lïTweede Blad.
Agenda.
Dagelijks Biotcoop-Voarstellingen.
Kafiiilveg.
U Dm. Variat4- en Gabaret-Voorstelling. Optreden
o.s. san Duo Braakensiek en A. Solser.
Casino, 8 uur.
|UIT HET BUITENLAND.
Men weet dat de Vlamingen «inde jaar
en dag «traden voor de vervlaamsching der
ftentsehe hoogeschool. 't Is hun goed recht
want in een land dat voor de helft Vlaamach
ia mag toch wel één der Hoogeacholen
Vlaamach ijjn. Er zijn thana door de regee
ring etappen gedaan om daartoe te komen,
't Zal dan mogelijk worden dat een Vlaming
in zjjn moedertaal examen zal mogen afleg
gen voor een doctor* of advocatentitel, voor
geneesheer enz. Zelf* zal by de leergangen
door de professoren in het Vlaamach kun
nen worden gedoceerd. De rechten der
Vlamingen staan in België dan nog lang
niet gelfjk met de Walen bijv. ook niet
bjj 't leger, waar een Vlaamach sprekend
officier bijna een unicum is maar de
Vlamingen kunnen er zich bg neerleggen.
En nu is er iets gebeurd dat de Vlamingen
en hen niet alleen heeft doen opspringen van
verontwaardiging. »Een ongehoorde daad",
schrijft het //Handelsbl. van Antwerpen". Bjj
de behandeling der credieten voor de Pran-
sche koloniale afdeeling op de a.s. wereld
tentoonstelling te Gent werd een voorstel
ingediend om dien post te schrappen. De
minister verdedigde den post (die ook be
houden bleef) maar zeide daarbij: >De
hoogeschool in Fransche taal te Gent dreigt
te worden vervangen door eene hoogeschool
in Vlaamsche taal. Het intellectueels ge
deelte der bevolking hoeft geprotesteerd.
Men hoopt nu dat de hoogeschool zal Fransch
blijven.
De deelneming van Frankrijk aan de ten
toonstelling van Gent is dus voor onze buren
en voor onze vrienden in België iets meer
dan een handelsbetooging."
We zjjn toch een onafhankelijk land!
roept het //Handelsbl. van Antwerpen" uit.
Waar bemoeit Frankrijk zich mee? Wij
dulden geen voogdij van een ander land
't is aanmatigend en onbeschaamd! Heeft
het geen gelijk?
Frankrijk is met Marokko nog Diet klaar.
Men schreef wel dat de macht van den
pretendent El Heiba gebroken was, doch
't bljjkt nu dat er te vroeg victorie gekraaid
is. Een gedeelte der mehalla (Fransche en
inlandsche troepen) die tegen den preten
dent in het veld was heeft verraad gepleegd.
De Fransche troepen moeten zich met de
blanke wapens een weg banen door do vij
anden en zijn nu ten getale van 400 opge
sloten in een soort fort, belegerd door eeoige
duizenden Berbers. De stad Mogador is door
de vijanden insgelijks omsingeld.
Te Cassablanca zijn maatregelen getroffen
om de bestookten over zee ter hulp te ko-
men. Doch gemakkelijk zal dat niet gaan.
Tusschen Rusland en Cbina is de toestand
al eenigen tjjd gespannen. Zelfs wordt het
toegeven van Rusland inzake de Servische
questie toegeschreven aan de moeilijkheden
die Rusland in Azië verwacht. De oorloge-
lust tegen China neemt toe en het heet dat
do regeering dien oorlogsgeest ondersteunt.
In China draagt mon gelden bjj voor een
oorlogsfonds.
De nieuwe prins-regent van Beieren heeft
Zaterdag den eed op de grondwet afgelegd
en iB daarmee geïnstalleerd.
Over de Balkan-questie betrekkelijk goed
nieuws. De ambassadeurs-conferentie is tot
overeenstemming gekomen en heeft zich ver
klaard voor autonomie van Albanië met de
bepaling dat aan Servië een handelstoegang
tqt de Adriatische zee zal worden gewaar
borgd. Servië krjjgt geen territoriaal bezit
aan die zee maar een toegangsweg. Ver
schillende staatslieden verklaarden dat Servië
zich voegen zal naar dé ambassadeurs-confe
rentie te Londen. Blijft men te Belgrado
daarbij dan 'B ^et Oostenryksch-Servische
geschil uit den weg geruimd.
Zooals we boven reeds zeideD, ook Rusland
toont een meer tegemoetkomende houding.
Minder vlug dan de ambassadeurs schioten
de vredesoDderhandelaars der Balkan-staten
op. In de officieele mededeeling omtrent de
Zaterdag ondor voorzitterschap van Mioetsjo-
vitsj, gehouden zitting van de vredesconfe
rentie wordt verklaard: »De Turksche dele
gatie bad, ten einde ook met de Grieken in
onderhandeling te kunnen treden, het ver
langen te kennen gegeven, dat Adrianopel
geproviandeerd sou worden, waarop de ge
delegeerden der bondgenooten verklaarden,
dat deze quaestie reeds geregeld was by
den wapenstilstand en niet tot hun compe
tentie behoorde.
De Turksche gedelegeerden deelden toen
mede, dat zy, met het oog op dezen nieuwen
Btaat van zaken, zich weder in verbinding
moesten stellen met hunne regeering.'
Later werd door Reuter uit Konstantinopel
bericht dat de Bulgaarsche afgevaardigden
eerst met hunne regeering wilden raadplegen
naar aanleiding van den Tarkschen wensch
tot approviandeering van Adrianopel. Het
verluidt nu dat de Turksche regeering
haren eisch zal blyven en dat er alle kans
bestaat dat de onderhandelingen zullen wor
den afgebroken.
't Zou jammer zyn. Maar wellicht dat de
mogendheden aan betrokkenen nu wel eens
een goeden raad" zullen geven. Het .Jour
nal de Paris" zegt dat de mogendheden
overeenkwamen een verzoenenden invloed
uit te oefenen op de beide partyen en Turkse
matiging aan te bevelen.
Er is trouwens al bloed genoeg vergoten.
Volgens een bericht van gisterenavond,
stellen de geallieerden de volgende eischen
le. Turkye doet afstand van het geheele
gebied ten Westen van een lyn, uitgaande
van een punt ten oosten van Rodosto aan
de Zee van Marmara en loopsnde tot aan de
golf van Malatra aan de Zwarte Zee, met
uitzondering van het schiereiland Gallipoli.
2e. van de eilanden in de Egelsche Zee.
3e. van alle rechten op Kreta.
De Albaneeaohe quaestie wordt aan de
beslissing der mogendheden overgelaten.
De eischen der geallieerden maakten een
pynlyken indruk op de Turksche gedele
geerden; men heeft echter tooh hoop opeen
bevredigende oplorsing.
Op den Britschen onderkoning in Dehli is
een aanslag gepleegd. Van het dak «van een
huis werd een bom geworpeD, die den onder
koning licht aan den schouder kwetste, doch
een kornak doodde.
Reuter seint uit Rome dat een aanslag op
den koning van Italië verijdeld is, doordien
de jonge anarchist Henri Delferro, die aan
gewezen was om den aanslag te doen, een
poging tot zelfmoord deed.
In OdesBa zyn hevige aardschokken waar
genomen, die groote schade veroorzaakten.
Constanza, 22 December. De averij door
de «Barbarosaa" opgeloopen is ernstiger dan
men eerst meende. Mon constatoerdo een
groot gat in den romp. Twee ketels zyn
beschadigd. Ook brak er aan boord brand
uit, er werden vyf personen gedood en 21
gewond. Er is aan do vloot bevel gegeven
opnieuw uit te stoomen en in volle zeeslag
te leveren.
Athene, 22 December. De Turksche vloot
trachtte heden weder een uitval te doen.
De torpedobooten bombardeerden het eiland
Tenedos.
Ingezonden Mededeelingan.
Wij verzoeken de lezers voor
al de advertentie der firma
MEIJER HABERMANN,
op de achterzijde van dit blad
tt aandacht te lezen.
■IEUW5BERICHTEM.
HELDER, 24 December.
Auteurswet 1912.
Over deze wet, die 1 Nov. 1.1. in wer
king is getreden, zal de heer Pedro Clignett,
directeur van het Internationaal Bureau voor
Auteursrechten te Amsterdam, .hedenavond
eene lezing houden te 8 uur in het Casino
gebouw alhier.
Verversching Heldersche Kanaal.
Wy ontvangen van den heer J. J. Schoef-
felenberger de mededeeling, dat door hem
Vrijdag a.s. in den boekhandel van de firma
A. J. Maas, ter bezichtiging wordt gesteld
een plan tot ververeching van het Holder-
sche Kanaal. Het plan bestaat uit een hevel
leiding, geconstrueerd uit ijzeren socket-
buizen en gewapend beton. Het water wordt
daardoor uit zee in het kanaal en omge
keerd overgebracht met een snelheid van
2.62 M. per seconde en tot een hoeveelheid
van 4800 Ms. per uur.
De heer S. ia gaarne bereid belangstel
lenden dit plan toe te lichten.
Openbare Leeszaal.
Het Dagelijkscli Bestuur der Vereeniging
„Openbare Leeszaal en Bibliotheek te Helder"
verzoekt ons mede te deelen, dat, dank zy
in de eerste plaats aan de van gemeentewege
toegekende subsidie, de plannen tot oprichting
groote vorderingen maken. Van vorschillecde
zyden werden reeds boeken en tijdschriften
de eerlang to openen Loeszaal toege
zegd en ten deele ree-de ontvangen, terwijl
naar een geschikt lokaal wordt uitgezien.
Zal de inrichting echter voldoen aan de
eischen, die eene gemeente zoo groot als
onze plaats van inwoning mag stellen, dan
is alsnog versterking der geldmiddelen noodig,
waartoe ook reeds subsidie aan het Rijk werd
aangevraagd. B ykens echter hetgeen door
Z.E. den Minister van Binnenlandsohe Zaken
by zyne Memorie van Antwoord omtrent do
begrooting voor 1913 onlangs aan do Tweede
Kamer werd medegedeeld, stelt Z.E. het
v.erleenen vun subsidie o.a. afhankelijk van
de grootte der particuliere bijdragen, en die
particuliere bijdragen zullen onder de gegevoü
omstandigheden waarschijnlijk te klein geaoht
worden, om onzo vereonigÏDg voor Rijks
subsidie in aanmerking te doen komm.
Vandaar dat het bestuur voornoumd by dezen
een ernstig beroep dori op de offervaardigheid
onzer ingezetenen om too to troden als lid
of c.q. hunnei bjjdrago te verhoogon (minimum
contributie f 0.50 per jaar, betaalbaar ia 2
termynen). Wy thaDS geeft, geeft dubbel;in
de eerste plaats verhoogt hjj de fondsen der
Openbare Leeszaal, in de tweede plaats ver
hoogt hjj do kans op Rijkssubsidie, zonder
welke de Leeszaal niet kan worden gesticht.
Het beBtuur noodigt dan ook allo ingezetenen
die het willen steunen, uit, hun naam, adres
en contributie to willen opgoven uan don
Voorzitter of Secretaris, respaclievelyk Djjk-
straat 40a of Hoofdgracht 68a.
Wordt de vereeniging krachtig gesteund,
dan hoopt het bestuur de Leeszaal nog in
het voorjaar van .1913 te kunnon openen.
Men verzoekt ons plaatsing van de
volgende rekening en verantwoording van
de oommissie voor 't St. Nicolaasfeest.
Iokomsten
Collecte door de gemeente
id. instituut en marine
schepen
id. uitvoeringen
Verloting
Bond van Ned. Onderwijzers
Nagekomen ontvangsten
Te zamen
Uitgaven
Saldo f 2,51
Dit batig saldo zal óf gegeven worden
aan de een of andere liefdadige instelling,
óf bewaard worden tot 't volgend St. Nico-
laasfeest.
De commissie betuigt tevens nogmaals
haar harteljjken dank aan allen, die tot het
welslagen van 't feest hebben medegewerkt.
Dx Commissie
voob 't St. Nicolaabkebst.
Stoomschip gestrand.
Het Deensche stoomschip „JoBey", van
Gothenburg met cement naar Zuid-Amerika,
is op den Noordhoek bjj Terschelling ge
strand, doch gisterennacht door de sleep-
booten „Atlas", „Hercules" en „Texel" vlot-
gesleept. Het stoomschip vervolgde met eigen
kracht de reis naar IJmuiien, alwaar het
gisteren binnenliep, geconvoyeord door de
„Atlas". De „Josey" heeft eeoige schade.
De sleepboot „Atlas" hooft Zondagmorgen
op weg naar Terschelling eenige uron in het
Kaap- èn Molengat aan den grond gozeten,
f 258,06'
f 26,28
41,57
86,50
r 10,—
6,25
f 428,61'
426,10'
Het vuurschip „Weethinder".
De (Nieuwe Gazet" doet naar aanleiding
van het vergaan der «Westhinder" een be
roep op den nieuwen minister van Zeevaart.
Het Belgisohe blad betreurt dat het ongeluk
zoo weinig deelneming wekte:
(Tien dooden, zes weduwen, negentien
weezen... schrijf inplaats van Westhinder:
P1 u v i 6 s e of Farfadet, en heel
de wereld is begaan met het ongeluk. Alle
souvereinen van Europa zenden telegrafisch
aan onzen Koning hun rouwbeklag en veer
tien dagen lang staan al de gazetten van 't
Oostelijk on 't Westelijk halfrond er vol van.
Nu geldt hot slechts wat Brusse zoo dich
terlijk genoemd heeft: een nachtlicht van
de zee. Er zjjn hier, trouw op hun post,
tien arme drommels verdronken, die niets
anders en niets méér to doen hadden, dan
te waken over de veiligheid van de schepen
op de Belgische kust; te waken voor het
behoud van honderden zeekasteelen, voor
het leven van honderdduizenden vreedzame
reizigers, jaar in, jaar uit, bjj dag en bjj
nacht, in een onophoudoljjken strijd met de
verraderlijke listen en het moordend geweld
van fle golven."
Het lichtschip zal vervangen worden, maar
wie hoort er iets van maatregelen om do
herhaling van een dergelijk ramp te voor
komen
Er was niet eens een redding
boot!
iDe (Westhinder", zegt het blad, was een
karkas van méér dan dertig jaar oud. Wien
kan het nog verwonderen, dat zoo'n mise
rabele kuip, na méér dan het vierde van eon
eeuw te zyn blootgesteld geweest aan al de
woede van de zeo, bjj de eerste ernstige
botsing barst als een eierschaal. En wie
zegt ons of deze .Westhinder" dan nog niet
het jongste en het meest zeewaardige van
onze lichtschepen was?
In de Kamer heeft iemand gevraagd dat
de lichtschepen van draadlooze telegraaf
toestellen voorzien zouden worden. Dat is
wel veel inééos govergd, wanneer het r.u
toch uitgekomen is, dat deze schepen nog niet
ééns van een reddingbootje sjjn voorzien!
Wie zegt er dat de rampzalige «West
hinder* als een steen naar beneden is gegaan,
en dat de bemanning nog niet kl den tjjd
zou gehad hebben om te ontkomen, had zjj
een sloep ter harer beschikking gehad?*
Het Antwerpsche blad herinnert er aan,
dat met de middelen die in de laatste dertig
jaar de scheepebouwk est gevonden heeft,
het mogeljjk is een baakschip, waarin noch
voor machines, noch voor lading, noch voor
passagiers ruimte behoeft te worden uitge
spaard, volkomen onsinkbaar te maken.
Hier is naar de .N. G.« besluit een mooie
gelegenheid voor den heer Segers om aan
het land het bewjjs te leveren, dat zjjn minis
terie werkelijk voor nog wat anders goed is
dan om hem //Excellentie' te doen heeten.
IJmuiden, 23 December.
Scheepsbrand. De motorkotter Y.M.
78 „Do Toekomst" is op zee in brand ge
raakt doordat een voük bjj het aoldeeren in
poetskatoen goraakto en ie geheel uitgebrand.
De stoomtrawler Y.M. 89 „Catania" sleepte
de romp hier binnen.
Reedersvereeniging. Het geheele
bestuur is afgetreden en vervangen door de
hoeren W. Polderman Jr., G. Carst, J.
Fennell, J. Polderman, P. Djjksen, A. S.
Groen en C. N. Hin.
Groote diepgang. De grootste diep
gang, waarmede het Noordzeekaoaal bevaren
werd, is bereikt door hot Engelscho tank-
stoomschip „Lucellnm", dat van Amsterdam
naar Philadelphia hier passeerde, met 87 palm.
Kamerverkiezing.
In het kiesdistrict Hoorn is een centrale
Vijjzinnigo kiesvereeniging opgericht. Mr.
D. Fook to Haarlem zal de candi'laat der
vrijzinnige partyen in dat district zijn.
Er van door.
M. J. L. L. H., redaoteur-administrateur
vau hot Hoornache R. K. Orgaan „Onzo
Courant" is er van door gegaan, zonder
achterlating van zjjn adres. Bjj het nazien
van de kas bleok een tekort van 800 h 900
gulden te zjjn.
Een 103 jarige.
Gisteren is te Groningen op bijna 108-
jarigtsu leeftyd overleden mej. G. Mulder
Loeterhuis, geboren te Woldendorp 15 April
1810. Zjj wbb de oudste inwoonster van
Groningen.
Familiedrama.
Mevrouw O., die in een pension aan do
Laan van Nieuw Oost-Indië ïd Den Haag
door haar zoon door revolverschoten ernstig
word verwond, is in het gemeente-ziekenhuis
aan de bekomen verwondingen overleden.
De dader is de 88-jarige F. H. O-, oud
kapitein van het Ned.-Indische leger, in Den
Haag woonachtig. Hjj schijnt zenuwlyder te
zy'n en moet in zeer overspannen toestand
gehandeld hebben.
Er bestond reeds jaren tusachon hem en
zjjno moeder een veete. Zyn ongehuwde zuster
is ooggetuige van zjjn treurige daAd geweest.
Aan het politiecommissariaat aan de Nieuwe
Haven, waarheen de man werd overgebracht,
het verhoor in deze zaak voortgezet.
Ook movrouw O. was zenuwlydstor. In het
pension had men nooit bemerkt, dat zy be
zoeken ontving vun haar zoon, wist men zelfs
niet, dat zy een zoon in Nederland had.
Vrijdagavond hoorde men plotseling op
haar kamer schoten knailcn, en mevrouw
luidkeels om hulp roepen. De pensionhouder
snelde toen naar bovendo zoon kwam met
de revolver in de band uit de kamer en
zeide: „Hot ia niet noodig politie te halen.
Ik zal me zelf wel aangeven." Hy verliet
daarop het pension en liep in de richting van
het politie-posthuis aan het Bezuidenhout,
gevolgd door den penzionhouder. Toen deze
op de Laan van Nieuw Oost-Indië een politie
agent zag, wees hy dezen den dader aan, die
zich gewillig liet arresteerea en wegvoeren.
Oorlogeschepen als oud-roest.
Het Fransche slagschip „Iéna", dat eenige
jaren geleden in het bassin van het arsenaal
te Toulon door een ontploffing vernield werd,
en later, na wat te zyn opgelapt, als dryvend
doel dienst deed bjj de schietproeven met de
befaamde granaat P., om vervolgens in het
vaarwater by de eilanden van Hyères, waar
het dwars gehaald was, aan den grond te
worden gezet, is voor 33.005 francs verkocht
aan den president der Handelskamer van Tou
lon en van Lïzare Nicoline.
Er zit aan het ongelukkige schip nog voor
3.350.000 kil aan pantserplaten en 350.000
kilo stalon rompdeelen.
Nicoline heeft eveneens de oude gepant
serde monitor „Tempêlo" aangekocht, die hy
de schietoefeningen tot wrak is geschoten en
in de- baai van Alicastre aan den grond is
geraakt. Hjj kreeg het schip voor 't bagatel
van 9.192 francs.
Ten slotte werd het Fransche kustvaartuig
„Fuiminant", dat in het arsenaal te Toulon
voor anker ligt, zoo deelt de „Matin" mede,
aan den Hollander Frans Rjjsdjjk, Schippos-
looperjj waarmede het Parjjache blud, dat
niet sterk in onze schoone taal bljjkt, hoogst-
waarschjjnljjk „aan de Bcheepsslooperjj van
don Hollander Frank',Rjjsdjjk" bedoelt voor
de som van 318.150 francs verkocht.
(„Maandag-Ct.")
Brand in een bioscoop.
Rjjssel, 22 Decembor. Door het vlam vatten
van eon film in een bioscoop te Meitin ont
stond brand. Een paniek brak uit, waardoor
10 personen gedood en een groot aantal
gekwetst werden.
Mijnongeluk in Japan.
Tokio, 23 Dec. In de kolenmjjn Oebari bjj
Sapporo (Jesso) is een ontploffing voorgeko
men. Er werkten 200 man in de mjjn, van
wie er slechts drie gered werden.
Scheepsramp op den Atlantischen Oceaan.
Saint JohDB (New-Founland), 22 Deoember.
De stoomboot van do Furnesline „Florence",
gaande van Halifax, naar Saint-Johns, met
gemengde lading, is den 20aten dezer des
morgens nabjj Cape Race geheel vergaan.
De kapitein en 20 leden der bemanning zjjn
verdronken. De tweede officier en 4 matrozen
werden gered na gedurende twee dagen in
een boot rondgedreven te hebben. De „Flo
rence" is geheel verloren.
Maagdenroof.
Te New-York ia bericht ontvangen uit
Douglas, in den staat Arizona, dat een bende
Yaqui Indianen het plaatsje San Marcial in
den staat Sonora (Mexico) hebben overval
len en verwoest. Ongeveer 1000 inwoners,
bjjna de geheele bevolking, werden vermoord.
Verscheiden meisjes en jonge vrouwen zjjn
door de Indianen geroofd.
Kijkjes uit mijn venster.
Een noodkreet uit onze
buurten der armoede.
18 December. Eerst een paar lange
uren zitten Bnufielen in 'n heel pak brieven
van aanvragers om een Kerstmand van 't
Leger des Heila en toen d'r uit, het leven
in, onder de allerarmste mensehen, bjj wie
jo niets anders hoort dan bittere klachten en
wanhopige verzuchtingen.
'k Had daarvoor een oude jas aangetrokken
en een versleten hoed opgezet en kreeg een
;evoel over me van 'n schooier, die op pad
naar 't dakloozen-asyl.
Waarheen
Ja, iemand kan haast vjjf-en-dertig jaar
in den Helder wonen, zich verbeelden de
Btad door en door te kennen en toch wanneer
men een ware onderzoekingstocht op touw
gaat zetten, dau bljjkt wel eens dat je niet
voldoende op de hoogte bent met de nauwo
achterstraatjes en pikdonkere steegjes.
In een achterbuurt een onaangename s.lop
waarvan ik het bestaan nooit vermoed had.
Langs lage krotjes met nummers 8a, Sb, 8c,
8d, 8e, 8f en 8g stapten we een oud, vervallen
hokje binnen, tegelyk met een troep kinderen,
die bibberden en paarse neuzen hadden en
groenig zagen van don honger. De warmte
sloeg je tegen met 'n renk van armoede.
Zoo twaalf of dertien personen in een be-
trekkeljjk klein kamertje rieken nou eenmaal
niet frisch. Een krachtige, stoere kerel zat
den houten vloer, hield een stuk of wat
kleine penkjes met vieze gezichtjes en gore
handjes een poosje zoet. Zong zwaar basterig
geliefkoosde liedjes, vanZie de lelie op 't
veld, en: Bruintje, bruintje stap wat aan
enWaar is Keesje enOp den hoek, op
de punt, enz. van de bank. Hjj, vader
van 't gezin, had al in vier maandon geen
koperen cent verdiend. Z'n vrouw ging uit
werken, moest zorgen voor allemaal. De boter
hammen die ze om acht uur meebracht in
een vettig stukje van ,,'t Vliegend Blaadje",
werden in reepjes gesneden ea eerljjk ver
deeld. Een kliek eten, aardappelen met rapen,
het gestampte overschotje ging zoo maar koud
weg door een aantal keeltjes. En toen het
onnoozele pannetje schoon leeg was, riepen
ze in koor om nog méér, maar alles was
verslonden en je kon zien dat die meisje* en
joDgens half verzadigd naar bed moesten.
;'n aohten lagen ze stjjf naast elkander
Met 1 w
een grauwe zak, hard van stroo en slechts
gedekt door een dun, voddig dekentje waar
onder ze kreunden en steunden van kou.
Bjj een andereen zwakke moedor met
ingevallen wangen, spitse neus, holle oogen,
'n »iekeljjk gestel niet meer in staat om to
werken, had geen brood, geen brand in huis,
leefde alleen op genade van de buren, kon
wonen van twee kwarljeB en vijftien stuivers
die armbestuur en kerk gaven.
Dau: een bejaard, kromgebogen vrouwtje,
die tjjdenB ons bezoek met kleumige, ver
schrompelde handen al maar over de maag
streek en verklaarde dat ze déar zoo akelig
was omdat er Diet genoeg inkwam. Was op
don ouden dag afhankeljjk van kerk en
armbestuur, net genoeg voor huur en be
grafenisfonds. Juist toen we er zaten bracht
een medeljjdende ziel van naast de deur twee
dunne sneetjes brood voor haar misdeelde
vriendin.
Verder: een oud mannetje van zeven-en-
:eventig jaar, versuft, sprakeloos, met oogen
die zwak glanzen en star in de beenige
kasten liggen. Kan niet meer werken en teert
op de buitenkansjes van Jan-en-Alleman.
Thansop 'n zolderkamertje onder de
hanebalken. Tegen de houten betimmering
ilaten en prentjes, vrooljjk en opwekkend.
Sen frissche, heldere weduwe, die voor negen
kinderen moest ploeteren om fatsoeoljjk rond
te komen, 't Is hier niet minder noodig als
hoort een heel relaas van ellende.
Later: in een rommelig achterkamertje.
Vader ziek, moeder aan de stampende wasch-
tobbe en wat kinderen kruipende over den
grond, bengels die luidkeels om brood
schreeuwen. Om ze te doen bedaren terwjjl
we vragen en luisteren, wordt de oudste,
een miserabel gekleed meieje, bovolen eon
dikke korst zonder boter te verdeelen. Hier
een breedvoerig verhaal van tegenspoed,
eerljjk en oprecht.
Weer in een volgende woning: twee oudjes,
j zeventig, zy vjjf-en-ieventig jaar. Zjj
zaten bjj een nachtlampje dat het vertrek
Bober verlichtte. Geen verdienste, krjjgen
twee kwartjes van 't armbestuur en een
gulden van de familie. Beide waren aac 't
middagmaal één diep bord met dikke
snert, gekregen van 'n goeie kennis.
Daarop: een morsig deerntje van een jaar
of tien leidde ons in de volkomen donkerte
naar haar grootmoeder van zes-en-zeventig,
't Mensch zat in d'r eentje, klaagde: alweer
een dag van beroerdigheid dat is nou
leven waarvoor ben je op de wereld?
'k wou dat ik nooit geboren was. 't Oude
liedje: zooveel van de gemeente on zooveel
van de kerk, eten van het schip en af en
toe door kennissen onthaald op een hapje
extra kost. Bangeljjk, bjjna bevreesd word
van het een en ander verteld.
Daneen moeder en een dochter, de eerste
zenuwljjderea en de tweede niet in staat om
wat te doen vanwege abnormale handen.
Vjjftig centen ondersteuning en de rest moet
maar komen van eenige marine-wasschen.
Een baliekluiverachtig jongmensch bracht
ons bjj een weduwe met zes kleine kinderen,
die als honden en katten rond een aarden
schotel met geweekt brood zaten, een ver
rassing van 'n joffrouw aan den overkant.
Ia een bedompt keukentje een kluizenaar,
in grauw boezeroen, een pilo-broek met lappen
van diverse kleuren en een paar klompen,
versierd met blikken bandjes voor het uit-
elkaar-vallen. Twee-en-tachtig jaar. Zonder
middelen van bestaaD. Krjjgt van de kerk
huur, van do gemeente een paar kwartjes
en eet op kosten van een dochter die het
ook al niet rooskleurig hoeft. Met de armen
op do knieën rustend, vertelde deze onge
lukkige van zjjn treurige omstandigheden,
waaruit je kon opmakeD dat hjj menig dag
zonder voedsel moest leven.
Aan een smerig buurtje kwamen we in
een armzalig krot. Op een versleten matras
lag eon dikke, hoogblonde vrouw, met een
wollen mutsje op 't hoofd en een aschgrauwen
regenmantel aan 't lichaam, tot den hals dicht
geknoopt. Een hond likte van tjjd tot tjjd
haar handen en wangen en terwjjl het beest
kwispelstaartend jankte, soms ernstig knorde
en kefte en heftig aan een koord rukte,
praatte de stumperd in vreemde, idiote zinnen
wanhoop ellende honger kinderen
dood man in de gevangenis maat-
schappeljjk vervloekt, ens. enz.
Blozend en met tranen in do oogen deelde
een jonge, bleeke vrouw mede, dat ze sedert
een half jaar zonder geregeld inkomen zat,
omdat baar man in Indië niets van zich liet
hooren en geen delegatie zond. Waarom
wist se niet, ze leefde knap en niemand kon
iets kwaads van haar zeggen. Ze had een
zwakke borst, mocht van - den dokter niet
werken of wasschen en verdiende met kousen-
breien en naaien en verstellen van ondergoed
voor anderen te weinig om zichzelf en drie
kindereD te onderhouden.
In een eenzaam kamertje vonden we een
vrouw op haar schamel leger, peinzend
starend in het nachtpilje op de tafel. Drie
maanden ernstig ziek. Man zonder werk.
Zeven kleine kinderen.
En na dit adres bezochten we nog velon,
wier bestaan is een dageljjkiche worsteling
met gobrek aan de eerste behoeften des
levens. Onder hen vond je door ouderdom
hulpsloozen, een aantal weduweD, zieken en
kranken en zwakken, hulpbehoevende ge
zinnen waarin vaders en sonon niet kunnen
steunen omdat er in dezen harren tjjd van
"t jaar weinig of niets valt te verdienen.
Yoor al deze beklagenswaardige mede-
meoschen kan, of beter moet wat gedaan
worden op de Kerstdagen, 't Leger des Heils
wil dat er tenminste zooveel mogeljjk dan
feestvieren en geen armoe behoeven te ljjdeD.
Zoo'n kerstmand met aardappelen, brood,
spek, koffie, boonen, suiker on rjjst is een
bescheiden geschenk waar zoovelen per briefje
om vroegeD, om smeekteD. De mannen van
de Spoorgracht kunnen dat niet geven. Nee.
Zjj zjjn maar de tusscbenpersonen. 't Is 't
tnbliek onzer gemeente dat bjjdraagt voor
iet slagen van het mooie doel. 't Is 't pu
bliek dat geeft. Daarom wil ik u allen
daartoe nog eons krachtig opwekken. Tot
nog toe is deze straatcollccto niet bjjster
gunstig geweest. De kerstpotten hier en
daar geplaatst, worden zichtbaar achteloos
gepasseerd, alsof wo niet genoeg voelen
voor 't lot van burgers in nood. Maar de
laatBte uren kuonen immers nog ruimschoots
dreigend tekort voorkomen? De drie-
>ooteti met pot en vlaggetjes staan tot heden,
Dinsdagavond, want er is gold noodig om
menigeen gelukkig te maken, om vreugde te
brengen in onze buurten der armoede.
Welaan danl
SPORT.
Stoom vaartberichten.
Stooxvaabt-Uaatsobappu Nederland.
Bali, uitreis, is 23 dezer Point de Galle gepasseerd.
Kambangan, thuisreis, vertrok 22 dezer van Cochin.
Lombok, uitreis, is 22 dezer Kaap del Armi gepass.
Nias, thuisreis, is 23 dezer Ouessant gepasseerd.
Rembrand t, uitreis, arriv. 22 dezer te Southampton.
Banda, thuisreis, vertrok 23 dezer van Port-Said.
Arabon, uitreis, arriveerde 23 dezer te Port-Said.
Vondel, thuisreis, vertrok 23 dezer van Algiers.
Rotterdaxsobe Llotd.
Rindjani, thuisreis, vertrok 23 dezer v. Port-Said.
Goentoer, thuisreis, vertrok 21 dezer van Padang.
Kawi, uitreis, passeerde 21 dezer Perim.
Tambora arriv. 22 dezer van R'dam te Batavia.
Medan, uitreis, vertrok 21 dezer van Perim
Bengalen, thuisreis, passeerde 21 dezer Gibraltar.
Sindoro, uitreis, vertr. 22 dez. v. Tanger en Gibraltar.
Djocja, uitreis, passeerde 22 dezer Finisterre.
Arakan, uitreis, passeerde 23 dezer Gibraltar.
Kon. Holl. Llotd.
Frisia, uitreis, vertrok 22 dezer van Vigo.
Kennemerland, uitreis, arriv. 21 dezer te Santos.
Kon. Wbst-Indisobe Maildienst.
iderl., uitreis, is 22
Pr. W. III arriv. 22 dezer v.
Supgtplijke Stand v. Hnldai-,
van 20 tot 23 December.
BEVALLEN: G. Beijer geb Bruin, z. G. Kramers
Seb. Koning, z. J. S. M. Spiekmans geb. Koeken-
orp, z. J. Bakker geb. Aris, z. A. Lindenbergh geb.
de Boer, z. A. Broersma geb. Mul, d. A. Zijlstra
geb. de Ree, <L A. de Bunje geb. t.»«!r, d.
OVERLEDEN: S. Deljj, 16 jaar.
Voetbal.
Wedstrijden van Zond Ag 1.1,
't TiendeR N.S. 2—2.
H.B.S.11-O.K.K. 2-1.
H.F.C. 1—'t Noorden. 4—2.
Wedstrjjden voor 25 en 26 Dec.
De voorgenomen deelname van H.F.C.
aan de seriewedstrjjdeu te Caslricum gaat
niet door. Waarschjjoljjk wordt op Nieuw-
jaursdug deze wedstrjjd gespeeld. Alsnog
zal 't bestuur de voetbalclub „Holland" uit-
noodigen voor de Kerstdagen.
Verder wordt vermoedeljjk nog gespeeld:
H.F.C. II— Quick.
H,F C. n—R.N.S.
Qaick't Tiende.
Van andere vereenigingen is nog niets bekend,
Laatste berichten.
Vlce-Admlraal
Sweerte de Landae Wyborgh. 1
is heden to 's-Gravcnhage overloden in den
ouderdom van 61 jaar. Hjj was indertjjd als
commandant van de (Gelderland".belast met
het overbrengen van President Kruger naar
Europa.
J. Seret. t
Te 's-Gr-venhage is heden de heer J. Seret,
oud-Kamerlid, overleden.
Luitenant, die den avond te voren in sjjn
nienwe groengrijze uniform heeft gewandeld,
tot zjjn oppasser: „Jan, kon jo me gisteren
avond niet salueeren?"
„O, was u dat? ik dacht het waa de man
van de Automaat".
Op ons Karstfcest.
TWEEDE KAMER.
Plaatsgebrek noopt ons, het oversicht van
het Maandag in de Kamer behaLdelde tot
het volgende nummer te laten liggen.
Marine en Leger.
De luitensnt ter zee der 2e klasse I. O. E. baron
van Lvnden van Hr. Ms „Bellona" vertrekt 24
December 1912 naar Constantinopel teneinde de
wegens ziekte repatriêerende luitenant ter zee der
2e klasse A. E. van Dishoeck van Hr. Ms. „Gel
derland" te vervangen.
Met 27 December 1912 tydelijk geplaatst aan
boord van Hr. Ms. Wachtschip tc Willemsoord,
luitenant ter zee der le klasse P. E. K. Ebbinge
Wubben, van non-activiteit.
De machinist G. A. Trebert wordt 1 Januari
overgeplaatst naar Hellevoetsluis aan boord van
Hr. Ms. „Schorpioen".
Bij K. B. is de 2e luit. der Art. A. Noorduijn
van het 4e Reg. Vest-Art., bevorderd tot le luit.
Da sergeant-majoor-instructeur J. J. Schouten
van het 4e Reg. Vesting-Artillerie te den Helder
is, onder toekenning van pensioen, met paspoort
uit den militairen dienst ontslagen.
Te
Reg. JHHfMM
zijn verzoek met inaang van 24 December a.s.
met paspoort uit den militairen dienst ontslagen.
De sergeant d.d. fourier D. Kerkstra van het
2e Bat, 10e Reg. Infanterie wordt overgeplaatst
van den Helder naar Haarlem.
De sergeant W. Gordon van het 2e Bat, 10e
Reg. Infanterie heeft ontslag uit den militairen
dienst verzocht.
sergeant-vuurwerker J. M. Terpstra van het
Vesting-Artillerie te den Helder is op
Viescherijberiohlen.
Nieuwediep, 21 December. Aangebracht door 13,
korden te timen 50 stuks groote tong f0.85 per
stuk, 130 stuks middeltong f 0.45 a f 0.50 per
stuk, 80 stuks kleine tong f0 20 per stuk. 2 stuks
kabeljouw f3.25 per stuk, 6 insnd stortsohol f 9.00
a f 10.00 per mand, 2 mand kleine schol f4.00
per mand.
Van garnalenvisschera 1U mand schar fl.50 a
f2.00 per raaud.
Van sprotvisschers 200 mandjes sprot (0.25 a
f0.30 per mandje.
23 December. Van garnalenviaschen 16 mand
schar fl.25 a f 1.75 per mand.
24 December, v.m. 8 uur Niets.
Donk're dagen, duist're tjjden,
Worden weer door ons beleefd
Bjj 't gerucht van bitter ljjdeu,
Heeft elk meDSchenhart gebeefd.
Twjjfel vaart bjj zooveel smarte
In 't vaak zoo beangst gemoed,
En met weemoed treurt het harte
Om 't vergoten menschenbloed.
Maar de zoete hoop daalt neder,
Waar zoo 't duister ons omhult,
En zjj spreekt: vertrouwt toch weder,
Al bleef veel nog onvervuld.
Mocht geen vrede nederdalen
Nog op onze wooHgo aard,
Eenmaal zal hjj liePljjk stralen,
Zetelt bjj aan eiken haard!
Al is 't donker om ons heneD,
't Duister wjjkt eens voor het lioht!
Door den koratglans weer beschenen,
Wordt obb hart weer opgericht.
Moeg' toch eens al 't booze zwichten
Voor den vreé, zoolang voorspeld!
Laat deez' kersthoop ons thans stiohten
Vrode op aard, winn' steeds moer veld!
W. M. Tz.
Advertentiën.
Den 2en Januari a.s
onze geliefde Ouders,
Aria Been
hopen
Hlltja Bakker,
den dag te herdenken, dat zjj
voor 40 jaar in den Eclït zjjn
verbonden. Dat de Heer hen
nog lang moge sparen, is de
wensch van hunne Kinderen,
Behuwd- en Kleinkinderen.
Uit aller naam
C. BEEN.
Helder, 24 Dec. 1912.
Den 8sten Jan. 1913 hopen
wjj den lOOsten Verjaardag te
mogen herdenken van onze
geachte Grootmoeder,
Wed S. Wagemaker—8cheltu8,
wonende te Wieringen.
Helder, 24 Dec. 1912.
Namens Kleinkinderen
en Achterkleinkinderen
W. MANTE.
G. MANTE—Goudsbloem.
Hiermede vervullen wjj den treu-
rigen plicht U kennis te geven, dat
ons ouderhart Vrjjdag, Zondag en
Maandag diep is getroffen, door
het afsterven van 4 onzer geliefde
Kinderen
Niesje, Trijntje Handerlka Jacoba,
Jacob Pieter en Jannetje Martlna,
in de nog jeugdige leeftijden van
11 jaar, bjjna 6 jaar, 10 jaar en
1 jaar en 6 maanden. Dat ons deze
slagen diep smarten, kan ieder be
seffen. Wjj hopen in Gods wijze wil
te berusten, geloovende Hjj vergist
zich niet.
Hun diepbedroefde Ouders,
JOH. P. DROS.
T. C. DROS-Brkmbr.
Oudeschild, 20, 22, 23 Dec. 1912.
Met deze betuig ik, mede namens
mijne kinderen myn hartelljken dank voor
de vele blijken van belangstelling zoo
wel van buiten als binne^deze gemeente,
ontvangen bjj het overk~?-n van onzen
geliefden Echtgenoot en Vader den Heer
Jan Koster.
De Wed. J. KOSTER-
Nieuwenhuizbn.
Voor de betoonde belangstelling bjj de
geboorte van onze Dochter, betuigen wjj
onzen hartelljken dank.
P. LAKKE.
M. LAKKE—Duinkkb.
Meppol, 28 Dec. 1918.