81
iP
H
§i
H
i
I
p
a
iü
y*
y*
m
0
L
m
Oproeping»
Aan de Ledeo der Ned. Herr. Kerk
wat heeft men gevonden? Niet», niet» dat
•teek houdt. Men heeft geschreven over een
pop die geen kleeren had. Welnn, nergens
is er iels van die pop bekend. Blijkbaar
heeft iemand aan een gefingeerde pop een
pop willen verdienen voor het bericht aan
een dagblad I En al waren er 25 verkeerde
bekeuringen geweest, spreekt de politie dan
recht? Neen, buitengewoon is de werking
van de zedel^kheidswetten juist meegevallen.
Het hazardspel is neergeslagen. Toch gaat
een deel van de pers nog voort de zede-
lijkheidr.wetton als partjjwetten voor te stel
len 1 Maar het is de grootste voldoening,
die spreker ooit heeft gebad, dat de linker
zijde als één man met de zedeljjkheidswetten
is meegegaan, en geen hoofdelijke stemming
heeft gevraagd. Spreker heeft ook niet ge
wild da wet tot partjjwet te maken, hij heeft
het politiek fortuintje versmaad, dat er in
gnlegon zon zjjn geweest als de Minister
had kunnen zeggen: „Do linkerzijde be
strijdt de onzedelijkheid niet. Daarvoor moot
ge bjj de rechterzijde zijn!"
De heor van Sasse van Ysselt (r. k.) klaagt
over te hooge oxameneischen voor het exa
men rijksklerk. De Minister antwoordt dat
de praktijk niet geleerd heeft dat ze te
zwaar zjjn.
Voortzetting van de debatten over de
bestuurs-reorganisatie in Indië.
De heer Bos (v.d.) vestigt de aandacht op
de gevolgen van het standpunt van don hoor
De Beaufort, dat zeker door do heele Kamer
wordt gedeeld, n.1., dat dr- Kamer ten aanzien
der eigenlijke reorganisatie goheel vrij blijft.
Spr. vreest, dat het monnikenwerk zal worden
als men zich houdt aan hot plan, zooals het
thans voor ons ligt, ter verdeeling van Indië
in 10 gouvernementen enz.
Als het niet anders bedoelt dan nitzending
van een regeeringscommissaris zal de heer
Vliegen (B.d.a.p.) voorstemmen. We gaan hier
oen nieuwe constitutie maken voor een volk
van 40 millioen zielen zonder dat deze is
voorbereid door een staatscommissie, zooals
dat hier te lande bjj elke grondwetsherziening
geschiedt.
De Minister repliceert en zot nader de
bedoeling dor Regeering niteen on het wets
ontwerp wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Bjj de Uitgaven der Ind. begr. protesteert do
hoer Schourer (a.r.) er tegen, dat de Reg. geld
geeft voor Mohammedaaneche en Animistische
feeeten. Als christelijke natie mag de Reg.
dat niet doen. De Min. zegt, dat dit volgens
bepaalde belofte en historische traditiëo ge
schiedt. Do heer Lieftinck (n.1.) betuigt hier
mee zjjn instemming. Wjj zeggen toch ook
niet, als wjj belasting innen van hendat is
Animistisch geld? Hoe heideDSch gaat het
niet vaak in Limburg toe bjj landbonwfeesten.
Als de heer Schonrer het volgend jaar een
amendement gaat voorstollen om dezen post
te schrappen, ga ik nog een veel langer
speech houden.
De heer De Savornin Lohman (c.h.) b'ijkt
te zjjn tegen den poBt „afschaffing van heeren-
dionston" waarvoor op deze begrooting gelden
zjjn uitgetrokken, terwijl de heer Bogaardt
(r.k.) integendeel zjjn sympathie met de
afschaffing uit. Na re- eu dupliek wordt doze
onderafdeeling aangenomen.
Over het onderwijs worden algemeeue be
schouwingen gehouden. Zoo constateert de
heor Verhejj (u.-l.), dat de kosten van in-
landsch onderwjjs sterk zjjn gestegen, het
budget evenwel nog onvoldoende ie voor eene
bevolking van 40 millioen zielen. Gelukkig is
do regeering zich hiervan bewust. Maar de
regeerÏDg doet z. i. niet wat zjj kan om zelf
te beschikken over voldoende leerkrachten.
Voor onderwjjzors bjj het Enropeesch onder
wij;:» bestaat onvoldoende opleiding. Ook
middelbaar en hooger onderwjjs zjjn onvol
doende.
De heer Scheurer (a.-r.) zet niteen hoe
hij zich voorstelt, dat het inlandsch onder
wjjs zich in de toekomst zal hebben te ont
wikkelen, en bepleit een volkomen scheiding
tusschon het inlandsch en het Enropoosoh
onderwjjs. Hjj gaat niet mede met het voor
stel een tweede artsenschool te stichten.
De heer Ter Laan (s.d.a.p.) wjj ver
melden ter wille van ons gebrek aan plaats
ruimte slechts het o. i. belangrijkste uit do
verschillende redevoeringen, waut de sprekers
behandelde zeer zeker nog meer onderwerpen
dan wjj opgeven de heer Ter Laan dan
acht het onverantwoordelijk, dat de Regeeriug
niet meer Enropeesche hoogere burgerscholen
opricht. Het voorboreidend onkerwjjs laat
alles te wenscben, daar zon spr. wel 24 nnr
over kannen spreken (de Kamer lacht en
denkt zeker: gelukkig dat hjj het niet doet L.
Het inlandsch onderwjjs staat op laag peil.
Ten slotte bespreekt hjj de zaak Vierssen.
De heer Ketelaar (v.d.) steuDt het adres
van het Nederl.-Ind. Oaderw. Genootschap
ter verbetering van de salarieering der onder
wijzeressen. Op dio manier kan er ook in
het tekort voorzien worden, terwjjl hier in
Nederland verscheiden onderwijzeressen zon
der betrekking rondloopen. Spr. heeft over
dat voorbereidend ondorwjjs, waarover de
heer Tor Laan 24 nar zou kuuneu sproken,
wel al 24 maal gesproken, en aangetoond
hoe noodig het is. Ook deZe spr. heeft het
over de zaak-Vierssen (betreft overplaatsing
van een onderwijzer, die in cubiDaat leefde.)
De heer De Meester (u.L) vraagt ten op
zichte van dezo zaak of het 't voornemen
is der Regeering het leven in concubinaat der
ambtenaren voortaan niet meer te dalden
Terwjjl tenslotte de heer Bos (v.d.) bljjft
steken in eene rede ook al weer over het
onderwjjs. Deze wordt hedenmorgen voort
gezet.
Agenda.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen.
Kanaaiweg.
29 Nov. 16e jaarl. voordrachtsoef. der leerlingen
van de Muiiekschool, dir. A. J. Leewens.
Casino, 7 uur.
30 Nov. Conc.it door „Helders Harmoniekapel"
met medew v. „Ex-- Isior". Opv. v.: „Twee
oude bekenden" Casino, 8 uur.
30 Nov. Typografen. Pii-p^v^nda-vergadering. 10-
jtrig bestaan. Ti li. 8 uur.
1 Dec. Hollandsch Tooneehrezelschap. Opvoering
van „Jan Smees". Casino, 8 uur.
3 Dec Openbare Voordraeht door J. van Broek
hoven. Onderw.: Het voortbestaan naden
dood. Casino, 8 uur.
7 Dec. Held. Mandolineclub „Serenata". Uitvoering
in Casino, 8 uur.
li Dec. Openbare Vergadering tot oprichting eener
afd; v d. Bond v. Staatspensionneering.
Tivoli 8 uur.
Sloom vaartbariohten.
Stoomvaart-Ma atsohappi; Nederlahd.
Celebes, thuisreis, arriveerde 28 Nov. Marseille.
Kon. Willem I, thuisreis, ia 28 Nov. Perim gepass.
Lombok, thuisreis,vcrtcok 28 Nov. van Marseille.
Rein'orandt. thuisreis, arriv. 28 Nov. te Lissabon.
Billiton arriv. 28 Nov. van Amsterdam te Batavia.
rottp.ndamsohk LLotd.
Merauke, thuisreis, vertrok 27 Nov. van Marseille.
Tambaiiun, thuisreis, vertrok 28 Nov. van Colombo.
Sainarindn. uitreis, passeerde 28 Nov. Gibraltar.
Tambora, uitreis, vertrok 28 Nov. van Marseile.
Kon. Holt,. Llotd.
Maasland, uitreis, arriveerde 27 Nov. te Santos.
Kon. West-Indische Maildienst.
Pr. d. Nederl., thuisreis, pass. 27 Nov. St. Michaeli.
Marine en Leger.
De eerste-luitenant W. J. A. de Wolf van het
4e Reg. Infanterie, thans gedetacheerd ten bureele
van den Hoofdintendant te 's-Gravenhage, wordt
voor den tijd van 8 maanden werkzaam gesteld
ten bureele van den stellingcommant te den Helder,
teneinde zich te bekwamen in zijn oorlogstaak als
kapitein-intendant van genoemde stelling.
De eerste-luitenant A. W. F. Koningsfeld van
het 2e Bat., 10e Reg. Infanterie, krachtens punt
5 art. 70 der Wet van 9 Juni 1902 op non-activi
teit gesteld, is in verband daarmede met ingang
van 25 dezer uit de sterkte van het korps afgevoerd.
De korporaal J. -J. van Vliet van het 2e Bat., 10e
Reg. Infanierie is op zijn verzoek - met ingang van
30 November a.s. met paspoort uit den dienst
ontslagen.
lfiascherijberichten.
Nienwediep, 26 Nov. Aangebracht door sprot-
visschers: 40 mandjes sprot, per mandje f0.70.
27 Nov. Niets aangebracht.
28 Nov. Van sprotvisschers, 100 mandjes sprot
per mandje f060 i f0.70.
29 Nov. Voormiddag 8 uur niets aangebracht.
Burgorlijka Stand Holdar,
26 tot en met 28 November.
GEHUWDJ. Ham en D. Groot. L. J. W. Wissel
en C. van Ravens. P. G. Busser en D. Luik. P.
van Trienen en C. M. Garstenveld. S. D. Dissel en
M. Maigret.
ONDERTROUWD R. Lodder en M. J. Botter.
J. Bakker en A. v. d. Hsagen.
BEVALLEN: C. Belboer—Blankman, d. G. Staal-
Molenaar, z. J. Hillemus—Stern,z. W. B. Duinker
van den Hooff, d. M. Jellemavan Os, d. J.E. Vis
serStuivenberg, z.
OVERLEDEN T. R. Réhner, 7 weken.
Marktberichten.
Schagen, 28 November 1912.
231 Paarden f40 k f575.
36 Venlens f80.— k f 130.—.
3 Stieren f200 k f375.
11 Geldekoeien (magere) f 190 k f 240.
71 Geldekoeien (vette) f 200 k f 380.
20 Kalf koeien f200 f280.
27 VaarzeiTfT40 k i 190.
10 Graskalveren f 70 f 90.
12 Nnchtere Kalveren f 12 124.
270 Schapen (vette) f26 k f36—
1240 Overhonders f 18 f 26.—.
60 Varkens (vette) p. KG. f0.52 a f 0.58.
80 Biggen f10 k i 16.
100 Konjjnen f0.80 a f 1.75.
10 Kippen f 0.50 h f 1.30 per stuk.
20 Eenden f0.60 k f 1.
350 K.G. Boter f 1.80 k f 1.40 per K.G.
K.G. Kaas f 0— a f 0— per K.G.
800 Kipeieren f 5.50 k f 6.50 per 100 st.
10 Eondeieren 14.60 per 100 stuks.
VERVOLG BERICHTE».
HELDER, 29 November.
Marine Begrooting.
Verschenen is het voorloopig verslag op
de begrootÏDg van Marine. Wjj zullen daar
van in ons volgend nummer een uittreksel
opnemen.
Stemming Kiescollege Herv. Kerk.
Woensdag werd alhior in de consistorie
van de Nieuwe Kerk de stemmiDg voor 11
leden van het Kiescollege gehouden. De
candidaten der Vrjjrinnigen behaalden 490,
die der Orthodoxen 140 stemmen.
Bij het heden te 's Gravenhage ge-
honden examen slaagde voor derden Stnur-
man, Groote Stoomvaart, de Heeren KI.
Troost en W. Tortike, leerlingen der Zee
vaartschool alhier.
Bjj het heden te Utrecht gehouden
examen slaagde voor het Machinisten-diploma
A de Heeren A. Dro», M. Vliek, G. Schraa,
J. S. Groot, leerlingen der Zeevaartschool
alhier.
St Nicolaas In de Bioscoop.
Naar wjj vernemen zal Woensdag 4 Dec.
door de directie van het Bioscoop-theater
eene speciale kindervoorstelling met af
zonderlijk programma worden gegeveD. Op
deze voorstelling zal St. Nicolaas met ejja
knecht het theater bezoeken en aan de kin
deren aardige prjjzen uitreiken.
Voetbal.
Wedstrijden van Zondag 1.1.
H.F.C11—Sparta 1—0.
H.B.S.'t Noorden 40.
Wedstrijden voor Zondag a.s. [indien er
niets tnsschen komt.]
1—2: H.B.Sn—R.N.S.
2.30-4: H.F.C1—Holland n.
Tentoonstelling 0e Vrouw 1813—1913
Woensdag 27 November werd in de kleine
zaal van ;,Béllovue" door mevr. de Jong
van Beok en Donk—Klnyver een causerie
gebonden over het doel der Tentoonstelling
.de Vrouw"' 1813 1913. Spreekster hield
hierover een zeer interessante rede, waarin
zjj o. a. mededeelde, toch vooral niet te den
ken, dat de Tentoonstelling tde Vrouw"
uitsluitend uitging van vrouwen, die voor
standsters waren van Vrouwenkiesrecht. De
Tentoonstelling beoogt alleen een beeld te
geven van rde vrouw in leven on werken
in 1818, en de vrouw in leven en werken
in 1913".
De plannen komen in hoofdzaak hierop
Er ataat te Amsterdam aan den Amstel een
ond huis, genaamd .Meerhuizen", wat geheel
opnieaw zal worden ingericht in den tjjd
van 1813.
Het geheele huis, zelfs keuken en kelders
worden teruggebracht in dion tjjd en ook
om het hnis wordt de omgeving van vóór
honderd jaar herschapen.
In tal van bijgebouwtjes zullen tentoon
stellingen van de periodieke' kunstwerken
van nit dien tqjd worden gehouden en hier
en daar winkeltjes komen, waarin allerlei
onderwetscbe artikelen en voorwerpen ver
krijgbaar znllen zjjn.
Op het oude gedeelte «al ook nog verra
zen een congreszaal, die tevens dienst kan
doen als tooneelraal en eventueel als histori
sche balzaal. -
Op aldaar te houden congressen zullen de
voornaamste punten der vrouwenbeweging
ter sprake komen. Naast het oude gebouw
.Meerhuizen", zal een groot gebouw ver
rijzen waarin alle afdeelingen van 1913 ge
deeltelijk znllen worden ondergebracht, o. a.
ook een groot Bioscoop-theater.
Spreekster zeide nu aan het einde van
haar rede gekomen te zjjn, doch wensebte
nog één punt te bespreken, n.1. de financiën.
Zjj hoopte, op veler bijstand te mogen
rekeDen en gaf daartoe de gelegenheid door
eone lyst ter inteekeDing in de vergaderzaal
te leggeD.
Eene gezellige tea besloot deze bijeen
komst. Jammer, dat zoo weinig dames aan
de nitnoodiging gehoor hadden gegeven.
Tuberculose en Reinheid.
Daartoe nitgenoodigd door de Held. Afd.
der Ver. tot bestrijding dor tuberculose, hield
de arts Fleischer van den Haag een rede
over bovenstaand onderwerp, waarbij licht
beelden werden^ vertoond.
De voorzitter der Afd., de heer de VeD,
richtte een woord van welkom tot de aan
wezigen en constateerde met genoegen, dat
die in zoo grooten getale waren opgekomen.
De heer Fleischer begon met te zeggen,
dat misschien velen de keus van het onder
werp vreemd zal ljjken, omdat het begrip
reinheid iets is, waar wij als 't ware mee
opgroeien en er dus weinig over te zeggen
zal zjjn. Het Nederlandsche volk staat be
kend voor zjjn reinheid en de vreemdeling
neemt den indruk mee vau eeu zindelijk
volk. Maar hoorden wjj, zoo zei spr., niet
zeggen, dat de Nederlander aan watervrees
lijdt? En dat Dog wel terwjjl wjj aan hit
water wonen. Een grappenmaker heeft ge
zegd, dat de Nederlander slechts eenmaal
gewasechen wordt, en wel door de baker
als zjj hem of baar van den ooievaar in
entvangst neemt. Hoe weinigen geven hun
lichaam een of tweemaal per week een goede
benrt. Wel het zichtbare gedeelte, armen,
handen, gezicht, maar spr. zon rare staaltjes
kunnen vertellen van reinheid op het lichaam.
Het is daar nog lang niet mee in orde.
Voor een groot deel wortelt de onvol
doende reinheid in maatschappelijke toestan
den, maar de hoofdoorzaak zetelt ergens
anders: in gebrek aan inzicht in het belang
van reinheid. Hoe verder de gezondheids
leer doordringt in het opsporen van ziekten,
hoe meer zjj ze kan voorkomen, maar ook
hoe meer haar het groote belang der rein
heid duideljjk wordt. Het ontstaan der tuber
culose nu wordt in hooge mate bevorderd
door onreinheid.
Wat is onreinheid? Alles wat bedekt of
vermengd is met iets wat er niet op hoort,
meeBtal veroorzaakt door stof. En wat is stof,
en waar komt het vandaan? Stof ontstaat
nit slijtage. Alle gebruiksvoorwerpen zjjn aan
sljjtage onderhevig en scheiden kleine deeltjes
af, die het stof vormen. Zonnestofjes b.v.
bestaan nit kleine deeltjes van verschillende
stoffen, zelfs van sljjm, die wjj door hoesten
afscheiden. Spr. somt op wat bjj microscopisch
onderzoek in stofdeeltjes gevonden is.
Bjj elke ademhaling nn krijgen wjj dat
stof naar binneD, hetgeen in onze slijmvliezen
heele kleine wondjes veroorzaakt, die bron
nen kannen worden van allerlei infectie. De
groote Pasteur heeft gezegd: stof is gevaar
lijker dan bommen en granaten.
Spr., kwam Dn tot een beschrijving Ttn
bacteriën, die vele ziekten veroorzaken. Er
bestaan drie soorten n.1. kogelbacteriëa
(coccen), die voornamelijk etterziekten ver
oorzaken, staaf jesbacteriën en kommabacteriën
(spyrillen) welke laatBte o.a. de tuberculose
veroorzaken. Tot de zichtbare ziekteverwek
kers behooren muggen, vliegen enz.
Eet stof, dat zooals we gezien hebben vol
onreinheden is, dringt door onzen neus de
longen binnen. De nens zelf werkt reeds
als een filter en houdt het stof tegen; daarom
veel nens snniten, echter niet te hard, maar
kalm en met overleg.
Maar het kan ook met bet voedsel Daar
binnen dringen. De maag scheidt dan zout
zuur af, om de kiemen tegen te honden. Het
is echter duideljjk, dat een maag, die öf over
voed öf onvoldoende gevoed is, Diet voldoende
werkzaam kan zjjn.
Bjj de rol, die de insecten spelen bjj het
overbrengen van bacteriën, stond de spr.
uitvoerig stil. De vlieg, die aast op alles wat
aan bederf onderhevig is, de mug, die het bloed
van den mensch opzuigt, zjjn uitstekende ver
spreiders van infectie ziekten. Spr. noemde nog
de pest, die overgebracht wordt door de pest-
vlooien, malaria, die door muskieten wordt
verspreid.
Tuberculose nu is wel de meest verspreido
van die ziekten. Men noemt haar wel de
witte pest, zjj kan zich op alle deelen van
het lichaam nestelen. Over de geheele wereld
dalen jaarlijks 3.000000 menschen aan deze
ziekte ten grave. In Nederland 7000. Geen
ziekte is er, die zooveel slachtoffers maakt.
Zjj zoekt ze bjj voorkeur in de arbeidende
klasse, voornamelijk op den leeftjjd dat men
de meeste krachten noodig heeft. Ofschoon
hoofdzakelijk ontstaan uit onreinheid, werken
ook nog andere factoren mede tot haar ver
spreiding, vatbaarheid, orfeljjke aanleg, alco
holmisbruik, sociale wanverhoudingen eoz.
Nog altjjd is het een waar woord, dat Jean
Jarques Roussean gezogd heeft, dat de
mensch niet geschikt is als mieren op een
hoop te leven.
Maar geen tnberonlose zonder tnberkels,
dus als men die vermindert, zal, ook bjj
dezelfde sociale toestanden, de tuberculose
verminderen. Daartoe is slechts één woord
noodig: Reinheid. Als men die maar
kon opvoeren tot een Nederlandsche dengd.
Spr. zette uiteen hoe een zindelijke ljjder
geen gevaar oplevert voor zjjo omgeving;
wel een onzindelijke, en drukte den wensch
nit, dat ieder ljjder een spnwfiacon bjj de
hand moest hebbeD.
Van hoe groote beteekenis ook zindelijke
handen zjju, hebben twee Hongaarsche dok
toren aangetoond, die in nagelvuil in 21 van
de 100 gevallen tuberkelbacillen aantoonden.
In onzindeljjke, besmette woningen loopen
kinderen het meeste gevaar. Op het platte
land vooral vindt men wel kinderen in bed-
Bteden, waarin teringlijders liggen.
Spr. wekte op tegen den gemeenschappe-
Ijjken vijand, die erger is dan elke andere,
in 't geweer te komen.
Het rein honden der woning moet vierledig
zjjn: zjj moet droog zjjn, een vochtige
woniog kan niet zindeljjk gebonden worden.
Gevolg: rheumathiek, nierziekte, enz. Zg moet
voortdnreBde lnchtverversohing heb
ben, men moet niet te bang zjjn voor tocht.
Bedsteden zjjn uit den booze, ramen moeten
des nachts open bljjven. Ten derde: laat het
licht nw woning binnenkomen, wees niet
bang voor het verschieten uwer gordjjnen.
T n slotte: zorg dat gjj zoo goed mogelijk
het b 10 f verwjjdert.
Er zjjo er maar al te veel, die hun huis
verkeerd bewonen. Met alle geweld moeten
zjj een mooie kamer hebbeD, terwjjl iD de
keuken gehuisd, gegeten, gekookt en geslapen
wordt.
Spr. toonde nu aan het groote belang van
reinheid van het lichaamhoe weinig zjjn er
die zich flink wasschen één- of tweemaal per
week. Heeft men geen bad dan is eon spons
en water en zeep toch altjjd wel bereikbaar.
Te veel, naar spr. oordeel moet hier de school
ale opvoedster optreden. Dit is tot schade van
het geziD. Laat de hnisvronw de goede schnls-
engel bljjven; als het kind eenmaal gewend
is aan water zoekt het vanzelf wel het bad
op als het groot geworden i».
Een ander gewichtig punt is reinheid op
kleeding en op voedingsmiddelen, die nog maar
al te veel open en bloot liggen in de winkels.
Men zal misschien zeggen, dat dit allemaal
kleinigheden zjjn. Dat zjjn het ook. Maar in
de Datuur bestaat geen onderscheid tusschen
klein en groot, alleB hangt met elkander samen.
Zoo klein als de verwekker» van de ziekte
kiemen zjjn, zoo klein zjjn ook de middelen
der bestrjjding. Alleen de volharding waar
mee wjj den strijd voeren moet groot zjjn.
Na de panze werd eeu aantal lichtbeelden
vertoond: verschillende bacteriën en fraaie
hto's van sanatoria, ontsmettingsovens, enz.
Spr. deelde nog mede, dat ook hier in
dan Helder een eequêtrice is benoemd inzak*
woninginrichting.
De boeiende, leerrjjke rede werd met aan
dacht aangehoordalleen bjj de lichtbeelden-
vertooning meende een gedeelte van het pu
bliek, vooral het jongere, zich erg onhebbeljjk
te knnne 1 gedragen.
Dc beer De Yen dankte den Spr. voor het
genotene.
De „Pollux".
Naar men aan het .Handelsblad" mede
deelt, kan heden in het Oosterdok te Am
sterdam verwacht worden de jjzeren marine-
brik tPollux". Dit schip wordt thans van
de Marinewerf te Nienwediep (Willemsoord)
overgebracht naar Amsterdam. Het werd,
ingevolge welwillende beschikking van den
Minister van Oorlog, ad-interim Minister van
Marine, in bruikleen afgestaan aan het be
stuur van hot Matroxen-InBtitnnt der Ko
ninklijke Nederlandsche Zeil- en Roeiver-
eeniging, en is bestemd om, na eenige wijzi
gingen en herstellingen ondergaan te hebben,
do thaD» bjj het M.-I. in gebruik zijnde bonten
brik „Zeehond" te vervangen. De toestand
van het laatstgenoemd vaartuig, hetwelk ook
tot de Marine behoort, in 1850 gebonwd
werd en sinds 1883 als opleidingsschip voor
lichtmatrozen ter koopvaardjj heeft dienst
gedaan, is thans van dien aard, dat het, vooral
ook wat betreft de oefeningen der jongeDS,
voor zjjn bestemming niet meer geschikt ge
acht kan wordeD.
De brik „Pollnz" heeft gednrende vele jaren
dienst gedaan als oefeningsvaartuig voor de
jongens van de „Wassenaar".
De burgemeester van Zaandam.
Hot arrest van 't Gerechtshof is nu ge
vallen en de handelswijze van den bur
gemeester vaD Zaandam is strafbaar verklaard
doch door den rechter met het minimum
dat hem vrjj stond, gestraft: één dag gevan
genis. In zooverre heeft het Hof milder ge
oordeeld dan de Haarlemsche Rechtbank deed,
die vjjf dagen gevangenisstraf oplegde.
Nieuwe munten.
De minister van financiën heeft gisteren
een aantal nienwe gouden vjjfguldonstnkkei),
welke munt weldra in omloop zal worden
gebracht, onder de leden van de Tweede
Kamer en op de perstribnne ter bezichtiging
doen rondgaaD.
De nieuwe geldstukken vertoouen op de
voorzjjde het borstbeeld van de Koningin,
op de keerzijde het rjjkswapen, met de konin
klijke kroon.
Diefstal van goud.
Zooals we op een andere plaats in dit blad
meedeelden, zjjn van een geldzending van
de Bank van Engeland, bestemd voor het
Crédit Lyonnais te Alexandrië, twee kofiers,
een bedrag van 10,000 p. st. inhoudende, bjj
onderzoek gevuld gevonden met loodde
sovereigns, die zich in de koffers moesten
bevinden, waren verdwenen. Spoorloos ver
dwenen, want de politie bezit nog geen
enkele aanwijzing. Het merkwaardigste is
wel, dat bjj de opening der kofiers de acht
te Londen er op aangebrachte officieele zegels
schijnbaar nog ongeschonden waren. De 40
kofiers met het bedrag van 200,000 p. st.
aan specie werden per „Schwalbe" van
Londen naar Bremen vervoerd, vandaar per
spoor naar Triëat on vandaar per stoomer
„Helouan" naar Alexandrië. Hier werd de
ontvreemding ontdekt. Een der beambten van
het Crédit Lyonnais hoorde n.1. bjj de ont
scheping het geluid van rinkelend metaal in
twee der koffer». Dat was verdacht, daar de
specie altjjd zeer zorgvuldig is verpakt in
rollen. Do koffers werden daarop geopend eu
bleken looden staven te bevatten van het
zelfde gewicht als het gondbedrag in de
andere koffers. Noch aan de zegels, noch aan
de koffers zelf was iets te zien. De politin
tast nog volkomen in het duister.
Een vondst.
In een leeg winkelhuis, in de Gasthnis-
molensteeg, bjj de Heerengracht te Amster
dam, is by een vertimmering een manshooge,
dubbele muur blootgelegd, iu welken zich
eeu met puin bedekto, geheel van de lucht
afgesloten rnimte bevond. In die rnimto
werd bewaard oud zilverwerk, dooxen, pakjes,
schalen, lepels en documenten. Deze docu
menten zjjn op perkament on leder geschre
ven, uit de jareip 1644, vau baron de Rhede
heere tot Saesveld. Alles is betrekkelijk
goed geblevon. Andere stukken zjjn uit de
jaren 1655, 1672 en 1682 van een grond-
verkoop van de Noordeljjke Gasthnismolen-
steeg.
De eigenaar deelde ons 'mede, dat hjj eenige
stnkken van de vondst een museum zal aan
bieden. („Telegr.")
UIT HET BUITENLAND.
De Koninklijke familie van België ontving
van alle Enropeesche hoven betuigingen van
deelneming met het overljjden van 's konings
moeder, de gravin van Vlaanderen. De fees
telijkheden ter gelegenheid van den naamdag
des Konings werden afgelast. In de Kamer
zitting deelde de minister-president het over
ljjden mee. Op voorstel dos voorzitters werd
de zitting verdaagd tot na de begrafenis.
Onze Koningin zal bjj de begrafenis verte
genwoordigd worden door den oppercere-
moniemeeater baron van Pallandt en den
ordonnans-officier baron van Voorst tot
Voorst.
Op den commissaris van de stedelijke
politie te Londen Sir Edward Henry is in
zijne woning in Kensington een aanslag ge
pleegd, waardoor hjj ernstig verwond werd.
De persoon, die den aanslag pleegde is in
hechtenis genomen.
Het Spaansch-Fracsche verdrag omtrent
Marokko is Dinsdagavond geteekend.
Een Fransche colonne die in Marokko een
vijandelijke bende van 7000 man uiteenjoeg
stuitte daarbjj op verzet. Vier Frauschen,
onder wie een officier, werden gewond.
De Duitsche Rjjksdag is weer geopend.
De sociaal-democraten dienden eeD inter
pellatie in over de dnnrte der levensmiddelen.
Bjj de beantwoording daarvan zeide de rijks
kanselier o. m. (De regeering erkent ronduit,
dat het oDmogeljjk is een einde te makeD
aan de dnurte der levensmiddelen, daar deze
op internationale verschijnselen bernst en zjj is
nog steedB van meenfng, dat wjj ernaar moeteD
«treveD, in de behoeften van het Dnitsche
volk te voorzien door de binnenlandsche
productie, zoowel in het belang van de poli
tieke onafhankelijkheid als ter bljjvende
versterking van den Doitachen landbouw.
Zg meent derhalve, dat geen maatregel mag
worden genomen, waardoor de Duitsche land
bouw in gevaar kan worden gebracht." De
woorden werden door Rechts met toejniohiog,
door Links met levendig gefluit begroet.
De algemeeue opwinding in Enropa door
de Balkan-aangelegenheden heeft een offer
geëischt en wel te Nancy in Frankrjjk.
Tengevolge van een betreurenswaardige
fout in de overbrenging, ontving tegen mid
dernacht de Brigadier B 1 i 0 n, commandant
van de grensbrigado van Haranconrt, een
telegram betreffende de algemeene mobilisatie.
Men weet niet aan welke omstandigheid
do font te wijten is, doch het is een feit,
dat de commandant Blion, na het ontvan
gen van hot telegram, de envelop opende,
bestemd voor algemeene mobilisatie.
Blion handelde onmiddelijk overeenkom
stig de instructies, welke hjj in het couvert
aantrof en de algemeeue mobilisatie werd af
gekondigd in de 7 gemeenten, tot zjjn brigade
behooren de.
Dadeljjk werden de manschappen door de
zorgen der burgemeesters met tromgeroffel
gewekt en gereed gemaakt, uaar de hun aan
gewezen posten te vertrekken. De eersten
kwamen gisterochtend om 7 uur te Nancy
en LnnérUle aan.
Op dat oogenblik werd de begane vergis
sing ontdekt en Blion gearresteerd.
En zoo zjjn we weer aangeland op den
Balkan.
Daar is de toestand vrijwel onveranderd
de politieke horizont in Enropa is iets lichter
geworden.
De consul van Prizren is terecht. Hjj is
te Uskjnb aangekomen en heeft daar reeds
met den Oostenrjjkschen vertegenwoordiger
Edl gesproken. De oorzaak van de spanning
is dus weggenomen. Omtrent het gebeurde
te Prizrend is nog niets naders bekend,
Oostenrijk heeft blijkbaar de zaak wat opge
blazen.
De onderhandelingen die in de Tjatalsja-
linie in een spoorwegcoupé worden voort
gezet, betreffen nn niet meer alleen een
wapenstilstand, maar ook een definitieven
vrede. Dat men het niet zoo gauw eens wordt
is begrijpelijk.
De Balkanstaten willen zooveel mogeljjk
hebbeD, Tnrkjje zoo weinig mogeljjk geven.
Wat de een vraagt en de ander biedt wordt
in een reeks van telegrammen meegedeeld
edoch ze kloppen niet met elkaar zoodat
het vermoeden gewettigd is dat men er niet
veel van weet en seint wat men d e n kt
dat misschien gevraagd en geboden
wordt.
Geen der partijen heeft haast en elk heeft
daarvoor zjjn reden. Bulgarije wint tjjd om
zjjn troepen t e versterken, ze van alles te
voorzien, naar Tsjataldja te dirigeeren wat
het misschien noodig zal hebben wellicht
dat ook Adrianopel het door den tjjd moet
opgeven maar: ook Turkije wint tjjd, 't
krjjgt vorsche verdedigingstroepen, kan beter
voor de verzorging ervan zorg dragen en is
in de gelegenheid nog meer versterkingen
aan te brengen. Het verlnidt dat tusschen
de Tsjataldja-linie en KonBtanlinopel twee
nienwe versterkingslinies zjjn aangebracht.
De bondgeDOoten hopen ook de Dardanellen-
doorvaart vrjj te maken, dan kunnen
Grieksche schepen in de zee van Marmora
komen en zonden de Tnrksche schepen niet
meer in de gelegenheid zj)n de actie der
Tsjataldjaforten aan die zjjde te ondersteunen.
Zonderlinge geruchten die bljjkbaar uit den
journalistieken duim gezogen zjjn, doen de
ronde. Zoo dat Turkije en Griekenland een
overeenkomst zonden gesloten hebben, dat
Oostenrjjk Turkjje steunt enz.
Er is ook weer sprake van een Enro
peesche conferentie. De „Echo de Paris"
verneemt nit Londen dat Sir Edward Grey
de mogendheden nitnoodigd in beginsel toe
te treden tot een internationale conferentie
der gezanten, voordat de oorlog geëindigd
is, om de qnaestie van de Albaneesche au
tonomie, die der eilanden in de Aegeïsche
Zee en dor zeeëngten te regelen.
De mogendheden zouden zich moeten ver
binden de onafhankelijkheid van Albanië te
erkennen, onder collectieve garantie der mo
gendheden, en geen enkele uitbreiding van
grondgebied na te streven.
Alle mogendheden zonden in de zeeëngten
dezelfde rechten hebben. De regeeriDgen te
Berljjn en te Weenen zonden voor dit plan
gnnstig gestemd zjjn.
Reuter seinde al eer dat men in Brit-
sche officieele kringen ten zeerste ingeno
men is met de voortdurende belanglooze
medewerking, die de Britsche regeering
ondervindt van de zjjde der mogendheden
bjj hare pogingen om om een vreedzame op-
1' ssing te vinden voor de hnidige moeilijk
heden.
In die kringen is men geenszins pessi
mistisch gestemd; men is integendeel van
meeniog, dat zich geen ernstige moeilijk
heden tnsschen de mogendheden znllen voor
doen.
Wjj ve'nomen verder, dat het onderhoud
van den Tsaar met den Cbstenrgkschen
ambassadeur te Tsarskoje Selo een zeer be
vredigend verloop heeft gehad en dat niet
te twjjfelen valt aan de vredelievende ge
zindheid van Rusland.
Wel wordt ook bericht dat men in Rus
land bljjkbaar nog pessimistisch gestemd is
en de Russische gezant te Rome verklaarde,
naar Reuter bericht, moeilijk te kuonen
gelooven in het honden eener conferentie.
Van Fransche zjjde wordt officieel tegen
gesproken dat aan de Oostergrens gemo
biliseerd wordt. En worden alleen mobilisatie
oefeningen gehouden, 't Komt ons ook als
een gunstig teeken voor, dat de Dnitsche
Rijkskanselier verklaard heeft, bereid te zjjo
in de eerste dagen der volgende week de
interpellaties omtrent den bnitenlandschen
toestand te beantwoorden. Hjj verklaarde het
gewenscht te achten dat den Rjjksdag zoo
spoedig mogeljjk inlichtingen verstrekt wer
den.
De Serviers helpen nn ook bg de Tsjataldja-
linie. Er zjjn er daar eeD 50.000.
Te Skoetari hondt de Turksche bezetting
nog moedig stand maar koning Nicolaas van
Montenegro heeft besloten aan het hoofd van
zjjn fier leger de stad binnen te trekken
als ze veroverd is.
De vreemde marine-afdeelingen, die door
de gezanten waren ontscheept ter bescherming
van leven en goederen der vreemdelingen te
Konstantinopel, zjjn geleideljjk weer naar
hnnne schepen teruggekeerd.
Sohaakrubriek.
Probleem No. 36,
van A. Urne.
(Wedstrgdprobleem).
Wit begint en geeft in twee zetten mat.
abcdefgh
abcdefgh
Stand der stukken.
Wit: Kc7, Tc4 en f8, Pe4 en e7, pionnen
b6 en d2.
Zwart: Ke5, Tb5 en h6, Pa5 en h2, Lc6
en f8, pionnen e6 en g6.
Oplossingen worden ingewacht onder het
motto //Schaak" tot uiterlijk Donderdagavond
5 Decembor a.s. voor acht nnr, aan het
bnrean dezer courant en in de volgende
rubriek bekend gemaakt.
Oplossingswedstrjjd.
Zooals onzen lezers bekend is, verscbjjnt
nu de laatste opgave voor den loopenden wed
strijd. Donderdagavond a.s. vindt aan hot
bureau van »'t Vliegend Blaadje" de loting
plaats, (indien tenminste meerdere oplossers
het maximnm aantal puDten behaald hebben)
en Vrjjdag 6 December wordt de gelukkige
winner in dit blad vermeld.
Wjj kannen mededeelen dat de prjjs bestaat
in een fraai schaakspel, stanntonmodel, en
wel palmhouten stukken met lood gevnld on
groen laken er onder.
Simultaanspel.
Woensdag j.1. speelden do heeren Dr. J. C.
Reeders en K. Geus in de schaakclub
(Morphy" alterneerend simultaan.
Te ongeveer half negen werd begonnen
tegen 17 tegenstanders, met het resultaat
dat te circa 11 uur 15 partijen door ben
gewonnen waren, terwjjl de heer A. H. de
Carpentier en H. Zegel de voldoening hadden
te winneD.
Na afloop brasht de voorzitter, de heer
A. H. de Carpentier, hen hnlde voor bet
mooie samenspel in deze seance te zien
gegeven.
Advertentiën.
Geboren: Johannes Hendrik Paulus,
Zoon van J. H. VERHOEVEN
en A. VERHOE VEN-Meursluiter.
Helder, Nov. 1912.
GeborenAnnie Marietje,
Dochter van A. N. JELLEMA
en M. JELLEMA-Van Os.
Helder, 28 November 1912.
Ondertrouwd
i. Bakker Sz.
en
A. v. d. Haagen Cd.
Helder, 28 November 1912.
Huwelijksvoltrekking Donderdag 12 Dec.
Receptie Zondag 1 Dec. a.s. van 1 3
uur, Molenstraat 170.
Joh. Ham
en
Dieuwertje Groot,
betuigen hunnen hartelijken dank
voor de vele blijken van belangstelling,
zoowel van binnen als buiten deze ge.
meente bij hun huwelijk ondervonden.
Helder, 29 Nov. 1912.
Mevrouw WIJS is varhindord
Dinsdag 3 December te ontvangen.
Mevrouw DULLEMOND is verhinderd
a.s. Maandag te ontvangen-
Wie te vorderen beeft van ver
schuldigd is aan of borgtochten bezit
geteekend door den Heer ALBERTUS
LIEDMEIER, laatstelijk zonder beroep,
gewoond hebbende te Helder en aldaar
overleden, wordt verzocht daarvan vóór
15 Dooambvr a.a. opgave of betaliDg
te doen ten Kantore van Notaris Stammes.
Evangelisatie-lokaal In de Palmstraat.
Zondag v.m. 10 en 'savonds 6.30 uur:
Os. T. KLOOSTERMAN»
Ned. Herv. Predikant te Alkmaar.
Zondag voorm. 10 uur Kinderkerk in
de School met den Bijbel.
's Avonds 7 uur, Gebouw Middenstraat,
Samvnkomct.
Horst. Et. Luth. Kerk.
Zondag 1 December, des voormiddags te
half elf (niet 10 uur), hoopt voor de ge
meente op te treden de WelEerw. Heer
Os. C. F. WESTERNANN,
van Amsterdam
DE KERKERAAD.
Halt I Notitie
De Heiligen der laatste dtgen.
Van af nu zal geregeld vapgads-
ring gehouden worden des Zondags om
6 uur des avonds, en 's Woensdags om
8 uur des avonds stipt. Zondagsschool
om 10 uur des morgens, alles vrij.
JANZENDWARSSTRAAT No. 8.
N.B. Een Hollander, welke I2jaar
onder hen in Amenka geleefd heeft, zal
als spreker optreden op Zondag 1 Dec.
Bazaar Lntherache Kerk.
Het SCHEEPJE is gevallen op
No. 97 en kan worden afgehaald hij
den Heer A. HABERMANN, Kanaaiweg 97.
Herbesteding.
Burgemeester en Wethouders van
Texel zullen op 4 December 1912,
des middags 12 uur ten Raadhuizo
aonbootoden i
Het verrichten van eenig-
straatwerk te Den Burg
met bijkomendn werken.
Bestek ter inzage ten Raadhuize.
VERLOREN een Zwartlederen Oomev-
Portemonnaie met ongeveer f 4.50
inhoud. Tegen belooning terug te be
zorgen Spoorstraat 7.
