KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
woor Helder, Texel, Wieringen en Anne PaulownOm
No. 4250
Woensdag 5 November ïlis.
ilite Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 5 u>. 50 ct., fr. p.,pozt 76 ct, buitenland 11,25
Pre- Zondagsblad 37J i i 45 fO.75
(Voor bet baitenland bg vooruitbetaling.)
Advertentiên van 1 tot 6 regelt (bij rooraitbetaling) 30 cent.
Elke regel meer 6
BewgV-exemplaar'H
Vignetten en groote lettert worden naar plaatarnimte berekend
■middag.
Uitgavar i O. "E SOER Jr„ Haldar.
29,
Interc. Telef. 50
Tweede Blad.
Agaada.
L'iutcoop-Voorstellingen. Eaaaalwcg 112
Dogclijk* 7 unr. Zondagt 2 aar.
Bioicoop-Voorztellingen. Spoorgracht 18
Oagelgka 7 our. Zondagt 2 nar
Biozcoop-Voorstellingen. Koningstraat.
Dagelgka 7 aar. Zondagt 2 aar,
4 Nov. Ned. Opera-Ensemble, Fragm. v. „Faust" ent.
Casino, 8 uur.
8 Nov. Mandolineclub tSerenata". Uitvoering in
C as in o, 8 uur.
2d30 Nov. Oastentoonstelling in Casino.
8 Nov. „Instns van Maurik". Opv. van „Een slaaf
der Eubiothiek". T i v o 1 i, 8 uur.
UIT HET BUITERLARD.
De Belgische Kamer houdt sich op 't
oogenblik bezig met de behandeling van bet
oudorwtja-ontwerp. De „algemeene beschou
wingen" zijn nog altfyd aan den gang.
Minister Poullet, de ontwerper der nieuwe
schoolwet leverde in de beide laatste zittingen
der vorige week een schitterend pleidooi
tegen de aangevoerde bezwaren.
fleol handig vlocht bij in zijne verdediging
in een stnk door Van der Veldo geschreven
in „Lo Peuple". De mooie peroratie aan 't
slot bracht vooral de Kamer onder den indrnk
van 's ministers betoog. De Brnsselache
briefschrijver van het „Hbld." segt van het
slot: „Eene groote stilte heerschte in de
Kamer. Toen brak rechts een storm van toe
juichingen los. En spreker werd door
zyn politieke vrienden geluk gewenscht.
Links bleef de stilte hoerschen. Maar ook de
stilte kan spreken. Het is een mooie dag
geweest voor den minister. Ook Van der
Velde's kernachtig proza heeft veel bijgedragen
tot dat welverdiend succes".
in Engeland waar in den laatsten tijd nog
al stakingen voorkwamen, die in Dublin
is ook nog niet geëindigd dreigt nu een
eigenaardige staking in het graafschap Here
ford. De onderwijzers zijn daar ontevreden
omdat hnn bezoldiging veel slechter is dan
elders in Engeland. Terwijl in Hereford
het gemiddeld salaris voor hoofdonderwijzers
138 pond sterling is en voor hoofd-onder-
"U zeressen 88 pond (respectievelijk f 1596
en f 1056) zijn die gemiddelde loonen voor
Engeland ruim 176 en 123 pond st. (respec
tievelijk f 2112 en f 1476) Tnsschen twee
haakjeB ietwat hooger dan in ons land! De
onderwijzers eischen nu betere salarieering
en dreigen anders met een staking die dan
op 1 Febr. zon beginnen. Men schat dat
ongeveer 500 aan deze loonactie sollen deel
nemen. Een onderwijsersetaking is zeker
iets nienws; ook in Engeland.
Aan den Midland-spoorweg wordt door een
klein getal spoormannen weer gestaakt. De
bond van spoorwegpersoneel eischt de weder-
indienststelling der ontslagenen en dreigt
anders met een geheele staking voor die lijn.
De Branswijksche „Anzeigcr" (Staatscou
rant) deelt in oen bijzondere uitgave de
troonsbestijging van Ernst August hertog
van Bronswijk—Luneborg, koninklijke prins
van Groot-Brittannië en Ierland mede.
Het besluit bevat voorts de verklaring, dat
de hertog do grondwet van het land zal
handhaven en beschermen en als Duitsch
vorst de grondwet van het Ryk zal hand
haven en in verband daarmede de verplich
tingen zal nakomen, die daaruit voortvloeien
en die hem door de Rjjkzgrondwet en de
bondsverdragen zijn opgelegd.
Johan Albrecht van Mecklenburg die er
sedert 1906 regent was deelt in een afscheids-
proclamatie zijn vertrek mede, waarbij hij
tevens dank brengt voor de betoonde liefde
en aanhankelijkheid. De heengaande regent
was zeer gezion in het land. Hij was een
krachtige figuur,"„dio den tact bezat de Welfen
niet af te stooten.
De horstemmingen in Baden zijn thans
afgetoopen.
De totamluitslag is thans dat in de nieuwe
Kamer de zetels aldus zullen zfln verdeeld
Centrum 80, Conservatieven 5, Wilden 1,
socialisten 13, nationaal liberaal 19, „voor-
uitotrevenden" 5.
Het Centrum heeft in 't geheel 4 zetels
gewonnen, de nationaal liberalen wonnen er
2, en de sorialisten verloren er zeven.
De meerderheid is nog links, doch onder
de nationaal-liberalen zyn een paar tegen
standers van hot rood-blauwe bloc.
Het Centrum is de sterkste partfy en heeft
nog nooit zooveel zetels in den Landdag van
Baden gehad.
Blijkens een telegram uit Mexico is de
uitslag der presidentsverkiezing nn bekend.
Huerta is met groote meerderheid als presi
dent, Blanquet als vice-preaident gekozen.
Gezien de „maatregelen" van Huerta kon
deze uitslag zoowat verwacht worden. Het
congres moet sich nog uitspreken over de
geldigheid der verkiezing. Maar dan is het
nog lang niet uit. Want generaal Carranza,
de leider der conititutionecle partij in Mexico,
heeft verklaard dat ieder die een onwettig
gekozen president erkent zal doodgeschoten
worden.
En aangezien iedere president, die niet
c&ndidaat der oonstitutioneelon was, onwettig
zal gekozen heoten, kan het daar nog heel
eigenaardig toegaan.
Te Londen denkt men, dat de regeeripg
der Vereenigde Staten, om een einde te stellen
aan den toestand van regeeringloosheid, waarin
zich Mexico bevindt, de volgende voorwaarden
zal stellen.
Generaal Huerta zal in geheel Mexico een
wapenstilstand afkondigen, tjjdens denwelken
tot nieuwe verkiezingen zal worden overgegaan.
GeneraalHuerta zal geen candidaat tot het
presidentschap zijn.
Zoo Huerta weigert die voorwaarden te
aanvaarden, zal de Amerikaansche regeoring
onderzoeken of de party van Carranza, niet
xal dienen te worden erkend.
Die is in Washington persona grata. Of
de Mexicanen echter bereid zullen zijn naar
de pijpen van de Vereenigde Staten te dansen
is nog een andere vraag. „Als een vreemde
ons aanvalt staat heel Mexico op om den
indringer terug te drijven" seide Porflrio reeds.
Uit welingelichte bron wordt gemeld, dat
Oostenrijk en Italië de' mogendheden hebben
verwittigd, dat iy bet noodzakelijk achten,
dat de beslissingen van de Londenache cot
'ie nopens de grens van Zuid-Albanië
30 November worden uitgevoerd. Zoo
>n de beide mogendheden tc Athene
en en mededoelen, dat zij de be
twiste streken tot Albanië rekenen.
Oostenrijk en Italië zullen in een vriend
schappelijke nota or by de Griekscheregoering
op aandringen, zich evenals Servië te schikken
naar do besluiten der mogendheden en on
verwijld hare troepen terug te trekken uit
het als Albanië aangewezen gebied.
aiEUWSBERICHTEH.
HELDER, 4 November.
- Blijkens bij het Departement van Marine
ontvangen bericht zijn Hr. Ms. torpedojagers
„Lynx" en „Hermelijn" 2 dezer te Sabang
aangekomen.
De agent van politie P. de Vries,
alhier, is benoemd tot Rijksveldwachter te
Amsterdam.
Bezoek van den Minister van Marine.
De Minister van Marine, kapitein-ter-zee
Rambonnet, heeft gisteren een bezoek aan
de Marinewerf te Amsterdam gebracht. In
een stoomsloep begaf de Minister, die om
9 u. 48 min. aan het Centraal-Station was
aangekomen, zich naar de werf, waar hy
ontvangen werd door vice-admiraal G. F.
Tydeman, directeur en commandant der marine,
heer J. S. van Veen, hoofdingenieur.
De Minister was vergezeld van den directeur
van scheepsbouw aan het departement, den
heer J. F. van Beek, en van zijn adjudant,
den luitenant-ter-zeo le kl. mr. J. C. Jager.
Het doel van het bezoek van den Minister
u, naar wy vernamen, om zich persoonlijk
in den stand van «aken op de Marinewerf,
eciaal wat den aanbouw setreft, op de
hoogte te stellen. Minister Rambonnet bezocht
de in aanbouw zijnde schepen, nl. de drie
pantserbooten, de „Brinio", „Friso" en „Qr uno",
het petroleum tankschip „Artemis",
voor rekening van de „Ned. Schceps-
r Mij." op de Marinewerf gebouwd is.
Ook werden in oogenschouw genomen het
stoomloods-vaartuig, dat op stapel stond, be
is een oude kanonneerboot, welke ver
groot wordt, ten einde deze geschikt te maken,
olie-voorraadschip te dienen voor de
pantserbooteD, welke, naar men weet, met
olie gestookt zullen worden.
Voorts bezocht de minister de velschil
lende afdeelingen op de werf, o.a. de kazerne's,
de monteur-opleiding, de inrichting voor de
draadlooce telegrafie enz.
De minister gebruikte den lunch by admi
raal Tydeman. Per stoomsloep begaf hy zich
weor naar het Centraal-Station, van waar hij
om 1 n. 45 min. naar Den Haag terugkeerde,
uitgeleide gedaan door den adjudant van den
vice-admiraal, luitonant-ter-xee J. D. Albarda.
Os „Setria".
Het nieuwste stoomschip van de Kon. Holl.
Lloyd, vertrekt morgen, Woensdag, van
Amsterdam cot het aanvaarden van do eerste
reis naar Zuid-Amerika.
Gisteren heeft aan boord van dit schip in
de fraaie eetzaal het „doopmaal" plaats ge
had, waaraan ongeveer 200 genoodigden
hebben deelgenomen.
Het vermoorde knaapje.
De justitie is er tot dusver niet in geslaagd
eenig bewijsmateriaal van beteekenis tegen
Franciscus Dijkman in zake don moord aan
Buiksloter Ham, bijeen te brengen. Zelfs
had, schryft de Tel., de rechter-commissaris
orerwogen, of hij den man niet in
vrijheid zou stellen. Dijkman voegde den
rechter-commissaris echter toe naar aanleiding
zijn evcntuoale invrijheidsstelling: „Wan-
u mij vandaag in vrjjheid stelt, kom ik
my morgen weer aanmelden als de moordenaar
in Hendrik de Klork."
De rechter-commissaris zoekt nu langs
anderen weg bewijsmateriaal in handen te
krijgen.
Twee slachtoffert van een brand.
Gisterennacht ruim twaalf uur is brand uit
gebroken in don winkel van ongeregelde
goederen van den heer A. Rosenboom, Fol-
kingestraat te Groningen. Toen de brand door
ir zelf, die ziek te bed lag, ontdekt
werd, woedde het vuur reeds zoo hevig, dat
het den bewoners moeilijk viel uit het bran
dende perceel te komen. Een dienstbode sproag
de bovenverdieping in een zygang en
1 in bedenkeljjken toestand naar het zie
kenhuis gebracht worden. De beide zoons van
12 en 15 jaar wisten over de dakgoot een
ander perceel te bereiken. De beer Rosenboom
klom met een ladder uit de bovenverdieping.
De vrouw en het 10-jarig dochtertje Rika
hebben niet kunnen ontkomen en werden later
verminkt teruggevonden.
Het perceel brandde geheel uil. Oorsaak
onbekend. Men vermoedt dat de brand ont
staan is in den winkel btf het uitdoen der
liohten. De familie sliep een en twee verdie
pingen hooger.
Een nader bericht meldt:
Het vuur greep met een groote snelheid om
zioh heen en toen voorbijgangers den brand
gewaar werden, sloegen de vlammen niet al
leen in den winkel (dekens, kleeren en der
gelijke goederen) maar ook boven reeds wild
op. De brandweer werd terstond gewaar
schuwd, maar bet was reeds te laat om bet
onheil te beperken. Het was terstond te zien,
dat bet perceel zou uitbranden. Men pakte
echter terstond flink aan en begon water te
geven met eenige slangen op de waterleiding.
Ondertussebcn hadden zich wsnhopigo too-
neelen afgespeeld. De slapende familie, opge
schrikt, traohtte sich te redden. Mon sliep
boven, de heer en mej. Rosenboom, twee
jongens, een dochtertje en een dienstbode.
Tevergeefs trachtte men langs den gewonen
wog naar beneden te komenvlammen en een
verstikkende rook maakten het onmogelijk.
De dienstbode, radeloos van angst, sprong in
de steeg tusschen het brandende perceel en
bet Huis de Beurs, boven uit een venster. Zy
kwetste zioh ernstig aan de boenen en inwendig.
Zy werd in ernstigen toestand naar bet
AwdemiMh-Ziekenhuis vervoerd,
De beer Rosenboom deed oen poging om uit
de ramen boven don winkel te springen. By
werd mot een ladder geholpen, viel echter
toch op een hek en kreeg vooral aan de voeten
enkele lichte kwetsuren. De man wilde weer
naar boven om zijn familie te redden, doch
men belette hem dit, daar het gevaar te groot
was. In zeer overspannen toestand werd hij
in het Huis de Beurs binnengebracht.
De beide jongens, die zich den weg naar
beneden afgesloten zageD, vluchtten door een
venster op het dak van het hnis. Zy kwAmen
behouden in een der naburige perceelen aan.
Tijd om zich aan te kleeden hadden noch de
jongens noch hun vader gohad. Vader en
kinderen zagen elkander weer in het Huis da
Beurs. De heer Rosenboom was nog steeds
in doodsangst over het lot van zijn vrouw eu
dochtertje. Aanvankelijk wist men nog niet
wat van deze twee geworden was. Maar
daar zich niemand meer voor de vensters
vertoonde, vreesde men het ergst. Toen de
brandweer boven kwam, vond xy de vrouw
verbrand in één der vertrekken, terwijl het
meisje een verdieping hooger ook dood on
ia diep treurigen toestand werd gevonden.
Misschien heeft de moeder nog een poging
gedaan om de kinderen te waarschuwen.
Nader blykt nog het volgende: De beor
Roseboom was de laatste dagen niet geheel
goed. Hij was Zondagavond ook al vroeg
naar bed gegaan en wist dus niet hoe hot
met de sluiting en het uitdoen vun het licht
v/rb gegaan. Om twaalf uur werd hy wakkor
door een benauwden rook. Hij stond op,
maar zag toen dat er geen uitwog 'was. Ei-
bleef hem niets over dan aan den voorkant,
uit het raam te springen.
Zyn vrouw wilde hem eerst volgen, xy
werd ook in naohtgewaad aan hot voorraam
gezien, maar is toen blijkbaar teruggegaan,
het hoofd naar de deur werd zy ge-
Brandanda petroleumbronnen.
Keulen, 3 November. Uit Boekarest aan
de „Këln. Ztg.": In Moroni, een van de
streken die het rijkat aan petroleum zijn, is
een vreeselyke brand uitgebroken. Vijftien
petroleumbronnen staan in vlam. Aan een
beperking van den brand is voorloopig niet
te denken. („N. R. Ct.")
Alwaar aan moordgeschiedenis.
Dr. Heilmayer, een genpesheer te Munchen,
bad met dobbelen aan de beurs zulko
groote verliezen geleden, dat hy geen raad
moer wiet. TerwQl de dienstbode Zaterdag
middag naar do kerk was, nam bij een mes,
sneed daarmee »ijn vrouw, zyn jongetje van
twee jaar en zyn dochtertje van twaalf jaar
de keel af. Uit de huiskamer, waar hij deze
gruweldaad volbracht had, begaf hy zich
r een zykamer, bracht zichzelf daar een
le over de keel on ten slotte odk een
k in het hart toe. Toon de dienstbode
thuiskwam, lag het geheels gezin in een ge
weldigen bloedplas dood op den vloer.
En familie.
De „Temps" wyst op hot toenemende
aantul moorden „en familie", eooals het blad
het noemt: de vrijspraak van den man, die
op klaarlichten dag ia da Avenue de 1'Opéra
zyn zwager doodschoot, heeft blijkbaar de
ïia om familieleden, met wie inen onaan
genaamheden heeft, Co dooden, doen toenemon.
Men vermoordt elkaar byn» iederen dag
en die fumiliebloedbadon schijnen voor de
ors het natuurlijkste werk van de wereld
to zijn. Een zekere Blanchard, die zyn vader
heeft doodgeschoten, komt oraf met acht
dwangarbeid de man had een mooie
revolver gekocht on had, het wapen aan
vrienden toonende, veelbeteekenend gezegd:
„dat is voor den ouden heer bestemd".
En niet alleen, dat kinderen hnn ouders
dooden, maar bet omgekeerde komt ook steeds
meer voor. Vooral de laatste misdaad to
Nauterre, waar een vader zyn twee kinderen
doodde wegens oneenighoid met de moeder,
is afschuwelijk.
En natuurlijk schryft de „Temps" verbit
terd, natuurlijk zullen er wol Heden zyn
het is immers een crime passionnel! die
och zoo veel medelijden hebben met dien
„interessanten" vader. Aan de van haar
kleinen beroofde moeder en de ongelukkige
slachtoffers zelf denkt niemand.
Do „TempB" zint op een middel om de
arme juryleden te hulp te komen, opdat zy
niet telkens weer voor het geval geplaatst
worden, dat zy rulke belangwekkende mis
dadigers moeten vrijspreken en het blad
meent een oplossing gevonden te bobben in
een uiterst gestrenge regeling van den handel
in vuurwapenen. Misschien, dat men dan
eens eindelijk een ebde ral zien komen aan
die gruwelyke moordpartij op onschuldigen.
Land» Welvaart
in gevaar I
Een ernstig woord tot het Nederlandse!»
Volk door De Nederlandsche Vereeniging
„Onze Vloot".
Besohouwmgen naar aanleiding van het
Rapport van de Staatscommissie voor de
Verdediging van Nederlandsch-Indië.
(Tweede vervolg.)
En hóe denkt de Commissie nu onze Kolonie
voor onB te kunnen bewaren.
Zy heeft onder het oog gezien dat het ge
vaar dat dreigt van buiteu, tweeërlei is: een
rechtstreok8che aanval of wol een schendiug
onzer neutraliteit aldaar door een van twee
oorlogvoerende partyen iu hare omgeving.
Deze laatste handeling toch, indien wy dat
niet kannen voorkomen of beletten, kan
oorzaak zyn dat wy in den oorlog worden
betrokken, of de door deze schending bena
deelde natie zich daarover later wreekt.
Denk aan den Russisch-Japanschen oorlog,
toen Admiraal Rodjestwenski onze Kolonie
passeeron moest, op weg van Liban naar
Wladiwostok.
Toen wus er om onze neutraliteit te hand
haven een Nederl. eskader van 8 scbeepjeB,
t.w. 1 pantserschepen van 5000 ton en 1 vry
maohtelooze pantserdekschepen van 4000 ton
tegenover een Russischo strijdmacht van 12
slagschepen van 13000 10000 ton mi
kruisers van ruim 6000 ton.
De Russen hebben door gebrek aan kaarten
vun onzen Archipel ons Indië gemeden en
z\jn er langs gestoomd. Bovendien moesten
ze op dit hun laatste vechtmateriaal te zuinig
zijn om het zelfs aan de kleinste verliezen
bloot te stollen. Het had ook anders kunnen
en overwinnend Japan zou niet nage-
hebben deze gelegenheid met beide
ui te vatten. Indië lag en
ligt voor hen open!
Ook een schending dor onzydigheid zal
dus voorkomen of belet moeten worden.
Tegenover deze beide bedreigingen meent
de Commissie in de eerBte plaats te moeten
stellen een krachtige vloot.
En dit is natuurlijk. Indië is een eilanden
rijk, dat dus altjjd over zee zal moeten worden
aangevallen. Over zee zal de tegenpartij zyn
troepen, munitie, vivres enz. moeten aan
voeren, over zee komen ook zyn oorlogschepen.
Het is dus duidelijk, dat wie in de Indische
wateren meester is ter zee, ook ten slotte
moester is over den geheelen Archipel. Het
leger kan den tegenstand lang rekken, doch
als de vijand ongehinderd steeds meer troepen
aanvoeren kan, en wy niet, dan is er aan
dien tegenstand natuurlijk eens een einde.
In verband hiermede meende de Commis
sie dan ook het Indische leger zoodanig te
mogen inkrimpen, dat het alleen nog vol
doende is voor de handhaving van ons gezag
tegenover den inlander en voor verdediging
der voor de vloot noodzakelijke steunpunten.
Zoo stelt zy een bezuiniging op het leger
voor van 6 millioen.
De Commissie is hierover in sommige
bladen aangevallen. Wy durven hierover
geen opinie tegenover die der Commissie
stellen. Waar twee generaals, waarvan een
Chef van deri Staf van dat O. I. leger deel
uitmaakten der Commissie, mannen wier naam
in het leger een boogen klank heeft, mogen
wy in dat voorstel een volkomen vertrouwen
hebben.
Het spreekt nu vauzelf dat het ondoenlijk
is, een vloot te organiseeren, die tegen elke
denkbare macht zou bestand zijn.
Maar wel is het mogelijk een vloot te
bouwen en te onderhouden, die den eventu-
eelen vyand zon noopen tot groote krachts
ontwikkeling, en dan nog daartegenover met
kans op succes den stryd zou kunnen aan
binden, en op deze wijze dus preventieve
werking zal kunnen hebben. Voorts zal die
vloot voor eene groote mogendheid, die ons
zou willen steunen in het handhaven van
don status-quo in O. Azië, een beduidende
steun zyn tegenover een belager, iets wat
toch zeker van ods, als eerste belangheb
bende daarby, wel mag worden verwacht.
Onze tegenwoordige vloot Ls
tot dit alles ten eenenmale on
voldoende, en geen enkele natie zal er
op gesteld zyn, om, zonder eenige bruikbare
hulp onzerzijds, voor ons de kastanjes uit het
vuur te halen.
Uit hoeveel schepen moet nu die vloot be
staan - Welke moet de bewapening, de snel
heid, de brundstofberging zïjn? Voor dezt
en nog voel meer vragen, zoo van strate-
gischen als van tactiacheu aard, zag de Com
missie zich by het uitvoeren vajj haar opdracht
gesteld.
Op technische gronden komt de by uitstek
technische Commissie tot de conclusie, dat,
behalve een by Bataviu iu te richten on met
forten en andere verdedigingonaiddelen te be
schermen vlootbasis, plus nog eenige stoun-
van minder groot belang, de vloot ten
slotte in 1933 de sterkte zal raceten bezitten,
die in den aanvang van dit opstel werd aan-
gogeven.
Hel is niet wel doenlyk hier voor onze
lezers de militair technische, de strategische
en tactische overwegingeu uiteen te zetten,
die tot deze samenstelling hebbest geleid.
Waar deze zaakkundigen na een jaar
ernstige studie, in het volle besef 1 ruDuer ver
antwoordelijkheid, tot dit plan gekomen zyn,
mag de Natie hierin een rustig vertrouwen
hebben. Eu daarom is het ook, da t de Ver
eeniging „Onze Vloot", die zich nooit aan
matigen zal met een eigen vlootprog ram voor
den dag te komen, wat ook gaoscli niet
de lyn van haren arbeid ligt, thans met groot
vertrouwen zegt: Hier is nu een plan, be
studeerd, overwogen en gegeven onder de
beste waarborgen van deugdelijkheid «t ver
antwoordelyklieid. Laat ons dit nu aan vaar
den, en den samenstellers duukbaar zyn .voor
hun arbeid, dankbaar voor huu kloek uitge
sproken overtuiging. En laat ons vooral m'et
zoeken of we misschiem er ook ergens aa n
kunnen tornen of uitbazuinen dat wc zei f
ook nog een idee hadden, en verwarring'
stichten die slechts schaden kan aan de zoo
nóódige eenheid van willen
Trouwensafbreken zonder voldoenden
grond en zonder besét van vcruutwoonlelyk-
heid gebeurt al genoeg, menig aan doir wal
staand stuurman weet het beter en schry'ft er
in de bladen lange kolommen over vol. En
als zoo'n stuurman dau met zyn plan kt tmt,
dan vergeet hy altijd de zeker wel zeer
ernstig bestudeerde overwogingen op te ge\ 'en
die hem braohten tot de overtuiging dat z \jn
eskader stellig in alle opzichten voel bet tr
voldoen zal dan dat dor Commissie. Watvoc
dc stuurlui aan boord wol jammer is
Critiek is goed, ^mits opbouwend be
doeld, eu, vooral: mits zaakkundig on dan
mot redenen omkleed.
De hoofdmacht der door de Commissie
voorgestelde vloot zal dus bestaan uit:
a. 9 groote pantserschepen, van circa
21.000 ton, elk bewapend met ten minste 8
kanonnen van 34.3 c&I. lang 45 kalibers, 16
kanonnen van 15 cM. lang 50 kalibers, be
nevens een anti lorpedobatterij van 12 kanon
nen van 7.5 cM. semi-antom. Bovendien 3 a
5 onderwalcrtorpedokanonncn van 53 cM. De
snelheid zal 21 myl moeten wezen, het boord-
pantser 250 mM. dik, en de werkingssfeer
5000 myl by economische vaart. Elk schip
zal kosten pl. m. 25 millioen gulden.
b. 6 torpedokruisers van pl. m. 1200 ton,
bewapend met 4 kanonnen van 10.2 cM. en
4 torpedokanonnen van 58 cM„ onet een
werkingssfeer van 4100 injjl bij 15-myla vaart.
Kosten per stuk 2 miliiovn.
c. 8 torpedobootjagers van pl.m. 50'Otou.
Zyn reeds aanwezig.
d. 44 torpedobooten van pl.m. 300 tvu en
e. 82 ouderzeebooten. van pl, m. 880 ton.
Maar met die koster* a(jn »fry er niot. Die
vloot brengt haar jaarlyksche bedry fa kosten W. C. Rey; 2 stemmen waren uitgebracht
mee, baar personeel, haar brandstof, haar op den heer H. Dros, Azc.
onderhoud, enlast not least haar basis, IV. Benoeming personeel hulp telegraaf-
haar steunpunt, van waaruit ze zal moeten en hulp-telefoonkantoor te Koog.
ageeren, waar ze zal moeten kunnen dokken, Met algemeene stemmen worden tot hu p
desnoods op kannen terug-
jkken.
Hierbjj dient te worden vermeld, dat voor
brandstof de steenkool zal vervangen worden
door vloeibare brandstof. Dit brengt eon groote
bezuiniging meo, terwijl de arbeidskrachten
aan stokerspersoneel aanmerkelijk geringer
in aantal èn in physiek (Javanen) kunnen zyn.
En wat hel overige personeel aangaat, zal
om deze vloot te kunnen bemannen,
moeten worden overgegaan tot uitbreiding
der militie met eon kern van onderofficieren
^n vrijwilligers. De millicieDS zouden dan
twee jaar onder de wapens blijven, waarvan
"l/s jaar in lodië.
(Slot volgt.)
Gorrespondentia.
J., Hellovootslnis. Postwissel 4de kw.
ontvangen. Adm> „Vl. BI."
Laatste berichten.
New-York, 4 Nov, Uit Mexico wordt
geseind
De Vereenigde Staten richten aan Huerta
een laatsten eisoh om het presidentschap
r te leggen. Dit ultimatum, dat Zondag
verzonden werd, is nog niet door Huerta be
antwoord.
Huerta ontving Maandag do leden van het
oorps diplomatiqud in zyn paleis. Alle ge
zanten gaven aan deze uitnoodiging gevolg,
behalve do gezanten van Duitsobland, Rus
land eo Noorwegen, die sich in Vera Craz
bevinden, waar zy met Lind, den persoonlijken
vertegenwoordiger van president Wilson, be
raadslaagden.
Londen, 4 Nov. De Regeering der Ver-
inigde Staten bsreidt eon plotselingen aanval
op Mexico voor, welke generaal Huerta met
ééa slag van zijn geheele macht als diotator
zal berooven. Zeven slagschepen zyn in de
nabijheid van Vera Craz aangekomen, terwijl
do militaire plannen reeds volkomen zjjn uit
gewerkt, zoodat een Amerikaanach leger van
250.000 man militi«troepen dadclyk in be
weging gezet kan worden. Meu gelooft dat
de strijd niot lang sol duren.
Berlijn, 4 Nov. In diplomatieke krin|
wordt verklaard, dat afschriften van
ultimatum aan Mexico gericht aan alle bHi-
ter.landachc regeeringec verzonden zijn.
Uit dan Omtrek.
Texel, 8 November.
In do verloopen week ving de oestervloot
pnr schuit gemiddeld 300 oesters en 3 balen
wnlken. Oesters golden als volgtgroote
f 40.middelsoort f 20.en kleine f 10.
per 1000 slaks. Wulken werden betaald met
f 3.en f 6. - per baal van 70 K.G.
By den drukken aanvoer en do verscheping
van allerlei artikelen, gebeurt 'C tegenwoordig
heel vaak, dac niet alle schepen ia de haven
tijdig kansen lossen en ladrn, wog-ns gebrek
aan voldoonde ligplaats, lo dit ougeritf zon
alleen door haveDvergrooting voorzien kunnen
den. Ook de reusachtige hoeveelheden
■troo, die thans uitgevoerd worden, nemen
heel wat van do havenruimte in beslag.
Gemeenteraad «an Texel,
gehouden 31 Oct. 1913.
Voorzitter de heer Gaarlandt, Burgemeester.
Aanwezig 12 (d. i. alle) leden; 1 vacature.
Na opening worden de notulen gelezen en
onverunderd goedgekeurd.
I. Mededeelingen. Ingekomen stukken.
a. Verzoek van de afd. „Schagea" der
H. M. van Landbouw, tot het nemen van
een aandoel ia het waarborgfonds en een
bijdrage tot steun voor de Algem. Vergade
ring en Tentoonstelling, te Schagon te houden.
Gesteld in banden van B. en W. om
prae-advies.
b. Bericht Directeur van bet post- en
tolograofkantoor, dat vanaf 5 Nov. te De
Cockedorp gelegenheid is tot voeren van
interc. telephoongesprekken.
Aangenomen voor kennisgeving.
c. Schrijven van bet Bestuur van het Al
gemeen Weeshuis, meldende het overlijden
van den Weesvader, den heer R. Visser, en
goodkeuring vragende voor de waarneming
alloen door de Weosmoeder, Mej. de Weduwe
Visser, ook langer dan de verordening voor
schrijft, wat zeker met het oog op de kleine
huishouding geen brzwaar geeft. De toestand
kan dan duren totdat het noodzakelijk blykt
i rn echtpaar ter benoeming voor te dragen.
Gesteld in handen van B. en W.
si. Schrijven van hetzelfde bestuur om
gr. vdkeuriog op de toezegging van een jaar-
iyt 'jsch pensioen van f 140 voor de weesmoeder,
betalen uit de fondsen van het Weeshuis.
b lede gesteld in handen van B. en W.
II. Benoeming lid der commissie van toe
zicht op het middelbaar onderwijs. De hear
W. Pttets Tl. wordt benoemd met 6 stemmen,
tegon 4 op den heer Haakman en 2 blanco
stemmen.
De hoer Mets verklaart de benoeming aan
te nei»«n, wat den Voorzitter veel genoegen
doet, iaar de heer Mets, als het ware, den
eersten «toot voor de zeevaartschool gegeven
he«-ft.
III. Benoeming lid der Commissie tot
wering 'van school verzuim.
Met 10 stemmen wordt benoemd de heer
kantoorhoudstcr en tof. plaatsvervangster be
noemd mej. N. DaalderWuis on mej. N.
Daalder.
V. Vaststelling der bedragen, welke ver
haald sullen worden krachtens de pensioen
wet en we.dnwenwet gemeente-ambtenaren.
W. stellen voor, dat cp do jaarwedden
beneden f 800 hoogstens 1 pC'en "p dio
van f 800 en hooger hoogstens 2 pCi ver
haald zal wordoD, voor zooverre het den
inkoop in pensioenfonds sul betreffen. Verder
n de jsariyksche stortingen van be-
I 250 tot boven f 600 (uischen 4 on
7 pCt. met inbegrip van pensioen o >r
weduwen en weozen en tusschen 2 en 4 pCt.
tor vrouwelijke ambtenaror.
De inkoop vraagt van de gemeentekas
jaarljjks f 265,81* en aan doorloopendo stor
tingen f 1078.56'.
Aangenomen met algemeene stemmen.
VI. Afkoop verzekering bij de levetsver-
zekerings-Maatschappjj „Eigen Hulp".
Bericht is ontvangen, dat van het voor
den veldwachter Van der Poll gestorte geld
94 pCt. der gestorte premieëo teruggevrancd
kan worden, bedragende f 1048,46. B.enW.
stellen voor hiertoe over te gaaD, waartoe
besloten wordt.
VII. Diverse adressen om vorhooging vau
jaarwedden.
De jaarwedde van den gemeente-veld
wachter J. C. van der Poll wordt verhoogd
met f 50 en gebracht op f450, dio van den
Gemeentebode H. I. Mocté mot f 75 en go-
braebt op f 475, die van den aach- en vuilnis
ophaler B. Houtwipper met f 52 en gebracht
op f468, die van den gemeente-werkman D.
Koorn met f 26 en gebracht op f 494 en die
van den hulptelegmaf- en hulptelefooDkantoor
houder D. Mets, te Oudeschild, met f 25 en
gebracht op f 75. De nachtwacht* krjjgen
ieder f 25 per jaar meer die te Den Burg,
Den Hoorn, Oosterend en Ondeschild ieder
f 175 en die te De Cocksdorp f 125.
De veldwachters te De Cocksdorp, Waal,
Den Hoorn en Oosterend krijgen voortaan
minder diensten te doeD, doch geene ver-
hooging van jaarwedden.
Op een verzoek van den Bond van Ned.
Onderwijzers, om vergooding van de sno-
genaamdo overnren, wordt afwijzend beschikt.
VIII. Subsidioëring tëekeocur6us te Den
Burg.
B. en W. stellen voor om voor een teeken-
cursns, te bonden door den Gemeente-opzichter,
den heer Tiessen, voor 20 lessen van 3 uur
elk een leergeld te garandeeren van f 75, en
een locaal met gratis verwarming en ver
lichting. Lesgeld per keer 25 cents, minimum
aantal leerlingen 8.
Na eenige discussie by acclamatie aan
genomen.
IX. Subsidieëring vereeniging(en) tot be
vordering van vreemdelingenverkeer.
B. en W. vragen de beschikking over
f 50 voor dit doel. Aangenomen.
X. Verordening op de heffing en invorde
ring van een recht voor het gebruik van
den te maken loswal aan den Noorderdijk
en afwijking van art. 118 der gemeentewet
met betrekking tot de inning van dit recht.
De verordening wordt voorgelezen, waar
uit blijkt, dat het kaaigeld niet hoog zal ajjn
en dat voor opslag van goederen op den
loswal 1 cent per M'. plaatsruimte per etmaal
geheven zal worden. Abonnement kan niot
worden verkregen.
Wordt aangenomen.
XI. Wjjziging verordening op de heffing
van hoofdeisen omslag (verhooging maxi
mum).
Noodig is een maximum van f35.700 voor
deze begrooting, waarom B. en W. voor
stellen het maximum van f 33.000 te brengen
cp f 37.000.
Wordt aldns vastgesteld.
XII. Goedkeuring begrooting Algemeen
Armbestuur en tcekenning subsidie, beide
over 1914.
De begrooting sluit in ontvangsten en
uitgaven met een eindcijfer van f5323 met
inbegrip van een gemeentelijk subsidie van
f 3250.
Wordt goedgekeurd.
XIII. Vaststelling gemeente-begrooting
over 1914.
De Voorzitter deelt mede, dat de jaar
wedden van Burgemeester, Secretaris eu
Gemeente-Ontvanger door Ged. Staten zyn
'astgesteld op resp. f2100.—, f2000.en
f950.—.
Een paar leden wenschen ter betaling hier
van subsidie te vragen, wat de Voori. in
overweging zal nemen.
De hoer Mets vraagt eecige gra'.ificutio
voor den onbesoldigden ambtenaar L. Daalder,
waarop de Voors. mededeelt, dat hij u's
leerling beschouwd moet worden en als zoo
danig diensten verricht, waarop de heer Mets
zyn voorstel intrekt.
Hierna wordt de begrooliog vastgesteld p
f98804,86» in ontvangsten en f95960,06» iu
uitgaven batig saldo f 3624,80.
XIV. Wijziging begrooting over 1918.
Met het oog cp de meerdere uitgaven aan
de zeevaartschool, wordt voorgesteld van het
batig saldo van f 4334,66 een bedrag van
f783,59 voor uitgaven te bestemmen.
Wordt aangenomen.
By de rondvraag meent de heer Drcs te
moeten opmerken, dat de straatbeiasting met
6 stemmen voor en 6 «temmen tegen in de
vorige zitting eigenlijk niet is verworpen,
omdat de heer Over toen nog lid van tien
Raad was.
De Voorzitter zegt, dat Dr. Over zyn
domicilie elders bad gevestigd, en das opge
houden had lid van den Raad te zyn-
Niemand verlangde meer bet woord, waarom
de vergadering werd gesloten.
Burgerlijk» Stand vinTinl,
van 25 tot en met 31 Oct. 1913.
GEBOREN: Jobannes Adrianus z. v. Arien
Commandeur en Maria Gerbreg Bakker, den
Hoorn.
ONDERTROUWD: Geene.
GETROUWD: Geene.
OVERLEDEN: Jan Witte, oud 74 jzar,
weduwnaar van Neeltje van Keeror, de
Westen.
