KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexelWieringen en Anna Paulowna.
Ho. 4164
Zaterdag 4 Januari 1913
4i>te Jaargang.
(Voor het buitenland bij roornitbetaling.l
Advertentiën van 1 loi 5 regel» (b(j roornitbetaling) 30 cent
Elke regel.meer.6
Bewgs-exemplaar-i
Vignetten en groote lettert worde» naar plaattraimte berekend.
Interc.-
Telefoon 00.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever i C. DE BOER Jr. (y./h. BERKHOUT i Co.), Helder.
"oreasn Spoorstraat on Koningstraat.
Tweede Blad.
UIT HET BUITERLKRD.
Bniten den oorlog ia er niet yeel te «over
zichten". Spanje heeft nog op Ondejaarsdag een
nieuw ministerie gekregen. Romanones ia
premier, Alha heeft binnenlandsche zaken.
De leidera der beide liberale fractiea in de
volksvertegenwoordiging hebben den presi
dent hun steun verzekerd. Deze kon zich
toen naar den Koning begeven teneinde hem
c l nieuw kabinet aan te bieden. Bjjna alle
conservatieve afgevaardigden en talrjjke sena
toren hebben hun mandaat neergelegd. Maura
de leider der conservatieven heeft verklaard
zich om politieke redenen uit het parlemen
taire leven terug te trekken. De conserva
tieve party kan ODmogelyk samenwerken met
de regeering en ook zelf niet de leiding
nemeD, verklaarde hy, zoolang de liberale
party haar politieke practyken niet verandert.
Het terugtrekken van Maura is voor de
conservatieve party een zware slag.
Lord Hardioge, de onderkoning van Britsch
Indië, op wien eenige dagen geleden te Dehli
een bomaanslag is gepleegd, is thans het
gevaar te boven; het zal echter nog wel
eenigen tyd duren voor zyn wonden geheel
en al genezen zyn.
Het bericht dat de anarchist, die in Italië
zelfmoord pleegde, een aanslag op den Koning
voorhad, wordt thans tegengesproken.
Castro de oud-president van Venezuela, is
te New-York aangekomen. Op last der re
geering is hem echter belet aan land te gaan.
Op het quarantaine-station Ellis-Island is hy
geneeskundig onderzocht, (waarschynlyk heeft
men alleen onrust- en revolutie-bacteries ge
vonden). De Amerikaansche regeering ver
zoekt der Venezolaansche gegevens om het
verbod om op Amerikaansch grondgebied te
landen te kunDen wettigen. Castro wil met
een Duitsch schip naar Hamburg terug-
keeren. In Duitschland is hy wellicht minder
gevaarlyk dan in Amerika.
Het ontwerp tot kiesrechthervorming in
Hongarije, hetwelk minister-president Von
Lukacs op den laatsten dag van het jaar
1912 by de Kamer beeft ingediend, ver
meerdert het aantal kiezers met 800.000, dns
75 percent van het tegenwoordige aantal.
Het kiesrecht wordt daarin verleend aan
alle Hongaren, die het onderwijs op de mid
delbare scholen hebben gevolgd en den leef
tijd hebben bereikt van 24 jaren; alle andere
kiezers moeten den leeftijd van dertig jaren
hebben. Arbeiders in de industrie moeten
gedurende twee jaren een vaste betrekking
hebben gehad, landarbeiders moeten vyf
jaren achtereen in dienst zyn geweest. Anal-
phabeten kunuen alleen kiesrecht krygenals
40 kronen belasting betalen of een zeker
grondbezit hebben.
De stemming zal geheim zyn in de steden,
doch openbaar in de landelijke districten.
De minister verklaarde in een toelichtende
rede, dat onmiddellijke hervorming van het
kiesrecht in overeenstemming is met het be
ginsel van progressieve ontwikkeling. Ben
al te snelle uitbreiding van het kiesrecht sou
leiden tot ernstige verstoring van het sociale
evenwicht.
En nu een en ander over de Balkan-aan
gelegenheden.
In de zitting waarin het kiesrecht-ontwerp
werd ingediend (zie boven) verklaarde minis
ter Lucacz
„Wjj zien de wolken langzaam wegdry ven
en er zullen zich beslist geen verwikkelingen
meer voordoen waarin wjj direot betrokken
zyn".
En delRussische minister van oorlog Soeck-
homlinof die op zyn reis naar Nizza, Berljjn
aandeed en door den keizer in audiëntie
werd ontvangen verklaarde aan een inter
viewer De Russische regeering is vrede
lievend en denkt beslist niet aan een oorlog.
Het beste bewjjs daarvoor is het langdurig
verlof, dat ik, de minister van oorlog, ben
begonnen. Indien we oorlogszuchtig waren
zou ik Petersburg zeker niet voor eenige
weken hebben verlaten."
Me dunkt dat die beide verklaringen ge
ruststellend genoeg zyn en dat Europeesche
verwikkelingen niet meer te weezen zyn.
De vredesonderhandelingen beginnen ook
op te scbieten. Turkye aarzelt, looft en biedt,
maar eindigt als 't niet anders kan met toe
geven.
De laatste sitting der onderhandelaars
duurde vier uur.
Reuter" seint de Turksche voorstellen
met de antwoorden der verbondene:
le. Het geheele gebied bewesten het
vilujet AdriaDopel wordt afgestaan.
2e. Albanië wordt autonoom; de vast
stelling der grenzen en de politieke orga
nisatie van het land worden aan de beslis
sing der groote mogendheden overgelaten.
Dit voorstel werd goedgekeurd.
3e. Ten aanzien van het vilajet Adria-
nopel stelde Turkye voor onderhandelingen
met Bulgarye alleen over de afbakening
van de Turksch-Bulgaarsche grens.
Daarop gaven de gevolmachtigden der
geallieerden te kennen, dat alle onderhan
delingen gevoerd moeten ^worden met
Balkanstaten en b 1 o c.
De Tarken verklaarden toen, dat aldus
zou geschieden.
4e. Wat Kreta betreft werd in het voor
stel van Turkye erop gewezen, dat dit
eiland onder bescherming der mogendheden
staat en dat het derhalve raadzaam zou
wezen hare moening te vrageD, alvorens
een beslissing te nemen.
De gedolegeerden der Balkanstaten ant
woordden, dat dit een zaak is tussohen
Turkye en de mogendheden en dat de ge
allieerden zich misschien later self tot de
mogendheden zullen weDaen, maar dat zy
thans eischen, dat Turkye afstand doet van
alle rechten, die het ryk thans nog op Kreta
hoeft.
5e. De Egefsche eilanden behooren, vol
gens de meening der Turken, tot Klein-
Azië. Geen enkel dier eilanden kan der
halve afgestaan worden.
Do geallieerden verklaarden, dat zy bljjven
aandringen op afstand van die eilanden.
De bepalingen omtrent de afbakening
Adrianopel werden ook te vaag geacht.
De zitting werd verdaagd tot heden
(Vrydag). De Turksche gevolmachtigden
moesten weer nieuwe instructies hebben uit
Konstantinopel.
Zooals we zeideD, de Turken willen er zoo
goedkoop mogelijk afkomen, doch de verbon
denen wyken niet veel en blyven aaneengeslo
ten. Zy dreigen ook dat Turkye niet al te
lang mag talmen, anders breken zy de onder
handelingen af. En als men in Konstantinopel
dat w.eer hoort wordt men daar al weer toe
geeflijker. Mogelyk ook onder den druk die
daar wellicht van 't overig Europa wordt
uitgeoefend.
Het Servisch-Italiaansch incident de
Serviërs verboden wederrechtelijk aan de
Italiaansche soldaten aan land te gaan tot
bescherming van het consulaat zal geen
ernstige gevolgen hebben. De Servische re
geering zal den al te grooten ijver harer
soldaten afkeuren en dan is de zaak uit.
De eischen van Roemenië.
Berljjn, 81 Decembe. Uit Weenen werd
heden aan het „Berl. Tagebl." geseind: ,De
Roemeensche regeering heeft aan het Bul-
gaarsche kabinet baar eischen medegedeeld.
Roemenië vraagt een grondgebied van 8000
vierk. K.M. en handhaving van de rechten
der Koetzo-Walachen in Macedonië."
De vredesonderhandelingen.
Londen, 2 Januari. Uit inlichtingen, die
wy hebben ingewonnen by gedelegeerden
de Balkanstaten, behalve van Bulgarye,
as gebleken, dat allen de opvatting deelen
dr. Danef, het hoofd der Bulgaarsche
missie.
De gedelegeerden verklaarden, dat er
geen sprake is van speciale Servische, Griek-
sche, Montenegrynsche of Bulgaarsche op
vattingen, allen zyn volkomen eenstemmig
vastbesloten niet af te gaan van de ge
stelde eischen.
Weigeren de Turken toe te geven in de
quaeBtie-Adrianopel, dan zullen do Balkan-
gedelegeerden de conferentie verlaten.
Om Skoetari.
Weenen, 2 Jan. De bladen te Konstanti
nopel melden een nieuw succes der Turken
*>y Skoetari. De Montenegrynen moesten met
rroote verliezen terugtrekken. Ze lieten twee
canonnen en 300 gevangenen in handen der
Tarken. Deze laatste hadden drie dooden en
45 gewonden.
Gruweldaden.
De «Wiener Sonn- und Montags-Zeitung"
deelt uit een brief, gedagteekend 9 Dec.,
van een dame te Kawalla aan haar broeder
Weenen, de volgende schildering mede
van de gruweldaden, door Balgaarsche co-
mitadji en soldaten gepleegd te Kawalla en
omstreken.
Juist heden voor een maand kwamen
's ochtends te 8 uur vyf oomitadji's de sead
binnenrijden, verklaarden Kawallo voor Bal-
;aarsch en namen den burgemeester gevangen.
Je edele Grieken hier ter stede hieven een
helsch gejubel aan, schaarden zich om de
bandieten en gedroegen zich als bezetenen,
's Middags kwamen nog een 25 4 30 roovers,
die mededeelden, dat een Bulgaarsch regi
ment op komst was. Den lOden trok de ge
heele bevolking den Bulgaren tegemoet, de
Grieksche bisschop moest nolens volens
ook mede, de vrouwen staken iederen sol
en iederen roover een bloem in den
van het geweer, alle klokken werden
gelold en 's avonds was de stad gelllumi-
lerd.
's Anderen daags begon de jacht op de
Turken. Menschen, wien niets anders te
verwyten was, dan dat zy Mahomedanen
waren en behoorden tot de voornaamsten
de stad, werden gevangen genomen en
zonder vorm van proces op de wreedste wyze
doodgemarteld. Tegen middernacht werden
de gevangenen gewekt, byna geheel ont
kleed by drieën aaneengebonden en over
geleverd aan de wreedheid der soldaten, die
hen eerst met het bajonet bewerkten en
e met de geweerkolf neervelden als
dolle honden.
In den eersten nacht werden er op c
wyze 39 vermoord, dan tweeden 15,
derden 8 en zoo ging het voort. Alleei
Kawalla werden zoo 115 personen afge
maakt. Te Serres, een naburige stad, i
den de Turken zich te weer en schoten t
soldaten dood. Toen trok een officier ■ij»
horloge en zeide: «Het is nu vier uur, tot
morgen om dezen tyd kunt ge met de Tur
ken doen wat ge wilt." En binnen 24 uren
vielen 1200 Tarken, volgens anderen zelfs
1900, ten ofler aan den moordlust der Bul
garen.
HOORDER-WACHT.
Militaire schets van P. N. v. R.
II.
„Ryp voor de klas!" bromde de sergeant
even later, ,,'n Paar weken geleden kreeg-ie
't in zyn hoofd om te teekenen, maar ik hoor
er niets meer van en het zal dus wel een
kletspraatje zyn geweest, 't Kon anders
mooi lid in het leger worden, want hy is
een onsolied merk in hoogste instantie. Als
je niet oppast, dan zou-ie je gewoon als kwa
jongen beschouwen, 't Is bspaald een knaap
van wilde ouders, misschien met slaan en
schoppen door vader en moeder groot ge
bracht. Z'n manieren grenzen aan bet onbe
schofte, by is zoo ongepolijst als een Indiaan.
Maar het kon toch wel eens gebeuren,
men onder dienst nog wat goeds van hem
maakte. Ik heb een vrijwilliger gekend, die
dezelfde onbeschaafde eigenschappen had
hy voor het eerst in de kazerne kwam.
paar jaar hebben ze met den vent gesukkeld
omdat-ie volstrekt niet wilde, en men voor
spelde dan ook dat-ie weggejaagd zou wordeD,
maar opeens kwam er een groote, ve:
sende verandering in dat willekeurige i
netje. Hij ging best oppassen, deed zy'n
plicht en liet zelfs de drank staan en d4t
wilde wat zeggen, want hy was een eerste
liefhebber van borrels, die hjj kocht van
geld dat z'n ouwelui 'm stuurden, 'k Geloof
zeker dat de geheel-onthouding hem op 't
goede pad heeft gebracht: zoo'n vereeniging
hier in 'tNieuwediep wist hem te bewerken
om zich aan te s'uiten by de party en na
dien heeft hy geen drop meer gedronken on
werd zelfs een voorbeeldig drankbestrijder.
leeren! Een lust om hem hierin te be
wonderen. In 'n wip had-ie de gele strepen
er op en als sergeant ie hy er uitgegaan en
ik meen dat hy nu als conducteur op den
trein rijdt. 'tKon met den Amsterdammer
ook wel eens zoo gaan. Je weet nooit hoe
raar een oud, versleten dubbeltje kan rollen."
„Denkt u d4t van den Amsterdammer,
sergeant?" vroeg een milicien verbaasd, die
ongemerkt een straaltje tabakssap in een
hoek spuwde, waar hy druk bezig was met
het poetsen van lederwerk en het invetten
van z'n geweer.
„Natuurlijk, wie anders," antwoordde de
t hij klopte zoo hard syn pyp
muur schoon leeg dat deze ia
brak en een soldaat de opdracht
kre.g om van uit het winkeltje in de steeg
oen ander te halen.
,Dan slaat u de plank finaal mis, sergeant,
Amsterdammer is geen knul om infanterist
te worden. Als ze 'm elke week vast tien
of twaalf gulden geven met de kost boven
dien, dan was-ie er wellicht voor te vinden,
maar het traktementje van nu kan hem niet
verlokken, dat is ook geen geld voor 'n
ongen kerel, dat zyn sakceuten voor een
ongen."
„Er is toch bevordering te maken!"
„De Amsterdammer heeft geen kop om
repon te halen. De Amsterdammer korpo
raal en d4n sergeant? 't Is om je een kriek
Kom sergeant, nou wou ik u toch
wjjzer hebbe». Dat heer is immers niet in
staat om minderen te leiden en totaal onge
schikt om zichzelf te doen respecteeren."
.,Ei, eil Jy kan ook aardig uit den hoek
schieten. Zeg eens, Freek, is het voor jou
Diets om er zes jaar aan te wagen? Kerel,
je lykt my geknipt voor den militairen stand.
Je hoofd is zoo fiks en je uitzicht is zoo
streng en je postuur is zoo fier als dat van
den Duitschen veldmaarschalk Von Moltke.
Zulke lui kan het land gebruiken. Je moet
teekenen, broer, dan staan de rangen voor
ou open. Met goeden wil, met lust en ijver
jreng je het minstens tot majoor."
„Kom, sergeant, nou steekt u de gek met
me. Meent u dat allemaal? Denkt u dat
ik voor soldaat, voor generaal in de wieg
i gelegen?"
Je kan nooit weten, Freek. Kjjk eens
Van der Hejjden, Kareltje Van der
Heyden met z'n eene oog, die in't Indische
leger van gemeen soldaat tot generaal is
opgeklommen. Die kans is toch óók voor
jou? Maar je moet vanself aanpakken en
doorzetten, kalm-weg je gang gaan buiten
anderen om, laten zien dat er w4t in je zit,
voorbeeldig wezen en o, dankje, jongeD,
dat is een fijn Goudsch pijpje, ik zal haar
dadelyk in den brand stekendie drie
oenten zyn voor jou log er twee bij dan
heb je by Witsenburg een lekkere kren
tenmik."
(Nee, sergeant," hernam de milicien weer,
„u schat me veel te hoog. Ik majoor by de
infanterie? Hoe komt u er by! 'kMoet van
het baantje niets hebben, 't Is tegenwoordig
ellendig gesteld in de burgerstand en hoewel
bij de landmacht nog plentie brood is, ga
ik er toch uit als m'n tyd er op zit. Geen
dag langer I 'k Kan het véél vrijer krijgen.
Gisteren schreef m'n ouwe nog: „Freek,
jongen, we hebben 'torgel met breejefront
versiering en vyf poppen je weet wel
waarvan de middelste de maat slaat we
hebben 't orgel laten repareeren; er is 'n
triangeltle bijgekomen; het gebrom in den
buik kan je niet meer hooren; de schelle
fluittonen zyn verzacht; de trom werkt weer
prachtig en de bekkens zyn gesoldeerd. Dus,
Freek, broer, als jij vandaag of morgen weer
thuis komt" Ja, ja, ik snap de oud
Samen centjes verdienen langs de straat.
Heerlyk vry en onbezorgd leven. Met z'n
drieën iederen dag er op uit: vader, Mien
en ik. Hala, dan gaat-ie weer in de open
lucht: M44édA4zduiidrk44a44!Tetteret-
terettettiratiraria sjienderaboem 1
sjien sjien papa papita sien
boem, boem 1Ed dan valt Mien ker
mend intMoe ènn mat
Zwerf 'k door die stad IHèp médelyyyy
En 'k wou dat 'k centen had"
in de muziek geweest?"
„Van kinda-af, sergeant, en daar ben ik
in groet geworden."
,.Nou ja 't is toch maar draAien
„Draaien draaien Dat denkt u maar 1
tegenwoordig, ja tegenwoordig is 't zóó dat
iedereen, verstand of geen verstand van
muziek, met een orgel de boer opgaat. By
ons gaat het heel anders toe. Alles in de
puntjes, streng op maat. Tellea in je eigen
één, twee, drie, vieréën, twee, drie,
vier... Wis en waarachtig I Dat moét je
kennen. Voor 'n wals? Sakkerjul Maar daar
komt wat voor kjjken 't Voornaamste is:
smhak als je d4t niet besit dan bljjf je
gewoonlijk een stakkerd. Bijvoorbeeld: j<
komt voor 'n deftig huis en ziet meneor of
mevrouw zitten, met 'n bittertje of 'n glaasje
wyn of 'n kopje thee dfia vóórAl geen
bombast je zou alles bederven. Als de
bliksem laat je een stuk van Faust of van
Gounod hooren. Je geeft iets uit Lohengrin
of van Willem Teil, u weet wel, die appe
lenschieter. Of je speelt een mop uit Mignon,
Martha, Cavaleria Rusticana al naar gelang
je hebt. Zie, dat moet allemaal met vée!
beleid gespeeld worden en let daar vooral
go.d op bü een opera maak je 'n slag
minder vat u. Dan kan je, pienter in 't
vak, zoo echt sien dat het pakt. Ja, zoo'n
brok van groote meesters gljjdt er by 't
deftige publiek in als koek. 'n Paar schotsen
of walsen zyn ook niet te versmaden, maar
die moet je meest bewaren voor Jan Grabbel,
de gegoede burgers kom je met mar-
ouvertures en aria's. Enfin, kortom:
voor variatie op je instrument, anders
verveelt je repertoire in 'n ommezientje.^
,,'k Hoor wel, dat zulk werk je toever
trouwd is. Maar Freek, vindt je het geen
zonde om op die manier je jaren te ver
prutsen?"
„Hoe noemt u dat? Komaan, nou wil de
sergeant toch niet beweren dat 'n orgeldraaier
een onnuttig mensch is in de maatschappij?
ook wezen en wel om de eentonigheid
op aarde wat te breken. Maar voor jou is
dat geen vak. Een gezonde, sterke jonge
kerel als jy moet zieh in een andere, in een
betere positie opwerkeD. Het particuliere
leven is voor jou geen paradys omdat je
met geen degeljjk ambacht op de hoogte
bent, doch voor den dienst lyk je my uit
muntend en..."
,,Ho maar, sergeanti U kan me toch niet
bewerken, 't Is al erg genoeg dat je móét
dienen, dat je verplicht wordt zoolang onder
de wapens te blyven. 'k Hoor het wel eens
van m'n zwager, die is by de landweer in
het 36ste district. Uit de kazerne te Ede
heeft-ie eens een paar groote brieven ge
schreven aan z'n vrouw en die, m'n zuster
natuurlyk, zoolang by ons gelogeerd, liet ze
mij lezen."
„Loopt jou zwager dan niet hoog met de
ndweer?"
„Och, sergeant, u weet het net zoo goed
als hy: soldaatje-spelen is niet leuk meer
als je vader bent van vier of vyf kinderen
je kop op een maan geljjkt. Soldaatje-
spelen is geen grap wannoer je oudste jongen
je uitlacht, als je je aankleedt, je ransel om
doet en je geweer over den schouder hangt.
Soldaatje-spelen gaat er niet meer in als je
oud wordt. Dan heb je over 't
genomen aodere dingen in het hoofd en
spontane levensjool, zooals je die by joDge
soldaten kan aantreffen, is deerlyk aan het
tanen. Dan valt het niet meer met een ge-
marcheeren, netjes in de pas, met
je hoofd rechtop en je borst vooruit. Exer-
en, tirailleeren, velddienst maken, pion-
en dat een doodgraver er jaloersoh op
worden aan al die zaken doe je liefst
meer. Hoe het ook sy, de meesten
hebben er een broertje aan dood om voor
zóóvéél dagen op te komen. Als bet landde
landweer heeft heeft de landweer het
„land". Dat komt op rekening van de om
standigheden. De een zit in de zorgen over
het geziD, de ander heeft een ziek kind of
een zwakke vrouw in den steek moeten lateD,
derde moest de zjjnen haast onverzorgd,
aan hun lot overlaten en een vierde piekert
dat z'n zaken in het honderd loopen, dat z'n
knechts hem bestelen, dat de orders slecht
uitgevoerd worden"
„Hebben jullie 't over de landweer?"
klonk het plots van de brits, waar de Am
sterdammer, met een kepi dronkemannig-
schuin op het hoofd, onder langgerekte
geeuwen overeind was gekomen.
,Ah, Keesie ben je al present? net
bijtijds aanstonds moet je er uit maar
kom zoolaDg hier, jö
Hy strompelde naderby, keek nijdig in 't
rond.
,'k Zal op slag van me graat vallen als
je by dat gewouwel een oog kan sluiten",
zoo leidde hy 't gesprek in. „Wat kletsen
jullie van de landweer? Dan moet je m'n
neef hebben. Dat is een rjjke knaap, die
heeft een groote fabriek en wel meer dan
tweehonderd man personeel, 't Mooiste van
zaak is, dat-ie er niks van laten merken
wil als-ie onder de wapensjis. Laatst liet een
luitenant hem een flesch melk halen en toen-ie
mee terugkwam, kreeg-ie vijf centen voor
z'n boodschap. Of-ie ze aanpakte? Nou,wat
graagI Raar, hè? 'n Man die auto's en
chauffeurs, dienstmeiden en huisknechten
heeft. Wat het geld betreft, kan diezelfde
de bataljonscommandant wel uit z'n
schudden en toch is-ie maar gewoon
zooals wy jongens."
1" commandeerde de sergeant in-
waarop de Amsterdammer zich gereed
zyn jas van den kapstok nam en
is het géweer over den schouder
hing. Hij duwde de deur open en onder een
„pestweer I" liet-ie zo weer hard dichtvallen,
't Was het laatste wat men van hem hoorde.
Naast zyn gezel stapte hy fliok voort,
sierde al critisch de in 't donker voorbij
schietende gedaanten vryende paartjes
by met een onverstaanbaar binnenmonds-
taaltje passeerde óf buren van achterom
voor wie hy in 't voorbijgaan een leuk-weg
gemoedelijk praatje had, en naderde zoo
doende de eenzame plek, waar hy voor twee
uur een monotone wandeling sou maken.
Einde.
die met zooveel ambitie 25 jaar lang het
penningmeesterschap heeft waargenomen, te
benoemen tot eere-lid der afdeeling. By acola-
matie werd hiertoe besloten en de heer Kejjser
aanvaardde gaarne deze benoeming als blyk
van groote waardeering.
Nadat nog toegezegd was, dat men zou
trachten verbetering op het marktterrein te
krygen, en men bad goedgevonden, dat het
bestuur uit zyn midden een vice-voorzitter
zou aanwysen, werd de vergadering gesloten.
Op den Oudejaarsavond verbreidde zich
het gerucht, dat er weer nieuwe geval
len van diphteritis voorkwamen. Gelukkig ia
gebleken, dat dit niet het geval is. De ziekte
die nu 7 kinderen ten grave sleepte, is goed
aan het afnemen en de scholen kunnen weer
op den gewonen tyd, 3 Jan., geopend worden.
Alleen die te Oudeschild blyven nog gesloten,
daar ze ontsmet moeten worden.
De zuivelfabriek „de Boksberg" te Den
Burg, lydt een kwijnend bestaan. Sedert
eenige maanden werkt zy voor rekening van
melkboeren, doch ook dit brengt geen
beterschap. Men heeft nu plan met 1 Febr.
a.s. de zaak op te heffen-
Gisteren was het veertig jaren geleden, dat
heer J. L. Schagen in functie kwam als
bode van het Ziekenfonds te Oude Schild.
Als blijk van waardeering werd den trouwen
bode, namens den geneesheer en 't Zieken
fonds, een gemakkelijke leunstoel vereerd.
Met nog groote opgewektheid kwjjt zich
de 82-jarige bode week aan week van zyn
taak.
Nog steeds worden wekelijks reusachtige
hoeveelheden stroo naar elders uitgevoerd.
Deze uitvoer geschiedt nu reeds van begin
October af en is vooreerst nog niet afgeloopen.
De prijzen zijn nog niet ternggegaan. Het
stroo geldt nog steeds van f 17.tot f20.
1000 K.G.
Schaakrubriek.
Probleem No. 88,
van A. van Eelde, te Bloemendaal.
(Eerste publicatie).
Wit begint en geeft in twee zetten mat.
abcdefgh
pleno is nog geen definitief t
Wellicht zal dit echter r
a b c d e f g
Stand der stukken.
Wit: Kb6, Dg6, Pd3, pionnen a2, c5 e
d2.
°Ld;
Uit den Omtrek.
Texel, 2 Januari.
In de laatste dagen van het jaar houdt de
afdeeling „Texel" der Holl. Maatschappij
van Landbouw telkens haar gewone jaarver
gadering tot afdoening van huishoudelijke
zaken. Ia die van deze week werden de
pryzen uitgedeeld, welke behaald waren op
de op 28 Aug. gehouden rammenkeuriDg,
waarby de voorzitter, de heer Keesom go-
lukwenschende woorden sprak en daok bracht
aan de keurmeesters voor de genomen moeite.
De heer P. K. Bremer, die de afdeeling
had vertegenwoordigd op de te Medemblik
gehouden algemeene vergadering der Maat
schappij, las een keurig verslag der hande
lingen voor, waarnaar met aandacht werd
geluisterd. Applaus en dankwoorden van den
voorzitter waren zyn loon.
Van het bestuur moesten aftreden de leden
Aug. C. Keyser, penningmeester, W. Roelof»,
vice-voorzitter, en C. Garritsen. Alleen de
de heer Keyser was herkiesbaar, doch hy
deelde mede, dat bij niet meer in aanmer
king wenschte te komen. Hy had nu 25 jaar
deze functie vervuld, en hy had dit met ge
noegen gedaan, thans liet hy deze liever
voor jongere krachten over. AIsdu werd tot
penningmeester gekozen de heer J. Keyser
Augz., terwyl verder tot leden van het be
stuur gekozen werden de heeren J. S. Keyser
en J. Kujjs. Allen namen de benoeming aan.
Een paar ingekomen stukken werden be
handeld en langen tyd werd stilgestaan by
hot programma voor de tentoonstelling, die
in 1913 in 's-Gravenhage gehouden zal wor
den. Het bestuur stelde zich beschikbaar tot
het verleenen van voorlichting en hulp by
eventueele inzendingen.
Men sprak over collectieve inzendingen
nameD» de afdeeling en men vond het inzen
den van rammen gemakkelijker en beter dan
Zwart: Kd5, pionnen d4, e6
Oplossingen worden ingewacht onder motto
«Schaak" tot uiterlijk Vrydag 10 Jan. aj.
aan het bureau dezer courant.
Oplossing probleem No. 37,
van P. F. Blake, te Liverpool.
1. Da4 waarna D., T. of Looper mat geeft.
Goede oplossingen ontvangen vanJ. Mierde,
C. R»b, H. Zegel, H. Willemse, N. Muts
en IJ. Reidsmu, allen te Helder en B. B.
Nanning, te 's Gravenhage.
Correspondentie.
Verschillende oplossers gaven foutieve op
lossingen, b.v. Db5f en Db4, doch beide
zetten worden weerlegd door 1.... c7c51
waarna geen mat volgt.
IJ. R., alhier. Van een tweeden oplossing-
wedstryd weten wy niets.
B. B. N., te 's-Gravenhage. Indien uw
probleem werkelijk goed is, zullen wy het
gaarne ontvangen.
De schaakredacteur wenscht alle schaak
liefhebbers een gelukkigen voorspoedig 1913.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 8 Januari.
De bruto-opbrengst van de hier ter
stede op den Nieuwjaarsdag gehouden Bloe
mendag voor een te stichten Sanatorium
voor tuberculose typografen bedraagt f 157.
Voetbal.
Wedstrijden van 1 Januari.
H.F.Cn—O.K.K. 2—1.
H.B.S.R-N.S.Comb.HJ.Ci 2—2.
Wedstrijden voor Zondag a.s.
Op de Werf: NeptunusH.F.Cn.
Op 't terrein: 12.50-2 RF.Cm—Jong-
2-3.S(
Holland.
H.B.S.—H.F.Cl.
Amsterdamsch Tooneelgezelschap.
Dit gezelschap, onder directie van den
kenden heer C. P. T. Bigot Sr., komt
Zondag a.s. alhier in het ,Casino"-gebouw
eene opvoering geven van het beroemde
volksdrama .Marie Jeanne", de vrouw van
den fabrieksarbeider.
De heer Bigot en diens echtgenoote, me
vrouw Marie Bigot—Eggers, die hier vroeo
meermalen met groot succes zyn opgetreden,
vervullen de hoofdrollen.
In 69 van de 184 gemeenten is het trak
tement beneden de f1400.
Het gevaar ontsnapt.
Gisterochtend toen trein 152 van Enkhuizen
zich tusschen Oosthuizen en Middelie be
vond, reed op een spoorfieU een inspecteur
van weg en werken der H. IJ. S. M. op
die lijn. Wellicht was de mist oorzaak dat
slechts op het laatste oogenblik bemerkte
de sneltrein hem achter op reed. Jnist
op het laatste oogenblik kon hy nog van
syn fiets springen. Dit voertuig werd door
den trein gegrepen en verbrijzeld. Maar de
man had er gelukkig nog het leven afgebracht.
Bestolen.
Een kantoorlooper van een bankinstelling
te 's-Gravenhage heeft bij de politie aangifte
gedaan dat hem op ondejaarsdag in of b|j
iet verlaten van de vestibule van het post
kantoor aldaar een aangeteekenden brief,
iohondende effecten, is ontfutseld. De man
had den brief, na deseu aan het loket in
ontvangst te hebben genemeD, in een der
bnitenzakken van zyn jas gestoken. Nauwe
lijks op straat gekomen, vermiste hy hem.
Asnvarlng.
IJmuiden, 2 Jan. De „Unterweser 19'
heeft voorgaats aangevaren de Loodsboot
No. 8, die beschadigd werd aan bakboordtjjde
en te IJmniden binnenkwam voor ondersoek.
Verdediging van Ned.-lndlë.
Volgens „De Telegraaf' is de Staatscom
missie voor de verdediging van Ned.-Indië,
ingesteld by Kon. Bealnit van 5 Juni 1912,
met haar arbeid gereed gekomen. Geheel
jnist is, naar wy vernemen, dit bericht niet.
Wel is de technische subcommissie, welke
onder leidiog van minister Coljjn staat, tot
bepaalde conclusie gekomen, maar in
ief beslnit gevallen.
>r nog in den loop van
maand kannen geschieden, soodat het
rapport aan H. M. de Koningin waarschijnlijk
niet lang meer op zich zal laten wachten.
De flnancieele subcommissie toch werkte ge-
Ijjk op met de technische. („N. Rott. Ct.")
De Scheepvaart te Rotterdam In 1912.
De cijfers van de havenbeweging van
Hamburg, Antwerpen en den Nieuwen Water
weg over de jaren 1912 en 1911 syn (met
herleiding van de Antwerpsche cijfers om se
andere vergelijkbaar te maken):
Hamburg. Antwerpen N. WaUrw.
1912 Schepen 17,999 6978 10,761
Ton 18,797,000 11,696,454 12,802,840
1911 Schepen 17,965 6896 10,051
Ton 18,176,000 11,347.181 11,711,529
Verschil: +84 +621,000 +77 +849,266
710 +1,090,811.
In 1912 heeft dns de bavenbeweging van
den Nieuwen Waterweg die van Antwerpen
1,105,886 ton overtroffen, terwijl het
verschil, ten gunste van den Nienwen Water
weg over de elf eerste maanden van 1912
1,018,599 ton bedroeg. Men weet, dat in de
ipgaaf van den Nienwen Waterweg niet
begrepen syn de schepen, te samen metende
671-265 ton, die in 1912 alleen zijn binnen
gekomen om te bunkeren.
Een nieuwe kist.
vreemd voorval heeft de belangztelling
der bnrgerz van IJlst getrokken, volgens
het „Friesch Dagbl." Een paar jaren geleden
was daar een dame begraven, afkomstig uit
Amsterdam, die haar vermogen aan haar ge-
dienstmeid, mej. v. d. S. had ver-
Deze juffrouw had nu gewetenswroe-
mdat sy haar weldoenster in een kist
van vuren hout had laten begraven. Zjj
wenschte dese daad weer goed te maken door
opgraving van de kist en deze in een eiken
houten kist over te zetten. Dit is nu geschied.
By de plechtigheid was, benevens de burge
meester, een talrijk publiek tegenwoordig.
Spoorwegongeluk.
Uit Roermond wordt geseind: Gisteren
avond om 8 uur reed een goederentrein uit
Vlodrop, vermoedelijk tengevolge van ver
keerden wisselstand, voor het station Roer
mond op een stilstaanden goederentrein, be
stemd voor Venlo. Een hevige botsing die
men over de geheele stad kon hooren, volgde,
waardoor een goederenwagen en een passa-
giersrjjtnig, dat ingeschakeld was, versplin
terd werden. De materieele schade is seer
aanzienlijk. De vaste remmer Jan Jansen
nit Maastricht en de losse Kooti nit Itter-
sum by Maastricht, die zich in den goederen
wagen bevonden, werden letterlijk doodge
drukt en in deerniswaardigen toestand te
voorscbyn gehaald. In de wachtkamer van
het station werd hun dadelijk geneeskundi
gen en geestelijken bystand verleend. Een
der gewonden was inmiddels overledeo, de
ander gaf spoedig daarna den geest. Beide
mannen waren gebnwd. Daar het ongelnk
op een zijspoor plaats had, is er geen be
lemmering in het verkeer ontstaan.
U gaf vanmorgen zelf nog een stuivertje dat van schapen en lammeren. In elk geval
toen die Nienwedieper hier stond te draaien lag de meening voor, dat men geen poover
en dat is toch waarachtig niet van 't minste figuur moest maken. Het bestuur zal nu voor
wat je ophaalt." j het voorloopige werk zorgen en later kan
„Welnee, dat iz myn bedoeling niet men dan tot definitieve regeling overgaaD.
orgeldraaiers syn niet overbodig, <2e moeten 1 Voorgesteld werd den heer Aug. C. Keyser
Ned. Herv. Kerk.
Door het provinciaal college van toezicht
in Noord-Holland zal, naar de „Haagsche
N. Crt" meldt, in de maand Februari a.8.
te Amsterdam een vergadering van kerk
voogden uit dese provincie worden belegd,
om middelen te beramen het traktement der
predikanten, waar dit minder dan f1400
bedraagt, tot dit bedrag op te voeren.
Marktberichten.
Schagen, 2 Januari 1918.
15 Paarden f80 k f270.
5 Geldekoeien (magere) f 160 k f 220.
65 Geldekoeien (vette) f 200 k f 880.
18 Kalfkoeien f180 k f290.
15 Nuchtere Kalveren f 12 k f 24.
60 Schapen (vette) f30 4 f41.
510 Overhonders f20 4 f 28.
42 Varkens (vette) p. KG. f0.56 4 f 0.51
40 Biggen f 10 4 f 16.60.
75 Konijnen f 0.50 4 f 1.50.
80 Kippen f0.60 4 f 1.25 per stuk.
250 K.G. Boter f 1.45 4 f 1.55 per K.G.
100 K.G. Kaas f0.50 4 f 0.60 per K.G.
400 Kipeieren f 4.50 4 f 5.50 per 100 st.
Burgerlijks Stand w. Helder,
Van 31 Dec. tot 2 Jan.
OHDERTBOUWDG. Kalf en M. Post P. de
Benrs en D. Makelaar. Th. P. A. M. Kabel en A.
v. d. Wal
GETROUWD: M. C. Visser en 1 L Rasch. H.
S. Peters en H. Janten. C. A. Peeüold en E. de
Vries. T. Griek en P. de Grasf.
BEVALLENO. T. Ksmp geb. Dekker, <L
OVERLEDENA. M. L. Moorasnn gsb. Bee
nserts, 56 j. A. Speelpenning, 38 j.
