BIJVOEGSEL VAN 'T VLIEGEND BLAADJE,
VAN WOENSDAG 17 DECEMBER 1913.
■lEUWaBERICHTEI.
HELDER. 16 December.
Werklieden Rijkswerf.
BtJ Nota van Wijziging der Muriuebo-
grooting is o. m.:
f 80,000 uitgetrokken voor tegemoetko
mingen aan mindere geëmployeerden, werk
lieden en bedienden b$ 's Rijks werf te
Amsterdam die in Terband met de voorge
nomen opheffing van die werf als inrichting
van aanbouw en herstelling, eervol worden
ontslagen. De mindere geëmployeerden en
werklieden bjj die werf, die door ontslag,
niet op verzoek, in hnnne rechtmatige ver
wachting, binnenkort de gouden of zilveren
medaille met daaraan verbonden gratificatie
te zullen deelachtig worden, teleurgosteld
worden, zullen schadeloos worden gesteld
door toekenning eener gratificatie, verband
houdende met het aantal dienstjaren sedort
de toekenning der zilveren of bronzen medaille.
Stuurlieden-examen.
's-Qravenhage, 12 Dec. Geslaagd groote
stoomvaart eerste stuurman C. P. A. M. van
Etten en J. Fenenga, tweede stuurman L.
van der Kan, derde stuurman J. Hofsommer
en H. Karsries.
's-Gravenhage. Geslaagd groote stoomvaart
derde stuurman de heeren J. de Klerk en
J. Lagas.
De staking der trawlervletchers.
De afdeeling IJmuiden van den Algemeenen
Nederlandschen Zeemansbond heeft aan de
commissie uit de vereenigde reederjjen eene
conferentie aangevraagd, op een door ge
noemde commissie vast te stellen tgd en
plaats, om te onderzoeken of er een weg
gevonden kan worden die tot bevrediging
van het conflict zal leiden.
Nieuwe Hoofdcommissaris van Politie
te Amsterdam.
Bfy K. B. is benoemd tot hoofdcommissaris
van politie te Amsterdam, met ing. van 1
Jan., Th. M. Roest van Limburg, thans id.
te Rotterdam, tevens commissaris van Rijks
politie, onder toekenning van gelijktijdig
eervol ontslag uit s|jne betrekking van
commissaris van Rijkspolitie.
De moord aan de overzijde van het IJ.
Zaterdagmorgen is mejuffrouw Nieuwenburg
uit café Meerzicht te Nieuwendam ontboden
bQ den rechtercommissaris te Amsterdam,
mr. J. van Binsbergen. Om kalfden was mej.
Nieuwenburg aan het instrucdegebonw aan
de Leidschekade. Daar werden haar aller
eerst de kleertjes getoond van het vermoorde
knaapje Hendrik de Klerk. Juffrouw Nieuwen
burg herkende terstond het blousje, het broekje
en de sohoentjes. Alleen het mutsje herkende
ze niet; de knaap droeg een petje, toen z{j
hem in Nieuwendam had gezien.
Daarna kwam het broertje van het ver
moorde knaapje, bij wien de juffrouw terstond
dezelfde gelaatstrekken zag als bjj Hendrik.
Met den kleinen jongen en den rechter
commissaris ging zij toen naar het Wilhel-
mina-Gasthuis om daar te worden gecon
fronteerd met een patiënt van de zenuwltyders-
afdeeling. Deze persoon, die een scheefgetrok
ken mond en vreemde oogen heeft, leek
echter niet in het minst op den persoon, die
in café Meerzicht een bootje wan komen
huren.
Teruggekomen in het instructiegebouw,
werd juffrouw N. geconfronteerd mot Frans
Dijkman, die sinds 15 October is preventieve
hechtenis wordt gehouden. Ook Dijkman, was
volgens de verklaring van de juffrouw niet
de moordenaar. Nog werd juffrouw N. met
een derden persoon geconfronteerd, die oven-
min door haar werd herkend. (Hdbl.)
Vin d« E.N.T.Q.S.
Het bedrag der plaatsgelden op deE.N.T.O.S.
beloopt ongeveer f 121.500. In 119 dagen
werden er 914,710 bezoekers geteld. Het
gemiddeld aantal per dag in de eerste week
'was 8278, in de laatste 15.808
Hoe het loopen zal voor de deelnemers
van het waarborgfonds is nog niet te zeggen.
De brandweer heeft op deze tentoonstelling
geen blusschingswerk behoeven te doen; het
aantal diefstallen was zeer, aeer gering.
Daarentegen zijn een onnoemelijk aantal
pogingen gedaan om de contróle op de toe
gangsbewijzen te ontduiken.
Een Amsterdammer te Weenen aangehouden.
Het Correspondentiebureau M. S. Yan Dias
ontving uit Weenen esn telegram, meldende
dat aldaar, op verzoek van de Amaterdam-
sche Justitie, is gearresteerd de 28-jarige
H. G. J. W., onder verdenking gopoogd te
hebben z(ju moeder en zjjn broeder, wonende
aan de Koninginneweg te Amsterdam, door
middel van blauwzuur van het leven te be-
rooven, teneinde in het bereik te komen van
een aansienlijke erfenis.
Kantoren te veel!
Men schrjjft aan de „Alkm. Ct." uit
Amsterdam
Tot voor enkele maanden heorschte er in
Amsterdam een ware kantoren-nood. Bijna
geen een kantoor stond leeg, en trok einde
lek de huurder naar elders, dan waren er
direct een groot aantal liefhebbers: gevolg
was, dat de huren in een enorm snel tempo
stegen. Voor een half jaar waagde men het
voor één klein kamertje op een tweede étage
in de city, dat als kantoor-lokaal verhuurd
kon worden, f 400 te vragen, soms zelfs nog
meer. In de z.g. moderne kantoor-gebouwen
met electrisch licht, centrale verwarming,
portier, enz. was de huur in het algemeen
nog hooger.
Er zjjn altijd menschen, die met weinig
werken veel willen verdienen, en die, als
het moet, wel eenige risico durven loopen.
Deze lieden nu huurden op de Heeren- en
Keizersgracht deftige heerenbuizen, waarvoor
zi5 f 2000 of f 2500 huur in het jaar betaal
den. Elk kamertje zochten zij dan apart te
verhuren voor kantoor. Meest gelukte hun
dit, en dan hielden zij spoedig een f1000
in het jaar over. Zoo hoorden wij onlangs,
dat een diamantslijper, die zijn gezicht voor
het grootste gedeelte verloren had, in
„kantoor-lokalen" was gaan doen. Hij had
nu een twaalf hoerenhuizen gehuurd, alles
had hjj weer voordeelig in onderhuur ge-
gaven, en met die aardigheid verdiende hjj
zoo eon f6000 k f8000 in het jaar.
Nu wordt het anders. Op Damrak, Rokin,
Dam, Singel en Heerengracht zjjn groote
huizen in aanbouw, die voor het grootste
gedeelte uit „moderne kantoor-lokalen" zullen
beBtaan. Daardoor komt er de klad in. Tegen
Mei a.s. sullen de huren der kantoor-lokalen
belangrijk dalen, en het in-onderhuur-geven
zal niet meer zoo'n lucratief zaakje zjjn.
Inmiddels gelooven de deskundigen, dat de
Amsterdamsche handel zich spoedig weer
zoo zal uitbreiden, dat er opnieuw een
„kantoren-nood" zal intreden, véór men het
weet.
De moord In het Koekangerveld.
Aan het N. v. d. D. wordt gemeld, dat
men den vermoedeljjken dader van den ruim
twee jaar geleden gepleegden moord in het
Koekangerveld, gemeente De Wjjk, waarbij
een gezin van drie personen op afgrijselijke
wjjze word vermoord, op het spoor is. Het
sou zjjn een zekere V., in dat veld ook
woonachtig geweeBt. In een ruzie met zjjn
vrouw moeten er woorden zijn gevallen, welke
voor hem zeer bezwarend zijn. Op dit oogen-
blik bevindt V. zich in Duitschland.
Staande of zittend tronwen.
In het stedeke Kuilenburg werd een paar
jaar geleden in den Gemeenteraad de op
merking gemaakt, waarom toch bjj het trou
wen der mindere klasse de stoelen in een
hoek werden geplaatst, waardoor deze plech
tigheid steeds staande moest worden afgewerkt.
Het college van B. en W. had toen geen
bezwaar, dat ook niet-betalenden van de
stoelen gebruik zouden maken.
Intusschon wie er een stoel aangeboden
kregen, niet de derde-klas trouwlustigen
van Kuilenburg.
Thans heeft weer eens een der Raads
leden dezen onsocialen toestand ter sprake
gebracht.
De burgemeester antwoordde daarop, dat
de instructie zulks voorschreef, letterljjk
luidende: „Wie betalen, gaan zitten en wie
niet betalen moeten blijven staan".
De verongelukte „onderzeeër".
Zooals wjj reeds in ons vorig nummer meld
den is de onderzeeër C. 14, terugkomend van
Tor Bay, waar manoeuvres waren gehouden,
ten gevolge van een botsing gezonken. Het
ongelok had plaats bjj het invaren van de haven
van Devonport. Op hetzelfde oogenblik ver
lieten eeDige stoombaggerschuiten de haven.
De bemanning van den onderzeeër was van
meening dat dezen voor hem uit den weg
zouden gaan. Maar ongelukkigerwijze gebeur
de dit niet. Een van de baggerschuiten kwam
in botsing met den onderzeeër, waarin een groot
gat werd geboord. De bemanning trachtte met
de pompen het water zooveel mogeljjk buiten
te houden. Toen hot bleek dat dit onmogelijk
was, werden allen voorzien van reddinggordels
en werden noodsignalen gegeven. De kust-
wachtersboot, die niet ver van de plaats des
onheila af was, zond booten uit. In 10 minuten
was do geheele bemanning, 20 in getal, gered.
Geen twee seconden nadat de laatste man
de commandant de boot verlaten had, zonk zij.
Het was een van de laatst gebouwde onder
zeeërs van de Britsche vloot.
De eiar-eter.
Na den man, die kikkers en goudvissehen
eet, nu de specialiteit, die eieren verslindt.
Naar beweerd wordt, staat zjjn spoedig op
treden ons hier te wachten.
Onlangs kwam hij zjjn diensten aanbieden
bjj den directeur van een specialiteiten
schouwburg. Als wijs zakenman, deed dese
eerst of hij geen ooren h&d voor het geval.
De eierspecialileit verzekerde, dat hij achter
elkaar drie dosjjn kippen-eioren, twee dozjjn
eenden-eieron, on nog een dozijn ganzen
eieren voor de oogon van het publiek zon
verorboren.
„Weet u wel, dat we Zaterdags en
Woensdags bovendien een middag-voorstol-
line geven vroeg de directeur.
Voor den cier-kunstenaar was dit geen
bezwaar.
„En dan moet ik u zeggen, dat we
Zondags bovendien een doorloopend program
ma opvoeren, coodat u om de twee nur zoudt
moeten optreden, en telkens hetzelfde aan
ons publiek zoudt moeten laten zien!''
Toen bedacht de eier-virtuoos zich toch
even. Twee maal herhalen op een dag, van
zijn kwantum van drie dozijn kippon, twee
dozijn eenden- on één dozijn ganzen-eieren
schrikten hem niet af. Doch om de twee uur 1
De directeur was reeds bevreesd, dat hij
zijn specialiteit zou verliezen. Doch deze
antwoordde na een korten bedenktijd: „Ik
stel één voorwaarde."
„En die is?" vroeg de directeur.
„Dat er in mijn contract wordt opge
nomen, dat ik tuzschon de twee uur van m\jn
optreden tenminste behoorlijk tijd zal hebben,
ergens in ds buurt mijn maaltijden te gaan
gebruiken."
MARIHE-BEGROOTIHG.
Dienetjcar 1914.
HOOFDSTUK VI.
Memorie van Antwoord.
Het ligt in 'z Min. voornemen de pantser-
Bchepen „Evertsen" en „Piet Hein", waarvan
de ketels versleten zijn, en de monitor „Bei
nier Claeszen", waaraan geen gevechtswaarde
meer kan worden toegekend, uit de sterkte
der vloot af te voeren en voor verkoop in
aanmerking te brengen. Verder zullen ook
de oude korvetten „Heldin" en „Sommelsdijk"
worden opgeruimd.
Het aantal logement-, opleidiogs- en oefen-
schepen zal zooveel mogelijk beperkt worden.
Gaarne zou de Min. door do instelling
van een „vlootcommiBsie", welke door ver
scheidene leden in overweging werd gegeven,
medewerken tot het verhoogen van de be
langstelling in marinezaken en tot het ver
sterken van den band tusschen vloot en
volksvertegenwoordiging, indien hij een prac-
tische oplossing zag voor de vraag op welke
wijze die commissie sou kunnen medeleven
met het leven aan boord, niet alleen in de
haven, maar ook in moeilijke omstandigheden
op zee en in de koloniën. Evenals de leger-
commissie zich slechts door eigen aanschouwing
van het leven bij den troep een juist oordeel
over verschillende zaken heeft kunnen vormen,
moet ook als onafwijsbare eisch aan de
vlootcommissie gestold worden, dat zjj de
nooden van de marine leert kennen aan
boord van de actieve vloot. Van een onder
zoek door een dergelijke commissie van achter
de schrijftafel of alleen vanden wal is
weinig practisch resultaat te verwachten.
Omtrent plannen tot versterking onzer
vloot en omtrent 's Min. oordeel over het
rapport der Staatscommissie voor Indische
defensie-aangelegenheden komt het den Min.
thans nog niet raadzaam voor mededeelingen
te doen, aangezien over deze aangelegenheid
nog overleg gepleegd wordt met de Indische
regeering. Bij de indiening van het wets
ontwerp voor den aanbouw van eon slagschip
voor Indië zal de Regeering de noodige
mededeelingen doen.
Omtrent de quaestie van het personeel
meent de Min., dat een organisatie mogelijk
is, die, evenals een militie-marine, naast
kadervorming, ongeveer op den voet als de
Staatscommissie voor de Indischo defensie j
zich die heeft gedacht, een krachtig door-
stroomenden handlangersstand bevat. Hierbij
nog in aanmerking nemende, dat de in 1909
ingetreden en in de laatste twee jaren Bterk
toegenomen daling in de aannemingscjjfers
ingrijpen noodzakelijk maakt, om te voor
komen dat weldra de vloot niet meer vol
doende zal kunnen worden bemand, heeft de
Minister een ontwerp voor een reorganisatie
naar vorenstaand beginsel in bewerking doen
nemen, hetwelk hij zich voorstelt zoo spoedig
mogelijk bij snppletoire begrooting aanhangig
te maken.
De Minister beoogt met dien maatregel
een loyale poging in het werk te stellen om
een levensvatbare, krachtige organisatie der
vrtjwilligersmarine in het laven t« roepen.
Slaagt die poging niet, blijkt ook dan nog
dat met vrucht de vloot als terrein voor
den het gezag ondermijnenden klassenstrijd
wordt gekozen, dan zal geen andere keuze
dan de militiemariue overblijven.
In overleg tusschen de Departementen van
Koloniën en Marine wordt een ontwerp-
reorganisatie van het korps inlandsche
schepelingen opgemaakt, waarbij een stelsel
matige opleiding van dat personoel, om te
komen tot uitbreiding van het inlands oh
element op de vloot, ia de bedoeling ligt.
Ter bespoediging van het overleg met de
Indische regeering wordt een zeeofficier met
het ontwerp derwaarts gezonden.
D» Minister staat niet vijandig tegenover
bet vereenigingaleven onder militairen, doch
is integondeel van oordeel, dat van dit ver-
eenigingsleven een verheffenden invloed kun
uitgaan, doch eerste eisch is, dat het zich
niet uit in de vormen van strijd vereenigingen.
Hij zet dan Dader de eischen uiteen, waar-
asD militaire bonden moeten voldoen.
Dat en waarom de Bond van minder
marinepersoneel aan die eischen niet voldoet,
meent de Minister niet uiteen behoeven te
zetten.
Belemmeringen, welke aan dien Bond in
den weg zouden zjjn gelegd, heeft de Bond
uitsluitend aan zijn houding tegenover den
militairen dienst to wijten. Hetzelfde geldt
voor de leden van dien Bond en de leden
van den Bond van korporaals, aan wie faci
liteiten, die aan andere voreonigingen voor
het houden van de jaarvergadering werden
verleend, op dien grond werden onthouden.
Ten aanzien van de verboden lectuur zegt
ook doze minister na raadpleging van zjjn
ambtgenooten voor Binnenlandsche Zaken en
Justitie tot de overtuiging te zijn gekomen,
dat geen grondwettige rechten worden aan
getast, wanneer de vlootvoogd toezicht uit
oefent op alles, wat aan boord wordt ge
bracht, zij hst onder gesloten couvert. Ook
komt men niet met de artt. 20) en 871 van
het wetb. van strafrecht in conflict, wanneer
slechts het onderzoek plaats heeft nadat het
pukkot is ontvangen door den geadresseerde.
Overigens zal de aangelegenheid nog bij
„Justitie" ter sprake komen.
Een onderzoek, of de commandanten van
de „Zeven Provinciën" of van de „Assahan"
pakketten hebben doen openen kan niet wor
den ingesteld zonder duidelijke aanwijzingen.
Er is trouwens geen beklag gedaan. De mari
nier Sommer is nog in dionat.
De Bond van minder marinepersoneel heeft
inderdaad vaak verboden lectuur verspreid,
waaronder echter niet alleen „Het Anker"
en dgl. wordt gerekend.
Dat de Bond het weigeren van de bons
voor extra-verstrekkingen heeft afgekeurd,
kan den Minister geen aanleiding zijn anders
te denken dan dat de Bond de actie, welke
hij ontketend heeft, niet meer in zjjn macht
heeft.
De voordracht tot ontslag van den matroos
Cornet a. b. van Hr. Ms. „Evertsen" was
reeds twee maanden véór de uitvaardiging
der circulaire omtrent het lijdelijk verzet in
gediend en stond dus geheel los daarvan.
Tegen lijdelijk verzet of andere demon
stratieve anti-krijgstuohtelijke daden moet
krachtig worden opgetreden, vandaar de cir
culaire, welke echter alle gewone tuchtmid
delen laat bestaan.
In ruimer mate dan vroeger wordt ontslag
gegeven op eigen verzoek, doch alloon wan
neer de betrokkenen van goed gedrag zijn
en de inwilliging van hot verzoek wordt ge
acht in het belang te zijn van don betrokkene.
Op het oogenblik bestaat nog geen gebrok
aan personeel, zoodat nog in den dienst kan
worden voorzien.
Wettelijke regeling van de rechtspositie
der schepelingen wordt door dezen Minister
onnoodig geacht. Voor zoover noodig met
het oog op de rechtspositie zijn reeds wijzi
gingen ontworpen in de regeling van aan
neming en reëngagement. Ook zal hun, die
lang en goed gediend hebben, een aanbe
veling worden meegegevon.
De Minister is het eens met de afkeuring
door vele leden over den Bond van minder
Marinepersoneel uitgesproken. Die Bond is
inderdaad geheel in overeenstemming met
„Set Anker", is er dan ook nauw mede ver
bonden.
Min tactvol optreden van officieren zal
worden tegengegaan.
Tenopzichte van bezoldiging is het inder
daad niet de bedoeling geweest die van het
jongere personeel te verhoogen, voor de oude
ren is daarentegen de besoldiging wèl ver
beterd, zoowél voor de gehuwden als voor
de ongehuwden.
Overal waar de nieuwe regeling achteruit
gang van inkomsten sou hebben ten gevolge
gehad, is een toeslag gegeven.
Er is goen grond voor herziening dersol-
djjregeling.
De aandacht des Ministers blyft gevestigd
op het bevorderen van een juiste verhouding
in de aantallen onderofficieren in de ver
schillende rangen.
Meer dan tot na toe sul worden gebrnik
gemaakt van de bevoegdheid om hoofdoffi
cieren, die genoeg dienstjaren hebben, op
pensioen te stellen. De vorige Minister heeft
een dergelijken maatregel ook al reeds voor
bereid.
Weldra zal een ontwerp van wet inkomen
tot verbetering van de pensioenen van het
personeel beneden den rang van officier.
De venerische ziekten komen op de schepen
in Oost en West en op bnitenlandsche reizen
veel frequenter voor dan op de schepen in
Nederland.
