'tlpl Blaadje, Klei Cnt mr Helder, Ttitl, lip ci Am Pain, i Zalerdag 25 Jaoaarï 11.
M# j
m
m
m I
ii
ui m 0H
1
Tweede Blad.
Agenda.
Dagel\jks Bioscoop-Voorstellingen.
Kanaalweg.
34 Jan. Uitvoering Sportvereniging H.B.S.
O a i i n o, 8 aar.
34 Jan. Optreden van bet Variété- en Specialiteiten-
Qeielschap Dir.E. Lassen. Casino, 8aur,
37 Jan. S.D.A.P. afd. Helder. Rede van P. J.
Troelstra. Casino, 8 uur.
3t Jan. Vereen, v. Vrouwenkiesrecht afd. Helder,
Openbare Vergadering. Spr. Mej. C. S.
Groot van Rotterdam. Casino, 8 uu~
34 Jan. Concert door het Stafmuziekcorps van de
Kon. Marine. Tivoli, 8 uur.
34 Jan. Lezing Ds. W. Br. Onnekes. Onderw.:
„Waar gaan wij henen". Nieuwe Kerk,
half acht.
1 Febr. Soirée te geven door d4 dansclub „T.
O. G. O.", Tivoli, 8 uur.
1 Febr. „Pro Patria", feestelijke verg. Casino.
8 uur.
UIT HET BUITENLAND.
Frankrijk heeft weer een nieuw miniaterie.
Briand, die zelf minister van binnenlandsche
zaken wordt, heeft hot laatje collega's aan
den president aangeboden. Jonnart, oud
gouverneur van Algiers, wordt miniBter van
buitenlandsche aaken. Diens benoeming vindt
in geheel Europa instemming, vooral in En
geland. Koning Eduard bracht, wanneer hjj
sicb met zjjn jacht in de Middellandsche zee
bevond, gaarne een bezoek aan JoDnart, voor
wien hij bijzondere sympathie koesterde.
Men verwacht in Frankrijk veel goeds van
zijn in Algiers opgedane administratieve er
varing voor de zoo talrijke en ingewikkelde
kwcstieB betreffende Marokko. Van de afge
treden ministers wordt vooral in de pers
Delcassé (marine) geroemd voor hetgeen hij
gedaan heeft voor de Fransche vloot.
Heden (Vrijdag) zal het nieuwe ministerie
zjjn verklaring voor de Kamer afleggen.
Daarin zal verklaard worden dat de regeering
van plan is om het werk der sociale her
vormingen, door haar voorgangers begonnen,
voort te zetten. Er zal een beroep worden
gedaan op de republikeinen om zich aaneen
te sluiten, opdat behalve de kiesrechtregeling
en de regeling van het ambtenaaraweren, de
flskale hervorming en de ontwikkeling van
de nationale verdediging kunnen worden tot
stand gebracht. De verklaring zal voorls be
vatten eenige zinsneden over de leekenichool,
over de samenwerking tusBchen Kamer eu
Senaat en over de trouw van Frankrijk aan
bondgenootschappen en vriendschapsbetrek
kingen.
Prins Adalbert van Pruisen is ernstig ziek
hij l^jdt aan maag- en longaandoening. De
keizerin verpleegt haar zoon zelf.
Het bericht als zon eene nieuwe vlootwet
voor de Duitsche marine te wachten *jjn,
wordt beslist tegengesproken. Er zal alleen
voor de matioe een aanvullingsbegrooting
worden ingediend voor de luchtvaart.
De immigratie-wet voor de Noord-Ameri-
kaansche staten is door het Huis van Volks
vertegenwoordigers toch niet aangenomen in
den zin, als wjj in ons vorig nummer schreven.
Er worden nog eenige veranderingen in ge
bracht. In den Senaat hield minister Boot
een welsprekende redevoering ten gunste van
z(jn voorstel tegen het amendement op de
Canal aot, waarbij Amerikaansche kust
vaarders worden vrijgesteld van Kanaal-
rechten.
In Zuid-Mexico is weer een nieuwe zeer
uitgebreide opstand uitgebroken. De regee
ring schijnt onmachtig tezjjn. Waarschijnlijk
zal een oorlogsschip der Vereenigde Staten
naar Vera Cruz worden gezonden.
De VlamiDgen zijn woer eens te hoop ge-
loopen tegen hot inderdaad eigenaardige feit,
dat het heelo Belgischo leger geoefend en
gecommandeerd wordt in do Fransche taal.
Ook de miliciens uit de Vlaamsche strekeD,
die geen woord Fransch verstaaD. Zjj eischen
minstens geljjkrechtigheid of splitsing der
regimenten. De regeering heeft zich tegenover
de eischen nogal toeschietelijk betoond.
Op hem gestelde vragen heeft de minister
van oorlog geantwoord, dat de Vlaamsche
taal gebezigd zal worden voor het onder
richt der Vlaamiche reerntendat beide
talen gebruikt mogen worden bij het examen
voor verkorten oefeningstjjdde mededeelingen
betreflende dienstaangelegenheden zullen in
de kazerne* in beide talen worden bekend
gemaakt.
Te St. Petersbarg is de arbeidersbetooging
van 1905 door een aantal workliedenver-
eenigingen herdacht. Van de 800.000 arbeiders
staakten er een 50.000. Enkele pogingen om
revolutionnaire liederen te doen zingen werden
door de politie onderdrukt.
Turkije geeft niet gemakkelijk toe, 't geeft
schoorvoetend toe, maar 't geeft toch toe en
zoo is het mogelijk te melden dat een groote
stap naar den vrede gezet is. De Turksche
bladen sloegen de laatste dagen al een ge
matigder toon aan.
De staat zijner financiën dat zal wel
voor Turkije do aanleiding geweest ijjn
in 's hemels naam maar toe te geven.
Rusland heeft zeer sterke pressie op Turkije
uitgeoefend, naar het schijnt.
Ook de „Temps"-correspondent te St.
Potersburg seinde dat hij uit zeer betrouw
bare bron bevestiging ontving van het bericht,
volgens hetwelk de Russische gezant te
Konstantinopel voortdurend bjj de Porte met
klem aandringt op het sluiten van vrede.
H(j heeft de Turksche regeering erop ge-
wexen, dat een hervatting der vijandelijk
heden Rusland in een uiterst moeielijke
positie sou brengen.
De sultan heeft nog een divan, een buiten
gewone zitting van den Staatzraad bijeen
geroepen.
Daar werd medegedeeld dat het voorstel
der regeering was aan de mogendheden als
antwoord op de nota mede te deeles, dat
Turkije verklaart zonder meer afstand te doen
van Adrianopel, en verzoekt om met de
mogendheden van gedachten te mogen wisselen
over de toekomst van de eilanden in de
Egelsche Zee. Daarop werd de vraag gesteld
„Moeten wij vrede slniten of wenscht gij
den oorlog te hervatten onder omstandig
heden, waaronder de ministers van oorlog,
financiën en buitenlandsche zaken dit onmoge
lijk achten". Laten zij die den oorlog wenschen
zich van hunne zetels verheffen, zei de
minister. De heele vergadering bleef zitten.
De sultan was ook van oordeel dat men vrede
moest slniten. De regeering zal nn aan de
ambassadeurs meedeelen dat zij akte neemt
van de gegeven belofte betreffende flnan-
eieelen en moreelen steun en bescherming
van het grondgebied dat Turkije oudorhoudt.
Toen de tijding in Konstantinopel bekend
gemaakt werd maakte dit op 't volk wel
diepen indruk, maar men toonde zich voldaan.
Tnsschen Roemenië en Bulgarije is de
verhouding in de laatste dagen zeer verbeterd.
Een vergelijk dat beiden bevredigt is aan
staande.
De gisterenavond ontvangen berichten uit
Koustantiuopel melden, dat de Jong-Turken
het besluit van de Porte om Adriauopel af
te staan en een doel der eilanden, onwettig
achten. Tengevolge van een door hen gehou
den botooging is het ministerie afgetreden, en
z'(jn Mahmoed Shefket pasja, Taloat bey en
Izzot pasja, leden van de Jong-Turksohe partij,
in een nienw ministerie benoemd. Taloat bey
verklaarde in een interview, dat deze be
weging beteekentwij willen de nationale
eer redden of sterven.Wjj wenschen den oorlog
niet voort te zetten, doch Adrianopel te
behonden.
De Porte is door het comité der Jong-
Turken bezet.
Het laatste teleg'ram uit Konstantinopel,
van gisterenavond 8 uur, luidt als volgt:
Konstantinopel, 23 Januari, 8 uur 's avonds.
Officieel wordt medogedold, dat de beslissing
om Adrianopel en een deel der eilanden in
do Egeïsche Zee prijs te geven als een on
wettige daad wordt aangemerkt, evenals de
bjjoenroeping van den Grooten Raad.
Deze beslissing heeft de verontwaardiging
der Turksche natie gewekt, die voor de Ver
heven Porte een botooging heeft gehouden
en do regeering heeft gedwongen af te treden.
De menigte is nog niet uiteengejaagd.
Hakki pasja is tot minister van buiten
landsche zaken benoemd.
Vanmiddag om half vier zijn Enver bei
en Dzjavid bei met driehonderd voor de
Porte betoogende sofla's gedurende de zit
ting van den Ministerraad met geweld het
voorplein van de Porte binnengedrongen. Zy
uitten vijandige kreten en eiachten het ont
slag van het kabinet. De grootvizier begaf
zich naar het paleis.
De ministerraad was sedert vanochtend op
i Porte vergaderd om den tekst van het
antwoord op de nota der mogendheden vast
te stellen, toen daar tegen 3 uur vanmiddag
een honderdtal betoogers kwamen, schreeu
wende „Wy zullen Adrianopel nooit afstaan,
wy willen den oorlog!"
Jonge Turken gingen vooraan, onder hen
Enver bei, die de zaal waar de minister-
raai vergaderde binnentrad.
Ec-kele oog*nblikken later kwam Enver
bei terug en ging naar het paleis om den
Sultan het ontslag van kabinet Kiamil voor
te leggen.
Do benoeming van Mahmoed Sjefket tot
grootvizier door Enver bey aan de betoogers
meegedeeld, werd door dezen met lnid gejuich
begroet.
Men verwacht de definitieve vorming van
een nienw kabinet.
Deze beweging was reeds sedert geruimen
tyd door de Jong Turken voorbereid en is
zonder bijzondere voorvallen volvoerd. Er
was ternauwernood eenige wanorde merk
baar, toen de afvaardiging der betoogers de
zaal der ministers binnentrad.
Buitenlandsche journalisten, twee secreta
rissen van de Fracsche ambassade eh ver
scheidene tolken van de ambassade bewogen
zich vrjjeljjk tusschon de betoogers.
De stad is kalm.
Men heeft de directouron der posterijen en
der politie vervangen.
De gezanten der mogendheden beraadsla
gen over den toestand.
Gevechten ter zee.
Konstantinopel, 21 Jannari. Volgens door
do dagbladen openbaar gemaakte inlichtingen
van ooggetuigen over den zeeslag van 18
dezer, verliet de Turksche vloot de Darda-
□ellen om den Griekschen kruiser „Awerof"
iu de baai van Mudros te verrassen. Zy
ontdekte den kruiser op 10 mijlen afstand in
volle zee.
De pantserschepen „Barbaros Hzïreddin"
en „Toergoet Reis" openden het vuur.
Een granaat, door de „Awerof" afgeschoten
trof de „Barbaros Haïreddin" en drong in
de eetzaal der officioren. Door dit schot
werden 4 officieren en 78 matrozen verwond
en 4 officieren en 27 matrozen gedood.
De ontploffing van den granaat veroorzaakte
ook brand, die echter spoedig gebluscht werd.
De twee Tnrksohe pantserschepen blo ven
de „Awerof" beschieten, in welks achterschip
weldra een groote schenr werd waargenomen
ook de groote mast word getroffen en stortte
neer.
Twoo Grieksche torpedojagers werden be
schadigd door schoten van de „Messoodié"
en een Turkschon torpedojager, die by den
aanval de Grieksche torpedobooten op de
vlucht joegen. De Turksche kruisers zjjn
daarna naar den ingaDg der Dardanollen
teruggekeerd.
De schade aan de „Barbaros Halroddin"
toegebracht is niet van dien aard dat het
schip moet dokken.
■IEUWSBERICHTER.
HELDER, 24 Januari.
- Hr. Ms. „Heemskerck" is 28 Jannari
1913 vertrokken van Barcelona met bestem
ming naar Napels.
Het vroolijk tooriael.
Dit gezelschap, impressario de heer Jacq.
Sluytors, kwam gisterenavond met het be
kende kluchtspel „De Big van het 168e"
voor het voetlicht. De zaal was slecht be
zet, hier en daar op de eerste en derde
rang wat publiek, voor het overige leege
stoelen. Wy kannen niet zeggen dat dezen
keer de afwezigen ongelyk hadden. Het
stuk werd vlot gespeeld, en de dames en
heeren hadden mooie toiletjes en costuums,
doch een en ander kon niet vorhinderen
dat het ons vulgair leek en volstrekt niet
geestig. Zy, die wellicht wat pikants ver
wacht hadden, kwamen bedrogen nit, want
onbehoorlijkheden* waren zorgvuldig go-
schrapt. 't Aardigste was nog het tweede
bedrijf, dat op de ohambrée van het 168e
speelt.
Ook het spel kon ons sleoht matig boeion.
„De Big" zelf was in de beide eerste be
drijven veel te tooneelachtig en te over
dreven; zoo spreekt noch doet eene ware fat.
Z'n toilet was keurig eu artistiek. „Do
kolonel" was erg druk; de dame die hjj
zich had zocht het in een modieus mauuequin-
toiletje.
Als het gezelschap-Sluyters weer eens
komt, wenschon wjj het een vollere zaal too
en een andere keuze uit hun repertoire.
„Turnlust".
Donderdagavond gaf de gymnastiekvereni
ging „Turnlust", afdeeling der Chr. Jongel.-
VerecD. „Spr. 9: 10a." in „Tivoli" eene
uitvserlng. De zaal was aardig bezet. De
voorzitter, de heer W. Klik, riep de aan
wezigen een hartelijk wolkom toe, in 't bij
zonder ook aan de afgevaardigden der zuster
vereniging „Pro Patria" en zeide met ge
noegen te kunnen wijten op den bloei der
vereniging.
Dat is vooral te danken aan den leider,
den heer J. Brands Jr., dien spreker dank
bracht voor sjjne leiding, belangeloos aan
de vereniging gegeven. Spr. wenschte den
directeur nog hartelijk geluk met het ver
krjjgen der acte voor Middelbaar Onderwijs
gymnastiek.
Onmiddellijk daarna werd onder leiding
van den directenr met werken aangevangen.
De inzet waren halteroefeningen en vrije
oefeningen op de plaats voor meisjes, heel lief.
De adspiranten werkten aan het paard rn
de hoofdafdeeling gaf oen fraai gevarieerde
serie stokoefooingen te zien. De oefeningen
op de brug door meisjes werden correct uit
gevoerd. Goed gedisciplineerd bleken de ad-
spiranten bjj de vrjje oefeningen op de plaats.
Het 2e gelid der hoofdafdeeling werkte daar
na met paard.
Na de pauze werden nog een viertal num
mers gegeven die mede in den smaak van
het publiek vieleD, blijkens het luide applaus
dat telkenmale volgde.
Als verrassing werden aan 't slot eenigo
aardige g.oepen te zien gegeven.
De heor Brands toonde oen zaakkundig
leider to zjjn.
Als bijzonderheid melden we nog dat een
gedeelte der turners in do nieuwe uniform
werkten, zwarte nauwe broek, die ook door
het ander gedeelte zal worden aangeschaft.
Voetbal.
Wedstrijden van Zondag 1.1,
H.F.C. iiWiLhelmina ii 52.
H.F.C. iWilhelminai 2—1.
Wedstrijden voor Zondag a. s.
H.F.C. n—Quick.
H.B.S. iH.F.C. i.
Door den heer J. J. Schoeffelenfierger,
alhier werd gisteren onderhivudsch aanbeeteed
het bouwen van een Landhuis te Weatwoud
voor rekening vau den hoer P. Koeman,
landbouwer aldaar.
Laagste inschrijver de heer D. Noojj, to
WeBtwond voor f 2925.(bniten schilder
werk), aan wien het werk is gegund.
0a typografenstaklng.
Woensdagmiddag ïb te Utrecht, in verband
met de staking onder de typografen te
Amsterdam een spoedeischende vergadering
gehouden van den Nederlandsohen Bond van
boekdrukkerijen, waartoe alle boekdrukkers-
patroons in Nederland waren opgeroepen.
Een 400-tal personen had aan de uitnoodiging
gevolg gegoven. Er werd mot zoo goed als
algemeen» stemmen een motie aangenomen,
aldus meldt de „N. Rott. Ct.", waarin
instemming wordt betnigd met het voorstol
van het Hoofdbestuur om het werk van de
Amsterdamsche patroons over de andere
patroons to verdeelen, en dat de werklieden
zich voor do hervatting van het werk, op de
tngeboden voorwaarden tot de patroons
ibben to wenden.
In een vervolgons gehouden bijeenkomst
uitsluitend vau hen, die voor laatsbedoelde
motie hadden gestemd, werden Dadoro be
sprekingen gehouden over do verdeeling van
het Amsterdamsche werk over in en buiten
Amsterdam wononde patroonstot uitvoering
van dit plan verklaarde oen groot aantal
patroons zich bereid.
Afgescheiden van het verhandelde en
beslotene in deze vergadering, moet het verder
het voornBmen liggen, de een of andere
werkplaats te Amsterdam met veel arbeiders,
waar thans het werk stil ligt, te doen be
zetten door werkwilligen van buiten Araster
dam, met de bedoeling, hen daar niet alleen
tjjdecs de staking, doch voorgoed te doen
blijven.
Naar wjj vernemen heefc het hoofdbestuur
vao den Ned. Bond van Boekdrukkerijen tot
dusver geen offlcieele kennisgeving gezonden
van het verhandelde op de to Uirecht ge
houden vergadering en heeft het daartoe ook
geen voornemen.
Zoodat do onderhandelingen vooralsnog
niet hervat zjjn.
Gisteravond is in het Paleis voor Volks
vlijt weder een openbare vergadering ge
houden. De oproeping ging ait Da
toetreding van de afd. Amsterdam van den
Chrisieljjken Typografenbond van de ge
combineerde bestoren der vjjf werklieden
organisaties.
Deze vergadering werd door ongeveer
1500 typo's bezocht. De eerste spreker, de
heer van der Wal, betoogde, dat de ver
gadering van de boekdrukkers-patroons te
Utrecht oen mislukking is geweest. Men
bohoefde zich niet ongerust to maken, dat
Am8terdamsch werk elders zon worden ge
drukt. Dat zal misschien in enkele gevallen
gebeureD, doch niet van zulk een beteekenis,
dat het invloed kan hebben op de beweging.
Zoo werd bericht, dat de „Standaard" te
Barneveld zou worden gedrukt, doch het
bestuur deelde mede, dat hiervan niets komen
zal.
In een slotwoord wees de voorzitter er
nog op, dat de patroons, die Amsterdamsch
werk uitvoeren, daardoor niet alleen met
hun arbeiders, doch ook met hun vazte
clientèle last zullen kunnen krjjgen. De strjjd
der typografen heefc in breedo kringen sym
pathie, on niet alleen onder de arbeiders.
Na wat to Utrecht is voorgevallen hebben
wjj geen aanleiding om, zonder dat we iets
van de patroons gehoord hebben, ons tot hen
te weDden. A.s. Zaterdag zal de uitsluiting
ingaan. Dan zullen, als de patroons tenminste
bjj hun voornemen bljjven, weder een nieuw
aantal arbeiders de straat opgaan. Welnu,
wjj zullen niet rusten, voordat ook voor hen,
evenals voor ons, de overwinning zal zjjn
bevochten.
Omtrent het vervaardigen van Amater-
damBch drukwerk buiten Amsterdam schrjjft
,Het Volk"
Van do 70 patroons, die, volgens de
mededeelingen van den Boekdrukkersbond,
tot onmiddellijke overneming van drukwerk
bereid bleken en wien het reeds is verstrekt,
hebben slechts twaalf verklaard het to zullen
uitvoeren ook indien daardoor staking in hun
drukkerijen zou uitbreken. Acht-eu-vijftig
patroons weigerden deze verklaring af te
geren en zullen dus, zoo er strjjd uit dreigt
voort te komen, het Amsterdamsche werk
laten rusten. En ongetwijfeld zullen er ook
bjj 60 patroons, die schriftelijk hun medewer
king toezegden, een aantal zjjn, die het niet
tot staking zullen laten komen.
Daarentegen schrjjft Mr. Veraart, de ver
trouwensman van den Bond van Boekdruk
kerijen aan het „Handelsblad"
Ten einde tijdig de onjuiste berichten te
logenstraffen omtrent het aantal patroons
buiten Amsterdam, dat werk veor de Amster
damsche collega's zal uitvoeren, meld ik u,
dat dit aantal op Donderdagmiddag op de
„arbeidsbeurs", ingericht ter verdoehng van
Amsterdamsch werk in en buiten Amsterdam
gevestigd ten kantore van de firma De
Bnssy, Rokin 60 reeds ongeveer 70
bedroeg, terwjjl het nog voortdurend toeneemt.
Deze patroons hebben zich onvoorwaar
delijk verbonden het Amsterdamsch werk
te verriohten. Voor een aanzienljjk deel is
dit werk reeds verdeeld.
Ten slotte meldt het „Handelsblad", dat
„De Standaard" gisteravond toch, in hatf
formaat, is verschenen.
Aanbesteding.
Amsterdam, 28 Januari. In „Krasnapolsky"
werd gisteren voor rekening van de Noord-
Holl. Vereoniging „Het Witte Kruis" aan
besteed Het bonwen van een Jongens- en
Mannenkolonie op een terrein te Blaricum
nabij Laren.
Er waren 27 biljetten ingekomen. Laagste
inschrijver de firma vau Schaik eu van Dordth
te Laren voor f 89870.
De diefstal aan de Hembrug.
De diefstal van f 15 800 uit do brandkast
van de Artillerie-Inrichtingen aan de Hem
brug schrjjft het „N. vau N." wordt
er gedurende den loop van het onderzoek
steeds geheimzinniger op. Do Zaandamscho
politie ondor persoonlijke leiding van den
commissaris, het parket van Haarlem, ja zelfs
een oommisBie van onderzoek, bestaande uit
officieren en schrjjvera van die inrichting,
zjjn aan het napluizen geweest. Het resultaat
was echter nihil.
De „Hollandia" bij de ramp der „Veronese".
De berichteD, die wjj hebben gekregen
van de hnlp, welke de „Hollandia" van den
Koninklijken Hollandschen Lloyd al of niet
zou hebben verleend bjj de ramp, aan het
Engelsche schip „Veronese" bjj Leixoes
overkomen, waren zeer verschillond van
lozing. De zaak scheen schrjjft het
,Nwbi. v. Ned." ons belangrjjk gonoeg
•ra, nu de „Hollandia" to Amsterdam is
gearriveerd, een der officieren van het schip
op te zoeken en hem te vragen, hoe het
;eval zich eigeDljjk had toegedragen. Zie-
gaat het blad voort wat hjj zoo
vriendelijk was ons to vertellen: Ja, het
heeft ons allen geducht gespeteD, dat wjj die
arme drommels van de „Veronese" niet
kouden helpen. Ik verzeker n, dat ze in een
toestand waren I Maar we konden slechts al
te zeker vaststellen, dat iedere poging, hun
te hulp te komen, volmaakt vruchteloos zou
zjjn. Eb dat niet alleen, maar de redders
hadden het zelf met den dood moeten be-
koopen
Maar ik zal eens oven geregeld vertellen,
wat er gebeurd is. Woensdagnamiddag jongst
leden, dat was dus 15 Januari, vertrokken
wjj nit Lissabon voor Vigo. Zonder incident
stoomden wjj 's nachts door. In den vroegen
morgen, om ongeveer half zes, kregen wjj
een draadloos bericht van de „Veronese
dat het schip bjj Leixoes aan de Spaansche
kust op do klippen vastzat en om assistentie
vroeg. Het was hetzelfde sein als dat, het
welk de „Titanic" indertjjd had gegeven:
S. O. S. (save onr souls). Wjj wendden on
middellijk den steven en stoomden er heeD.
Het was een afstand van twee uur stoomonr,
zoodat wjj om half acht in de nabjjheid van
do „Veronese" arriveerden. Wjj zagen dade
lijk, dat haar positie hoogst penibel was.
Hot schip zat over de geheele lengte op de
rotsende voorsteven was reeds met do
watervlakte geljjk; de zeeën sloegen over
de schoorsteenen heen. Het was alles uit
stekend te zien vanaf de „Hollandia", want
wjj waren slechts een twee mjjl naar schat
ting van do „Veronese" af en konden de
monschen duidelijk op den achtersteven
onderscheiden. En hulp verleenon was on-
mogeljjk! Er was een zeer hooge deining,
een allergemeenste branding, sterker dan
anders nog door de WeBtonwinden, wat je
noemt „ruw weer". Het is ellendig, hot ge
voel van onmacht, dat jo dan over je krijgt 1
Enfin, wo bleven in de nabjjheid, voeren
nu eens langzaam voor-, dan aohteruit. We
begrepen, dat zo op de „Veroneso" geen
sloepen konden aflaten. Aan loefzjjde waren
zo weggeslagen aan don anderen kant, waar
geen wind was, kon men ze Diet neerlaten,
omdat het schip zwaar slagsjj had en de
sloepen op de schuine helling ervan terecht
zouden zjjn gekomen. En sloepen aan den
windkantdaar wasnatuurljjk geen denken
aan. We overzagen den toestand en kregen
onderwjjl een draadloos bericht van de
„Vauban", een schip van dezelfde maat
schappij als de „Veronese", de Lamport
Holtline. De „Vauban" had, zoo seinde ze,
ook draadloos bericht ontvangen van het
ongeluk en verzocht ons nu, in elk geval in
de nabjjheid to bljjven, tot zjj was aange
komen. Er ging 2$ uur mee heeD, voor de
„Vauban" arriveerde. Ook zjj overzag deu
toestand en kwam tot dezelfde conclusie als
wjjredding door andere schepen onmoge
lijk ABsistance from the seaside hopeless"
(hnlp van den zeekant hopeloos), zoo soinde
ons de „Vauban".
Daarom, hoe 't ons ook aan het hart ging,
we konden niets betera doen dan vertrokken.
Werkloos toezien gaf toch Diets. De „Vauban''
is er gebleven tot het donker werd, heeft
echter ook geen hulp meer kunnen verleenon.
't Is vanaf de kust, dat de „Veronese"-men-
schen ten slotte met Ijjnen, wippertoestellen
on dorgoljjke gered zjjn.
-— Hoe komt 't toch, vroegen wjj ten
slotte, dat de berichten, die wjj kregen,
elkaar meestal zoo tegenspraken
Och, waB 't veelzeggende antwoord, 't
is Portugal maar, waar u ze vandaan
kreeg
Vergiftiging.
Voor het Arnhemsche gerechtshof werd
hoden behandeld de bekende zaak tegen den
19-jarigen koperslager J. M. Theunissen te
Renkum, die, wegens moord op zjjn vadrF
gepleegd, door de Arnhemsche rechtbank tot
15 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld,
Op 19 Jnni van hot vorige jaar had bekl.
in het voor zjjn vador bestemdo kopje'
een arsenicum bevattend mengsel gedaan,
wetende dat zjjn vader oogenblikkeljjk daar-
—1 van het kopje zou drinken.
De vader dronk van de vergiftigde koffio
en overleed in den avond van denzelfden
dag.
Bekl. had het plan voor zjjn daad al
eenige dagen te voren gemaakt. Hjj had
muizentarwe gekocht en deze getrokken met
bruineersel; het aftreksel deed hjj in eon
fleschje en daaruit goot hjj een hoeveelheid
in de voor zjjn vader bestemde koffie over.
Beklaagde heeft zjjn misdrjjf volledig be
kend en gezegd daartoe te zjjn gekomen
orudat zjjn vader sleoht was voor vrouw en
kinderen.
In hooger beroep waren door den verde
diger mr. J. R. H. van Schaik twee getui
gen k decharge gedagvaard en als deskun
dige dr. Dobberke.
Na het verhoor van den deskundige dr.
Ddbborke, dio in zjjn rapport tot waarschijn
lijke ontoerekenbaarheid van beklaagde con
cludeerde, werd door den Advocaat-Generaal
bevestiging van het vonnis der rechtbank
gerequireerd.
De verdediger mr. J. R. H. van Schaik
pleitte ontslag van rechtvervolging.
Het Hof, na in Raadkamer te hebben be
raadslaagd, overwoog, dat twyfel aan bekl.'s
toerekenbaarheid was ontstaan, en gelastte
terugwijzing der zaak naar den Rechter
commissaris, ten einde een onderzoek naar
bekl.'s geestvermogens te doen instellen.
Dood tengevolge van het vele rooken.
Een lijkschouwing to Londen heeft uitge
bracht, dat een 23-jarig soldaat gestorven is
ten gevolge van het rooken van sigaretten.
Ontploffing in een gasfabriek.
Uit Weenen seint men:
In.de gasfabriek te Schönbrunn had gister
nacht een hevige ontploffing plaats. De
gansche gasfabriek eloog in de lucht. Het
aantal slachtoffers wordt op 40 dooden en
gewonden geschat. De schade ten bedrage
van millioen mark wordt door verzekering
gedekt.
De doodstraf in Frankrijk.
Nancy, 22 Jan. Zekere Gérard (dio te
Pompey de zevenjarige Helene Schoumakor
vermoordde en het geschonden lijkje in de
rivier wierp, en die deswege door de jury
te Nancy ter dood veroordeeld werd) is
hedenochtend om 7a. 9 onthoofd. Men vond
hem slapende. Na gekleed te -zjjn, versocht
Gérard aan zjjn advocaat vergiffenis voor
hem te vragen aan sjjn familie. Hy aanvaardde
de hulp van een priester, woonde de mis bjj
en schreed moedig naar do guillotine. Eon
talrjjke menigte, waaronder zich ook do
vader en moeder van het slachtoffer bevonden,
juichtte de terechtstelling toe.
De autobussen te Londen.
Voor do autobussen in de straten van
Londen schynt wel niets heilig. Een van dio
bussen heeft in Ludgate Circus een politie
agent, die de hand had opgestoken om het
rjjtuigverkeer tot staan te brengen een
tecken, waarvoor vroeger alles wat op poolen
en wielen ging onmiddellijk stilhield over
reden. Eon wiel ging hem over het hoofd
en doodde hem op slag. Een andere agent
zei aan een verslaggever, dat die bussen eon
voortdurend gevaar voor de agenten zjjn.Er zjjn
bestuurders, zeide hjj, die er vermaak iu
schynen to hebben, wanneer wjj de hand
opsteken, eerst vlak achter onzen rug de
bna stil te laten houden.
Zondagstram.
In Bouruemouth is de burgerjj verdeeld
over de vraag of de gemeentelijke trams
op Zoodag zullen rjjdeD. De gemeente
raad laat de belastingbetalers beslissen. In
1906 is een stemming onder hen gehouden,
en een meerderheid van 908 stemmen waB
er toen tegeD. Nu is de vraag hun weer
voorgelegd Van de 12,807 belastingbetalers
stemden er 8984; daarvan waren 4716 voor
en 4268 tegen het rjjden op Zondag. Mot
een meerderheid van 448 stommen heeft de
burgerjj zich dus voor Zondagstrams ver
klaard. Toen de burgemeester Zaterdagavond
den uitslag bekend maakte, was er groot
;ejuich van de dnizenden, die voor het stad-
iuïs stonden te wachteD.
De Duitsche vloot.
De „Manchester Conrier" heeft verleden
week medegedeeld, dat de zes laatste zooge
naamde paDtaerdekkruisers, die Duitschiand
heeft laten bouweD, in werkeljjkhei 1 gepant
serde kmisers zjjn en dat verleden jaar voor
de Duitsche vloot niet, zooals het heette,
twaalf, maar vier-en-twintig torpedo-jagers
zjjn gebonwd.
Hierop volgt nu weer in de Engelsche
tors het bericht, dat zes van de twaalf
duitsche torpedo-jagers, dio in alle heime
lijkheid gebouwd waren, reeds in de Noordzee
in de vaart zjjn, en dat de andere zee bjjna
klaar zjjn om dienst te doen.
Verder meldt men, dat het Duitsche type
van lichte gepantserde kruisers in vele op
zichten op het Engelsche ljjkt, en dat twee
Dnitscho kruisers, waaraan men verleden
jaar is begonneD, de lichte Engelsche pant
serkruisers in elk opzicht do baas zallen zyn.
Door den heimeljjken aanbouw heeft Duitsch
iand nu in twee jaar tjjds 86 torpedo-jagers
erbij gekregen tegen Engeland 40.
Men mag benieuwd zjjn naar het antwoord,
dat van Duitsche kant op deze onthullingen
zal gegeven worden.
(„N. Rott. Cf.)
Laatste barichten.
Berlijn, 24 Januari. Uit Konstantinopel
wordt gemeld, dat Naziem Patja, tot gisteren
minister van oorlog, doodgeschoten is. De
schuld hierean is ongetwijfeld bjj den adju
dant Kiamil Pasja. Emser Bey en Dallaad
hebben nitdrukkeljjk besloten geen bloed te
vergieten. Ondanks het gebeurde is de rust
nergens verstoord.
Volgons andere berichten zou Naziem Pasja
slechts gewond zjjn.
heid te stellen, aan deze bezwaren alsnog
tegsmoet te komon.
De heer Boe verzette zich niet scherp
tegen deze motie, doch de Mipister bleek
onwillig om er op in te gaan en liet, bljjke-
ljjk ontstemd, de gevolgen over aan de
verantwoordelijkheid der Kamer. Aldus het
Hdbl.
De heer Scheurer (a.-r.) sluit zich 's anderen
daags bjj het betoog des heeren Kotelaar aan.
De Minister vindt het verrassend, wat de
hoer Schaper over den rechtstoestand der
verpleegsters heeft gezegd. En er worden
al zooveel subsidies gegeven, zegt de Minis
ter, dat staatssubsidie ten koste van het
particulier initiatief zal komen.
De heer Schaper (s. d. a. p.) wil den post
„subsidie ter bestrijding van de tuberculose"
van f 185.000.brengen op f 150,000.
De strjjd tegen de tuberculose eischt veel
geld en spr. acht het uitgetrokken bedrag
niet voldoende. De Minister is ook overtuigd
van de wenscheljjkheid van verhooging, doch
heeft om finantieele redenen ervan afgezien.
De heer Jannink (u.-l.) steunt met volle
overtuiging het amendement, ingsgelyks de
heer De Stuers (r.-k.)
De Minister legt uit, hoe, doordat er voor
gebouwen minder noodig was, voor de eigen-
ljjke volksgezondheid meer uitgetrokken is,
waarna de heer Schaper, in het vertrouwen,
dat de minister te zjjner tyd oen suppletoire
begrooting zal indienen, het amendement
intrekt. Ook over krankzinnigengestichten
zegt de Min. oen en ander.
Overigens grootendeels hooger-onderwjjs
belangen.
Naar aanleiding van de verder gevoerde
discussies oror de oprichting van eon Cul-
tuurbank te Suriname wordt een motie vau
den heer De Meester (u. 1.) aangenomen (mot
49 tegen 21 stemmen) strekkende om de be
handeling te verdagen.
Aan de orde is nu de behandeling der
Snrinaamsche begrooling. De heer De Meester
(u. 1.) vraagt bjj do algemeene beschouwingen
eenige inlichtingen, terwjjl de heerTydeman
(v. 1.) den postzegelverkoop aldaar bespreekt.
Andere leden hebben het weer over andere
punten, en do Minister beantwoordt zo allen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt vervol
gens de Surinaamsche begrooting aangenomen.
Svencens gaat het met de Curijaosche be
grooting. De heer Scheurer (a. r.) dringt aan
op krachtige bestrijding van de prostitutie te
Willemstad, de heer Van Vnuren (r. k.) be
spreekt de houding van don gouverneur inzake
onderwjjs, en de heer De Meester (n.1.) brengt
hulde aan de Nederlandsche particuliere lief
dadigheid, dio op zoo voortreffelijke wjjze
heeft gezorgd voor leniging van den nood op
de Bovenwindscho eilanden. De begrooting
van Koloniën wordt vervolgens zonder hoof-
doljjke stemming aangenomen.
Donderdagavond is de voortgezette behan
deling van Binnenlandsche Zaken aan de
orde. De heer Ketelaar (v.d.) bepleit betere
regeling van de positie van leeraren en
directeuren van H. B. S. Er worden verder
allerlei onderwjjs-belangen bepleit en bespro
ken, doch aangezien het alle ver van den
Helder gelegen streken betreft on meer locale
toestanden, znllen wjj dit onzen lezers maar
onthonden.
Hédenochtend wordt begonnen met Lager
Onderwjjs.
Sohaakrubriek.
Probleem No. 89,
van K. Erlin.
(„Tidskrift för Schack" 1911).
Eervol vermeld.
Wit begint en geeft in twee zetten maf.
abcdefgh
t
TWEEDE KAMER.
Dinsdagmiddag 2 nnr werd de zitting her
opend. Allereerst werd het overlijden van
den Minister van Justitie herdacht. De
Voorzitter wjjdde eenige toepasselijke woor
den aan zjjn nagedachtenis, de heer Heems
kerk, Minister van Binnenlandsche ZakeD,
voogde hier nog een paar woorden bij. De
Kamer hoorde hen staande aan.
Daarna hoefdstuk V der Staatebegrooting.
(Binn. Zaken). Wjj vinden hiorin niets ver
meldenswaards de heer Sohaper (s. d. a. p.)
beeft het bjj Volksgezondheid en woonwezen
over de slechte behandeling, die verplegers
en verpleegsters ondergaan, de heer Van
Hamol (u.-l.) heeft het over de roodvonk
epidemie te Amsterdam, terwjjl de heer
Ketelaar (v.-d.) nogmaals ryksstenn bepleit
voor kinderherstellings- en vacantiekolonies.
Des avonds werd de beraadslaging over
de op to richten West-Indischo Cultnurbank
voortgezet, in welke Bank de Staat aandeel
houder sou wezen. De bezwaren bleven ge
concentreerd op de twee hoofdpunten: dat
de Bank niet enkel den landbouw zal dienen,
en dat ze de Surinaamsche Bank concur
rentie zal aandoen.
Deze bedenkingen werden tot uiting ge
bracht in een motie-De Meester, waarin
verdaging der verdere behandeling wordt
g»w«DScht om ds Regeering in ds gelegen
abcdefgh
Stand der stukken.
Wit: Kg7, De4, Td6, Pf7 en pion h4.
Zwart: Ke8, Lc8, pionnen c7, d7 en e7.
Oplossingen worden ingewacht tot uiterljjk
Vrjjdag 31 Jannari a.s. aan het bureau dezer
courant.
Oplossing probleem 38a,
van A. van Eelde, te Bloemendaal.
1. Pf2. Nevenoplossing 1. Dg2f.
Goede oplossingen ontvangen vanJ. Mie
nis, N. Muts, Dr. J. Chr. Reeders, J. F.
Cramer van den Bogaart, H. Zegel, P. J.
Loovenstjjn Jr. en IJ. Reidsma, allen !o
Helder. B. B. Nanning en C. Nanning, beide
te 's-Gravenhage.
Van de nevenoplossing 1. Dg2| ontvingen
wjj goede oplossingen van C. Rab en J.
Hubbeling, beide te Helder.
Zooals verschillende oplossers terecht op
merkten behoorde in 38a de witte koning op
a5. Wjj ontvingen den 2-zet echter met den
koning op a4, bljjkbaar was dit een ver
gissing. De heer van Eelde schreef ons dan
ook, dat de koning werkeljjk op «5 behoort.
Merkwaardig dat geen enkele onzer op
lossers beide sleutelzetten inzond.
Plaatselijk kampioenschap.
De match tusschen de heeren Dr. J. Chr.
Reeders en K. Geus nam Woensdag 15 Jan.
j.1. een aanvang. Dr. Reeders lootte wit en
opende met do d4 opening, de party nam
direct eon levendig verloop en werd in een
stelling waarin zwart éen pion in het voor-
doel was afgebroken, en WoenBdag den
22sten voortgezet.
Ook deze avond bracht geen beslissing,
zwart bleof wel zjjn pion voor, doch de stel
ling is tameljjk remise-achtig.
Aanstaande Woensdag dus voortzetting.
A. C. van Eelde. f
Met innig leedwesen vernamen wjj, dat
de bekende probleem-componist A. C. van
Eeldo j.1. Dinsdagavond plotsoling is over
leden.
De overledene was vele jaren een der
vruchtbaarste probleem-componisten en stond
verschillende „Eerste publicatiê's" aan dezo
rubriek af. Nog Dinsdag ontvingen wjj zjjn
schrijven over 88a, weinig vermoedende dat
dit bet laatste sclirjjvon van onsen geachten
„Probleemvader" zou zjjn.
Hjj rust* in vrede.
