KLEINE COURANT -
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, ¥iie ringen en Anna Pauiowna
No. 4094
Zaterdag 4 Mei 1912.
40ste Jaargang.
Met de haringtrekkers
op het water,
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 et, tri p. port 75 ct, buitenland 11.25
Pre- Zondagsblad37^ i 45J» 10.73
miën J Modeblad »»»65»»»»75t f 0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertenties van 1 tot 5 regels (b\j vooruitbetaling) 30 cent
Elke regel meer6
Bewijs-exemplaar24
Vignetten en groote letters worden «aar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever C. DE BOER Jr. h. BERKHOUT t Co.), Helder.
Tweede Blad.
Agenda.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen. Eiken
Zaterdagmiddag 3 uur Kindervoorstelling.
Kanaalweg.
4 Mei. Soirée Dansante Variée Dansclub „Dans-
lust". Casino, 8.30 uur.
4Mei. Eind-Bal door „O. V.". Tivoli, 8 uur.
5 Mei. Concert door de heeren B. H. Polak
Zonen. Badpaviljoen, 37 uur.
8 Mei. Concert te geven door „Helders Mannen
koor". Casino, 8 uur.
aanneemt of op andere wy ze deelneemt aan
een dnel, uit het leger te verwijderen.
In Portugal weer monarchistische woelin
gen. 't Schijnt dat de monarchisten aan de
grenzen heel wat wapenvourraad hebben buit
gemaakt. De rogeering zond troepen ter ver
sterking. Een krachtige poging tot herstel
der monarchie kan verwacht worden.
UIT HET BUITENLAND.
De Dardaneilen zyn geopend, 't Werd tyd:
om verschillende reaenen. Voor den handel
was de toestaud onhoudbaar. De_ vergadering
der vertegenwoordigers van het beurscomité,
van de graan-exportonrs en importeurs te
Odessa besloot zonder verwyl den minister
president, de ministers van boitenlandsche
zaken, van binnenlandsche zaken en van
handel te doen weten, dat de voortdurende
sluiting der Dardaneilen den handel en de
indQBtrie in een moeilyke positie brengt. In
een groot gebied*heerscht, zoowel onder de
havenwerkers alB onder andere arbeiders en
zelfs in de scheepscommando's volslagen
werkloosheid, en vele stoombootmaatschap
pijen staan voor het gevaar haar werkzaam
heid te moeten staken.
De graan-exporteurs besloten wegenB ge
brek aan vrachten de voor April gesloten
contracten ongeldig te verklaren.
Het aantal voor anker liggende stoom
schepen die wachtten op de opening bedroeg
99, waaronder 2 Nederlanösche.
Rusland had eerst in scherpe en later op
verzoek der Porte tot verzachting, in meer
kalmer bewoordingen geprotesteerd.
Er Awaren ook al ongelukken gebeurd. Het
Amer kaansche stoomschip «Texas stootte
op een mijn en vloog in de lucht. Van de
1U8 passagiers en 32 leden der bemanning
werden 62 personen gered. 78 menschen golden
als verdronken.
Uit Smyrna wordt aan de Osmanische
Lloyd gemold, dat de «Texas" volgens de
laatste berichten niet op een myn gestooten,
maar door een granaat getroffen is. Toen
het schip te ver achter de «Montana", die
door loodsen bestuurd werd, voorbijvoer,
werden 2 losse en 4 scherpe schoten op het
schip gelost. Het vierde schot trof de
„Texas" in het middenschip, waardoor een
ketelontploffing ontstond. Het schip stoordo
zich dan ook niet aan de waarschuwing en
wilde wegvaren zonder loods.
Dat twee handelsschepen al eerder door
de Dardaneilen zouden gegaan zyn «zonder
iets te raken"*wordt officieel van Turksche
zyde tegengesproken.
Maar de Porte is gezwicht voor den aan
drang. De Dardaneilen zyn geopend, maar
ze behoudt zich voor ze weer te sluiten
zoodra ze dit noodzakelijk acht.
By 't doorvaren moeten de orders der
loodsen stipt gevolgd worden en dan
blyft het vooreerst nog gevaarlijk daar ver
schillende drijvende mjjnen «op drift" zyn
geraakt.
Te Hamme in België is onder de fabrieks
arbeiders een Btaking uitgebroken, wjjl de
gestelde looneischen niet werden ingewilligd.
Er kwamen ernstige ongeregeldheden voor.
De staat van beleg is afgekondigd. 125
gendarmen patrouilleeren door de stad, ter
wijl troepen de fabrieken bewaken.
In Dnitsohland staken de RynBchippers.
Er heerscht groote opwinding te Rnhrort, daar
de reeders werkwilligen nit het buitenland
lieten komen. De bemanning der Neder-
landsche sleepbooten hebben tot heden nog
niet tot staking besloten.
In de commissievergadering voor de leger
en vlootvoorstellen in den Duitschen Rijksdag,
is Woensdag gesproken over de quaestie van
de internationale overeenkomst tot vermin
dering van leger en vloot. Volgens het korte
officieele verslag, dat van deze geheime be
raadslaging gepubliceerd wordt, heeft een
afgevaardigde van het Centrnm de vraag
geopperd of België en vooral Nederland in
staat zyn de neutraliteit te handhaven in
geval van internationale verwikkelingen.
Duitschland moest er voor zorgen, dat dit
mogelijk zon zyn.
Een lid van de vrijzinnige volksparty was
van meening, dat Nederland zyn neutraliteit
moest beschermen, om zich niet aan het ge
vaar bloot te stellen, dat Nederland gekozen
zou worden tot het tooneel van een oorlog.
Minister von Kiderlen-Wachter antwoordde,
dat de neutraliteit van België internationaal
gewaarborgd was. Of hy iets over Nederland
gezegd heeft, en zoo ja, wat hy dan daarover
zeide, is niet in het verslag vermeld.
De begrootiDgscommisBie nam art. 3 der
nieuwe legerwet aan, waardoor de totale
sterkte van het Duitsche Rjjk van 23 op 25
legerkorpsen gebracht wordt. Voor stemden
all« burgcrlyko partijen.
Uit hetgeen de staatssecretaris in de com
missie zei, valt op te maken, dat de onder
handelingen met Engeland over beperking
der oorlogenitrustingen nog niet zyn afge
broken, maar voortgezet worden. Er bestaat
voor 't oogenblik geen gevaar voor oorlogs-
verwikkelin gen.
De minister van oorlog heeft in de duel-
quaestie bakzeil gehaald. Maar voldaan heeft
hy de tegenstanders van het duel niet. De
«Köln. Volkaztng* (Centrumorgaandeelt mee
«De Centrumfraciie zul onderzoeken, in
hoeverre do verklaring van den minister van
Oorlog zakelijke waarde heeft en vervolgens
besluiten, wat zy in de duelquaestie denkt
te doen.
#De Centrumfractie van den Rjjksdag zal
oen wyziging van het militair wetboek, niet
tot de thans aanhangige Legerwet indienen,
volgens welke geen officier wegens een wette
lijk juiste handeling, du» ook niet om het
weigeren van een duel, uit het leger kan
worden verwijderd.'
De sociaaldemocraten hebben een motie
ingediend waarin zy den rijkskanselier vragen,
maatregelen te treffen tot het maken van oen
einde aan het duelwezen, door ieder officier,
die tot een duel uitdaagt of deze uitdaging
TWEEDE KAMER.
Zy, die meenden, dat, na het Paaschreces,
de Kamer kalm byeen zon komen om de
werkzaamheden af te doen, kwamen bedrogen
uit. Als een groot y'zeren spook stond daar
het pantserschip en dreigend grijnsden de
kanonnen den minister Wentholt aan. Als
de kinderen naar bed moeten en ze geen
zin hebben, dan zingen of dwingen ze het
liedje van verlangen, zoolang, totja, tot
vader er by komt en ze voor den broek
komt. En de Kamer lykt in zekeren zin op
een troep kinderen, die ook een liedje van
verlangen zongen. Ze hebben aldoor maar
uitgesteld, uitgesteld, maar ten slotte
moest er toch een begin gemaakt worden.
Of de Kamer, evenals onzon kleinen dwin
geland, voor haar broekje gehad heeft
Dat zal het vervolg dezer geschiedenis leeren.
De lezer kan zich van den gemoedstoestand
der Kamer eenig idéé maken door te lezen
wat verschillende bladen ervan zeggen.
«Wan-orde-van-werkzaamheden" staat er
boven het overzicht, van de «Haagsche
Nieuwe Cu"
Het parlementaire onvermogen manifesteert
zich in de laatste jaren vooral in de onmacht
der Kamer om haar werkzaamheden behoor-
iyk te regelen.
Zoo treurig als vandaag is het echter op
het Binnenhof nog maar zelden, indien ooit,
toegegaan.
Men komt er toe zich erover te verblyden,
dat de tribunes maar zoo weinig menschen
kunnen bergen. Zelfs als ze stampvol zyn,
zooals heden, bevatten ze nauwelyks een
honderd personen. Maar om zulke schandalige
tooneelen by te wonen, zjjn honderd nog
veel te veel.
Wy verwachten nu, niet morgen want
op dergelyke uitbarstingen volgt gemeenlyk
een stemming van van katterige saaiheid
maar voor een volgende maal, handtastelijk
heden. AUeen dat ontbreekt er nog aan.
Ook zon de huishoudelijke commissie ver
standig handelen door maar alvast, in stilte,
de tinnen inkokers vast te laten zetten. Het
zyn gevaarlijke projectielen."
De «N. R. Ct." begint haar overzicht al
dus
«Hebt u zoo iets in uw tyd wel eens bij
gewoond vroegen wy hedenmiddag aan
een man van ondervinding en jareD, die steeds
de vergaderingen van de Tweede Kamer
placht te volgeD. «Nooit" luidde het
antwoord ,dit was geen debatteeren, dit
was timmeren."
En waarlijk, het leek hedeD, of ettelyke
forsche timmerlieden aan den arbeid waren
met zoo geweldige vuistslagen beukte de
heer Troelstra den katheder. Daartegen in
schreeuwde de heer Lohman met schrille
stem. Met woedend gebaar bralde de sociaal
democratische leider zyn antwoord het was
als slingerde hy met dreigend gebalde vuist
zyn bytende invectieven de zaai in. Den
heer Van der Borch van Verwolde, die zich
al te dicht by het spreekgestoelte waagde,
was de onverzichtigheid byna duur te staan
Ekomende heftig betoogende vuist suisde
ïgs zyn gelaat. De heer Troelstra zag niets,
niets dan zyn eeuwigen tegenstander, De
Savornin Lohman, die krytwit op zyn plaats
zat. En boven den wilden roffel van den
voorzitterhamer uit, door alle interrupties en
onderlinge gesprekken heen bulderde hy
«Ik stel voor, het heele Parlement maar te
sluiten. Op alle manieren worden wy hier
geterroriseerd."
De „Tel." schrijft o.a.
«In trouwewat is er Dog toe noodig, om
de inktpotten, de Burgerlijke Wetboeken en
de Grondwetten door de lucht te doen suizen,
om de Marxistische vingers te zien grypen
naar de Calvinistische en Katholieke baar
dossen Alleen, vóór het zoover is, deze
smeekbeden bescherm de perstribune 1 Wy
zyn onschuldig 1 En wy zitten precies in du
vleug. Wanneer de heer Duymaer van TwiBt
z'n inktkoker naar 't dier- en kostbare hoofd
van den heer Duya keilt, on ietwat slecht
mikt, is er veel kaDS, dat do man van de
«Nieuwe Rotterdammer," van «De Residentie'
bode" of van „De Telegraaf" 't projectiel
tegen de onschuldige hersenen krygt. Een
pantsering van onze tribune is een eerste
voorwaarde voor ons levensbrhoud. Dan
kunnen de heeren er gerost op in hakken1
Maar wy hebben niemand kwaad gedaan I"
De «Maasbode" verklaart, dat het geen
schitterend sohouwspol is, dat de Kamer
bood.
En dat zy zulk ein afstootenden aanblik
gaf op het einde van de bijeenkomst, is te
danken aan den volksvertegenwoordiger
Doys on van de plebrjische wyze van op
treden, die hy in de Kamer monopoliseert."
Op de gereserveerde tribune was, deelt het
blad mede, een man, die de socialisten toe
juichte en voor hen applaudisseerde. Door
eon paar rijksveldwachters werd tegen hem
proces-verbual opgemaakt.
Dat was alweer een nieuwe vertooning in
ons parlement.
De „N. Ct." vernam dat er na de sluiting
van de vergadering iemand, die op of by de
gereserveerde tribune was blijven wachten
of er soms weer geopend zou worden en
daarby naar hoog-parlementair voorbeeld zich
wanordelijk gedroeg, door eenige rijksveld
wachters gearresteerd is. Zyn gedrag had de
ergernis opgewekt van eonifee Kamerleden die
zich naar de secties begaven. Het is dus aan
alle kanten herrie geweest boven en be
neden. Wat wil men f zoo iets werkt
aanstekelijk.
Het «Hbld." zegt:
„Buiten wachten nieuwsgierigen, met be
zoekers van de tribunes en journalisten. Veel
tiolirie, gehelmd ter eere vau Prinses Jnliana,
oopt rond om wanordelijkheden te voorkomen
van de zyde der bakkers die in „He! Volk'
waren opgeroepen om ter Kamer op te gaan.
Maar de agenten waren binnen dan nog eer
■oodig geweest.
En eindelyk komt, met den heer Oosterbaan,
de aanleiding van het spektakel nit den ingang
voor de ledeneen groote, gebogen grysaard
met beduarden strammen gang en een kalm,
wit gezicht onder den hoogen hoed. En wan
delt bedaard weg.
Dat was de heer De Savornin Lohman,
die zich daarbinnen zoo boos maakte en zich
weer eens door zyn temperament verleiden
liet tot onvoorzichtigheid.
0 al te jeugdige grysaard I"
't Begon hooi kalmpjes met eene regeling
van werkzaamheden. De Voorzitter stelde
voor 's anderen daags 's Woensdags
te beginnen met het wetsontwerp betrt flende
het pantserschip. Hy stelde niet voor tevens
de belangen van het vloot- en marineperso
neel te behandelen, omdat wy reeds to ver
in het jaar gevorderd zijn- Mocht men het
nog willen, dan zou de Voorzitter dien aan
gaand een voorstel moeten doen.
Hierop stelde, namens den heer Roodhnizen,
1 heer Thomson voor deze belangen reeds
thanB to bespreken, omdat aan het materieel
niet alleen veel ontbreekt, maar ook de bo-
langen van het personeel dringend voorziening
eiechen.
Hiertoe wordt ten slotte besloten.
Vervolgens deelde de Voorz. mede, dat hy
op 21 Mei met de Ziekteverzekering wenschte
aan te vangen. De heer Troelstra vroeg hier
op zeer terecht, of dat een uitnoodigiDg aan
de Kamer was om over het pantserschip te
spreken tot 21 M.i? Natnurlyk niet Maar
dan was het ook conseqneDt geweest thans
voor te stellen wat behalve hot pantsorschip
moet worden behandeld.
Waarop de Voorzitter weer antwoordde,
dat na het pantserschip nog verschillende
dingen behandeld zooden worden, ook de
Bakkerswet.
De heer Troelstra verzocht nu om zyn
pensioenmotie o' k op de lyst van werkzaam
heden te plaatsen. Wordt die motie ver
worpen, zoo zegt hy, dan zal by niet opnieuw
eene poging doen haar in behandeling te doen
nemen on dragen de heeren daarvan de volle
verantwoordelijkheid. Zyo tweede voorztel
betrof de Bakkerswet. Weder is een adres
ingekomen van het Nationaal Comité tot af
schaffing van den Bakkersnaehtarbeid, dat
aandringt op behandeling. Men Bpeelt hier
in de Kamer en in de rechterzijde oneerlyk
spel daarmee. Zy is verlegen en gebruikt
ons als zondebok om haar onwil te maskeeren.
Toon spr. betoogen wilde, dat de katholieken
zulke groote voorstanders van de Bakkers
wet niet zyn en nit „de Tyd" wilde oiteeren,
ontstond zulk een rumoer, dat hy zeide, dat,
als de sociale wetten behandeld moeten wor
den onder koffiepraatjes, het niet ving zal
gaan. De spr. treedt nu in eene uitvoerige
uiteenzetting van «de Standaard"- en »Tyd"-
politiek, en stelt ten slotte voor de Bakkers
wet no. 1 op de agenda te plaatsen.
De Voorzitter zei, dat straks zonder hoof
delijke stemming is aangenomen het pantser
schip het eerst te behandelen. Hy zal zoo
spoedig mogelyk voorstellen daarna de Bak
kerswet te behandelen.
Hy geeft dtn heer Troelstra in overweging
thans geen voorstel te maken van zyn pen
sioenmotie, omdat hy vertrouwt, dat in den
loop van den zomer nog iets gebrnren zal,
dat den hoer Troelstra allicht althans gedeel
telijk zal tevreden stellen.
Nu kwam weer de heer Dujjs, Zaaudam's
afgevaardigde, roet in 't eten gooien. Hy
geloofde er niets van, dat straks zonder hoofd,
stemming is aangenomen, dat morgen het
pantserschip zal worden behandeld.
Toch is het zoo, zei de Voorzitter.
Dan is het my door de geweldige herrie
van rechts ontgaan, antwoordde de heer Dnys.
Dat is dan zeker in stilte gebeurd.
Ik sluit de vergadering uls u zoo voort
gaat, dreigde de Voorzitter.
Enfin, de heer Duys vroeg alsnog op het
besluit terug te komen en de Bakkerswet
vóór het pantserschip te behandelen. Is dan
dat pantserschip zoo nrgent? Ook de kust
verdediging werd zeer urgent genoemd. Had
de Kamer dat geslikt, dan was het er door
gejaagd en had ons 46 millioen gekost. Och,
mynheer Lohman, laat me toch uitspreken.
(Heftig rumoer en gehamer van
don Voorzitter. De heer Lohman interrum
peert heftig.) Spr. ziet geen kans den heer
Lohman in bezadigdheid te overtreffen en
eindigt dus.
De heer Troelstra (s.d.a.p.) Het pantser
schip is een geldverspilling. Ik laat me het
woord door u niet ontnemen.
De heer LohmanU bent heolem&al buiten
de orde. Alles is buiten de orde!
De heer Troelstra: U bent al vyftig jaar
bniten de orde. (Heftig ramoer en
voortdurend gehamer van den
voorzitter.)
Hevige interrumpties van de sociaal-demo
craten en de rechterzijde.
De heer Troelstra: We kunnen het heele
Parlement wel sluiten. Hit is een sohande,
wat hier geschiedt. Qe bcgrjjpt niet wat hier
gebeurt, hoe we hier geterroriseerd wordeD,
De arbeiders zyn voor u vee, stemvee en
werk veel
Onder onbeschryfiyk ramoer slnit do Voor
zitter de vergadering.
Dat was de eerste zittingsdag na het
Paaschreces.
's Woensdags was alles weer pais en vree.
Ofschoon den heer Duys van alle kanten
geraden wordt zyn voorstel ia te trekken,
doet hy dit voorloopig niet, zoolang geen ander
voorstel omtrent de Bakkerswet is aange
nomen. En na nog wat gepraat, wordt be
sloten nk het Pantserschip en het marine
personeel de Bakkerswet te behandelen. De
heer Troelstra vereenigt zich daarmede, de
heer Duys trekt zyn voorstel in, onder de
woorden: »'t is een zware bevalling geweest
Dus kregou we Woensdag als hoofdschotel
het Pantserschip. Wy gelooven den lezer
de over 't algemeen weinig belangwekkende
discussies van dien dag te kannen bespareD.
Zooals de Overzicht-Schryver van het «Alg.
Handelsblad" opmerkt, ,do zaak is buiten de
Kamer nagenoeg geheel uitgepraat, zoodat
men nu niet meer benieuwd is naar wat de
Kamer zegt, maar nuar wat zjj zal doen,
Zoolang er omtrent dit laatste geen toe-
koning komt in het debat, zal de behande-
ling dan ook onbelangwekkend zyn. Dat
de heeren Van Waisenaer, Ver*
hey en Hngenholtz tegen dit schip
zy'n, wist men reeds. En al hun argumen
ten zyn reeds lang door anderen aange
roerd. Alleen heeft men van een socialisti-
Eohen spreker vandaag na eindelyk eens
ronduit te hooren gekregen, dat hy niets
wil: geen middel»ojrt-schepen, geen groote
schepen, geen torpedo's, niets.
Over het pantsersobip is niet veel nieuws
meer te melden. De heer De Savornin Loh
man steldé, mede namens eenige andere heeren,
een motio van orde voor, loidende:
De Kamer, van oordeel dat, alvorens te
beslissen omtrent den aanbouw van het by
het aanhangige wetsontwerp voorgestelde
pantserschip, het wenschelyk is door een
Staatscommissie te doen onderzoeken, op
welke wyze onder de bestaande omstandig
heden en ia verband met de financiën van
Nederland en Koloniën onze Oost-Iodische
bezittingen behooren to wordeD verdedigd
tegen eventueele aanvallen en de neutraliteit
vaa onzen Oost-Indischen Archipel moet
worden gehandhaafd, en aan de Commissie
op te dragen binnen een door de Regeering
te stelien termyn, daarover rapport nit te
brengen, gaat over tot de orde van den dag.
De heer van Karnebeok komt met een
dergelyke motie, en door verschillende leden
wordt hierover gediscosseerd. Op de aanvallen,
van verschillende zyden gedaan, antwoordt
de heer de Savornin Lohman, dat de minister
onder de bestaande omstandigheden wel niet
anders handelen kon dan hy gedaan heeft,
't Schip, hoewel gebrekkig, is althans beter
dan een onzer andere schepen, en by den
stand onzer financiën kon hy geen verder
strokkend voorstel doen. En als nu een tor-
pedovloot óók niet voldoet, dan dient onder
zocht wat dan wèl voldoet.
De discussies worden nog voortgezet.
door P. N. t. R.
VL
Onze'schipper had den derden trek gelooten
en terwyl do eerste ploeg van twee booten
- men vischt altijd met z'n tweeen om
elkander te kunnen helpen zich gereed
maakte om het net in zee te roeien,
laveerde het rimpelnekje met een rauw-
weggesmeten vloek op mij af.
„Waar zit je toch, koekebakker? Je mot
de koffie opwarme, want we hebbe trek in
'n bakkie. In de vlet kan je 't heele boeltje
vinde. Hei-je lucifers? Hier. Maar laat ze
niet anbrande, anderé kr^jg je het met de
'jongens te kwaad."
Ik sleepte m(j door het water naar onze
boot en zette er een blauw geömailleerde
ketel vol koude koffie op een roodachtig
walmend pitje van een roestig, gammelig
petroleumstel. Druk in de weer om het
brandende ding in een diep Yak tusschen
doften tegen den wind te beschermen,
ratelde plots een geweldige vloek op my
toe en in den wazigen goudschemer van
het stinkende kousje kwam de bonkerige
rug van een groot gebouwd man, nibbehg
als dril in de zwaarte van zyn vet, uit
wiens gelig, papperig gelaat de neus als
een knoop vooruit bobbelde. Hy kroop
voorzichtig op handen en voeten over de
doften, keek my woest in het gelaat en
met de slaperige grom-stem van iemand
die in zyn rust is gestoord, brulde hy
„Als je nog eens wat weet, beroerde
koekebakker, dan kraak ik je den nek,
verstaan? Je mot voortaan op je teene
loope as 'k leg te maffe, hoor, en die vodde
niet op m'n smoel gooie. Kon je niet zien,
dat 'k hier an 't piepe was, mispunt?"
Myn hart bonste en ik verzekerde, hem
niet moedwillig wakker gemaakt te hebben.
,'k Stik van de dorst. Wat is er in die
pot, koekebakker?"
„Koffie."
„Verrek met die prutzooi. Heb je geen
klare? Heb je voor je eige geen tikkie
raeegenome? Kom op met je fleschl Waar
zit-ie?"
Hij ging op het stuurboord zitten, liet
zyn hand onderzoekend over mjjn borst
gaan en voelde begeerig in de zakken van
myn oliejas.
„Heb je niks? Geen drop? Geef dan die
ketel maar op. 'k Stik van de droogte in
m'n strot."
Hy wierp z(jn hoofd in den nek en ik
hoorde het klokken van het bruine vocht,
dat by tusschenpoozen langs zijn baard
kwylde.
„Hier, pak an, anders zuip ik 'm nog
lens en dan krijg jij sekuur 'n pak slaag."
Daarna wankelde hy terug, zocht voorin
een veilig plaatsje op onder het fok en toen
hij mij vloekend op 't hart had gedrukt,
dat ik hem moest wekken als we aan de
trek toe waren, begon hij met opgetrokke
knieén en den kop voorover, zachtjes te
snurken, te ionken, te kreunen.
Even vóór den tweeden trek kwamen Albert
Dries, Kees, het muizengeziebt, het rimpel-
nekje en anderen opzetten en 't duurde niet
lang of we zaten in een dikke taaie lucht
van koffie, slurpend de lekkere warme
slokjes, die tintelend in je slokdarm straal
den. Het muizeDgezichlje ging met lange
teugen zuigen uit het kommetje dat hy in
omgekromde skelethanden hield en meteen
kauwde hij langzaam van een homp brood
met kruimels ouwe Leidsche kaas en
margarine van de minste soort. Toen hij
voldaan was schoof hij het paarsche zakje
met een ruk dicht en terwijl de meesten,
klaar met drinken en happen, slaperig,
soezend, pratend met weinig en korte
woorden bij elkander zitten, gaat hy slap,
lui-uit liggen, het hoofd op de handen ge
steund, de oogen dicht of even kierend en
weer gesloten.
De schele klauterde tegen bakboord om
hoog en gooide zich onverschillig neer.
„Nou, ken 't niet zachter?" zei het
muizengezicht driftig.
„Haal je poote dan weg."
„Voor jou zeker 1"
„Houw je bakkes en laat me d'r door,
want 'k mot koffie hebbe. Is er nog wat
in de ketel? De heele rotzooi koudl Je zou
die koekebakker in mekaar trommele. Is
me dat nou 'n vent voor de kombuis? Als-ie
niet beter op z'n telle paet, kan-ie welop-
dondere. Zeg 'r is, Ar ie, heb jij soms
nog brood te veel? 'k Vergaan van de
honger en m'n stukkie is al op."
Het muizêngezicht schoof zyn zakje weer
open, haalde een dubbele snee brood te
voorschijn en duwde die in de handen van
den schele.
„Dankjei" murmelde het uit zyn mond.
Hij sloeg de boterhammen als een boek
open, streek met den wijsvinger langs de
boter vlakte en plukte het brood van het
midden uit naar de korst, etend met grage
genoegen van een, die «veel trek heeft.
„D'r mot vleesch op geweest zyn, Arie!"
„Ja, van 'njong paard", loog het muizen
gezicht, „maar dat lust ik zelf wel."
„Of van een hond misschien?"
„Ben je gekl"
Zeg dat. uietals je 'n hond met koevet
en uien opbraait, dan kan de fijnste smul
wel opboepele."
„Bahl Krijg je soms geen vrete thuis,
dat je zoo griezelig kletst?"
Zat, genoeg, man maar m'n dochter
had nou te weinig meegegeve, zie je."
„Wat zegje? Je dochter? Waarom zorgt je
vrouw daar niet voor?"
„Me Yrouw? Die is immers dood."
„Dood? Is Dirrekie dood? 'k Mag stervo,
als 'k dat wist. Een groot verlies voor je,
broer, 't Was zoo'n best wijf."
„Heb je d'r gekend?"
„Of ikl Maar wat heit ze dan toch ge
mankeerd
„Dat wiste de dokters zelf niet m
drie dage tijd was 't afgeloope."
Hij bleef gebogen zitten met betraande
oogen. Zyn rug bolde hoog op, in den
schemer een bergje menschenvleesch.
De nacht begon to vallen. Bijna vol
kroop de maan langs den indigo donkeren
hemel. Mat glommen de duintoppen in het
verschiet en laag over 't strand hingen
witte dampsluiers. De zee had een koude,
inktzwarte glans en hier en daar kuifde
een schuimveeg in de deiniDg, die tegen
de haringbooten opklotste.
Daar, aan den baairand, waar de geluid-
galmen van de visschende menschen als
een storm uit 't vale duister schiet, wap
peren ineens kleine vlammetjes van ben-
gaalsch vuur, roodkleurige flambouwen, aan
flarden gescheurd door een sterk briesje,
voor ons, leeken, geheimzinnige lichtjes,
waar het muizeugezicht koelslrak naar
kijkt,totdat een wild geschreeuw: „werpol
werpo 11 werpo 11!" volgt, dan
maakt hy den schipper opmerkzaam en
zegt dat de tweede trek afgeloopen is.
Het werd nu onze beurt om de haring
te verschalken.
Ik kom aan de lat een lange landlyn
- en terwijl wij die met een man of veertien
in handen hebben, roeien vier der onzen
de boot stroomopwaarts en staat de schipper
aan de bas bovenkant van het net
en nog een mannetje aan het sim on
derkant om dat maaswerk van circa
honderd-veertig vadem in zee te werpen.
De boot wordt een heel eind uit den wal
gebracht en dobbert schuin weg in den
nevel. Nog staan wij stil, maar als we
eindelijk in de boot aan de zeelyn is ge
komen, dan maakt het kolossale net zeer
langzaam een groote ronde bocht en men
voelen de krachtige schokken van de drij
vende massa kurken met aanhang, die we
een tijdlang meesleuren. De roeiers suk
kelen met lange riemslagen steeds voor
waarts en gedurende deze vaart, om zooveel
mogelijk haring te verzamelen, moeten wy
ons inspannen om het gevaarte, ver af
door de plassende en borrelende golven-
reeks bewogen, in bedwang te houden. Wy
rukken hortend en stootend, slenteren als
'n troep kletsnatte olifanten. Voor me uit
i;aau een paar van die echte woestyntypen,
obbussen, sok-sok, met het aampje ge
spannen. FlangI De voorsten, met stoppel
baarden en pruimtabak achter de kiezeu,
spuwden hun bruine sap met heerlyke
verachting naar het gele zand. Nog altijd:
sok-sok, houwen wat je heb. Achter ons
gilde snerpend de schalmei van eenigen,
die nu en dan op hun vingers gingen blazen,
zoo schel fel, als kreten uit een locomotief.
En vanjden weeromstuit brulde wat gespuis,
de glimmend roode gezichten woest vooruit,
van „Manus, die geen haar meer had op
z'n kanus." Ja transpireert, je dampt, je
voelt je suf, druilerig, lamlendig. Als 'n
halfzieke, 'n reconvalescent wil je een oogen
blikje bot-stil achterbleven, maar de menigte
houdt vast, de lange rij zwoegt gedwongen
voort, gelijkmatig van stap als klokgetik
en onder het harde volk is volstrekt geen
pardon voor hem, die zich stumperig be
neden nul govoelt. Scherp toeluisterend,
hoorde ik iemand ruzieön tegen eeu die
hét touw wel in handen had, doch die de
minste moeite deed om den werkelijk zwa-
ren arbeid werkzaam te verlichten. Toen
hun geraas onderling doordrong, kreeg de
gemakzuchtige kerel de volle laag van
vinnig hatelijke woorden, met nijdig uit-
duidende gebaren. Maar hoe stevig en on
wankelbaar het meerendeol ook langs den
zeekant marcheerde of door het water
ploeterde, toen de twee'lijnen eenmaal by
elkander kwamen, zag je menig weerbare
tronie met zweetdroppels, gezwegen maar
oVer mijzelf, die drijfnat, hijgend en buiten
adem arriveerde. Edoch, we waren nog niet
aan 't eind. Het net word nu aan twee
kdnten geleidelijk ingehaald. Aller oogen
zijn intusschen gevestigd op den boezem,
waar het inderdaad krioelde van haring
en binnen eenige minuten verkondigde een
hevige zwaartekracht van den zak dat het
werk van bijna drio kwartier behoorlijk is
beloond geworden. Ontelbare haringen
drongen op, schoten van links naar rechts,
duikelden als dollen over en door elkander
ed zy, die snel opsprongen, spartelend en
martelend om de gevangenis te ontkomen,
werden in dit spel van bevrijding jammerlijk
bezocht door de trekkers, die onafgebroken
scherp toezagen en vervaarlijke bewegingen
mét handen en voeten maakten om de
kleine spichtige zilverblinkende hariugelke
gelegenheid tot vluchten te ontnemen.
Het muizengezicht stelde zich als een
woesteling aan, teneinde een dartele kudde
voor zijn beenen terug te drijven en Dries
en Kees deden met duivelen slimheid hun
berooven. Met mandjes werden ze
in de boot gesjouwd en naar gissing hadden
we een buit van vier-en een half last, byna
de rijkste van allen. De vijfde trek sloeg
het record: ruim vijf last. Onze maat was
de minste; ongeveer vyf-en-dertig tal.
(Wordt vervolgd).
INGEZONDEN.
Op Hemelvaartsdag zal te Heiloo de
3e Openbare Samenkomst plaats hebben van
de Vryzinnig-Oodsdienstigen in Noord-Hol
land, op bet schoone landgoed de «Njjen-
burgh" van Jhr. Mr. P. van Poreest,
Dat deze Godsdienstige samenkomsten in
den smaak valleD, bnwyst de steeds toe
nemende belangstelling.
Als sprekers zullen optreden de Heeren:
Q. A. de Riddor, handelsbediende te
Amsterdam, met het Onderwerp:
«Strijd den goeden stryd."
Ds. W. F. L. vandenKieboomte
Bergon, met het onderwerp: „Met
God rekenen."
Ds. A. C. Schade vanWostrnm
te Haarlem, met het onderwerp:
(Laat de volkeren erken
nen, dat z|j menschen zijn."
Ds. M- van Leeuwen te Aartswoud,
met het onderwerp: «Het eeuwige
L i c h t."
Dr. B L. van A1 b a d a, off. van ge
zondheid te Amsterdam, met het
onderwerp: «Hy, die ontwaakt, laat
de duisternis achter zich, maar heeft
vóór zich het Licht."
Ds. J. Lindeboom te Berkhout, met
het onderwerp: «Wy weten er toch
niets van."
Een muziekkorps onder leiding van den
Hr. M. J. Otto zal de bijeenkomst op
luisteren, terwyl verschillende Zangkoren,
waaronder de Proteatanlsche Zangvereoniging
te Helder, gowyde zangen znllen doen hooren.
Daar het staande luisteren naar de sprekers
te vermoeiend is, zyn rond de spreekge
stoelten banken geplaatst.
Hot Plaatselijk Comité to Helder heeft
wederom maatregelen genomen om do geest
verwanten van hier in de gelegenheid te
stellen op goedkoope wyze nuar Heiloo to
kunnen gaan. De firma Znrmilhlen heeft haar
nieuwe, teer geriefelijk ingerichte
boot ter beschikking gesteld en den pr^s
bepaald op 50 ets. per retour. Onderscheid
in klassen wordt niet gemaakt.
Een zangkoor oader leiding van den Hr.
Brands zal den tocht zeer zeker veraange-
Laat ons das wederom in grooten getale
opgaan naar Heiloo en daar komen in de
stemming, om elkaar te stichten. God zegene
het goede werk van onzen vryen godsdienst I
Het Plaatselijk Comité te Helder:
Ds. J. POORT.
C. STUMPHIU8.
B. BURGERS.
J. KOOPMAN.
J. SCHENDELAAB.
Uit den Omtrek.
Texel, 2 Mei.
De aigovaardigde voor de Tweede Kamer,
de Heer Mr. de Meester, heeft Dinsdag, jJ.
e*<n autorit door de Gemeente gemaakt, waar-
by de noodigo inlichtingen gegeven werden
door de Heeren W. Schumaker en P. J. Oude,
Voorz. en Socr. der Vrysinnige Kiesver-
eeniging.
By de afdeeliDg van het Vrouwenkiesrecht
bestaat het plan op 8 Juni »j. een propa-
gandatocht over het eiland te honden. De
tocht zal met auto's plaats hebben en op
verschillende plaatsen zulten spreken een
spreekster van elders en de heer P. J. Oud
van hier.
In de palingfniken nuby den dyk van den
PrinB Horidrik-Polder, werd dezer dagen door
Gebr». Dogger een zalm gevangen van meer
dan 35 pond. Dit buitenkansje leverde joisf
39 op.
Dat ook het kweeken van sneeuwklokjes nog
al wat kan opleveren, werd reeds meermalen
vermeld, doch bleek nog weer onlangs opnieuw,
toen door één kweeker voor meer dan f 1000
dezer bloembollen werd afgeleverd.
Gedurende deze week zyn naar elders uit-
gevoord: 157 koeien, 54 kalveren z8 varkens,
14 schapen, 2 lammeren en 4 paarden.
Anna Pauiowna.
Dinsdagavond 80 April vergaderde 't Dep.
van 't Nut in Veerburg. Na opeoiDg der
vrrgadvriog door den voorzitter, den heer
J. C. Blaauboer, lezing en goedkeuring der
notulen, kwam aan de orde:
I. Verslag bibliotheek. Hieruit bleek dat
vau deze instelling, als steeds, in den afge
loopen winter een drnk gebruik is gemaakt.
De heer C. Wydenes Spaans besprak de
middelen om de bibliotheek nit te breiden
o. a. zou 't best mogelyk kunnen zyn dat
leden hunne gelezen boeken aan 't Nut cadeau
wilden doen. De heer A. de Boer gaf in
overweging de leden hiertoe per circulaire
op te wekken. Het bestaur zul een en ander
overwegen.
II. Begrooting. Deze werd, overeenkomstig
het voorstel van den penningmeester, vast
gesteld in ontvangsten en uitgaven op f 170.
III. Behandeling bescbry vingsbnef. De
secretaris lichtte verschillende nieuwe voor
stellen toe, doch deze gaven geon aanleiding
tot bespreking. De afgevaardigde oDtring vry
mandaat.
IV. Verkiezing afgevaardigde en plaats
vervanger. Als zoodanig werden gekozen de
heeren R. Blankevoort en C. D. Rezelman,
die beide hacne benoeming aannamen.
V. Verkiezing bestuurslid van 't Depar
tement, periodieke aftreding van den heer
C- Geertigs, die niet herkiesbaar was. Geko
zen werd de heer Roggeveen. Deze was niet
aanwezig. Hem zal van zyne benoeming
kennis worden gegeven.
VI. Verkiezing Commissaris Ziekenfonds.
Als zoodanig werd herkozen de hoer K. Appél.
VIL Regeling leesbeurten. Besloten werd
voor 1 avond een vreemden spreker te laten
komen. Eene leesbeurt namen op zich de
heeren N. Rasp en K. L. van Gorkem en
best~in bet gewoël en gewiemel om de I eene bydrage de heeren D. C. Rezelman en
glibberig, beesten tondig de vr(jheid te I A. de Beer. Hieto» ilaiiieg.
