1 l£i Blaadje, Klis Csni ir lier, Isiel, lip 'sb Ana Pailovia, ra iêèi l tater 1912.
Derde Blad.
Gemeenteraad van Helder.
Zitting van Dinsdag 29 October.
Vervolg van 't Tweede Blad).
Volgn. 89, Artikel 3. Onderhoud van Wandelplaatsen
en Plantsoenen.
Geraamd bedrag 2000.
^la alle afdeelingen is de meerderheid der leden
tegen het voorgestelde rooien van boomon aan den
Kanaahveg. Algemeen wenscht men zulks niet te
doen, zonder dringende noodzaak, welke naar de
meening dezer leden voorshands niet bestaat.
In de derde afdeeling wordt plaatsing van een
urinoir gewenscht in de oude Helder.
In verband met het besprokene wordt in alle
afdeelingen voorgesteld, dezen post met f 750 te
verminderen en dus niet over te gaan tot het
rooien en nieuwen aanplant van boomen aan den
Antwoord van B. en W.
Met verschillende deskundigen blijven wij van
meening, dat tal van boomen aan den Kanaal weg
in dusdanigen staat verkeeren, dat rooiïng nood
zakelijk moet worden geacht. Wil men voorloopig
niet tot bedoelde rooiing overgaan, dan laten wij
de verantwoording daarvan aan den Raad over.
Omtrent de plaatsing van een urinoir in de oude
Helder, zijn wij van meening, dat één urinoir voor
zoo'n groot complex huizen weinig doeltreffend
kan zijn. Bovendien is naar onze meening geen
geschikte plaats aan te wijzen, om bedoelde inrich
ting zoo op te stellen, dat gezegd kan worden,
dat daarmede in een bepaalde behoefte is voorzien.
De heer Adriaanse komt terug op het voor
stel om rondom den watertoren een plantsoentje
aan te leggen en wil in verband hiermede den post
van volgno. 89 met nog grooter bedrag verminde
ren dan B. en W. Men kan voor dat geld dan be
ginnen met den aanleg. Het geldt hier een terrein,
dat reeds jarenlang betuind is, zoodat aanleg van
een plantsoen met geringe kosten gepaard kan gaan.
Spr. vraagt den post terug te brengen tot 500.
De heer Biersteker wil de boomen aan den
Kanaal weg niet rooien en het hek aldaarverwij
deren. Spr. juicht het voorstel van den heer
Adriaanse toe.
De heer Oortgijsen begrijpt niet, dat de
leden nu ineens beginnen te voelen voor boomen,
terwijl de laatste 20 jaar nooit iets hieraan gedaan
werd. Spr. wijst op de boomen aan de Weststraat,
van de brug bij de Marinewerf tot aan den Kruisweg,
die in slechten toestand verkeeren. Ook elders zijn
boomen, die er noodzakelijk uit moeten. En wat
het hek betreft, dat de heer Biersteker wil doen
vervallen, dit kan men niet wegnemen. Dan zou
het gras te veel lijden en dat moet men laten
groeien, dat voorkomt stofvorming.
De heer Biersteker voelt veel voor boomen
en vindt den schaduw aan den Kanaalweg liefelijk.
Daarom vindt spr. het jammer, als ze weggingen.
Laten we wachten tot de jonge boomen wat grooter
zijn vóór we weer aan 't rooien gaan.
De heer De Ven geeft in overweging den post
onaangeroerd te laten en overtegaan tot aanplanting
van het plantsoen, hetgeen met algem. stemmen
wordt
Volgn. 92, Artikel 6. Onderhond van havens, vaar
ten, kaaimuren, sluizen en andere waterwerken.
Geraamd bedrag f 686.
Eenige leden der eerste afdeeling stellen voor
om de herstelling der steenglooiing bij Onrust en
Bassingracht uit te stellen.
Antwoord van B. en W.
De steenglooiing langs het Heldersche Kanaal
komt langzamerhand in een toestand, die periodieke
verbetering eischt, wil men later niet voor groote
onkosten komen te staan. Vandaar dat voor 1918,
evenals in 1912, een klein bedrag daarvoor is uit
getrokken.
De heer Hartsinck stelt voor dezen post
met f 200.te verminderen. Verworpen met
algemeene stemmen, behalve die van den voor
steller.
Volgn. 95, Artikel 9. Onderhoud van Begraaf
plaatsen en kosten van Begraving.
Geraamd bedrag f 1900.
In de eerste, zoowel als in de tweede afdeeling
acht men de 255 M2. ijzer hekwerk met puntdraad
overbodigbovendien wordt betoogd, dat er een
sloot is, die voornamelijk grenst aan particulieren
grond.
Voorgesteld wordt, den post met /"318.75
verminderen.
Antwoord van B. en W.
Hoewel hier een sloot aanwezig is, levert deze
geen genoegzame afscheiding op en komt de jeugd
dikwijls daarover op de begraafplaats en baldadig
heden blijven niet uit; daardoor wordt het toezicht
van den doodgraver zeer bemoeilijkt, zoo niet
onmogelijk. De slootkanten worden voortdurend
gehavend en het door ons voorgestelde achten wij
zeer wenschelijk om een en ander te voorkomen.
De heer Biersteker vindt een hek niet
noodig. Er loopt een flinke sloot, die voldoende
afsluiting vormt.
De heer De Ven merkt op, dat die bijna altijd
droog is. Aanbeveling verdient het, volgens spr.,
het eenige gedeelte van de begraafplaats, dat nog
niet is afgesloten, thans ook aftesluiten.
Hierover ontstaat eenige discussie. Het voorstel
komt in stemming en wordt aangenomen. Tegen
steramen de heeren Over de. Linden, Van Neck,
Bommel, Hartendorf en De Ven,
Volgn. 115, Artikel 14. Buitengewone uitgaven ten
behoeve der Politie, schrljfloonen aan het Commis-
sarlaat van Politie, enz.
Geraamd op 750.
Een lid der derde afdeeling stelt voor, den post
ad 200 voor schrijfloonen te laten vervallenhij
wenscht, dat de f 200 voor tijdelijke waarneming
van politiediensten ook alleen ten bate der agenten
komen en herinnert er aan, dat gevraagd is naar
eon andere regeling van de diensttijden en vraagt
hoe het' daarmede staat.
Antwoord van B. en W.
Betreffende de uitgaven voor schrijfloonen ad.
f 200. aan het Commissariaat van Politie, meenen
wij te kunnen verwijzen naar onze beantwoording
van het Algemeen Rapport der Begrooting van het
vorige jaar.
Het zou onbillijk zijn, de gelden voor tijdelijke
waarneming van politiediensten alleen ten bate te
doen komen van de agenten, daar de overige be
ambten bij ziekte ook buitengewone diensten ver
richten.
De verdeeling van de gelden wordt naar alle
billijkheid geregeld, in evenredigheid van de uren,
waarin door ieder dienst is gepresteerd.
De tegenwoordige dienstregeling is onder goed
keuring van het Hoofd van Politie vastgesteld en
mot het thans dienstdoend aantal agenten is een
andere regeling practisch onuitvoerbaar.
De heer Hartendorf is het lid dat het voor
stel gedaan heeft. De Voorzitter merkt op,
dat dit door niets gerechtvaardigd zou worden.
Het gelde hier geen jaarwedde, de arbeid wordt
erricht door een gewoon agent van politie.
De heer Biersteker verdedigt op billijks-
gronden den post. Jarenlang is dit toegekend, men
kau het nu maar zoo niet ontnemen.
De heer V erstegen zegt, dat vroeger jaren
een klerk dit werk deed. Thans kost het de ge
meente veel meer, want zij heeft èu een agent te
salariseeren èn een extrapost voor schrijfloon uitte-
keeren. Als dtt zoo is wil spr. het veranderen.
Na nog eenige toelichtingen wederzijds wordt
het voorstel-Hartendorf verworpen. Alleen de voor
steller stemt voor, de heeren Van der Ploeg en
Adriaanse blijveu buiten stemming.
Volgn. 125, Artikel 1. Jaarwedden der onderwijzers.
Geraamd bedrag f 96000.
In de tweede afdeeling werd door een lid betreurd,
dat het advies van B. en W. op de voorstellen der
Commissie voor de Salarisregeling der Onderwijzers
nog niet inkwam door den Voorzitter dier afdeeling
werd echter verzekerd, dat deze voorstellen, met
het advies, nog in eene afzonderlijke vergadering,
dus voor het begrootings-onderzoek, behandeld zou
den worden.
Hiervan werd acte genomen.
Antwoord van B. en W.
Het ligt inderdaad in onze bedoeling, de behan
deling der aanhangige salarisregeling der onderwijzers
vooraf te doen gaan aan die der gemoente-begrooting.
Het advies ter zake is inmiddels verschenen.
De heer Bommel stelt bij dit punt voor de
hoofden van school 1 en 2, die in de vorige ver
gadering de gevraagde verhooging hebben gekregen,
de gewone verhooging te geven totdat het maximum
bereikt is, even als dat altijd heeft plaats gehad.
Ook hierover ontspon zich eene uitvoerige discussie
inzake het al of niet toekennen van terugwerkende
kracht dezer bepaling. Tenslotte wordt het voorstel-
Bommel, waardoor de post met 100. moet
worden verhoogd, aangenomen. Buiten stemming
bleven de heeren De Geus, Hartendorf en Van den
Berg.
Volgu. 130, Artikel 7. Kosten van het aanschaffen
en onderhouden van Schoolmeubelen.
Geraamd bedrag f 1896.
In de eerste en tweede afdeeling wordt geklaagd
over de buitensporig liooge raming voor onderhoud
der 99 kachels.
In de eerste afdeeling wenschte men dit onderhoud,
evenals het plaatsen en wegnemen, aan te besteden.
In de tweede afdeeling geeft men in overweging,
een en ander zóó te construeeren, dat minder pijp-
lengte noodig is.
In de eerste afdeeling vragen meerdere leden,
of de voorgestelde posten voor het verbreeden en
schilderen der schoolbanken, alsmede de nieuwe
privaateramers en trechters, ook uitgesteld kunnen
worden, in verband' met de wijzigingeu die aange
bracht moeten worden volgens het nieuwe Koninklijk
Besluit.
Een ander lid dier afdeeling vraagt naar de ver-
volgklasse van School No. 8 en geeft in verband
daarmede in overweging, om deze School speciaal
in te richten voor Meer Uitgebreid Lager Onderwijs.
Antwoord van B. en W,
Het plaatsen, schoonhoudenen wegnemen der
kachels in de gemeente-gebouwen wordt aanbesteed
en het onderhoud door denzelfden aannemer uitge
voerd volgens in het bestek voorkomende eenheids-
Een andere regeling is niet mogelijk, omdat voor
elk der 170kachels niet een afzonderlijke omschrijving
te geven, wat er aan vernieuwd of hersteld moet
worden of gedurende het winterseizoen noodig zal
blijken.
Vooral de lange horizontale pijpen in de school
lokalen, die destijds van Rijkswege zijn voorge
schreven, eischen veel onderhoudminder pijplengte
is niet mogelijk, daar verplaatsing der kachels niet
kan geschieden en evenmin van de schoorsteenen.
Het verbreeden en schilderen der schoolbanken
gaat telken jare geregeld voort, overeenkomstig den
eisch van het schooltoezichthet Koninklijk Besluit
van 25 Juni 1912, (Staatsblad 162) houdt hiermede
geen verband.
Naar aanleiding van de laatste opmerking, vesti
gen wij er de aandacht op, dat de school No. 8 is
eene school voor Meer Uitgebreid Lager Onderwijs.
De heer Biersteker, die ten vorige jare in
lichtingen vroeg betreffende de uitbreiding van ver-
volg'klassen aan school 8, beveelt de zaak nogmaals
aan en vraagt te gelegener tijd om antwoord,
Volgn. 132, Artikel 9. Kosten van verwarming en
van het schoonhouden der Schoollokalen.
Geraamd bedrag 6200.
Door een ,lid der eerste afdeeling wordt met in
stemming van meerdere leden, voorgesteld om den
post voor verwarming met 400 te verlagen.
Antwoord van B. en W.
Een vermindering van dezen post met f 400
meenen wij te moeten ontraden, hierbij in herinne
ring brengende, dat voor verwarming in 1910 ge
raamd werd 8900, terwijl thans dezelfde post is
uitgetrokken op 2801.50. Intusschen herhalen wij,
Wij zijn voornemens, om opnieuw een onderzoek
in te stellen, in hoeverre in de kinderbewaarplaatsen
de lokaliteiten in overeenstemming zijn met het
aantal toegelaten kinderen.
Nog worden de volgende opmerkingen etc. ge
maakt
De heer Verstegen vraagt inlichting omtrent
de manier, waarop de steenkolen worden aaube-
Hieromtreut wordt nooit iets bekend ge
maakt en de arbeiders hebben er belang bij het te
weten. De Voorzitter zal dit onder de aan
dacht van het College van B. en W. brengen.
De heer Adriaanse heeft de statuten iuge-
zien van de Vereeniging „Openbare Leeszaal" en
moet tot zijn leedwezen verklaren dat zij hem niet
gegeven hebben wat spr. verwacht had te zullen
vinden. Zij zijn in algemeenen zin opgesteld, doch
spr. vindt dat niet voldoende. Spr. heeft den vorigeu
keer gevraagd of ook bepaalde lectuur geweerd
zou worden, toen is gezegd van wel, maar spr.
heeft niet kunnen zien welke lectuur dat zal zijn.
Spr. vraagt of hij nog kau verwachten dat dit in
het huishoudelijk reglement zal worden omschreven.
Spr. indruk is, dat verscheiden leden van de Ver
eeniging niets weten van het huishoudelijk regle
ment, noch wat er in staat. Als de statuten
goedgekeurd waren in eene openbare vergadering,
dan had spr., die ook lid is van de vereeniging, er
zich zeer zeker tegen verzet, dat pe niets bevatten
omtrent het door hem genoemde. Misschien kan
er nog in voorzien worden, doch voorloopig moet
spr. tegenstemmen.
De heer De Ven verzoekt den heer Adriaanse
wat meer vertrouwen te stellen in het bestuur der
Leeszaal. Alle richtingen zijn daarin vertegen
woordigd, zooals den vorigen keer reeds werd be
toogd, en het gaat toch niet aan te dezen opzichte
aantegeven wat wel of wat niet zal worden opge
nomen.
De heer Adriaanse antwoordt, dat er geen
sprake is van wantrouwen ten opzichte van het
bestuur der Leeszaal. Maar het feit, dat alle rich
tingen vertegenwoordigd zijn, is spr. geen waar
borg. Er staat, dat het bestuur zijn functies kan
overdragen op eene commissie. Het bestuur ïszeer
wisselvallig, en de statuten moesten z. i. omtrent
die samenstelling van een commissie iets aangeven.
En wat is een commissie'f1 Twee personen, vier
personen, zes personen? Het -is hier heel wat
anders als in een particuliere vereeniging, en vol
gens spr. is er wel eenige grond om dezen eisch
.-astteleggen.
De heer De Geus merkt op, dat de subsidie
toch weer ingetrokken kan worden, als blijkt, dat
er onzedelijke geschriften zouden liggen (Geroep:
Dat is reeds bij de wet verboden!)
De heer Adraanse dupliceert. Spr. heeft
gronden voor zijne vraag. Uit zeer betrouwbare
bron wordt spr. medegedeeld, dat in de openbare
leeszaal te Groningen jonge meisjes de naturalis
tische passage's uit Zola's werken overschreven, en
dat, toen dit gemerkt werd, de Hollandsehe uit
gave door eene Fransche werd vervangen. Zooiets
kan hier ook gebeuren, en daar waarborgen de
Statuten niet voor.
De heer De Ven is vjra meening, dat het niet-
mogelijk zal zijn dergelijke zaken in een reglement
eggen. En over eenige jaren kan immers
een ander Bestuur het reglement wijzigen.
De heer K r ij n e n en vervolgens de heer Bier
steker wijzen er op, dat er wel altijd boekon
zullen zijn, waar iets uittehalen valt. De hoer
Biersteker zegt, dat wat de heer Adriaanse on
zedelijk zal vinden, nog* niet altijd door een ander
onzedelijk gevonden wordt. Maar er moet behoorlijk
toezicht zijn aan wie lectuur verschaft wordt.
De heer Verstegen kan zich voorstellen dat
de heer Adriaanse aanmerking maakt op de statu
ten. De Minister van Justitie had echter absoluut
geen bezwaar ze goed te keuren, het ligt dus ook
in de lijn des heeren Adriaanse ze goed te keuren.
En als het noodig zou zijn uit het bestuur zekere
elementen te weren, dan zou de Raad wel maat
regelen nemen en eischen, dat het bestuur on
partijdig bleve of anders de subsidie weigeren.
(Geroep: juist!)
De heer Adriaanse handhaaft zijne meening»
Het gebeurde te Groningen is een greep uit vele.
In lectuur is zooveel, dat indruischt tegen het
bestaande en verordende. Spr. is niet tegen de
openbare leeszaal, maar wenscht de bestaande orde
in de maatschappij niet aftebreken met geld uit
de gemeentekas.
Na re- en dupliek van verschillende heeren wordt
het voorstel van B. en VV. om geen subsidie te
verleenen, verworpen. Vóór stemden de heeren
Van Neck, Van den Berg, Over de Linden
Adriaanse.
De heer V erstegen wenscht iets te zeggen
over het beheer van het Weeshuis, doch daar het
buiten de begrooting valt, zal spr. zijne mededee-
lingen, op verzoek van eenige leden, tot eene vol
gende vergadering bewaren.
De heer Biersteker stelde, naar aanleiding
van het aangehouden punt 1 der begrooting (over
brengen van een bedrag van 10.000.- op 1912)
voor uit de gewone middelen 5000. - te bestem
men tot gedeeltelijke dekking voor het meerder
bedrag der steenkolen, de overige 5000.
de begrooting 1913 te halen, hetwelk na lange
discussie aangenomen werd. Het bedrag van den
hoofdelijken omslag wordt daartoe met dit bedrag
verhoogd. Van de bestuurstafel verzette men er
wat reeds bij het onderzoek der gemeente-rekening, zich tegen. Het voorstel van het D.B., zoo word
dienst 1911, werd gezegd, dat wij voortdurend zullen .j door den heer Van Neck gezegd, is gedaan om
toezien, of in deze nog meerdere bezuiniging moge-aan den slechten toestand der geldmiddelen tege
lijk is. j moettekomen. Dit jaar is er tegenslag in het be-
De heer Biersteker heeft hieromtrent eenedrijf, er *s minder winst, en die zou men nu
becijfering gemaakt, en, hoewel de post belangrijk willen verhalen op den hoofdelijken omslag. De
is verminderd in vergelijking met vroeger, is bij 'heer Oortgijsen vraagt 's Voorzitters opinie,
het sectie-onderzoek toch besproken, dat hij nog maar deze wenscht zich geheel buiten de zaak te
lager kan. Spr. dringt er op aan, dat aan de verschil-1 houden, B. en W. achten den toestand der ge
lende hoofden van scholen worde verzocht nietmeente zorgelijk, en waar de Raad zoo royaal om-
roekeloos met steenkolen om te springen. springt met salarisverhoogingen, daar moet hij in
dezen ook maar beslissen. Trots den zorgelijken
Volg. 140, Artikel 17. Subsidie aan Bewaar- en flnantieelen toestand voteert de Raad 7000.—
Kleinkinderscholen. voor verhoogingen.
Geraamd bediag 450. j pe heef gjer steker opponeert tegen de door
Een lid der tweede afdeeling herinnert er aan, deu Voorzitter gebezigde uitdrukking en verklaart,
dat artikel 105 der Politieveroidening bepaalt, dat dat hoewel het een groot bedrag is, het toch billijk
de gebouwen, gebezigd als kinderbewaarplaatsen, is wat de R;iaci gedaau heeft. Hernaaldelijk is ge-
door de politie moeten zijn goedgekeurd en het bleken, dat wel'degelijk de voorstellen van B. en W.
aantal kinderen, dat mag worden toegelaten, be-Worden gevolgd. Het voorstel-Biersteker wordt
paald. 1 daarop aangenomen. Tegen stemden de heeren
Dit lid vraagt, of aan deze voorschriften de hand Hartendorf, Oortgijsen, De Ven, Van den Berg,
wordt gehouden. i Adriaanse, Over de Linden en Van Neck.
Antwoord van B. en. W. i De begrooting is hiermede afgehandeld en wordt
Een algemeen onderzoek naar den toestand van vastgesteld in ontvangst en uitgaaf op een bedrag
de bestaande bewaarscholen, werd in 1909 ingesteld, van 961.600.821/».
Aan de orde is thans herstemming over het
verzoek van den heer V erstegen om aan den
Burgemeester eene vraag te mogen richten. Hier
over staakten de vorige zitting de stemmen. Het
voorstel wordt aangenomen. Tegen stemmen de
heeren De Ven, Van den Berg, Hartsinck, Adriaanse.
Zander, Over de Linde en Van Neck.
De heer Verstegen vraagt in de eerstvol-
vergadering hierop te mogen terug komen.
De Voorzitter had gehoopt, dat de Raad
tusschen de regels had kunnen doorlezen. Spr. is
niet van plan die vraag te beantwoorden.
De heer Verstegen wenscht er toch in de
volgende vergadering op terug te komen.
Nog eenige punten zijn te behandelen. Wij laten
ze hierop volgen:
Vastgesteld wordt het suppl. kohier van school
geldheffing (scholen 1-8), groot 740.97, van de
herhalingsschool, groot 2260.
Een adres van Gebr. van Pelt, verzoekende dem
ping van een gedeelte van de Ruyghsloot wordt in
handen gesteld van B. en W.
Aan de Muziekvereeniging ,;Winnubst" wordt bij
acclamatie de gowone jaarlijksche subsidie ver
leend.
Een verzoek van den heer Maandag om ontslag
als leeraar aan do Avondschool wordt in handen
gesteld van B. en W.
De rondvraag leverde niets op en deze extra-
lange zitting het was inmiddels half eén
geworden werd thans gesloten.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 1 November.
Deze week overleed onverwachts onze
plaatsgenoot, de heer A. J. Jordans, in leven
gepensionneerd onderofficier der K. N. M.,
een zeer werkzame persoonlijkheid in ver
schillende vereenigingen alhier, o. a. van don
vroegeren Bond van onderofficieren der zee
macht «Admiraal de Rujjter", uit welke
organisatie later voortkwam de vereeniging
«WeduweDïorg", waarvan de overledene de
siel, de ijverige administrateur was. Ook voor
de werklieden vereeniging »D. O. S. W." gaf
hij gednrende vele jaren sijn beste krachten.
En op ge' ied van tooneel was hjj zeer zeker
een genoegzaam bekend fignnr, een ver
dienstelijk dilettant, die bij menig openbare
gelegenheid zich deed gelden.
Heden, Vrijdagmiddag, had de teraarde
bestelling plaats.
Kostelooze Arbeidsbeurs.
Ned. R.K. Volksbond Molengracht, Helder.
Voor ieder toegankelijk.
Biedt zich aan: 1 los werkman, 1 pakhuis
knecht.
Geopend iedere werkdag 7—8 uur 's avonds.
Voetbal.
Wedstrijden voor Zondag a.s. op het ter
rein a. d. Strooweg.
1-2,30: H B.S.I—AF. H.C. (adelborsten)
3-4,30: H.F.C.I—N.N.V. (N.-Niedorp).
Vechtpartijen te Soerabaja.
De correspondent van de rN. Rott. Ct."
te Batavia seint:
Arabieren hebben den op een Chinees ge-
lijkenden Europeaan da Costa doodgeslagen.
De gelijken der gedoode Arabieren zyn
onder militair geleide begraven.
De handel te Soerabaja staat stil.
Er is beslag gelegd op 5000 patronen van
de oproerlingen.
Van het Oorlogeterrein.
Berlijn, 81 Oct. Volgens heden ingekomen
berichten, hoe spaarzaam ook, kan er niet
aan getwijfeld worden, dat het den Balgaren
gelakt is, door het Tarksche front bij Loeloa
Boerg&s te breken. Al worden uit Konstan-
tinopel nog sulke optimistische berichten ge
seind over het succes der Turksche troepen,
de officieele berichten nit Sofia spreken te
duidelijk, en bovendien worden deze be
richten bevestigd door particuliere modedee-
lingen, zoowel in Berlijn als in Weenen ont
vangen.
Volgens een telegram aan de „NeneFreie
Presse" hebben de verschrikkelijke gevechten
bjj Loeloe Boergas drie dagen en drie nach
ten gednnrd. De westelijke Turksche vleugel
die bij Loeloe Boergas stond, is volkomen
vernietigd.
Verder wordt aan de ;„Neue Freie Presse"
nit Sofia bericht, dat het Turksche Wardar-
leger (westelijk oorlogstooneel) volkomen uit
eengeslagen is.
Sofia, 31 Oct. Het Bulgaarsche leger zet
de vervolging van den vijand, die in wanorde
terugtrekt op Rabsj en Tsjorloe, krachtig
voort.
De Bolgaren hebben een groot aantal
kanonnen, wapens en mnnitie buitgemaakt
en een groot aantal Tnrken gevangen ge
nomen.
De verliezen der Bulgaren zijn betrekke
lijk gering.
De dorpen Aigala bij Loeloe Boergas en
Larach ten westen van Adrianopel sijn ver
brand.
De gebeele Christenbevolking is door de
Tnrken vermoord en alle dorpen in de buurt
van Molnik zjjn door de Turken in brand
gestoken.
De-Tarksche lezing
Konstantinopel, 31 Oct. De beriohten
omtrent de operaties van het leger zijn tot
dasverre schaarsch.
Volgens mededeelingen nit officieele krin
gen, zon aan een Bulgaaisch leger van 30.000
man, dat in de bergen bjj Istrandja is,
de aftocht afgesneden zjjn.
Gisteren en heden is hevig gestreden bjj
Loele Boergas. Naar het heet, verliezen
de Bulgaren terrein.
KonBtantinopel, 31 Oct. Nazim-pasja seint,
dat het Tarksche oosterleger sedert vier
dagen tusschen Loele Boergas en Wisa slaags
is met de Bnlgaarsche troepen.
H^t Turksche legercorps bjj Loele Boer
gas en ten noorden van deze plaats biedt
krachtigen tegenstand aan de vjjandeljjke
legermacht, die in die richting oprokt.
Het fort van Adrianopel houdt zich nog
steeds staande en de Turksche troepen, die
in de bunrt van Wisa gekampeerd waren,
avanceeren met succes.
Een ernstig bericht.
Konstantinopel, 31 Oct. Er zjjn ernstige
berichten van het oorlogstooneel ontvangen.
De ministerraad vergadert nog op de Porte.
Naar hot heet, zon het sluiten van den vredo
spoedig te verwachten zjjn.
De Grieken.
Athene, 31 Oct. De Griekon hebben de
eilanden Thasos en Imbros bezet en daar de
Grieksche vlag gehesohen.
Twee torpedojagers zjjn te Lemnoe aan
gekomen.
TWEEDE KAMER.
De heer Duys (s.d.a.p.) zette zjjae Vrjjdag
afgebroken rede voort. Indien de theorieën
van den heer Bos, zoo betoogde hjj, en van
den minister worden toegepast op hot terrein
der sociale verzekering, dan zullen in de
toekomst de politieke partijen het best doen
op haar program te zetten opheffing van de
Ongevallenwet en van de Ziekteverzekering,
want dan znlleD die sociale verzekeringswetten
inderdaad een groot nadeel worden voor de
arbeidersklasse. Spr. geeft eene uitvoerige
critiek op de rede des heeren B->s. Aangezien
de heer Dnys Dinsdag den geheelen dag en
eon gedeelte van den avond heeft gesproken,
zullen wjj van zjjne rode, die trouwens nog
tot de algemeene beschouwingen behoort,
niets vermelden, en alleen den zin daarvan
wedergeven.
De heer Dnys dan leverde eene critiek,
voornamelijk betreffende de risico-overdracht,
de nota van dr. Klujjver, de organisatie van
de Rijksverzekeringsbank en de govaren-
clasaiiicatie. Ten aanzien van der.» laatste
merkte de heer Dnys op, dat eene behoorlijke
classificatie naar gelang van het gevaren-
risico ontbreekt in dit ontwerp. De minister
heeft begrepen, dat hjj eene classificatie als
die van de Ongevallenwet hier niot kon in
voeren, want dan zonden sommige categorieën
arbeiders buitensporig hooge premies moeten
betalen. Maar dat ligt aan het stelsel dat de
minister heeft gekozen en dat nn ten gevolge
heeft, dat, door het ontbreken van differen
tiatie, bij voorbeeld de kantoorbediende goed
deels betaalt voor het veel hoogere risico
van den glasblazer. Spreker zon intussohen
trachten, alsnog een wat betere classificatie
te maken.
Er deed zich overigens, toen de heer Duys
de nota-Kluyver eritiseorde, hier en daar nog
al krachtig en althans met schijnbaar goede
argumenten, nog een merkwaardig incident
voor, dat eenige sensatie maakte. Minister
Talma kwam namelijk plotseling, interrum-
poerend, er tegen op, dut hier eon afwezige
(dr. 'Klujjver) werd aangevallen. Waarop
echter Voorzitter Van Nispen don minister
verzocht, de leiding van do vergadering aan
hem over te laten, aldus het voorbeeld vol
gend van den heer'Gleich man, die eens het
zelfde toevoegde aan minister Van Honten.
De heer Talma zweeg en keek boos.
En tegen hot eind van du schier eindelooze
rede viel nog eon vermakelijk toonoeltje voor.
Om tien minuten voor elf, toen do hoer Duys
nog oven frisch stond te oreeren alsof üjj
pas begon, kwam minister Heemskerk do
zaal binneD. Hjj bleef bjj de denr staan, en
trok een van zjjn meest expressieve bedenke
lijke gezichten, toen hjj daar nog steeds den
afgevaardigde van Zaandam voad. En zonder
zich met iemand op te honden, liep hjj achter
langs de ministerstafel rechtuit naar het andere
eind van de zaal en verdween daar ovenals
hjj gekomen was. De gansche zaal daverde
van het lachen en dn heer Duys merkte
op: »Dat zjjn voorbijgaande schepen in den
nacht 1*
Woensdagmorgen kwam het eerst de heer
De Savornin Lohman (c.-h.) aan het woord.
Deze spr. ontkent het recht, dat de arbeider
kan doen gelden op een bepaald loon. Vol
gens den hoer Aalberse zon dewer kman dit
recht inderdaad hebben. De Regeering heeft
in dit wetsontwerp den grondslag van den
heer Aalberse niet aangenomen, doch zich
gezet op het Btandpnnt dat het algemeen be
lang het ingrijpen van den Staat vordert op
maatschappelijk standpnut, dus niet op het
standpunt van het recht. Dit standpunt is
ook door den heer Tydemmn verdedigd. Ook
Patrimonium en de leider der anti-revolutio
naire party, ja zelfs de heer Troelstra heeft in
beginsel geen bezwaar daartegen. Principeel
is spr. niet voor staatsbedeeling, maar dan
moeten ook alleen de armen bedeeld worden,
die niet door eigen schold arm zjjn geworden.
En tusschen dezen en slampampers kan de
Staat niet onderscheiden. Indien het mogeljjk
is, dat deze wet zoo kan worden ingericht,
dat naast de verplichte verzekering kannen
bljjven bestaan particuliere fondseD, dan zal
spr. waarschijnlijk zjjn stem er aan kannen
de heer Van Doorn (n.1.) zjjne stem omtrent
dit wetsontwerp motiveeren. Het wordt lang
zamerhand een gejjkte frase, te spreken van
de werkkraoht van dezen Minister. Spr. heeft
inderdaad eerbied voor het talent waarmede
de Minister zich wist in te werken in de
onderwerpen, maar als men Spr. vraagt:
heeft deze Minister met zyn talent nu be
reikt ons voor' te leggen een werkeljjk Ne-
durlandsch ontwerp, dan zegt spr.: neen,
het is een copie van het Dnitscho. Spr. zal
tegen het ontwerp stommen.
De heer Rink (n.1.) heeft drie groote be
swaren.
Ie. Deze regeling legt te zware tinancieele
lasten 'op de werkgevers en arbeiders2e.
hier wordt odb niet aangeboden oen alge
meene regeling die zich uitstrekt tot alle
Nederlandsche mannen en vrouwen, maar
eon regeling die zich beperkt tot de arbeiders
en zelfs niet tot alle; 8e. hier worden samen
gekoppeld twee zaken, die zich niet leenen
voor identieke regeling, n.1. de ouderdoma-
en in validiteit» voorziening.
Kwam men aan dit derde bezwaar tege
moet, dan waren de beide andere bezwaren
te ondervangen.
Spr. zet dit nader uiteen en zegt het te
betwijfelen of hjj zjjn stem aan dit ontwerp
kan leenen, al behoeft hjj zioh daarover
thans niet nit te laten.
De heer Snoeck Henkemuns (c.-h.) zal
slechts twee puoten besprekeD. Aan het
stelsel van staatspensioen, dat wel zyn zal
een wettelijke nitkeering, alleen aan degenen,
die na ambtelijk onderzoek behoeftig bljjken,
kleven alle nadeelen van staatsarmenzorg:
politieke speculatie, en het scheppen van
een recht voor degenen, die niot knnnen,
maar ook die niet willen sparen. Overdreven
is het te zeggen, dat het ontwerp onvol
doende menzchon bereikt. De linkorzjjde zal
de wet verwerpen eventueel niot uitvoeren.
Wat krjjgt men dan? Dan zullen de ouden
van dagen worden geholpen, maar de vroeg-
ouden, de invaliden zullen worden ver
waarloosd. Bij spr. leeft de vaste over
tuiging, dat bij aanneming van dezo wet en
na de jongste Armenwet ons volk iets ver
kregen heeft van onschatbare waarde.
De heer BorgeBius (n.1.) noemt het ont
werp geen volksbedrog, bet is zelfmisleiding
en zelfbedrog. Afgescheiden van hot stelsel,
is het ontwerp gebrekkig en onvolledig. Dit
toont spr. aan door technisch versekerings-
knndige beschouwingen. Spr. hoopt, als de
wet wordt aangenomen, 'lat een liberale
Regeering haar zal kunnen intrekken, want
het is eene slechte wet. Spr. komt aan eene
opsomming der bezwaren, en, nadat bjj tot
tweemaal toe gevraagd heeft zjjno rede te
mogen afbreken, krjjgt hjj eindelijk van den
Voorzitter toestemming daartoe.
Donderdags leverde de heoi Borgesins
eene uitvoerige critiek op het ontwerp, hoofd
zakelijk op de volgende punten: het verba-
