KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wlerlngen en Anne Paulownam
No. 4075.
Woensdag 28 Februari 1912.
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., buitenland 11.25
Pre- Zondagsblad 37$ »»»»*5» f 0.75
miën J Modeblad ».«55»»»»<>5» fü.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels (bjj vooruitbetaling) 30 cent.
Elke regel meer6
Bewïjs-exemplaar-i
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intero.-
Telafoon 80.
Uitgever C. DE BOER Jr. (y./h. BERKHOUT fc Co.), Helder.
Buren
Eerste Blad.
Alle stukken, advertentiën, enz. bestemd
voor ons blad, ook postwissels, enz., te
adresseeren aan:
C. DE BOER jr.. Helder.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 27 Februari.
De „Jacob van Heemskerck" te Ajaccio.
Voor eonige weken plaatsten wy onder
bovenstaand hoofd een berichtje, door ons
uit de «Nionwe Rotterdamsche Courant"
overgenomen, betreffende een feestelijk onthaal
van de bemanning van Hr. Ms. «Heemskerck"
door de bevolking van Ajaccio.
In dat berichtje heette het: rDen 30sten
Januari was den officieren van de «Heems
kerck" een .galabitter" aangeboden en*.
Daarna een concert en een publiek bal voor
de jantjes".
Naar aanleiding van dit berichtje, dat door
de ,N. Rott. Crt." weer aan een Corsikaansch
blad ontleend was, schryft ons een van de
bemanning der tHeemBkerck'dat wat feeste
lijkheden voor de bemanning betreft, daar
niets van waar is.
Wy nemen uit zyn schryven het volgende
over
Wat de bals of feesten betreffen, gegeven
Ier eere van het personeel, daar weet ik
zooveel van, datzyn er werkelijk ter
onzer eer te Ajaccio bals of feesten georga
niseerd, ik noch iemand anders (van het
gelieele stokerspersoneel was er niet eeD,
die er wat van wist) er iets van hebben
geweten. Vandaar ook het verklaarbaar feit,
dat den avond van dat zoogenaamd feesten
do meerderheid van het personeel aan boord
bleet... omdat zy niet wilden feosten Weineen,
maar omdat zy zoowel als ik zelf dit niet
eerder te weten kwamen dan 13 Februari te
Gibraltar, toen oub Uw blad met bedoeld
stukje in handen kwam."
„V. P. N."
Zaterdagavond hield de afd. Helder van
bovengenoemde vereeniging een openbare
vergadering in de bovenzaal van café ,Con-
tral". Als sprekers traden op de heeren Van
Eunennaam, van Schoten en Munk van Haar
lem, respectievelijk met de ondorwerpen
,Nut en voordeel der Konijnenteelt als lid
der V. P. N." en «de verzorging dor Hoen
ders".
De beer Verstegen heet de aanwezigen
van harte wolkom en licht met een enkel
woord de aanleiding tot deze bijeenkomst
toe. Hy zegtToen wy op 15 December
op deze zelfde plaats eene vergadering biel
den met den heer PluimveeConsulent als
spreker, was een deel der vergaderden onvol
daan naar huis gegaan. Dat waren meer
Bpcciaal de Konynenfokkers. Toen daarna
de onderafdeeling Helder van de V. P. N.
werd opgericht, heeft het bestuur dadelyk
gezegd: «De Konynenfokkery behoort moe
lot het werk van de V. P. N." en heeft het
er direct werk van gemaakt om aan het ver
langen dier onbevredigden te voldoen of
liever gezegd, om de Konynenfokkers fe
overtuigen, dat ook hun belangenin de onder
afdeeling zullen worden behandeld en ge
steund. Toch is het niet altyd gemakkelijk
aan die verlangens zoo op staanden voet te
voldoen. Do vooraanstaande sprekers of
Hoofdbestuurders van de V. P. N. hebben
't gewoonlijk zeer druk en kunnen niet altyd,
door gebrek aan tyd en gelegenheid, aan de
eerste aanvragen voldoen. Toch is het ons
gelukt voor hedenavond beslag te leggen op
don heer Van Eenennaam om te spreken
over en de lust op te wekken tot de fokkery
van Konynen, terwyl we ook den heer Munk
in ons midden hebben, om de ons reeds toe
gezegde voordracht over de verzorging der
Hoenders te doen hooren. We znllen thans
eerst hot woord verleenen aan den laatstge
noemde, niet omdat de Konynenfokkery ach
teraan dient te komen en achtergesteld zou
worden en van minder belang zou worden
geacht dan de Hoenderteelt, doch deze schik
king is er juist op berekend, dat de heer
Van Eenennaam voor zyn Konijntjes over
't grootste deel van den tyd zal kannen be
schikken.
Hierop houdt de heer Munk een zeer
interessante en leerrijke voordracht over de
huisvesting, de vorpleging en de voeding
der hoenders; geeft zeer behartigenswaar
dige wenken over de inrichting van het hokv
van de legnesten, van de ren; staat langen
tyd stil by de wyze van toediening (.n de
soort van het beste voedsel, alle opmerkin-
gon en wenken, om de dieren in zoodanige
conditie te brengen, dat ze voor de houders
't meest productief zullen zyn.
Hierna houdt de heer Van Eenennaam
een niet minder wetenswaardige causerie ovei
do Konynenteelt, uit een oogpunt van prac-
tisch nut bekeken. Uit alles iB te merken
dat hier een man van de practyk aan het
woord is en duidelyk blykt, dat, neemt men
by de fokkery zyn woorden en wenken ter
harte, er voor de fokkers plezier en voordeel
by de fokkery te behalen is. Langen tyd
staat hy stil by wat de V. P. N. heeft tot
stuud gebracht voor de fokkers op dit
bied, o. a. een eigen export-slaohtery en
fokstation in 't leven geroepen, door welke
eerste veel hoogere pryzen kunnen worden
bedongen voor vleesch en vellen, dan voor
heen het geval was. Ook staat hy langen
tyd stil by de hygiëne van het hok, by de
behandeling van de zoo gevreesde snotziekte,
enz. enz., in één woord een voordracht, die
voor de Konynenhouders te dezer plaatse
van veel nnt kon worden geacht.
Nadat nog de voorzitter heeft aangespoord
tot toetreding als lid der onderafdeeling, sluit
hij, onder dankzegging aan den spreker,Jdere
vergadering.
Winkelnieuws.
Vrijdagmiddag bezocht eene auto van
do firma Becht Dyserinck te Amsterdam
deze gemeente. Deze firma is wel bekend
op het gebied van haarden en kachels, en
zy trok per auto Holland's Noorderkwartier
door om op haar fabrikaat de aandacht te
vestigen. Haar vertegenwoordiger is de heer
T. C. Go vers, Weststraat.
Armenzorg.
Alkmaar, 21 Febr. Teneinde verschillende
gegevens byoen te brengen over alle gesteunde
armen in (loze gemeente op het oogonbük
zyn er 680 is hedenmiddag door vrijwil
lige samenwerking van oen aantal genoot
schappen en instellingen op het gebied van
liefdadigheid, in een der lokalen van het
Stadsziekenhuis oen zoogenaamde Kamer
van Navraag" gevestigd, alwaar door mej.
Van Ryn als presidente on den heer Melchior
als secretaris, een kaart-register is aangelegd,
dat door bestuursleden van gemeentelijke,
kerkelyke en particuliere liefdadigheidsinstel
lingen des Woensdags- en Zaterdagsmiddags
in 23 uur kan geraadpleegd worden.
Van particuliere zyde is alzoo te dezer
stede reeds bewerkstelligd, wat Minister
Heemskerk in zyn ontwerp-Armenwet zich
o.m. als taak van de Armenraden heeft ge
dacht.
Provinciaal comité voor openluchtsamen-
komsten van vrijzinnig-Godsdienstigen in
Noord-Holland.
Op de vergadering van 23 Februari is
besloten, dat de samenkomst te Heiloo op
Hemelvaartsdag gehandhaafd blyfl. Verschil
lende sprekers zullen worden uitgenoodigd.
Wat de colportage betreft, is er besloten,
dat er geen prentbriefkaarten verkocht zullen
worden en dat uitsluitend litteratuur in vry-
zinniggodsd. geest zal mogen worden aange
boden op tafeltjes, daartoe aangewezen.
Het provinciaal comité juicht hot hartelijk
toe, dat plaatselijke comité's gevormd zullen
worden die zelfstandig het hunno doen in
hunne omgeving naast Heiloo.
Ongeluk bij het afbreken van den
Parkschouwburg.
By het sloopen van den Parkschouwburg
te Amsterdam is Zaterdagnamiddag eon ernstig
ongeluk gebeurd. Drie sloopers waren bezig
op den koepel, waarvan het bovenste gedeelte
reeds verdwenen was. Toen eenige ijzeren
bonten rondom losgeslagen waren, gevoelden
zy plotseling, dat er beweging in kwam. Stuks
gewijze stortte de koepel, uit jjzer gecon
strueerd, omlaag in de stalles. Een van de
drie werklieden had nog gelegenheid op den
muur te springen, waarop de koepol rustte
beide anderen echter, E. V. en J. L.,
en mede. De hoogte van hnn val wordt
geschat op 20 k 25 meter. Eerstgenoemde
werd zoo zwaar verwond, dat men voor zyn
leven vreestde toestand van den ander laat
zich minder ernstig aanzien. Beiden zyn per
auto-brancard naar het ziekenhuis gebracht.
De brandweer was nog uitgerukt, maar
haar hulp bleek niet noodig, daar de beide
werklieden boten op het pain en geheel vrij
lagon. Een onderzoek van de politie heeft
aan het licht gebracht, dat aan niemand de
schnld van dit ongeluk te wyten is. De ar
beiders waren met bijzondere klem aange
maand by het sloopen van dit gebouw met
buitengewone omzichtigheid te werk te gaan.
Ontvoering.
Omtrent de ontvoering door een gehuwden
man uit Amsterdam van een Haagsch meisje
naar Amerika meldt men
Bedoelde persoon bad zich by bet meisje
i haar familie in Den Haag voorgedaan
als een vrygezel, die in Amerika zaken deed.
Hy kreeg verkeering met hot meisje en onder
belofte haar te zullen trouwen, ging zij met
hem mee op reis naar Amerika, omdat hy
boweerde met een bepaalde boot te moeten
reizen, zoodat de tyd te kort was om nog
eerst hier het kuwelyk te doen voltrekken.
Edoch, nauwelijks was het paartje van
wal gestoken voor de reis naar het verre
Westen, of de wettige echtgonoote van den
i kwam zich by de politie beklagen, dat
hy haar in den steek had gelaten en zich
vermoedelijk op weg naar Amerika bevond.
Deze klacht had ten gevolge, dat de familie
van het meisje te weten kwam, dat de z.g.
aanstaande echtgenoot van de 21-jarige
trouwlustige reeds gehuwd was. Vandaar
een tweede klacht tegen don man, nu door
de familie van het meisje, wegens ontvoering.
Het gevolg van eon en ander was, dat
hot paartje, in Amerika aankomende, werd
aangehouden en naar ons land werd terug
gezonden. Hot meisje wilde niets meer van
den pseudo-vrijgezel wetentusschen den
en zyn wettige vrouw kwam het tot
verzoening. De vrouw had spjjt, dat zy
door haar klacht aanleiding had gegeven tot
vervolging. Er viel échter van politiewege
niets meer aan te doen en de man is te
Amsterdam opgespoord, vervolgens naar Den
Haag overgebracht en daarop ter beschikking
van de justitie gesteld.
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage. Geslaagdgroote stoom
vaart eerste stuurman de heeren P. van Os
en V. de Koek derde stuurman de hoor D.
A. Schermer.
Een handigs domino.
Op eon der jongste carnavalsavonden heeft
een handige en kwieke domino aardig zyn
slag weten te slaan ten huize van eon der
deftigste familiën te 's-Hertogenbosch. Ter-
wijl de bewoners op bezoek waren by familie
en de meiden reeds te bed waren gegaan,
is een verkleede, vermoedelijk met behulp
van valsohe sleutols, het huis binnengedrongen
en heeft op zyn grootste gemak een onder
zoek ingesteld naar de financiën met een
tact en behendigheid, alsof hy heer en meester
van de woning ware geweest.
Hy brak de secretarie van mynheer en
mevrouw open, ledigde den geldelyken inhoud
men spreekt van samen ongeveer f 5000
en verliet, zonder dat iemand er erg it
had, dat hier een dief op bezoek was, onge
stoord met zyn buit de woning.
Wel moet men gezien hebben, dat een
domino de woning verliet, doch dat
natuurlyk absoluut niets opvallends, want
met Carnaval komen uit nagenoeg alle
Bossche woningen verkleede menschen, by
de ryksten zoowel als by de armsten. En
het ware zelfs niet te verwonderen geweest,
dat de meiden of do huisknechts waren
ze nog op geweest den gemaskerde onge
hinderd zyn gang hadden laten gaan, met
de gedachte, dat hot een der familiegenooten
zelf was, die zich op den laten avond nog
•ven van wat geld kwam voorzien om nog
een fiesch te gaan kraken in de soos of
elders.
De kindermoord te Beek.
Derksen is Vrydag, na confrontatie in het
huis van bewaring te Arnhem mot verschil
lende getuigen, in vryheid gestold. Do slager
H. J., uit Doetinchem, heeft verklaard, dat
hy op don dag van den moord van 3 tot 5
uur in gezelschap van D. is geweest en met
hem over paarden heeft onderhandeld. Ook
de moeder van het kind is op vrye voeten
gesteld.
De vader van het vermoorde meisje is in
het huis van boworing opgesloten.
Ook het achtjarige broertje van het ver
moorde meisje is naar Arnhem gebracht, om
door den officier van justitie te worden ge
hoord ovor hetgeen hy Dondordag aan de
marechaussee heeft verteld.
Het acht-jarige en het tien-jarige zoontje
van het echtpaar Hartjes zyn aan dc ouder
lijke macht onttrokken en overgebracht naar
het Christelyk Logement te Arnhem.
Deze beslissing is genomen in het belang
van de kinderen zeiven. De verklaringen
welke zy hadden afgelegd, waren voor hun
vader bezwaremf.
Het verhoor voor den rechter-commissaris
is Zaterdag voortgezet. Hartjes bljjft ont
kennen.
Hot is misschien niet ongewenscht, uit
officieele inlichtingen mede te doelen, wat
geleid heeft tot de arrestatie van den vader.
Ia een gesprek met den veldwachter heeft
de acht-jarige Reinier H. verteld, dat zyn
vader boos was op Marieke, toen zij met de
lucifers thuis kwam; deze verklaring was in
lyorechte tegenspraak met de verklaring der
ouders, dat zy ongerust werden, omdat het
kind niet met de lucifers thnis kwam. Anders
er niets bekend; het verdere berust op
onderstellingen; by haar onderzoek stuit de
justitie op de besliste ontkentenis der beide
ouders, terwyl uit Reinier niet veel te halen
is; toch heeft hy waarschynlyk reeds genoeg
gezegd om het vragen van rechtsingang tegen
vader te wettigen. By het verhoor voor
den reohter-commissaris is gebleken, dat D.
Zondagmiddag smoordronken moet geweest
gezien het ongeloofelyk aantal borrels
biortjes, dat hy in verschillende herbergen
in Stokkum, 's-Heerenberg on Zeddam ge
en ha l. Juist door dat trekken van de
eene kroeg naar de andero is het mogelyk
geworden, van 2 uur 's middags tot 7 of 8
uur 's avouds na te gaan, waar hy geweest
is, waardoor zyn onschuld gebleken is.
Do Emmeriksche juffrouw houdt evenwel
haar verklaringen nog maar steeds vol.
Kranig.
Vrydag promoveerde aun de Universiteit
Groningen tot doctor in de rechtsweten
schap, na verdediging van Stellingen, de
heor P. de Groot, hoofd der Gereformeerde
school voor M. U. L. ondorwys te Assen.
De heer De Groot is pl.m. 50 jaren oud
i heeft gedurende zyn onderwyzerssohap
zich bekwaamd tot doctor in de rechtsweten
schap.
Een eigenaardige uitdaging.
Een abbé te Rennes is op aanklacht van
de Artsen- en Apothekersvereeniging aldaar
vervolgd wegens kwakzalverij en veroordeeld
tot 1000 fres. boete en 1180 fres. schade
vergoeding aan de aanklagers. De boete
wilde hy wel betalen, maar in plaatst van de
schadevergoeding zou hy liever worden ge
gijzeld. Hy stelt den artsen nu voor, oen
jaar lang met hem een wedstrijd te houden
le behandeling van zieken. Als hy dan
niet tienmaal zooveel zieken geneest als zy,
is by bereid, de kwakzalverij de wilgen
te hangen. Maar slaagt hy daar wel iü, den
toeten do artsen in zyn plaats vier maanden
de doos in. («T. v. G.")
De gevolgen van een strompeirok.
In Engeland heeft een strompeirok
n dame het leven gekost. Op een wandeling
in de buurt van Northwich kwam zy er by
een overstap of klimover door te vallen,
brak een been op twee plaatsen, met bloed
vergiftiging, afzetten en den dood als gevolg.
By do lijkschouwing zei de lijkschouwer: Ik
heb den grootsten eerbied voor vrouwen en
hun kleedy, maar ik wou dat ze geen Btrom-
pelrokken droegen als ze buiten oen wandeling
gaan doen.
De gebreken aan de „Lion".
De «Daily Chronicle" weet het eon en
ander mede te doelen aangaande de gebreken,
die aan de .Lion", den nieuwen linie-kruiser,
het grootste schip der Engelsche vloot, ge
bleken zyn. De hitte, die de voorsto en
hoogste schoorsteen uitstraalt als de
machiues van 70,000 P.K. op volle kracht
werkten sloegen de vlammen 15 M. boven
schoorsteen uit is zoo groot, dat op
de brug, vanwaar het schip bestuurd wordt,
alle metaal krom trok en het 't dichtst by
den schoorsteen zelfs begon te smeltenhet
kompas werkte niet meer. Men kan zich dus
voorstellen, hoe de menschen het er hadden
Ook op den drievoetmast, waar de vuurrichting
is opgesteld, was het om de hitte onhoudbaar.
Deze mast zal nu door een gewonen rechten
mast moeten worden vervangen on de vuur
richting verhuist naar den nitkyktoren, die
daarvoor vergroot moet worden. De voorste
schoorsteen gaat een eind naar achteren.
Deze veranderingen zullen naar schatting
25,000 p. st. kosten. Op de zusterschepen, die
nog niet klaar zyn, zal dezelfde wijziging
worden aangebracht.
Kritiek op hot aangevraagde
pantsersohip.
«Een dreigend gevaar" noemt «Het Nieuws
van den Dag" de eventueolo aannoming van
het plan-Wentholt.
Eenigen tyd geleden leek de kans van het
ontwerp gering.
Door de maritieme deskundigen, door den
Raad van Defensio, door do pers werd het,
byna unaniem, afgekeurd. Geen wonder I
Op zoo'n pantserscheepje is van toepassing:
«te groot voor servet, te klein voor tafel
laken". Wie, die bij zyn zinnen is, gelooft
dat oorlogsschepen van 7000 ton, met mid
delmatige snelheid, pantsering en bewape
ning, ook maar ééoige kans hebben tegen
over de schepen waarover een aantal andere
mogendheden nu reeds boBchikkenschepen
van 20.000 ton on meer, die naar snolheid,
pantser en geschut de onze vor overtreffen
Wie is er zoo onnoozel, te gelooven, dat
een mogendheid die hot op ons land of onze
koloniën voorzien heolt, met nog kleinoro
schepen dan do onze zal aanvallen Welnu,
dan is een nieuwe aanbouw van zulk een
onbruikbaar eskader niets minder dan dwaas
heid. En erger, want met de schepen geeft
men de monschenlevens, die mee uitgaan,
onherroepelijk prys aan vernietiging.
Zulke schepen hebben maar één voordeel
dat zy binnon de grens van een schriel
budget vallen. Maar dan bouwe men liever
niets. Voor onze vordediging zyn zy nut
teloos, voor de beoordeeling onzer defensie
orgor dan nutteloos, daar zy veiligheid
voorspiegelen, die niet bcBtaat.
Indien in een schoolboekje deze som op
gegeven staat: «Twee jongens werpen el
kaar met Bteenen. Beiden mikken even goed
en beginnen op 50 meter afstand te gooien,
maar A kan 50 meter ver werpen en B
20 meter; hoe staan dan de kansen dat
A en B geraakt worden?" dan zou,
dunkt ons, de domste leerling nog wel be
grijpen dat A zoo goed als geen kans van
letsel loopt en B alle kans.
Toch staat 't precies als met den jongen,
gonaamd B, met onze pantserschepon tegen
over den vyand, in alle redelykerwys
denkbare gevallen, 't Is er nóg droeviger
mee gesteld, want men zou dc opgaaf zóó
moeten aanvullen, dat B veel kwetsbaar
der is dan A en lang niet zoo hard weg-
loopen kan.
Toch weet minister Wentholt hoe zal
zyn naam te boek staan in onze geschiede
nis I bovenstaand probleem, naar 't
schijnt, niet op te Iosbod.
Ook in ons blad is herhaaldelijk gewezen
op de ergerlijke en onzinnige stelselloos
heid die sinds jaren by de Marine heerscht
on door don tegenwoordigen minister op
de spits gedreven schynt te worden.
Wy behoeven er thans niets aan toe to
voegen, dan dat het een der grootste ram
pen zou zyn die onze natie kunnen treffen,
indien het jammerlijke plan slaagde om
onze vloot aan te vullen met nog 'n vier
tal te kleine pantserscheepjes waarmeê
wy de risee van de mogendheden worden
in plaats van onze defensie, hier en in
Indië, grondig te reorganiseeren. De weg
tot dit laatste is reeds aangewezen; de
publieke opinie schynt nu den ernst van
den toestand in te zien en tóch gebeurt
't niet.
't Is droovig. Terwyl zelfs in Europa
«eg verleden jaar de oorlogsfakkel byna
ontbrand is, terwyl telkens opnieuw in
ternationaal gevaar dreigt, t beschermt"
men aldus 's lands onulhunkelykheid.
Waarom «Politieke overwegingen",
naar 't schynt.
Het blad sluit zich van harte aan by den
oproep, dien Van Dag tot Dag iu het
«Handelsblad" tot oub volk richtte nog even
bijtyds".
De «Nieuwe Courant" zegt, naar aanleiding
Van ons «Van Dag tot Dag", dat zy niet
gaarne als reeds nu vaststaande aanneemt,
dat het pantserschip van minister Wentholt
uit politieke ovorwegingen z a 1 worden aange
nomen.
Weliswaar zyn er teekenen die ook ons
in dat opzicht ongerust maken. Vooreerst
het feit dat de Minister zelf aan zyn plan
(hoewel hem de gelegenheid daartoe
door dr. Kuyper's motie van uitstel
geboden was) tittel noch jota heeft ver
anderd. Dan de artikelen in ,De Standaard"
van de vorige week (De toevende beslis
sing) waarby over 's Ministers schip, hoe
het ook uitviel, do Kuyporiaansche zegen
werd uitgesproken. Vervolgens de conclusie
van zes eindeloozo artikelen in «De Resi
dentiebode", die ten slotte hierop neer
kwamen, dat de Kamer, na (golyk zich
denken laat vruchteloos aan den Minister
gevraagd te hebben of het schip niet een
beetje grooter kon, zich met het aange
vraagde zou veroenigen. Eindelyk de her
haalde uitingen van pastoors Everts en
van generaal Van Vlymen op de plaats
van het hoofdartikel in «De Tyd".
Maar al bewijst dit alleB dat er geducht
op do rechterzyde der Kamer gewerkt
wordt om haar het schip dat vechten noch
vluchten kan te laten slikken, daarmede
is nog niet gezegd, dat een groot aantal
leden der rechterzyde zich bereid zal ver
klaren hun defensie-bezwaren tegen het
schip, voorheen zoo onomwonden ook in
rechtsche bladen uitgesproken, prys
geven voor eon politiek belang. Een belang
ook als zóódanig van minderwaardigen
aard, omdat het enkel bestaat in zekere
moeilijkheid waarin het kabinet-Heemskerk
zou verkeeren om voor den korten tyd dien
het nog van de verkiezingen van 1918
scheidt, een Minister van Marine te vin-
deD, indien de heor Wentholt zich genood
zaakt zag het schip te verlaten l Niet dus
de wensch om oen buitengewoon kranig
minister te behouden niet de vrees voor
desorganisatie of ongestadigheid in hot
beheer dor Marine neen waarlyk niet.
Slechts de platste utiliteitsoverwogingen
zouden ons met het schip 1912 opschepen,
indien dit werkelyk op politieke gronden
er door mocht worden gejaagd.
We weigeren dat te gelooven, voor wy
het zien.
In de «Nieuwe Ct." schryft de heer J.
v. d. Eist ovor het pantserschip 1912.
De schrijver vangt zyn beschouwingen
aan met de opmerkiog, dat er volgens ge
ruchten voor het pantserschip reeds nu
meerderheid gevonden is.
En dan vraagt h(j
Zal nu de rechterzyde, die op zulk een
krachtige vaderlandslievende wjjze eindelyk
de Militiewet heeft tot stand gebracht, in
staat zyn tegen alle adviezen in, louter door
partybelang gedreven, onze marine het achtste
failnre te besorgen?
Vanwaar die verschillende houding by
leger en vloot?
Staan beide niet even hoog aangeschreven
De schryver is voorstander eener artille
rie-vloot.
Zyn meening over het noodige groote type
iu Indië ib:
Wanneer Nederland een pantsersohip wilde
bouwen met petroloummotoren (groote be
sparing aan ruimte, gewicht en twee-derde
machinekamorper8oneel), dau zou een 12.000
tons schip artilleristisch krachtig en snel
genoeg kunnen zyn om zich met voel grootore
te meten.
Aan het Blot zyner beschouwingen zegt de
heer v. d. Eist:
Nederland heeft in Indië een veel sterkere
zeemacht noodig, doch mot een aanbouw
onder de leuze: «beter een half ei dan een
leege dop", dient nu voor altyd gebroken
te worden.
Ik meen dan ook uit naam van zéér velen
in en bniten de marine to spreken, door de
Volksvertegenwoordiging te verzoeken veel
liever den aanbouw van groote schepen te
schorsen dan zeven millioen toe te staan
voor eon schip, dat de marine niet begeert.
Moge men au, op het juiste oogenblik,
eens inzien, dat de verdediging van IndiÖ
een regeeringszaak is van hot hoogste be
lang en geen eenvoudige rekensom voor den
Minister van Marine, die de 42 ton 's jaars
voor aanbouw vastgesteld, zoo profytelyk
mogelyk moet zien te plaatsen.
Uns Marine-budget dient verder gelijken
tred te houden met de geheele begrooting,
terwyl Indië daaraan minstens evenveel be
hoort by te dragen en alléén onder die
voorwaarden zal men, met alle inspanning
en toewijding der natie, in staat blyven de
koloniën voor Nederland te behouden.
Kunnen Regeering en Volksvertegen
woordiging zich niet met dit beginsel ver
eenigen, wordt de affaire op denzelfden voet
voortgezet en het voorgestelde schip toch
aangenomen, dan is Neerlands vloot weer
één misbaksol ryker: by verder afwerken
van het program in 1915 nog één..., in
1918 weer één in 1921 nog één wie
kan die ramp ooit keeren!
Onze defensie 1
Zoo wy inderdaad in Indië een vier h vijftal
oorlogsschepen van 15000 ton bezaten, zou
dit een zeemacht zyn, waarmede te rekenen
viel, een zeemacht, die iets vermocht, betoogt
de «Beukelaar"
Geen groote mogendheid zon het meer
wagen onze neutraliteit in Indië te schenden,
en veel meer by een eventneelen oorlog zou
onze hulp of onze tegenstand van beteekenis
zyn.
Men zal tooh ook wel niet meenen, dat by
zulk een oorlog de grooto mogendheden een
belangryke deel van hun vloot naar de
Indische wateren zonden zenden.
In deze wateren en zelfs daar buiten zou
ze macht na langen tyd weer ietwat te
duchten zyn.
En nu zouden er, wat herstel, wat havens
betreft, groote moeielykheden zyn. Maar dit
is juist zoo pynlykhet bewyBt maar (e zeer,
hoe weinig wy in dezen modernen tyd maar
een zeemogendheid zyn.
Voorzeker, het is zeer wel mogelyk dat
het roekeloos sou moeten geacht zoovele
millioenen voor een krachtige Indische vloot
uit te geven, in stee voor do verdediging
van ons grondgebied in Europa. Maar vóór
alles sta men op werkelijkheid, geen defensie
middelen, schepen of wat dan ook, die feite
lijk slechts salon-meubelen moeten geacht.
Wat meedoen, omdat het anders niet gaat.
Er zy geestdrift voor ons leger, voor onze
vloot. Een volk van zes millioen, dat tot de
tanden gewapend, zich op het niterste verzet
voorbereidt, is niet een klein land, dat toch
niets vermag.
Eon krachtig leger, een vloot, misschien
enkel een torpedovloot, doch die iets kan,
volk en leger één, door geen kaste-geest ge
scheiden, met de gelden niet karig, tot op
offering geneigd, maar enkel by belastingen
naar draagkracht.
Ziehier een nationaal sociale eisch voor
een wordend, groeiend Nederland.
DE WEEK.
24 Februsri.
Over het absoluut gemis aan lost, animo,
zin, aanleg voor echte carnaval-vierdery,
ons, zonen on dochteren van de «kil-nevelige
noorderatreken" eigen, is nu en dan druk
bespiegeld. Tot een oplossing van hot vraag
stuk raakte men nooit of to nimmer. Wel
had men nu en dan pogingen om Prins
Amadero en de zynen in do noordelijker
streken burgerrecht te verschaffen. En,
nu ja, niemand zal ontkennen dat er,
zoo nu en dan, «welgeslaagde" gecostumeerde
feesten (bal masqué et paré) werden geor
ganiseerd. In besloten kring; zoozeer binnen
de perken van «nette ordelijkheid", dat een
ir. Regoét in de lOdo macht van onwel-
voegelykheids-bekamping er geen woord van
afkeurende kritiek op had kannen oefenen
Wel, daar heeft men zich wel vermaakt.
Natnurlyk heeft men hier aanstonds eene
uilzondering te maken voor de echte, lsnke
joligheid, in de sferen van «Limbnrgia"
sieods heerschend. Dit bewyst natuurlyk
niets. Toont slechts, nog scherper aan, het
contrast tnsachen de menschen uit het Noor
delijk en die uit het meridionaal deel des
vaderlands 1
Over het algemeen hadden en hebben onze
gemaskerde feesten in de noorder-streek dat
onhehagelyk-styve, hetwelk u vooral met
geeuwlust bevangt wanneer de «pretmakers"
nu eens hun best trachten te doen om echt-
losjes, echt-ondeugond, uit-de-band-springerig
te zyn, terwyl ze toch voortdurend be-
heerscht worden door de vrees van zich
aan te stellen van «al-tè" te worden
Een doodfatsoealyke juffer, die in familie
kring een Parysch deuntje kweelt of een
vorsje opzegt, waarvanNu ja, ma en
de tantes glimlachen pa en de ooms geven
elkaar knipoogjes. Een paar neven, niet dur
vend laohen, draaien en trekken hevig aan
hun knevels. Toch is men bly wanneer
nichtje gereed is met haar huppclwysje
En een der ma's, 's avonds van de visite
tbnis-komend, kan niet nalaten te ontboeze
men, dat ze 't vreemd vindt van Mathilde,
om haar dochter toe te staan, zulke malle
dingen te vertoonen. Waarop de oudste doch
ter langs baar neus weg opmerkt, dat «die
Wies altyd iets geks over zich heeft ge
had". Alsook, dat zy deze Wies «niet in
haar olubje zon verkiezen te hebben'
Waarop een broèr betoogt, dat zus jalocrsch
van Wies der mooie oogen en aardig
stemmetje Waarna ma, mot bestraffende!)
blik op baar zoon, uitroept«Hein, je bent
hier niet onder je kameraden!" Pa zit zwy
gend in de krant te turen. Wacht er zich
oenig «teekon van goed- of afkeu
ring" te geven
Zus is woedend ovor broêr's venijnigheid,
't Is wat-stil in den familiekring..Allemaal
evolg van Wies d'r ondeugend Parysch
edeken Werkelijk, wy Noorderlin-
;en, zyn naar het uiterlyk-doen schrikkolyk-
>rave, fatsoenlijke menschjes. Voor-zoover
wy behooren tot het z. g. rain-beschaafd deel
bevolking van het Ryk, zyn we saai,
harkerig, dood-vervelend zoolang niet zeker
kwantum «hartversterking" achter de knoo-
pen is geraakt. En daarna doen we vauk
als bezetenen; galmen of brallen tot in 't
eindelooze allerlei deuneD, nit de tingeltan
gels van alle streken der aarde tot «het
volk" doorgedrongen. Verstaan, overigens,
de kunst om onze grootere of kleinere bui
telingen en sprongen ovor de grenslijn"
aldus ie vertoonen, dat men er in Patria
geen besef van heeft; ook wel «doet alsof"...
Zoo zyn, sinds jaar en dag, onze manieren.
Wel heb ik my, nog weer over deze din
gen van carneval e. a. bespiegelend, wel
eens afgevraagd, hoe 't toch zon komen dat
wy zyn achteruit gegaan in den loop des
tijds. Want dat is het geval 1 In vroeger
eeuwen werden keurige, kleurige, mooie
optochten georganiseerd. Men denke aan de
dagen der rethorykers, en hoe de feesten,
door hen voorbereid, jolijt brachten in alle
kringen der bevolking. In Brabant en Lim
burg bestaan ze nog. By ons zyn ze vera
ten, verdwenen. Wanneer er, by gelegenheid
van een of anderen gedenkdag van de aller
eerste orde, een wordt gehouden, dan trekt
«huldigende stoet", doodsch-voortschry-
dend, langs de straten. De menBohen kjjkon
naar hot geblink van do helmen en pantsers;
het gewnif dor voderbossennaar de fijne
banieren"
#Nee, moê, kik's, kik nan's gauw 1" schreeuwt
opgetogen joDg, moeder knikt, «ilè,
prachtig 1 Eenigl" galmt een juffie. Gebla-
j- j0ngelni gapen eens. Grappenmakers
een of andere mop, die eon haar
avond genietend meisken tot gillcn-
van-prot brengt. De mooie-mannon stappon,
stappen, schryden. Dat is alles.
Iets van echte feestelykheid, zelfs opge
wektheid, brengt de «huldigende stoet" niet
onder de menschen.
De stemming blyft saai duf.
Een uurtje na den «ommegang" loopen 'n
stuk of wat café's vol. Men praat over de
vertooning Hoe sy was.
Heel aardigi"
Welgeslaagd. Ze hebben er allo eer van.
Mot gezeid 1"
Och, niks bijzonders" verklaart een, die
eerlyker voor zyn opinie uitkomt.
Het chapiter is afgeredeneerd.
Finished I
Ik vraaghoe komt 't, dat de aardige,
kleurig-foestelyke ommegangen van vroeger
totaliter verdwenen zyn
En ookis hier, met modewerking van
onze schilders natunrlyk, niet iets nu,
zéér veelte doen om «den volkssmaak"
op hooger peil te brengen; tevens, om de
menschen te leeren, eindelyk en te langon
leste pret te hebben zonder dat ze zich eerst
een roesje drinken
De ouderwetache kermis is vrywel gestor
ven. Ook in de dorpen gaat men haar afschaf
fen. Ik zal geen lofiiod dichten op al wat
deze kermissen te zien en te hooren gavon.
Of de werkelijke zedelijkheid, alsmede de
matigheid, door de afschaffing znllen worden
geschaad, ziedaar eene andore, nionwe
vraag.
Men gaat nu zoowat avond-aan-avond naar
het bioscoopje", en ongetwijfeld biedt dit
veel aardigs, fraais en leerzaams. Men heeft
ook nummers van bioscoop-programma, waar
over men een ielwat-anders luidend oordeel
zou kunnen vellen. Daar hebben wy 't momen
teel niet over. Dezer dagen is er nog op
gewezen in de bladen, hoe 't nn eenmaal
«usance", gebruik is, om over de «amusements
kunst" van tweede en derde soort, dezelf'do
cliché van bewondering af te drukken als
over voorstellingen van dilettanten,
die «vermelding", (ook wel «recensie") vragen,
pleegt neer te schrijven voor de zettery
Ik geef gaarne toe, dat er in dat gedachte
loos, stereotiep-prachtig, verrukkelijk, won
derschoon, schitterend roemen in dat zonder
exceptie aanprijzen, ongetwyfeld gevaar kan
schuileD. Ziodaar een onderwerp waar nog
't een en ander over te bespiegelen valt
Intnsschen, ik sal niet te ver bniton de
grenzen van" myn oorspronkelijke opmerking
gaan.
Het Flan-1918 houdt nu in den laudo,
zoovelen hoofden 1
wanneer óók
Kamer-meerderheid
Dinsdag j.1. haar overwicht, haar geweldige
potestas, weer eens hoeft laten gevoelen
sommige do woorden op de lippen brengend,
dat «strenge heeren" zelden zeer lang re-
geeren
Dat jaar '18 zal er dan een van zeer-
byxondere beteekenis worden voor Nederland.
Er is nu op menig gebied een .revival",
herleving, krachtig, energiek opbloeien;
pogen om banen te betreden, die «excelsior"
leiden
Welnu, do mannon en vrouwen, die aller
eerst aangewezen zyn om een «publieken
smaak" te loiden, mogen by de feestviering,
dan aanbrekend, ook trachten het bewys te
leveren dat ons volk nog in staat ifc om
echt-jolig, voor fijner-smaak niet kwetsend,
voor zichzelf het hart verheugend, feost te
vieren, naar onderwetachen trant on in
□ienweren vorm, zoodat we, ook wat dit
betreft, een kranig figuur zullen slaan tegen
over den vreemdeling, die tot ons komt voor
het groote fostyn onzer onafhankelijkheids-
en de rest
lö UOUIH uu iu «on muuu,
n bozig. Dat jaar '18 als
over het lot der machtige
leid zal worden beslist, die
herdenking
Mr. Aktonio.
Staatalotory.
Twee buurvrouwen spelen samen in do
Staatsloterij. By het nazien van de trek-
kingslyst zegt de een tot de andere:
«We zyn niet bjj de nieten en ook niet
bij de watten."
