KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Holdor, Texel, WSoringon on Anno Paulownam
Zaterdag 23 Maart 1912.
No. 4082.
|HMMMSRRRM|PMMmMSIHBBMa«
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ctfr. p. poet 75 ct., buitenland f 1.25
Pre-Zondagsblad 374» 45 f0.75
miën J Modeblad 65 75 f0.90
(Voor het buitenland bjj vooruitbetaling.)
i (bij vooruitbetaling) 30 cent.
Adverteatiën vaa 1 tot 5 r
Elke regel meer
Bewjja-exemplaar2|
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
lntero<-
Telefoon BO.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever i C. DE BOER Jr. (v./t. BERKHOUT Co.), Helder.
Tweede Blad.
HIEUWSBERICHTER.
HELDER, 22 Maart.
„Het Witte Kruit".
Dinsdagavond hield de afd. Helder van de
Noordh.-VoreenigiDg .Het Witte Kruis" in
«Tivoli" een algemeene vergadering. By ont
stentenis van den President, presideerde de
beer Roukens, die den aanwesigen het welkom
toeriep en den secretaris, don heer G. de Ven
verzocht de notulen der vorige bijeenkomst
te willen lezen. Deze werden hierop onver
anderd goedgekeurd. Van de ingekomen stuk
ken vermelden we een schrjjven van den heer
J. Gnddeke, houdende dankbetuiging voor de
hulp en steun van wege de vereeniging ont
vangen ten behoeve van zyn aan asthma
lydende dochter, die gedurende een aantal
weken voor rekening der vereeniging op
Heideheavel te Hilversum was verpleegd.
Van den heer Van Heusaen was bericht van
verhindering ingekomen.
Thans brengt de heer-Rykes, ook namens
zyn mede-afgevaardigde, den heer Groenen
dijk verslag nit van de op 19 Dec. 1911 in
Eensgezindheid" te Amsterdam gehouden
algemeene vergadering, waarvoor hen den
dank der vergadering werd gebracht.
Vervolgens brengt de secretaris het jaar
verslag uit. Hieraan ontleen en we, dat in het
afgeloopen jaar 216 nieuwe leden zyn toege
treden, waar tegenover staat een door vertrek
en overlijden veroorzaakte afname van 161
ledeD, zoodat de toename 55 bedraagt. Dat
ledental bedroeg op 1 Jan. 1912, zoodoende
1835, welk aantal zeer gunstig werd genoemd,
doch waaraan de wensch werd toegevoegd,
dat dit aantal weldra tot 2000 moge klimmen.
Aan contributie werd in dat jaar ontvangen
f 2375.50; subsidiën van de gemeente en van
marine beide i 100, het totale bedrag der
ontvangsten was geweest f 3948.55 en de
jaarrekening Bloot met een batig saldo van
f' 988.10'. Onder de uitgaven kwamen o.a.
de volgende posten voorvoor aflossing hy
potheek f 1000.zoodat deze thans geslonken
was tot een bedrag van f 2000.
Voor materiaal was uitgegeven f 417.97 en
voor verplegingskosten aan Heidoheuvel
f94.89. Door tusschenkomst der vereeniging
was 65 maal een woning ontsmet, acht maal
voor rekening der gemeeDte. De ontvangsten
voor dien ontsmettingsdieust hadden bedragen
f237.de uitgaven f 244.De vereeniging
bad drie maal oen algemeene vergadering
gehonden. Op 20 Sept. was bericht ingekomon,
dat de Raad, voorloopig voor den tjjd van
3 jaren, had besloten tot aanstelling van een
schoolarts. Tot het honden van een verband-
cursus waren van de Regeering geen gelden
ingekomen, zoodat deze ook niet was ge
houden wel was onder leiding van den heer
Groenendijk een bakercursus gehouden,
waarvan eveneens eon uitvoerig rapport was
ingekomen. Ia dit rapport werd met ingeno
menheid gewag gemaakt van de groote be
langstelling voor deze zaak48 leerlingen
en 5 toehoorderessen hadden de lessen mot
groote ambitie bjjgewoond, waardoor het doel
van den cursus, n.1. verheldering en aanbren
ging van hygiënische begrippen by de ver
zorging van moeder en kind, bereikt kon
worden genoemd.
De lessen hadden bestaan uit een 12-tal
theoretische in de «Fröbelschool" aan de
Laan en een aantal practische oefeningen in
het «Tehuis voor Vrouwen" aan de Kerk-
gracht, waarby den leerlingen kennis werd
aangebracht aangaande de goede inrichting
van een kraamkamer, van de hierby benoodig-
de instrumenten en zjj kennis maakten met de
^couveuse". Dank werd gebracht aan mej.
Brouwer, directrice van het ziekenhuis, onder
wier leiding deze practische oefeningen werden
gehonden en aan den heer Nypels, voor het
in bruikleen afstaan van een pop.
Aan het eind van dit uitgebrachte verslag
werd in den heer Groenendyk en den heer
De Ven, dank gezegd voor de door hen ge
nomen moeite.
Thans is de penningmeester, de heer Groe
nendyk aan het woord, die echter na de reeds
in het jaarverslag vermelde cyfers, kort kan
zyn. De ontvangsten hebben, zooals reeds
gemeld is, bedragen f 8948,55de uitgaven
f 2965,44', zoodat een batig slot aanwezig
is van f 988.10'. De heer A. Krynen brengt
namens de daarvoor benoemde commissie
rapport uit aangaande het nazien der boeken
en bescheiden, zegt alles in de beste orde te
hebben bevonden en brengt een woord van
dank voor het richtig beheer. Hy zegt de
geringe opkomst van de leden ter vergadering
te moeten toeschreven aan het groote ver
trouwen, dat in het bestunr en tereoht
wordt gesteld. Hierop wordt de begrooting
sluitende in ontvangst en uitgaaf (met een
bedrag van f 887.95.voor onvoorzien) h
f 8869,10' aangeboden en goedgekeurd. Hierby
brengt de heer A. Krynen ter sprake, dat
het hem is opgevallen, dat in het gebouw
der vereeniging te weinig rnimte is tot berging
van het materieel, en geeft spr. enkele punten
in overweging, om hierin met niet al te veel
kosten groote verbetering aan te brengen.
Hem wordt toegezegd, dat dit een punt van
overweging zou uitmaken in de eerstvolgende
bestuursvergadering.
Nu is aan de orde een voorstel van het
bestuur om kosteloos te ontsmetten de woningen
van leden der vereeniging, die minder dan
f 1200 inkomen hebben. Na eenige toelichting
door den heer De Ven wordt dit voorstel
met algemeene stemmen aangenomen. Zoo ook
een voorstel van het bestnur, om het honora
rium van den administrateur, vanwege de
toeneming der werkzaamheden, mot f 50 te
verhoogen en alzoo van f 125.te brengen
op f 175.—.
Thans niets meer aan de orde zjjnde, sluit
de Voorsitter, sjjn leedwezen uitende over
de geringe opkomst der ledeD, de vergadering.
Oratorium „die Passion."
Over den heer Joh. Nelissen, die hier in
bovenstaand werk als bariton-solist optreedt,
schrjjft de „N. Delftsche Ct." van 17 Jan. 1.1.
•Zoo er sprake sou kunnen zyn van on
derscheiding dan was het succes van den
avond aan den bariton Joh. Nelissen van
Amsterdam. Een natuurzanger, maar ren van
de bette soort; die zjjn materieel noch mis
bruikt, noch spaart. Wat traf hy zich prachtig
in „Dein", wat een machtig mooi gelnid,
wat een innig gevoelde voordracht.
Aan een herhaling kon hjj dan ook Diet
ontkomen.
Waarom steunt deze heer niet de opera?
Wat een prachtstem voor de baritonparty
in „Carmen", een tweede Henri Albers."
De Courant" van 31 Dec. schreef over
zyn optreden voor Charitas in „De Werkende
Stand" te Amsterdam:
,De heer Nelissen maakte weder grooton
indruk, door zyn heroïek, mooi metaal geluid
en zyn mooi temperament. Hy zong een innig
werkje van Hnb. Cuypers dat hem
met „Wanderlust" alle gelegenheid geeft de
macht van zyn stem te doen bewonderen.
Het opgetogen publiek noodzaakte hem
dan ook tot herhaling."
De Nieuwe Hoornsche Ct." van 7 Jan. 1912
schreef:
«De heer Nelissen van Amsterdam song
met zijn mooie, volle en krachtige bariton
zyn solo. Deze zanger heeft een enorm vo
lume, waardoor hy eene verbazende kracht
kan ontwikkelen. Ook hy had zeer weinig
te doen, wat menig toehoorder wel anders
zou gewonscht hebben. Gaarne had.ien wjj nog
eenige nummers van dezen prachtigen zan
ger gehoord."
Verdacht van epionnage.
Londen, 20 Maart. Drie personen, ëon
Nederlander, zich noemende Karl DeDig jr.
van Amsterdam, een Dnitscher en een
Engol8chman, zyn heden op het eiland Wight
onder verdenking zich aan spionnage schul
dig te hebben gemaakt gearresteerd. Zy
hadden twee dagen doorgebracht in een
kleine tent by het fort te St. Helens.
Voor den rechter gebracht, verklaarden
zy een uitstapje te hebben gemaakt, nadat
zy een snjjeursus te Londen hadden gevolgd.
De gearresteerden werden daarna tot Za
terdag naar de preventieve hechtenis terug
gezonden.
Het «Handelsblad" heeft by den vader
van don gearresteerde, te Arasterdam woon
achtig een onderzoek ingesteld, waaruit bleek,
dat de jonge Denig allerminst als «spion"
kon worden aangezien.
De Engel8che mijnwerkersstaking.
Naar de «N. R. Ct." meedeelt, zal binDen
eenige dagen in de Rotterdamsche havens
de aanvoer van steenkolen uit de West-
faalsche mjjnen weder normaal zyn.
St. Janskerk te 's-Bosch.
Uit het verslag over de restauratie der
St. Janskerk te 's-Bosch gedurende het
jaar 1911 bljjkt, dat de toestand waarin het
bleeldhouwwerk verkeerde, noopte tot meer
ingrypende herstellingen.
Olie als brandstof.
Do correspondent van de »N. Rott. Ct."
te Londen schryft d.d. 18 Maart:
Het is een kwade wind, die niemand iets
goeds toewaait", z gt de Engelschman. Men
ziet dat in de kolencrisis opnieuw bewaar
heid zy heeft het Engelscho volk althans
geleerd, hoezeer het geheel afhankelyk ge
worden is van steenkolen. Zonder steenkolen
staat alles stil, wordt het bedrijfsleven ver
lamd, en alles wat ermee samenhangt. Het
is een oeconomische les geweest van belang
on zy heeft diepen indruk gemaakt op de
burgery, welke zich afvraagt of er dan geen
wegen en middelen kannen gevonden worden,
om do gevolgen eener noodlottige alleen
heerschappij, die der steenkolen, te ontsnappen.
Gretig pakt die burgory alle brandstollen
aan, welke zich bieden in de plaats van
steenkool. Hout is natuurlijk te schaarsch
on te duur om voor brandstof te dienen op
eenigszins ruime schaal, en hetzelfde kan
van turf gezegd worden, welke trouwens
slechts in Ierland, waar weinig steenkolen
gevonden worden, een volksbrandstof kan
heeten, vooral by de armere bevolking in
het Westen en Zuiden.
Hier in Engeland is petroleum wel de
voornaamste vervanger van steenkolen. Maar
zij moet in groote hoeveelheden van buiten
ingevoerd worden, want de Schotsche „shale"
alleen is niet voldoende, om in do enorm
toegenomen behoefte te voorzien. De builen-
landsche aardoliën dienen vooralsnog meer
voor verlichting en benzine in motoren dan
voor brandstof in kookforcuizen en dergelijke.
Toch kan het geen twjjfel ljjden, dat het
gebruik van petroleum, ook als brandstof,
in den laatsten tjjd enorm is toegenomen, en
dat de steenkoolcrisis machtig ertoe heeft
meegewerkt.
Het vermeerderde verbruik is natuurlijk
allereerst in de huishoudens waar te nemeD,
maar ook al by de groote industrieën. Spoor
weg- en stoomvaartmaatschappijen zjjn be-
gonnen haar locomotieven en machines aan
boord voor petroleum als brandstof in te
richten. En het verluidt, dat de Great
Eastern b.v. reeds een tachtig liarer loco
motieven voor het stoken met olie heeft
ingericht. Er zjjn ook stoomtreilers voor do
vischvangst, welke door petroleummotoren
gedreven worden.
Dan leest men alle dagen in de kranten
over proefnemingen met deze brandstof. Een
ervan heet .vaste petroleum". Zy bestaat
uit blokken aardolie, waarin deze evenwel
slechts in betrekkelijk geringe hoeveelheid
voorkomt, onder toevoeging van schillen,
zaagsel, enz., kortom van allerlei afval.
De Daily Express", dat ondernemende
blad, heeft proeven genomen, om brood te
bakken in ovens, met die vaste petroleum
verhit worden. En volgens de eerste uitkomsten,
in die krant medegedeeld,is de proef uitstekend
geslaagd. Niet alleen was het stoken met
petroleum veel goedkooper dan met steen
kolen, ook werd een veel grootere hitte ver
kregen, waardoor het brood sneller door
bakken werd. Ook verzekert het blad, dat
in dit brood geen de minste olielucht waar
neembaar was.
Maar al deze kleinere nitingen van geest
drift over deze of gene proefneming met
verschillende brandstoffen verbleeken ten-
eenenmale by het eenigsziDs woeste enthou
siasme, waarmee Rudolf Diesel uit Munchen,
de uitdenker der oliemachine, welke zjjn
naam draagt, hier begroet is, toen hy ver
leden week een voordracht kwam houden in
du iBititution of MechaDioal Eoginesrs. Eenige
voorname bladen nemen interviews op met
den kleinen en gebrilden ouden Duitscher,
waarin hy weinig minder dan de redder der
bestaande industrieele wereld genoemd wordt.
Do in die interviews en andere artikelen
blakende geestdrift over het bestaande en
het toekomende Diesclisme is, onder de ge
geven omstandigheden, niet onverklaarbaar,
maar van o verdry ving, welko eon reclame
voor de Dieselmotoren nabjjkomt en geïn
spireerd ljjkt door de bestuurderen der
Ëngelsche Diesel-vennootschap, zjjn die ar
tikelen goensziDS vrjj te pleiten. Daarmee
wil ik volstrekt niet te kennen geven, dat
de Diesel-machine geen groote toekomst heelt,
al ligt die toekomst misschien niet vl&kbjj.
Voor deze overdrijvingen moet W. T. Stead
ten deele verantwoordelijk worden gehouden.
Hy tooh nam in het jongste nommer der
(Review of Reviews" een stukje op, waarin
hjj naar aanleiding van de komst in de
Theems der .Selandia", het eerste groote
schip door Diesel-motoren voortbewogen
sprak van de onttroning van Koning Steen
kool, waarvan een der naaste gevolgen zonde
wezen afbraak van de machtige Engelscho
oorlogsbodems van tegenwoordig. Dit laatste
zou Rudolf Diesel zolf vermoedelijk wel durven
voorspellen, maar dat de onttroning van
Kiog Coal in zjjn bedoeling zou liggen, heeft
hjj beslist gelogenstraft in zjjn interview met
een redacteur der Westminster Gazette".
Naar zjjn verklariugen wil hjj integendeel
de ontginning der Eogeleche steenkoolmijnen
op nieuwe banen leiden en de steenkolen,
aau de schachten zelf als het kan, zoodanig
bewerken, dat de tegenwoordige vermorsing
van de erin voorhanden kracht verhoed kan
worden, door gas, gaskolen en toerolie eruit
te halen en deze olie te gebruiken vpor het
dryven van reusachtige Diesel-machines.
Het grootste Ëngelsche oorlogsschip.
Woensdag liop to Jarrow het grootste
Engelscho oorlogsschip van stapel, de (Qaeen
Mary", een liniekruiser, metende 27,000 ton;
met een machine van ongeveer 75,000 P.K.
zal het 28 kuoop varen. Het schip is nog
iets grooter dan de zusterschepen ,Lion" en
(Princess Royal". De hoofdbewapening
bestaat uit acht vuurmonden van 13.5 duim,
d. i. ongeveer 34 cM.
Nog bijtijds ontkomen.
By Piymouth zou de admiraliteit een roU
in de buurt van de schietbaan opblazen.
Een torpedo, die ongevuld by de proef
nemingen had voldaaD, werd geladen van
een torpedoboot op het doel afgezonden.
Verscheiden torpedobooten waren in do buurt
om de ontploffing by te wonen. Maar de
uitwerking bleef uit. Toen ontdekte men,
dat de torpedo was afgedwaald en in een boog
naar het punt van uitgang terugkeerde.
Nog net bytyds kon de torpedoboot, die
hem had afgevuurd, uit den weg komen.
Aangevallen.
Dezer dagen werd de abbé Lidon te Brest,
toen hy zich naar de kerk Saint Martin
begaf om daar de mis te lezen, door twee
gemaskerde apaches aangevallen. De heeren
kwamen echter van een koude kermis thuis.
De geestelijke is n.l. een uitstekend bokser
en bewerkte da boeven gedurende enkele
oogenblikken zoo kranig met zjjn vuisten,
dat zy bet beter achtten ziek zoo snel moge
lijk uit de voeten te maken.
De Kiesrechtvrouwen.
Londen, 20 Maart. Helen Piffiold, de
suffragette, die op 3 Maart poogde hot
posikantoor in brand te steken is veroor
deeld tot zes maanden gevangenis in de
tweede klasBe.
De rechter zeide, dat, zoo de beschuldigde
niet ziek in het hospitaal was opgenomeD,
do straf nog veel strenger zou zjjn goweest.
Een schietpartij.
In de Vereenigde Staten blykt het af en
toe, dat zelfs de onmogelijkste dingen er
kunnen gebeuren. Dezer dagen werd te
Hillsville, waar het districts-gerechtshof van
Carrel-County, in de Blue Ridge Mountains
van Virginië zetelt, een zaak behandeld tegen
een clandestienen whisky-stoker, Allen. Deze
is het hoofd van een groep gozinnon, »de
Allens" die op afgelegen plaatsen in het
gebergte wonen en die leven van het fabri-
ceeren van z.g. .moonshine whisky", d. i.
whisky waarop geen accijns betaald is.
Onlangs werd by een lid der bende huiszoeking
gedaan, als resnltaat waarvan de man gear
resteerd werd. Zjjn vrienden wisten hem
echter te bevrjjdenmaar in zjjn plaats werd
toen de hoofdman van de whisky-stokers,
Lloyd Allen, gegrepen. De zaak kwam voor,
en de man werd schuldig bevonden. De rechter
vonniste hem toen tot een jaar dwangarbeid.
Maar nauweljjks waren hem de woorden uit
den mond of een van de Allens, die met zyn
makkers onder het publiek was, schoot deu
rechter dood. Onmiddclyk daarop werd de
ambtenaar van het openbaar ministerie ge
dood drie kogels hadden hem doorboord.
De voorzitter van de jury was het volgende
slachtoffer, hjj werd in zjjn baok neergeschoten.
Een opgewekte beschieting van de overige
jury-leden leverde slechts twee gewondeD,
van wie er een later stierf. Ook de griffier
ging er aandood De Allens vonden dat
het toen wel genoeg waszy vertrokken en
namen den veroordeelden vriend mee. Door
dreigend opgeheven revolvers hielden zy zich
politie en omstanders van het lyf.
Maar niet zoodra waren zjj uit de voeten,
of de getuigen van het bloedbad organiseerden
een klopjacht. Ook waren natunrlyk dadelyk
boden naar naburige plaatsen gestuurd met
bericht van het gebenrdo en verzoeken om
gewapende steun by do vervolging.
Volgens de laatsto berichten ovor het geval,
zjjn de Allens nog in vrjjheid; er is een
premie van 5000 gulden uitgeloofd voor wie
hen, levend of dood, vangt.
Zichtzendingen.
't Voorjaar is weer op handen. Menig
winkelier is bljjde den nawinter te zjjn door
gesukkeld, wintergoed wordt niet meer ver
kocht, terwjjl het voor 't voorjaar nog te
vroeg is. Zjjn winkel levert weinig op, de
verkoop is gering, eveneens de ontvangsten,
en tooh er zyn zoovele betalingen, immers
in Januari, Februari en Maart vervallen de
wissels van goederen door hem in 't najaar
ingekocht. Geen wonder, dat hjj verlangend
uitziet naar 't voorjaar, den tjjd dat in elk
huisgezin weer iets noodig is. In hoofdzaak,
de modezaken zooals mannfactnriers,
confectiewinkels, tapjjtzaken, enz., komen in
aanmerking voor Hinken .verkoop zoodra 't
seizoon begint. Er is dan ook op gerekend.
Reeds einde Februari en vooral begin Maart,
ontvangt hjj zjjn voorjaarsgoederen, iederen
dag nieuwe zendingen, totdat begin Maart
de verkoop successievelijk een aanvang neemt.
Drie weken voor de Paschen dient hy te
zorgen geheel klaar te zyn. Elke winkelier
doet zyn best zoo goed mogelyk voor den
dag te komen, hjj verzorgt nauwkeurig zjjn
étalages, maakt reclame, en laat niets na
wat volgens zjjn meening in 't belang zjjner
zaken is, immers de gevreesde concurrentie
is voor hem steeds een aansporing om zjjn
best te doen, want zoodra eon cliënt de
mceniog heeft elders beter te kannen slagen
dan is 't schade. Hjj is verplicht ter wille
van zjjn zaken alles in 't werk te stellen
om tyn waar zoo verdienstelijk mogelyk voor
den dag te brengen.
Intusschen, concurrentie moge voor den
winkelier niet aangenaam zjjn, ook niet voor-
deelig, 't houdt echter den frisschon geest
er in, er bljjft aansporing om te werken,
er is een prikkel steeds wat nieuws te brengen,
in één woord de concurrentie is mede een
der hoofdzaken voor iederen winkelier, om
te zorgen dat hjj op de hoogte bljjft van
zjjn tjjd en zoo goed en voordeelig mogelyk
tracht in te koopen.
In de eerste plaats proüteeren hiervan de
klanten, zjj verkrjjgen door die concurrentie
matige prijsberekening en wordt steeds iets
nieuws gebracht, de keuze is zoo voldoende
mogelyk, dit komt den cliënt ook ten volle
toe, immers door hun gesamenljjke inkoopen,
bezorgen zjj den winkelier een bestaan.
Concurrentie heeft echter ook vele nadeelige
zjjden voor den winkelier, één hiervan is
zeer zeker, het opzicht zenden van
goederen. Grootere plaag bestaat er voor
den winkelier niet.
In de meeste gevallen is een «zichtzending"
't gevolg van concurrentie.
Iedere winkelier verkoopt graag, en al is
de aanvraag om zichtzending voor hem zeer
lastig, de zekerheid wannoer b<j '1 ma doet
dat dan een ander 't wel zal doen is oorzaak
dat hjj aan de aanvraag om •zichtzending"
van zjjn cliënt voldoet.
In grootere steden en vooral in groote
zaken geeft de winkelier geen goed meer
opzicht, er zjjn nog wel uitzonderingen, doch
de algemeene stelregel is vrjj wel niet op-
xichizenden.
IotusBchen in plaatsen van minderen om
vang, 'laten we den Helder als voorbeeld
houden), zjjn het de winkeliers zelve die
grootendeels oorzaak zjjn dat de zichtzen
dingen nog steeds in zwang hljjven, in den
Helder is de verhouding nagenoeg 75°/0 ver
koop in don winkel en 25°/0 verkoop door
zichtzending.
Een poging destijds door de A. H. W. V.
gedaan um zooveel mogelyk een eind aan
dit euvel te maken mislukte, in hoofdzaak
als gevolg van ontbrekende solidariteit.
't Kan en mag nooit de bedoeling van
een winkelier ijjn om beslis: te weigeren
goederen opzicht te zenden. Immers er zjjn
gevallen waarby opzicht sluren noodzakelijk
is; in zulke omstandigheden is het de plicht
van eiken winkelier geheel naar het ver
langen van zjjn cliënt to handelen. Waar
echter ten sterkste tegen moet worden ge
ageerd dat is tegen zichtzendingen welke in
hoofdzaak geschieden uit louter gemakzucht
van den cliënt. Hier hebben we het kritieke
punt. 't Bljjft voor den winkelier lastig om
uit te maken of de zichtzending 't gevolg is
van gemakzucht voor den cliënt ofwel dat
dezo beslist geen gelegenheid heeft ajjn zaak
te bezoeken. Ten einde het koopende publiek
zooveel mogelyk- te bewegen, geen zicht
zendingen aan te vragen doch zelf in den
winkel te gaan uitzoeken, geef ik onderstaand
eenige punten, waaruit eeu ieder zal kunneo
constateeren, welke lasten het opzichtiendeu
van goederen geeft. Er moet aangestuurd
worden op bereidwilligheid van de zjjde der
cliënten, in dat geval is er in de toekomst een
gunstiger toestand te wachten.
Wat zyn voor den winkelier de nadeelige
zjjden van ropzichtzenden".
Ie. Dat hjj gewoonljjk een groot gedeelte
van 't gevraagde artikel buitenshuis heeft,
zoodat bjj geljjktjjdige aanvrage van dezelfde
goederen (bjj bezoek in zjjn zaak) hjj on
voldoende sorteering heeft.
2e. Dat in verreweg de meeste gevallen
bjj de zichtzendingen geen keuze is, met
gevolg dat (iu 't gunstigste geval) de cliënt
toch in den winkel komt uitzoeken en het
opzicht sturen geheel onnoodig is geweest.
3e. Wanneer de zichtzending gaat over
te passen goederen, komen deze veeltjjds
zeer onoogeljjk en verkreukt terug, waardoor
de kans op verkoopen voor den winkelier
veel verminderd ie.
4e. Heel vaak wordt een zichtzending
gebruikt om te dienen als model voor den
cliënt, natuurlijk geen keus bjj.
5e. Zjju er inderdaad cliënten, die voor
één artikel in verschillende winkels sicht-
zendingen vragen, bjj zoo'n cliënt zjjn dan
op een gegeven moment uit drie of vier
zaken goederen in hnis, terwjjl de betrokken
winkeliers onbekend zjjn hoe onoordeelkundig
hun goed op zjjde wordt gelegd, (vaak hebben
deze gevallen 't govolg dat concurrenten,
door verznim van den cliënt elkanders
goed in huis krjjgeo).
6e. Het opzichtzendeu van goederen is
een groot gevaar voor verspreiding van be
smettelijke ziekten, dikwjjls gebeurt het dat
in huizen waar overerfelijke ziekte heerscht,
goederen opzioht worden gevraagd en ge
zonden, terwjjl de winkelier met dien toestand
geheel onbekend is.
8e. Zichtzendingca bezorgen den winkelier
die goeden gang op zjjn zaken stelt, on
noemelyk veel werk. Elk stuk meet eerst
worden uitgezocht, daarna geboekt en weg
gebracht, dan worden teruggehaald, afge
schreven en weggeborgen.
9e. In veel gevallen is een zichtzending
oorzaak van administratieve fouten, de cliënt
meent iets van tachtig cents te hebben be
houden tërwyl het negentig cents was, win
kelier eu cliënt spreken elkander niet, en
komt de fout later bjj 't zenden der rekening
voor den dag, uitzoeken is dan zeer moeieljjk.
10e. In de meeste gevallen komen de
goederen in handen van cliënten die er geen
verstand van hebben, dit is oorzaak dat er
onkundig wordt beoordeeld, met als resultaat
geen keuze, en bovendien nog dikwjjls on
gunstige meening over de zaken van den
winkelier.
11e. 't Geb:nrt meermalen dat een zicht
zending wordt thuiB bezorgd en (bjjv. met
kleedingstukken) de maat niet good is, de
winkelier stuurt dan woer op nieuw, en mag
zoo lang opzicht sturen totdat de richtige
maat gevonden is.
Er is moer, nog veel meer, wel kleinig
heden, doch van voldoenden aard om het
den winkelier lastig to maken.
Hoe dankbaar zouden de winkeliers hun
cliënten zyn, wanneer dezen ben wilden
steunen dat euvel van opzichtzendon zooveel
mogelyk weg te nemen.
Bovendien ook de cliënt zelve heeft er
eenige belangen bjj.
Door direct in den winkel te gaan in
koopen, heeft men grootere keuze, meerder
comfort, eu deu goeden raad (indien gewenscht)
van don winkelier, men is zeker geen goederen
te koopen welke vooraf bjj verschillende
menschen in huis zjjn geweest.
In hoofdzaak doelt dit schrjjven op zaken
in mode- of kleeding-branohe, doch nemen
wjj nu eens galanteriën, hroekbare waar,
boekwinkels, bjjouteriëo, tapjjtzaken, (bjjv.
eenige rollen tapjjt of linoleum om 't patroon
te kunnen zien 11!) dan zal men moeten toe
stemmen dat zichtzendingen voor den winkelier
beslist lastig zjjn. Iets anders natuurljjk het
ter inzage zenden van stalen, deze zjjn speciaal
ten dienste voor thuisbezorging, en bljjven
dan ook geheel buiten beschouwing.
Moge dit schrjjven een aanleiding sjjn voor
het koopkrachtige publiek, om zooveel mogelyk
het opzicht vragen to beperken, hiermede
zouden de neringdoonden ten zeerste gebaat
zyn, en tevens het vrjj groote risico van
eiken winkelier in niet geringe mate worden
verminderd. X.
UIT OE TWEEDE KAMER.
Alvorens Dinsdagmorgen de
erkxaamheden te beginnen, deel
de de Voorsitter mede, dat hjj
hoopte dat nog de volgende week
de Bakkerswet in behandeling
zal komen.
Hierna worden de beraadslagingen over de
vogelwet voortgezet. De heer Tydeman (v.-l.)
had op art. 1 (wat de wet onder vogels
verstaal) een amendement ingediend om de
oude redactie te handhaven en dus de onder
scheiding tusscheo nuttige eu schadeljjke
vogels te doen vervallen. Na ro- en dnpliek
werd dit amendement met 53 tegen 8 stemmen
verworpen en het artikel zelf met 57 tegen
6 stemmen aangenomen.
Artikel 2 (verbod van vaDgen, dooden, ten
verkoop voorhanden hebben enz. van be
schermde vogels) lokte ampele discussie uit.
De heer Rink (u.-l.) diende twee amende
menten in le. om inplaats van ten ver
koop voorhanden, te lezeD, .voorhanden";
2e. om ook te verbieden het voorhanden
hebben, te koop aanbieden, verkoopen, af
leveren of vervoeren van huiden of vleugels
vau beschermde vogels.
De heer Kooien (r.-k.) meent, dat het
eerste amendement de wet buitengewoon zou
verslechteren.
De heer Hugenholtz (s. d. a. p.) meent, dat
door het eerste amendement-Rink de uit
voering der wet zal bemoeilijkt worden. Men
zou dan ook thuis niet meer opgezette vogels
en verzamelingen van nesten mogen hebben.
Musea zouden terstond strafbaar zjjn.
Het tweede amendement schjjnt sympathiek,
omdat het ingaat tegen de wreede en dwaze
mode, dat dames het hoofd tooien met gedeel
ten van vogels of geheele ljjken van vogels,
ir het amendement richt zich niet alleen
Xde leveranciers, maar ook tegon de dames
in dit gaat spr. te ver.
De heer Polleman (a.-r.) verklaart sich
ook tegon het eerste amendement-Rink, omdat
het doel van het voorhanden zjjn geen ander
mag sjjn, dan de verkoop.
Wat het tweede amendement aangaat meent
ook spr. dat alleen de leverancier strafbaar
dient te zjjn.
De heer Teenstra (v.-d.) verklaart zich
in beginsel voor het tweede amendement-Rink.
De heer Lieftinck (u.-l.) vindt het af-
sehnwelyk om mooie, lieve vogels te dooden
en met hun huiden te gaan pronken. Maar
dit amendement gaat wel wat te ver.
De heer Van Idsinga (c.-h.) zal tegen het
aendement stemmen op de gronden, door
den heer Hugenholtz ontwikkeld.
De Minister zegt, dat de strekking van
het eerste amendement hem wel sympathiek
maar het aangegeven middel is wezeolyk
te kras. Daardoor zouden alle eierverzame-
lingen verboden worden, desgeljjks alle par
ticuliere vogelverzamelingeD, die niet met
een wetenschappelijk doel zjjn aangelegd.
Ieder particulier, die een mooien vogel vindt
en dien medeneemt naar huis, zou strafbaar
zyn.
Wat het tweede amendement aangaat is
iemand, die een voer op zjjn hoed steekt,
toch geen aterling. Maar het amendement-
Rink gaat te ver. Men mag wel met sekere
geringschatting spreken over deze dames
mode, maar om alle dames tegen sich te
krijgen, gaat toch niet aan.
De Minister ontraadt dus het tweede
amondement.
De heer Rink (u.-L) repliceert en trekt
sjjn eerste amondement in, om daarop by
art. 19 torng te komen.
Wat zjjn tweede amendement aangaat
beperkt spr. dit tot huiden en schrapt dus
de vleugels daaruit.
De heer Hugenholtz (s. d. a. p.) bljjft het
amendement bostrjjden met het oog op don
hoedentooi der dames. De politiecontrdle zal
daarop uiterst mooiljjk worden. Hoe sym
pathiek hem het amendement ook is, spr.
bljjft het ontraden.
De hoer Lieftinck ^bljjft van meening, dat
men niet kan nagaan van welken vogel de
huid is, daar men vogels kan namaken van
allerlei gekleurde veeren en van huiden van
allerlei andere vogels. Door aanneming van
het amendement wordt de wet onnoodig ver
scherpt, impopulair en onuitvoerbaar.
De Minister meent, dat het gewjjsigd
amendement geen einde sou maken aan het
tisbruik, dat men lovende moeuwen de vleu
gels uittrekt. Ook in zjjn gewjjeigden vorm
bljjft de Minister het amendemont ontraden.
De heer Rink neemt het subamendement-
Kooien over.
Het amendement wordt aangenomen met
I tegen 23 stemmen.
Artikel 28 wordt aaogenomon.
Op art. 4 (kievitseioren) licht de hoer Van
Foroost (v. 1.) een amendement toe om het
zoeken van kievitseieren in plaats van tot
en met 25 April toe te laten tot en met 30
April, evenals tot dusver en in verband daar
mede het verkoopen en vervoeren tot 4 Moi
in plaats van tot 27 April.
De heer Hugenholtz (s. d. a. p.) licht eon
amondement toe, om het zoeken van kievits
eieren toe te laten tot en met 28 April, het
voorhanden hebben en vervoeren tot en met
80 April.
De beer Tydeman (v. 1.) is tegen 'tarnen-
dement-Hngenholts. Voorts vraagt spr. den
Minister of uit het artikel voortvloeit dat
iemand zonder vergunning van den eigenaar
op eens anders grond kievi' ;ren mag rapeD.
De heer Pollema (a.-r.) f dezelfde vraag.
Wat da zaak zelf aanga* staat spr. op 't
standpunt van den heer Van Foreest. De
tjjd van vervoer dient echter eon of twee
dagen te worden ingekort om het clandestien
zoeken tegen te gaan.
De heer Roodhuyzen (u.-l.) vraagt den
Minister of hier aanleiding is wetteljjk in te
grjjpen in de bestaande vrjjheid zonder dut
een groot euvel is geconslatoerd. Het is niets
dan dwingelandij van boven in do bestaande
gewoonten van ons volk in to grjjpen zonder
reden, een soort van staatssocialisme, waar
van deze Minister niet afkeerig is. Spr. is
dus voor het amendement Van Foreest.
De Minister repliceert.
Wat de reden van de heer Roodhuyzen
aangaat, die den Minister verweet staats-
socialist te zyn, daar nit kan het Noder-
landjche volk nu eens blyken, wat dat ver-
wjjt van staatssocialisme beteekent. Het is
niets dan scherts. De broedtjjd van de kie
viten is 21 k 28 dagen. Wanneer nn de
kieviten eerst op 4 of 5 Mei nieuwe eiereu
kunnen leggen, dan worden de jonge kieviten
bjj het maaien in de laatsto dagen van Mei
of de serste dagen van Juni door de maai-
machine gedood. Daarom moet het zoeken
van kievitseieren niet tot 1 Mei toegelaten
worden, maar dient die termjjn eenige dagen
vervroegd. Of nu die termjjn op 25 of op
26 April moet eindigen, kan niemand zeggen.
Op de vraag van de heeren Tydeman en
Pollema antwoordt de Minister, dat de rech
ten van den eigenaar, om don toegang tot
sjjn grond te verbieden, onverlet bljjven door
dit artikel.
De heer Van Doorn (u.-L) zegt, dat het
de zeor ernstige meening is geweest van den
Tainbouwraad, dat de termjjn van het kie
vitseieren zoeken dient vervroegd.
De verschillende spr's. repliceeren. De heer
Hngenholtz wjjzigt zjjn ameDdemont in dien
zin, dat het zoeken Tan kievitseieren wordt
toegelaten tot en met 28 April en het voor
handen hebben en vervoeren daarvan tot en
met 30 April, of indien deze dag op een
Zondag valt, tot en met 1 Mei.
De heer Van ForeeBt trekt nn zyn amon
dement in, ofschoon hjj het eenigszins kinder
achtig vindt, dat nu de bestaande termjjn
twee dagen wordt verkort. Die twee
dagen zullen het hem niet doen.
Artikel vier wordt daarop aangenomen
zonder hoofdeljjke stemming.
Woensdagmorgen werden eerst behandeld
verschillende wetsontwerpen en conclusiën
van minder belang, die z. h. s. werden aan
genomen.
Daarna werd de beraadslaging over de
vogelwet voortgezet.
Bjj artikel 5 (vergunningen voor het rapen
van eieren van meenwvogels) verdedigt de
heer Hugenholtz (s. d. a. p.) een amende
ment om na aanvraag, steeds de vergun
ning to verleenen voor het rapen van eieren
meeuwvogels tusschen 15 April eu 15
Juni.
De heer Heemskerk (a. r.) verdedigt een
amendement om niet slechts het rapen van
eieren van meeuwvogels, na vergunning, toe
te laten, doch ook het rapen van eieren van
kluiten, koeten en scholeksters".
Na ro-en-dupliek van den Minister trekt
i heer Hugenholtz zjjn amendement in. Het
amendement-Heemskerk wordt verworpen
met 50/18.
Artikel 5 wordt z.h.s. aangenomen.
Bjj artikel 9 (vergnnning aan gebruikers
van gronden en hun lasthebbers om mot
vnurwapenen schadelijke vogels te dooden
en nesten te verstoren) verdedigt do lieer
Fleskens (r. k.) een amendemont strekkende
1°. om de mogelijkheid to scheppen, dat
in gevallen, dat met zekerheid kan wordon
voorspeld, dat de vogels nadeel zullen be
rokkenen, eene vergunning kan worden ver
leend, vóórdat schade is toegebracht;
2°. om duideljjk te doen uitkomen, dat van
de vergunningen alleen maar gebruik mag
worden gemaakt op de gronden en watereu
waar schade of last wordt veroorzaakt
8°. om het mogeljjk te maken, dat met
uitzondering van vergif ook andere middelen
dan «vuurwapenen" worden gebruikt om
vogels te dooden.
De heer Tydeman (v. L) licht een amen
dement toe strekkende om
1°. het verkrjjgen der vergunning niet alleen
voor «gebruikers" van gronden, maar ook
voor eigenaren, al zjjn d< niet gebruikers,
mogelyk te maken
2°. het afweren van schu te-aanbrengende
vogels niet alleen door middel van vuurwa
penen, maar ook door andere middelen te
veroorloven
3°. te verbieden het vervoeren der gedoode
of gevangen vogels, ten einde het vangen
of dooden uit winstbejag te voorkomen.
De heer Wykerslooth de Weerdestejjn (r. k.)
acht dit het belangrijkste artikel van het
wetsontwerp. Spr. geeft de voorkeur aan het
amendoment-Fleskens boven het artikel.
Het amendoment-Fleskens is spr. byzonder
sympathiek, want men moet den landbouwer
in de gelegenheid stellen noodweer uit to
oefenen tegen schadeljjke vogels. Komt het
amendement-Fleskens niet in de wet, dan
dreigt aan de kersen- en beesenboomgaarden
groote schads,
