KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor HoltÉorToxot, Wloringon on Anno Peulowno. re Ho 4268 Zaterdag 20 Deoember 1818 iiite Jaargang. 't Vliegend Blaadje p, lm, 50 ctfr.'p. poit 75 ct,, boitealand 11.25 Pre- Zondagsblad i 37| 45 j fO.75 oiiêaj Modeblad 65 75 11 (Voor bel buitenland bi} vooruitbetaling.) Advertentie» *ai 1 tot 5 regelt (bij Toornitbetaliaf) 30 eeat. Elke regel meer. 6 i 8owy»-eïeiaplaar Vignetten en groote lettert «orden naar plattiroimte berekead UitgawarO, OE BOER Jr., Haidar. Buraaas Koningstraat 29. Inttre. Talaf. (0. Tweede Bied. Door de stijgende oplaag- van ons blad zijn wij ge noodzaakt vroeger af te drukken. Wij kunnen daarom niet instaan voor de plaatsing van adver- tentiën, die nè 9 uur des morgens op den dag der uitgifte worden bezorgd. SIIIEUWIiERICHTEHa HELDER, 19 December. Het Gemeentebestuur. Burgemeester en Wethouders van Helder, brengen ter algemsene kennis, dat met ingang van 1 Januari 1914 de leden van het College zich hebben belast met de takken van dienst hieronder aangegeven De Burgmeester Financiën, Onderwas, Politie, Brandweren, Jaarmarkt en alle cakeD, welke niet uitdruk kelijk aan een der Wethouders zijn opgedragen. De Wethouder Van Neck Pensioenen, Sociale aangelegenheden, Rechtspositie Ambtenaren en Werklieden, Burgerlijke Stand, Militieiaken. De Wethouder De Ven Gemeentebedrijven (Gasfabriek en Water leiding), Ziekenhuis, Keuringsdienst. Do Wethouder De Gons: Openbare werken (gebouwen, bruggen, ens.) Belastingen, Armwezen, Vischafslag, Reinigings dienst. Z(j, die de Heercn Wethouders over aan gelegenheden tot die takken van dienst be- hoorenae, wenschen te spreken, worden daar voor ten Raadhuize in de gelegenheid gesteld op de volgende uren De heer Van Neck des Vrijdags 's namid dags van VI, tot 21/» u. De heer De Ven deB Vrijdags 's namiddags van 8 tot 4 u. De heer De Geus des Vrijdags 's namiddags van 12 tot 1 De Burgemeester is ten Baadhuise te spreken alle werkdagen van 11 tot 8 uur. Adhaeilebetulglng. Naar we vernemen heeft de kerkeraad der Nederl. Herv. Gem. op voorstel van het kerkeraadslid Jb. Harjer, tevens raadslid alhier, besloten, adhaesie te betuigen met het adres van den Bond v. Staatepensionnaeripg aan Minister Treub over 't uitsluiten der bedeelden en den te hoogen leeftijd. ,Pro P«trla". la ons verslag over de fesstvergadering van „Pro Patria" sijn de volgende regels weggevallen „Voorzitter bracht een woord van dank aan eon der ijverigste loden der dames- hfdeoling, mej. C. do Geus, die de afd.gaat verlaten om zich te Rotterdam te vestigen. HiJ bood haar als blijk van waardeeriog voor 't vele dat «ij voor P. P. deed een bloemenhulde aan." Mr. Denijs, advocaat te Alkmaar, heeft gepleit in de zaak A. M. alhier, door den kantonrechter alhier en de rechtbank te Alkmaar veroordeeld tot f 100 boete of 20 dagen "hechtenis, omdat hij, zonder te zijn apotheker of geneeskundige, bevoegd tot het afleveren van geneesmjddelee, had verkocht en afgeleverd pasta lasal, zijnde een mengsel van geneesmiddelen (vaseline en zipkoxyde), bestemd om te worden aangewend ter voor koming van huiduitslag. Pleiter ontwikkelde drie cassatiemiddelen, In de eerste plaats betoogde hö, dat de minister, bevoegd verklaard te verbieden den verkoop van geneesmiddelen, niet het recht bad te verbieden den verkoop van mengsels, die als zoodanig niet op de betrekkelijke lijst (lijst C.) voorkomen en ten deze zijne be voegdheid is te buiten gegaan. In verband hiermede had geen veroordeeling mogen vol gen. Voor het geval dit middel niet mocht worden gegrond bevonden, stelde pl. nog een tweede midde1 .-erende dat er dan een verkeerde ten lastelegging was; ten slotte Werd oen vormmiddel aangevoerd, klagende over onvoldoende motiveering. Conclusie O. M. 29 dezer. De vergiftiging op den Koninginneweg te Amsterdam. Over deie vergiftigingszaak wordt nader aan het Hdbl. bericht: In het oogenschgnliJk onoplosbaar raadsel -der geheimzinnige vergiftiging te Amsterdam, schijnt thans eenig licht te dringen. De inspecteur van politie, dt heer Harrsbomée uit Amsterdam is te Weenen aangekomen teneinde een nader ondersoek in te stellen. De Amaterdamsche Justitie heeft zich de vraag gesteld, wie bij den eventuoelen dood der in Amsterdam woonachtige familie Wijn oogst het meeste t elang kon hebben. Bij de beantwoording dezer vraag viel de aandacht op den buiten de ouderltjko woning levenden zoon Herman Christiaan Jacob, die in be hoeftige omstandigheden verkeerend, door het overlijden van sQn naaste familieleden in het bezit van een vrij aanzienlijke erfenis zou komen. Deze Jacob Wijnoogst was tot 81 October werkzaam alB leider van een f der cacao- en ehoooladefabriek H. de te Tribue- winkel, een klein gehucht bij het op een kwartier afstand van Weenen liggende bad plaatsje Baden. Deze betrekking had hij den llen Oetobgr verloren en sedert dfen dag woonde bjj te Weenen in de Spitalgasse. Hjj bemoeide zioh met niemand, zoodat men van zijn persoon niets afwist. Ingevolge het vage vermoeder, dat wel licht de zoon in deze afschuwelijke misdaad de hand zou gehad kunnen hebben, verzocht op 20 November de Amsterdamsc'ue politie de Weensche haar inlichtingen te willen verschaffen over het doen en laten van Jacob Wijnoogst in den tjjd verloopen tusschen en 14 November (de poging tot vergiftiging heeft, sooals men weet, den lOen dier maand plaats gehad). Al spoedig bleek, dat de 28 jarige Wijnoogst in het tijdsverloop van 914 November niet in Weenen had ver toefd, maar op reis was geweest. Als motief voor deze afwezigheid had hjj de hospita opgegeven voor zaken naar Leipxig te moeten gaan, waar hjj met een koopman in onder handeling stond over de verwezenlijking van een goed handelsdenkbeeld (de plaatsing van bonbon-automaten in kinematograaf-theaters). Do politie zette haar speurtochten voort en kwam daarbij tot eon hoogst belangrijke ontdekking. Toen Wijnoogst nog in Tribus- winkel woonde, had hij bjj den districts commandant van Baden een verlof aange vraagd voor het koopsn van cyankali, en deze vergunning ook den 2Sen October ver kregen. Hg beweerde dit vergif voor photo- graphiacho doeleinden te benutten. Op den 80en October, ëëa dag voor zjjn vertrek naar Weenen dos, heeft W. op dit verlof biljet van een drogist in Baden een hoeveel heid van 100 gram cyankali be'.rokken. Dit moest vordenkiog wekken. B(j het verhoor, werd hem de vraag voor gelegd, waarvoor het groots quantum vergif gediend had. Steekhoudende gronden koe hij hiervoor niet aanvoeren, terwijl hjj, naar men reeds weet, moest toegeven in de laatste jaren zich nimmer meer met photographeeren te hebben beziggehoudenja selfs bekende geen toestel te bezitten. Het staat, volgens de verklaringen van de jeugdige werkster, die eerst verdaoht werd, vast, dat do oudste zoon ia het laatst van October in de woning ia geweest. Het ver- giftigingsgeval had echter half November plaats. Iotusschen wsrkto het meisje drie keer in de week op den Koninginneweg. Een andere bijzonderheid is, dat eind October ook de huissleutel der woning is verdwenen, welke sindsdien niet meer terug gevonden is. Hot plotseling verdwijnen van den sleutel kan voor het onderzoek in deze zaak van belang zijn. Omtrent de vermoedelijke tosdracht der zaak, zooals de justitie zich. die voorstelt, kan het Hdbl. uit goede bron het volgende mededeelen Maandagavond 10 Novembei te half acht verlieten mevrouw Wijnoogst, haar zoon Dirk en haar dochter de woning op den KoniDgicne weg na thee te hebben gedronken. Daarvoor werd melk gebruikt uit eeu kannetje, waarin na het vertrek der familie nog eece kleine hoeveelheid ovorblejf. Te half elf kwamen moeder en dochter thuiszij gaven do po?s te drinken uit het melkkannetje. Het dier werd dadelijk ziek. Men dacht niet dadelijk aan vergiftiging en wierp den volgenden morgen de melk, waarop een rosé laagje zichtbaar was, weg. Eea uur ongeveer na moeder en dochter kwam de zoon Dirk thuis. Hij dronk uit een onaangebroken fleech melk en vertoonde dadelijk eveneens ziekteverschijnselen. Do justitie neemt aan, dat de melk tusBchon half acht en halfelf, toen niemand thuis wae, vergiftigd io. De vermoedelijke dader moet daarvoor uit Weenen zijn overgekomen cn de straatdeur hebben geopend met een sleutel, die omstreeks den tijd van zjjn laatste bezoek aan de familie (eind October) verdween. (Mevrouw Wjjnoogst meent, dat zjj den sleutel destijds in de deur heeft laten steken). Vermoedelijk is de dader zoo spoedig mogeljjk naar Leipzig vertrokken en heeft van daar uit Diosdag 11 November een telegram naar zjjn familie gezonden, om zich aldus een alibi te scheppen. Niet onmogelijk ie het natuurlijk ook, dat een ander dat telegram voor hem gezonden heeft en dat hjj. in Ams'srdam is gebleven. Hoe dit z(j, in elk geval moet hf Woensdag 12 November in de woning zjjn teruggekeerd, wederom toen or niemand thuis was, om hrt water in de karaf te vergiftigen, dat den volgenden morgen door de dochter gebruikt werd. De staking der Trawler-vlitchert. De stoomtrawler „Hercules" is gisteren met volle bemanning naar zee vertrokken. De nieuwe sluis, waar het schip door ge schut werd, was door politie afgezet. De trawler „Greuvers" is weer uit zee teruggekeerd en opgelegd. Bjj don machinist van dezen trawlei werden gisternacht de ruiten ingeworpen. Stuurlladen-examin. 'z-Gravenhage, 17 Dec. Geslaagd groote stoomvaart eerste stuurman D. Kruipers on A. J. Meyer, tweede stuurman O. de Ronde en G. Schenkel, derde stuurman K. M- Bok en J. de Leeuw. Schadevergoeding. De twee eigenaressen van de theetent in Kew Gardens hebben de twee kiesrecht vrouwen die de tent in brand hebben ge stoken in rechten om schadevergoeding aan gesproken. Een van de twee brandstichtsters heeft reeds gevangenisstraf ondergaan, maar is na wegens ziekte, ten gevolge van haar hongerknur, weer op vrjje voeten. De andere is nog altijd voortvluchtig. Het proces begon gisteren, maar liep spoedig af, aangezien de de advokaat van eischeressen den rechter meedeelde, dat partjjon het over de schade vergoeding eens waren geworden. Een protest. Te Oldham bjj Manchestor heeft de be volking grprotestoerd tegen de terechtstelling van een twintigjarig jongmensch, Ernst Kelly, die met een 18-'arigen kameraad in Jnli ecu bejaarde boekb >udor heeft doodgeslagen en hem daarna beroofd. Een afvaardiging nit de burgerij had zioh dezer dagen naar Londen begeven om wijzi ging der doodstraf in levenslange gevaoge nisstraf te vragen, doch minister Mo. K*-ma heeft ze niet willen ontvangen en doo. >ijn secretaris laten zeggen dat hjj het verzoek moest weigeren, gezien do buitengewone wreedheid waarmede do moord is geploegd. De medeplichtigo van Kelly is alleen de doodstraf ontgaan wegens »fln jeugdigen leeftijd. Na dit onbevredigende antwoord heeft de afvaardiging een beroep gedaan op Asquith, doch eveneens zonder succes. In optocht is na eergiiternacht een groot deel der bRrgerjj van Oldham naar do ge vangenis te Manchester getrokken en heeft daar tot den morgen betoogd. Er was een sterke politiemacht van 600 man aanwezig, die enkele malen met itfenen is bestookt en do bïtoogers uiteen moest jagen. Twee agenten zjjn licht gekwetst. De terechtstel!iog werd 's ochtends vroeg voltrokken. Dierenb eacherming. Hebt ge deze al gehoord van de vriende lijke dame, die, zich ergerond aan oen jongen, dio een jongen vogel trachtte te bemachtigen, hem op strengen toon verbood, en zijn dieren mishandeling vorwoet. „Wat z»l de moeder van het vogeltje er wel van zeggon, wanneer ze haar jong niet terng ziet komen Do jongen antwoordde: „Do moeder van dit vogeltje is dood, jufïronT' „Hoe weet je dat?" „Ik zie 't beestje op awé's hoed zitte, jaflrou' zei de jongen. SPORT. Noerd-Hollandsche Voetbalbond. Uitslag der wedstrjjden te Zaandam: Z.V.V. II—H FC. I 1—8 te Alkmaar: Holland IIHolland-«II 07 te Koog a/d Zaan K.F.C. I-Z F.C. III 0-0 te Hoorn: HollandiaIII— H.F.C.II 0-2 Verder speelde: te Schagen: Sparta—H.F.C. III 8—2 alhier: H.F.C.IV—K.M.D. 2—0 Stand der le klasse. O. k -.* 1 U) e O 1 H -al 1 Helder 10 7 2 l 82 18 16 1.60 Hollandia 9 6 2 1 29 9 14 1.55 W.F.C. 6 3 2 1 16 18 8 1.83 Z.F.C. 8 8 0 5 18 22 6 0.75 Z.V.V. 10 2 1 7 18 28 5 0 50 Holland 9 1 1 7 9 87 8 0.88 Stand der 2e klasse W.F.C. 7 K F.C. 7 Helder 8 Hollandiaö Z.F.C. 7 Parmerst.8 29 5 14 15 18 8 18 18 9 7 21 12 5 5 25 2 2 1.14 1.12 0.80 0.61 0.25 Na den veldtocht. Eindelijk is dan de laatste slag gestreden en hebben de elf dapperen hnu doortastend en onvermoeid werken met een overwinning van 31 bekroond mogen zien. Trouwens bet zon langzamerhand wat al te gek worder, als een elftal met zooveel „krijgskundigen", den aftocht bad moeten blazen. Over het afgeloopen seizoen zullen we later nog wel een resumee geven, nu wenschen we echter eenige beschouwingen te honden over bet jongste gevecht. Alleerst nemen we de voor hoede, die onder aanvoering van „generaal Grootte" wonderen verrichtte.'Dit zonderlinge Juutje achtte voor dezen koer een zekere mate van luiheid onvereenigbaar met zijn waardigheid en bjj toonde weer eens wat hij wel kon. Prachtige voorzetten kwamen van zijn „soldatenkissies", kanjers, waarvan hij alleen het geheim zou bezitten, als ar nog eon andere bekende collega van hem in Dod Helder rondliep. Dit voorbeeld scheen allen to icspireeren en men betwistte elkaar den voorrang, om 't meest uit te blinken. We kannen dan ook moeilijk zeggen, wio de favoriet wsb in dit qaintet. Blaar daar zouden we haast onzen nieuweling vergeten, 't Is ook een Jantje, maar een heel andere. Over zjjn prestaties kunnen wo tevreden zjjr, hjj verdeelde het spel goed en zal zich wel spoedig „inwerken". Ook de middenlinie kon haar oog naar links wenden, waar Dubbel dam debuteerde on lang niet zonder succes. Hjj streefde Bak naar de kroon; deze scheen dit slecht te kannen verdragen en werkte, zooals een Bak dat doen kan; 't was dan ook een reuze bak, Rejjnders, door zulke Bakken geflankeerd, liet do boel ook niet bakken on vertoonde zich weer in ouden vorm. We naderen nn de verdediging. We mogen eerst wel eens inspectie houden, öf we wel woorden gonoeg hebben om dat stelletje te „verslaan". Daar gaat-ie danl Moree was goed, (zou hjj nog geen rondje geven); neen hjj was beter, hjj was beBt zelfs. Hejjting. Ja, hoe was die nou Opper best, uitmuntend, sohitterend, zoek maar uit, wat je hebben wil. Nu zitten we in ons maag mot den keeper, hjj is wel klein, maar op zoo'n plaats toch minder gewenscht. We zullen het eens probeeren met rijmelarijen, dat zit toch zoo in de lueht. \1 is ons keepertje nog zoo klein,Ja, maar wat na? Daar moet een ieder zjjn rijmkunst maar eens op beproeven, dan zullen er wel aardige combinaties ontstaan. Parbleu, Dorljjn IE, daar heb ik enzen Kees heelemaal vereeten. Eoflo, hjj zal 't voor dezen keer zjjn naamgenoot niet ten kwade duiden. Kus. Kijkjes uit mijn venster. Stemmen om hulp. «Meneer de kappitein. Verleden jaar wae u zoo vriendelijk om ook ons met een kerstman d te ver rasse. Mag ik dit jaar asjeblief weer in aanmerking komme Me man heit in de laatste drie maande geen kopere cent tuis gobracht want er wort'niks verdient en me ousto jonge loopt ook al een heele tijd langs de kand zondert Me dochter heb non 'n diensie voor halltfe dage voor drie kwartjes en geen kost. Enne me anderen vjjf kinders gaan nog op groote school en die luste wat en koste wat an kleere en schoene. We zitte iedere dag met aoht monde r x taf:), maar u begrjjpd der komt niet veel in. Ik ben al naar de Komodand geweest om E'e van het Skip te krjjge, mare er is geen kans op. Van de Dokter mag ik feittelik niks doen omdat ik eeu slechte Borst heb en zwakke Longe en pjjn in me Rug. Maar ik gaan tog noch een dag nit werrekke bjj heele goeie menso die wei eens een lessie of ouwbakke brood meegeefe. Maar u begr{fpd dat is voor zon hniszouwe niks waard. Voor Zondags koop ik wel eens een stuiver snert van 'n buur jonge die het van de marine haald en in de week stopt den vrouw van me broer wel «ris wat toe. Non weet u het kappitein en as ik niet te veel van uw verg dan hoop ik dat u me niet zal vergeto." Dezer dagen kwamen dergeljjke briefjes weer in de bus van 't Lsger des Heits- gebouw aan de Spoorgracht. Vele beklagens- waardige allerarmeto burgers onzer gemeente vragen en smeekeo en geven een beurtzang vol ellende. Eon groot aantal medomeoschon, dio in dozen tijd van 't jaar mot de nood zakelijke beboetten doa levens worstelen, stoken op dio manier de hand nit om de volgende week, tjjdens het Kerstfeest, wat geholpen te worden. Moeten al die stokjes papier vol van zonderlinge krabbels gewoon weg voor «kennisgeving" wordon aange nomen, zonder meor Do ijverige mannen van 't Loger des Heils hebben naar aan leiding ervan hier en daar reeds een per soonlijk onderzoek ingesteld on hierbij kwamen verscheidene droeve staaltjes aan 't licht. In onze buurten der armoede, in nauwe achterstraatjes en pikdonkere steegjes, waar armialige krotten hcelo gezinnen borgon, wonen hulpbehoevende weduwen, zieke en zwakke moeders, vaders en zonen die niet kunnen steunen omdat er weinig of niets valt te ver dienen. Overal hoor je een treffend relaas, een breedvoerig verhaal van martelen, van ploeteren, van tegenspoed, van werkloosheid, van kommer en gebrek eerlijk en oprecht. Kunnen wjj vrede hebben met hun treurige omstandigheden? Nee. Voor hen kan, moet wat gedaan worden. Om ons heen wordt zoo veel in stilte geleden, dat het den vrienden der armen wel niet zoo zwaar zal vallen om eens diep in den zak te tasten, 't Lager des Heils heeft zich voor de goede zaak geBpannen om zooveel mogeljjk voor allen op de Kerst dagen een lichtstraal te brengen in bot lang niet rooskleurige leven dezer mindeelden. 't Leger des Heils wil dat de meeaten op den komenden Donderdag en Vrjjdag tenminste geen armoe behoeven te ljjden. 't Leger de» Heils hoopt allen te kannen trakteeren met een kerstmand, die aardappelen, bro >d, spek, koffie, boonen, rijst en sniker bevat. Naluarljjk kunnen de mannen van de Spoorgraeht dit niet schenken zonder welwillende medewer king van het Heldersche pnbliek, dat alleen door gaven en giften helpt om het mooie doel te doen slagon. Er is geld noodig om het jaarljjksche plan ten uitvoer te brengen en men denkt dit door een wel is waar oud, doch ook beproefd middel bjjeen te krijgen: den ijzeren pot met driepoot en vlaggetjes, die op verschillende punten langs den weg zal staan. Hoewel het nieuwtje van deze wjjse van strsr.tcollccteeren er af is, verwacht men toch da' er niet minder om gegeven zal worden. Aan u das, die wat voelen voor 't lot van burgors in nood, om zo niet achteloos voorbjj te stappen. Laten we bedenken dat een ernstig, een aanbevelenswaardig voornemen op bet spel staat, dat de zuivere opbrengst alléén is voor hen die hier ter stede om wat hnlp vragen, die wezenlijk recht hebben ondersteund te worden. TWEEDE KAMER. Zitting van Maandag 15 December. Na eene regelin» van werkzaamheden wordt des middags, als de vergadering ge opend wordt, voortgegaan met de artikels- gew|jze behandeling dor begrootirg. Hoofd stukkon I (Huis der Koningin) en II (Hnoge Colleges van Staat) worden behandeld (Hfd. I was den vorigeo dag nog afgehandeld) cn vastgesteld. De heer Kleerekoper (t.tLs.p.) houdt eene philippica tegen den lintjesstroom, die elk jaar terugkeert. Het aantal decoratiëa neemt zoo toe, zegt spr, dat men zich gaat schamen als men met een maagdelijk knoops gat rondloopt. Over Hoofdstuk IV (Jasticïe) worden alge meens beschouwingen gehouden. De heer Mendeli (s.d.a.p.) opent de rjj. Deze spr. vestigt er de aandacht op, dat o.s. het vonsis van echtscheiding bij kwaadwillige verlating moet worden ingeschreven in de registers van den burgerlijken stand van de laatsto ge meenschappelijke woonplaats. Spr. wilde door middel van een klein noodwetje hierin voor zien en e'n centraal register vau insohrjjving van echtscheidingen invoeren. Verder mosten eenige bepalingen van het arbeidscontract worden herzien, o.a. de bepaling, dat er geen hooger beroep is van de beslissing van den kantonrechter, waarbij oen request om eene vordering krachtens arbeidscontract in te stellen wordt afgewezen. Hg bespreekt nog eene den bekenden notaris Van Daleum te Hulst (Z.) toegezonden berisping, en heeft het vervolgens over de schending van het brief geheim aan boord van oorlogsschepen door den commandant. Op juridische gronden zet spr. uiteen, dat hier eeG onwettige daad wordt gepleegd- De heer Van Hamel (u.1.) behandelt de preventieve hechtenis, de toepassing der kinderwetten, de lijkverbranding en het alge meen legislatief beleid van den minister. 1. Spr. zon wenschen, dat eens de proef genomen werd met een minder vrijgevige toepassing van des-n maatregel en dat bQ twjjfel de betrokkenen op vrjje voeten bleven. Hjj wjjst op de groote schade door een hotel houder geleden, die op grend van geweld dadige aanranding der eerbaarheid in preven tieve heohtenis werd gesteld, en toen ten slotte is vrijgesproken. De man is thans kelner en heeft oen request tot schadeloos stelling verzonden, hetwelk spr. in 's ministers aar-ducht aanbeveelt. 2. Het ia noodig kraohtig optetreden tegen wanbetaling van de nitkeeringon, ver schuldigd door ontzette ouders. VeelvoogdjJ- raden doen hun uitersts bost die oudeis tot betaling te noodzaken. Maar in het Burg. Vet- boek is deie zaak onvoldoende geregeld. 8. Ia tegenstelling met deu minister meent spr., dat de lijkverbranding hier wel geoor loofd is. De begrafeniswot verbiedt haar z. i. niet. Laat de minister in elk geval ook deze materie spoedig regeleD. 4. Spr. juicht bet in den Minister toe, dat deze zjjn Departement niet wenscht be schouwd te zien als een zaak, waar uitslui tend op bestelling wordt gewerkr, maar als een voorraadmagazjjn. De beer Schim van dor Loeff (u.1.) bespreekt oneerljjke concurrentie en bepleit o.a. de invoering van een handelsregister. Avondvergadering. Behandeld worden verschillende spoorweg- toestanden, alle van plaatselijken aard. De heer Van Vliet (a.r.) bepleit lotsverbete ring van het personeel, waar zich de heer Schaper (s.d.a.p.) bjj aansluit. Minister Lely zegt, dat de taak des Ministors moet zijn aan de ontevredenheid een einde to maken. Schoone, maar moeteljjke taak, vindt Z.E, Nog eenige korte replieken worden ge- honden, waarna de verschillende hoofdstukken worden aangenomen. BÜ do afdeeling Posterijen worden even eens eenige korte algemeene beschouwingen gehouden, waarbij de heer Helsdingen (s.d.a p.) lotsverbetering van het personeel bepleit en de heer Bogaar dt (r.k.) een viertal punten bespreekt, t. w. invoering vsn verlaagd briefport voor de koloniën, radio- telegraffiche verbinding tusschen Nederland en Iodië, het intrekken van de circulaire betreffende het letten op de kerkelijke ge zindte van sollicitanten, alsmede het door de Regeering doen opmaken van statistieken in overwegend christelijke streken, ingedeeld naar de godsdienstige gezindte. Zitting van 16 December. Voortgegaan wordt met hoofdstuk IV (Jastitie) der staatsbegrooling 1914. De alge meene beschouwingen worden voortgezet. De heer Van Raalte (u.1.) vindt dat dit Kabinet een beperkte taak heeft en dat de omstandigheden niet gunstig zjjn voor her vormingen op justitieel gebied. Er is evolutie op dit gebied en het zal voor den wetgever niterst mooieljjk zjjn daar steeds rekening mee te honden. Onze wetboeken, het eene meer, het andere minder, verkeeren alle in toestand van veroudering en het is noodig er verandering in to brengen. Echter, waar moet men mee beginnen, vraagt spr. Men doet wel als men iederen minister ajjn eiv.on werkplan laat volgen. Spr. doet vervolgens beroap op den minister om herziening van het wetboek van koophandel. Ook da heer Rink (u.1.) begeeft zich io juridische beschouwingen en hoopt dat de minister eene strafbepaling opneemt tegen oneerljjke concurrentie. De heer Van Bylandt (c.h.) bespreekt de woonwagens, die in vele streken ten platten L 1: een waro plaag ijjo, terwjjl verschillende andere hoeren verschillende acdere veranderingen, verbeteringen of aan- vnllingea van wetboeken bepleiten, die wjj niet alle vermelden zullen. De Minister van Justitie, de heer O r t, deelt in zjjn antwoord eenige nadere grondslagen voor zjjn werkplan mede. Na eerst een alg'meeo overzicht te hebben gegeven, komt hjj tot de bjjxondere ter sprake gebrachte ponten. Hiervan zullen wjj ver molden Regeling van echtscheiding, sooals de heer Mondeis bepleitte. Hieromtrent is reeds 6en voor-ontwerp door den minister opgemaakt. Afhalen van brieven voor een oorlogsschip door een facteur, die so den commandant mededeelt. Die facteur is representant van het schip, dit laatste als een drjjvend huis honden bsschouwd. De beer Schaper (s.d.a.p.): Een mooi huishouden 1 De Mnister: En de commandant ia als de huisvader te besohouwen. De heer Schaper: Als stiefvader. Do M i n i s t e rOmtrent het geval, waaria de geadresseerde de postadministratie mocht verbieden de brieven aan den facteur meda 1 to geven, kan slechts in theorie worden ge- j oordeeld, daar het zich ia concreto nog niet heeft voorgedaan. Aanvank-ljjk meent de Minister, dat in dat geval ae facteur riet als rechthebbende of representant zou zjjn aan te merken. Maar alles hangt af van do feitelijke omstandigheden waar onder de zaak zich voordoet, zoodat dit advies van den Minister in zjja algemeenheid e'ike waarde mist. Vermindering van preventieve hechtenis, i Ook de minister gevoelt daar veol voor en j zal overwegen een desbetreffende circulaire uittevaurdigen. Kinderwetten. Het is zeer moeieljjk maat- regelen tegen het bedoelde envcl te nemen. Kortgeleden is eene circulaire uitgevaardigd, de resultaten daarvan dienen te worden afgewacht. Lijkverbranding. Volgens 't Ministers in zicht laat de wet die niet toe. Oneerlijke concurrentie. Men stelle zich van de inrichting van een handelsregister, zegt de minister, niet te veel voor. Zitting van Woensdag 17 December. Bij de tweede afdeeling (kosten van de rechterlijke macht) van hoofdstuk IV (Jastitie) bespreekt de heer San nes (s.d.a p.) het karakter onzer justitie. De rechters zijn vreemd aan het rechtsbewustzijn van het volk. Dat reohtsbewuzttijn is in steeds dieper kriDgen zich van het volk gaan meester maken. Vaak valt dit rechtsbewustzijn met alle klassen der maatschappij samen, doch even vaak is dit niet het geval. Spr. maakt daarvan den rechter persoonljjk geen verwjjt. De rechter trekt in den grooten strijd der verschillende klassen partij, bewast of onbe wust en do reohters hebben dit zelve eikend. Spr. haalt hiervan voorbeelden aan. Ook in de leekrnreohtspraak op zichzelf ligt geen waarborg tegen kiasserrohtspraak. Dat is echter moer de schuld van do samenstelling. Spr. roept den minister toe: heb vertrouwen in de arbeidersklasse, w{j moeten komen tot eene nitbreidiog van baar invloed op de uitvoering der sociale wetten. De heer M e n d e 1 s (s.d.a.p.) bespreekt hetzelfde punt. Hot verwijt van „klaifejustitie" richt zich niet tegen de rechters, tegen het karakter van de rechtspraak. Wjj spreken niet alleen van klasse justitie, maar ook van klasse recht en klasse-staat. Uit ons Straf wetboek bljjkt duidelijk ten opzichte van vergrijpen tegen den eigendom cn bQ zaken, rakende de maatschappelijk orde, hoe hier klasse-reoht bestaat. De christelijker) zoggen, dat God de1 oorsprong is van alle recht, de Unkerpartjjon daarentegen zien de oorsproog in de natuur, maar beiden stemmen hierin overeen, dat de tegenwoordige maatschappe lijke orde de bron is van alle recht. Van daar die eigenaardige opvattingen hg onze rechterlijke macht. Als voorbeeld geeft hjj de zoogenaamde vrijheid van arbeid, welker waardeering zeer verschillend is bij ver schillende klassen. Men maakt b.v. verschil met stakers en ondorkrnipsrs. Een staker, een hoogst fatsoenlek, rustig arbeider, die zich tot mishandeling van een arbeidswillige liet verleiden een arbeidswillige die ge provoceerd had kreeg 6 maanden, een onderkruiper, die een stakor n-.et een scheer mes mishandelde, kreeg boete 1 Ia dit ter band releveert spr. de kwestie Verstegen— van den Worm, waar een getuige door den bedoelden commandant van meineed werd beschuldigd en de rechter dit liet passeoren, terwijl, toen later een andere getuige, niet meor in dienst van den commandant, zeide, dut deze stond te liegen, tot de orde werd geroepen. Conoludeerend, zegt spr., dat als leeken geen reohters kannen worden, laten dan do rechters tenminste probeeren eon beetje meer leeken te worden. Daarentegen acht de heer Ter S p i 11 (v.1.) de beschouwingen hierboven weerge geven schromelijk overdreven en onjuist. De laatste jaren is veol verbeterd, hoewel nog veel ontbreekt. De handel gaat hoe langor hoe meer tot arbitrage over en keert zich van de rechtbank af. Dat komt omdat een afgeslotenheid en daarmee gepaard gaxnd conservatisme heerscht bi) de rechterlijke macht, dat wel iets goeds heeft, omdat zij daardoor meer onafhankelijk bljjfc, maar dat dit nadeel heeft, dat het intellectualisme meer de overheerschende factor wordt. Ook deze spr. erkent, dat de juristen van het arbeidersleven zoo goed als niets af weten, on die er wel van afweten, hebben maliog aan de jaristen. Wat moet gebeuren om dit te verhelpen? Ton earsto een salarisver- hooging om de aantrekkelijkheid van het rechterlijk ambt te verhoogen, ten tweede de carrière aantrekkelijker gemaakt. Ten derde beperking van het aantal rechterlijke colleges, ten vierde, vijfde, zesde en zevende geeft spr. nog verschillende dingen aan, dio z. i. zouden moeten gebeuren om hst reohters- ambt aantrekkelijker te maken. De heer Van Wijnbergen (r.k.) be grijpt volkomen, dat degenen, die de grond slagen van staat en maatschappij tillen ondermijnen, zioh ook niet kunnen vereenigen met het reoht. Maar de Regeering, die op die grondslagen van staat en maatschappij staat en deze heeft te handhaven, heeft met die lieden niets te maker. De discussie heeft dus sleohts academisch belang. Hjj is het eens met die sprekers, die meenen, dat de rechters geheel vreemd staan tegenover het praktische leven, maaf dat ligt dikwijls aan de wet, niot aan den rechter. Ia het systerm vau den heer Sannes, logisch doorgeredeneerd, wordt de eene klasse-justitie door de andere vervaneeD. De Minister van Justitie, de heer O r t, beantwoordt de verschillends sprekers. Do Minister zal nagaan of cr, bjj onrecht vaardige preventieve hechtenis, termen bestaan om schadeloos to stellen. Tegen een leeken- rechtbank zon de minister geen bezwaar hebben als de grondwet haar toeliet, mits onder toe zicht van juristen. Dnn heeren Sannes en Mendels brengt de minister huldo voor do wjjze waarop z(j ovor de klasse-justitie hebben gesproken. G«on van beiden onderstelden vooringenomenheid of kwade trouw b{j deu rechter. De rechter is echter, meent de minister, volstrekt niet zoo weltfremd, zg z(Jn dikwijls volkomen van de nooden der arbeiders klasse op de hoogte. Nader zet de minister uiteen, dat van klasse-justitie geen sprake is. Nooit heeft spr. bemerkt, dat de rechter de toepassing der arbeidswetten verwaarloost. Verhoogiogen van traktementen om zoodoende betere rechters te kr(jgen, staat den minister niet aan. Hoogheid van karakter wordt niet altgd verkregen door hooge betaling. (Gelach). De heer Ter Laan (s.d.a.p. Rotterdam) bepleit de belangen van het lagere personeel bjj de rechterlijke macht, waarvoor, sooals de minister inlicht, op de begrooting al een post is uitgetrokken, en na nog eenige andere kleine discussies over personeel -etc. wordt de vergadoriog verdaagd. Avondzittiog. In de avondzittisg onder presidium van den heer Troelstra Hoofdstak IX (Water staat), en wol Posterijen en Telegrafie. De heer De J ong (u.1) bepleit herziening ook van de salarissen der kommiezen, betere rechtspositie, de heer Van Wiohen (r.k.) zon gaarne aangeteekende brieven aan hnis bezorgd zien, de heer Van Nispen tot Sevenaer (r.k. Bheden) bepleit verlaging van telegramtarieven voor zoover het de adressen betreft, de heer Van Best (r.k.) verheugt sicb, dat een ambtenaar, die ont- elag zal moeten krijgen, de gelegenheid wordt verschaft het védr dien zelf aan (e vragen, de heer N o 1 e n s (r.k.) behandelt den nacht arbeid van de vrouw bjj de posterijen en telegrafie en vindt do houding van den minister, die het verbod 0van nachtarbeid wil opheffen, reactie, terwijl verschillende andere sprekers zich bij de voorgaanden aansluiten. De heer Ketelaar (v.d.) merkt op, dat d-ze minister tot spr.'s genoegen de vrouw gelijk stelt met den man. De heer S m e e n g e (n 1.) desgelijks. De Minister van Waterstaat, de heer Lely, constateert, dat ook hier do belangen van bet personeel voorop staan. Niets was spr. liever dan een goede bezol diging te geven aan alle ambtenaren. Echter heeft spr. gemeend te moeten beginnen met het lagere porsonuei. De verschillende andere ter sprake gebrachte zaken worden door den minister beantwoord. BJJ repliek dient de heer N o 1 e n s (r.k een motie in, waarin de wenschelijkheid wordt uitgesproken dat de Staat ook geen vrouwenarbeid moet laten verrichten in zijn eigen dienst waar h(j dit bij particulieren verbiedt. Die motie, die bakens de besprekingen veel tegenstand, ook van den minister zal uitlokken, wordt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1913 | | pagina 1