KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor HeltÉer, TexelWieringon on Anna Paulowna No. 4188. Woensdag, 18"September 1912. 40»te Jaargang. 't Vliegend Blaadje p. 3.in. 50 cl, Ir. p. potl 75 ct., buitenland 11.25 Pre- Zondagsblad i 37 j i j 45 f 0.75 miënj Modeblad »»»65»»»»75» f0.90 (Voor het bnitenland bij vooruitbetaling.) Advertentiën van 1 tot 5 regels|(bij tooruitbeUllng)'X30 cent Elke regel meer6 Be wijs-exemplaar2J Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Intero-- Talsfoon 50. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgever i C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT t Co.), Helder. Bureaux i Spoorstraat an Koningstraat. NIEUWSBERICHTEN. HELDER, 17 September. De lozere van «De Prins" hebben in het laatst verschenen nummer kunnen op merken het portret van oen onzer grootste sangeressen mej. Tilly Koenen. Het is ons aangenaam te kannen mededeelen, dat genoemde zangeres, die een eereplaats in neemt onder de beroemde landgenooten en over wie Enropa en Amerika triomfeoren, den llden October a.s. in de Nieuwe Kerk alhier een concert hoopt te geven met mode werking van den hoogst bekwamen organiBt Louis Robort. Met schitterend succes hadden deze concerten in Augustus reeds plaats in Alkmaar, Middelburg on Haarlem, terwyl in den loop van deze en de volgende maand nog 20 verschillende plaatsen bezocht sullen worden. Wy twjjfelen niet of ook hier ter plaatse zal zy ruim belangstelling hebben. De Bioscoop. De Directie van het Bioscoop-Theater gaat zich, blijkbaar, op klassiek terrein bewegen in hare voorstellingen, hetgeen een goed toeken is. Verleden week had zy een prachtige film wet de avonturen van „Odysseus", volgens de beschrijving van Homeros. Men vraagt zich by dorgelyke voorstellingen af: hoekrygt wen hot in elkaar? Want alle requisiten moeten speciaal voor zoo'n opname gemaakt worden, en wat dat voor kosten meebrengt aun costumes, aan decoratiën, aan alles on nog wat, daar zouden wy als we 't wisten paf van staan. Deze week is ook voor een deel aan de klassieke kunst gewyd. Er is n.1. een historisch drama in beeld gebracht, getiteld Koning Enzo (1270), dat ons boeit door zyn kleurige ensceneering. Voor het overige bevat het programma afwisseling genoeg: eene fraaie natuuropname, zeegezichten, die voor bewoners der kusten te boeiender zy o, een co wboy-drama/,De Roovers der Wildernis", spannender dan een aflevering van Buffalo Bill. Twee komische nummers ,De ontrouwe Vrouw" on Meier als Handelsreiziger" doen u lachen. Vooral die Meier is een grappen maker, en dat-ie nog leeft na driemaal van de trap af gesmeten te zyn, dat is alleen in de bioscoop mogelijk. Zyn knecht kriebelt een juflrouw, die op een trap staat in de beenen. Dit blykt niet erg verstandig te zyn, tenminste, de juffrouw, de trap, de etalage, Meier en nog een stnk of wat dames tuimelen over elkander. En zoo gebeurt er altyd wat. Geen wonder dat Meior zoo gauw op straat is. En na de derde poging om wat te verkoopon, geven ze 't op. Dit lykt me nog de eenige verstandige streek van Meier. ,De Telegrafiste" is een levensdrama, ook zeer spannend, 't Mag al een beetje zon derling hceten, dat iemand, die een beroemden inbrekersnaam heeft, onder dien naam een liefdes-telegram aanbiedt aan de telegrafiste en het haar zoodoende gemakkelijk gemaakt wordt hem, dien ze eerst van plan geweest was lief te hebben, doch dien ze by nader inzien toch maar zal gaan haten, aan de politie uit televeren, doch we kunnen het in de maat schappij al niet eens krygen zooals we het hebben willen, laat staan dus in de bioscoop. Het slot is een groot nummer in drie af- deelingen: »De leugen des levens", groot sensatie-drama. Hierin komt voor een juffrouw die zoent, een oorvyg en twee duelleerende luitenants. Zelfs schiet de een den ander bjjna dood. Voordat de film afgeloopen is, is by weer levend. U kan dus nagaan dat het een boeiend nummer is. Kiesrechtmeatlng S.D.A.P. 't Was het oude liedje wat het weer be treft: regen en wind. En de S.D.A.P., die een openluchtmeetiug op het terrein by de Stationstraat had georganiseerd, moest onge- troOBtgaan verhuizen en in het gebouw «Tivoli' een gastvry onderkomen zoeken. De vergadering slaagde er niet te minder om. 't Liep vol, al moesten ook de meesten sich mot oen Btaanplaatsje vergenoegen. De Voorzitter der federatie, A. G. A. Ver stegen, heette de aanwezigen welkom. De groote opkomst was, volgens spr., een b3- wys, dat er belangstelling is voor de van het algemeen kiesrecht. En al mag dan nu ook niot in optocht gedemonstreerd den, toch zal de Roode Dinsdag Blagen. De heer A. W. Michels besprak hierna het vraagstuk van het algemeen kiesrecht. Spr. begon met een gezegde van Troelstra aan te halen, die in 1903 gezegd hadde arbeidersbeweging ie als een elastieken bal, hoe harder je haar tegen den grond gooit, des te hooger springt zy op. Allerlei be letsels worden haar in den weg gelegd. Niet alleen de burgemeester van den Haag, maar ook mindere goden (firma's als Jannink te Enschedé, die haar arbeiders verbood aan de kiesrechtbetooging deel te nei trachten haar te fnuiken). Deze f« bewyzen, dat de stryd voor algemeen kies recht steeds zwaarder wordt, 't Kapitalisme tracht men op alle denkbare manieren te dienen. Den 29sten Augustus had men het roodvonk te Amsterdam epidemisch moeten verklaren, doch men wachtte hiermee tot Augustus, om aan de feestviering op dien dag niets in den weg te leggen. Als het om gaat het kapitalisme te beschermen, wordt zelfs de wet op zy gezet. Ook de burgei van den Helder heeft verboden een optocht te houden; dit is, in weerwil van wat Harteri- dorf in zijn krant heeft geschreven, nooit eerder gebeurd, en op grond van de Zondags rust is het ook niet geschied, want dan had men b.v. een optocht als van de turners óók moeten verbieden. Waar in den Haagschen Raad 's burgemeesters houding is afgekeurd, daar zal het Bpr. verwonderen, hoe de vr|j- zinnige Heldersche Raad zul doen in dezen Wordt dus de stryd om het kiesrecht zwaarder, meer en meer blykt vorming daartegenover noodig. Spr. betoogde dat het algemeen kiesrecht niet ii alleen voor den arbeider, maar dat het ook een stuk macht vertegenwoordigt. Niet altyd wordt evenveel waarde gehecht aan het kies recht. Maar om de waarde te kunnen be seffen, hebben we maar te zien naar wie er tegen zyn. Welke motieven hebben zy en waarom Wy zien in Duitsohland wat een verkeerde verdeeling van kiesdistricten te- weegbrongl. Daar was een meerderheid in den Ryksdag die 4 mill. stemmen vertegen woordigde, tegenover eene minderheid, die 7 mill. kiezers vertegenwoordigde. Zoolang de arbeidersklasse echter niet mopperde, voelde men zich veilig, maar nu wordt die arb.klasse gevormd tot een macht in den staat, en nu wil men haar telkens een beetje uitbreiding en verbetering geven. Hierover is reeds lang heel mooi gepraat, >r nog weinig gedaan. In 1849 al sprak prof. Opzoomer, dat niets natuurlijker was dan het opperbestuur van den staat te doen op zyn ledeD. Practisch komt dit neer op algemeen kiesrecht. Wat 'n moeite kost hot, om het te ver overen 1 Verschillende politieke partyen spra ken zich uit voor alg. kiesrecht, doch geen heeft een program opgemaakt. Talma heeft in '93 al gezegd we moeten geen .mammon'- kiesrecht, doch «mannen'-kiesrecht. Thans zit hy in een kabinet, dat huismanskiesrecht voorstaat. Nog andere voorbeelden haalt spr. in. Natuurlyk is het niet de schuld van Tal- ma, maar van de arb.klasse zelf, dat alg. kiesrecht er nog niet is. Zoolang niet vol doende erom gevraagd wordt, zullen we het niet kragen, want zoo lang ziet de bezittende klasse er geen gevaar in het te onthouden. De leuzen van de christelyken en vrij zinnigen zyn niet te vertrouwen. Zy willen het kiesrecht niet geven on zullen het zich langzamerhand laten afdwingen. Spr. wekte vervolgens op om vooral aan de propaganda deel te nemenverledon jaar waren er 20.000 betoogers in den Haag, mogen het er thans 40.000 zyn 1 De tweede spr. was A. H. Gerhard, van Amsterdam. Op de hem eigen kalme, pak kende, betoogende wyze, gekruid met saty- rieke en humoristische bespiegelingen, begon hy met de opmerking, dat or zooveel menschen vóór alg. kiesrecht zyo. Eerst wy (de s.-d.), dan de vryz.-dem., dan de liberalen. En dan zyn er nog zooveel, die er «nog eens over denken'. Zyn we er niet op vooruit gegaan by 'n dertig jaar terug Toen spraken we van natuurrecht, billijkheid, etc. Weest niot verbaasd, zei spr., als ik dit alles aan myn laars lap. Als ieder uwer 't goed had, als zyn stoffelijke en geestelijke behoeften waren gestild, wat zou het u dan kunnen schelen, of ge ook een papiertje in de bus mocht stoppen. We hebben allemaal het recht op onze handon van den Helder naar Amster dam te loopon, maar wat geeft men om dat recht? Een recht moet nuttig voor ons zyn we vragen das waarom willen wy kies recht hebben De kwestie van het alg. Kiesrecht is nog zoo oud niet, nog geen 40 jaar. Doordat er wantoestanden in de maatschappij zijn, willen wy het kiesrecht, waren ze er niet, wy be kommerden ons om dat kiesrecht niet. Denk eens, dat er 700.000 menschen zyn in ons Vaderland, die van armverzorging, van be deeling moeten leven. En wat die publieke liefdadigheid is, dat weten wy. Zy kan slechts het van honger omkomen voorkomen. Meer niet. Op enkele plaatsen in ons land bedraagt die uitkeering van armbesturen het enorme bedrag van f 3.per week. Toch wordt nog f25 mill. per jaar uitgekeerd. Dat bewijst dat er nog o zoo veel verborgen armoede is. Het nationaal vermogen van Nederland vermeerdert jaarlyks met f 100 millioen. Éénmaal, in dat crisis-jaar, was de vermeer dering //slechts" 80 mill., doch het jaar daarop al weer 200 mill. Voelt ge niet, zoo vroeg spr., hoe ontzettend schril die maatschappij moet zyn, wier vermogen jaarlyks met tien tallen millioenen stygt, terwyl aan den andereD int werkeloosheid toeneemt En wat doet de maatschappij voor het geslacht dat opgroeit Was zy zich haar >lieht bewust, dan moest zy alles doen voor iet komende geslacht. Het jonge geslacht uit de oudorste lagen, wordt verwaarloosd, slechts voor dat van de beter gesitueerden wordt zorggedragen. De vermeerdering van het nationale ver mogen is ontstaan uit den arbeid van ons allen. Maar begeeren wy rjjkdom Neen, want die is alleen mogelyk als er armoede tegenover staat. Wat wy wenschen en wat bereikbaar is, is welvaart, welvaart voor allen. Wie moet die misstanden veranderen Alleen de menschen. Waarom gebourt dat dan niet Al die hoogere klassen neem ik het niet kwalyk, dat ze er niet aan meedoen. Indien wy, gjj, indien zelfs dit bestuur op het oogenblik de heerschende klasse was, zouden we niet anders doen. Immers, als de komst van de soc.-dem. alleen afhing van het argument, had se or allang moeten wezen. Nooit komt iotB goeds tot stand omdat het goed is iets rechtvaardigs omdat hot recht vaardig iB. Het moet afgedwongen worden. Dan erkent ieder dat het goed is. Geen sterker argument dan het aantal. Spr. gaf hiervan een voorbeeld inzake de invoering van kinder voeding op school. Tenslotte zette hy uiteen hot verschil tUBBchen het Btreven der vrijzinnigen c.s. en ir sociaaldemocraten. Het socialistische algem. kiesrecht is het middel om tot ons doel te geraken. De andere partyen willen den grondslag onaangetast laton, wy willen dien juist veranderen. Niet in een handomdraaien is de maatschappij omtekeeren, maar de hervormihgen moeten de kern der zaak aantasten en de macht van het kapitaal vernietigen. Het algemeen kiesrecht is niet meer eeu eisch op zich zelf dion wy met anderen ge meen hebbenhet is ganBch wat anders dient om hervormingen in het leven te roepen. Het droevigste feit is, dat de proletariërs hun eigen vyanden zyn, dat ze nog niet allen besitten een h«lder inzicht, een verstaan, een begrypen. Het machtsvraagstuk wordt den door kleine middeltjes, de beweging groeit door tegenstand. Wy verheugen ons, dat men ons het kiesrecht niet zóo maar geeft, het moet ons toegeworpen worden, omdat men het ons niet meer kan onthouden. Spr. wekte op mee te gaan. Men moet, wat men meent, goed meenen. Ende toekomst behoort aan ons Beide reden werden luide toegejuicht. De zangvereeniging «Kunst aan het Volk" liet zich een paar maal hooren. De Voorzitter der af deeling sloot met eenige woorden van dank de vergadering en wekte op tot het nemen van oen abonnement op //Het Volk1', dat 1 Oct. 12l/j jaar bestaat. Uit Anna Paulowna waren per rijwiel een aantal manifestanten gekomen, die door de politie langs een achterstraatje werden weg gebracht, omdat ze propaganda-bordjes op hun rywielen hadden hangen«op voor algemeen kiesrecht", #op voor" het socialisme", e.d., hetgeen niet mocht. )n collecte voor de stakende glasblazers bracht ruim f 22.op. Nooit wijzer. Zaterdag bracht een 19-jarige werkvrouw in de Hoofdgracht do al zoo dikwijls ver oordeelde kachel-aanmaak-methode met pe troleum in toepassing, met het gevolg dat de vlam in haar gelaat sloeg, zij ernstige brandwonden kreeg en haar haar gedeelte lijk verbrandde. Goed afgeloopen. Eenige werklieden waren Zaterdagmiddag bezig met het weghalen van luiken voor de ramen van oen perceel aan de Binnenhaven. Degene die het hoogst stond en het luik had afgenomen, liet het zakken, met de be doeling dat de volgende op den ladder hot zou aangrijpen. Na een kleine poos verkeerde hy in de meening dat zyn medewerkman het vast had, wat echter niet zoo was. Het luik viel van een flinke hoogte en onmiddelyk ook de werkmaD, die door een duizeling was bevangen. Toen men hem opnam, bleek dat hy ongedeerd en met den schrik vry gekomen was. InvaHditeits- en ouderdomsverzekering. De rechterzijde in de Tweede Kamer aldus schryft men aan de «Tyd" is het omtrent haar houding ten opzichte van het wetsontwerp op de Invaliditeits- en Ouder- domsverzokering eens geworden by de be raadslagingen in de Commissie van Voor bereiding. Ingrijpende amendementen zyn dientengevolge van de leden der rechterzijde niet te verwachten. Men vertrouwt, dat het reeds vastgestelde commissoriale verslag in het begin van de volgende week zal verschijnen en dat in October de openbare beraadslagingen een aanvang zullen nemen. Hollandsche zindelijkheid. Sommelsdyk is tegen een juffrouw proces-verbaal opgemaakt omdat zy de straat i stoep vóór haar woning niet had geschrobd. Internationale gastentoonstelling. Zaterdag is in Amsterdam in tegenwoor digheid van Minister Talma de internationale gastentoonstelling geopend. De nalatenschap-Brandt. Het graf van Jan Conrad Brandt in de R;nde Luthersche Kerk te Amsterdam, waar in zich waardevolle aanwijzingen zouden be vinden omtrent de veelbesproken nalaten schap van Brandt, is, naar het «N. v. N." ieldt, geopend, doch bet is vergeefsche meite geweeBt. Den bybel toch, waarin zich de aanwijzingen omtrent de erfenis zouden bevinden, heeft men niet kunnen ontdekken. Alleen is by de nog in de groeve aan wezige skeletteD een koperen plaat, afkom stig van de kist van de kleindochter van Brandt, gevonden. Deze plaat vermeldt, dat zy de echtgenoote van Allard Gerrit van Meurs, meester in de rechten, is geweest en overleden is in 1829. By de opgraving waren hot kerkbestuur en mr. Pekelharing, de gevolmachtigde der familieleden, tegen- oordig. Overreden. Vrijdagnamiddag is een omstreeks 4-jarig meisje op het Waterlooplein te Amsterdam onder eon tramwagen van Ijjn 8 geraakt. Ze werd gedood. De tram moest worden opge vijzeld om het lykje er onder uit te halen. Onder de tram. Op het Buitenhof te 's Gravenhage is Zater dagmiddag omstreeks 4 uur eea knaapje van ongeveer G jaar, dat van een kolenwagen sprong ouder een in gang zynden trami Het tramrytuig moest worden opgevijzeld om het kind van onder de baanschuivers te halen. In deerniswokkenden toestand, zwaar inwendig gekneusd, werd het kind met de auto van den Eerste-Hulpdienst naar het ge meente-ziekenhuis vervoerd, waar het kort na aankomst is overleden. Tot verwondering van de omstanders bleven .mi» passagiers, onder wie zelfs dames, tydens het opvijzelen van het rytuig in do tram zitten. Vernuftig. Een aardig staaltje van detectieve-vemuft vernam dezer de schrijver dor «Brieven uit de Residentie" in het «N. v. d. D". den stormnacht hadden een of r schynlyk twee inbrekers een tydelyk woonde villa aan den Scheveningschen weg leeggeplunderdeen 40 kilo lood van het dak en zoowat heel de garderobe van mynheor uit de kasten, met eenige kostbaarheden van mevrouw, die, ietwat onbezorgd, in een lin nenkast waren achtergelaten. Toen de recherche met do honden kwam, lieten desen hun meesters in den steek de stortregens en de storm hadden de //lucht" van de inbrekers weggevaagd. Maar nu kwam het menBcholyk vernuft aan de beurt. Het bekende (visitekaartje", dat hoeren dieven plegen achter te laten, wees aan dat eon der gesochten had gemiddagmaald in de Toevlucht van hel Leger des Heils. Op dat spoor verdacht een der rechercheurs een persoon; en toen hy den volgenden dag dat heer zag loopen op een paar bottines van fijne qnaliteit, was dit schoeisel, dat inderdaad bleek uit de villa gestolen te zyn, een afdoend middel om den dief tot bekentenis te brengen. Rijwieldiefstal. De firma W. Geys, Gelderschekade 69, te Amsterdam, zond Zaterdagmorgen een van haar knechts per fiets naar het Palais Royul om daar een kwitantie te innen. De jongen ging het Palais Royal van de zyde van de Spuistraat binnen en liot zyn fiets daar staan. Toen hy terugkwam was deze verdwenen, De jongen bracht de firma onmiddelyk tele fonisch op de hoogte van het gebeurde. Om streeks 1 uur vervoegden zich twee mannen by den boekhouder der firma, die hem zeiden, dat zy in de Looierstraat een man hadden ontmoet met een fiets van do firma Geys by zich, welke hy hun te koop had geboden voor f 15. Zy hadden het geld er voor niet by zich, waarop de man hun gezegd had, dat hy de fiets zoolang zou brengen in de smedery van de firma Haccou en Stork aan de Looiers gracht. Zy vroegen den boekhouder nu hun nog even een fiats vroegen mee te geven opdat zy den man, die aan genoemd magazijn zou wachten, konden aanhouden en de firma Geys haar ontvreemde fiets terug konden bezorgen. De boekhouder kreeg echter arg waan en gaf voor alle zekerheid een anderen knecht van zyn firma last een van de beide te vergezellen, de andere bleef zoo lang by den boekhouder. Intusschen werd ook de politie gewaarschuwd en toen men ba de firma Haccou en Stork aankwam, waren daar tevens eenige rechercheurs aanwezig. De man, die, zooals de twee mannen hadden beweerd, hun de fiets te koop had geboden, stond nog op zyn post en werd onmidellyk gearrostoerd. Voor alle zekerheid werd ech- de ander eveneens uitgenoodigd de rechercheurs naar het politiebureau Pioterhal te vergozellen, omdat men meende dut men hier te doen had met een fruc om de firma Geys nog meer fietsen afhandig te maken. Ook nummer drie werd naar het politiebureau gebracht. De hooge waterstanden en de landbouw. Een modewerker schryft aan de //N.Rott.Ct." Op dit oogenblik levert Nederland het treurig beeld van een echt waterland. In de laagste gedeelten van Nederland, waar de kunst de terreinen tot het echte polderland heeft gevormd, met bemaling op boezems en hoogeboezems, zyn wind- en watermolens onophoudelijk in de weer om het water der polders op deze kunstmatige voorloopige bergplaatsen te voeren. Maar op vele plaat- hebben de waterstanden der boezems het boezempeil reeds bereikt of overschreden, en wordt vanwege polder- of boezembeheer het sein gegeven de afmaling op den boezsm te doen staken, omdat anders de boezemdyken gevaar loopen van te overstroomen en door te breken. De schade der overstrooming zou Tooter zyn dan die van het tydelyk dras van het polderland, hoe nadeelig dit laatste ook is voor den landbouwstand. De Ketelpolder heeft voor enkelo jaren een voorbeeld gegeven van do nadeelen dor over strooming van een boezemwater bjj door braak van dyk. In polderlanden zonder groote bedijkingen of algemeene bemaling, zooals in Friesland, in de toestand erger. En ook in de hoogere kleistreken, waar do bodom geheel oen taaie papmassa is geworden, waar de gewone vegen onbagaanbaar zyn, is hot mot den toestand van den landbouw treurig gesteld. Tarwe on haver staan te rotten op hei land en het rjjpe graan is ontkiemd, zoodat stroo noch graan waarde meer heeft. Ook de aardappels lyden buitengewoon in den vochtigen bodom, zy zyn geBtuit in hun groei, het bederf tast de vrucht aan en doet e aardappels rotten. Op de golvende zandgronden en in de hoogveenstreken ziet het er eveneens treurig uit. Uitgestrekte gewesten, die vóór een jaar om dezen tyd smachtten naar bevoch tiging door hemelwater, waar alle slooten drooglagen en men mot moeite het grond water voor de welputten kon bereikoD, staan thanB geheel onder water, een toestand, die met de hoogwaterstanden van den wiDter overeenkomt. Tnsschen Zwolle en Meppel, tusschon Meppel en Zwartsluis staat alles onder water; vele graslanden zyn er diep door bedekt. Zoo hier en daar ziet men op hoogere geleelten het rnndvee en de schapen als op eilandjes by elkander ge vlucht. Enkelen hebben hun vee reeds ge stald; de lage temperatuur en de ijzige regens maakten dit noodig voor do gezond heid van het vee. Mannen met vetleeren kaplaarzen zagen wy de aardappelen uit de modder opwoeien, om er nog iets van te verkrijgen. De torreinkommen in de zandgronden, zoo als er vele in ons land gevonden w< en waar het water uit een kring van hooger gelegen grondsn samenstroomt, staan geheel onder water. Ook de oeverlanden der stroom pjes, waar men het etgras hoopte te kunnen oogston, zyn overstroomd tot do hoogere boorden. Het zyn geheel hooge winterwater- standen. Zoo hier en daar duiken grysgele hoopen bedorven hooi op uit het water; de boeren moesten het niet gedroogde gras aldus laten bederven, omdat zelfs de zonnewarmte en droogte gemist werden om het tot bruik- baar hooi te doen worden. Als er nog schoone, droge herfstdagen komen wordt die waardelooze massa, welke tot niets deugt, en die zelfs nadeelig is voor het land in brand gestoken. Hooiwinnen kan men zelfs niet van de hoogere gronden, hoewel het gras er over vloedig is. Thans past men algemeen de methode toe, om het gras groen en vochtig als het is, in hoopen te zetten en door persing op bepaaldo temperatuur voor den winter te bewaren. Voor eon dertigtal jaren kende men die methode nog niet. De weten- sehap heeft hier de praktyk den weg ge wezen, men plukt de vrachten van het land bouwonderwijs. Het gebruik van de thermo meter by den landbouw is thans algemeen. Woensdag zag men, trots de nog zware en dreigende cumuli en do regenwolken die langzaam tegen don hemel opdreigdon, enkele herfstdraden zweven, die zilverachtig glin- sterdon in de weinige zonnestralen, welke van tyd tot tyd uit de gescheurde wolkgor dijn doorbraken. Dat geeft hoop op beter as de opmerking van oude landbouwers, die tot nog toe de tcekenon des hemels ongunstig hadden geoordeeld. En werkelijk, toen Donderdagmorgen de dagvorstin uit de kimmen rees, was de hemel helder, en hing er een herfstnevel over de lage landen en de bosscheD. De oostelijke wind, die thans waait, wordt met vreugde begroet. Want hy alleen ia in staat de hooge wateren van onze kust weg te stuwen, de rivieren weer hun gewonen loop naar zee te hernemen. Dan kan binnen weinige dagen het normale niveau worden voor de kleine rivieren dan kunnen de natuurlyko kommen in onzen bodem weer wordon ontlast. Maar toch, de schade, door den regen in Augustus en de eerste helft van Ssptembei aan onzen landbouw toegebracht, wordt hier door niet hersteldhet jaargetijde is daartoe te vor verstrekenvele oogsten zyn geheel vernield. Had de landbouw niet don zegen van een nitstekenden voorzomer te boeken, het jaar 1912 zou een by uitstek ongunstig jaar geacht moeten worden voor den land bouw in Nederland. Thans kan gezegd worden, dat de bijzonder gunstige verwach ting van don voorzomer niet is vervuld door het te kort van den nazomeren zoo zal het gemiddelde van 1912 hoogstwaarschijn lijk het kenmerk dragen van een jaar met matige economische resultaten. Winterteekens. In Zeeland werden reeds in Augustus wilde ganzen gezien, die anders eerst half October verschijnenmaar het toppunt is deze week bereikt door het zien van een troep „Denen" of wilde zwanen, welke slechts by strenge vorst worden waargenomen; daaraan wordt toegevoegd, dat nog broedoesters worden aan getroffen, die geen zaad hebben gegeven, wat anders einde Juni of Juli plaats vindt. Al deze teekens geven don broodetenden profeten in don mond, dat een vroege strenge winter op handen is. Naar 't wikwief. De »N. Gr. Ct." vertelt 'tls in een dorpje in de buurt van Gro ningen gebeurd. Een man van 53 jaren wildo graag een vrouw hebben. Op gold kwam hot niet aan, dat had hot boertjo geuoog. Als zo maar schoon en jong was on gain almansvrund. As 'k nog is trouwen gao, wik mien vrouw allend hebben." Maar om er nu een te krygen. Deze week besloot hy »'n wikwief" raadplegen. Jl. Woensdag trok hy er op af, 't mooiste pak aan, 'n nei zieden overhemd en 'n mooie rtuwailen pedde op. Hy was wat bang uitgevallen, vooral tegenover vrouwen maar 't „wikwief" kende hy gelukkig goed. Moedig stapte hy d'r op af en pas had hy de denr geopend, of daar klonk het: «k Wil trouwen, Annao, maorhou moulk'taanleggen? Zuik mie is 'n vrouw op, nuuver en slank eerlék. Ja veural eerlék; gain'd dy de kadde in duustern knipt." En Annao Bchudde de kaarten, prevelde wat en sprak eindelijk: «Gao maor naor hoes, Jan; mörg'n- vroug komt d'r 'n mooi wicht veurbie dien hoes, net om half negen. Vraeg beur, want d|j het 'n oogje op die." En Jan betaalde en trok overgelukkig naar huis, telkeDS herhalende: ,Om half negen den zei de botter g.ld kosten." Maor wel zol 't wezen. Onze schooljuffrouw? Maor dat zok toch nait denken, dat die gek op Maor men ken 't nait waiten. Vrouluugoud is raor goud!" De morgen brak aan en Jan stond om acht uur al poesmooi in de deur. En hoe later het werd, des te zenuwaohtigor werd hy. Half-negen! «Daor komt ze w'rachtig I Jao toch de schouljuffrouw Veurout maor Nou mout 't wezen!.... Juffrouw.... 'n klain woordje.... koomt geld en goudalles is veur mit mio trouwen. Knik maor van ji ogaot i ,n jao En meteen wilde hy de juffrouw by de arm nemen. Geheel ontsteld nam deze echter de vlucht. Dat was een vreemde Donderdag- mor gen verrassing En Jan? hy is nog denzelfden dag weer naar 't wikwief getrokken, alweer om raad! Belangrijke diefstal te Soerabaja. Op het postkantoor te Soerabaja is een belangrijke diefstal ontdekt, loopende tot f 10.000 en bedreven door een Europeesch ibtenaar. De justitie deed 15 Augustus huiszoeking en vond allerlei aanwijzingen. Het onderzoek daurt voort. De fraude is zeer ernstig. De dader, een zekere S. is ge arresteerd. De oudstaanwezend kantoorchef M. is geschorst, verdacht van medeplichtig heid dan wel van misdadige nonchalance. S., reeds twee weken onder verdenking, werd onverwachts overgeplaatst om hem te dwingen tot kasovergave. Hy meldde zich ziek, zond aan den kantoorchef een brief, bekende alles en noemde een bedrag van ca. f 10.000, dat geheel verdobbeld is. De door hem weggemoffelde pakketkaartoD, waar van hy de verrekenbedragen moest verant woorden, zyn by de huiszoeking gevonden. S. is onmiddellijk gearresteerd. De arrestatie van den oudstaanwezend ambtenaar wordt verwacht; het onderzoek naar zyn mede plichtigheid duurt nog voort. Torpedoboot geramd. Cuxhaven, 14 September. Volgens hier inge komen berichten is hedenmiddag de torpedo- boot G 171 by eon poging om door te breken door de „Zahringon" geramd en binnen 15 minuten in 30 M. diep water gezonken. Zeven man worden vermist. Het ongeluk is Noorden van Helgoland gebeurd. Wilhelmshaven, 14 September. Van do vermiste zeven man, zyn er twoe gevonden. Een dezer is na vergeefsche pogingen om de levensgeesten op te wekken gestorven, do andere heeft oen dybeen gebroken. De lijkwagen van den Japanschen Keizer. By de lykplechtigheden te Tokio, was de kist geplaatst in eon wagen op twee wielen, met ossen bespannen. Omtrent dit merkwaardig vervoermiddel schryft mon uit Jokohama aau de «N. Rott. Ct." o.m. het volgendo: .Volgens oud gebruik doou de Japansche Keizers on Keizerinnen op een ossenwagen hua uitvaart. De ossenwagen placht trouwens het trans portmiddel to wezen, dat ten hove by plech tigheden wordt gebezigd. In myn verzame ling gekleurde preDten, heb ik o. a. oen afbeelding, waarin de Keizerin wordt voor gesteld, zooals zy geholpen door twee hof dames, langs oen laddertje zoo'n ossenwagen verlaat. De vervaardiging van de lijkkoets voor den Keizer was opgedragen aan een werk man in Kioto, wiens voorvaderen sinds 150 jaar de lijkwagens voor de keizerlijke familie hebben mogen bonwen. Den 3en Augustus arriveerde deze wagenmaker in Tokio; hy kroog van don chof van het protocol duide lijke aanwyzingen; en h|j heeft zich doen aBBisteeren door dezelfde werklieden, die eenige jaren geleden voor do toenmalig" Keizerin-weduwe de lijkkoets hebben ver vaardigd. Al deze werklieden zyn geboren te Kioto, eertyds do residentie-plaats. De wagen, die, hoewel te Kioto vervaar digd, in Tokio uit de verschillende doelen wordt in elkaar gezet, heeft twee wielen; hy is, don dissel meogerekend, 23 vt. 4 duim lang (zonder dissel 11J vt-®n 4 st. 5 duim breed. De wielen hebben een diametor van 58/i vt., de bovenbouw van den wagen is, f emeten van de wielas, 7s/t vt. hoog. Aan en voorkant is het keizerlijke wapen met de chrysanthemum bevestigd. De huid van de zes (5?) ossen, die de koets trekken, moet een bepaalde teekoning bezitten; ook mooton de osson uit het district Kioto komen. Zoodra do beesten zijn uitgezocht en goed- ekeurd wordt hun de tweede graad vau 5on hofrang verleend. Zij krjjgon dan nog slechts eon bepaald voer, dat hen ochter erzwakt on dat hen ook niet lang in hot loven houdt. Dat ïb ook do bedoeling, want, wat in Japan eenmaal den Keizer heeft ge diend, mag niet moer door anderen wordon gebezigd. Echter zyn de by do begrafenis der vorige Keizerin-wodnwe gebruikte ossen dat lot ontsnapt. Als eon concessie aan den nienwen tydgeest hebben de dieren oen ondorkomon jekregen in den Sejinodsi-tempsl te Kioto. laar daar was men op deze kostgangers, die bovendien nog met heel wat ceremonieel moesten worden bohandeld, niet erg gestold. Wat er ten slotte van de dieren geworden i, schynt niet bekend te zyn. Daar de lykkoets heel zwaar geconstrueerd en de weg van het paleis naar het parade- veld te Aojama vry slecht was, is op dat traject een betonpad gelegd, 't welk loopt van het paleis naar het paradeterreip. Langs dit pad is een trottoir aangelegd, waarlangs deputaties uit Japan, Formosa, Sachaüen en Korea, en hot belangstellende publiok zich konden opstollen. de gebouwen, die voor de plechtig- i het Aojama-veld zyn opgeslagen, 100 timmerlieden en 1000 andere arbeiders gewerkt. Al deze arbeiders moesten morgen, vóór zy het terrein der werkzaamheden betraden, onderwerpen aan een lichamelijke reiniging volgons den ritus van den Sjinto-eeredienBt. De kist, waarin het stoffelijk overschot van den Keizer van Japan besloten is, is geplaatst in een andere, die weer in een erde, enz. Het geheel vormde een gevaarte van 10 vt. by 5 vt, wegende IJ ton, dat bg de uitvaart met een prachtig wit kleed, dat fraai beBtikt was, omwikkeld was. De wielen, ook de spaken van de lykkoets waren zwart geverfd. En do wielen waren zóó vervaar- <ugd, at zy b|j het draaien 7 verschillende klagende, kraakgelniden voortbraohten. Generaal Nogi. f Tokio, 13 Sept. Generaal Nogi, die t|jdeus den Russisoh-Japansohen oorlog Port-Arthur innam, en zyn echtgenoote hebben zich van het leven beroofd. Tokio, 13 September. Generaal Nogi sneed zich den hals af met een kort zwaard, zyn stiet zich een dolk in den buik op het oogenblik dat de kanonschoten het ver trek van den rouwstoet uit het Keizerlijk aankondigden. Z|j deden dit in hun woning te Akasaki. Beiden hadden zich in volledig Japansch kostuum gekleed en dron ken een afscheidsdronk van saké uit de be kers, die de overleden keizer hen had ge schonken. Het omhulde portret van den keizer hing aan den wand. Een brief, naar men meent aan den kei zer gericht, lag by de lyken. Een student, die bij generaal Nogi woon de, kwam de kamer binnen on vond de beide echtgenooten, toen zij den laatsten lom uitbliozen. Dit treurig voorval heeft grooten indruk en diepe droefheid veroorzaakt. De „Times" schryft over den zelfmoord van generaal Nogi en diens vrouw: «De ridderlijke krijgsman, wiens twee zonen in den oorlog tegen Rnsland bun leven voor den keiz6r lieten en die by z|jn landgenooten geliefd was om zyn bescheidenheid on den adeldom van z|jn karakter, niet minder dun om zijn moed en de grootheid van z|jn ver diensten, had alles geleerd wat het Westen hem van de moderne oorlogskunst kon leeron. Maar in het slotstuk van zyn levon heeft hy bowezen, dat h|j in zyn hart gebleven was een Japansche Samoerai uit het tijd perk, dat voorbjj is gegaan, bereid om zyn verknooptheid aun z|jn keizer te toonen op een wjjze, die het Westen kan bewonderen, maar nauwelijks vermag te begrypen." Nogi is een van de groote figuren ge weest uit den Russisch-Japanschen oorlog. H|j was den llen November 1849 te Osaka geboren, werd in 1871 majoor en, na ver schillende rangen te hebben doorloopen, in 1885 generaal-majoor. In 1886 maakte h|j een reis door Europa. In den oorlog van Japan tegen China leverdo hy in Novomber '894 drie veldslagen en hielp Port-Arthur 'eroveren (21 November). Van Januari tot dei 1895 ondernam hy den tocht naar Kaiping; en sinds April van dat jaar was by luitenant-goneraal. In hetzelfde jaar word hem de titel van baron geschonken en leidde h|j een veldtocht op Formosa. Van 1896 tot '98 bestuurde hy als gouver- Dour dut eiland. Iu 1904 werd hem, b|j het uitbreken van den Russisch-Japanschen oorlog het bevel gogevon over het 38 legerkorps. Den 2en Januari veroverde hy, na eerst groote ver te hebben geleden ook zyn eenige zoon sneuvelde Port-Arthur. Daardoor een deel der troepen, die voor die vesting lagen, vry en kon deelnemen aan den veldtocht in Mantsjoeryo. Daar onder scheidden Nogi en z|jn manschappen zich door in Maart b|j Moekden den rechtervleu- van de Russische krijgsmacht om te trek- f De dood van Nogi heeft in Japan diepe verslagenheid teweegebracht. Gelozen op een drankjesflesch //Alle uren gorgelen, om de 8 uur een lepel inslikken." Advertentiana. •Een nette juffrouw, 60 jaar, zag zich gaarne geplaatst in een hotel in de W. C. of andere lichte werkzaamheden inde keuken."

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1912 | | pagina 1