Tweede Blad.
Agenda.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen. Eiken
Zaterdagmiddag van 3 tot 5 uur Kinder
voorstelling. Kanaalweg.
16 Mrt. Uilv. van „Helder's Gemengd Koor". Op
voering van„Oom Samuel". C a s i n o, 811 ur.
16 Mrt. Openb. verg. v. d. Vereen, v. Vrouwen
kiesrecht, ald. Helder. Spreekster: mej.
Weeveringh. Declamatrice Mej. Keizer.
Tooneelstukje: '„Wat komen zal". Tivoli,
8 uur.
18 Mrt. Openbare vergadering Ned. Protestanten
bond. Spreker: Dr. H. W. Ph. E. v. d. Bergh
van Eysinga. Onderwerp: „Religie en
Wetenschap". Nieuwe Kerk, 8 uur.
UIT HET BUITENLAND.
Meer dan een week is nu verloopen sedert
de mynwerkerBBtaking in Engeland begon en
nog is het einde niet te voorzieD, althans op
op 't oogenblik dat wy dit scharen nog
niet. Byna een mill. mijnarbeiders legden het
werk neer, vr\jwillig]voor het overgroote deel,
maar honderdduizenden worden genoodzaakt
den arbeid te staken, wyl de grondstof van
het bedrijf, de steenkolen, schaarsch worden
of geheel ontbreken. De toestand js in de
hoogste mate kritiek. Misschien dat er heden
avond eenige verandering te signaleeren
valt, want de gedelegeerden der mljnwerkeis
kwamen heden (Maandag) in nationale ver
gadering bijeen om te beslissen over de al-
of niet aanneming van het voorstel der regee
ring om eene samenkomst te houden van
mijneigenaars en'werknemers.
Van verschillende zijden is men van mee-
ping, dat door de kans dat de Premier deze
woek beide partijen zal brengen tot een ge
zamenlijke conferentie, de oplossing bespoe
digd wordt. Met elkaar samenzittend is het
mogelgk, dat men tot een compromis komt.
Dinsdag zou die samenkomst mogelijk zijn
terwijl dan Donderdag eene Bchikkiug kon
getroffen zijn. Mocht het zoo zyn, dat beide
partijen iele toegeven want, zooals we boven
schreven, de toestand is ernstig. Het aantal
workloose arbeiders teDgevolgp van kolen-
gebrek, bedraagt naar een opgave van de
Ev. Standard 567.900,
En onder de werkloozen, vooral in de
groote stedeD, begint reeds nypende ellende
te heerschen. Het brood en de andere levens
middelen worden met den dag dnurder, over
gespaard is door het meerendeel dezer mon-
schen, die steeds van de hand in den tand
leven, weinig ot" in het geheel niets, met de
grootste angst zien zij dus de toekomst
Eegeipoet. _Groot6 armoede heerscht o.a, reeds
e Notting'ham, Sheffield en Leeds. De lief
dadigheidsfondsen ig die plaatsen raken reeds
langzamerhand uitgeput en er zjjn derhalve
reedt verschillend? commissies werkzaam om
gelden bijeen te brongen ter ondersteuning
v&n de slachtoffers van de zwarte staking,
maar ook deze zullen, zelfs in het gnnstigste
geval; qiete anders kunnen doen dan den
ergsten nood eenigzzins lenigen-
De kolenvoorradon in de verzchillende
plaatzen nemen met zoo groote «nelheid af,
dat er reeds groot gebrek aan brandstof
begint te heerschen en dat de lichtfabrieken
bare productie belangrijk hebben moeten
inkrimpen. Werd eenige dagen geleden reeds
hier en daar de straatverlichting tot het hoogst
noodige beperkt, thans is reeds in een buiten
gewoon groot aantal steden en dorpen, zelfs
jjaagt n|et meer van verlichting te spreken.
En op hoeveel grootere en kleinire fabrieken,
bij gebrek aan electrischen stroom, hot werk
stop gezet is moeten worden, valt, zelfs by
benadering, piet lyeer te 'PggPB*
Geen enkel bedryf heeft begrypelykorwijze
zooveel te lijden tengevolge van de staking
als de spoorwegen. Er loopen thans ongeveer
8000 treinen minder dan op het oogenblik,
dat de mijnwerkers «het gereedschap neder-
legden". Door die stremming van het verkeer
hebben handel en bedryf zwaar te lyden,
in aar bovendien 'worden tal van huishoudin
gen ep meestal die, welke economisch toch
$1 «wak zyn, zwaar in haar inkomsten ge-
troflen,
De directenr-generaal van de .London and
Northwestern Spoorwegmaatschappij" heeft
thans reed» verklaard, dat alle beambten ziob
vertrouwd kunnen maken met de gedachte,
dat hun salaris verminderd zal worden, den
beambten van de «North en Eaatern" is
reeds op korten termen de dienst opgezegd.
Op de werkplaatsen en de wagonmakeryen
der spoorwegen staat het werk zoo goed
als «til, ook al tot groote schade van tal-
jooze arbeiders, die daarby hun brood ver
dienen.
De toestand kan- elk oogenblik veranderen
en dan hebben de beschouwingen omtrent
een mogelijke schikking en de voorwaarden
waarop geen waarde meer, toch meeneD wy
er iets van te moeten zeggen naar aanleiding
van wat de Engelsche bladen schrijven-
De werknemers hebben pertinent verklaard
dat zy niet tot onderhandelingen bereid be
vonden zullen worden wanneer aan het mini
mum' loon mocht worden getornd.
De oorrespondent van de «Times* te Cardiff
spreekt beslist tegen, dat er onder de mijn
eigenaar# van £nid-Wales een «trooming zou
z\jn ontstaan om aan de eischen der mijn
werkers toe te geven. De mijneigenaars zyn
ip dit diatriot nog steeds eensgezind en bly ven
op hun standpunt staan, dat zij alleen voor
overmacht, dat is de wet, zullen terugwyken.
In een manifest van de Zuid-Walesohe werk
gevers wordt verklaard dat de in April 1910
gesloten overeenkomst nog tot Juni 1915
geldende is en dat de thans gestelde eischen
een schending zyn vpn de in 1910 na lang
durige onderhandelingen tot ztand gekomen
overeenkomst, dat verbreking van dit tusachen
werkgevers en mijnwerkers gesloten contract
de doodsteek sou s{jn van elke oollectieve
arbeidsovereenkomst, dat de mynny verheid
in Zuid-Wales in hoofdzaak op den export
aangewezen, alleen kan bestaan, indien door
(je koopers kap worden gerekend op een
geregelde productie, welke ip gevaar sou
worden gebracht door ontydige verbreking
der eenmaal gesloten overeenkomsten en dat
dus voor Zuid-Wales, dat met zoo scherpe
buitenlapdsche concurrenten rekening heeft
je houden, toelating van het beginsel, dat
overeenkomsten omtrent do arbeidsvoorwaar
den maar willekeurig kunnen worden ter zyde
gezet, vernietigend zou zyn,
Daaroip kijven de mijneigenaars van Zuid:
Wales van meening, dat ze het beginsel van
een minimum loon niet kunnen toegeven
alleen herhalen zy bereid te zjjn, indien de
arbeiders uitvoering der getrofen overeen
komst waarborgen, de qaaestie der //abnor
male plaatsen' nogmaals te bespreken.
500
550
550
650
650
700
700
750
750
800
700
900
800
1000
900
1100
1000
1200
1100
1250
1150
«tEimSBERICHTEM.
HELDER, 12 Maart.
Loos alarm
Gisterenavond kwam by de Havenwacht
het bericht, dat in de Eierlandsche gronden
een stoomschip gestrand was. De Bleepbooten
//Atlas" en (Hercules" vertrokken daarop
naar do strandingsplaate. Het bleek echter,
dat aldaar het pantserschip «Kortenaer" op
6 vadem, voor anker lag.
Onderofficierstractementen
De door den Minister van Oorlog benoemde
commissie tot het doen van voorstellen tot
herziening der soldijen enz. van ae onderoffi
cieren is thans met haar taak gereed. Aan
die voorstellon ontleent de „Ass. Ct.'"
volgende
Aan de onderofficieren een jaarwedde toe
te kennen en wel:
Sergeant:
Van alle wapens. Schryvers.
by aanstelling
4 j. dienst
8 j. dienst
na 12 j. dienst
l 16j. dienst
SergeaDt-majoor:
by aanstelling
na 4 j. d. als zood.
na 8 j. d. als zood.
Adj .-onderofficier
by aanstelling
na 4 j. d. als zood.
na 8 j. d. als zood.
Bovendien aan de gehuwde onderofficieren
toe te kennen voor woninghuur f 200; aan
een adj. ond. f230.
Verder wordt voorgesteldle. om den rang
van vaandeldrager en sergeant le klasse te
doen vervallen,
2e. Enkele sergeant-majoor-instrucleurs te
bevorderen tot adjudant-onderofficier-instruc-
teur,
3e. De bevordering tot sergeant-majoor en
adjudant-onderofficier te doen geschieden over
het geheele wapen en piet, sooals thans,
korpsgewyze,
4e, Sergeant-majoors b(j aanstelling al»
zoodanig een vaste aanstelling als onder
officier te verleenen.
De standpensioenen der onderofficieren
te verboogen.
6e. Onderofficieren na 4 jaar dienst als
zoodanig en by een leeftjjd Van minstens 24
jaar toestemming te verbenen tot het uangaan
van een huwelijk.
7e. By het in werkiDg treden dezer voor
stellen alle sergeanten le klasse te plaatsen
in den rang van sergeant.
Alle tot dusver genoten vergoedingen
als: kleeding, geld, brood eoi, te doen ver
vallen.
„Onze Vloot".
Maandagavond hield do afd. Helder en
Omstreken van - bovengenoemde vereeniging
eene vergadering in '//Casino*'. De vporzitter
der afdeeling, de heer Boldiugh, heette de
aanwezigen welkom, in het bijzonder d«n heer
Q. Kamcrlingh Qnne«. directeur van het
Bureau v&n Handels-inlichtingen te Amster
dam, die eene lesing zou houden over «de
Marine en ons handelsaanzien over zee1',
Spr., het t?oord vqrkrygende, begon met
te wyze<i op deu samenhang tuaschen marine eu
handelsaanzien. Een krachtige natie behoort
te hebben een kr&ohtige marine en als een
natlo wakker is zullen zeker goede marine-
krachten niet achterblijven. Op do twee
vragen: .Hebben wy voldoend materiaal"
en //hebben wy voldoende marine", kon spr.
als burger goen antwoord geven. Maar als
burger trof het hem toch dat daarover tegen
woordig nog al stryi is. In marine-kringen
worde -joverwogqn oj de^ó stryd de marine
lot voordeel strekt. Spr. kan het zich b.v.
ook niet indenken dat aan boord nog altyd
de havo achter slot en grendel moet worden
be waard.
Hst personeel moet op elkaar kunnen ver
trouwen, By de aanbieding van de gedenk
plaat voor .De Zeven Provinciën" hoeft spr.
roeds gezegd dat Nederland veel te danken
heeit aan zyne marine. Buitengewoon groote
verplichtingen heeft Nederland aan zyne
vlootvoogden en zyne strategen.
Nederland moet te allen tydo zyne koloniën
kunnen verdedigen.
Spr. wees op de groote schatten die Amster
dam en geheel Nederland ontvangt uitladië
als daar zynkoffie, suiker, peper enz., pro
ducten, d;e het, zonder zyne koloniën, lang
niet in die mgte op zyne markten zag. Men
moet er ook acht op geven dat Ned.-ludië
in den bataten tijd veel minder afhankelijk
is geworden van 't moederland. Spr. toont
aan de beteekenis der marine voor Ned.-Indië
om het te beschermen voor de landen met
wie het in connnectie staat. I
Spr.' wilde indertijd in Amsterdam nog
liever een overzeesch instituut dan een kolo
niaal instituut, omdat ouze handel ook buiten
onze Oost nog een aizetgebied kan vinden.
Alsnu behandelt spr. de beteekenis van
het vlagvertoon, zooals dat in de laatste
jaren plaats vond in Japan, Marokko, Zuid-
Afrifca, Australië enz. 't Is kostbaar, zegt
men. Maar als 't iets goe'ds is, is het niet
te duur, is 't iets verkeerds dan kost het
nog altyd te veel. Als men zegt dg schiet
proeven komen niet tot hun recht, zegt spr.
als leek, dan moet men dat maar doen met
andere schepen. Als men wyat op desertie
zooals in Australië, zegt spr., dat daarvoo?
buitengewone oorzaken bestondqn, de aan
biedingen van verdienste waren onevenredig
hoog en er blyft in den Nederlander altyd
een zucht naar avontuur,
Toch meende spr, dat het niet de beste
krachten waren die uchterbloveo. Hy achtte
het den plicht van den Staat de minderen
beter in te lichten omtrent den oeconomischen
toestand in die landen, opdat ze die aanbie
dingen beter kunnen beoordeolen. Spr. wees
op het pleidooi van kolonel Van Asbeck
voor vlagvertoon. Éjet aanzien van Nederland
wordt er door verhoogd, het zelfvertrouwen
gewekt. Er is in Nederland thans te weinig
zucht naar expansie de idealen worden
teruggedrongen, men vraagt te veel naar hot
onmiddellijk voordeel.
Do commandant en officieren zullen hun
indrukken uit vreemde landen meebrengen
en die zullen gnnstig werken voor jong
Nederland.
In «en gesprek dat spr. had met de offi
cieren van het Zweedsche oorlogsschip in
Amsterdam, trof het spr,, dat (Jje de betee
kenis van onze marine zoo hoog schatten.
De marine zal deh handel steunen en om
gekeerd. Buiten den handel weet men *Am«
njej wat ttogd er noodig ia om trots alle
concurrentie den handel vol te houden en
uit te breiden.
De marine moet gankwoeken idealen, een
ruimen blik hebbep voor de handelsbelangen.
De handelsman kan zich niet meer als vroe
ger verplaatsen. Vroeger was dat anders
de Amsterdatmche burgemeester Nioolaa»
Witsen was oorzaak van 't bezoek van Peter
den Grooten aan Zaandam. Zyn kennis van
't Russische Ryk was zeer uitgebreid.
De marine moet zyn oen instituut dat durf
aankweekt. Te velen geven aan een baantje
de voorkeur. //De wereld is aan de massa
en aan de edelen onder hen", zegt het
Pransche spreekwoord.
Waren wy niet tegen Venezuela opge
treden, onze West-Indische mail had hare
diensten wel kunnen staken. Ook tegen China
moeten wy eventueel bestand zyn.
Spr. hoopt dat zy, die de zware taak zul
len hebben eenmaal ons land te verdedigen,
ook open oog zullen hebben voor de handels
belangen opdat de handel de millioenen kan
halen, waar die noodig zyn.
Een hartelyk applaus volgde op de rede.
De heer Boldiogh dankte spr. voor zyn
woorden, als de natie belang stelt in do
marine zal de natie wakker worden. Hy
hoopte dat de talryke jongeren die aanwezig
waren, 't woord van den spreker zullen ver
staan hebben.
Alsnu werd een kwartier pauze gehouden.
Na de pauze werden door Albcrts frères
bioscopische voorstellingen gegeven.
De zeestudiën op het doek gebracht waren
van du prachtigste die wy ooit gezien hebben,
't Beste was uitgezocht.
De vlootrevue te Spithead was zeer inte
ressant, zoo ook de schietproeven in Amerika
op het pantsersohip de .Texas".
Het nummer .Onze Koninklijke Marine",
speciale opname voor de Vereeniging .Onze
Vloot", liet ons mede zeer aardige kiekjes
zien.
't Zelfde kan gezegd worden van 't bezoek
van president F&llièrcs aan ons land.
Heel aardige momenten, die menigeen tot
de gedachte brachten Hoe heeit mon 't zoo
kunnen opnemen!
De duidelijkheid der beelden geprojecteerd
door Alberts frères met een bijzonder appa
raat (saionapparaat met benzine-zuurstr.i
gloeilicht) liet niets te wenscheD over.
't Was een hoogst interressante avond.
„Helpt Elkander",
De zieken vereeniging .Helpt Elkauder"
hield Zaterdag 9 dezer haar 3-maandelyksche
vergadering in 't lokaal van den heer P. de
Koning. De president opende, na de leden
het welkom toegeroepen te hebbeD, de ver
gadering, welke hoofdzakelijk ten doel had,
eeno bespreking over het 35-jarig bestaan
<jezer vereeniging.
De notulen der vqrifle vergadering worden
zonder op- of aanmerkingen goedgekeurd.
Daarna kwam aan de orde hel 3-maande-
lykscu verslag van den penningmeester, waar
uit bleek, dat. vanaf 26 November tot 17
Februari was ontvangen f' 890,19% on de
uitgaven bedragen hadden 1380,68%, alzoo
een voordeelig saldo van f 9,51.
De reservekas had in dat tijdsverloop eene
ontvangst van f 13,en oen uitgaaf van
f 1,50, alzoo een yoordeelig saldo van f 11,50.
De stand der kas was op 26 November
f 1*226,45%, daarby het voordeelig saldo
van f 9,51, maakt in kas op 17 F®br*iari de
som van f 1285,96%.
De reservekas had op dien datum in kas
f 190,75, daarby gevoegd het voordeelig
saldo van f 11,50, maakt een kas op 17 Febr.
van f 202,25.
De penuiogmeester bracht in het middeu,
dat deze win tor niet zoo n&deelig was ge
weest als die van het vorige jaar, hetwelk
bleek nit het verslag, dat hy toevallig by
zioh had, want dat verslag toonde aan dat
do kas op 25 Februari 1911 f 898,35% en
nu op 17 Februari 1912 f 1235,96'/2 bedroeg.
De president deelde de vergadering roede
dat door den heer A. Heybl<>k een donateur
was aangebracht en wel d6 heer Lastdrager,
door den heer Rotgans de heer L. Colt-
hofi en door den heer T. W. A. Coppens
de heer P. Harte, hy bracht hun daarvoor
namens de vereenigiDg zyn hartelyken dank.
Thans bracht de president in hot midden
dat de vereeniging op 17 Maart a.s. 35jaar
heeft bestaan, en dat er een brief was inge
komen van enkele leden om dien dag feestelijk
te herdenken, hetwelk eenige discussies uil-
lokte, doch besloten werd, om dien dag niet
onopgetnerkt te laten voorbijgaan, en zoo
spoedig mcge)yk na Pascfien, een gezellig
avondje onder de leden te organiseeren
waarvoor zich eenige leden disponibel stelden
om in de feest-commissie zitting te nemen.
Daarna sloot de president wegens het ver
gevorderde uur onder dahkzegging de ver
gadering,
Vereeniging „De Dageraad
Zaterdagavond hield de voorzitter der
vereeniging .de Dageraad," de heer W.Haver»,
in .Casino" eene lezing, getiteld «Onder het
Recht of onder den Priester", over het Motu
Proprio van den Paus.
De spr. trachtte aan de hand van de ten
dienste staande gegevens, te bewyzen hoe
in den geestesstryd onzer dagen vooral de
katholieke kerk een betcekenisvolle rol ver
vult om de beschaving tegen te houden.
Hij zette uiteen hoe door do eeuwen heen
i katholieke kerk zich alty l heeft weten
aan te passen aan veranderde omstandig
heden en het roer heeft omgegooid als dat
noodig was. Vooral de tegenwoordige Paus
is conservatief. Als voorbeelden hiervan
haalde hy aan de Borromeus-Encycliek (waar
van de Paus echter een belangrijk deel terug
heeft moeten nemen), de Encycliek Rerum
Novarum en thans weer het Motu Proprio.
Dit «Motu proprio1' (uit eigen beweging;
wil niet anders zeggen dan dat de Paus
dezen keer uit eigen beweging iets gezegd
heeft en niet met zyn kardinalen ruggespraak
heeft gehouden, sooals anders veelal ge
schiedt. Het Motu proprio dan is eigenlyk
niets anders dan eene verscherping van een
decreet van 1869. Daarin stond dat katholieke
geestelijken geene verantwoording aan leeken
schuldig waren, dus ook niet voor een wereld-
sche rechtbank gedaagd mochten worden.
Do verscherping is nog al van beteekenis,
hetgeen spr. uit den ofhciëelen tekst bewijst
en van grooten invloed omdat aan het pau
selijke woord zeer gehecht wordt.
Spr. toont nu, aan de hand van de wets
artikelen aan, dat het Motu proprio zondigt
tegen de Nederlandsche wetten, ja, zelfs
indruischt tegen de Grondwet (art. 72).
M*ar ook de katholieke bladen zelf zyn er
niet best over te spreken geweest.
Nu moet men, zegt spr. .geestelijken"
vooral onderscheiden van .priesters". .Gees
telijken" zyn allen, die op eenigerlei wyxe,
hetzij rechtstreeks, hetsy zydelings, verbon
den zijn aan de kerk, b.v. misdienaren, koor
knapen, kosters, enz. en voor hen ook geldt
het Motu proprio. Voo* deze rubriek van
men«oheD benoudt zich de katholieke kerk
haar eigen rechtspraak voor. Dit privilege
dateert al uit do dagen van Paulus eu in
de middeleeuwen b.v. dqrfde geen vorst ten
strijde te trekken zonder de toestemming van
de keyk.
In den tegenwoordigen tfjd worden goes-
telyken wel voor het gerecht gedaagd. In
onze noordelijke streken minder dan b.v. in
Frankryk en Italië, want, zoo zegt hy, zoo
ooit dan geldt hier het hoe dichter by
den Paus hoe slechter katholiek. En om dit
te voorkomen heeft de Paus hen die een
geestelijke voor 't gerecht dagen met don
grooten banvloek bedreigd.
In verband hiermede bespreekt spr. de
z. g. „restrictie"-leer der katholieke kerk
en geeft daarvan eenige voorbeelden.
8pr. wenscht geen personen te treffen, die
oprecht bun geloof hooghouden, doch heeft
hel alleen tegen do instelling als zoodanig.
Hy komt er tegen op, dat door de eigen
rechtspraak der kerk twee soort menschen
gekweekt worden, tcrwyl we toch allen ge
lijk zyn. De consequentie biervan zou zyn
dat iedereen dan recht zou mogen spreken.
We hebben nu ai by de burgerlyke ons
militair gerechtshof en dat vindt spr. genoeg.
Alle werkelyke verschillen die de vrybeid
verdeelt, moeten wegvallen, zoo eindigde do
spr. on riep de aanwezigen op om het werk
van «de Dageraad'1 te steuoen.
Na de pauze verzocht een der aanwezigen
om ophelderingen inzake het standpunt der
regeering ten opzichte van het Motu Proprio.
De spr. had hierdoor gelegenheid nader terug
te komen op dit punt on zette uiteqn dat
de minister een heel zwak standpunt had
ingenomen. Z. E. had nl. op eene vraag van
het Eerste Kamerlid Baron v. d. Feltz ge
antwoord, dat het Motu Proprio alleen was
eene uitbreiding van het privilegum fori en
dit bestond in ons land niet. Als voorbeeld
haalde de min. aan de voroordeeüpg van
een geestelijke voor een Ma&strichtsche recht
bank tot f5.Maar, zei spr., dit voorbeeld
was fout, want de Of% v. Justitie aldaar was
een protestant.
Een ander vroeg of het niet op den weg
lag van de vereeniging «de Dageraad" om
de binnendringende vreomde kloosterlingen
te weren. Neen, zei spr., arme kloosterlingen
te wereD, zou getuigen van kleine opvatting.
Iets anders is wanneer se zich in ons gees
telijk lever zouden dringen.
Nog op eenige andere punten kwam spr.
tengevolge van gestelde vragen, nader terug,
en beprak in het kort nog de afscheiding
van de* kerk, Hy zette uiteen hoe in ons
staatsleven de kerk nauw verbonden was
aan den staat (eedsquaestie, armenwet) en
hoe de kerkelyke belasting in fagranten
stryd was met olk recht.
De voorzitter der afd. Holder dankte met
evn enkel woord en wekte op tot toetreding.
De vergadering was matig bezocht.
Bioicope Ttieatrs,
Het nieuwe programma is bnitengewoou
aantrekkelijk: een volle zaal getuigt dan ook
van de belangstelling van de zyde des publieks
en byna ware dose onze aanbeveling over
bodig.
Een Eskimo-drama, opgenomen in Labrador
aan de Poolgrens, is in hooge mate interes
sant, zoo om de fraaie natuuropnamen als om
zeden en gebruiken der Eskimo's. Men
ziet ze, tot afscheid, elkanders voorhoofd
wryven; men ziet het zonne-afscheidefeest en
nog andere ceremoniën der Eikimo s.
Met Teddy hebben we al meer kennis ge
maakt. Do manier, waarop by het &&olegt
zyne erftante van haar huwolyk te doen afzien
en haar redder te worden, is vernuftig en
aanbevelenswaardig, doch niet iedereen kan
een «ruzie-poeder" uitvinden als hy.
.De «Jachtopziener" is een spannend drama,
met booienden inhoud.
Een komisch nummer is weer ,De slecht
beloonde ridder". Twee gauwdieven en een
edelmoedig heer. De oene springt in 't water,
de edelmoedige heer zal hem redden, krijgt
in bet water van den gauwdief op zyn kop,
en beide heeren gaan er met de garderobe
des redderB van door. Daarna een wilde jacht
ten slotte wordt hy gepakt.
De groote attractie is de film «Tristan en
Isoldo' Deze bekende sage uit de middel
eeuwen, die tot onderwerp gemaakt is van
vele romans eu gedichten, beeft prachtig ge
kleurde beelden. De schilderachtige, fraai ge
kleurde kleedij uit die dagen, geven eene
;roole aanirokkalykheid aan dit nummer.
Joeg daarby de boeiende handeling, de prach
tige natuur-opnamen, en dit alles vormt een
nummer vau zeldzame schoonheid.
Wy aqllen niet alle nummers vermelden,
alleen nog mededeelen, dat Nauke, den bios
coopbezoekers wel bekend, aan 't slot een grap
uithaalt. Verbeeld u, hy gaat... ja, dacht n
nu, dat we de geheimen van de bioscoop
gingen vertellen P Neen, dat moet u maar zelf
gaan zien, alleen dit kunnen we seggea
Nauke, die eerst zich verveelt en het land
heeft, schaterlacht van pret by het welslagen
van zyn grap en zyn vrouw ool(. Dus was
het wel een /goede" m®P- Eu daar zljo wel
10 meoschen die op hun kop kragen, omdat
neen, wy verklappen het niet.
gisteravond in een stampvol kerkgebouw zyn
afscheidsrede gehouden.
Voor de nagelaten betrekkingen, van de,
met de vischsloep M. D. 8 uit Middelharnis
omgekomen bemanning gaven Donderdag
avond de tooneelverceniging «Vriendenkring''
en Zaterdagavond de geheel-onthoudersver-
eenigÏDg rVelsen" oene uitvoering welke drnk
bezocht was zoodat een flink saldo te wach-
De Geisha.
Door het Ned. Operetle-Ensembio, directeur
Alph. Janmart Jr., zal op 15 Maart a.s. in
Casino" worden opgevoerd fDe Gris ha",
waarover wy hieronder eenige persbeoor-
deelingen laten volgen.
■Utrechtsch Prov. on Stedelijk Dagblad"
Men denke zich een Japansche lantaren.
Lichte, haast poezele, zy 't dan ook goed-
koope stof. Zachte, haast fletse schildering
met vloeiende lijnen, af en toe uitspattend ii
wat vreemde kronkels. Maar allo figuren vol
gratie en vol lieve vriendelijkheid.
Zoo is do Geisha, d' opgewekte, gezellige
operette, die gisterenavond door Jaomart's
gezelschap voor een volle schouwburgzaal
werd opgevoerd. Een avond van gezelligheid
en het moet wel een reozenknioeoor wereD,
die er niet prettig doer werd gestemd.
Vooral ook, nu ze zoo uitstekend werd
vertolkt.
O Mimosa San, de Geisha (Corry Pinksen).
Haar opgowektheïd doordringt, haar stand,
haar zang, haar diotic was nu eu dan won
derbaar. Vooral ia het smartvol lied, als ze
uitstort al het harte wee der Geisha's, die
lieftallig moeten wezen tor willo van de
theehuisklanten, die moeten zingen en dansen
eu liefkotzco, als ze innerlyk doe; leed
worden verteerd.
De koren wwcu zeer goed en de tooneel-
verzorging mag uitstekend worden genoemd.
Maar nog eenshet was een echt
gezellige avond.
Naar wy vernemen **1 op Donderdag
21 Maart a-s., door «Harmonie", zang- en
reciteervereeniging van Herv. Prot., directeur
Job. Brands, voor begunstigers en introducé s
haar tweede uitvoering in dit seizoen gegeven
worden,
By K. B. is aan dr. A. C. van Ryn
van Alkemade, te Apeldoorn, laatstelijk
leeraar R. H. B. S. te Helder, met ing. van
1 Sept. 1911, een pensioen verleend van
f 1175 'sjaars.
IJmuiden, U Maart.
Ds. E. Pekema, Doopsgezind predikant,
iie naar Ensohedé beroepen w«rd, heeft
Vergiftiging8-ver8ChlJn8elen.
By verschillendo gasten, bezoekers
leden van het personeel, gesamenlyk 20
25 personen, van oen groot restaurant te
Amsterdam hebben zich vergiitigings-'
scbynselon voorgedaan in den vorm van
brakingen on hevige krampen. Allen hadden
Ijs genuttigd, zoodat vermoed wordt, dat de
oorzaak gezocht moet worden in de ingre
diënten, waarmede dit bereid is. De directie
heeit deze tor beschikking van don gezond
heidsdienst gesteld voor een scheikundig
ondersoek. Een kollner, wien de maag is
uilgepompt, bevindt sich in een gasthuis.
Afloop aanbesteding.
Hot gemeentebestuur van Amsterdam heeft
gisteren aanbesteedhet verlengen der Noor
delijke IJ kade in westelijke richting. Inge
komen 9 biljetten. Minste inschryver de heer
E. Wienhoven, Den Haag, f 643,250.
Koninklijk bezoek aan de Visscherijschool
te Scheveningen.
Hr. M. do Koningin on Prins Hendrik
hebben gisteren de Visschcryschool, het
rcedery-erf van de firma don Duik en de
sohool voor het schiemannen bezocht.
Vlot gekomen.
l'ortsmouth, 11 Maart. De onderzeeër
A3", die op 2 Februari j.1. is gezonken,
is heden weder vlot gekomen.
De staking in Duitschland.
Berlijn, 11 Maart. Volgens het avondblad
vrd den «Berliner Lokal Anzriger" «Ijn
hedenmorgen van do 170.866 mynworkers,
die in het Ruhrgobied hadden moeten op-
komon, 112.109 aan werk gegaan. 34%
staakt dus.
De Zuidpool ontdekt.
Roald Amundsen.
Volgens een telegram van Reuter uit
Londen brengt de Daily Chronicle" het ver
haal van Amundsen s ontdekking van de
Zuidpool. Een party van acht man ging den
achtsten .September 1911 op tocht naar de
pool, maar moest terugkeeren in verband
met de intense koude, die de honden te zeer
deed lyden.
Amuodsen vertrok met vier metgozellen
den '20ston October opnieuw, legde gemid
deld 25 K.M. per dag af en bereikte den
Hen December de pool, die bleek te mosten
liggen op oen uitgestrekt plateau, dat naar
H&akon VII werd genoemd. Drie dagen
lang werden daar waarnemingen gedaan,
hetgeen overeenstemt met het vroeger bericht,
dat Amundsen van 14 tot 17 December in
de nabytirid van de pool is gebleven.
Amandsen moet zelf het relaas van zyn
tocht aan de «Daily Chronicle" hebben ge
seind, nadat hy eerst koning Haakon tele-
graphisch op de hoogte had gebracht van het
behaalde succes. Volgens de (Matin" heeft
het Engelsche blad dit voorrecht te betalen
met een bedrag van ongeveer vyf-en-twintig
dnizend gulden, waar zevenduizend vijf
honderd gulden aan seinkosten bovenop komen.
Wèl een staal vau de belangstelling, die een
onderneming als deze wekt Amundsen's
verwachting van de gulden die hem zouden
toestroomuu, zoodra hy zich als ontdekkor
van de zuidpool kon bekend maken begint
dan ook al in vervulliag te gaan.
Zal by nu een jaar later dan hy voor
nemens was in den zomer van 1912 zyn
getrouwo «Fram", in het noorden niet minder
thuis dan in het zuiden, overlaten aan de
ysdrift
Het is soker de vraag of Amundsen zich
eds dit jaar daartoe naar Alasga zal be
geven. Toen hy in 1911 dit plan wilde vol
voeren had de (Fram al in Juni 1910 zee
gekozen en het is dns meer waarschijnlijk,
dat de ysdrift hoogstens in den zomer van
1918 oen aanvang zal nomen, de weten
schappelijke expeditie, van welke men o. a.
verwacht dat z\j in verband met de uitkom
sten van ooeanografisch onderzoek in den
Noord Atlaotizchen Oceaan en elders ver
kregen, de nog ontbrekende toelichting zul
geven betreflende den samenhang tusschen
het water van de poolzee met dien van
zuidelyker zeeën.
Een later bericht meldt:
Het volgende verhaal Is door Amundsen
zelf getelegrafeerd naar de „Daily Chronicle",
„Matin en twee bladen in Christiania.
Den lOdon Februari 1911 verlieten wy ons
winterkwartier, om eerst oen voorbereidende
expeditie te ondernomen. Wy logden drie
depóts aan, het eerste op den 82sten breedte
graad. Iu deze depóts bewaardeu wy 2600
K.G. zeehondenvleesch, en andere levens
middelen voor de honden. Nadat wy deze
tusachenstations ingericht hadden, keerden
wy naar het winterkwartier terug.
Op deze reis gebeurde niets byzonders.
Het weer was gunstig. Nadat w\j met kalmte
den winter afgewacht hadden, en den 24ston
Augustus voor de eerste maal de zon weer
scheen, besloten wy naar het Zuiden op te
trekken. Onze expeditie bestond uit 8 man
en 110 honden. Drie man bleven in het
winterkwartier, dat uit 8 tenten en 8 hok
ken voor iie honden bestond.
Den 20sten October trokken wy met 5 man,
52 honden en 1 sleden op. Alle leden van de
expeditie waren in beste gezondheid. Na
eon gelukkige reis bereikten wy den 28sten
Octobor het eerste depót. De temperatuur
wisselde tusschen 20 on 30 graden onder nul.
Den 5den November kwamen wy by ons
derde depól. De honden kregen rykelyk en
krachtig voedsel. Den 9den November be
reikten wy het Victorialand, de voortsetting
van den bergketen, door Sbakleton ontdekt.
Twee dagen later werd het heuvelland, door
Ross ontdekt, bereikt, dat Z.O. bij den 8S$ten
breedtegraad en 103 gr. Westerlengte eindigt
Nadat wy den 85sten breedtegraad over
schreden hadden, begon den 16den November
het moeilykste en gevaarlijkste deel van odzo
reis. Het oversteken van het heuvelland van
Ross bezorgde in den beginne weinig moeite,
doch werd later seor bezwaarlijk, daar in
dit gebergte zear vele en kolossale gletschers
zyn.
Het gebergte is soms 4500 M. hoog. Van
een der bergtoppen van dit landschap, dat
zeer veel op de Alpen gelykt, genoten wy
een wonderbaarlijk en overweldigend uit
richt. Zoo ver het oog reikte een oneindige,
eeuwige Ijswoestijn, die gedompeld was in een
toovcr&ebtig licht dor stralen van de midder
nachtzon.
T\jdens een der volgende dagen moesten
wy na een moeilyke, door storm en sneeuw-
weer belemmerde reis 24 van onze honden
slachten.
Er waren nu nog slechts 18 dieren, zes
voor elk van de circa 300 K.G. zware sleden.
Het weer was in die dagen voor onze expe
ditie zeer ongunstig. Verschrikkelijke sneeuw
stormen dwongen ons, den opmarsch op te
geven. Wy maakten uit sneeuw drie kleine
hutten, die ons voor enkele dagen onder
komen gaven. Gelukkig werd in dien tyd
het weer gunstiger. Wy braken op en waron
den anderen dag op een prachtige, spiegel
gladde Ijsvlakte, die later bleek een gletscber
te zyn, die ,door ons met den uaam van
Duivelsgletcher gedoopt werd. Op dezen
gletschor gingen wy drie dagen met do grootste
snelheid voorwaarts. Op den 8«ten December
waren wy volgens onze berekening tot den
88sten breedtegraad en 10 minuten, en be
reikten tegen den avond de zuidelijkste plaats,
door Schackleton bereikt. Hier riclitteu wy
een depót in. Den lOden December kwamen
wy op den 88»ten breedtegraad 50 minuten.
De verdere reis ging zeer vlot. Het ys was
gunstig. Eindeiyk, den 14den December 1911,
was do pool bereikt. Er heerschte prachtig
weer. Er woei een kalme Z. O. wind. De
temperatuur bedroeg 23 gr. Celsius. Wy
richtten op de pool een mast op en heschen
de nationale vlag. Daarna hieven wy een
drievoudig hoeraaan op het Noorweegsche
vaderland.
Wy waren allen zeer ontdaan. Dit oogen
blik leek 'ons het grootste van ons leven.
Nog denzelfden dag maakten wy eenige
hutten en begonnen wy dadolyk met unzu
geographiache berekeningen. Hieruit bleek
echter, dat wtf eerst op 89 gr. 55 min. waren.
Tot het bereiken van de eigoniljke Zuidpool
hadden wy dus nog een alstand van 9 K.M.
af te leggen. Den 16den December kwamen
wy aan de Zuidpool. De pool is op een by'ua
glad plateau, dat wy het koniog H&akoa-
plateau noemden. Het zuidelykste punt van
de aarde is omgeven door een oneindige
gladde Ijsvlakte. Nergens ziet mon iets
anders dan ys. Er heerschte by onze aan
komst een doodelyke stilte. Er verroerde
zich niets in de lucht. Een onaangename
stilte als van het graf was om ons.
Wy zetten ons onderzoek met den groot
sten yver voort. Den 17den December maak
ten wy een klein huis van sneouw on Ijsblok
ken, dat wy het poolhuis noem ten. De
Noorweegsche vlag werd er geheschen. Vol
gens onze berekening bedroeg de afstand
van het winterkwartier tot de pool 1400
K.M. W(j hadden dns gemiddeld per dag
een afstand van 25 K.M. afgelegd.
Den 26sten December begonnen wy dc
terugreis.
Den 25sten Januari bereikten wy de Wal-
vischbaai. De gezondheidstoestand van de
expeditie-leden was uitstekend.
UIT DE TWEEDE KAMER.
De Kamer bracht den geheelcu Vrydag
voor de pauze door met regeling van d<-
z. g. „erfgooiers-kwestie"zooals mou zal
weten eene eeuwen-oude kwestie over den
eigendom van de v&n ouda genaamde „ge-
meene Heiden en Weiden van Gooiland'
Wy nemen aan, dat deze kwestie onzen
lezers, zooals wy in hel vorig nummer al
zeiden, weinig interosseeren zal, en vermol
den alleen, dat de Regeering een wetsont
werp had voorgesteld, dat een compromis is
en dat dit ontwerp, behoudens eenige wijzi
gingen, hoogstwaarschijnlijk wel zal worden
aangenomen. A. s. Donderdag is de eind
stemming. Uit de Erfgooiers.kwostie is vooral
bekend de beer Floris Vos te Bussum, die
ook aanwezig was op de zitting der Kamor.
Hierna kregen we een wetsontwerp hou
dende bepalingen omtrent de vergelding met
pensioen van in dienst van ambtenaren, ceu
college oi eene instelling oi van met dezen
gelyk gestelde commissiën of particulieren
den Staat bewezen diensten.
De heer de Moester (u.-l.) verheugt zich
zeer over deze regeling. Boekhouders on
klerken, by comptabele ryks&mbteuaren in
dienst worden hior o.a. door gebaat. Maar
den heer Heltdingen (s.d.a.p.) stelt het te
leur, lo. omdat verschillende categorieën
uitgesloten zyn, 2o. omdat velen het recht-
streeksche bewys der zydelingsche diensten
niet zullen kunnen leveren en 3o. omdat
voor velen de kosten to bezwarend zyn.
Intusschen zullen spr. en de zynen er voor
stemmen, onier de mits dat wy er met dit
ontwerp niet af zyn. Thans zyn nog to veel
categorieën uitgesloten. Spr. beveelt daarom
het amondemeut-Ankerman, Ter Laan en
Smcenge aan om de personen, die in tyde-
lyken dienst rechtstreeks van don Staat zyn
geweest, in het ontwerp op te nemen.
De heer Heemskerk echter verdedigde het
wetsontwerp en de heor Ankerman (c.-h.)
geeft nog eenige verbeteringen in overwe
ging. De hoer Smeenge (u.-l.) breogt aau de
ontwerpers hulde en slo*t zich b(j dsn hoer
Helsdingen aan.
Het vervolg in ons volgend nummer.
Laatste berichten.
De Scheveningscho logger 88 is heden by
IJmuiden in aanvaring gekomen met den
stoomtrawler «Sidney Albert".
De logger is op 4% zeemyl Z.O.t.Z. van
IJmuiden gezonken op 9 vadem waterdc
top der mast en een stuk van hel zeil steken
boven water.
Stoom vaartberichten.
Stoom va t ar-M aatsob a »*pu Neok ri.a n o.
Bamia, thuisreis, is 11 Mitrt l'erim gepass.
Kon. d. Ncderl., uitreis, is 10 Maart Oibrmlt&rgepavt.
Kon Willem 11, uitreis, is 11 Maart Uuessant gepas».
Kon. Willem I arriv. 10 Maart v. A'dain te Balavi».
Kon. Willem 111 arriv. 11 Maart v Batavia tc A'daiu.
Lombok arriv. 11 Maart van Java te Amsterdam
Oranje, thuisreis, vertrok 9 Maart un Singapore.
Timor, uitreis, arriv. 10 Maart te L'ort-S^id.
Vondel, thnisreis, is 9 Maart, i'eriiq gepas»,
Rotterdamsche Llotd.
Goentoer, uitreis, arriv. 10 Maart le Southamptou.
Medan, uitreis, arriveerde 10 Maart tc Sabang.
Merauke, uitreis, vertrok 10 Maart van Gibraltar.
Rindjani, uitreis, passeerde 9 Maart Kaap del Armi.
Tabanan, uitreis, vertrok 10 Maart van Goloinbo.
Koninklijke Hollaniwcne Llotd.
Ainstelland, thuisreis, vertr. 10 Maart v.Lat Halma».
Delfland vertr. 10 Maart v. Buenos Ayrce n. A dam.
Zee land ia, uitreis, vertr, 10 Maart van Rio laneiro.
Kon. Wkst-Indisoiik Maildienst.
Pr. Willem 1 vertr. 10 Maart v. Paramaribo ii. A'daui.
Pr. Willem 111, thuisreis, pass. 10 MaartSt. Micliaols.
Viaaoherijberichten.
Nieuwediep, 8 Maart. Aangebracht door trekker»
8 UI haring f9.60 a f 10.00 por tal.
Van garnalenvistchers 12 mand kleine schol
f 5.50 a f 050 per mand. 6 mand schar f2.00 a
f2.50 per rnand.
9' Maart. Van 25 korder» te samen 1 tot 5 stuk
gro«te tong f0.85 per stuk. 5 tot 10 stuks middel
tong f050 per stuk. 5 tot 10 stuks kleine tong
f0.20 per stuk. 1 tot 4 mand «tortscho! f5.00 a
f 6.IX) per mand. 1 tot 0 mand kleine schol f2.00
a 12.75 per mand. 1 tot 2 mand schar fl.50 a
fl.75 per mand.
Van trekkers 16 Ul haring 18.15 a f9.50 per tal.
11 Maart. Van trekkers 6 tal haring fo.75 a
(9.10 per tal.
