KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Holde
Texol, Wieringen on Anna Paulowna
GEWROKEN.
NO. 4142.
Zaterdag 19 Ootober 1912.
40ste Jaargang.
•t Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct, tri p. port 75 et, buitenland 11.35
Pre-Zondagsblad t 37* i 45 10.76
caienModeblad ii>65»>i>75> j 10.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Ad ver ten tien van 1 tot 5 regels (bij vooruitbetaling) 50 cent
Elke regel sneer6
Bewijs-exemplaar24
Vignetten en groote letten worden naar plaatsruimte berekend.
Intero-
Telefoon 50.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgeven C. DE BOER ir, (v./h. BERKHOUT t Do.), Helder.
Eerste Blad.
Een gemeentelijke keurings
dienst van voedingsmiddelen
Eenigen tjjd geleden stonden B. en W. een
crediet toe tot het inrichten van eenige ver
trekken Tan het gebouw der gemeente-
apotheek tot een laboratorium voor onder
soek van melk. De bedoeling was, meer dan
tot dusver geschiedde, controle uitteoefenen
op de melk-leverantie te dezer stede, die
lang niet was zooals dat behoorde.
Dit laboratorium ie thans gereed en in
gebruik genomen door den gemeente-apo-
theker-scheikundige dr. Stutterheim. Ofschoon
voorloopig alleen voor melkonderzoek inge
richt, is de bedoeling later de contróle uit
testrekken over andere voedingsmiddelen.
Een groot deel van het brood b.v., dat hier
ter plaatse verkocht wordt, voldoet bö lange
na niet aan de door het Wageningsche Bta-
tion voor Maaldery gestelde eischen, zooals
nog eenigen tjjd geleden in ons blad uiteen
gezet werd, en waartegen toen verschillende
bakkers opkwamen. In verschillende gemeenten,
zooals b.v. VlaardingeD, Zeist, Bussum, heeft
men ook hieromtrent een contróle van ge
meentewege, waarvan het gevolg is brood
met een vol melkgehalte. Ook voor winkeliers
kan een dergelijke keuringsdienst nut heb
ben zy zullen dan weten welko hunner
leveranciers de beBte waar geeft, en, komt
dit direct aan het publiek ten goede, indi
rect zal de winkelstand hiervan profiteeren
door grooter omzet als anderszins.
Maar dit is voorloopig nog toekomstmu
ziek, die echter stellig te eeniger tijd weer
klinken zal. Op het oogonblik ie alleen de
melkcontróle aan de orde; een contróle, die
dringend noodig was.
Het nieuwe laboratorium is van alle be-
noodigde instrumenten tot melk-onderzock
▼oorzien. Men vindt er in de eerste plaats
een centrifuge; draaibare schijf ter bopaling
van het vetgehalte der melk. In combinatie
met het soortelijk gewicht, hetwelk weer
door een ander toestel wordt bepaald, kan
men dus de hoedanigheid der melk bepaleD,
en nagaan of ze vervalscht is.
Het kan echter voorkomen, dat een melk
boer te goeder trouw onvervalschte melk,
doch van een onvoldoend vetgehalte, aflevert.
De schuld ligt dan by den boer, die ondeug
delijk vee heeft. Om dit uittemaken wordt
eene andere methode gevolgd, n.1. die van
de vriespuntbepaling.
Een vernuftig uitgedacht toestelletje doet
de melk, die in een buisje wordt ingehangen,
bevriezeD, cd, daar men natuurlijk het vries
punt van volle melk kent, is het spoedig te
zien of en zoo ja hoeveel water er bij is
gedaan.
De «refractometer" dient ter bepaling van
den brokings-indtx der melk. Dit vreeselyk
geleerde woord is de omschrijving van het
aan ons allen bekende feit, dat een lichtstraal,
wanneer hij van de eene stof in de andere
overgaat, gebroken" wordt, dat wil zeggen
dat hij dan in een niet-evenwijdige lijn wordt
voortgezet. Men kan dit door een heel een
voudige proef zelve toepassen, als men in
een glas water een voorwerp, b.v. een stok,
houdt. Dan ziet men onmiddellijk onder de
water-oppervlakte den stok gebroken, schijn
baar althans. Die hoek nu, in dat water ge
vormd, heet de „brekings-index" en verschilt
naar gelang eene stof dichter of minder
dicht is. Men zal nu begrijpen, dat men door
middel van een toestel een lichtstraal van
de stof melk in de stof water kan doen over
gaan men weet hot coëfficiënt voor volle
melk, ergo Simplu comme bonjour.
Met het microscoop eindelijk wordt het,
door middel van een centrifuge van kleiner
omvang afgescheiden vuil onderzocht. Bijna
altijd blijkt dit vuil afkomstig te zijn van de
faeces van mensch of dier, en dus door on
zindelijkheid in de melk geraakt te zijn.
Een zelfregistreerende broedstof voor het
kweeken van reinculturen is mede aanwezig.
In tijden van epidemieën b.v. bewijst dit
toestel, dat, eenmaal op een bepaalden warm
tegraad iDgeeteld, dezen automatisch regelt,
en den gastoevoer zoo noodig, afsluit, on
schatbare diensten. In een steriele ruimte
worden, op een bodem van gelatine en
bouillon, eventueele bacteriën door middel
van deze broedstoof, gekweekt en later met
den microscoop hun aard en hoeveelheid ge
constateerd.
Nog tal van retorten, buizon en kolven
zjjn in het laboratorium aanwezigzoo is er
nog een bascule, die tot een tiende milligram
aanwijst. Wij meenen echter genoeg gezegd
te hebben, om aantetoonec, van hoeveel
practisch nut eene dergelijke inrichting is,
als onze gemeente thans bezit.
Op één punt dienen wy in 't bizonder de
aandacht nog te vestigen, en wel op het
groote verschil, dat tusschen een lichaam
als een gemeentelijke keuringsdienst en de
gezondheidscommissie bestaat. Deze laatste
heeft slecht» een adviseerende stem; haar
bevoegdheid strekt zich niet verder uit dan
tot het geven van advies en het aanwijzen
van wegen ter verbetering.
Geheel anders wordt het, wanneer de gem.
keuringsdienst de zsak in handen heeft.
Deze hoeft wol degelijk de bevoogdheid tot
het doen opmaken van bekeuringon, of tot
het publiceeren van namen der vorvalschen-
de leverancier».
Laten wjj eindigen met den wensch uit
te drukken, dat ook weldra een keurings
dienst op andere levensmiddelen worde in
gesteld, waardoor aan veel knoeierij metter
daad paal en perk gesteld wordt
UIT HET BUITEN LAND.
Gewichtig nieuws. De vredespreliminairen
tusechen Italië en Turkije zijn geteekend.
De politieke kringen te Parjjs, die Dins
dagochtend de onderteekening van het voor
loopig vredesverdrag nog voor dien eigen
dag voorspelden, blijken goed ingelicht te
zjjn geweest, Dinsdagavond ten zes uur had
te Oucby de onderteekening der vredespre
liminairen plaats, on vermoedelijk zal nog
deze week het definitieve vredesverdrag ge
teekend worden en in de geschiedenis den
naam dragen van: //Vrede van Lausanne".
Do gedelegeerden laten intusschen niets los
omtrent hetgeen den inhoud van dit verdrag
uitmaakt. Ongetwijfeld echter komen de
groote lynen ervan geheel overeen met het
geen daaromtrent reeds is openbaar gemaakt,
ofschoon de mogelijkheid bestaat dat zy op
enkele punten daarvan afwjjken. Overigens
blyven er nog eenige punten van minder
groot gewicht te regelen, waardoor echter in
geval het tot stand komen van den
ie meer in gevaar kan worden gebracht.
Reuter acht het nog de moeite waard, uit
drukkelijk te vermelden dat het sluiten van
den vrede tusschen Italië en Turkjje in alle
kanselarijen van Europa met bevrediging
is vernomen. Vooral zal dit het geval zjjn
geweest te Parijs, waar men het leeuwen
aandeel van het bij do Porte uitgeoefend
overredingswerk toeschrijft aan het optreden
van Poincaré. Hij vooral moet door middel
van den Franschcn ambassadeur de Porte
hebben doen inzicD, dat, inzonderheid onder
de tegenwoordige benarde omstandigheden,
haar eigen belang een staken der vijande
lijkheden voorschreef. Het «mooie avontuur"
is dus geëindigd.
TenminBte Italië moet nu voor de rest het
maar met de Arabieren klaar spelen. Wat
misschien nog zoo makkelijk niet gaan zal.
Wy meenen dat we nog wel eene het een
en ander te berichten zullen hebben over
het oorlogsveld in Tripoli.
Tnrkjje wint er dit bij dat het van Italië
duiten krijgt, die 't op 't oogonblik zoo
noodig heeft, 't Kan nu ook zijne vloot gaan
gebruiken tegen Griekenland en Bulgarije
en die kan pas uitvaren als de Italianen
weg zijn.
Oorlog is er nog maar alleen tusschen
Turkije en Montenegro. De Serviërs be
schouwen de overschrijding hunner grens
voorloopig nog niet als oorlog, alleen als
een uitdaging. Het is nog bezig zjjn legers
op te stellen. Cavalerie is naar Bulgarije
gezonden om daar een handje te helpen.
Een tweetal steden in Servië zyn door de
Turken bezetgeweest. Deze zjjn terug
gedreven over de grens waar nu nog zoo-
wat gevochten wordt. Ofschoon er officieel
geen oorlog isl!
De Montenegrjjnen hebben Toesi genomen
en daarbij duizenden geweren buitgemaakt
en duizenden Turksche soldaten krijgsge
vangen. Tenminsteals het Montene-
grijnsch bericht waar is. Want de Turken
verklaren dat het garnizoen slechts uit een
paar honderd man bestond. Het gewone
spelletje begint dus alweerGroote over
winningen en even starre ontkenning daar
van aan de andere zjjde.
De Montenegrjjnen hebben nog een andere
stad genomen.
Een officieel bericht dat wel te vertrouwen
zal zijn meldt dat de Montenegrjjnen reeds
meer dan 250 dooden en 800 gewonden
hebben.
De correspondent van «het Handelsblad
van Antwerpen" schrjjft uit Konstantinopel
dat Turkjje nog lang niet gereed is voor den
oorlog.
De door de regeering bevolen mobilisatie
van al de reservisten tot den ouderdom van
30 jaar, veroorzaakte overal bjj do zeer tal-
rjjke christen onderdanen van Turkjje eene
groote opschudding.
In overgroote meerderheid verkozen de
jongelingen het land te verlaten, liever dan
zich vrjj te koopen tegen 40 Turksche
ponden, die binnen dc drie dagen moeten
worden eestort. In enkele uren ontvluchtte
400 tot 500 reservisten Constantinopel. Het
is zeer zeker dat, op de 10.000 te Constan
tinopel verblijvende reservisten, ongeveer de
helft het vereischte losgeld zal betalen, ter-
wjjl de andere helft, fanatieke Mahomedanen,
eensgezind den oproep zal beantwoorden.
In de ,Köln. Yolksztng" schrijft een cor
respondent uit Konstantinopel
Er zjjn Mausergeweren, maar er is geen
munitie voor die wapens. Ook voor de
kanonnen is Diet meer aanwezig dan- 400
projectielen por stuk. Van de bediening-
manschappan zijn slechts een vjjfde of zesde
gedeelte geoefende artilleristen.
Ook voor de proviandeering der troepen
wordt slecht gezorgdmen rokent er blijk
baar op dat ze hier of daar wel iets zullen
ntreffen.
Ook de verzorging van gewonden heeft
altjjd veel te wenschen overgelaten.
Het leger is ook een geheel ander ge
worden dan de vroegere Turksche armeeën,
wjjl thans, ook Christenen on Joden deel
daarvan uitmaken.
Hot leger is thans in zeven afzonderlijke
divisiën gesplist, dio geheel zolfstandig en
onafhankelijk van elkaar zullen opereeren.
En vier millioen pond die voor 't leger
bestemd waren, zyn weg
Maar de stemming wordt in Turkije met
den dag oorlogszuchtiger.
Ia Konstantinopel begiet het brood te
ontbreken. De regeering heeft daarom do
bakkersgezellen van den krijgsdienst vrjj-
goeteld.
De berichten omtrent de krijgsoperaties
geven we op een andere plaats in dit blad.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 18 October.
Rijksmiddelen.
Na het buitengewoon gunstig verloop der
Rijksmiddelen sedert een reeks van maanden,
hoeft September plotseling een sterke ont
goocheling gebracht. Met een eindcjjfer van
f 14,695.445, is de opbrengst niet minder dan
f 1,159,000 bjj het vorige jaar ten achteren
gebleven. Dit eind-bedrag verscbjjnt wel in
eeu eenigsziDS ander licht, wanneer wjj er
aan toevoegen, dat zelfs met dezen achteruit
gang de opbrengst in September de hoogste
is die de schatkist ooit in herfstmaand beeft
verkregen, met uitzondering dan van 1911,
toen in de genoemde maand f 820,000 meer
werd ontvangen, dan het jaar te voren. De
toenmalige vermeerdering was geheel te
danken aan den sniker-accjjns en de successie
rechten, welke respectievelijk f 746,000 en
f 712,000 meer hadden ingebracht, waar
tegenover eoDige verlagingen bjj de andere
middelen stonden. Nu zjjn het juist deze beide
heffingen, die thans een veelkleiDer opbrengst
hebben geleverd. Zy bleven by het vorige
jaar onderscheidenlijk f 398,000 (15 pCt.) en
f 718,000 (34J pCt.) ten achteren.
Laten wjj de beide bovengenoemde posten,
waarop de achteruitgang vermoedelijk ten
deele zal worden ingehaald, bniten beschou
wing, dan bljjft nog een nadeelig verschil
van een luttele f 34,000 tegenover het vorige
jaar bestaan. Dit is het resultaat van eon
geringere aanzuivering ad f 238,000 op de
directe belastingen, die in de vorige maanden
zeer ruim hebben gevloeid en van een accres
van verschillende middelen, welker opbrengst
in nanw verband staat tot de algemeene
bedrijvigheid in zaken. Zoo hebben de invoer
rechten f 107,000 (8,4 pCt.) meer opgeleverd
dan verleden jaar, toen zjj reeds een record
vormdeD. De zegelrechten leverden f 64,000
(17 pCt.) meer op, de registratie-rechten
f 20,000 (3,7 pCt.), de posterijen f 40,000
(3 pCt.), de telegraaf f 3600 (1 pCt.) en de
loodsgelden f 15,600 (6 pCt.). Al deze middelen
Rebben hoogore opbrengsten geleverd dan
ooit te voren in de overeenkomstige maand.
Wjj achten dit van veel meer beteekenis dan
de tydeljjk lagere opbrengst van enkele
grillige of door bijzondere omstandigheden
beheerschte beffingeD. Vandaar dat ook deze
maandstaat o.i. reden geeft om den verderen
loop der Rijksmiddelen met vertrouwen tege
moet te blyven zien.
Van de accynzen heeft behalve die op
suiker ook die op wyn, op jenever en op
bieren en azjjnen minder opgeleverd dan in
1911, wat wel ten deelo aan soortgelijke
oorzaken zal zyn toe te schrijven. Uit het
geslacht word daarentegen f 85,000 (8 pCt.)
meer verkregen. De opbrengst van dit middel
werd alleen in 1910 eenigszius overtroffen.
Tegenover de eerste negen maanden van
1911 zyn de middelen thans met f 3,796,000
vooruit, wat op zichzelf bevredigend is, al is
het accres door den tegenvaller in September
kleiner dan een maand geleden, toen de
voorsprong f 4,955,000 bedroeg. Verleden
jaar bedroeg de vooruitgang in do eerste
drie kwartalen f 5,794,000, het jaar te voren
f 6,600,000.
Aangehouden.
Men meldt nit Alkmaar
Door de nasporingen der politie, waarbij
eon politiehond nit Hoorn goede diensten heeft
bewezen, is te Amsterdam aangehouden een
jeugdige Alkmaarder, die enkele weken ge
leden een belangrijken gelddiefstal pleegde
ten nadeele van den landbouwer Schermer
aan den Nieuwlander Singel te Alkmaar.
De heer Duyt weth. van Zaandam.
De gemeenteraad van Zaandam benoemde
den heer J. E. W. Duys tot wethouder. De
heer Dnys nam de benoeming aan.
Diefstal van f 5000.
Ten kantore van de Uranium Steamship
Cy. in de Boompjes te Rotterdam is een
bedrag van ongeveer f 5000 gestolen, be
staande nit Amerikaansch, Oostenryksch en
Hollandsch geld, dat in een kist geborgen
was. Het geld is in den loop van de twee
laatste weken gestolenvan den diefstal
worden verdacht twee op het kantoor werk-
■aam zynde bedienden, die vermoedelijk de
wyk naar Antwerpen hebben genomen.
(,N. R. Ct.")
Stuurlieden-examens.
'a-Gravenhage, 16 Oct. Geslaagd groote
stoomvaart 3e stuurman J. J. T. Gilde, P.
J. Greidanus, J. A. Kleyn, J. H. van Ham,
J. Kuyper, D. Postma, J. Roos en C. Ros
bergen.
Inbraak.
Ia den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft men ingebroken by den heer A. de
i "tëeüw, te Schoonrewoerd en eon bedrag van
f 7000 ontvreemd. Met behulp van twee
politiehonden is men op het spoor gekomen
van den vermoedelyken dader, die echter
blyfe ontkennen.
Postzegeltentoonstelling.
Dezer dagen heeft de minister van poste
rijen te Londen een internationale postzegel
tentoonstelling geopend, die er van de week
te zien zal blyven. Men schat de waarde
van de uitgestalde postzegels op een 8|
millioen gulden. Er is o. a. te zien de koperen
plaat, waarvan de beroemde postzegels van
Mauritius, van 1 en 2 stuiver, uit het jaar
1847 zyn gedrukt. Van die twee postzegels,
van elk waarvan er een 500 zyn gemaakt,
bestaan er, zoover men weet, nog maar 26
stuks. Een paar jaar geleden werd zoo'n 2-
stuiverspostzegel te Londen op een veiling
verkocht voor f 17,000.
Auto-bandieten.
Maandagochtend omtrent tien uur kwamen
drie heeren een gondsmidswinkel in den
Edgware-road te Londen binnen en bekeken
oenige ringen. Op een oogenblik hield
van bet drietal den winkelier een revolver
voor, waarna zy zich met een ring ter waarde
van een 500 gulden nit de voeten maakten.
De winkelier, die nog een slag met den
revolver had gekregen, liep ze na en riep:
„Hou den dief!" De meoschen op straat
dorsten de dieven echter niet aan den lijve
komen, omdat alle drie mst een revolver
dreigden. Zy sprongen in een taxi, die aan
den hoek van een straat wachtte, en reden
er snel mee weg. Naast den bestuurder zat
een bandiet met een revolver en achter de
twee andereD, voortdurend met den revolver
dreigende. Zoo ontkwamen zy. De politie
kent het nummer van de taxi en heeft een
hoed van een van het drietal.
Omtrent de lotgevallen van de auto-ban
dieten van wier bedryfin den juwelierswinkel
in Edgware Road, we hierboven melding
maken, deelt de Londeniche berichtgever
van bet Handelsblad nog het volgende mede.
Zooals wy vertelden kwamen de bandieten
samen by een taxi; een typograaf, die een
der vluchtenden had willen tegenhouden,
werd dadelyk met een revolver bedreigd en
achtte het toen verstandiger, gauw op zyde
te gaan. Twee der mannen, die de beide
ringen gehouden hadden, sprongen in de taxi,
de derde ging naast den bestuurder zitteD,
en dezen een revolver tegen het hoofd hou
dende, gelaste hy hem te rijden naar een
adres in Oxford Street en gauw ook, anders
werd hem een kogel door hot hoofd geschoten.
Hem werd bevolen stil te honden voor een
pandjeshuis; twee der mannen giogon er
binnen en verpanden er den goedkoopsten
ring voor 25 sh., terwy'1 de derde man op
straat bleef, de revolver nu onder zyn jaB
houdende, doch den taxi-bestuurder dreigende,
hem te zullen neerschieten, als hy alarm zon
durven maken.
Toen een der ringen verpand was, kwamen
de twee andere dieven weer op straathet
drietal stapte weer in en nu werd den be
stuurder gelast naar Liverpool Street te
rydeD, waar het edele drietal, steeds don
taxi-bestuurdor met de revolvers dreigende,
uitBtapte on in de menigte verdwenen.
De taxi-bestuurder deed daarna ...gif»
by de politie van hetgeen hem overkomen
was, verklaarde dat hij het, bedreigd als zyn
leven was geweest, niet had durven wagen
een politie-agent aan te roepenhij zou het
gewaagd hebben, heeft hy medegedeeld, in
dien hij ergens twee agenten by elkaar had
zien staan. Da politie heeft bet signalement
der bandieten, zooals de winkelier in Edgware
Road en de taxi-bestnurder het konden geven,
en zal zeker niets onbeproefd laten om de
drie kerels in handen te krygen. Want, gelukt
het haar niet, dan behoeft er haast niet aan
getwijfeld te worden, of deze drie brutale
bandieten zullen er niet tegen op zien spoedig
weer dergelijke wanhoops-daden te doen en
dan kan het wel eens zyn, dat een of meer
personen het slachtoffer worden van hun
moord-werktuigen".
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer is thans met de ba-
handeling der Invaliditeit8- en Onderdoms-
verzekeringswet begonnen. De zitting van
Dinsdag 15 October begon echter al dadelyk
met een incident tnsschen den beer Dnys
en den Voorzitter. Dit sociaal-democratisch
kamerlid, dat zooeven tot wethouder van de
gemeente, waar van hy raadslid en kamer
afgevaardigde is, Zaandam, is benoemd, vroeg
namelijk het woord voor een persoonlijk feit.
De Voorzitter vroeg, waarin dit feit bestond,
en de heer Dnys zeide, dat de heer
Dnymaer van Twist hem in de laatste ver
gadering vóór het reces heeft beschuldigd
zoodanige vorvalsching in stenogrammen zyner
redevoering te hebben aangebracht, dat de
inhoud niet meer overeenkwam met het
gesprokene en dat hy .publiekelijk" zou hebben
gevloekt. Dit zet de heer Duys uitvoerig
uiteen en betoogt hoe door en door onbe
trouwbaar de heer Van Twist was; de
.Maasbode" zelfs had de beschuldiging
inzake bet «publiekelijk vloeken" onwaar
en onchristelijk genoemd. En wat de ver
andering van het stenogram betreft, ieder
kamerlid doet dit, wy noemen dit, zei de
heer Duys, «strafwerk". Eu nu maakt hot
niet uit of we woorden veranderen, als de
zin maar dezelfde blyft. De heer Van Twist
nu zal niet kunnen bewyzen, dat die zin
veranderd is, want er zyn velen die de
woorden die spr. heeft gebezigd, hebben ge
hoord.
De heer Dnymaer van Twist «egt in «ijn
repliek, dat het er hier sleobts om gaat of
de heer Dnys in openbare vergadering tot
tweemaal toe sprekor heeft gesommeerd to
bewyzen wat hij gezegd heeft. Dit ontkende
de heer Van Twist. In het stenogTam is dit
er by geschreven. Verschillende bladen, zelfs
«Het Volk" niet, dat altijd in het weergeven
der redevoeringen van partygenooten zeer
nitvoerig is, hebben hier niets van vermeld
in bun verslag.
Waarop de heer Duys weer antwoordde,
dat hy het dan zonderling vindt, dat de heer
Van Twist niet aan de commissie voor de
stenografie gevraagd heeft het verzuim te
herstellen.
Ook de kwestie van het al of niet vloeken
kwam nog ter sprake en tenslotto verklaart
de Voorzitter het incident voor gesloten.
Hierna worden de algemeene beschouwingen
over het ontwerp ziekteverzekering geopend.
De he;r De Jong (Hoorn, u.-l.), do nieuwe
afgevaardigde van Hoorn, die hiermede
zjjn •maiden"-speeoh houdt, vindt, dat
het feit, dat dit ontwerp premie vraagt ook
van de allerzwaksten, het veroordeelt en het
spr. roods onaannemelijk maakt. De
staat stelt zelf de lagero ambtenaren vry wat
betreft het bijdragen aan hun pensioeD. Spr.
vindt het eigenaardig, dat zelfs door leden
der rechterzijde vrijstelling is bepleit, niet
alleen van de laagste loonen, maar ook van
de economisch zwakste werkgevers. Hy haalt
voorbeelden hiervan aan en zegt, dat de
linkerzijde dus geen blaam kan treffen als zy
weigert aan dit ontwerp medetewerken. Hij
is er niet van overtuigd, dat tengevolge van
do premioheffiog loonsverhooging zal intreden,
hetgeen hy uitvoerig uiteen zet.
Maar er zyn overwogender bezwaren, die
tot tegenstemmen nopen. In 1905 verklaarde
de Duitsche staatssecretaris Fosadowsky in
den Ryksdag, dat tegenwoordig geen ver
standig mensch er meer aan denken zon om
dwangverzekering intevoeren, als men aan
het begin der verzekering stond, en thans,
7 jaar later, gaan wy een dwangverzekering
invoeren naar Dnitsch model.
De invaliditeitsrente, zegt spr., is te laag,
het ouderdomspensioen geheel ontoereikend.
Na twintig jaar premie te hebban betaald,
krygt men een aalmoes in alle loonklassen.
Men krygt een invaliditeitspensioen uitbe
taald, dat beneden de bedoeling blijft, wanneer
men invalide wordt op een tjjd, dat men zyn
kinderen nog moet opvoeden. In Dnitschland
is gebleken, dat die invaliditeitsrente te laag
is. De ouderdomsrente is even treurigoen
plattelands arbeider, die 54 jaar premie beeft
betaald en een loon beeft ontvangen varieerende
tusschen 4 en 12 gulden, krygt op zyn 70»to
jaar een penqioen van f 2.90 per week. In
Dnitschland zitten de rentetrekkers by troepjes
in de armhuizen in Berlijn b.v. 2500 mannen
2200 vrouwen. Spr. voornaamste grief is,
het de loontrekkenden zeer onvoldoende
helpt. Er wordt een groot gedeelte uitge
sloten, wil do Btaat logisch redeneereD, dan
it hy de verplichting op zich nemen al
zyn oudo burgers te ponsioneeren. Die grond-
.Ug wil spr. aanvaarden. De Minister weigert
:er eenige verbetering in zyn ontwerp
aantebreDgen. Toch is van te voren nategaan,
dat het wetsontwerp een tijdelijk karakter
zal dragen en weldra wijziging zal behoeven.
Spr. vreest, dat met 's Ministers stelsel nog
meerdero kosten zullen gemoeid zjjn dan met
staatspensioneering, en becijfert dit. Tenslotte
komt hy tot de bezwaren tegen de staats-
ponsioneering. Men noemt die pensioenen niet
anders dan bedeeling op groote schaal.
Maar heeft men van staatsbedceling gesproken,
zoo vraagt spr., toen men den officieren jaren
lang pensioenen verleende zonder premiebe
taling, toen men groote sommen uit de schat
kist voor onderwijs en scholenbouw ontving
Dit beschouwde men als een recht. Welnu,
zei spr., wy noemen staatspensioneering even-
een recht. Demoraliseerond is hetaller-
miast, evenmin als de officieren daardoor ge
demoraliseerd werdeD. Het argument, dat het
staatspensioen den familieband verzwakt, is
van nnl en gsener waarde. Ook de spaar
zaamheid wordt er geenszins door verminderd,
hetgeen Denemarken bewyst. Eigen krachts
inspanning verzwakt het niet. Zou men zich
zyn gansohe leven minder inspannen, omdat
men in ver verwijderde toekomst 3 guldens
in de week zal krygen P Deze Minister geeft
ons, zoo eindigde spr., een anti-nationaal,
anti-sociaal stelsel, dat ontevredenheid onder
het volk zal verwekken en tenslotte ook als
anti-christelijk zal worden gestompeld.
De heer Schaper (s.-d.) zegf, dat deleden
zyner fractie hun stem Diet aan het ontwerp
znllen geven en oprecbtelyk hopen, dat het
zal worden verworpen.
De heer Thomson (u.-l.) krijgt met den
uitroep istemmen" de lachers op zyn hand.
Hy zegt dit in de onderstelling, dat het
ontwerp ongewijzigd zal worden aangenomen.
Het is niet voor ons genoegen, zoo gaat spr.
voort, dat wy er tegen stemmen. Vyf-en-twintig
jaar hebben wij, ieder lid der liberale fractie,
voor ouderdomspensioneering geijverd. Toch
zullen wy nu tegen moeten stemmen.
Ie. omdat het is onbillijk tegenover den
arbeider; 2e. omdat het is onrechtvaardig
tegenover den werkgever in het algemeen
3e. omdat het onvoldoende voorziet in de be
hoeften; 4e. omdat het te veel administra-
tieven omslag geeft5e, omdat het veel
eenvoudiger en beter kan worden geregeld
6e. omdat men by verwerping zeer spoedig
maatregelen kan nemen die bet kwaad der
FEUILLETOH.
IS)
Vele omstandigheden van dat drama waren
hem onverklaarbaar gebleven, en hy dacht
er steeds over na. Tegoljjk echter kwam het
lieve, in tranen badende golaat van de sohoone
dochter van den veroordeelde hem levendig
voor den geest, en hy zou zeer gaarne ver
nomen hebbeD, wat er van haar was ge
worden. Hy had toen geboord, dat de familie
Haudecoenr niet ver van de rue Daunon,
namelijk in de rue du Marché-Saint-Honoré
woonde, maar hij wist het nommer van het
huis niet, en hy ging nu, zoo dikwijls by
tijd had, door deze straat, in de hoop Louise
nog eens terug te zien. 's Zondags vooral
braoht hij er nren mee door, door de rue
du Marché-Saint-Honoré en de rue du 29
Juillet tot den tuin der Tuileriën en dan
weer in omgekeerde richtiDg te wandelen.
Maar zyn zoeken bleef steeds vergeefs,
zoodat by eens op een avond het besluit
nam, eenvoudig by al de conciërges der
rue du Marché-Saint-Honoré, die niet lang
is, te vragen. Nadat by reeds vergeefs in
een geheelo ry huizen was geweost, kwam
hy eindelek by no. 28, waar zooals een
opschrift in het donkere portaal moldde
de conciërge op do eerste verdieping woonde.
Juist wilde by de smalle trap opgaan, toen
hy hoorde, dat er iemand naar benedenkwam.
Een in rouw gekleede dame kwam de trap
af, en ofschoon haar gelaat door een dichten
sluier was verborgeD, herkende by by den
i oogopslag zijn moeder.
Haastig ging by ter zyde, en zy liep,
nder hem bemerkt te hebben, door het
portaal, waar het gas nog niet brandde, en
ging de straat op. Zyn bart klopte of het
moest barsten; wat had zyn moeder in dit
huis te zoeken? Had haar soms het zelfde
doel hierheen gevoerd Het scheen in ieder
geval zeer waarschijnlijk, dat de famillie
Haudecoenr hier woonde. Hy ging haastig
naar de eerste verdieping en ondervroeg de
vronw van den conciërge, die by daar aan
trof.
«Het. schy'nt wel een dag van navraag te
zyD," meende zy.
//Hoezoo
«Omdat er juist een dame hier was, die
my hetzelfde heeft gevraagd."
Zyn moeder zocht dus zonder twijfel ook
te vernemeD, wat er van de familie Haude
coenr vas go worden en deed er onderzoek
naar. Vroeger had 'zy alles in hot werk ge
steld, om de veroordeeling van Haudecoeur
te verhinderen, zy had hem zelfs een ver
dediger bezorgd, en nu liet de bezorgdheid
voor zyn familie haar geen rust. Welke ge
heime redenen konden haar daartoe nopen
Hyzelf verlangde slechts Louise terug te
zien, hij werd door een neiging van het
hart gedreven, waarin de onervaren jonge
ling nog niet de ontkiemende liefde herkende,
maar wat had zyn moeder met die menschen
te maken
«En heeft die dame u gezegd," ging hy
sidderend voort, «waarom zy die familie
zoekt
«Neen, en daar ik niet nieuwsgierig ben,
heb ik er ook niet uaar gevraagd. Maar gij
schijnt er n over te verheugen, dat vrouw
Haudecoeur nog altyd bier woont."
«Zoo, woont zy nog hier
,/Ja, en het schy'nt u ook genoegen te j
doen, dit te hooren, jongeheer. Het ver
heugt my ook, dat er nog meoschen zijn,
die belangstellen in de arme vrouw. Het
gaat haar niet voorspoedig, sedert haar man
weg is. Gjj zyt zonder twyfel met vrouw
Haudecoenr bekend, is het niet?"
«O neen," Btamelde hy verlegen, «ik heb
haar maar eenmaal gezien."
«Zoo, zoo," zeide de vrouw en voegde er,
plotseling argwaan krijgende, nog by«Wat
wilt gij dan van haar
Wat kon by antwoorden Hy was een
voudig een innerlyken aandrang gevolgd,
die hem noopte, ondersoek te doen naar
Louise. Daarom zeide hy «Geloof my, juf
frouw, dat ik slechts met de beste bedoe
lingen hier ben gekomen."
Daar hy de trap al weer af ging, riep de
vrouw hem nog na: «Zeg my tenminste uw
naam, opdat ik moeder Haudecoeur kan
medodeelen, wie hier is geweest."
«Dat is onnoodig, zy kent my toch niet."
Gerard hoorde nog, hoe zy achter hem
bromde«Zonderling, die dame en dit jonge
meDich doen onderzoek naar de menschen
en toch beweren beiden, dat dezen hen niet
kennen."
Z\jn moedor had dus hetzelfde antwoord
gegeven als hy. Toen echter beheerschte
hem geheel oen gevoel van tevredenheid,
dat hy eindelijk de woning van Louise had
ontdekt. Nu zou hy ook wel een gelegen
heid vinden, om haar op de straat te ont
moeten, en haar weer te zien was immers
alles, wat hy begeerde.
Tehuis begroette hy zyn moeder, die
niet lang voor hem kon thuis gekomen zyn,
vroeg zoo terloops«Zyt gy in het ge
heel niet uit geweest
«Neeu," antwoordde zy.
Hy bespeurde een py'nlyk gevoel, en eerst
was hy voornemens, haar te zeggen, waar
by haar voor eenige minuten bad ODtmoet,
en haar te vrageD, wat zy daar gezocht en
waarom zjj hem een onwaarheid had gezegd.
Maar bjj waagde het toch niet, want hy
vreesde, dat hy haar daarmede leed zon doeD.
Zjjn lief'lo voor haar sloot hem de lippen.
In de volgende dagen zette hy zjjn po
gingen, om Louise to ontmoeten, voort, en
bet gelukte bem ook herhaalde malen. De
eerste maal had zjj haar moeder aan den
arm. Zjj ging hem dicht v oorby, terwjjl zyn
hart hevig klopte, maar zjj hield do oogen
neergeslagen alleen moeder Haudecoeur zag
hem aan, zooals men menschen aanziet, die
men ontmoet; zy scheen hem echter niet te
herkennen.
Hjj gevoelde zich zeer gelukkig. Spoedig
wist hy ook al, waar Louise werktehet
was een confectie-zask in de rue du Helder.
Geregeld vergezelde haar moeder haar des
morgens tot daar en haalde haar des avonds
ook weer af. Des middags ging Louise al
leen naar buis, om met haar moeder den
maaltyd te gebruiken.
Eens op een avond kwam zy met haar
moeder van den winkel terug, en zjj gingen
juist over het Opera-plein, waar altjjd een
zeer druk verkeer van ry tuigen is. Vrouw
Haudecoeur was zwak op de beenen en
werd daarom altyd door haar dochter ge
leid, maar plotseling, terwjjl zjj dwars over
de straat gingen, schrikte zy voor een snel
naderend rjjtuig, zy liet Loniao los en spoed
de alleen voorwaarts. Voor ijj den overkant
had bereikt, stiet zij tegen een paard en
zon zeker gevallen en onder de wielen van
het rjjtuig geraakt zjjn, als Diet Gerard, die
haar zooals reeds menigen avond ge
volgd was, bjj het zien van het gevaar, was
toegesprongen en er haar nog bytyds voor
bewaard had. De arme vrouw sidderde en
kon zich niet laoger staande houden, daar
om bracht hy haar naar een in de nabijheid
staande bank en zette er haar voorzichtig
neder. Toen stelde hy Louise gerust, die
doodsbleek en ademloos kwam aanloopen, en
sloeg haar dank bescheiden af.
Vrouw Haudecoeur was spoedig weer
hersteld, zjj bedankte haar beschermer ook
harteljjk en verklaarde, dat het onnoodig
was, een rjjtuig aan te roepen, zooals hjj
voorstelde. Toen droDg hjj er echter op aan,
dat zy tot aan haar woning op zijn arm
zou steunen, dat zy dankbaar aannam. Voor
het hnis in de rue du Marché-Saint-Honoré
aangekomen, hield hjj niet op, tot zy zich
door hem ook de vjjf trappen op naar haar
woning liet geleideD. Toen bjj daarop af
scheid wilde nemen, zoide vrouw Haudecoeur:
«Kom toch een oogenblik binnen, mjjoheer,
als ons kamertje u niet te gering is. Gy
moet toch eerst een oogenblik uitrusten.
Lonise, geef mynheer toch een stoel."
Het jonge meisje deed bet, maar hy bleef
verlegen staan toen stak zjj een lamp aan
en zeide: «Moeder, kent gjj dien heer niet
Verrast zag vrouw Haudecoenr bem aan,
maar verklaarde toen «Ik geloof niet, dat
ik mynheer ooit heb gezien."
«En toch hebben wjj vroeger ri-ds een
maal tegenover hem gestaan."
«Waar dan?"
«Toen wjj mot Médéric naar mevrouw
Beaupré waren gegaan, om haar te ver
zoeken, dat zy iets voor onzen ongelukkigen
vader mocht doen."
«Ach ja," antwoordde de moeder na een
oogenblik, «ik herken n weliswaar niet meer,
maar gjj gelijkt op mevronw Beaupré. Zyt
gjj haar zoon
Hy knikte bevestigend, waarop zy ernstig
voortging «Gjj wist zonder twyfel niet, wie
wy zjjn, mynheer, want het kan voor n
geen aangenaam gevoel zyn, ons weder te
zien. Gy hebt my een grooton dienst be
wezen, en wjj zjjn er u zeer dankbaar voor.
Maar wjj mogen u hier niet langer ophouden,
want de woning van den veroordeelde is
geen gepaste plaats voor den zoon van den
heer Beaupré."
Deze woorden troffen den jongen man
pynlyk, maar had de vrouw dan geen
geljjk
«Gy zyt my geen dank schuldig," ant
woordde by, „want ik deed slechts, wat
ieder ander in myn plaats ook zou gedaan
hebben. En overigens kan het niet by my
opkomen, u of uw dochter te willen laten
ontgelden, wat uw man heeft gedaan. Vaar
wel, mevrouw, vaarwel, mejuffrouw 1"
«NeeD, mynheer," begon vtouw Haude
coenr opnieuw, «in myn tegenwoordigheid
zal niemand zepgeD, dat myn man die mis
daad beeft begaan, zonder dat ik hem tegen-
ek. Vroeger of later moet de waarheid
het licht komen wie weet echter, of
het dan voor den armen Haudecoeur even
als voor ons niet te laat isl"
Zjj kon haar tranen niet meer inhouden
en ging in de aangrenzende slaapkamer,
zoodat Gerard en Lonise alleen bleveD.
(Wordt vervolgd.)
