KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor MoMor^ ToxoÊ, Wiorimgom mm Anno Pmalownm* TE? EINDELIJK VEREENIGD. W) No. 4195 Woensdag 23 April 1918. 41ste Jaargang. i Tliegead Blaadje p. 3 m, 50 ct, Ir. f. port 75 et, kniteilut1 1.25 Pre- ZoBdagsbltd i 37J i 45 s 10.75 J ModébUd i75s I O.Sö (Voor het bnitealaai bg roornitbeUliagi) idvsrtaatica vu 1 tot t regsU (bjj vooraitbctaliaj) W «ai. Hik» regel aser. 6 >3; *d»-eïemFl«*iif rigactica :i groot* letters worde* asai plaeteroiate birckcB* B- en Vrijdagmiddag. Uitgever t O. SE SOES Jr.| Helder. Bureau: Koningetraat 29. Interc. Telef. 60 Eerste Blad. NIEUWSBERICHTEN. HELDER, 22 April, Kamer van Koophandel. De Kamor van Koophandel en Fabrieken vergadert op Vrijdag den 25 April a.s.inhet Raadhuis, des avonds ten 8 uur. Belanghebbenden worden versocht stukken, die vergadering betreffende, vooraf te willen ÏDzendoa öf bjj den Voorzitter, den heer M. A. Kol*tor, Hoofdgracht 40, öf aan den Secretaris, den heer A. Kwant, Jr., Vlaming straat 9, öf aan een der leden. Bioscoop Kanaalweg. W\j zagen deze week weder eens het Kauaalweg-programma. De uitbreiding van het aantal bioscopen heeft ons genoodzaakt oon „rooster" optemaken; iedere week drie stuks te bespreken is waarlijk te veel van het goede. Het programma van den Kanaalweg is bizonder goed. „De Huwelijksmakelaar" is een geestig dingetje; het biggetje als bruids- EfBohcnk is werkelijk origineel govondon. En de aardige manier, waarop de verlegen jongeling zijn dulcinea moet winnen, bewijst, dat de ontwerper van dit film-blijspel een goeden kijk heeft op vTouwen-karakters. „Een vrouw moet je van tijd tot tijd eens laten voelen, dat jo de meerdere bent". Ja, dames, u k\jkt mo nn wel boos aan, maar wees nn eenB strikt eerlijk Zelfkennis is óok «en deugd. Hoe mon door een biggetje aan do philosoflo kan geraken 1 „De Spinnen" is een wetenschappelijke opname. Men ziet deze lieve diertjes in hun dHgoljjkach leven, ettelijke malen vergroot. Merkwaardig is de manier van voortbewegen en ook do wijze, waarop ze hun prooi om wikkelen. Dit alles geeft de film zoor duide lijk weer. Ook ziet men ze aan 't werk, het spinnen van hnn web. Wij begrijpen, dat een bioscoop-onderneming in de eerste plaats dient te iorgen dat haar bedrijf marcheort. Dat dos moreele en ethische overwegingen op den achtergrond worden godrongon. Maar als de concurrentie oorzaak is, dat wij dezen kant opgaan, dan leve de oonourrentie 1 Ook het groote nummer is een allerliefste idylle. Hot programma dnidt den inhoud genoogzaam aan, dan dat wij daarover nog zouden moeten spreken. Het verdore programma wordt aangevuld door eonige komische nummers en de „Week- revue". Dit programma smaakt naar meer! Propaganda-avond Alg. Ned. Geheel-Onthouders Bond. Voor een goed-gevulde zaal gaf de Alg. Ned. Geh.-Onth. Bond (bekend als de Angob") een uitstekend-geslaagde propaganda-avond. Uitstekend geslaagd in meer dan éon opzicht. Immers, het programma vermeldde, behalve een propagandistische rode, verschillende num mers voor zaDg, viool en pianoja, zelfs de medewerking van mej. Koek als pianiste en den heer Pala als violist, terwijl een Geh.- Ooth. Zangkoor voor zang zorgde. Nadat de heer A. de Wit, de voorzitter der afdeeliDg, den avond geopend had en den wensch bad uitgedrukt, dat velen zich ter wille van het goede doel, mochten opgeven als lid, zong het geheel -onthonders-zangkoor j *OflS Doel" een paar nummers. Was de ver- eeniging bij het eerste nummer hier en daar nog niet op dreef, bij het prachtige »Panis angelicns" was zj) er geheel in en onder udemlooze stilte werd, in groote zuiverheid, dit nummer uitgevoerd. In een tweetal andero nummers, na de pauze gezongen, hadden wij gelegenheid oen fraaie sopraanstem te be wonderen; deze bleek toe te behooren aan mejuffrouw Schwantje. Na den zang kwam in twee gedeelten de propaganda-rede van den heer F. Mol. Wjj zullen eerst nog even de beide viool-solo's van den heer Pala releveeren, waarbij hem mej. Koek begeleide. De heer Pala is voor velen een bekend en geliefd speler; wjj heb ben hem reed8 elders in solo's gehoord en ook mejofironw Koek is aan het Helderschepubliek wolbekend. Het was van het Bestuur der A.n.g.o.b. alzoo een goede inval om hun te vragen en van hen beiden een sympathieke daad om sioh aldus praktisch aan den drank- strijd te geven. Een Romanze van Svendsen was het eerste der beide muzieknummers; zij werd onberis pelijk en met gevoel gespeeld. De uitvoering van de bekende en fraaie Serenade van Franz Drdla (ik kan hensoh niet helpen, lozer, dat bij niet anders hout, maar tot zijn verontschuldiging diene,datde componist eenCzeoh of Hongaar is), was oorzaak, dat dit nummer gebisseerd moest worden. De opgewekte melodie, door desordine nochtans gedempt, maakt dit nnmmor bizonder bekoorlijk, geen wonder, dat men eene her haling vroeg, die gnl gegeven W6rd. Do heer Mol hield tnaschen dit alles door eono rede, waarvan men nu van ons een verslag verlangt. Dat dit niet gemakkelijk is, de spreker zelf zal het ons toegeven. Z|jn rede was niets dan oen pleidooi tegen den drank. Dit »niets dan" bedoelt niet iets kloineorends, intogecdeel. Het best is den sprokor en zijn improvisatie met oen enkel woord te karakterisoeren. De heer Mol, hield een hartstochtelijke, gloeiende philippica tegen het drankgebruikhjj improviseerde geheel en wist zjjn hoorders op oen zeldzaam-boeiecde wijze mso to slepon. Wjj hebben al vele sprekers dezon winter gehoordwjj hoorden Gerhard, do humoristisohfl, wjjsgeerigc, doch van niet- overwegond propagandistische kracht; wjj hoorden F. U. Schmidt, die een zeer weten schappelijk, breed opgezet betoog hield over de geschiedenis van het alcoholisme, de historisch-materialistische ontwikkeling daar van aangaf. Wjj waren geboeid, telkens weer, bjj den een door de kracht van s|jn woord, bij den ander door zijn fraai-opgebouwd plei dooi. En zie, hier stond eon man, die noch in philosofisohe stellingen, nooh in de historie zyn kracht vond, die eenvoudig en naar was?-, keid vertelde uit do praktijk, van wat hy gezien en ondervonden had. Ea hoe geweldig waren sjjn woorden, hoe goed-gokozen zya argumenten, hoe sterk zyne overtuigende voorbeelden Daar ging eene huivering door do toeschouwers, toen hy vc-rhaalde van dat kindje, dat door eon alcoholische moeder in zóodanigon staat van vervuiling was gebracht, dat het hemdje van het lichaampje moest ge weekt worden 1 Daar was niemand die lachte, wat je anders nog wel eens doet hè, by zulke woorden als „hemdje" en „snotneusje" en zoo. Spreker begon mot een gowoldige pbilippica tegen het aangekondigde bal. Vijfentachtig procent kwamen om dat bal, zoo zei hy en' mjj nemen ze cr op den koop too by. Ja, daar is wel wat van aan. Hij wees er ver- volgous op, dat gotoond moest worden, dat gahool-onthouders ook wel op een bal kunnen samenkomen zonder alcohol. Spr. kwam nifc don Haag on had in 't naar den trein gaan, juist gezien hoe op dezen dag (verjaardag van Prins Hendrik) eon volksfeest ia georganiseerd, ir van de domheid en onnadenkendheid het volk partij werd getrokken om het ijobitter te geven. En spr. ergert zich, dat do Nederlandsohe schatkist met zilveren koordon aan den jenever vastzit. Misschien hoeft het woord van KaïnBen ik mijns broeders hoeder F vroeger dienst gedaanin den tegen woordigen tjjd toch waarlyk niet meer. Het slimste van den alcohol is, dat hy denbe- trokkeno niet in de eerste plaats zelf doet lijden. Een dief, eon moordenaar, enzoovoort ondergaan zelf de straf voor hun misdaad, do dronk aard doet zjjn gezin en vooral zjjn toekomstig geslacht Ijjden. Het is bewezen, dat van 64 nakomelingen van een dronkaard 58 minder waardigen waren. Gjj ouders, zoo roept spr. uit, die kinderen ter wereld hebt gebracht, hebt gjj er niet aan gedacht, dat het „matige" glM op het geluk van uw kind drukt? Spr. bespreekt de Vereeniging „Hét Blauwe Kruis", die als tusschenporsoon optreedt by de Regeoring inzake de kinderwetten. In afwachting van do uitspraken ter ontzetting uit do ouderlijke maoht, neemt deze ver eeniging alvast de kinderen tot zich. Onge looflijk is hot, wat mon daar ziet. Van de zwaksinnige kinderen komen 85% meer matig-drinkende ouders. In dit verband spr. op den grooten invloed van de r op het kind. Laat men toch niet denken, dat vader steeds schuld heeft; ook onder de vrouwen wordt gedronken. Hiervan werden verschillende frappante staaltjes mee gedeeld. De drankstryd richt zich in do eerste plaats tegen de deftige, do matige drinkers. Ook de invloed van do pers is grooter geworden. Verzamel eens een week lang nit een blad de verschillende berichten van door drank gebruik ontstane misdaden, en als ge dan nog zegtdaar neem ik er eentje op, noem ik u een onmoDsch. Dat wjj don alcohol noodig hobbon als voedBol is onzin, alcohol verbrandt alle voedsel. Men zon f 4.45 aan bier moeten gebruiken, als men dezelfde voedingswaarde aan graan (8% ct.) zou willen hebben. In het tweede gedeelto van zjjn boeiend betoog, kreeg spr. de sympathie {der talrijk aanwezige Jantjes. Een eer is het voor de matrozen en don matrozenbond, dat zoovelen geheel-onthouder zjjneon schande voor de Regeering, dat van boven af die drank gewoonte ia stand gehouden wordt. Ten slotte wekte spr. in oen vurigen op roep op tot lid worden, als het dan voor u zelf niet is, dan voor do Vereeniging, die u niet kan misson, die u noodig heofc. Steunt elkaar, workt als do steen in hot water, die kringen maakt, al wyder en wijder, zoo mo9t ook uw invloed ateedB grooter worden. Er bestond gelegenheid voor gedachten- wisseling, doch daartoe bood zich niemand aan en zoo sloot do Voorzitter, onder dank aan spreker en medewerkers, deze goedge slaagde vergadering. Oe feestelijkheden te Brugge. Rentor meldt uit Brussel, dat op 3 Mei te Biugge een divisio van 6 Nederlandsche torpedojagers onder bovel van commandant Greve zal aankomen en er tot 7 Mei bljjven. Tweede Kamer. Naar „Hot Volk" verneemt, bestaat het voornemen, de Tweede Kamer op Vrijdag 9 Mei te doen niteenga&n. De eerste nieuwe haring. Vrijdagmiddag word do eerste nieuwe Hol- landscho haring van <lit jaar aangebracht door het stoomschip «Maria Joaepha", van de Vlaardingscho stoomvisacherij te Vlaardingon on verpakt in het traditionoele tonnetje in den basd van nationale on oranjelinten, voor H. M. de Koningin ten Paleize Noordoinde af- 'et tonnetje met zeebanket is daarna ge zonden naar den Taunus. Eon verdacht geval. Te Halfweg (bjj Haarlem) is Woensdag een 70-jarig man met grootendoels afgesneden hals door eon zjjner dochters op den zolder van zyne woning gevondeneen gewoon meB lag naast hot Ijjk. Vorschillende omstan digheden hebben aanleiding gegeven tot onderzoek en verhoor van do huisgenootcn (vrouw en twee dochters) door do Haarlemschc justitie; het lyk is in beslag genomen. Actie In het sigarenmakersvak. De besturen van de vier arbeidersorgani saties zeggen in een brief aan de looncom missie nit het Verbond van Voreonigingen van Sigarenfabrikanten onder moer Hot komt ons voor, dat met eenigen goeden wil uwerzjjds, binnen korten tjjd een weg kan wordtin govondon, om tot overeenstemming te komen. Wjj toch hebben reeds duideljjk te konnon gegeven, dat onzerzijds met een geleidelijke verhooging genoegen zou worden genomen en dat wjj genegen zjjn voor dio fabrikanten, die thans in verhouding to zwaar zouden worden belast, overgangsbepalingen te maken. Aannemende, dat het uw bedoeling is, spoedig tot een oplossing van het conflict te geraken, meenen wij u te moeten voor stellen, binnen eenigo dagen nogmaals een bespreking met u te hebben over de door ons ingediende voorstellen, om dan te trachten in deze vergadering daarover tot overeen stemming te komen. Een stakend professor. Mr. J. A. t. Hamel, hoogleemur in het strafrecht aan de gomeenteljjke universiteit te Amsterdam, was de laatste weken onaan genaam getroffen door het feit, dat zjjn ooileges over 't algemeen zeer slecht werden bezocht. Toen eenige dagen geleden, ook op die voor 't gevangeniswezen, niet meer dan negen studenten verschenen, deelde Zjjn Hoogge leerde mee, voor snik oen klein aantal toe hoorders geen college te willen geven. Hy deed het ook niet en liet aan de poort der universiteit bekend maken, voor de eerstvol gende weken zjjn colleges to hebbon gCBtaakt. Het gebeurde wordt in universiteitskringon druk besproken. Auto-ongeval. Parys, 19 April. Ken automobiel is over de leuning van do brug te Asniéres heen in de rivier gestort. De chauffeur is gered. Tweo kinderen van mevr. Isadora Dunoan (de be de gouvernante zjjn ge- aan te leggen van allo postzegels, die Hannover heeft uitgegeven. (N. R. Ct.) kende danseres) e dood. De verongelukte luchtballon „Zodlac". Het onderzoek naar het noodlottig onge val van den luchtballon „Zodiac", dio bjj Viliiers aan de Marne op den grond is ge ploft, heeft goen volledige opheldering ge geven omtrent do oorzaak der ramp. De ballon ia geheel ongeschonden gevonden, alleen de schenrbaan was losgerukt, verder was geen enkel gat in het omhulsel. Men acht hot daarom niet waarschijnlijk dat de ballon ontploft is. Uit het journaal is ge- bicken, dat de ballon op een hoogte van 800 M. Parijs is overgedreven, toen is ge daald tot 300 M., daarna door uitwerpen van ballast (180 K.G. in het geheel) tot boven de wolken steeg. Meer zegt het journaal niet. Men was dus verder voor 't onderzoek op verklaringen van ooggetuigen aangewezen. Daaruit blykt, df.t do ballon boven Nogent zoo laag dreef, dat het schuitje de huizen raakte en een schoorsteen omwierp. Do inzittenden, die geen ballast meer hadden, hebben toen het eerste 't beste wat hun voor de hand kwam weggeworpen om den ballon lichter te maken. Zoo zijn bijvoor beeld de instrnmenten over boord gegooid. Boven het fort Fontenay-sous-Bois hebben oefenende zouaven getracht het uitgeworpen auksr te grijpen, 't geen mislukte. Iels verder groep een landbouwer het ankertouw, maar kon het niet honden. Bet meest waarschijnlijk acht men het, dat do luchtvaarders (die verderop ook het ankertouw hebbon doorgesneden) toon zy eindelek een geschikte plek om te landen zagen, op te groote hoogte plotseling de schcurbasn hebben losgerukt, waardoor het gas ineens ontweek en de ballon neerstortte. Het grootste schip van Engeland. De „Aquitania", zooais men weet, het grootste schip, dat tot nog toe in Engeland gebouwd is, zal Maandag van de werf van John Brown &-Co. te Clydebank worden te water geleten. Het schip is 47,000 ton groot en zal eon snelheid kunnen ontwikkelen van 23 knoop en meer. De berekoning is 1000 man equipage, 1700 tuiscbendokspiissagiers, 876 eorsto- en 594 tweede-klas passagiers. Voor allen zal plaats zjjn in de reddingbooten, een bepaling, dio de diroctio van de Cunard- lijn reeds maakte, vdórdat de ramp van de „Titanic" plaats had. De waterlijn van schepen. De Engelecho regeering heeft besloten een comip'BBio to bonoemen, om een onderzoek in te stellen betreffende de vaststelling van de waterlijn van schepen. De invoering van de wet op de waterlijn had indertijd een daling van de sterfte van Engelschezoolni tengevolge. In 1906 werd, om de reeders tegemoet te komen, do waterlyn verhoogd. Sinds die wet in werking trad nam de sterfte toe. De com- lie moet nu uitmaken of deze feiten met eikaar in vorband staan, zegt de Daily News. Is dit het geval, dan zal de waterlyn weer verlaagd moeten worden. ,Menschenlevens zjjn meer waard dan winst." Postzegelverzameling. Do Hongaarscbe architect Hollitacher, een ook in het buitenland bekend pbilatelist, heeft verleden Maandag het gedeelte zjjner poatzegelverzameling, dat op Spanje en de Spaacsche bezittingen betrekking heeft, voor 600,000 kronen aan do firma Budapeater Murkenbörse verkocht. Het bestaat uit 9 deelen eu bevat alle Spaacsche postzegels, die sedert 1850 zjjn uitgegeven, voor het meerendeel in de oorspronkelijke bladen, zooals zij werden vervaardigd en in den handel gebracht. Jaren lang heeft Hollit- scher gewerkt, om met hulp eg nor ageDten deze verzameling uit alle oorden der wereld bijeen te brengen, waarin o.a. alle aostzegels voorkomen, die op het kleine Spaursche eiland Fernando Po werden uitgegeven, die allcon op een waarde van 120,000 kronen worden geschat; en groote sommen werden ook door hem daarvoor betaald, daur by de vroeger reeds bekende verzamelingen van den Engalschon graaf Crawford en van den Spaanschen pbilatelist M. Alezander heeft gekooht. Daar de verzameling nu volledig is, bad hy besloten haar te verkoopeD, evenals hy voor eenige jaren met een nndor deel zjjner verzameling heeft gedaan, waarvoor bjj toen 650,000 mark ontving. Naar Hollitsober mededeelt, is hjj thans bezig een versaineling DE WEEK. 19 April. Wat men van den afgevaardigde voor Zaandam in de Tweede Kamer der Staten- Geueraal moge zeggeD, te zjjner eere of als kritiek, dit eene staat wel vast: de heer Dnys is geen vriend van pluimstrijkerij; van lifUffige complimentjes maken't Tegen deel is eer waar. De heor Dnys, volgend zonder noemenswaardige zelfcontróle of zelf bedwang, den stormenden vloed zjjner ge dachten, flspt eruit wat hem vóór de lippen komt. Aan 's mans earljjkheid, goede-trouw mag evenmin gstwyfeld als aan den ernst, waarmee by zjjn krachtige hersens, z'n aan geboren scherpzinnigheid wjjdt aan de taak, hem als Volksvertegenwoordiger op de schou ders golegd. Wanneer een man als Dnys hulde brengt, dan meent hjj datj vloeit 't prjjzende, roemende woord voort uit het diepst van zjjn eerljjk-loyaal gemoed. En de heer Dnys, die een politioken tegenstander allerminst felle kritiek, zelfs scbromelyk-overdreveno en veel to bjjtonde, niet zal boeparen, hoeft in de jongste weken nu tot tweemalen toe een tegenstander ge huldigd. Eerst minister Talma, toen de Invaliditeits verzekering was afgedaan. Nu, Donderdagmiddag j.l.,den Voor zitter der Commissie van Voorbereiding, dr. Nolens, nadat ook de Ziektewet achter den rug was. Zulke dingen geven hoop op het eenmaal- aanlicbten eener toekomst, waarin men de deugden, gaven, verdiensten van den anders denkende zul weten to eeren. Eon gezaghebbend Kamerlid, met wien ik eenigen tjjd geleden sprak over de teekenen van decadentie, van verval, die men in het Parlement met weemoed opmerkt, sprak do moedgevende woorden: „Wacht maarl De reactie, do verbetering, de herleving zal wel volgen I Ik wanhoop Diet I" Zou 't aldus wezen F Zal 't gebeuren, dat de kleinen, do epi gonen, de modderaars in politiokerjj, de „poseurs", de grappenmakers, de bjj-den-neus- cemers, de visschors in troebel water inder daad door het nog zoo naïeve kiezersvolk van allerlei slag, soort en kleur zullen her kend worden Dat de maskers zullen afvallen Dat wjj slechts zullen overhouden de eer- lyke, kranige strijders van allerlei richting en denkbeelden, dio gedreven worden, allereerst, door den machtigen prikkel van plichtsbesef, van liefde voor het algemeen Zou 't kunnen zjjn Mannen als Talma en Nolens hebben, evenzeer als een Dnys, bjj de behandeling der ontwerpen van sociale verzekering schatten van werkkracht, studie, toewijding gegeven. En niemand die hon van-naby heeft zien strjjden voor de belangen, aan hnnne zorgen toevertrouwd, zal durven beweren dat ijdel- heid van laag allooi ben daarbjj leidde Ik duri volhouden, dat hoezeer hunne wereldbeschouwing ook uiteenloopt, een Talma en een Dnys voor elkander dat gevoel van sympathie, ook van bewondering, koes teren, hetwelk opleeft in het gemoed van groote, superieure, zuiver-eerljjke figuren, die h6t goede en mooie in elka&rs streven on werken weten te waardeeren. Dr. Nolens is een stille, soms wat ver moeide, vaak wat dorre fignur der stndeercel. Op het smalle, wos-bleeko gelaat der zachte, peiozende priesterstrekken heeft de inspanning gegroefd ljjuen van afmatting. Een heel- enkele maal kwam de jolige, tot scherts geneigde Limburgeche natuur ook bjj dezen begaafden en hooggoleerden Katholiek boven. In den laatsten tjjd heeft het dorre, afge matte den boventoon. Gevoelt men, dat do taak, op dezen Amsterdamscben hoogleeraar en Volksvertegenwoordiger, Voorzitter der Commissie van Voorbereiding der socialo wetten, drukkend, te zwaar is voor de toch respectabele kracht van dezen man. Terwjjl zoovele anderen redevoeringen af staken met klinkklank, met „vuurwerk", met „brallende" woorden, die getrappel en applaus van lioht-ontvlambare on o-zoo- makkelijk to ontvonken toehoorders wekten terwjjl dit alles gebeurde, hebben mannen als Talma, Nolens en Duys goed, hard, zwèhr werk gedaan... Gedreven, dit mag voilig gezegd, door plichtsbesef; door liefde voor hetgeen zy het algemeon belang bevordorend oor deelden. 't Is nogmaals getuigd, eene verkwikkende, vertroostende gedachte, dat menschen van zöö-niteenlooponde riehtin n denkwijze eikair verkiezen to eeren en'te huldigen. En do warmbloedige nerveus-heet gebakerde afgevaardigde voor Zaandam maakt mot zoo'n enkel, regelrecht uit hot eerljjke hart komend woord goed tienduizend v«el-to- driftige, smalende, krenkende, bjjtonde woor den, waarover bjj, Days,ze overdenkend of op het koelo, witte papier, zwart-op-wit, onder de oogen krjjgrnd, naar mjjn innige overtuiging smart moet gevoelen Inderdaad, er wórdt daar, in do Tweede Kamer, nog wel geworkt. Hard en moeizaam. Door zeer-onkelen 1 Niet door de „figuranten", die wegloopen zoodra hunno presentie niet meer dringond- □oodig is Die gauw-gauw de presentie lijst teekenen ea dan in den foyer gaan krantjes-lezen, sigaar:jes-rookon, moppen en uien tappeD, of ook wel in de Haagscbe straten fliaeeren, het hoerljjk besef dat de „Handelingen" hen kwalifieeort als „op hnn post" zjjnde Die wanneer er gestemd moet worden en het cjjfertje van 51 niet bereikt kan worden, uit „Witte" en andero lustoorden per telefoon moeten worden ge alarmeerd Niet zy vormen de groep der werkers. 't Is slechts cono zeer kleino keurbondo die den dank van Zyne Majesteit den Kiozor verdient En wat deze „ólitc-groep" praestoert, 't ontsnapt immers aan de sttentio der massa. De taak van den parlementairen journalist is eene schromelyk-ondankbare. Wie „leest" hem, voorzoorer hjj niet rirn kabaaltje?, rolletjes en kwinkslagen, alsmede moppige of venjjnige interrupties melding heeft te maken F Over de „psychologio van den krauton- lezer" zjjn boekdoelen te vullen. Wat zou meer aandacht trokken dunkt u wel Do aanslagen van een krankzinnige, dien men met pistolen laat rondwandelen, zoodat hjj op zeker moment een bloedbad kan aan richten, of De allerjongste „trucs" van piekfijne Bank en andere oplichtors, met chèqaes of met breekijzers; mot valsoho volgbriefjes of mot vlammekons, die pantserplaton van brand- kluizen seo week als wuo maken, of De „faits divers" in nw krantdo snufjoB nit het dageljjksch politie-rapporthet ver loop der lotgevallen van do armo markieziu uit het loopend fenilleton de familie-berichten, zelfs de interessante annonces in uw zooeven ontvangen avondblad, of Met de titteltjes, volgend op al die oFs, ik bedoel ermee: of hetgeen daar wordt ver handeld in 's Lands Vergaderzaal Zeker, ik geel 't u too, 't is heel dikwjjis te lang, te soeporig, herhalend, to gerekt Er is veel bjj, dat tien maal korter kon gezegd of heelemaal behoorde verzwegen Maar En hier ben ik eindoljjk waar ik wezen wilds Er is oók bjj die schat van toewjjdiug, inspanning, stadia, kennis, talent, welko de keurbende tentoon spreidt. Wjj mogen daar niet blind en ongeloovig voor wezen. Straks, 't begint immers reeds 1, is het markt geschreeuw, het kabaal, het gejoel, het gekrjjsch niet van de lucht. Worden wjj erdoor gekweld, gomarteld in alle deelen des lands. Met uitzondering, dan, wellicht vau de zeer enkele „rotsvaste" districten, waar op 15 Juni, klokslag 5 ure, gecandideerd znllen wesende mannen wier namen we immers nu reeds kunnen noteeren. Vergeten wü niet de zeer-enkelen, die voor de honderd gewerkt, gedacht, gezwoegd hebben, tot n« toe Ea wanneer we straks wee, worvelziek worden van het kabaal, dat de mindere en allerminste goden op de kiesery-markt makon dat het slot der veelbewogen „legislatieve periode" 1909—1913 ondanks alles toch schoone symptomen to Aanschouwen gaf van mooi-sympathieke waardeeriog, ondanks feilen strjjd van meeniDgen Ondanks alles geeft dit, viod ik, moed en vertrouwen. Mr, Atrrowio. FEUILLETON. Juist toen ik bezig was den koetsier, die ons gr heengebracht had, te betalen, voelde ik opeens 'n zware hand op mijn schouder eu hoorde ik een heldere klankvolle stem uitroepen Wel, wel, Willem, zoo waar ik een zondaar ben 1 Het scheen mij een onmogelijkheid, dat iemand op opgewekten toon mjjn naam noemde in oen oogenblik als dit. Bijna toor nig keerde ik mij om en bevond mjj van aangezicht tot aangezicht tegenover een oud vriend. Het was een advocaat, Verpoorto geheeten, een man vier of vjjf jaar ouder dan ik. Ik had hem in langen tijd niet ge- zion, maar vroeger toevallig al eens ver nomen, dat hjj in zjjn rechterlijke loopbaan goede vorderingen maakte. Ondanks mjjn wauhopigen toestaud beant woordde ik zjjn begroeting hartelyk en drukte hom warm de hand. Na al wat er gebeurd was, scheen het mjj eon troost, te weten, dat ik o«q vriend in de wereld had. Wat voert u hierheen F vroeg ik. Wel, hot eenige, wat mjj naar zulk eon plaats kan brengeu, ambteljjke bezigheden. Ik heb vandaag juist een belangrjjke zaak. Maar gjj, waarom zjjt gjj hior? Ik vernam, dst ge zeer rjjk zjjt en in 't buitenland "ïb wesld» lsefdsi Ja, ik ben geruüuen tjjd in «len vreemde geweest, zoo spoedig doenlijk hoop ik er terug te keeren. Gelukkige kerelriep hjj uit. Ik kon nauwelijks een bitteren glimlach onderdrukken, toon ik dacht, hoe misplaatst zjjn woorden waren. Maar wat voert u naar onze goede stad F vervolgde Vorpoorte. Eerst aarzelde ik 'n oogenblik, maar ver- tolde hom toen, dat ik gekomen was om de terechtzitting bij te wonon. Ik betwjjfel, of je in 't gebouw zult raken, zei hjj. Naar men mjj vertelde, is de belangstelling in deze zaak zeer groot. Het kan best gebeuren, dat je in het gedrang zoover «chteraau raakt, dat ge heelemaal niets kunt zien of hooien. Dat- zou mjj spjjteu. Ik heb eigenljjk een bjjzondere reden om bij deze zittin; tegenwoordig te zjjn. Wenscht je de dame met je mee t gaan vroeg Vorpoorte. Ziende, dat hij verwachtte voorgesteld te worden, zei ik: Mjjn nicht.ja. Hjj lichtte zjju hoed op en maakte een hofteljjko en schertsende opmerking, die Anna tot mjjn verwondering op kalme en gepaste v (jze beantwoordde. Wjjl Verpoorte kon weten, dat ik geen zuster had, had ik Anna mjjn nicht genoemd. Ik koesterde nog altjjd de hoop, dat ik, in dien het ergste gebeurde en ik onze ware botrekkiug tot elkaar kon verbergen, verlof zou krijgen om getuigenis af te leggen hare zaak. Ik vertrouwde, dat mjjn rroi wel zou vermoeden, dat ik voor deze leugen «eu goede reden had. Zeg. amice, zei ik. kunt ge ubs niet een plaatsje bezorgen, waar wij alles goed kunnen zien cn hoorenF Hjj- beloofde te doen, wat hjj. kon, en meende, dat hel wel gaan zoueen advocaat neemt wel meer getuigen mede. Hjj drong door het volk, dat zioli voor don ingang had verzameld, en maakte eonige ruiuite voor Anna en mjj. De portier opende de deur en wij traden in de vestibule. Wie iB de beschuldigde vroeg ik. Ik weet er niets van, dan dat hij Stapelraan heet, antwoordde Verpoorte. Zal hjj schuldig bevonden worden? Ik weet het niet. Maar zog eens, naar den pijnlijken trek op uw gelaat te oordcolen, zou men haast zeggen, dat hij u zeer interes seert, schertste mjjn vriend. Dit kun ik je nog wel zeggen, dat ik gisteren gehoord heb, dat de zaak voor de vervolging zwak stond. Toen ik dit hoorde, drukte ik Anna in stilte de hand. Ik voelde, dat zjj beefde. Wij waren inmiddels de deuren genaderd, die toegang geven tot de banken voor het public k. Verpoorte sprak een paar woorden tot een der deurwaarders en verdween toen «elf met een: Nu amice, ik zie je straks wel! in een der couloirs. De deurwaarder bracht ons in de zaal. Anna rilde, als had zjj de koorts. Een paar politieagenten en andere beamb ten slenterden rond. Vjjf .of zes porsonon. die zonder twjjfel op dezelfde wjjze als wij toegang hadden verkregen, zaten in verschil lende hoehen der zaal. Ik wees Anna de banken aan waar de beschuldigde en die waar de getuigen zouden komen te zitten. Op e»n der voorste rjjeu, ter rechterzijde van de zitplaatsen der reohters namen wo plaats. Met haar dichten sluier en gohee haar mantel gehuld, om elke herkenning te voorkomen, liet Anna zich moode neorvallen. Ik zette mij naast haar, stak mijn hand onder haar mantel eu vatte huur bjj do hand. Ik keek op mijn horloge: 't was even vóór elf uur, de zitting zou dus dudelijk 'n aan vang Domen. Ik had niets inisgerekendreeds hoorde ik het schuifelen van vele voeten; een talrjjk publiek stroomde door de wijd geopende deuren naar binnen en bezette weldra alle zitplaatsen. Zóó snel en zóó dicht kwamen ze, dat in enkelo minuten de ruimte tot stikkens toe was gevuld. Anna en ik worden dicht op elkaar ge drukt, daar elk duimbreed plaats van de bank waarop wij gezeten zjjn, bezet wordt. De zaal is dan propvol. Zij is gevuld met wclgekleedo menschen, op sensatie belust. Elke man, iedere vrouw beijvert zich eon goede plaats te vinden, alles te zien ei hooren. Zij willen zien en hooreu een armen ellendige, die misschien tot levenslange ge vangenisstraf veroordeeld zal wordon. Ik knarsetand van woede, als ik mjj het toonecl voorstel, dat zal volgen, waunccr Anna opstaat om de onschuld van dien man te betuigen en zich zelve aan te klagen ais de schuldige. Wel tracht ik mij dat tooneel uit den geest te bannen, door mjj zelf op tc dringen, dat het gerecht niet kan dwalen, dat de man zul vrijgesproken wordendoch ondanks mjj zelren grijpt mij telkens weer de vrees voor het ergste aan. Ik kijk om mjj heen en bemerk behalve enkele bekende gezichten ook het magere gelaat der vrouw die zich mevrouw Herder Noemde. Ik beu dankbaar, dat zjj zich een plaats vóór ons heeft gekozen en ons dus niet kan zien. Evenals wjj moot zij. toeh weten, dat heden een onschuldig man terechtstaat Stil! Daar verschijnen de president on rechters, en zetten zich neer. Do president gelast den deurwaarder de zaak af te roepen on den getuige binnen te laten. Weldra verschyut deze eu neemt plaats in de getuigenbank. Terstond daarna wordt de beklaagde binnengeleid. Zoodra hij verschijnt, gaat er oen algemeen gegons door de zaal. Aller oogen zijn strak op hem gevestigd. Een oogenblik overvalt mjj een duizeling; de voorwerpen om mij heen schijnen met mjj in do rondto te draaien. Weldru is echter de ontroering voorbij en ik kom tot mij zeiven. De bank der beschuldigden is thans bezet; In het midden der bank, met een forsehen politie-agent aan elke zijde, staat do aan geklaagde, die, zoo dit noodig is door zulk een groote. opoffering moet worden gered. Van de plaats, waar ik zat, kon ik van den beklaagde weinig meer zien dan do rug. Nieuwsgierig staar ik naar hom. Zoo gaarne zou ik willen weten, tot welken stand hjj behoort. Het eenige dat ik kau opmaken, is, dat hij groot, doeli vrjj schraal is. Zyne kleederen zijn nogal fatsoenlijk, maar schjjnen veel dienst gedaan te hebben; hjj heeft iets van een klerk of van een' heerenknecht. Ik yer- heag mij over dat armeljjk voorkomeudaar naar te oordeeleu, zal een flinke som gelds hem zeker wel welkom zijn. Laat de recht bank hem onschuldig verklaren, eu ik weet zeker, dat de geldelijke vergoeding, dis ik van plan ben hem te scheuken, hem ruim schoots zal schadeloosstellen voor de beproe ving die hjj heeft ondergaan. Het is niet noodig zjjn gelaat te zien, om te kunnen zeggen, dat hy in angst verkeert. Flij schijnt, ook als hy zich opricht, van vrees te sidderen. Iedere beweging spreekt van zielsangst. Zjjn toestand is zoo beklagens waardig dat oen zjjner bewakers hem onder den arm vat, om hom ton minste den lichame ljjkcu steun te verstrekken, dien hjj zoozeer behoeft. Vol schaamte buigt hjj het hoofd, en als ik zjjn gelaat had kunnen zien, zou ik be vonden hebben, dat het bleek was, bleek als het mijne en als dat mjjner vrouw. Nog een ander sloeg de ellendige gade. Hare belangstelling was zoo mogelijk nog sterker dan de mijne. Iedere honding van schaamte of vrees word door Anna gevoeld en begrepen, en vermeerderde misschien de wroeging, die zjj wel zou gevoelen over het opvolgen van mjjn raad om eerst den uitslag van het verhoor af te wachten, alvorens iets te ondernemen. Ieder angstig gebaar van den gevangene in do bank scheen door de hand, die zwak de mjjne omklemde, herhaald to worden. Tedere foltering, dio hy leed, door trilde ook de gestalte van de vrouw die wist dat hij leeil voor haar. De griffiier las het proces-verbaal: „Dat hij, Frans Stapelman, verraderlijk, met opzet en voorbedachten rade vermoord.lv Theodoor Tellings". Terwjjl hij voortging met lezen, trok Anna mij tot zich. Willem, zcide zjj-zocht fluisterend, dit is vrceseljjker dan ik verwacht had. Ik kan het niet lunger verdragen. Denk aan den angst van dien armen inanHjj kan even eens een vrouw hebben, dio hem liefheeft. Misschien is zjj in do zaal. Denk aan haar' O, wat kan ik doen? (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1913 | | pagina 1