KLEINE COURANT - 't Vliegend Blaadje voor Halder, ToxoiWSoringon on Anno Paulowna No. 4082. Zaterdag 23 Haart 1912. 40ste Jaargang. De Zoon van den Bankier. 't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct, buitenland 1.25 Pre-Zondagsblad 37* 45 f0.75 miënj lindeblad >»»65»>»»75» f 0.90 (Voor het buitenland bij vooruitbetaling.) Adverteatiën vaa 1 tot 5 regels (bij vooruitbetaling) 30 ceaL Elke regel meer Eewijs-eiemplaar24 Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend. ntaro.- foon BO. Verschijn! Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgeven C. DE BOER ir. (v./h. BERKHOUT Co.), Helder. Bur Eerste Blad. Zij, die zich met I APRIL a.s. op dit blad abonneeren, ont vangen de tot dien datum versehijnende nummers GRATIS. Aan onze abonné's buiten de gemeente wordt beleefd verzocht 't verschuldigde abonnements geld Vliagend Blaadje, Zon dagsblad en Modeblad lstc kwar taal 1912 te willen overmaken per postwissel of aan postzegels vóór 5 April a.s.f zullende anders daarover met 5 cents verhooging per post worden beschikt. Postwissels voor dat doel behoeven slechts met een zegel van 2% cent be plakt te worden. BIEUWSBERICHTEM. HELDER, 22 Maart. Postduiven Vereeniging Hollands Noordpunt te Den Helder. Bovengenoemde vereeniging heeft haar vluchtprogram voor 1912 als volgt vastge steld A. Oude Duiven. 24 Maart De Kooy, 27 Maart Schagen, 30 Maart Alkmaar, 3 April Amsterdam, 8 April Rotterdam, 14 April Roosendaal, 21 April Mechelen, 28 April Mons, 5 Mei Quie- vrain, 12 Mei St. Just, 19 Mei Donrdan, 2 Juni Orleaus, 16 Juni Tours, 6 Juli Bordeanx. (Afstand van 993 K.M.) B. Jonge Duiven. 2 Juni De Kooy, 5 Juni Schagen, 9 Jnni Alkmaar, 16 Juni Amsterdam, 23 Juni Rot terdam, 30 Juni Roosendaal, 7 Juli Mechelen, 14 Juli Tirlemont, 21 Juli Namen, 28 Juli Jemolle, 4 Augustus Arlon. (Afstand van 370 K.M.) C. Oude en Jonge Duiven. 7 Juli De Koo\j, 10 Juli Schagen, 14 Juli Alkmaar, 21 Juli Amsterdam, 28 Juli Rot terdam, 4 Augustus Roosendaal, 11 Augustus Gent, 18 Augustus Kortryk, 25 Augustus Quievrain, 1 September Chiraaiy, 8 Sep tember Breteuil. (Afstand van 400 K.M.) Postduiven-liefhebbers die geen lid zijn en bunne duiven deze vluchten willen laten mee vliegen, kunnen dat doen, mits zy'donateur der vereeniging worden vóór 24 Maart, tegon een contributie van f2.50 per jaar, doch hunne doiven komen nooit voor een prys in aanmerking. Stoomvaart Mij. „Nederland". Van de werf der Maatschappij voor Scheepe en Werktuigbouw „Feyenoord", to Rotterdam, werd Zaterdag te water gelaten het voor rekening der Stoomvaart-Maatschappij .Neder land" te Amsterdam in aanbouw zynde stoom schip „Krakatau". Het s.s. .Krakatau" waarvan in Mei 1911 de kiel gelegd werd, is het vierde vrachtstoom schip van dezelfde grootte, dat in het tijds verloop van óón jaar door de My. .Nederland" in dienst zal worden gesteld. Het wordt gebouwd onder .byzonder toezicht" van Lloyd's en voIgenB de hoogste klasse van dit Bureau. Lengte, breedte en holte bedragen respec tievelijk 430'-0", 55'-0" en 29'-6", terwijl de waterverplaatsing by een diepgang van 25'-9" zal bedragen 13.050 ton van 1016 K.G. Het schip zal voorzien worden van machines van het direct werkende triple expansie systeem, welke 4150 I.P.K. zullen ontwikkelen, waar mede een snelheid van 12% mijl per uur moet bereikt worden. Op deze vrijkomende helling zal eerstdaags de kiel gelegd worden voor het dubbelschroef mailstoomschip Koningin Emma", eveneens bestemd voor de Stoomvaart Maatschappij «/Nederland", welk schip grooter wordt dan ooit op deze werf en in ons land op stapel werd gezet. Open brief. Door het Anti-Tariefwet-Comitó is een open brief gericht aan den heer C. van der Voort van Zyp, lid der Tweede Kamer, van den navolgenden inhoud Den Hoogedelgestrongen Heer C. van der Voort van Zyp. Lid van de 2e Kamer der Staten-Geueraal 's Gravenhage. Hoogedelgestrenge Heer. In de Ermelosche Courant" van Woensdag 13 Maart IJ. wordt gewag gemaakt van oeno door U te Nykerk gehouden lezing over de Tariefwet. Daarbij wordt geschreven.Maar nog niet wisten zy hetgeen de heer van der Voort van Zyp mededeelde, dat het Duitsche kapitaal ook reeds meedoet om de voor Holland zoo nadeelige Tariefwet te bestrijden. Op deze wyze worden de koBten dor Anti- Tarief wet-ad verten tiën ondermeer bestreden.* Hoezeer het ons moeilijk valt te geloovop, dat gy zoodanige mededeeling deedt, is het berioht, dat wy ook in andere bladen vonden zoo stellig, dat wy er niet aan kannen twijfelen. Het zy ons dan evenwel veroorloofd met den meest mogelyken nadruk te protesteeren tegen Uwe aantijging, omtrent de voor en door het Anti-Tariefwet-Comitó bijeenge brachte gelden. Het is een verzinsel te be weren dat aan eenige bewegingen van het Anti-Tariefwet-Comitó het Duitsche kapitaal mededoet. Dat gy het noodig hebt gevonden eene bewogiDg die er haar eer instelt nationaal te zyn on die er niet minder trotsch op is, dat zy zich houdt buiten het terrein der politiek, te bestrijden met onware en onwaar dige argumenten, kuDnen wy niet anders dan betrenren, te meer waar wy van den volks vertegenwoordiger althans fritelyk juiste mede- deelingen mochten verwachten. Hoogachtend het Anti-Tariefwet-Comitó. (w.g.) J. H. G. Bekkor. Secretaris. De dood van mevrouw Ewoldt. Uit Heerenveen wordt gemeld dat de Recht bank de voorloopige hechtenis van domineo Ewoldt met 30 dagen hoeft verlengd. En in verband hiermede wordt ook gemold dat by de instructie moet gebleken zyn dat mevrouw niet is verdronken, maar tengevolge op haar gepleegd geweld is overleden en eerst na haar dood te water is geraakt. Eigenaardig klinkt by deze mededeelingen wat de gevangen genomen predikant aan zyn familie en vrienden schryft. Zoo lazen we nog het volgende, dat ontleend is aan bet ,N. v. Friesl." De heer N. de Boer heeft Woensdagavond weder oen brief van ds. E. ontvangOD, geda teerd 10 Maart. Daarin schryft by o.a. Wat my persoonlyk betreft, ik ben in den u reeds bekenden toestand. Driemaal ben ik nu geboord en blyf, dit spreekt van zelf, ten opzichte van het in- treurige ongeval, by wat is geschied. Wel kunnen degenen, die daartoe lust gevoelen, een ruim veld en vry spel vinden om hun gal tegen my uit te spuwen; doch, zoo mogelyk, ben ik nog onschuldiger dan een pasgeboren kind. Dit kan door schreion nog iemand doen schrikken, niet helpen; ik echter heb niets kunnen zeggen, maar toch, te midden van bet ontzettende geval, myne vrouw trachten te redden, naar eer, plicht en geweten. Al hadden G. (de overleden echtgenoote Red.) en ik ook alle dagen in de grootste vyandschap geleefd, of, al hadden wy den grootst denkbaren vrede gehad, het sou aan het ontzettende ongeval niets kunnen veran deren. Maar immers, wie zoo iets in koelen bloede of zelfs in de grootste drift kon doen, hy ware een duivel in menschengedaante. 't Is wonderlyk misschieD, maar niettemin waar achtig, ik zou hier soms kunnen zingen, zoo totaal onschuldig zit ik in voorarrest". De Cycloop. Het vlot komen van de «Solo* van het strand van Ter Heide roept een soortgelyke afbrenging in herinnering, die in 1855 ook op onze kust (by Zandvoortj is gelukt. Het betrof 's ryks Btoomvaartuig .Cycloop*, die in den stormnacht van 1 op 2 Januari een uur bezuiden Zandvoort op het Btrand werd geworpen. De kommandant Zwaanhals had zich by gebrek aan steenkolen genoodzaakt gesien by hoog water het schip op het strand te laten loopende Noordwester storm had toen het betrekkelyk kleine raderstoomschip tot dicht onder de duinen neergezet. Toch verdronken er nog eenigen van de beman ning de officier van gez. de Haan, de machi nist en een der matrozen, ««die zonder bevel daartoe af te wachten van boord zyn gegaan*. De stranding wekte groote belangstelling een afdeeling dragonders uit Haarlem werd dadelyk afgezonden om voor de goede orde en de veiligheid van 's ryks eigendom to waken. Ook de waarn. commissaris des Konings jhr. van Tets spoedde zich ylings naar Zand voort. Men had weinig hoop dat het vooral aan de achtersteven zwaar beschadigde schip zon kunnen worden afgebracht. Toon werd by openbare inschrijving het „in vlot water brengen* aangenomen door een paar reeders to Egmond aan ZeeG. de Groot en J. Konyn, voor de som van f 17,700. Omstreeks halt Maart werd met het werk begonnen en op 7 April was men met uit graven en zandverwerken zoover gekomen, dat een begin kon worden gemaakt met de opvyzeling van de Cycloop». Weldra was zy oen Ned. el omhoog gevyzeld, en werd de kiel geheel zichtbaar. Maar het duurde tot half Mei voor men, geholpen door een springvloed, inderdaad het stoomschip vlot kreeg. Van den Zaterdag op Zondag kwam het voor anker, maar door het breken van den ketting raakte bet vaartuig opnieuw op het strand. Gelukkig kon het spoodig in diep water gebracht worden en de Cycloop» kon op 15 Mei mot klein zeil en «een gunstige gelegenheid» koers zetten naar Hellevoettluis. Vandaar vertrok inmiddels Z.M. stoomschip Sindoro" onder bev«l van luit. Westerouen van Meeteron de .Cycloop» tegomoet. Men kon er in die dagen prat op gaan, dat nog nimmer eenig schip van dergelyke afmeting on zwaarte als de .Cycloop* van onze stranden was afgebracht en terecht werd hulde gebracht aan de volbrengerB van dit kunststuk. De Chineezen in de Straite. Terwyl de Deli-bladen nog niets ver meldden omtrent de rolletjes op Java, lezen wy in de «Straits Budget" dat ook in de Straitssettlements vry ernstige ongeregeld heden hebben plaats gehad naar aanleiding van het Chineesch Nieuwjaar. Te Singapore en Penang ging alles kalm en ordelyk toe, maar te Koeala Loempoeris er gevochten, evenals te Soerabaja, tusscben de Chineezen onderling. Chineezen met staart en slaartlooze Chineezen hadden het daar met'elkander te kwaad, zoodat er vele inhechtenisnemingen moesten plaats hebben, torwyl er ook twee dooden vielen. Ook te Ipoh, in Telok Ansoen en in Troenoh hadden ernstige ongeregeldheden plaats. In Tolok Ansoen werden zes lieden door de onruststokers verwond en twee der laatstge noemden door de politie neergeschoten. Hiervan drong echter tot na toe niets naar buiten door. Chantecler. De tramwagen was vol, alle twee-en-twin- tig plaatsen bezet. En, inderdaad merk waardig, stellig een feit om voor de historie te bewaren, omdat het wellicht nooit gebeurd is tn misschien ook nooit meer gebeuren zal, daar waren er van die twee-en-twintig pas sagiers óén-en-twintig vrouwelyk en slechts óóo mannelyk. De vrouwelyko waren vaa allerlei aard on leeftyd, de mannelijke was een ooljjk glaber oud boertje. De tram reed en het was stil in den wagen, een stilte, die op gêne leek. Toen op eenmaal wondde het boortje, dat een poos gluüder had zitten rondkijken, het kleine kopje vol gedachten, die wol kleurig zullen geweest zyn, zich tot zyn rechterbuur dame, een deftig in bont gedoken dame, do gemalin van een gemeenteraadslid nog wel, on hy zei 'k Laiken wel Zantekieer! De dame bekeek het boertje in een vluch- tigen blik van zyn pet tot zyn vetleeren laarzen en zweeg. 't Boertje grinnikte en zweeg ook. Maar even later keerde hy zich naar zyn linkerbuurdame, eeu jeugdige scboone, die naar de tennisclub ging. En hy zei 'k Laiken wel Zantekieer De jeugdige tonnisdame bloosde met een diep rooden gioeienden blos en zweeg. 't Boertje grinnikte en zweeg ook. Wendde zich weer oven lator tot zyn overbuurdame, een juffrouw, die boodschappen had gedaan en zei 'k Laiken wel Zantekieer l De burgerjuffrouw bleek wat doof, doch ook beleefd, zy vroeg Wil blief u 'k Laiken wel Zantekieer, herhaalde het boertje. Doch toen was het voldoende. De conduc teur, die al na de eerste opmerking luid genoeg immers geuit, dat 42 ooren hsar konden vernemen misprijzend had staan kyken uit zyn denr, kwam nader en zei tot het boertje U moet de dames niet lastig vallen. 't Boertje keek eerlyk verbaasd tot den condncfeur op en sprak Val ik iemand lastig Ik zeg alleen, dat 'k Zantekieer laiken. Wat u laikent kan de dames niks schelen. U1 M<> je niet zegge, me goeien man, dat weet jy niet. 'k Vraag jou of 'k ongelaik heb. Alicmaal kippetjes hier en ik de eenige haaD. Nou jy er by bin, zain der twee Zan- tekleers. De dames in den wagen konden 't niets aardig vinden, lachten niet, koken veeleer ontstemd. Dat gaf den conducteur moed en vertrouwen op den ingeslagen weg voort te gaan. U weet niet, hoe u u gedragen moet, man, sprak hy. 't Boertje was niet beleedigd. Heelemaal niet. Hij grinnikte Dat hebbe ze me meer gezaid, vriend. Houd dan uw mond asjebelieft tegen de dames. 'k Zai geen onvertogen woord, 'k Zeo alleen, da'k Zantekieer laiken en dat laiken ik ook. Is 't nou waar of niet, dames, wendde hy zich tot de geachte toehoordoreseen. De verontwaardigde stilte werd niet verstoord. 'k Zou nou me mond maar houden, raadde de conductenr ernstig. Al goed, man, al goed, zei 't boertje. Maar al praat jy als Bnrgmao, toch laiken ik Zantekieer. Daar kwam uit een hoek een oude, hoogst verontwaardigde dame met straffe stem den conducteur te hulp. U lykt moer onopgevoed 't Boertje verstond niet goed. Nee, da zei 'k niet, sprak hy, 'k zee alleenig, da 'k Zantekieer laiken. As u je niet behoorlyk gedraagt, gaat 3 d'r uit, dreigde nu de conducteur. Non, nou, goed, maak je niet zoo hanig nan, 'k zwyg ommers al, zei 't boertje. Maar wa'k er an miszeg, zeg, as 'k zeg, la 'k Zantekieer laiken, weet ik niet, zeg Daarby bleef het, zou óón onzer verslag gevers zeggen. Maar een paar halten verder moest 't boertje uitstappen. Hy stond tydig op on Jachtte by de deur. En terwyl de wagen vaart verminderde, xo'ek hij mot een langen blik don wagen rond en al de passagiers langs en hy sprak, juiBt vóór hy uitstapte "t Is me toch oon emmes mooi kippe- hokje. Je mag 'tme best thuissturen voor Znntoreklaos, kondektenr. La main dan maar Zantekieer wezen Uit een Gemeenteraadsvcrslag .Aangezien verschillende Raadsleden er bezwaar tegen hadden hnn stem uit te brengen voor het ««in beginsel" besluiten, wyzigde de voorzitter zijn voorstel in dien zin, dat niet ««in beginsel", maar >in prin cipe" sou worden besloten." Uit het Verslag der Gezondheidscommissie! over het jaar 1911. III. Geldelyke stenn van overheids wege. Dato 10 Mei 1911 werd aan de Commissie om advies gezonden een adres der- Vereeni ging voor Volkshuis vesting Helder" aan den Gemeenteraad, waarin ingevolge art. 30 der Woningwet werd verzocht om een voorschot van ten hoogste f76000.voor den bouw van 38 woningen, hetzy op oon terrein aan den Beltweg, hetzy op een terrein aan den Polderweg. De Commissie was oenparig van oordeel, dat de -werkzaamheid eener vereeniging als de hier bedoelde moest worden toegejuicht en dat het terrein aan den Polderweg de voorkeur verdiende. Inzake de waardeering van het ontworpen bouwplan bestond echter in de Commissie verschil van meening. De meerderheid der Commissie achtte de huurpryzen der woningen te hoog. Deze be droegen volgens het plan fl.85, f2.10 en f 2.50 per week, waarby dan echter de kosten der waterleiding ad f0.15 per week voor rekening van den huurder zouden komen. Men meende, dat aan woningen van deze huurpryzen geen behoefte bestond on dat door het bouwen daarvan niet werden ge holpen degenen, dio hulp noodig hebben, n.1. zy, voor wie een huurprys van f2. per week te hoog is. Op deze gronden meende de meerderheid der Commissie het verleenen van een voor schot voor de uitvoering dezer plannen te moeten ontraden. De minderheid der Commissie daarentegen was van oordeel, dat door de .opschuiving" der bewoners, het bouwen dezer woningen indirect ook ten goede zou komen aan hen, voor wie de huurpryzen te hoog waren. Hierby werd verwezen naar de ervaring, in andere plaatsen opgedaan. Deze leden meenden dan ook het verleenen van het gevraagde voorschot ten zeerste te moeten aanbevelen. In het advies, dato 18 Mei aan B. en W. uitgebracht, werd van de meening van meer derheid en minderheid der Commissie afzon derlijk melding gemaakt. De Gemeenteraad besloot het gevraagde voorschol te verleenen. Een soortgelijk verzoek der vereeniging Licht en Lucht" werd op 21 Juli aan de Commissie gezonden om advies. Het betrof een voorschot van f 47000 voor den bouw van 27 woningen. Tegen dit plan werden in de Commissie de volgende bezwaren geopperd Het werd minder wenschelyk geacht dat eene vereeniging als deze bare woningen verhuurt, althans by voorkeur verhuurt, aau eene bepaalde categorie van personen. Door de meerderheid der Commissie werd de huurprys van f 2.30 per week te hoog geacht on dit te meer, waar de woningen verhuurd zullen worden aan eene categorie van personen, wier inkomen het betalen van een dergelyken huurprijs niet toelaat. Mede in verband met dezen betrekkelyk hoogen huurprys word het oppervlak der woningen te klein geacht. Dit bedroeg van de meeste woningen slechts 30 M8., het minimam, dat volgens art. 20 der Bouwver ordening in deze gemeente wordt toegelaten. Tenslotte werd de aandacht gevestigd op eenige weinig hygiënische toestanden in do omgeving der te bouwen woningen. De meerderheid der Commissie meende op grond van deze bezwaren te moeten advi- seeren het gevraagde voorschot niet toe te staan. De minderheid meende de beslissing aan het oordeel van den Gemeenteraad te kunnen overlaten. Ook ditmaal werd in hot advies op 5 Aug. aan B. en W. uitgebracht, van de meening van meerderheid en minderheid der Commissie afzonderlijk melding gemaakt. De Gemeenteraad besloot het gevraagde voorschot te verleenen, indien het Rjjk dit aan haar verstrekte. IRGEZORDER. Geachte Redactie. Mag ik nog eene kleine ruimte verzoeken ter beantwoording van de opmerkingen van den heer Groenendijk, naar aanleiding van myn mazelenstukje. In de eerste plaats myn dank aan den heer G., voor zyne inlichting omtrent het niet ge- Bloten zyn der lagere scholen. Ik wist het niet on heb het daarom ook met de noodige reserve vermeld. Waarom het sloiten van scholen .niet anders kan worden opgevat, dan als een goede maatregel" is roe niet dnidelyk. We hebben hier toch to maken met eene ernstige stoornis in het onderwys voor het geval het lagere scholen betreft en ik denk ook, dat de moeders, die bun respectieve kleintjes thuis krijgen van de bewaarscholen, zich wel eens zullen afvragen of de winst tegen den last opweegt. Deze kwestie heeft toch ook nog een andereD kant, dan alleen don medischen. Dat de medische zyde van deze zaak geen stof is voor een dagblad, geef ik grif toe, maar 't was er hier vooral om te doen het on bruikbare van de mazelen-verordening aan te toonen en daarby laten zich nu eenmaal de meest elementaire medische zaken niet ver mijden. Ik kan toch moeilyk de gemeentenaren van Helder overtuigen, dat hunne mazelen- bestryding niet deugt, door ze op den genees kundigen kring te behandelen. Zou werkelijk iemand myne charge ,touzy het er om te doen is later te kunnen zeggen, dat het geholpen heeft" au sórieux genomen hebben, als eene beschuldiging van kwade trouw aan hot gemeentebestuur? Dat geloof ik toch heusch niet. Ik heb willen aantoonen, dat de mazolen- bestryding eene caricatuur was en de teekenaar van caricaturen moet het er nu eenmaal wat dik opleggen. Maar ik zie toch werkelijk het gemeentebestuar, al heeft het dan ook dozo verordening uitgebroed, er niet voor aan, dit als eene ernstig gemeende insinuatie te beschouwen. En myn stuk zou mosterd na den maaltijd zyn? Ik heb het toch niet geschreven om de be waarscholen weer open te krygen. In zyn voornaamste gedeelte is het tegen do mazelen- verordening gericht en i s dus niet alleon actueel, maar zal dat b 1 y v e n, zoolang die niet veranderd, wat my aangaat liefst ver dwenen is. Het werd bovendien ingezon den voor de scholen weer geopend waren. Waarom ze weer geopend zyn op het oogen- blik, dat juist de resultaten van het sluiten voor den dag zouden komen, laat ik ter be antwoording aan B. en W. en hunne ad viseurs". Ik begrjjp het nog minder dan de sluiting. Met beleefden dank voor uwe gastvrijheid, KRUVHB. Die Paseion. Geachte Redactie. Naar aanleiding van versohillende opmer kingen en verkeerde gevolgtrekkingen, gemaakt naar aanleiding van de uitvoeringen van bovengenoemd werk op 29, 30 en 31 Maart in Casino, gevoelt het comitó zich godrongen niteen to zetten wat de strekking en bodoeling dier uitvoeringen zyn. liet oratorium «die Passion unseres Herrn Jesu Christi" ten onrechte Passiespel genoemd, wordt uitgevoerd met een illustratie van Levende beelden, een illustratie dus als schilderij, als de staties van een kruisweg. De solisten, koor en orchest, ongeveer 100 personen, worden, geheel afgescheiden van het tooneel, aan het andere einde der zaal (achter) opgesteld zy vertolken d k k r het oratorium door den evangelist Marcus ver haald. Telkens wanneer de beschrijving der lijdens geschiedenis gekomen is aan oen gowichtig moment wordt het gordyn voor het tooneel vaneen geschoven en aanschouwt het publiek een schilderij waarvan de figuren lovende, onbewegelijke personen zyn in karakteristieke houding door den schilder Colette opgesteld. In verband met de machtige, indrnkwekkende muziek aan het andere einde der zaal door solisten, gemengd-knapenkoor en orohest ver tolkt, moet dit een diepen indruk maken. Ieder die zich het voor jaren hier uitge voerde Weihnachtsoratorium" van denzelfden componist (toenmaals in het onde Tivoli) herinnert, uitvoeringen hier door meer dan 2000 porBonen bezocht, kan oordeelen welke machtige impressie genoemde uitvoeringen gemaakt hebben. Het comitó twjjfelt er niet aan of ook deze uitvoeringen zullen aan booge artistieke eischen voldoen, temeer daar by het voor stellen der hoofdpersonen alle realiteit ver meden is. Met gerost hart durft de commissie het bezoek aan ieder aanbevelen. Het streven van het eomitó is een kunstwerk te geven, een grootsch werk waaraan niemand zich zal kunnen kwetsen. 't Moet aan een misverstand worden toe geschreven dat sommigen meenen dat hier iemands religieuze govoeleus ook maar eenigs- zins zouden kunnen geëegerd worden. Trouwen* by de opvoeringen (3001) in ateden met zeer gemengde bevolking heeft men nooit iets daarvan vernomen. In Duitschland waar do overheid op het stuk van uitvoeringen nog.al nauwlettend waakt, heeft nooit iemand aan „Unfug" ge dacht, nooit is er van eenige zijde iets tegen aangevoerd, wat zeer begrypelyk voor ons is. Onzen dank geachte redactie dat go ons in de gelegenheid steldet dit misverstand uit den weg te ruimen. Namens het Comitó, A. J. LKKWBNS. FEUILLETON. 22) Willem Hardenberg perste zich de lippen byna aan het bloeden, vóór hy antwoordde Neen, hoor, beste jongen, weeB maar niet bang, dat ik het bem zeggen zal. Je schreef dus je moeder eens Dat was heel goed van je. Ik zon niet gedacht hebben, dat je al schryven kon". >«Ik schrijf ook niet heel mooi", verklaarde hy nederig. ««Allemaal groote letters maar Moeder begrypt toch, wat het beduidt. Ik had haar gezegd, dat ik schryven sou, be loofd, weet u, en ik moest dus mijn woord honden, ook al werd ik er voor geslagen. Zy is myn moeder, weet u. Ik had heel wat moeite om aan een postzegel te komen, zonder dat iemand het wist, maar ik kreeg hem toch. Ik vroeg moeder, of ze my terug wou halen. En ik zond baar in den brief een mnntbiljetje, dat ik van grootpa gekregen had. Ik stuurde het, omdat ik baDg was dat zy geen geld zou hebben om my te komen halen." Willem Hardenberg luisterde met klimmende aandoening. «,Ben je hier al laDg vroeg by. «En waarom liet je moeder je hierheen gaan I" De jongen keek op, en was verwonderd over de trillende stem van den bezoeker. «Ik ben hier nog maar een paar weken. Moeder had geen geld meer om me alles te geven, en ik moest toch ook eten", zeide by half verwijtend, wegens de onbegrijpelijkheid van den vreemdeling. .We waren heel arm en mjjnheer Hartman kon ons geen geld meer geven, en Moeder was bang, dat we nog armer zonden worden. En zy zeide ook, als ik naar Grootvader wilde gaan, sou ik dan altyd lekker eten en mooio kleertjes krygen en groote tollen en speelgoed daar om liet ze my gaan en toch hnilde ze iederen nacht. En ze wilde het zelf I Grootpa zegt, dat ik haar nooit zal terugzien, maar ik moet en zal haar terugzien. Ik wil het. Iederen avond bid ik er om." Willem Hardenberg keek angstig naar de deur. Je weet dus Diet precies, waar ze is vroeg by wanhopig. „Zeg me eens, wat deed ze in Rotterdam?" ,Tooneelspelen", antwoordde by eenvoudig. Weer keek Willem naar de deur. Het zou ongetwijfeld niet lang meer duren, dat eyn gastheer terugkwam en wat dan, zoo hy dan niet van alles op de hoogte was, bedacht by vol ontzetting. ,En je vader? Waar is die?" vroeg hy op bitteren toon. „Je hebt my nog niets van hem verteld." Ik weet niets van hem. Ik heb hem nooit gezien", antwoordde de jongen bedaard. .Nooit gezien Is hy dan dood Stierf by, voordat je geboren word Kleine Jan schudde zyn mooie krullebol. Neen, dat geloof ik niet. Heel, heel lang geleden, toen ik nog heel klein was, ging hy weg en kwam nooit meer terug. Hy heeft ook nooit een brief gestuurd. Moeke zegt, dat h(j van me houdt en ik moet ook veel van hem houden, heeft ze my geleerd. Maar ik geloof niet, dat hy veel om my geeft of van me houdt, ook niet van Moeke, want dan zou hy wel by ons gebleven zyn en had Moeke niet alle nachten behoeven te schreien." Willem Hardenberg'* vingers plukten zenuw achtig aan het tafellaken. .Zoo moet je niet spreken, myn jongen", zeide hy heesch. .Je weet niet, wal je vader doetook niet hoe by er naar verlangt weer by zyne vronw en jongen terug te komen. Misschien zou hy het erg graag willen maar dat hy nog niet kaner is misschien wel iets, wat hem nog terughoudt. Je moet maar veel van hem houden, dat heeft Moeder je immers gezegd, en voor hem bidden. Ik ben er zeker van, dat hy je hartelijk liefheeft en dikwyls aan je denkt, en dat hy eens zal terugkomen om je hier vandaan te halen en je weer by je moeder to brengen". Hy wachtte een oogenblik om op adem te komen, en vroeg toen weer: Wie is die mynheer Hartman, die je moeder geholpen heeft Is hij Evert Hart man De deur ging open en Willem Hardenberg brak plotseling af. Een bediende kwam de tafel afruimen. .Eet door, myn jongen", zei de vreemde ling: „anders ben je Diet klaar, als Groot papa komt. Daarna kunnen we weer naar hartelust babbelen. Wanneer Grootpapa het goedvindt, kom ik hier dikwyls terug en zullen we goede vrienden worden. Kom, ventje, eet nu. Je moet goed eten en een flinke, sterke man worden, die wat te zeggen heeft in de wereld." ByDa een half uur verliep, vóór de heer des huizes terugkwam. De knaap werd weg gezonden en de heer De Waard begon over vreemde landen, die hy bezocht had, te redeneereD. De oude heer werd eveneens spraakzaam, en op de vraag van den heer De Waard, of Jan's moeder gestorven was, antwoordde de oude man met van ontroering bevende stem „Neen, niet dood, erger dan dat. Onteerd, wat voor my erger is dan dood. Daar, nu weet gy de waarheid. Wanneer ik het u vandaag niet verteld had, sou morgen een ander het gedaan hebben, nu gy in deze buurt woont. Het is beter de waarheid aan de bron zelf te hoorcD, dan zjjl gy er zeker van, dat het geen praatje of een verzinsel is". En de oogen van den vader van Mario Hardenberg ontmoetten nog eens die van den echtgenoot van Marie Hardenberg, zonder het geringste bewys, dat hy don man herkende. Willem Hardenberg vroeg zich af, waarom hy zien nu niet bekend maakte en zyn zoon medeDam. Waarom zon hij het niet doen Waarom zou hy wachten Maar hy achtte den juisten tyd nog niet gekomen ACHTTIENDE HOOFDSTUK. Op een helderen, Bnerpend konden avond begaf Evert Hartman zich van Watergraafs meer naar de Keizersgraoht waar jonker Koert en mevrouw van BroDseveld hun Am- sterdamsch verblyt hielden. Dien morgen was hy byna tot wanhoop gedreven door het Diet slagen van zyne pogingen en overal voelde hy de onzichtbare hand, die bezig was hem zwart te maken, waar hy zich maar om werk aanbood. Ten laatste was by naar de Prins Hen drikkade gegaan, naar het kantoor "an de firma van Bronseveld Óe Schoonegevel en had naar Robert van Bronseveld gevraagd. Hierop had hy ten antwoord gekregeD, dat de heer van Bronseveld hem niet wenschte te zien. Onophoudelijk had hy in de buurt op en neer geloopen, in de hoop hem op straat te kannen aanspreken, wanneer hy zich van het kantoor naar de een of andere restau ratie zou begeven om koffie te drinken, maar wie cr ook verschenen was, geen Robert van Bronseveld. Het personeel der firma had blijkbaar zyne gangen bespied en Robert had zich wtfselyk niet vertoond. Toen hjj eiodelyk naar huis gegaan was, vernam hy van zyne stiefmoeder, dat zy op kamerB uitgeweest was, want onder de ge geven omstandigheden had zy het beter ge oordeeld hun huis zoo spoedig mogelijk te buur te zetten. Zy had hem eveneens verteld, dat Gerda, hare stiefdochter, de zuster van Evert, by haar geweest was en haar onder tranen bekend had, dat zy diep ongelukkig met Robert was. Zy had haar verteld, dat zy sedert «dat ongeval" van Evert geen leven met hem had gehad en diep berouw had over haar huwelyk. Op het hooren van die mededeeling steeg de razeroy van Evert ten top, en diep ver ontwaardigd, ten doode verbitterd, was hy naar de Keizersgracht gegaan, waar zyn vyand zich ongetwyfeld zou bevinden. Zy zullen my misschien de boodschap geven, dat hy Diet thuis is, naar de komedie gegaan of ergens anders heenmaar dat doet er niet toe, ik zal wachten tot by thnis komt. Hy zal my dezen keer niet ontsnappen." Een ry tuig je stond voor het huis te wachten. En op het oogenblik, dat Evert het huis be reikte, trad er een heer naar bniten. Het was Robert van Bronseveld. Evert noemde zonder aarzeling zyn naam. Robert stond even stil, aarzelde een oogen blik en trad toeD, zonder te antwoorden, op het rytuigje toe. Maar Evert Hartman sprong naar hem toe, greep hem b(j den arm en hield hem tegen. Luister, Robert van Bronseveld! Je weet heel goed, wie ik ben, en je weet maar al te best, dat ik recht heb een oogenblik je aandacht in beslag te nemen. Hoor eens, wanneer je een kerel bent, zal je stilstaan en me antwoorden 1.' Robert van Bronseveld lachte. Het was een zenuwachtige lach, maar te gelyker tijd beleedigend. H(j trachtte zich uit Evert Hartman's greep los te rukken. Myn waarde Hartman, je gedraagt je als een krankzinnige of als een bedelaar, dio om jjgeld smeekt. Wanneer je me niet loslaat, zal ik den koetsier om de politie zenden en je aanklagen wegens aanranding." „Wanneer je my als een fatsoenlyk mensch te woord wilt staan, zal ik je niet langer vasthouden", zei Evert Hartman diep ver ontwaardigd. Je weet heel goed, dat ik geen geld verlang. Je moest weten, dat ik eerder van honger zou willen sterven, dan geld van jon aannemen!" Robert had zich losgeschud en wilde in stappen, maar Evert toonde geen genade en greep hem ten tweeden male vast. „Ik zal je dwingen my te antwoorden", zei hy. En terwyl by zyn vrye band ophief, sloeg hy hem daarmee in het gelaat. (Wordt vervolgd),

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1912 | | pagina 1