisvader kon echter gewoon
lijk slechts voor korten tijd in den schoot
zyner familie verkeeren. Moestal was by
„voor zaken" op reis. Hy ontving steeds,
zyn zeggen, belangrijke opdrachten van
groote firma's te Hamburg, Hallo, Frankfort
a/d. M. enz. Of enkele biervan misschien
niet verzonnen waren, weet men nog niet.
Onderweg in de D-treinen ontwikkelde hy
«tin .tweede persoonlijkheid". Hy maakte
kennis mot andere deftige hoeren en als ze
m slaap vielen, stal hy bun portefeuille, of,
als ze de coupé even verlieten, sneed hy
hun valies open. Bjj de ontdekking hielp
hy yverig moozoeken naar don dader.
De dagen die by in Berlyn doorbracht,
besteedde hy aan hot bellonen van de kost
baarheden in de verschillende pandjeshuizen
van Berlyn. Het aantal van deze inrichtingen,
die hy met zyn klandizie vereerde, was
buitengewoon groot. In zyn .studeerkamer"
was een ryke bibliotheek aan lommerdbriefjes.
Werd hy door een nieuwe „opdracht" weg
geroepen, dan hielp zyn vrouw de verzame
ling aanvallen.
Dreyer was gesproten uit een zeer aan
zienlijke Hannoveraansche familie. Nadat
by op de technische hoogeschool zijn ingenieurs
diploma gehaald had, richtte hy te Dessau
een grootscheopsche machinefabriek op. Maar
na ettelijke jaren ging deze failliet. Met zyn
familie trok Dreyer nu naar Dantzig, maar
het lukte hem niet dadelyk daar een positie
naar zijn zin te vinden. Zyn vermogen was
in de fabriek gebleven. Wilde hy dus niot
tot armoede vervallen, dan moest hy zich
nu tot zyn vermogende familieleden of tot
die van zyn vrouw om ondersteuning wenden
tot hy iets gevonden had. Dat zij allen
konden en wilden helpen, als hy aangeklopt
had, wist Dreyer. Toch deed hy dit niet
omdat hy zich Bchaamde. Eu die schaamte,
om tegenover zyn familie zjjne benarde positie
te erkennen, moet by dezen man wol buiten
gewoon sterk geweost zyn. Sterker was zij,
dan de schroom om te worden: eon trein-
roover en hoteldief.
Voor eenige weken stal hy in den D-trein
naar Halle voor 20,000 mark juweelen van
een fabrikant in Neurenburg. Deze loofde
per advertentie een groote belooning uit
voor wie hem zijn bezit terngbezorgde. Het
beloenen van de kostbaarbeden zonder ver
denking te wekken achynt by Dreyer nog
altyd een probleem gebleven to zyn. Anders
is het niet te verklaren, hoe oen zoo geslepen
schavuit als Dreyer was tot de gevaarlijke
onderneming besloot, om het gestolene tegen
de uitgeloofde belooning terug to gaan
brengen, want eeu laatste rest van fatsoen
is moeilyk aan te nemen. Hy stevende naar
Neurenburg, maar vond den fabrikant niet
thuis. Hy was voor een kuur op een bad
plaats in de nabijheid van Meran. Dreyer
reisde hem daarheen achterna. In tegen
woordigheid van diens vrouw stelt hy den
fabrikant voor, hem het geroofde terug te
bezorgen tegen vooruitbetaling van de be
looning. Dit komt dezen natuurlijk zeer ver
dacht voor. Hy weet hem in een lang gesprok
to wikkelen en laat intussohen zya vrouw
om de politie telefoneeren. Dreyer wordt
gearresteerd en men vindt de juweelen op
zyn hotelkamer in zyn koffer. Hoe hy daar
aan gekomen is Heel oenvondig. Op een
dag, op weg naar het pompstation in Gross
Lichterfelde, gaat hem de sneltrein naar
Halle rakelings voorby. Eon man met een
zwart masker werpt een pakje uit een coupé
venster. Dreyer raapt het op en neemt zich
voor don inhoud te gelde te maken, daar hjf
juist krap in zyn contanten zit en zyn familie
hierdoor met een Kerstmisreisje denkt te
verrassen. Het lezen van de advertentie had
hem van gedachten doen veranderen.
Men seint naar Berlyn. Zyn signalement
komt treffend overeen met de persoonsbe
schrijvingen die in den laatsten tyd van
treinroovers gegeven z|jn. De politie onder
zocht zyn woning en vindt de lommerdbiblio
theek. Hy zal zioh na in Moabit moeten
verantwoorden.
Zjjn vrouw betuigt nu in ingezonden
stukken in de bladen baar onwetendheid en
uuscjinld. Hoe het hiermee gesteld is en hoe
lang «sa in welken omvang Dreyer wel ge
werkt heeft, zal wellicht opgehelderd worden
door het proces in deze zaak, die hier veel
opzien baart. Men zie het dan ook met
spanning tegemoet.
Dreyer's buit aan kostbaarheden heeft
zeker reeds meer dan 100,000 mark bedragen.
Leer om leer.
Winchester, 9 Februari. Heinrich Grosse,
de Duitscher die beschuldigd wordt van
•pionnage te Portsmouth en bovendien zes
misdrijven vallende onder de Official secrets
Act, is schuldig bevonden, en tot 3 jaar
dwangarbeid veroordeeld.
Overstrooming.
Uit Madrid komen hartverscheurende
tijdingen omtrent de ellende, door een over
strooming te Sevilla eu omgelegen plaatsen
te weeg gebracht. Alleen in eerstgenoemde
stad zyn 20,000 menschen zonder onderdak.
Volgens de berichten uit Spanje is de
overstrooming, waardoor een groot gedeelts
van Spanje thans wordt geteisterd, de ergste
ramp, die bet land in 30 jaren heeft getroffen.
Nieuw eiland.
In Denemarken is een nieuw eiland ont
staan. Onlangs stortte een groot deel van
de steile krijtrots op het eiland Moën
in zee. Nu is daardoor op 200 M. afstand
van Moën oen sneeuwwit eiland gevormd,
dat als een ijsberg uit het blauwe water op
duikt. De oppervlakte van dit eiland is 25,000
vierk. M., dus 2J maal zoo groot als de Dam
in onze hoofdstad. Midden op het eiland is
een fgobergte" van 6 M. hoogte, waarin
zich een klein bergmeer bevindt met helder
water. Het zal nog wol eenige jaren duren,
eer de Oostzee dit Lilliputlerseiland weg
gespoeld heeft. Denemarken in intusschen
een merkwaardigheid ryker geworden.
Een eiland voor 200 dollar.
Eon zeldzaam koopje heeft onlangs eon
ondernemende Amerikaan gedaan. Ongeveer
6U Engelsche mylen ten zuiden van Cuba
ligt een klein, nu byna onbekend eiland, de Isola
de Pinos. Al is hot dan nu byna vergeten, eens
speelde het eiland een belangrijke rol, want
het was sinds de dagen van Drake een schuil
plaats en magazijn voor de zeeroovors en
smokkelaars. Menig romantisch tafereel heeft
zich hier afgespeeld en met bloed gewonnen
schatten, de opgebrachte pryzen werden daar
in veilige haven binnengebracht. En later by
den zich meer en meer nitbreidenden sla
venhandel doed het eilandje dienst als her
stellingsoord. Immers de negerslaven, in
Afrika buitgemaakt werden als vee naar het
Westen gevoerd. Vaak kwam dan ook maar
een derde van de «lading" levend in bet
gezicht van de Amerikaansoho kust. En dan
nog in welk een toestand. Half uitgehongerd
en verzwakt, ziek naar ziel en lichaam. Omdat
ze echter koopwaar waren moesten ze er
zoo goed mogelyk uitzien, en daarom werden
ze op de Isola de Pinos ontscheept en goed
gevoedals ze dan weer wat op krachten
gekomen waren, voer inen verder en kon men
voor hen op de plantages hooge pryzen maken.
Met het ophouden van den slavenhandel
ging het eilandje achteruit en mettertijd werd
het byna geheel verlaten en raakte in ver
getelheid.
In Maart 1908 bezocht toevallig een avon
tuurlijk zoon van Uncle Sam het eiland.
Johnson, die maar 14 dollar bezat, kocht het
eiland voor 200 dollar. Hy kon het geld by
elkaar krygen, voldeed aan zyn verplichtingen
en werd zoodoendo voor 200 dollar eigenaar
van oen eiland, dat millioenen waard blykt
te zyn. Hij stichto een kolonie van Ameri
kanen, en weldra bleek het woeste en ver
laten plekje een waar paradys te^zyn. De
grond was zeer vruchtbaar en wie nu do
prachtige cultuur van sinaasappel «o citroenen
bewondert, kan zich niet voorstellen dat eenige
jaren terug alles daar nog braak lag.
Nog veel bloeionder toekomst .gaat het
eiland tegemoet, want bet is gebleken, dat
er warme bronnon voorkomen van Buitenge
wone geneeskracht. Binnenkort zal men ei
beginnen met het bouwen van hotels en sana
toria. Dan komt er een groote volksv«hniziDg
van ryke rheumatische Amerikanen, die op
een eiland van 200 dollar hun duizenden zullen
offeren aan Aescnlapius en Hygiea.
Al zyn de schatten van de zeeroovors ver
dwenen, Johnson heeft er aen schat gevondeD,
waar geen bloed aankleeft, maar waardoor
velen hun gezondheid zullen wedervinden.
DE WEEK.
9 Februari.
Het meer-dan-stevige miniatuur-wintertje,
dat we aohter den rug hebben, is, terwyl
ik deze regels neerschrijf, alweer haast ver
goten. 't Had er iots van, of de vermaarde
Wintervorst der dichters van oud model en
die zoetjes-aan oen legendaire figuur begon
te worden, waarvan do zeer-jeugdigen zich
afvragen of ZEd. wel ooit heuschelyk, in
allo beweerde grimmigheid best»van heeft
of deze Wintervorst eens heol-ei/entjes wilde
toonen, dat-ie toch nog wel degé lyk ia. Jelui
lachen om my?... Welaan,-ik -zal 't ande.*s
loeren. Kwik der thermometers zyn 18° c>*
20° boneden nul. Ijsmutsen, wanten, over
schoenen, sneeuwjacht en stormgeloei, ijzer
harde korst op de vaarten, gloeiende kachels
en haarden, blauwe neuspunten, rinkelende
arresleden, bloemen op de ruiten't Was
een .sprookje" gely'k uit 'n kunstig-geenscè-
neerde feeërie'fc Leek een droom, waarin
ver-vervlogen tydem U worden vóór-getoo-
verdtwee, dri« dagen. De ysclubs jubel
den. De Friezen waren in den zevenden
hemel. Menschen van leeftyd zagen er ge-
noegelyk uit, voorzoover ze niet met den
ijswand behoefden in aanraking te komen.
ZateD, in het lekkere hoekje bij den haard,
gcselligjeB te keuvelen over dien vroegcren
tijd van winterdag, plots ternggokeerd
Ze kropen heel-AJ ebt by het vlammende
vuurtje. Buiten rin-kelden weer de belletjes
van de arresleé... «Huór-je datEen heer
lijke klank uit het verledenDat montevde
de ondjes op.
Helaas, 't i» eeti korte droom geweest.
Het kwik ging ryze n, rijzenDe schoone,
smettelooze wade, over veld en bosch ge
spreid, werd een vieze, walgingwekkende
breiHet nies- «J n kuch-coj|cert ving alom
aan. De Wintervor| .t bAd gotopnd dat h^
nog is. Wa» met meer-dan-bekwamen spoed
naar de oorden teruggekeerd, die nog van
"]n aanwezigheid profiteeren.
't Is geweest!
En ondanks de herinnering van tintelende
teenen en vingers, aan ijzige neuspunten,
dure kolen-nota's en nog meerdere inconve-
niënten denken wij toch durf ik wedden,
niet zonder weemoed terug aan die korte
■panne tijd» van ouderwetsch wintertje...
Wanneer mon vsn de beraadslagingen, in
jongste week door onze zeer-vroede vade
ren van het Hoogerhuis gevoerd, iels mag
zeggen, dan zou 't, meen ik zyn
de discussie leverde stof op voor het plaat
sen van verschillende «vraagtoekens". Do
aanval, door den Overyselschqn senator Van
Pallandt v. Eerde tot de Regeering gericht,
is door den Premier op hardhandige wyze
gopnroerd. Hkrd was ze stellig, de ropliek,
ook «handig"? 't Is maar op welk stand
punt men zich wenscht te plaatsen. Dat oen
„groentje" in het Hoogerhuis, en nog
wel een novitins als deze Volksvertegen
woordiger; nl. van diens genus aan slag
vaardigheid en ervaring, en nog c-nkele andere
geestelijke kwaliteiten, eigenlijk geen .part
ner" is voor een man als mr. Th. Heems
kerk, ieder zal 't toegeven. Mon hoeft
menschen, die er den minister-president eon
soort van verwyt van hebben gemaakt, dat
hy den heer Van Pallandt zoo vinnig en
heftig te-lijf PnK ZÜ vergaten, dat de
verdediging tegen het verwijt, als zou deze
Rechtsche Regeering haar vrienden, bond-
gonooten, teleurstelling hebben gebaard,
over het hoofd van dezen senator heenging...
was bestemd voor een ander adres. Hier
stuiten we op een der eerste r/vraagteekons".
Zie, in den loop der jongste jaren hooft de
unia mystioa", de Rechtsche Coalitie her
haaldelijk barstjes vertoondTelken» hoorde
men bedenkelijk gekraak. De leeszalen, de
eedsquaestie zooveel meer. Wie de orga
nen der chr.-historisohe en der anti-revolut.
party in de jongste drie maanden versche
len, naarstig doorleest en dan verneemt, hoe
jjj hier met spreektrompetten van bevriende,
verbonden, verbroederde partijen to doen
heeft, zal eeD verbaasd-ontsteld «waak of
droom ik niet kannen onderdrukken. Nu
krygen we voortzetting van hetgeen, in de
Tweede Kamer met «afschuwelijk misver
stand" plaats bad en dat het begin was van
de misère in de Rechtsche gelederen. De
heer Heemskerk vermeet zich om, tegonover
de inzichten van zeker staatsman zyner party,
eigen meeningen te koesteren. Dat loopt de
spuigaten nit!... Dat eischt «exemplaire
correctie", zonden de rechters uit de dagen
onzer Republiek hebben gezegd. Wanneer
na de stembus van 't jaar 1909 niet Kuy-
per, doch een van zijn discipelen op het
gestoelte der eere werd geroepeD, dan ge
schiedde dit immers onder stilzwijgend be
ding, dat bij do Premier zonder portefeuille
en met een Excellentie-titel zonder macht,
hem haastiglyk en handiglyk aangeboden,
zou blijven de ware meesterDe echt®,
de eenigo. Veel machtiger dan een Borgcsius
over het door hem geformeerde Kabinot-Do
Meestor. De dictator, de man van het onbe
twist parool moest hy wesen. Zioh tegen die
superioriteit verzetten Er ongestraft eigen
meeningen op-na houden De fpose" aan-
nomon van werkelijk te staan als zelfstandig-
handelend man, een verantwoordelijkheid
tegenover een fpartjjleidor", en niets dan
dit
Do Leider liot zijn dreigende zweep knal
len. Was dit dreigement voldoende Do arme
Premier waagde bet nög //zelfstandig" te
doen.
Welaan
Men heeft de gevolgen aanschouwd. Gehoord
in de booze woorden van den historischen
baron Van Pallandt, die straks misschien
töch, op den keper bezchouwd, anli-revolu-
tionnair zal blyke», gelijk men hem vrooger,
alweer door een afschuwelijk misverstand,
voor liberaal vorsloetWien wordt het
thans niet groen-en-geel vóór de oogon
Thans volgt de eindkamp, men lette opIk
zei 't, een .vraagtceken" is en blyft^'t.
Verzoeningsfeost, toch nog Nederige
tocht naar Canossa van den Premier, knie
lend smeekend voor genade en vergiffenis?
Eer deze eeuw anderhalf jaar ouder is,
zal men de oplossing van het groote raad
sel weten. Zal het gordyn der geheimenis
zyn weggeschoven, waarachter zich afspeelt
wat nu nog voor ons oog onwaarneembaar
is. Maar zeker is; en het Eerste Kamer
debat der jongste dagen heeft 't wel zeer
scherp aangetoond: er zyn interessante din
gen op komst bij het groote, fameuse kyk-
el der politiekery
Wanneer ik myn ruimte Diet vrijwel vor-
praat had, ik zou nog iets zoggen over dat
andere „vraagteeken"over het pauselijk
motu-propirio in verband met wat minister
R. Regoót daarover zei. Ook hier weer „mis
verstand". Wij, Nederlanders, hebben er niets
mee te maken. En wat ze later wenscbon
te beweren alsof 't toch wèl zoo zou zijn....
Malligheid! Mal-h propos!Hoeft men
zioh heusch niet ongerust over te maken.
AUerwege, overal, waar ge ziet en hoort...
misverstand! tot bü het beslag leggen op
prentbrief kaarten en boeken toe
Tot in de temperatuur, die U vandaag
bouffante en kleppet doet grypen en morgen
haast stroohoedje doet opscharrelen, afschu
welijk misverstand door minister Malefijt te
booser ure ontketend
t I» om tnreluurich te worden
Mr. Aktonio.
Geheimen.
„Zij heeft tegen my ge«egd dat jo haar het
geheim vertold hebt, dat ik jou verteld heb
onder voorwaarde dat je 't niet aan haar
sou vertellen".
Wat een oververtelster I En ik heb
haar nog zoo gezegd, dat ze niet aan jou
zou zeggen dat ik 't haar vertold heb".
«Maar denk er aan, ik heb haar be
loofd, dat ik jou niet zeggen zou, dat zy 't
verteld heeftdus zeg in 's hemelsnaam
aan baar, dat ik jou verteld heb, dat
mij verteld heeft, wat jij haar verteld
t onder voorwaarde dat zij 't my niet
Mggen zou".
Sn zoo voort
ny
