KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Nelder, Texel,
erin gen en Anna Paulowna
L
Ho. 4264
Woensdag 24 December 1918.
41ste Jaargang.
'I Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct, tr.'pHpost 75 et, bnitealaad f 1
Pre- Zondagsblad >*>37}»»i»45> 10.75
■iim J Modeblad 65 i i i 75 i fl.—
(Voor het bnitealaad bij vooruitbetaling.)
Advertenttfa raa t tot 5 regels (bfj Toornitbetaliag) 30 ceat.
Elke regel meer6
Be wijs-exemplaar 24
Vignetten en groots lettert worden naar plaatsruimte berekead
VaPSohijHt Dinsdag- an Vrijdagmiddag.
Uitgavari O. DE BOER Jr., Haldar.
Bursaal Bsalngstraat SS. intirc Tilif. 60
Twttila Blad.
Door de stijgende oplaag
van ons blad zijn wij ge
noodzaakt vroeger af
te drukken. Wij kunnen
daarom niet instaan voor
de plaatsing- van adver-
tentiën, die n& 9 uur des
morg-ens op den dag- der
uitgifte worden bezorg-d
Agvnifa.
{Jvwcoop-Vo»rsiellingen, Kasiil*t| 112
Dagelijks 7 nor. Zondags 2 aar.
Bioscoop-Voorstellingen, Spoorgrscht 18.
Dagelijks 7 nar. Zondags 2 nar
Bioscoop-Voorstellingen. Koningstraat
Dagelijks 7 nor. Zondags 2 nor.
21-28 Dec Bioscoop-Voorstellingen in Casino, 8.15
27 Dec. Tooneelver. »Kunst en Vriendschap".
Uitvoering in T i v o 1 i, 8 uur.
UIT HET BUITEBLABD.
De Belgische regeering heeft haar sin niet
kunnen krijgen betreffende de afhandeling
der schoolwet.
De Kamer gaat met vacantie en aal ns
Nieuwjaar terngkeeren om de rest af te doen.
Maar vlot gaat het aiet, wijl do linkerzijde
tegenhoudt wat ze kan.
De Kamervoorzitter Schollaert heeft af'
wijzend beschikt op het versoek tot vervol
ging van het socialistische Kamerlid Habin,
die een onderwijzeres van de trappen
hebben gesmeten. De zaak is van te Weinig
belang om ze aan de Kamer voor te leggen
en bovendien moet het kamerlid binnen enkele
maanden aftreden.
't Is daar in Engeland toch een zaakje met
die suffragettes. Geen week gaat voorbij of
we lezen van een of moer misdadige aan
slagen. 't Laatste staaltje is het in brand
steken van een onbewoond hnis te Bath,
waarde 2500 pond. 't Vorige wa» een dyoa-
mietaanslag tegen een gevangenis. Waar
moet dat heen?
De »Daily Cbronicle" deelt mee dat als
gevolg van de briefwisseling tusachen den
(Eogelschen) minister-president en den leider
der oppositie, Bonar L»w, beide tegenstanders
reeds een bespreking hebben gehad over de
Home-Balekwestie. Alsoo sou de gedachten-
wisseling waarop Aaquith in zijn rede té
La-iybank zinspeelde reeds begonnen «ijn. In
tegenspraak met dat bericht schrijft de
>Daily Tel." dat de toestand nog onveranderd
is en geen schriftelijke gedachtenwirseling
tusschen premier en oppositie-leiders plaats
kad.
De minister van oorlog is aan 't vliegen
geweest.Muar de, of althans enkele,(Engelsche)
bladen komen daar tegen op met de bewering
dat do drager eener portefeuille zijn leven
niet in de waagschaal moet stellen.
De IMatin" deelt mee dat de Fransche
ambassadeur te Petersburg, wion al geruimen
tijd het voornemen tot aftreden werd toege
schreven en die al eenigen tijd te Parijs
verblijft, zijn voornemen aal ten uitvoer
brengen en terngkeeren zal, om aan do actieve
politiek mee te'doen. Maar voor Delcasiè te
Petersbnrg een geschikt opvolger te vinden,
zal niet zoo gemakkelijk sjjn. In een tiental
jaren toch werd viermaal van persoon ge
wisseld; Delcassè deed zjjn zaakjes goed.
Frankrijk moet bruikbaar kruit hebbenen
dat het dit heeft zouden wij gezien't geen
er zoo sa en dan voorviel daarmee siet
darren bevestigen. De ,Temps" doet een
beroep op den nieawen minister van oorlog
om doortastende maatregelen te nemen.
Als Frankrijk geen bruikbaar kruit heeft,
zal ook de vraag naar het Fransche geschat
afnemen. Er zijn laatst te Toulon weer een
400 kisten kruit in zee geworpen. De slag
hoedjes ontbranden ook te licht wat zeer
gevaarlijk is. Het legerbestuur heeft nu een
kruit-ingenieuraoorps opgericht, bestaande uit
louter vakkundigen op dit gebied.
In Rusland betoont men zich zeer ont
stemd over het hooghartig autwoord, door
den Turkschen grootvizier gegeven op het
vertoog omtrent de aanstelling van Dnitsoho
officieren in het Turksche leger. Beeds
werd ook door ons gemeld, dat de
regeering van den Tsaar belangrijke com
pensaties van Tarkije heeft geducht. Dit
laatste wordt echter betwijfeld door het
Journal des Débats", die verklaart, dat noch
t« Parijs, noch te Londen omtrent dien eisch
officieel iets is medegedeeld en het toch
onwaarschijnlijk is, dat Batland tot zulk een
gewichiigen stap zou zijn overgegaan, zonder
den Franschen bondgenoot en den Engel
schen vriend daarin te kennen. «Voor bet
oogezblik," zoo vervolgt het blad, «wordt
niet anders dan flnancieele pressie op Turkse
uitgeoefend, maar daarmede zal men dan
ook voortgaan tot de gewenichte waarborgen
zijn verstrekt."
Telkens weer duiken de berichten op dat
de troon van Ferdinand van Bulgarijn wankel
staat. Zijn langdurig verblijf in Weenen,
eerste aanwijzing, zei men. De uitslag der
verkiezingen was voor de regeering ongun
stig en de ontevredenheid kwam daarbij
luide tot «Ü»g, d.t B.mmer M..r
er zijn er nog oen paar. Den legeraanvoer
ders werd verweten dat ze door den aanval
op Servië alle vruchten der eerste over
winningen deden te loor gaan. Zij hebben
geantwoord met ophelderingen waaruit vrjj
duidelijk blijkt dat de Koning zelve het bevel
tot dezen laatsten aanval heeft gegeven.
En ten slotte is Bosland vervreemd door
dat Ferdinand hulp socht in Weenen. 28 De
cember komt de nieuwe Kamer bijeen. Moge
lijk dat zij verrassingea geeft.
Tusschen Turkije en Servië zijn de onder
handelingen over het vredesverdrag geëindigd.
Io de eerstvolgende vergadering van de
gedelegeerden van beide landen aal het
worden geteekend.
De questie aan wie de eilanden in de
Egïische Zee moeten toegewescn worden,
hondt de kabinetten der groote mogendheden
nog steeds ernstig besig.
Italië heeft geen sin de elf
het bezet hondt te ontruimen,
de Turksche troepen uit Lybië worden terug
getrokken, zegt Italië. Dan pas kan ingsgaan
worden op het denkbeeld van Engeland om
ze te verdoelen tusschen TnrkiJe en Grieken
land. Zoo kan 't nog lang duren. Want
TurkiJo beweert over de vrijkorpsen in Lybië
niets te seggen te hsbben.
In Mexico s{jn de rebellen na de laatste
afstraffing nog lang niet weggevaagd. Ze
vallen nu weer in twee partijen opTampico
aan. En een groot bezwaar voor Hnerta
blijft, dat hij geen geld heeft.
■IEUWSBERICHTER.
HELDER, 23 December.
Blijkens bij het Dep. v. Marine ontvangen
bericht is Hr. Mi. „Koningin Bsgeates" 20
dezer te Djeddah aangekomen.
De Mioister van Marine heeft bepaald,
dat de zeamilicien-verlofgangers, die In het
jaar 1912 hnn eerste oefening hsbben aan
gevangen en in dat jaar of ia 1918 die oefe
ning hebban volbracht, sullen worden opge
roepen tot opkomst in werkelijken dieast ia
den loop van het jaar 1914, ten «inde te
worden geoefend gedurende dsn tijd van 5
weken of zooveel korter als in verband met
het invallen van algemeen erkende Christe
lijke feestdagen noodig mocht blaken.
Eenige onderoffleieren en korporaals der
on. Marine en het korps Mariniers hebben
b(j de schermwedstrijden van den Koa. Ond.-
Off Schermbond, de vorige week te Utreoht
gehouden, een sestiental prijzen gewonnen.
We laten hieronder volgen de behaalde
prijzen en de namen der prijswinners
Korpswedstrijd Dueldegen, le
prijsprijswinners J. P. M. Kleef, sergt.-maj.
der mariniers, K. Kramer, bootsman, en W.
Pijnakker, bootsman.
Korpswedstrijd Floret, Se prijss
prijswinners J. P. M. Kleef, als voren, D.
Christiani, bootsman, en W. Pijnakker, als
voren.
P e r s o n e e 1 e w o d a t r d S a b e 1 Af d
I, eereprijs van H. M. de Koningin en le
prijs: W. Pijnakker, als voren.
PersoneelewedstrijdSabel Aid.
II, le prijsD. Christiani, als voren, 2e prijs
K. Kramer, als voren.
Personeels wedstrijd Floret
Aid. II, 2e prijs: W. Pijnakker, als voren,
8 e prijs: J. Cornelissen, sohipper.
Personeele wedstrijd Geweer
Afd. II, 4e prijs Th. L. van Duurs en, sergt.
ir mariniers, 7e prijsW. Christiani, als
Personeele wedstrijd Geweer
Afd. III, le prijsW. Kleian, 2e prijsK.
Hofland, 8e pr^si P. Bismejjor, allen korpo
raal der mariniers.
PersoneelewedstrijdSabel Afd.
III, 2e prijsA. v. Laos, kwartiermeester
K. M., 8e prijsA. Broekhoisen,
der mariniers, 4e prijs: K. Hofland,
Als men bedenkt, dat er in
wedstrijden 20 en meer korpsen
en er in enkele personeele wedstrijden 180
deelnemers waren, dan kan hier van een
groot sncces gesproken worden en hebben
voornoemde sohermers op een kranige wijze
van onze marine hoog gehouden. Het
ware dan ook niet te veel geweezt, indien
de prijswinners, evenals vroeger, op een
waardige wijze waren bionengehaald geworden.
Tot zoover den uitslag wat onxe
betreft.
Verder is op de laatstgehouden ji
gadering van boveogenoemden Bond, op
voorstel van de afd. Helder, na langdurige
discussie besloten de volgende wedstrijden te
Helder te doen plaats hebben.
Gewoonlijk dnren bedoelde wedstrijden 8
dagen en bedraagt het getal deelnemen, dat
van heinde en vorre komt toestroomen, twee
h driehonderd. Voor een plaats als den Helder
belooft dit een attractie te worden.
In de uitstalkast van den heer Jae. Ver-
faille zullen Woensdag de behaalde prjjsea
ter bezichtiging worden gesteld.
Door de hoogere marine-autoriteiten te
Soerabaja werd aan de gezagvoerders van de
aleepbooten „Titan" en „Atlas", die hst
Soerabaja-dok hebben gesleept een diner
aangeboden. De booten zonden 28 Nov. weder
herwaarts vertrekken.
B\j het j.L Vrijdag gehouden examen ta
's Gravenhage voor de acte M. O. Staats
inrichting, slaagde onze plaatsgenoot de beer
Joh. M. L. Sanaders, leerling aan het Insti
tuut voor Staats- en Rechtswetenschappen
Ven Mr. I. J. M. Laurillard, te 's Gravenhage.
De heer L. G. Mariens, alhier, is be
noemd tot orfderwiJser te CallauUoog.
De heer Merkman, onderwijzer aan
sohool 8, is ala nummer één geplaatst op een
voordracht voor onderwijzer te Amsterdam,
De Zaamtroom IV.
Sedert een tiental dagen lag alhier in da
havon de stoomtrawler „Zaanstroom IV",
die wegens de staking te IJmniden naar dese
haven was gekomen om te trachten de ba-
manning voltallig te maken. In ons nummer
van 17 dezer hebben wQ reeds vermeld, dat
men daarin niet kon slagen. Gisteren is da
trawler eohter naar de visacherij vertrekken,
nadat de bemanning was versterkt. Zjj waren
aangebracht met een motorbootje, en stapten
aan boord, op het oogenblik, toen de trawler
de haven verliet.
.Heldert Harmonlekipel".
Deze ons allen welbekende vereenigbg gaf
Zaterdagavond in „Casino" een concert voor
leden en donateurs, waarbij de Dilettanten-
clnb „Excelsior" medewerking verleende.
Een zestal nummers voerde de muziekver-
eaniging uit, waarbij niet minder dan 4
nieuwe. No. 1, een frissche openingsmarsch
van Oomes, voldeed reeds dadelijk goed,
terwjjl onmiddellijk daarna de ouverture
„Muguette" van Andrieu volgde, die gevoel
vol gespeeld werd De bekende wals„U«ber
den Wellen" van Bosaa volgde, terwijl no.
4, „De Dorptunid", karakters-uk, niet naliet
geweldig intealaan door de gelniden, die in
de smidse gehoord worden en die geestig
door de muziek werden weergegeven. Oase
indruk is, dat Heldert Harmoniekapel haar
goeden roep hooggehouden heeft.
Een extra-nummer moet nog vermeld, een
seer verdienstelijk-gespeeld Viool solo van den
heer Snaphaan, leerling muzikant, geaccom
pagneerd door jongt jufironw Noor. De solist
gaf bljjk van muzikale onderlegdheid, van
goed beheerschte techniek en van gevoel,
terwijl sjjn jeugdige acoompagnatrice hrm
kranig terzijde stond en dan ook het bloem
stuk wél verdiend had, dat haar werd aan
geboden.
Na de pauze volgde een blijspel in 2
bedrijven „Mevrouw is op reis", een klacht
van verwarringen, die vlot en goed gespeeld
werd. WJJ souden niet weten wien der spelers
wij den meesten lot voor hun spel zonden
moeten brengen; tü allen gaven het bewijs,
dat de hun teegedaohte rol voor hen geschikt
wae en sQ hadden hem allen goed geleerd.
Mevrouw Maller wae in haar anibbigheid
uitstekend, en Ida Meerburg zorgde voor
lieve toiletjes, en wist bovendien ook alle
gevoelens die zij verondersteld werd te hebben,
goed te vertolken. Ook de hoeren vervulden
hun rollen eaar genoegen, Albert van Brngeen
vonden we allemaal een vreeselijke kwazt,
hetgeen hij trouwens ook was, en selfsJan,
de hobkneeht, wist in zijn kleine rol de
lachers naar zich toe te halen, kortom,
een echt gezellige, mooie avond,
die gecombineerde uitvoering van „Helders
Harmoniekapel'' en de Dilettantenclnb
nExcelsior".
„Quo Vadis" In Casino.
Zou het mogelijk zijn het geweldig forsehe
werk van den Poolschen aohrtJver Henry
Sienkiewickz „Qao Vadis" te v*rfilm*n
Leent dit werk vol aotie er zich toe om in
elten voor het publiek aanschouwelijk te
len gemaakt Eo dan sdó, dat het onder
ling verband niet verloren gaat? Dat hebben
we ons zelf afgevraagd voor we naar Casino
gingen. En we waren niet geheel gerost.
Maar 't is ons meegevallen. Wel maakte de
ig niet dien ontzaglijken indruk,
voor-de-eerste-maal-lezen van het
op ons maakte, maar wat gegeven
houdt toch van begin tut eitda den
in spanning. Oetsagljjk is het
aan de opname op den
Men zegt dat de
aan de opname een
g.h..l ju, b,«udd., d.t ,(j daartoe paleizen
liet bouwen, parken aanleggen en een reuzen
stichten moest. Een 8000 personen
n er aan mee. En zoo is het mogelijk
geworden iets weer te geven van de ontzag
lijke gebeurtenissen die het werk beschrijft,
't Z{Ja acteurs van den allereersten rang
iweest, die de hoofdrollen vervulden.
Zoo b.v. de meesterlijke figuur van Chilon,
die aan Bouwmeester doet denken in ajjn
Shylok-rol.
Petronius, de arbiter elegans, Vinicius,
Tigellus, Nero, zijn mede meesterlijk weer
gegeven.
De Petrus-figuur is waardig, «ij beheerscht
de omgeving sooals de schrijver sich dat
;edacht moet hebben. De brand van Bime
een meesterwerk van filmkunst. Mooi is
ook dat gedeelte waar Petros, als h(j Rome
verlaat, op den „Via Appia" in een visioen
'm Christus ziet en als hij de woorden
mekt: Qao Vadis, domiee?: Waarheen,
'eer? Ea 't antwoord ontvangt: „Als gij
uw volk verlaat, sal ik naar Rome gaan om
mi) ten tweeden male te laten kruisigen".
De bijeenkomst der christenen in de cata
combe», de slachting in de arena, aijn mede
"ep aangrijpend.
Ia 't begin valt het tegen dat de beelden
belicht zijn. WQ gelooven
een electrische lichtbron aan-
m daar veel bij sou winnen.*)
De mnziek van piano, riolen en orgel klinkt
ooi. BQ sommige gedeelten is het orgelspel
onwens het eenig overeenstemmende.
De explicateur spreekt o.i. niet met „veels
ta veel" maar toch met te veel pathos.
De voorstelling telt vijf bedrijven. De
pauze, aangekondigd 10 minuten, duorde
meer dan dubbel zoo lang 't publiek
uitte zijn ongeduld, wat te verklaren is. Dat
werkte de stemming niet in de hand.
Naar Zondagavond werd bekend ge
maakt, was door de directie te vergeefs bij
de Gemeente vergunning aangevraagd elec-
trisch liokt te mogen gebruiken.
St. Nlcolaitfent op 8 Dac. In .Casino".
Ontvangsten.
Collecte langs de huizen f 275.05
op uitvoeringen 56 58'
Verloting81.15
Totaal.
Uitgaven voor 400 kinderen
Saldo f 86 92
Beleefd dankt de commissie allen die door
mne gave tot 't welslagen van dit feest
ibben medegewerkt, en hoopt ook 't volgend
jaar wederom op desen steun te mogen
f 412-73»
«875 81»
22 December.
Staking. Er is hier eene oommissie
gevormd welke sal trachten de kinderen der
stakers of van de door de staking werkeloos
gewordenen elders onder te brengen, evenals
destijds met de groote staking in België
gebeurde.
Ze sal trachten -de kinderen te plaatsen
in gezinnen, waar des zelfden gedadienzt als
bij hsn thuis beleden wordt.
Heden waren vier stoomtrawlers, die proef
vaarten hadden gemaakt, aan de markt en
besomden goed.
Politietoezicht gewenicht.
Bij het binnenkomen van het Icaliaanscbe
stoomschip .Febo" te IJmniden eergisteren-
nacht beeft sich een tooaeel afgespeeld,
waarbfj de gezagvoerder sich bepaald wei
afgevraagd zal bebben of bij zich in
beschaafden staat bevond. Er was eene hevige
concurrentie tnzschen de verschillende sleep
bootrnnners, die den gezagvoerder, welke
zich in het Esgel»ch slechte moeilijk kon
verstaanbaar maken, dermate overrompelden^
dat hij de kluts kwijt raakte. Het schip kwam
dwars in de haven, doch slaagde er later
in, in de sluis te komen. O&derwQl waren
de runners met elkander aan het bakkeleiei
geraakt, zoodat een aantal rijkzveldwacbters,
die wegens de staking in grooten getale hier
iwezig zijo gerzquireerd moest worden om
het schip van zijn uolagors te bevrijden.
Een schat ondar water 7
Voor enkele weken meldden wij dat uit het
Noord Hollundsoh Kanaal, bjf het Schouw,
doosje was opgevisoht, waarin zich
speld bevond van groote waarde. Vermoed
werd dat dit voorwerp verloren was door
vreemdeling, die dezen zomer, mat de
s.g. Vreemdelingenboot een bezoek had ge
bracht aan Volendam Het is nu gebleken
dat een inwoner van New York, een groote
waarde (ongeveer f 85000) verloren heeft.
Naar de beschrijving te oordeelen, behoorde
de speld daar toe ook. Vermoedelijk liggen
de andere voorwerpen nog op den bodem
▼an het Kanaal.
Uit Zaandam.
Na een langdarig debat, waarbij twee
amendementen zijn behandeld, heeft de ge
meenteraad gisteravond de salarissen van bet
onder wij eend personeel vastgesteld op f700
tot f 1700. De onderwijzers genieten boven
dien f 100 tegemoetkoming in da huishuur,
alzmede f 100 voor iedere verplichte bijakte
wiskunde en moderne talen. Voor de hoofden
▼an scholen is het minimam f 1400 en het
maximum f 1800, terwijl hun f 850 voor vriJa
woning is toegekend.
O-ik andere ambtenaren, die nog geen
beurt hebben gehad, zagen hun salaris ver
hoogd. De direotenr van den keuringsdienst
krijgt f 2400 tot f 2800, de keurmeester
f1400 tot 1 1800, de geneesheeren k'ijgen
f 1400 tot f 1600, de schoolarts krijgt f 1800;
de assistent-directeur van de gasfabriek f 1500
tot f 2000; de boekhouder van de gasfabriek
f1500 tot f9000, en de secretaris-penning
meester van het burgerlijk armbestuur f 1500
tot 1800.
Aangehouden.
In zijn woonplaats Hilversum is gisteren
ochtend de commiaiioeair in effecten P. K.
J. P., lid der firma A. C., te Amsterdam,
aangebonden. Men spreekt van een tekort
van 5 17 ton, voornamelijk worden echter
familieleden getroffen.
Kamerverkiezing te Rotterdam.
In de vacature Lasonder is gisteren door
de vrijzinnigen in het diztrict III te Botter
dam candidaat gesteld Prof. Dr. B. D.
Eerdmans, hoogleeraar te Leiden.
De reobtsche partijen stelden de heer H.
Stnlemryer (r.k.), wethouder van Botterdam,
eandidaat.
ZaevlaacherlJ.
Verschenen is het verslag van den Staat
der ZeevisseheriJ over 1911. Dit verslag
treedt in de plaats van de jaarverslagen,
vroeger door het toenmalige college voor de
zeevisscherijen uitgebracht, voor zooverre zjj
op de uitkomsten der zeevisscherijen betrekking
hadden.
Dit nieuwe verslag over den stut der
seevitscherij vormt geen ongewijzigde voort
zetting van de mededeelingen betreffende
dien tak van bedrijf »n vroegere verslagen
van het college vervat. Er is thans naar
gestreefd niet te zeer ia bijzonderheden te
treden en volledige statistieken te pnbliceeren,
welke de materie zooveel mogelijk samen
vatten en dus zoo overzichtelijk zijn, dat
duidelijk beeld van de uitkomsten der
verschillende takken der zeevisscherij wordt
verkregen. De detailztaten zijn in verband
hiermee niet meer in den tekst, doch in de
bijlagen opgenomen.
Verder bevat het verslag niet de uitvoerige
gegevens betreffende de samenstelling en
sterkte der vloot, welke in vroegere jaar
verslagen voorkwamen, terwijl ten aanzien
van de uitkomsten der haringvisschertj niet
de indeeling der kielschepen eenersjjda en
der bomschepen anderzijds is gemankt. De
vaartuigen zijn thans ingedeeld naar de igeer
moderne onderscheiding in mechanisch voort
bewogen schepen en zeilvaartnieen.
Intnsachen is zooveel mogelijk sorg ge
dragen, dat de in dit verslag vermelde
statistieken over het algemeen aansluiten
aan die, voorkomende in de jaarverslagen
van het college, alsmede aan de statistiek
voor de zee- en knstvisscherij, welke over
de jaren 1907—1910 door dr. B-deke bewerkt
en waarin voor het eerst een meer over
zichtelijke voorstelling van de ni'komzten
dier viszeberjjen is gegeven. Deze aansluiting
aan de vroegere cijfers wa3 echter door de
gewijzigde inrichting der tab*Uen in velp
gevallen niet mogelijk, terwijl ook nadere
bewerking noodig was, om vergelijkende
statistieken over meerdere jaren te kunnen
pnbliceeren, wat seer tjjdrooveDd is geweest.
Als gevolg van de omstandigheid, dat de
Inspectie eerst met ingang vu 1 Jali 1911
is ingesteld, kon niet dadelqk zorg gedragen
worden voor het verzamelen van de noodige
gegevens ten behoeve van de jaarverslagen,
zoodat in menig opzicht volstaan moest worden
met het gebruik maken van de beschikbare
statistieken zonder dat de juistheid daarvan
steeds voldoende kon worden gecontroleerd.
De Inspectie kan zich dns voor de jaiatbeid
van de gegeven cijfers niet verantwoordelijk
stellen.
Volgende verslagen znllen in sommige op
zichten uitgebreider tfla en o.m. beschouwingen
bevatten betreffende de gevolgtrekkingen,
welke nit de daarin openbaar gemaakte
statistieken gemaakt kannen warden.
De ssevisscherij-vloot bestond in 1911 uit
1285 vaartuigen met een bruto inhoud in
M». van 263646. Deze cijfers waren in 1892
reep. 1238 en 110568. (Deze verslagen geven
niet den toestand weer op 81 Deo. van het
verslagjaar, doch telkens dien op 1 Maart
van het volgende jaar).
De trawlervLscherij-vloot bestond in 1911
uit 512 vurtuigen met bruto inhoud in M8
van 84969 tegen in 1892 rwp. 642 en 17057.
Voor d« beug vis scberij-vloot w.ren deze
cijfers in 1911 22 en 6200 en io 1892 50 en
10060; voor de drijfaetvisicberiJ-vl«ot in 1911
751 en 172477; in 1892 546 en 88451.
De totale hoeveelheid en opbrengst
visch, door alle takken van zeevieecherö
aangevoerd, bedroeg in 1911 117 454 185
K.G., met een opbrengst van (165 431.97.
Io totaal werd rond 9 millioen K G. visch
of 7 pCt. minder zang voord du ia het
voorgaande jaarde mindere opbrengst
echter bedroeg sleohts f800.000 of l'/z pCt.
Van de totale hoeveelheid aangevoerde
visch (traw'viecb) was nit de Nuordz-e I
komstig in 1911, 95 5 pC'.; 1910 92 8 pCt.;
1909 86 8 pCi. ea 1908 90 8 pCt.
De aanvoer van nit de Noordsee her
komstige trawlvisch is in de laatste jaren
niet alleen absoluut, doch ook relatief toe
nemende.
Hoofdstuk III van het verslag behandelt
uitvoerig de havens ea werken en het dur
uitgeoefend bedrijf.
Hoofdstuk IV heeft betrekking op da be-
manniag.
Er waren in 1911 in totaal 11818 viaschers,
in 1892 8956.
Do 11819 in 1911 waren verdeeld al»
volgt: Crawl visacherij 2289, bengvisacherij
290 en drijfcetviszeherij 9290.
In bet geheel verengelakten bij de zee
visscherij in 1911 56 personen, t-gen in 1910
87; 1909 8; 1908 12; 1907 22; 1906 18:
1905 63; 1904 47; 1903 58; 1902 18 en
1901 21.
Door de verongelukten werden nagelaten
in 1911, 24 weduwen en 78 kinderen bene
den 16 jaar; 1910, 18 weduwen en 40 kinde
ren beneden 16 jaar, 1909, 2 weduwen en
4 kinderen beneden 16 jaar.
Ia het geheel werden voor bedrijfsonge
vallen op zee behandeld 850 Nederlandsohe
visaoheri.
Neemt men in aanmerking, dat de be
manning der Nederludsohe haringvloot,
waarop dese viaschers werkzaam waren,
rond 9300 koppen telt, dan blijkt dos onge
veer 4 pCt. daarvan medische behandeling
i zee te hebben ondergau.
Op 13 verschillende plaatsen werden 8116
zeovisschers gemonsterd, uit 92 plaatsen her
komstig, ten behoeve eohter van 9 reederjj
plaatsen; op 4 plaatsenBunschoten, Harder
wijk, Urk en Zandvoort werd n.1. uitsluitend
gemonsterd ten behoeve van de vloot elders
Onder de gemonsterden kwamen voorzoo
ver opgaven werden ontvangen, 79 analfa
beten voor, of 1 pCt. van het totaal autal
gemonsterden.
Vele klachten werden vernomen over de
talrijke gevallen vu desertie onder de voor
de baringviszeherij gemonsterde zeevizsehers.
Uit dien hoofde werden ia 1911 te samen
122 processen-verbaal opgemaakt tegen 76
in 1910 en 62 in 1909.
Bebalve vu desertie ondervond het bedrijf
nog in eenige andere gevallen nadeel door
vergrijpen tegen de tncht door de bemanning.
Hoofdstak V bevat een overzicht van de
VizeoherijiondsenHoofdstuk VI van het
Visacherij onderwijs, terwijl Hoofdstak VII
de gegevens inhoudt omtrent in- en uitvoer
en verbruik vu zeevisch en verbruik van
zont voor de zeevizsoherij.
Ia 19LI werd aan verschillende zeevisch-
naar h-t buitenland uitgevoerd in
102.088 881 K.G, de invoer van see-
viech bedroeg 17.618.128 K.G-
Het verbrnik van zeevisch in Nederland
in worden gesteld op 32 978 927 K G. Ia
1911 werd per hoofd der bevolking gemiddeld
ongeveer 5} K.Q. zeevisch gebruikt.
Brand.
Londen, 20 Dec. Er is een hevige brand
uitgebroken op de werf te Portamouth, die
tengevolge van de groote boeveelheden brud-
baar materiaal groote uitbreiding kreeg.
Os suffragettes.
Londen, 20 Deo. Een groot onbewoond
hnis ter waarde van ODgeveer 2500 p. st te
Lansdown bfj Bath is door braad vernield.
Men vond bij het brandende gebouw mui-
festen van de suffragettes.
Een Zeepfabriek In de luebt laten vliegen.
Straatsburg, 21 December. Vannacht heeft
een onbekende een zeepfabriek aan den
grooten weg naar Mittelhausbergen bij de
voorstad Kronenburg met dynamiet in de
lucht laten vliegen. Het gebouw is volslagen
vernield. Menichen tjfn niet gewond.
Brand op de werf te Portsmouth.
De brand op bovengenoemde werf heeft
een sobade veroorzaakt van 21/, mi"ioen
vulden. De brand is ontstaan io de zeilmakerij.
Twee personen zijn hierbij omgekomen.
De stranding van da .Vera".
Te Yertnonth heeft het ambtelijk onder
zoek naar de stranding van de atoom-
viszeheraboot Vera op oen zandbank in
een kalmtn naoht met maanlicht, tot de
ontdekking geleid, dat allrz au boord zliep,
toen het ongeluk gebeurde. De schipper was
in de atnurbnt in slaap gevallen; de stnnr-
mao viel in slaap terwijl hij aaa dek netten
borg. Hij werd wakker door den eobok van
de stranding. De regel is, dat de mannen
nacht en dag doorwerken, tot se aan een
plek zijn waar de haring zwemt. Zoo hadden
ze dagen doorgezwoegd.
Het vennis over luitenant Voa Forstner.
Lnitenant Von Forstner heeft tegen zijn
veroordeeling tot 48 dagen gevangenisstraf
hooger bero'p aan geteekend. Geen wonder,
wut geeft het vonnis een volkomen geooeg-
doeming aan de openbare meening in den
Elzaz en ook aan alle weldenkende, bezadigde
Dnitschers, het is streng, daar gevangenis
straf voor offioiereh hetzelfie beteekent als
ontriag. Er heersoht dan ook, wordt aan de
,.N. B. Ct." uit Berlijn gemeld, eenig mede
lijden met den onbekookten jongeman, wut
het is niet zoo zeer de strengheid vu het
vonnis, nis wel het studpuv^ waarop de
krijgsraad zich gesteld heeft, dat voldoening
wekt.
De behandeling der zaak heeft de feiten
onbarmhartig in het licht gesteld. Wat in
den beginne een eenzijdige voorstelling leek,
die men moeilijk gelooven kon, is niet anders
dan de waarheid gebleken. Het is zeer on
waarschijnlijk, dat de schoenmaker Blank
meegescbolden of ook ze fa maar iets ge
zegd heeft. Zoo besch uwde het teominste
de voorzitter van den krügsr&ad. Op aan-
eifte van den adspirut-officier Wi«»s heeft
Von Forstner hem laten aanhouden, toen er
vu op heeterdaad betrappen geen sprake
meer kon zijn en slechts io dat g-val of bij
vervolging daarna had Von Forstner een
burger mogen gevangen nemen.
Dat Von Forstner zijn ss.b»l getrokken
heeft, is nog veel dwacer gebleken dan het
eerst leek. Vier of vjjf man met de bajonet
op het geweer hadden den schoenmaker beet
«n zij hadden hem met de kol. en Van hun
geweren bewerkt. Dit alles volgens de ver
klaring van Von Forstner zelf. M*ar toen
deze zag, dat Blank zfln rechterhand vrij
kreeg, trok h{j toch z(jn sabel, naar hy zeide,
omdat hij bang was dat de schoemaker zich
op hem zou werpen. Von Forstner stond drie
of vier pns van de worstelende groep af.
„Dan hadt gij toch moeten inzien, dat do
mannen hem weer zonden p.kken, als b{j
zich werkelijk losrukte", merkt do voorzitter
op. Maar Von Forstner was bug geweest,
dat bij dan den slag al beet had en dat h(j
•ich dan „geen voldoening had knonen ver
schaffen", zooals hij het noemde. Een lichte
spot sprak nit de vragen van den voorzitter
van den krijgsraad aan Von Forstner, hoe
hü onder die omstandigheden van wettelijke
zelfverdediging had knnren spreken. Het
nies, dat bij den zchoenmaker gevonden zou
zijn, waz, volgens den voorzitter, eon gewoon
zakmesje.
Kolonel Von R»nter, die na Blank ver
hoord werd, verklaarde aan de officieren te
hebben gelast zoo „zebneidig" mogelijk op
te treden. Een Praizizch officier mag immers
niets over zijo kant laten gaan. Hg had ook
aan lnitenant Von Ferscner aangeraden sl
een pistool b{J sich te bobben en zoo nc.
van pistool of sabel gebruik te maken.
Tevens had hij aan onderofficieren en
mansohappen gelast om, als xjj aangevallen
werden, hunne wapens flink te gebraiken en
hun aanvallers eventueel neer te slaan. Deso
woesteling, die ook nu voor den krijgsraad
nog een commando toon aansloeg, zal zich,
naar de „National Zeitung" moldt a.s. week
over z;jn bonding b\j de gebeu^enissen te
Zaborn voor de militaire rechters te verant
woorden hebben. En indien hg veroordeeld
wordt, zal men algemeen minder medeleden
met hem hebben, dan met V0n Forstner.
Hfj belastte dien onder die moeilijke om
standigheden met den patrouilledienst. Dat
u een uittarten van het noodlot.
De anditeur-militair bestreed, dat Von
Forstner uit zelfverdediging gehudeld had.
Hij had Blank met zijn w«pen gedreigd,
indien deze niet gewillig meeging. Dat kon
men toch in geen geval zelfverdediging
noemen. De audiieur kon ook ciet gelooven,
dat B'ank den offleior had willen auvallen.
Dit bleek nit den geheelen samenhang.
Blank'» houding waz zelfs zeer begrijpelijk.
Tot verontschuldiging van Von Forstner
voerde hij de omstandigheden aaD, die de
officieren zenuwachtig gemaakt haddon en
ook de houding van hun bevelh«bber, die
hun met een raad van eer gedreigd had,
als ze niet krachtig genoeg optradeD. Als
versachtende omstandigheid moest ook geldon,
dat do sabol ongeslepen en dat do toege
brachte wond zoo onbelangrijk was, dat
BLnk maar een paar dagen met een ver
band om het hoofd geloopen heeft. Maar
niettemin moest Von Forstner geztrafc worden
wegens het misbruikmaken van »ijn wapen.
Dit moest den soldaat zoo heilig zijo, dat
bij het sleohts in de uiterste noodzakelijkheid
gebruikte. De onditenr bad liever vesting
straf grë'scbt, maar omdat lichamelijk letsel
toegebraeht was, moest h{j 43 dagen ge
vangenisstraf eieoben.
TWEEDE KAMER.
(Vervolg van het eerste blad).
Zitting van Zaterdag 20 December.
De heer Dnymaer van Twist (a.r.)
klaagt over den onveranderd slechten toestand
van de Znidersee-visscherij. De minister neemt
te dien aanzien een halfslachtig standpunt in.
De heer Sohaper (s.d.a.p.) vraagt een niet
al to draconische (str»ng«) torpaesing van de
visacherij wet. De heer Visser van IJ «en
door n (v.1.) wenicht een algemeen reglement
voor do biinenviszcborij. Hg oordeelt, dat
het yisscherijreglement den toes'.and langs
de rivieren voor do viaschers bedroevend
slecht maakt. Ook de heer Hugenholtz
(s.d.a.p.) dringt aan op spoed met het onder
zoek Daar den toestand eu de resultaten der
regeeringsbemoeil 'gen. De heer Ankerman
(C b.) wensebt strenger s rnfmaatregelen tegen
desertie bfl de Z'evitscherij, waardoor de
reeders en de leden der bemanning, die wel
willen varen, groote schade lijden.
De Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, de heer
Treub, «al inzake de laatste opmerking
overleg plegen met zijn ambtgenoot van
justitie. Ovcrigecs is Zijne Excellectie het
m-er met de herren Schaper en Visser van
Usendoorn dan i t de heeren Hugenholtz
en Doymaer vu Twist eens.
Bij jut. 95 (subsidie en verdere uitgaven
ten behoeve der ar.sjovizcontrdU) w|jst do
heer A a 1 b e r a e (r.k.) op de grieven van
belanghebbenden tegrn deze conti die en
vraagt om zoo spoedig mogelijk een onpar
tijdig onderzoek in te stellen. Maar de heer
Botgsri (a.r vindt die contrd'e volkomen
ia orde De Minister is ziet overtuigd,
dat de zaak niet in orde is, maar ook niet,
dat de zaak wel in orde is. Zoolang bij die
ojertniging niet hoeft, zal hij het subsidie
niet uitkeeren.
Bij de afdeeling scheepvaart bepleit de
heer Spiekman (s.d.a.p.) b-schermiDg der
zeelieden en de hniaindnstrieelen. G> lokkig
hebben zij zich do laatste jaren georganiseerd
en sieh daardoor weten te verschaf! -n hooger
loon en een collectief arbeidscontract. Maar
juist daardoor gevoelen »ij ,U6èl dan vroeger
hun ver waarloosing door den "-tgever. Hun
kluchten betreffen ,lo. bun gemis aan rechts-
