WEEKBLAD VOOR WiERINGEN EN OMSTREKEN.
8e jaargang.
Dinsdag 17 April 1917.
No. 28.
1
tJhr&fe,
feii-'.'
URANT
j-
WAARIN OPGENOMEN „DE POLDERBODE." J-
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG en VRIJDAG
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 0.60.
UITGEVER:
CORN. J. BOSKER. WIERINGEN.
ADVERTENTIËN:
van 1-5 regelsf O.-: O
Iedere regel meer0.06
Bureau Hippolytushoef, Wieringen.
Bijbureau: C. Slikker Cz.
Kleine Sluis-Anna-Paulowna.
Agentschap A. Keuris Gz.
Wieringerwaard.
INGEZOGEN STUKKE*.
M. de Redakteur!
Verzoeke beleefd opname van het
volgende, bij voorbaat mijn dank.
Gedenk den sabbatdagdat gij dien heiligt!
Met groote verbazing las ik de advertentie
in de Wieringer Courant van 13 Aprl van
Gebr. Brouwer, waarbij dezen aan hun huur
ders verbieden, op Zondag het land te bewer
ken.
De 'heeren Brouwer breken hiermede af.
wat zij opgebouwd heblien, toen zij tegemoet
kwamen aan het verzoek van den Burgemees
ter, om land ter beschikking te stellen voor
den verbouw van aardappelen en andere ge
wassen.
Allen eerbied voor de Christelijke beginse
len der heeren Brouwer, of zij echter in de
ze omstandigheden voldoen aan den wil Gods
zonder wiens wil geen muschje zal verhonge
ren, is een andere vraag; naar mijn mening
gaan zij lijnrecht tegen dien wil' in.
Nemen die heeren dan de noodtoestand',
waarin wij leven niet in aanmerking? Heb
ben ook zij niet de harde school des levens
moeten doorloopen eer zij de menschen wa
ren, die zij thans zijn? Begrijpen zij dan niet
dat een arbeider, die den geheelen langen
week van Maandag tot Zaterdag moet arbei
den, in vele gevallen ver van huis en nog ver
der van het te bebouwen stukje grond, dat
hem niet dan de Zondag rest, om te zorgen,
dat in de komende wintermaanden de mon
den kunnen worden opengehouden?
Al deze aanvragen zullen de heeren bevesti
gend beantwoorden, - als zij ze beantwoorden,
maar met een beroep op het vierde gebod,
desniettemin /voor onvervulbaar verklaren,-
zij zullen zich angstvallig vastklemmen aan
een formulie en niet bedenken, dat Hij, die
de geboden voorschreef, hierbij rekening
hield mei de omstandigheden.
Ik zal de laatste zijn, om Zondagsarbeid te
verdedigen, nu niet zoo zeer, om dien heilig
heid van dien zevenden dag, maar vooral
omdat een arbeider, na een week van zwoe
gen en slaven, een dag van rust meer dan
noodig heeft. Maar hier is een noodtoestand,
het ydj.pt met de voedselvoorziening hier mo
gen geen dogma's gelden.
En dan nog, met welk recht verbieden de
heeren het werken op Zondag: met de verhu-
- I )oor lijden tot Oeluk -
Hoor eens, kindlief, denk niet, dat je al
leen voor mij op de wereld bent je moet ook
aan je eigen toekomst denken! had madame
toen tot haar gezegd.. ,,Die menheer Sschutz
schijnt 't ernstig te mêenen, en jij bent te ver
standig om je te gaan verbeelden, dat jc die
lonkjes en manier van spreken van den dol
len Finkendorp voor goede munt kunt aanne
men. Denk er om, dat zijn hecle familie direct
naar je stamboek vraagt
Het is 1 Mei 1866, Tante en Eva wandelen
door den tuin; beiden zijn in feestdos gehuld,
want vandaag moet de eerste steen worden ge
legd van een nieuw woonhuis voor madame,
voor haar „ouden dag," zooals Maurits heeft
gezegd, van wien het geheele bouwplan is uit
gegaan.
Uw huis moet klaar staan, zoodra u lust
hebt het te betrekken," had hij gezegd.
D;at plannetje wordt door een ieder beschouw
als een teeken dat Maurits aan trouwen denkt
Eva stemt het tot nadenken, maar nu tante
Baldauf op eens Finkendorp op het tapijt
brengt, moet zij hard lachen.
Maar tante; weet u dan niet dat hij eeri
landgoed wil koopen en zijn ontAig uit den
dienst nemen, en dat hij nu va/i Maurits z,oon
beetje les neemt in den landbouw
En jou behandelt als- 'n gravin, en je
niet uit het oog verlies: als -2 er herik en al
tijd den mond vol heeft van jou en niemand
anders, als je er niet bent? Speei zoo niet de
domme, kleintje ik weet immers beter aan
wie ook, dat je zoo dm niet bent,
lMaurits raag den ritmeester wel, is Eva,s
antwoord, en ik geloof ook dat hij mij vriend
schappelijk gezind is, zóó zelfs, dat hij mij 't
ring hunner landerijen hebben zij tijdelijk af-
stand gedaan van hun eigendomsrechten ten
bate van hun huurders, en het gaat niet aan,
tenzij dit bij het aangaan van den huur is be
paald, eigendunkelijk dc Zondagsarbeid te
verbieden. Zeker, er l>estaat een Zondagswet,
maar ingeval van force-majeur heeft de bur
gemeester het recht tot het verleenen van dis
pensatie; en in dezen en de 'komende tijden
van voedselgebrek zat het nood zake} k zijn
deze dispensatie op aanvraag te verleenen.;
moet dit gebeuren, laten de heeren Brouwer
dan bedenken, dat het van hunne handelwijze
zal afhangen of de verhuurde stukjes grond
zoo intensief bewerkt kunnen worden als
met het oog op het groote voedselgebrek
noodzakelijk is en niet door noodeloos en
nutteloos verzet de toestand nog kritieker
maken.
U, mijnheer de R. mijn dank voor de op
name en moge mijn schrijven er toe leiden, de
heeren Brouwer tot andere gedachten te bren
gen.
Een Opmerker.
gemes g d~k i el' ws
Snel recht'!
In April 1911 had iemand op den Osdorper
weg met zijn auto een werkman aangereden,
die 19 April 1911 aan de gevolgen overleed.
Diens weduwe stelde een civiele actie in om
schadevergoeding, op te maken bij staat dx>jr
de Rechtbank te Haarlem.
Nadat van het eerste vonnis van die Recht
bank appèl was aangeteekend bij het hof Ie
Amsterdam en dit hof den eisch ter nadere be
handeling had teruggewezen naar den recht
bank te Haarlem, wees deze vonnis en ver
deelde den autorijder tot betaling aan de
vrouw van 230 w'eken a fy per week, voor de
dochter T30 weken a 2.50, voor de twe.-de
dochter ƒ9.45 en voor een nieuwe korf J 100.
Bovendien bepaalde de Rechtbank, dat 5 pC«.
intrest zal worden gerekend sedert 22 Decem
ber 1915 en dat de proces-kosten door iedere
partij afzonderlijk zullen worden gedragen.
Zulke uitspraken komen in ons lajid niet zoo
heel dikwijls voor. Deze is er weer een die be
wijst over welke langzaamheid onze justitie
bij het berechten van dergelijke zaken be
schikt zegt De T ij d:
Zes jaar hebben de weduwe en kinderen van
eerst van allen het portret van z'n meisje zou
laten zien, maar zóó ij-del ben ik' niet, om mij
te gaan inbeeldendat ik zijn hart veroverd heb
En j o u w hart, kindlief
Zij bloost. „O, tante, dat is werkelijk heel
verstandig".
Voorliet terrein van 'tnieuwe gebouw staan
de bouwmeesters en werklieden in hun zon-
dagsche kleedij. Maurits in liun midden, van
daag zal de eerste steen worden gelegd. Mau
rits 'houdt een kleine toespraak,dan krijgt Eva
den hamer en -doet de traditioneele drie slagen
waarna madame het „Onze Vader" uitspreekt
Vervolgens wordt het werkvolk getrakteerd.
Terwijl dezen zich verwijderen, blijft Mau
rits en de ihcerennog op het terrein staan om
over het werk te spreken. Daar nadert ritmee
ster Finkendorp op zijn bruinen hengst, nau
welijks heeft hij het groepje ontdekt en gezien
wat er aan de hand was, of hij gaat op mada
me toe en wenschthaar geluk Maurits noodigt
hem uit om mede te ontbijten.
Eva heeft, denkende aan wat tante haar zoo
even heeft toegevoegd, gebloosd tot achter de
ooren en staat er nu heel verlegen bij. Zij ziet
er in het rose kleedje en met dien blos op de
wangen zoo snoeperig mooi uit, dat de ritmee
ster haar met overholen bewondering aanziet,
terwijl' zich Maurits' overigens kalm gelaal
een lichte wolk verspreidt.
Finkenorp vertrouwt zijn paard aan een
voorbij gaan den huzaar toe om het naar stal te
brengen en biedt madame den arm aan om
haar door den tuin naar het huis te geleiden.
Eva volgt met den architekt en Maurits.
Het is voor 't eerst, dat de ritmeester het
huis betreedt; hij monstert met kennelijke op
gewektheid de ruime vertrekken met de dege
lijke meubeleering. Eva heeft aan den disch
een feestelijk aanzien gegeven en de tafel met
bloemen getooid. In het midden staat een
taart waarop in suikergebak het model van de
nieuwe villa prijkt en het kleine gezelschap
bevindt zich in zulk een behaaglijke stemming
als onder den druk der tegenwoordige tijdsom
den omgekomen moeten wachten >pcctiige|
schade vergoeding en moeten zij nog de helft
van de gemaakte gerechtskosten betalen, die
niet gering zullen zijn in een zaak van z-O
langen adem.
Bij zulk een loop van zaken denkt men a&n
vrouwen Justitia als een aan vogel verse'. ik-
ster, uit wier tegenwoordigheid men fst
zoo ver mogelijk wegblijft.
Mos in 't brood.
Volgens National Tidtnde zal in de D. cn-
sdhe commissie van deskundigen voor het bak
kersbedrijf binnenkort 't voorstel overwogen
worden om het meel voor de broodbakkerij
te vermengen met IJslandsch en rendiermos.
Van beide mossoorten schijnt voorraad genoeg
te zijn.
840 schapen verbrand.
Bij een brand op een landgoed in de buurt
van de Mecklenburgsche stad Güstrow ver
brande een stal met niet minder dan S40 scha
pen Een 68-jarigen'schaapherd?r vond even
eens den dood in de vlammen.
Uitvoer nuchtere kalveren.
De Minister heeft naar beken 1 is. vergun
ning verleend voor den uitvoer van 1.250.000
vleesch van nuchtere stierkalveren en van ten
hoogste 50.000 stierkalveren.
De voorwaarden zijn echter niet naar genoe
gen van de exporteurs en deze hebben nu door
hun organisatie, de vereen, van Ned. V'eesch
exporteurs", een telegram aan den Ministe-
gezonden, met het verzoek dënuitvoer niet
toe te staan, óók omdat daardoor de bin-
nenlandsche voorziening gevaar zou loo-
pen stop gezet te worden.
Gedroogde soepgroenten.
De door de Vereeniging „Groentencentra-
le beschikbaargestelde gedroogde soep
groenten Julienne worden met succes ver
kocht; in een paar weken werden meerdere
honderdduizenden ons-pakjes afgeleverd, een
bewijs, dat ze als aanvullend volksvoedsel
en thans veel goedkooper dan de versche
soepgroenten zijnde, zeer gewaardeerd wor
den.Ook verschillende gemeentelijke in
stellingen en centrale keukens namen belangrij
ke hoeveelheden op
Nochthans is de „Julienne in vele ge-»
meenten onbekend, waarom, nu de stapel
groenten vei minderen en door de koude, de
stvixligheden slechts mogelijk is.
Den ritmeester is een plaats aangewezen tus-
schen de beide dames. Nauwelijks is het ont
bijt opgediend, of de heeren spreken reeds o-
ver den oorlog, die met Oostenrijk dreigt. De
architekt is van meening, dat den krijg onver
mijdelijk is.
Nu, mij is het goed, verklaart de ritmees
ter, ik wil ook wel eens tegnover den vijand
staan.
Wij kunnen 'took verliezen, zegt mevrouw
Natuurlijk, madame, maar ik geloof nu
eenmaal aan het geluk. Wat een prachtig slot
voor mijn soldaten-carrière zou dat wezen
Het kan ook het slot van alles worden,
ritmeester, meent madame. U kunt immers e-
veri goed vallen als ieder ander.
Nu, schooner dood is moeilijk denkbaar.
Dat ben ik volkomen met u eens, stemt
Eva toe meteen paar schitterende oogen.
U zoudt een echte soldaten vrouw zijn
mejuffrouw Ahrens.
In de ziel van een soldatenvrouw kan ik
mij toch moeilijk indenken! antwoordt zij een
weinig verschrikt. Als u thuis een lieve vrouw
hadt, zoudt u ook niet graag voor den vijand
vallen.
Ja. als.herhaalt hij zacht.
Je hebt groot! gelijk, kind, bevestigt ma
dame. Sterven doet niemand graag u ook niet
ritmeester.
Och, ik kan best gemist worden, zegt hij
peinzeend, terwijl zijn oogen die van Eva zoe
ken.
Zoo moogt u niet spreken, voegt hem
madame eenigszins verwijtend toe. Een ieder
laat een. leemte achter, u zoowel als 'n ander.
Uw broeders bijvoorbeeld!
Die zouden, als mijn aangewezen erfge
namen, aardig in hun vuistje lachen.
Zoo! bromt madame geërgerd.
En verder laat ik niets achter dan mijn
paarden en honden, die, naar ik bepaald heb,
Frans mijn oppasser een kogel door het hoofd
moet jagen zij mogen nietdoor een ander wor
jonge groenten langer uitblijven, belangheb
benden er op opmerkzaam gemaakt worden,
dat de verkoop van de door dc „Groenten-
centrale zonder winst in den handel geJ
brachte pakjes a 15 cent" per stuk, door de
winkeliers, die aan dezen verkoop wenschen
deel te nemen, moet. geschieden: dc winke
liers moeten hun bestellingen bij de gewone
grossiers indienen. Eventueele aanvragen van
winkelers om adressen, zullen gaarne beant
woord worden door de Centrale.
Knoeierij mei broodkaarten!
De politie te Wageningen beeft 'proces
verbaal opgemaakt tegen iemand, die had op
gegeven, dat zijn gezin uit 6 personen be-»
stond en een daarmede overeenstemmend aan
tal broodkaarten en bonboekjes had ontvan
gen, terwijl het gezin maar 4 personen sterk
was. Broodkaarten en bbonlx>ekjes zijn bo
ven di e n i ngetrokken
Trams met kaarsverlfelitinc:!
Wegens petroleumschaarste branden in dc
stoomtrams Haarlem-Alkmaar geen lampen
meer. maar slechts een kaars, terwijl de con
ducteur ter meerdere verlichting een kaars-
lantaarntje op de borst draagt.
Het aantal nekkranipgevallen in ons land
bereikte in de afgeloopen maand Maart de
voorheen niet bereikte hoogte van 70, waar
van 19 met doodelijken afloop. In Februari
was het aantal slechts 16, waarvan 8 met doo-
del ken afloop. Thans is het aantal gevallen
wederom afnemende.
""korte berichte*.
In Zeeuwsch-Ylaandcren kwamen met de
laatste hevige koude en den nijpenden kolen-
nood voor de militairen een partij extra de
kens aan. De manschappen erbarmden zich
ook over de kachel, welke zij een deken omde
den en met stroobanden omwonden. Da
gen lang heeft het zwarte beestje van het
warme dek genoten!
Door gebrek aan veevoeder wordt op Tcs-
sel voor hooi, bestemd voor den vasten wal,,
de ongekend hooge prijs van 90 per 1000
K.G. geboden.
Dat de nood ook onder de hoogere standen
in Duitschland nijpend begint tc worden, kan
blijken uit het feit, dat te Wnschoten zijn aan
gehouden twee hoofdinspecteurs der Duit
den afgebeuld. En Frans weet, dat ik hem in
mijn testament heb bedacht en zal ook wat: blij
zijn als hij de kapperszaak op de markt kan o-
vernemen en met zijn meisje gaan trouwen.
U ziet. madame, dat ik louter gelukkige men
schen maak als ik mocht komen tc vallen.
Uw welzijn, dames.
Eva zit er met groote oogen hij, zonder aan
het gesprek deel te nemen. Bij het einde van
het ontbijt moet tante haar zelfs vragen, of zij
wel aan de koffie denkt.
Maurits heeft de heeren naar zijn kamer ge
leid waar sigaren en likeur gereed staan, maar
Finkendorp is bij de dames gebleven. Eva
echter zegt schertsend, dat de ritmeester ook
maar 'n sigaartje moet rooken, anders zou er
van tante's middagslaapje weinig terechtko
men.
Finkendorp staat op en buigt even.
Nu, wel te rnsten, madame, en denk niet
te slecht over mij. Ik vlei mij, beter te zijn dan
mijn reputatie, madame.
Zij dreigt nog eventjes met den vinger. Het
stoere soldatengezicht ziet ze nog slechts als
door een nevelsluier, zoo vermoeid is zij, en
toch zal ditoogenblik, nu hij haar nog even toe
knipt jeen onbewust vaarwel voor eeuwig
nooit vergeten.
In de breede gang staat Eva voor de groote
kast waarin zij eemge huishoudelijke zaken op
bergt. Zij houdt den ritmeester den rug toege
wend en bij hem komt de gedachte weer
ven die hem in den laatsten tijd onophoudelijk
door het hoofd spookt: Waarom je te storen
aan je familie, aan het gelach van je kamera
den en gegiegel der adellijke dametjes? Druk
haar aan jc hart, neembaar mee naar je een
zaam landgoed en wees gelukkig met haar!"
Maar zooals altijd,ontzinkt hem ook weer
oogenblikkelijk de moed niet om de een
voudige Eva Ahrens tot gravin te vru&effen,
hij is er de man niet naar om zich aan voor-
oordcejeji te storen maar de moed om een
weigertng van haar te trotseeren.
Wordt vervolgd.