KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Hoidor, Texel, WSorSngon on Anno Poulowno.
mi
m
ME
Mrnm
wfh.
No. 4088.
JZaterdag ;i8 April 1913.
40ste Jaargang.
Tweede Blad.
Met de h&ringtrekkers
op het water,
4ft
A
i
im
B
ia x:
[5l
8
1
<£ii
't]Yliegend Blaadje p. 3m, 50 ct, fr. p. poet 75 ct, buitenland f 1.35
Pre- Zond agiblad 37} i 45 t f 0.75
miên J Modeblad iti65>>>>75> i f0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
kdvartectlèa raa 1 tot 5 regels (bij vosnaitbetaling) 30 ceat
Elke regel neer6
Bewiji-exempla&r2}
Vignetten en groote letten worden naar plaatsruimte berekend.
latere.-
Talefooa BO.
Vereehijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgeven C. DE BOER Jr. (v./b. BERKHOUT 4 Co.), Helder.
Bur
Opgave van alhier gevestigde en vertrokken
personen tot en met 10 April 1912.
Gevestigd.
Naam: Beroep: Woonplaats: Van: Gel,
H. Kuiper, matr.-bott.,Trompstr. 29, Hellevoetsl. N.H.
J. Blad, vuurstoker, Rozenstraat 51, A'dam
D. de Zwart, administrateur, Laan 52, 's-Hage
A. v. d. Berg, stoker, Breewaterstr. 13, Callanlsoog
M. Kunst-de Boer, z. b., Purmerend
P. v. d. Kuijl, schilder, Gravenstr. la, Duisburg Oer,
J.C.v.Son, klerk b.d. belast., Basstr. 35, Gulemborg N.H.
J. in 't Veld, arbeider, Koegras 146, Callantsoog
I..M J.Gregory, luit. t.z, 2e kl. Ankerp. 31, Batavia
J. v. Eek, ofnc.-mach,, N.-Brugstr. 2, Middelburg
J. Colgn, gepd., Jonkerstraat 27, Rotterdam
H.I.Breuseker, stok., Hellevoetsluis,Middenstr.8 R.C.
W. Ofeigssen, k.-schrijv., A'dam, leWilh.dw.str, 8
Vertrokken.
Naam: Beroep: Van: Naar: Gel.
A. v. d. Grijn, Stoker, Gravenstr. 10, Meerkerk N.H.
J. Koopman, zeeman, Wagenstr. 32, A'dam
G. Graatsma, z. b., Jan in 't Veldstr. 52 R.C.
A. F. Kuilman, matroos, P. Quantstr. 7, R'dam N.H.
J. A.Groenemeyer,slager, Koningdw.str. 41, Enkh. t
T. Delver, landbouwer, Koegras, Queensland,
T. Noot,
H, de Raad, stoker, Achterstraat 21a, Zaandijk
Wed. D. J. Nijkamp, Langestr. 105, 's-Hage
G. Huurman, z. b. Langestraat 8, A'dam
J. v. d. Berg, z. b., P. Quantstr. 6, Ridderkerk
A. ile Wit, arbeider, Koegras,' Anna Paulowna
R.v.d.Steen, kwartierm., Brouwcrstr. 58, A'dam
T. Dekker, k.-stok., 2e Vroonstr. 43, Hellevoetsl uis
A. H.A. Schuur, dienstb., Diaconiehuis, Heiloo
A.F. Moll, kleermaker, Weezenstraat 37, A'dam j
BIEUVISBERICHTEM.
HET .DER, 12 April.
Naar aanleiding van het stokje:
„Een uitzonderingsgeval",
overgenomen uit (Het Volk" schrjjft iemand
in het «Centrum"
Bovengenoemde werkman kreeg een onge
mak aan beide handen, de vingers kromden
zich binnenwaarts, waardoor hjj zjjn werk
zaamheden niet meer kon verrichten. Door
tussohenkomst van eeuigp particuliere
geueesheeren, werd dit ongemak be
schouwd als bedrjjfsziekte on werd Piekèr
als ziek in en door den dienst behandeld,
d. w. z. hjj werd in het genot van zyn volle
tractement gesteld, (gedurende zyn ziekte)
en zyn verbljjf in 't ziekenhuis voor hem be
taald.
Na zyn ontslag uit het Ziekenhuis wederom
te werk gesteld zjjnde, wendde hjj voor dat hjj
zyn werk niet kon doen en werd met ingang
van 1 Angnstus ontslagen met recht op pen
sioen.
Toen dit pensioen hem werd medegedeeld
en hem bleek, dat dit slechts i 150 bedroeg,
heeft hy den heer Hovy in den arm gonomen
en als zaakwaarnemer een bekend lid der
S. D. A. P., werkzaam op 's Rjjks werf. Even
wel, het wachten begon hem te vervelen en
daar hjj maar steods baog was, dat de zaak
verkeerd zou loopen, waren zyn handen eens
klaps hersteld en verzocht hy wederom ge
plaatst te wordeD, wat dan ook is geschied.
De pensioen-commissie heeft echter haar
onderzoek voortgezet en aan Piekèr (op de
verklaring der bnrger-geneesheeren) oon pen
sioen toegekend van f 7.80, wat hy echter
nooit zal ontvangon, daar het gebleken is,
dat liy is genezen.
Echter doet het mjj genoegen, dat „liet
Volk" er op tegen is, dat het Rjjk op kosten
zal worden gejaagd, ten minste, wanneer lui
die meening in alle opzichten is toegedaan.
Een nieuwe kogel voor ons geweer.
Naar de N. Ct. verneemt, zjjn dezer
dagen, met vergunning van den minister
van oorlog, op de tereinen van de Normaal-
Schietschool en met medeworking van die
school, proeven genomen met een door ma
joor F. E. H. Liobert goconstrueerden kogel
waarmee hy bedoelt de ballistische uit
komsten van ons geweer te verbeteren. Hy
heeft daarvoor eon patroon samengesteld,
die in lengte en uiterlyk voorkomen geheol
met onze patroon overeenstemtalleen de
punt van den kogel verschilt.
De verkregen uitkomsten moeten zeer be
vredigend zjjn. De aanvangssnclheid van den
kogel is meer dan 220 M. en de maximum
bestreken ruimte byna 100 M. grooter dan
by de tegenwoordige patroOD De patroon
is zooveel lichter, dat de man en de patroon-
eaisons ruim 12 pet. meer munitie kunnen
medevoeren zonder het totaal gewicht van
de medegevoerde munitie te verhoogen.
De patroon is goedkooper en aan het ge
weer behoeft Diets veranderd te worden.
Majoor Liebert heeft het verslag van de
genomen proeven aan den minister van
oorlog ingediend.
Belangrijke Juweelendlafatal.
Een Duitsoher E. H., sedert begin dos jaars
te Amsterdam wonende, eerst met zyn liefje
intrek hebbende gonomen in oen kosthuis aan
de Spinhuissteeg, later met haar elders woon
achtig, is plotseling verdweneD.
By dit ontydige vertrek heeft hy, volgens
do Tel., een belangrjjk aantal juweelen van
groote waarde, en in het bezit van de vrouw,
waarmee hy leefde, meegenomen.
De vrouw deed daarvan aangifte by de
politie, die nu allo pogingen in het werk
stelt, den voortvlnchtige op to sporen.
Verondersteld wordt, dat hy de wjjk naar
het buitenland heeft genomon.
Het gestolene vormt een lange ljjst en de
politie, nieuwsgierig als altjjd, zou ook gaarne
weten hoe zulk een grooten voorraad jnwoelen
in het bezit is gekomen van haar dio thans
is bestolen.
Van den vluchteling heeft de recherche
tot heden geen enkel spoor.
Auto ongeluk.
Toen Maandagmorgen baron V., uit Turn
hout, met zjjn auto, waarin nog twee dames
en twee heeren, over den Singel te Dordrecht
reed, woei de pet van den chauffeur af. Deze
greep naar zyn hoofddeksel en liet het stunr
los, tengevolge waarvan de auto tegen
een boom opliep. De chauffeur vloog door
de voorruit en kreeg verwondingen aan het
hoofd een der dames brak den onderarm.
Nadat het neodige verband gelegd was, werd
de terugreis naar België per trein ondernomen.
De half vernielde auto werd ook per spoor
vervoerd.
Het auto-ongeluk te Soerabaja.
De heeren Madonbach on Van Heerdt, die
bij hot auto-ongeval op Nieuwjaarsdag te
Soerabaja, waarby mr. De Brnyn het leven
verloor, zoo zwaar gewond werden, zyn
lichamelyk weer byna geheel opgeknapt,
doelt do ,N. S. C." mede.
De heer Van Heordt tippelt weer even
blymoedig rond als vroeger, ofschoon by
toch nog niet geheel van den dokter af is.
De heer Medcnbacli is op zjjn eone been na,
dat echter dagelyks betert, geheol in orde.
Alleen heeft hem de lange ziekte moreel
zoodanig geknakt, dat men hem, om hem een
verandering van milieu te geven, van het
hospitaal heeft overgebracht naar de parti
culiere ziekeninrichting op Ngemplak.
Er in alle kans, dat de wonden van don
heer Medsnbach geheol genezen zullen, zoodat
hy voor den dienst behouden blyft.
Da opgahaven staking in Engeland,
Volgens de Engelsche bladen zal het nog
eenige weken duren, voor het Hdrjjf in de
kolenmijnen weer in vollen gang is. Er zyn
mynen, die door de staking zoo geleden
hebbeD, dat men rekent ongeveer een weok
noodig te hebben, alvorens de gangen weer
vry ZÜQ gemaakt on de vertimmoringen ver
nieuwd. Overal zyn by het hervatten van
den arbeid byzondere maatregelen tegen on
gevallen noodig.
Het grootste deel der nieuw gewonnen
kolen gaat naar de spoorwegen, die langza
merhand hun dienst weer zullen uitbreiden.
Op het eind van deze week zouden ook ver
scheidene takken van industrie in Btaat gesteld
zyn het bedrjjf weer op te vatten.
De storm in Duitschland.
Berlyn, 9 April. De westerstorm heeft te
Hamburg groote verwoestingen aangericht
By een windsterkte van 10 tot 11 en een
snelheid van 23 tot 27 meter in de seconde,
kwam een springvloed opzetten, hooger dan
ooit te voren geconstateerd is. Het peil
steeg tot 14 voet boven nul. De schade in
de haven is nog niet te overzien. Losge
rukte vaartuigen dry ven by massa's in de
Beneden-Elbe. Een aantal geladen schuiten
zyn gezonkeD. Het werk aan den waterkant
moeBt goBtaakt worder, omdat de werk
plaatsen onder water staan.
Berlyn, 10 April. Uit alle doelen van
Duitschland komen berichten binnen van don
storm, dio groote verwoestingen heeft aange
richt. Aan do Noord- on Oostzeekuston heb
ben tal van schepen schipbreak geleden.
In de bosschen hoeft de windhoos geweldig
huisgehouden. Uit Cuxhaven seint meD, dat
buiten het Hollandsche schip «Alvina", ka
pitein Voordewind, nog oen zeilschip mot
man en muis is vergaan, waarvan de naam
onbekend is gebleven. Uit Bremen seint men,
dat de Deensche schoener (Florentine" ver
gaan is. Te Hamburg is het water zóó hoog
gestegen, dat alle kelders en souterrains in
de nabyhoid der haven onder water geloopen
zyn waardoor groote hoeveelheden tabak,
specerijen en levensmiddelen bedorven werden.
Da auto-bandieten.
Wjj hebben reeds in 't kort gemeld, hoe
de laatsto inhechtenisneming van een dor
auto-bandieten, Raymond Callemin, bijge
naamd Raymond la Science, bewerkstelligd
is. Hierbjj nog eenige nadere bijzonderheden.
Raymond la Sciouco, door zyn bontgenooton
ironisch zoo genoemd, omdat hy in hun kring
zijn misdadigersstollingen gaarno met allerlei
revoluliocaire boekenwijsheid placht op te
sieren, wordt door de politie voor dengeno
gehouden, die by den aanslag op den kassiers
ooper Gaby het portier van den auto heeft
opengohonden, opdat de eigoniyke moorde
naar, Garnier, na het volbrengen van de
daad onmiddellijk zonder tijdverlies kon in
stappen en die ook aan do beide moord
aanslagen op den landweg by Montgoron on
in Chantilly een werkzaam aandeel heeft
genomen. Sedert verscheidene dagen was de
politie hem op hot spoor. Zjj wist, dat hjj
gewoon was een kameraad te bezoeken, die
onder den valschen naam van Clément mol
zyn geliefde in de rue de la Tonr d'Auvergne
in do nabyhoid van het Gare dn Nord woon
de, en waarschijnlijk zelfs .huisvesting by
hem genoot. Men liet de huurkazerne eerst
door geheime politieagenten bespiouueren,
die, op verschillende wyze verkleed, zich
toegang hebben verschaft in het door talryke
kleine hoorders bewoonde huis, om do ge
legenheid en methode te weten te komen,
waarop het gevaarlijke, naar men wist goed
gewapende heerschap levend en zoo mogeljjk
zonder bloedvergieten in handen te krygen
was. Zoo kwam men er Zaterdagavond achter,
dat de gezochte voor den nacht op Pausch-
Zondag weer een onderkomen by zijn kameraad
jezocht bad en trof men toebereidselen om
ïem Maandagmorgen in hechtenis te nemen.
Vier politiebeambten verborgen zich daartoe
in het nauwe en donkere portaal van het
huis, waarin de bandiet tegen 7 uur in den
morgen niots-vormoedend de trap afkwam.
Hy haalde zyn fiets van de binnenplaats en
schoof deze in het portaal voor zich nit,
toen de politiebeambten plotseling nit hun
schuilhoek te voorschijn sprongen en zich
op hem wiorpen. De overvallene greep in
zyn zak, doch een slag, dio geweldig raak
was, trof zyn arm, zoodat hem de reeds
uitgetrokken browning uit de hand viel. Op
hetzelfde oogenblik werd hy ook op den
grond geworpen eu onder hevig, doch vruch
teloos verzet geboeid. De doorzoeking van
zyn zakken leverde, naar gemeld, nog 2
andere, elk met 8 patronen geladen brow
nings, benevens 20 patronen en eenige
honderden franken aan contanten op. Tus-
schen de voering van zyn fieUbroek vond
men verder nog 5000 frank in biljetten van
duizend on honderd.
Weinig moeite had de politie daarop met
Pierre Jourdan, behalve met twee andere
namen ook wel Clément genoemd, den gast
heer van den bandiet. Hij waz zyn vriend
op den voet gevolgd en zoo getuige van zyn
inhechtenisneming geweest. Ijlings vluchtte
hy naar zyn kamer op de zesde verdieping,
doch bood geen tegenstand, toen de beambten,
na het verrichten van bun arbeid in het
portaal en bet overbresgeu van den geboei
den Raymond naar den bniten gereed staan-
den politie-automobiel, by hem binnendrongen
en hem met zyn geliefde, Lonise Clément,
in hechtenis namen. Men kan hier weer een
woord van bewondering niet onthouden aan
mannen, die als dezo politiebeambten by
dergelyke gevallen klaar moeten staan om
hot gevaarlijkste werk af te doen, ook al
valt dit, zooals by de inhechtenisneming van
den gastheer van den bandiet, later duchtig
mee.
In het geheel zyn nn 17 personen in
hechtenis genomen, die tot de autobandieten
behooren, of op eenige wyze in betrekking
tot hen gestaan hebben. Gezocht worden nog
5 leden van de bende, o. w. de beide aan
voerders en hoofdschuldigen, Garnier en
Bonnot,
Mag men de beriohten uit Parys gelooven,
dan kan ieder oogenblik ook de arrestatie
van Garnier en Valot, twee der autobandie
ten, verwacht worden. De politie weet waar
zy zich bevinden en heeft hen alleen nog
niet in hechtenis genomen, omdut zy, ovet^
eenkomstig de ontvangen instructies, zoo
mogelyk, bloedvergieten wil vermydon.
Het spoor van Bonnot echter is men sodert
oen week kwjjt geraakt. De politie acht het
niet onwaarschjjnljjk, dat hy, onder de een
of andere vermomming, zich uit Parys heeft
weten te verwijderen en zich nu in de pro
vincie by een vriend schuil hondt.
De bevolking van Londen.
Van de 5.00 0. 000 inwoners van Lon
den moeten meer dan 1.000.000 leven van
minder dan f 15 per week voor een gehcole
familie, terwyl er meer dan 300.000 in vol
slagen armoede leven.
door P. N. v. R.
De Buitenhaven gloorde in het kunstlicht
der electrische lampjes van een kleine vloot
oorlogsschepen. De „Medusa",de „Evertsen",
de „Adolf", de „Gelderland", de „Zeeland",
de „Heemskerck" en de Kortenaar" brach
ten eeti gouden schijnsel in de duisternis.
Uit de cantine, door helder wit gas belicht,
galmde het geraas yan een vroolyke huppel
melodie en hier zag je de donkere warreling
van dansende paren, de kleurige armen om
jongensruggen, de glimmend-zweetende
koppen, de oogen lodderig verliefd. In een
goddelijke rust, verscholen achter parken
en boschages, lagen de andere marine-
gebouwen. Het was daar stil. De luwe,
ademzachte wind zoefde traag de verre,
grauwe nevelen over de hooge daken.
Rechts, als in een zwarte vallei, glansden
groene, witte en roode signaallichten van
een sleepboot, die met een gebaar van
macht en beslotenheid juist van Terschel
ling arriveerde, een tydje in de kabbels
ratelde en eindelijk langs zijde van andere
groote formaten van dat soort een ligplaats
nam. Links, voorbij een divisie torpedo
booten, lagen een paar oude grysgeschil-
derde bonkige loggers, vol genoira van
eenzaam leed en zwaar leven, met zwavt-
geteerde masten, met hot kuilnet aan een
hulpra hoog-opgesjord, fladderend wijd-weg
in ruischende klapperingou. Verderop: een
massa stomp-rompige schuitjes in eeuwig-
gaande masten wiebeling, in .rijen van zes
en van acht togen elkaar, krakend en
piepond, met klapperende touwen. Overal j
om je heen een bekorend mooi gezicht
van do beschermende kom en een heerlijk
vreemd geluid van water, dat in regelmaat
van zeemuziek togen de grauwe damstee-
nen en ouder de houten steigers klotste..
Höog boven ons, aan den avondhemel
grijzig-blauw, doorspikkeld met mat schit
terende sterren, dreef het zilveren maantje
gezellig door do ruimte, en met welbe
hagen koesterde de bejaarde haringtrekker
zyn stramme leden in een dikke, wollige
jekker, die hij zoolang had aangetrokken
om in de groote boot, gereed voor de vis-
schery, op de kameraden te wachten. Maar
die bleven wat lang uit en toen het werf-
torentje in de stilte al half tien sloeg,
begon de oude zeerob pruttelend zich te
verkleeden. Eerst de warme jas van t
lyf en de slappe hoed van 't hoofd. Een
verfrommeld zuidwestertje kwam op zyn
kop met witte lokken en het zwarte ding
werd door middel Yan een paar bandjes
vastgemaakt. Zijn dun, gelapt pilow broekje
kreeg nu een beurt, de pijpen gingen om
hoog, weer omlaag en lange bruine kousen
kwamen er overheen, met touwtjes boven
de kniefin voor het afzakken. De klompen
uit. En thans volgde een heel karwei:
eerst wat stroo in de hoozen en moeizaam,
steunend en kreunend kroop zyn halve
lichaam in het zware, hard-harnas. Nog
een goor geoi oliejasje over de blauwe trui
en dito mouwtjes aan de armen en het
mannetje zat moederziel alleen op een doft,
lekker lui, maar tamelijk onverschillig ge
leund tegen het net, dat achter in de vlet
zorgvuldig opgestapeld was.
Hoe laat hebbe we 't nou al, meneer
„Kwart voor tienen, baas."
„Kwart voor tiene kwart voor tiene,
zegt u? - En nog benne ze d'r niet.
Ach, de zin is or af, weet-je, de ware lust
is er niet. Nege uur op de hoek, nego
uur, dat is afspraak, maar eer ze hier benne,
wordt 't wel tien. De heere zitte zeker
an de Boonekamp, dat is immers de beste
as ze niet sterk en branderig op je tong
komt? Wanneer je de kop er afbyt
zooals ze dat zegge en je trekt 'n leelyke,
vieze bakkes, dan is 'tniet zuiver, dan is
't as de hel. Weet uwes daar ok van mee
te prate? Niet? Van de blauwe knoop
soms? Kan me ok niks schele. Maar ik
drink geen borreltjes. Vroeger wel eens
'n glaasie onder m'n neus gehad, maar in
de laatste jaren: Albert walgt ervan
Albert spuwt er in Albert drinkt liever
'n kop koffie of 'n bak cbokelaA, dat doet
je wammes tenminste nog goed, daar houw
je 't verstand by en met die kost wor-je
nog tien jaar ouwer. Nee, 'k mot geen
jenever in m'n pens geen drop I Zou
je zoo niet zegge, hè? Kjjk m'n inuit
maar eens aan: vlammerig rood, zoo'i
beetje vurig onder do ooge en by de neus.
Zie je wei? Je zou zwere, dat de noodige
rimpeltjes niet in m'n kleere zyn gaan
zitte, dat ik 'm een kwait eeuw met volle
teugen heb geraakt. By de hemel, ik taal
er niet naar, ik proef geen vingerhoedje in
't jaar. Zoo zie je, dat iemands verdachte
tronie wel eens bedriegelijk kan weze."
De kerel had gelijk. Zyn erg rozig golaat
en de waterige kleine oogjes zouden een
ouverbeterlijken dronkaard volstrekt geen
oneer hebben aangedaan. Toch scheen mij
zyu onpleizierig, woest en ruw uiterlijk
niet terugstootend. Er lag zelfs een trouw
hartige eenvoud op, die tot oen verder
gesprek met hem uitlokte.
Ik zei dus:
„'tls waar, schijn bedriegt. Eu je hebt
bepaald een byzondere reden om de lief
hebbers van jenever te beklagen."
„Of ikl 'k Ken ze van allerlei kaliber.
Niet alle trekkers zyn verslaafd aan 'n
spatje, maar verscheidene kenue er gewoon
weg niet van buite. Do pest, m'n brave
ziel, de pest voor menig gezin. Ais ik
ergens an de melk slurp en de maats likke
an 'n neutje, dan observeer ik wel eens
nuchter. De moeite waard. Dan hoor je
moppe, waar je je beroerd om lacht, maat
je ziet ook staaltjes, dat je hart er van
bloedt. Een slijterij of kroeg, waar de lui
gewoonlijk drinke, is geen broodwinning,
maar een goudwinning."
„Kom, kom, ouwel"
„Waarachtig! 'tls nou wel altijd geen
Jantje contautje en 'n heele dag toesjoer
door, maar als er geregeld op de lat wordt
gedronke en na verdienste nog er is, geloof
gerust, dat 't oploopt. Dikwyls heb ik 't
land in, wanneer 'k de bloedcentjes op die
manier zie wegsmijte. Weet u, wie er
meestal onder lye? De stumpors van vrouwe
en de kinders niet minder. Ze loope mot
gelapte mage rond. 'k Heb er een gekend
- hy ligt al lang bij Zwaan die iedere
morge steevast 'n dubbelmaatje ouversnede
door z'n keelgat gooide. Wanneer-ie most
vissche, dan bibberde z'n hande en z'n hoofd
as 'n blad, maar met dat slokje in z'n
kraag was er niks loos. Niksl Kalm en
bedaard. En sterk! Niet éón in deylethad
dan lef tegen 'm. En wanneer-ie wat bitter
of klare met een tikje maag-elixer er in
had geproefd, dan kon-ie ze raake en broke,
dan was-ie 'n leeuw in kracht. Diezelfde
branie liet moeder-de-vrouw verhongere en
z'n nege jongens verrekke. Is dAt werk?"
Zijn hand bewoog zich langzaam naar
een borstzak, een koperen tabaksdoos ver
scheen en met den duim en twee vingers
vatte hij een hoeveelheid B.Z.K., groot ge-
ï.-ocg om hem in 't eerste kwartier het
spreken te beletten.
„Ze benne vanavond laat. Er is niet veel
lust. Hot vak gaat ook gedurig achteruit.
Elk jaar wordt de visschery minder. Jon
gens, waar is de tyd gebleven dat we twee-
en-dertig en acht-en-twintig gulden voor
een tal haring maakten.
„Heeft u dat beleefd?" vroeg ik aan
moedigend.
Welzeker. Maar toen ving je vroeg en
niet te veel ineens. In December en Januari
heb ik wel haring gevangen. Peperduur.
Eu dan zat je om dozen tyd al dik in de
geep en de ansjovis. Dan ware er die na
Paasch vijf- en zeshonderd gulde schoon
binnen hadde. Tegenwoordig haal je de
tweehonderd niet eens, tegenwoordig draait
het om een rijksdaalder en twee gulden
'n tal."
Weer- zweeg hij eenige oogenblikken en
ik zeide nieuwsgierig:
„Dus het wordt hl slechter?"
„Ja. Maar zooals het nou ook is, loopt
het de spuigaten uit. BarNog geen negen
tien guldentjes heb 'k verdiend. Niet treurig?
Aanstonds zeventig. Zóó tob je naar 't eind."
„Wordt u al zeventig jaar?"
„Goddank, jal"
„Dan moest je noodig rustig kunnen le
ven. Je bent bly, dat je al zoo oud bent,
daff wil zeggen nietwaar, dat het gemartel,
het gescharrel op de wereld je danig ver
veelt. Maar als vandaag of morgen de
oudordoms verzekering, misschien het staats
pensioen daar is, dan
„Zwijg er maar van stil! Heemskerken
Talma en Kolkman en al die andere hooge
Pieten houde geen rekening met de arrnoed
onder 't volk. Als Kuyper hier nou eens
op de steiger voor me stond, dan afijn
de man blyft liever in de Haag en zal
hier niet komme. Maar as, as er voor de
ouwe van dage werkelijk nog eens wat
overschiet, dan zal mijn hoofd geen zeer
meer doen. Toch, wanneer ik nou yyf gulde
in de week kon vertoere, dan bleef ik stil
letjes uit de boot. Haringtrekken is het
armoedigste baantje die je maar kan beden
ke. Nou voel je dat boter dan ooit. Ik heb
geen vrouw en geen kindoren tot last,
maar neem eens de vaders, de zone, die
voor een groot of klein huisgezin moeto
zorrege. Die zijn er slecht an toe. Je moet
eens naar de achterbuurte kuiere. In een
heele boel straatjes, steegies en slobjes
wone hoofdzakelijk de mensche, die van
de visschery moete bestaan. Maar het ver
veelt je denk ik, er meer van te hoore..."
„Neen, neen! Verte! maar gerust verder,
vriend."
„Bent u wel eens in die hokke en krotte
geweest? Natuurlijk niet! Heers verdwale
daar zelde. Alleen die van de belasting
vindt je er nog wel eens, en een deur
waarder kan je er nu en dan ontmoete
as-die d'r noodig is. Wanneer ik in een
nette wyk zat, dan zoue ze met genoege
zegge: dfór woont Albert! Maar nou ik
vergete en begrave ben in 'n wrak pandje
van achttien stuivers, weet haast niemand
dat ik leef. Hindert ook geen steek. De
meeste burgers trekke de neus op voor
'n buurtje, waar de muize dood voor de
kast ligge. Ze scharae zich om de ellende
en het gebrek van Jan Boezeroen onder
de ooge te zien. 't Is ook 'n misselijke
geschiedenis met klaagliedere die jo daar
hoort. Wil je er wat van wete Naast m'n
deur is 'n portaal waar dikwyls vieren
twintig klompe staan. Reken maar na
hoeveel stuks er huize. De man is haring-
trekker van beroep en heeft misschien
dertien, hoogstens veertien gulde verdiend
sinds Ytrlede jaw. D« vrouw beult 'r af
met merine-wassche. Ze ploetert vanzelf
voor d'r kroost, dat groen en geel van de
honger ziet. Over menog erger. De kin
ders gaan menig keer zonder brood naar
bed. En as je ze in de kleere ziet, dan zyn
ze geen duit waard. Lompen 1 Twee van
hen vente 's avonds met gedroogde visch
of pekelharing. Dat doen ze voor de huur.
Door-en-door fesoendelijke mensche. Vader
is: haringtrekker en heeft tot nogtoe een
guldentje of tien verdiend. Uit hetzelfde
doolhof kan ik er nog eenige noeme, die
byna geregeld zonder ete zitte en als ik
u moest wyze op de vele stakkers ergens
anders verspreid, dan zou u mirakels hoore.
Ik keu ze by naam, die al verscheidene
maande met 'n stuiver ete van boord het
leve rekke. Je mot de Nieuwstraat maar
eens inslaan en dan naar links en rechts
gaan, je mot maar eens op de achter-
grachte komme en je mot maar d'r is in
de ouwe Helder verzeild rake, dan kom je
an de weet hoe de visschers spartele om
bove water te blyve. Er is nog geen ge
lukje geweest. De sardienvisschery is totaal
mislukt, en van do haringvisschery; waar
alle op bouwe, komt dit jaar niks terecht.
Wanneer straks de geep het niet doet,
wanneer de ansjovis uiete oplevert, dan is
1912 voor de visscherlui een dood kind
met 'n lam handje. En daar loopt 't op
uit. Er is haring genoeg. Heele velde zie
je zwemrae, maar de verkeerde stroom
houdt ze van de kust. Het water is te ruw,
het weer is en blijft aan 't tegenwerreke,
de wind wil niet naar 't Oost en de tyd
gaat ze gang. En weet u, wat dat allemaal
beteekent? Een deel van de Heldersche
bevolking verkeert in bekrompe omstan
digheden. De winkelstand zal het kenne
ontdekke. Er is veel gepoft, er is gekocht
maar niet betaald. Van niks gaat de kat
dood. Als er geen warme pot op tafel
komt, dan mot er toch 'n snee brood weze.
Zonder koffie en iuargerien kan je't amper
wegkauwe. Aan brandstoflfe kom je niet
toe. Maar buite de kruijeuier redt je 't
niet. Het gaat met 'n half onsie gelijk en
toch wordt het een heele rekening. Dokke?
Ja, waarvan? Wie kan geld geve as er
niet is? Borrege dan maar, met het voor
uitzicht op 'n voordeelige hariugoogst. En
die is in duige gevalleBegrypt u, waar
het land zal hale? Mensche, die het onbe
zorgd hebbe, kenne zich do beroerde posi
tie van de haringtrekkers niet voorstelle.
As je op 'n hoek staat, dan zyn er die
meene datte we renteniere. As je het beter
weet, as je de medalje omkeert, dan komt
er wat anders ky'ke. 'tls waar, om twaalf
.uur gane ze ok naar huis. Schafte 1 Wil
je wel geloove, dat er genoeg zijn die de
sleur ophouwe, maar die net zooveel over
de tong krygo datte ze niet sterreve. Hon
ger is 'n leelijk zwaard. Ik weet er, die
geregeld naar de lommerd slentere met
'n ditje en 'n datje, ik weet er, die in
stilte van gegoede bure 'n hap ontvangen.
Mij is 'n gezin bekend, waar ze vroeger
'n eige spulletje hadde, waar de vrouw
met goud en zilver kon pronke, waar de
kinders netjes in de plunje stakke. Nou
mot je ziende vlet is in andere hande,
de f\jne bulle staan bij oome Jan en de
pakjes en jurkjes zyn verslete. De schipper
liep eons op Zondag in 't zwart, met hoed
en gepoetste schoene nou durft-ie in
z'n gekrege opknappertje niet eens naai
de kerk. Is dat welvaart? Nee, ik ben
bly, dat 'k zeventig benalle jaartjes telle
af. Wat zeg je, komme ze an? Als
't maar tyd wordt. 'k Zit hier al drie
kwartier te blauwbekke."
Een troep van tien man kwam over het
grint naar den steiger, zwaar stappend in
tragen gang, met hozen op den schouder,
mot oliegoed onder den arm, met bonte
zakjes brood aan de hand.
(Wordt vervolgd).
Sohaakrubriek.
Probleem No. 24,
van A. v. Eelde, te Alkmaar.
(Eerste publicatie.)
Wit begint en geeft in 2 zetten mat.
abcdefgh
Stand der stukken.
Wit: KcS; Da8; Pfl en hö; pionnen c4,
d4, g2 en h7.
Zwart: Ke4; Th4; Ph8; pionnen c6, d7
en gS.
Oplossingen worden ingewacht onder het
motto iSchaak" tot uiterlijk 19 April a.s.
aan het bnrean dezer courant en in de vol
gende rubriek bekend gemaakt.
Oplossing No. 28,
van J. Pospisil.
1. Dhffcl waarna Dame, Toren of Paard
mat geeft.
Goede oplossingen ontvangen van: R. Roe-
lofs, R. Koning, A. Swart, en C. Rab, allen
te Helder; A. van Eelde, to Alkmaar; L.
A. Althof, te Amsterdam; P. Uden Masman,
te Zaandam; B. B. Nanning en Cor. Nanning,
beide te 's-Gravenhage.
Wederom verraste de heer Van Eelde ons,
door een zyner origineel© tweezetjes ter eerste
publicatie aan ons af te staan.
Velen onzer oplossers zullen wel met ons
van meeniDg zjjn, dat die bereidwilligheid
niet genoeg te waardeeren is, immers, de
problemen van dezen componist zjjn byna altjjd
gccr'ig Oi. immer ootreet gecomponeerd, wat
natuurljjk van eon kenner als de heer van
Eelde te verwachten is.
Wjj wekkon dan ook onze lezers op, ons
met veel goede oplossingen te verrassen.
Geweigerd Damegambiet.
Gespeeld in Hoofdklasse van den National en
Wedstrjjd te Amsterdam, op Maandag 8 April
1912.
Wit: M. Gorter, Zwart: K. Geur,
Worraerveer. Helder.
1. d2d4 d7-45 14. Pc3-e2 h7—hü
2. c2—c4 e7c6 15. Lg5-h4 c5Xd4
3. Pblc3 Pg8-f6 16. e3Xd4 g7—oR
4. Lei g5 Pb8-d7 17. Lh4-g3 P(B-e4
5. e'2—e§. Zooals inen 18 Ld3Xe4 Lb7Xe4
i8 pion roof door Na is zwart in hel
5. cd5: ed5 6. Pd5: bezit van twee loo-
niet goed wegens pers I
Pd5: 7. Ld8: Lb4fl 19. f2—f3 Le4—b7
erf zwart wint. 20. Lg3—f2 Lb7- aO
5Lf8-e7 21. Ddl-b3 Le7—f6
6. Lfld3 0-0 22. Tfl—el Dd7—cö
7. Tal-cl b7 bö 23. c4-c5 La6Xe2
8. Pgl—f3 Lc8—b7 24 TelXe2 Lf6Xd4
9. 0—0 c7—c5 25. Lf-2Xd4 Td8x.»4
Tot hiertoe alles nog Nu is de pion binnen,
theorie. 26. Te2—c2 b6—bn
10. Pf3e5 Ta8—c8 27. Db3-e3 Te8-d8
11. Pe5Xd7 Dd8Xd7 28. h2—h3 Td8-d5
12. b2—b8 niet sterk. 29. Kgt-f2 f7 fö:
12d5Xc4 30. Tel-el eü-e5
13. b3Xc4 Tr8-d8 31. De3—cl Kg8-f7
Nu begint een in- 32. g2—g3 Kf7f6
teressanten jacht om 33. Tel—c2 Td4dl
een pion te winnen, 84. Del—a3?7 Td5(131
welke echter pas Wit geeft op. Wam
ozer dertien zetten er volgt mat of Dame
valt. verlies.
INGEZONDEN.
De Heldersche Bakkerij tegenover da
Gezondheidscommissie.
Geaohte Redactie!
Beleefd verzoeken wjj UEd. om een wei
nig plaatsruimte in uw blad voor onder
staande.
Het verslag der Gezondheidscommissie
onlangs in nw blad lezende, trof mjj als
bakkerpatroon (en mot mjj alle collega's) een
slag in het aangezicht, door hetgoen in dat
verslag vermeld staat.
Gaarne wil ik aannemen, dat die com
missie het goede vóór heeft, doch mjjns inziens,
is de wjjze waarop sjj zulk een teedero
ak behandelt niet do jniste althans
ien opbouwende.
Die commissie is op zich zelf niet bevoegd
vakkundige regelen, om de juiste waarde on de
juiste eischen voor goed brood vast to stellen,
geeft zich over aan het wel vakkundige
station voor Maalderjj en Bakkery to Wage-
ningen.
Dit ie heel goed gezien, meen ik, want
zitten, doch wat is de font?
Het station to W. stelt zjjn eischen
uniform voor het goheele land, en gaat daar-
kan niet van alles bewuste kenniB bc-
e even krenpel als het ontwcrp-Bakkers-
wet van de Regeering want do soorton
id, en de eischen die aan het brood ge
steld worden in ons kleine landje, zjjn enorm
niteenloopend.
Persoonlijk lid zijnde van genoemd station,
heb ik reeds eenige correspondentie met dio
directie gevoerd, om te trachten ook voor
deze plaats in verband met de hier
door het publiek gestelde oiscben omtrent
kleur, stuk, enz., oen cijfer te bekomen,
waaraan kan wordon voldaan. Doch ge
noemde directie wil diar niet op ingaan.
De oischen door die directie gestold, zjjn
voor deze plaats te hoog, omreden hier
verlangd wordt een flink mooi gewerkt brood,
van uiterst blanke kleur.
Om dit laatste te bereiken, moet uitslui
tend patentmeel verwerkt wordeD, dat hoo
ger in prjjs is, doch armer aan vet on
eiwit dan de bloem van iets mindere fijn
heid.
Behalve nu do bezwaren door Bakkers
gezel, in uw blad van 17 dezer genoemd,
en waarvoor men vakman moet zjjn, om
daarover te kunnen oordeelen, is het mjj
meermalen gebleken, dat zelfs by uitsluitend
volle melk gebruik, (melk van minstens
2.8 °/0 vet) nog het verlangde cjjfer van
Wageningen niet werd bereikt, torwjjl dan
nog de vraag overbleef, of de kostprjjs en
de verkoopprjjs van zulk brood, ook maar
oen geriDge wiost openlaat.
Als men nu nagaan wil-, (en daar bohoeft
men geen vakman voor to zjjn), hoeveel bot
waardegehalte van het brood in deze gemeente,
in de laatste 15 jaar wel vooruit is gegaan
door de onderlinge concurrentie, en als gevolg
door de toenemende eischen van het publiek,
zon de gez.commissie dan niet beter doen,
als zjj met diverse bakkers oons do kwestie
besproken had, en de plaatseljjke eischen en
toestanden vergoleken had met de eischeu
door Wageningen gesteld!
Keulen en Aken zjjn niet in één dag ge
bouwd, zegt een bekend spreekwoord. Dat
geldt ook wel in dit geval. Iedereen kan
constateercn, dat bjjna alle bakkers zich be-
jjveren, om hun product zoo best mogeljjk"
leveren, en de ééne kan en zal ook
altjjd den ander wel wat voorbjj streven.
W olnn, dat de gez.oommissie dan medewerken
om tot een zoo hoog mogeljjk peil te komen.
Dit kan zjj doen, door:
le. Te bevorderen, dat do bakkers hot
brood tot een door de overheid vast
gesteld gewicht moeteD afleveren, opdat
de oneerlijke concurrentie, die hier welig
tiert en voor de goedgezinden een groot
struikelblok is den kop ingodrukt wordt.
2e. Door oen gedurige contróle.
Alsdan komen wjj gaandeweg tot een toe
stand, die voor iedereen gewenscht is, on
worden niet zooals nu, juist de g o e d-
i 11 i g e n als booswichten aan de kaak ge
stold, doch alleen de kwaadwilligen publiek
bekend.
Met den besten wil, kan één leverancier
zjjn waren niet aanmerkeljjk in kwaliteit
verhoogen, zonder den prjjs to verandoren
en de ondervinding leert wel dat slechts
klein doel van 't publiek hoogor prjjs
wil uitleggen, in 't vertrouwen beter waar
te ontvangen.
Ook het publiek moet in dezo dingen ge
leid en door toestanden gedwongen wordeD.
Hoogachtend,
N.V. Broodfabriek rDe Eendracht"
0. KWANT A«m Directeur,
